RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" Kraków Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 2/24

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Joanna Kosowska - Pikos, Stefania Głuch. Badaniem ankietowym objęto 30 uczniów i 13 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z Dyrektorem Szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania Szkoły. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 3/24

4 Obraz szkoły Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" - Zaoczna w Krakowie, jest Szkołą niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej, prowadzoną przez Centrum Nauki i Biznesu "ŻAK" sp. z o.o. w Łodzi. Szkoła kształci w cyklu dwuletnim, w systemie zaocznym, w zawodach: technik administracji, technik archiwista, technik rachunkowości, technik usług pocztowych. Daje słuchaczom możliwość uzupełnienia lub zdobycia nowych kwalifikacji. Nauka dla słuchaczy jest bezpłatna. Zajęcia odbywają się w pomieszczeniach II Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie, a prowadzi je kadra pedagogiczna posiadająca odpowiednie kwalifikacje merytoryczne i metodyczne. Nauczyciele planując i organizując procesy dydaktyczne, uwzględniają możliwości i potrzeby edukacyjne słuchaczy, umożliwiają im powiązanie różnych dziedzin wiedzy. Kładą nacisk na rzetelne wyposażenie słuchaczy w kompetencje zawodowe, umożliwiające im zdanie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje oraz przydatne w pracy. Słuchacze czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Społeczność szkolna tworzy atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 4/24

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 9 Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" Szkoła policealna (ponadgimnazjalna) Kraków Sobieskiego Kod pocztowy Urząd pocztowy Kraków Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej Dorośli Uczniowie, wychow., słuchacze 735 Oddziały 18 Nauczyciele pełnozatrudnieni 0.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy brak specyfiki MAŁOPOLSKIE Kraków Kraków gmina miejska Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 5/24

6 Poziom spełniania wymagań państwa Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D) C Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D) Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D) Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D) Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B) Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój (B) Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B) W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B) Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) C Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 6/24

7 Wnioski 1. Szkoła rozpoznaje możliwości i potrzeby słuchaczy, analizując ich dokumentację oraz biorąc pod uwagę dotychczasową edukację i przerwy w nauce - działanie to nie jest systemowe. 2. Nie wszyscy nauczyciele wychodzą naprzeciw oczekiwaniom słuchaczy w zakresie analizy przyczyn ich problemów i trudności w nauce. 3. Słuchacze kształcą kompetencje zawodowe m. in. z wykorzystaniem specjalistycznych programów komputerowych, zgodnie z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. 4. Wybrane zajęcia dydaktyczne z archiwistyki odbywają się w archiwum zakładowym, co pozwala słuchaczom na powiązanie wiadomości teoretycznych z działaniami praktycznymi. 5. Wnioski formułowane na podstawie monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów, nie przekładają się na skuteczne działania nauczycieli podnoszące efekty kształcenia. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 7/24

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym. Poziom spełnienia wymagania: C Nauczyciele realizują procesy edukacyjne adekwatnie do potrzeb słuchaczy oraz rodzaju kształconego zawodu. Większość nauczycieli kształtuje u słuchaczy umiejętność uczenia się stosując różnorodne metody i formy pracy.tworzenie atmosfery sprzyjającej uczeniu się jest w Szkole działaniem powszechnym realizowanym przez nauczycieli i uczniów. Słuchacze w większości znają stawiane przed nimi cele i formułowane oczekiwania. Informowanie słuchaczy o postępach w nauce oraz ocenianie nie jest powszechnym działaniem nauczycieli i nie zawsze przekłada się na wsparcie słuchaczy w planowaniu indywidualnego rozwoju i w uczeniu się. Powiązanie różnych dziedzin wiedzy i nauczanych przedmiotów na zajęciach edukacyjnych jest powszechnym udziałem nauczycieli. Większość z nich stwarza sytuacje dydaktyczne, podczas których słuchacze mogą się uczyć od siebie wzajemnie. Wymienione przez nauczycieli działania nie noszą znamion nowatorstwa. Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału Większość badanych słuchaczy jest zdania, że nauczyciele potrafią ich zainteresować tematem lekcji poprzez zrozumiałe, czytelne tłumaczenie oraz stosowanie takich metod pracy, które zachęcają ich do uczenia się (wykres 1j, 2j, 3j). Nauczyciele na ogół korelują metody pracy z celami lekcji i realizowanymi treściami wynikającymi z podstawy programowej. Dostosowują je także do zróżnicowanych potrzeb i możliwości słuchaczy. Zarówno słuchacze jak i nauczyciele uznali, iż obserwowane zajęcia edukacyjne nie różniły się od innych lekcji. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 8/24

9 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 9/24

10 Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się Przeprowadzone badanie pozwala na stwierdzenie, że nauczyciele w czasie zajęć edukacyjnych stwarzali słuchaczom sytuacje, w których mogli oni podejmować indywidualne decyzje dotyczące uczenia się oraz sprzyjające poszukiwaniu różnych rozwiązań. Słuchacze mieli możliwość podsumowania lekcji, a także wyrażenia swojej opinii, z czego skorzystała około połowa lub większość z nich, w zależności od rodzaju zajęć. Nauczyciele w trakcie obserwowanych zajęć stosowali różne metody i formy pracy. Zdaniem większości ankietowanych słuchaczy potrafią się oni uczyć, a większość nauczycieli wyjaśnia im jak to mają czynić (5/13 słuchaczy temu przeczy, wykres 1j,2j). Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się W opinii większości badanych słuchaczy, czas lekcyjny wykorzystują na uczenie się, pomagają sobie w nauce i odnoszą się do siebie przyjaźnie, szanują się wzajemnie, a nauczyciele traktują wszystkich równie dobrze. Obserwacje zajęć edukacyjnych potwierdzają powyższe zdanie oraz pozwalają stwierdzić, że nauczyciele wykorzystują opinie, inicjatywy słuchaczy do pracy na lekcji i wyrażają w stosunku do tej formy aktywności słuchaczy swoją akceptację. Słuchacze w trakcie zajęć mieli możliwość wykorzystania popełnionych błędów do uczenia się. Atmosfera na wszystkich zajęciach była życzliwa, pełna wzajemnego szacunku, nauczyciele chwalili słuchaczy za poprawne odpowiedzi lub działania, zachęcali do aktywnego uczestnictwa w procesie dydaktycznym. Pracownicy niepedagogiczni wpływają na atmosferę pracy w Szkole poprzez kompetentne, kulturalne i miłe podejście do każdego słuchacza. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 10/24

11 Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania Podczas obserwowanych zajęć, nauczyciele przedstawiali słuchaczom cele lekcji, w jej początkowej fazie. W toku zajęć edukacyjnych zadawali słuchaczom pytania i formułowali problemy do rozwiązania o charakterze teoretycznym lub praktycznym. Nieco ponad połowa ankietowanych słuchaczy stwierdza, że większość nauczycieli wyjaśnia, jakich działań oczekuje od nich na lekcjach, a oni sami rozumieją zasadność uczenia się określonych treści. Jednocześnie około 40% słuchaczy odnosi tę opinię do około połowy nauczycieli (wykres 1j, 2j). Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że większość słuchaczy lubi się uczyć na większości zajęć oraz że większość nauczycieli pozostaje do ich dyspozycji, gdy potrzebują wsparcia. Nauczyciele tłumaczą zagadnienia zrozumiale, a w razie potrzeby poświęcają czas indywidualnym słuchaczom poza zajęciami (wykres 1j, 2j). Nauczyciele są zdania, że informacja zwrotna przekazywana słuchaczom motywuje ich do nauki własnej i aktywności na zajęciach edukacyjnych. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 11/24

12 Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój Większość ankietowanych słuchaczy stwierdziła, że: - żaden nauczyciel nie rozmawia z nimi o tym, co wpłynęło na ich sukcesy w nauce - 17/30, a 6/30 odnosi to do mniej niż połowy nauczycieli (wykres 5j), - żaden nauczyciel nie rozmawia z nimi na temat przyczyn trudności w nauce 20/30, a 4/30 odnosi to do mniej niż połowy nauczycieli (wykres 4j), - żaden nauczyciel nie rozmawia z nimi o postępach w nauce -15/30, a 5/30 odnosi to do mniej niż połowy nauczycieli (wykres 3j). Słuchacze w różny sposób odczuwają efekty procesu oceniania (według liczby wskazań): jest im to obojętne, są zadowoleni, mają ochotę się uczyć, postanawiają poprawę wyników (wykres 1w). Większość słuchaczy jest zdania, że nauczyciele uzasadniają stawiane stopnie oraz oceniają według ustalonych i jasnych dla nich zasad (wykres 1j, 2j). Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele formułowali informację zwrotną do słuchaczy mającą na celu akceptację, pochwałę wypowiedzi lub sugestię do dalszych przemyśleń i poszukiwania poprawnych rozwiązań. Wszyscy nauczyciele zwracali uwagę na te elementy odpowiedzi lub działania ucznia, które były prawidłowe i nieprawidłowe. Z uwagi na fakt, iż jest to Szkoła dla dorosłych, kształcąca w określonych zawodach, od słuchaczy wymaga się świadomego planowania swojego rozwoju i samodzielności w działaniach zmierzających do osiągnięcia efektu dydaktycznego. Z tego względu nauczyciele w mniejszym stopniu rozmawiają ze słuchaczami na temat ich postępów w nauce, trudności i sukcesów. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 12/24

13 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 13/24

14 Wykres 5j Wykres 1w Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 14/24

15 Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej Nauczyciele prowadząc zajęcia edukacyjne planują z innymi nauczycielami korelację międzyprzedmiotową. Ową integrację treści wymusza m. in. fakt, że różni nauczyciele prowadzą przedmioty teoretyczne i praktyczne. Obserwacja zajęć pozwala stwierdzić, że nauczyciele stwarzali słuchaczom możliwość odwołania się do wiedzy przedmiotowej, wiedzy z innych przedmiotów, do doświadczeń pozaszkolnych oraz wydarzeń w Polsce i na świecie. Na zajęciach ćwiczeniowych słuchacze wypełniali dokumenty i druki znajdujące się w obiegu publicznym. Wykorzystywali nabyte wcześniej wiadomości do rozwiązywania aktualnych zagadnień, wyjaśniali sytuacje życiowe używając argumentów naukowych, interpretowali przepisy prawa na przykładach z życia codziennego. Zdaniem większości słuchaczy, na zajęciach edukacyjnych korelują wiedzę z różnych przedmiotów oraz wykorzystują nabyte w Szkole wiadomości i umiejętności w codziennym życiu (wykres 1j,2j,3j). Wykres 1j Wykres 2j Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 15/24

16 Wykres 3j Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój Badani nauczyciele stwierdzili, że słuchacze mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się, poprzez decydowanie w sprawach dotyczących wyboru: tematyki lekcji, terminu testów i sprawdzianów, sposobu oceniania (4/13 nauczycieli nie pozwala słuchaczom decydować o sposobie oceniania). Słuchacze czują się odpowiedzialni za swój własny rozwój i mają świadomość, że ich wyniki w nauce najbardziej zależą od własnego zaangażowania i czasu poświęconego na naukę (wykres 1w). Większość z nich uważa, że nauczyciele zachęcają ich do wymyślania i realizowania własnych pomysłów (wykres 1j). Obserwacja zajęć edukacyjnych pozwala na stwierdzenie, że słuchacze mieli wpływ na przebieg procesu uczenia się poprzez: udział w dyskusji, zadawanie pytań, odpowiedzi na pytania zadane przez nauczyciela, wyszukiwanie, selekcjonowanie informacji w celu wyjaśnienia problemu, tworzenie prezentacji z wykorzystaniem przepisów prawa. Pracowali indywidualnie i w parach. Nauczyciele rozmawiali ze słuchaczami jak będzie przebiegała lekcja oraz dali im możliwość zastanowienia się, czego nauczyli się na tej lekcji. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 16/24

17 Wykres 1j Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 17/24

18 Wykres 1w Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Na większości obserwowanych zajęć nauczyciele stwarzali wszystkim słuchaczom możliwość uczenia się od siebie nawzajem. Słuchacze odpowiadali na pytania, dyskutowali, wspólnie poszukiwali rozwiązania problemu, uzupełniali dane. Pracując w parach wyszukiwali, selekcjonowali informacje na podany temat, rozwiązywali testy, tworzyli prezentacje. W zależności od rodzaju zajęć aktywność podejmowało kilku lub większość słuchaczy. W opinii połowy badanych słuchaczy pracują oni w grupach lub parach na połowie i większości zajęć, pozostali twierdzą, że ta forma pracy ma miejsce na mniej niż połowie zajęć (wykres 1j). Większość ankietowanych jest zdania, że wykonują zadania wymyślone przez siebie lub innych słuchaczy na mniej niż połowie lub na żadnej lekcji, a 8/30 uważa, że dotyczy to połowy lub większości zajęć (wykres 2j). Nauczyciele stwierdzili, że aby umożliwić słuchaczom uczenie się stosują formy pracy w parach i grupach oraz różnorodne metody. Są to m. in.: kula śnieżna, burza mózgów, dyskusja, przygotowanie i przedstawienie referatu, wykonanie prezentacji, wypełnianie druków i dokumentów, lekcje w archiwum zakładowym. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 18/24

19 Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów W opinii Dyrektora, w związku ze specyfiką szkoły zaocznej, nie ma warunków do podejmowania działań nowatorskich. Badani nauczyciele w zdecydowanej większości wymienili szereg działań - ich zdaniem nowatorskich - realizowanych w ostatnich 12 miesiącach pracy. Wśród nich wskazali: kontakt e mailowy ze słuchaczami, wykorzystanie komputera, tworzenie prezentacji przez słuchaczy, współpracę z innymi nauczycielami, wprowadzenie nowych treści wynikających z podstawy programowej, praca ze źródłami prawa. Wymienione przez nauczycieli działania nie noszą znamion nowatorstwa. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 19/24

20 Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: C Szkoła prowadzi diagnozę wstępną słuchaczy adekwatnie do swojej specyfiki. Nauczyciele realizując procesy edukacyjne stosują zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Monitorowanie i diagnozowanie osiągnięć słuchaczy oraz wdrażanie wniosków z analiz jest powszechnym udziałem nauczycieli. System wnioskowania, wynikający z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy nie przekłada się na efektywne działania podnoszące wyniki kształcenia. Działania szkoły przygotowujące słuchaczy do funkcjonowania na rynku pracy i/lub kolejnych etapów kształcenia są adekwatne do potrzeb. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Dyrektor informuje, że w Szkole prowadzi się diagnozy wstępne dotyczące wiadomości i umiejętności słuchaczy, analizując dostarczone przez nich dokumenty (m. in. świadectwa szkolne) oraz prowadząc rozmowy kwalifikacyjne. W przypadku dużych dysproporcji w wiedzy poszczególnych słuchaczy, nauczyciele prowadzą dodatkowe konsultacje. Diagnoza jest pomocna w planowaniu i programowaniu przebiegu procesu nauczania oraz opracowywaniu form sprawdzania osiąganych przez słuchaczy efektów nauczania. Biorąc pod uwagę specyfikę policealnej szkoły zawodowej, w której nie występuje kontynuacja przedmiotów nauczanych na wcześniejszym etapie edukacyjnym, uznać należy, że diagnoza jest prowadzona w stopniu możliwym do realizacji w tej Szkole. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 20/24

21 Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Zdaniem nauczycieli, na większości zajęć kształtują u słuchaczy następujące kompetencje: czytanie umiejętność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów, myślenie naukowe, praca w zespole, odkrywanie swoich zainteresowań, uczenie się, posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, komunikowanie się w języku ojczystym. Rzadziej - w zależności od rodzaju zajęć kształtują myślenie matematyczne. Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele uwzględniali zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. W zależności od rodzaju przedmiotu wykorzystywali m. in.: nowoczesne technologie informacyjno komunikacyjne, oprogramowanie komputerowe stosowane w pracy biurowej, druki formularzy będące w obiegu publicznym, dokumentację archiwum, obowiązujące akty prawne. Stosowali metody aktywizujące, problemowe. Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Badani nauczyciele uznali, że monitorują osiągnięcia słuchaczy w różnorodny sposób. Najczęściej czynią to poprzez: zadawanie pytań i stwarzanie podobnej możliwości słuchaczom, zbieranie od nich informacji zwrotnej, sprawdzanie, czy właściwie zrozumieli omawiane kwestie, stosowanie oceniania bieżącego i podsumowującego (wykres 1w). Obserwacje zajęć edukacyjnych potwierdzają wypowiedzi nauczycieli. Wnioski sformułowane na podstawie powyższych analiz, nauczyciele wykorzystują do modyfikacji metod i treści nauczania, indywidualizacji nauczania, weryfikują materiały i środki dydaktyczne, ponownie wyjaśniają niezrozumiałe zagadnienia, kładą nacisk na ćwiczenie wiadomości i umiejętności wymaganych na egzaminie kwalifikacyjnym. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 21/24

22 Wykres 1w Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 22/24

23 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Słuchacze wśród swoich osiągnięć najczęściej wymieniają: nabycie praktycznych umiejętności przydatnych w zawodzie, uzyskanie dobrych wyników w nauce, regularne uczęszczanie na zajęcia. Na uwagę zasługuje fakt, że 13/30 słuchaczy uważa, iż nie ma żadnych osiągnięć. Nauczyciele do sukcesów dydaktycznych zaliczają: pozyskanie przez słuchaczy umiejętności praktycznych, tj. umiejętności wypełniania dokumentacji specyficznej dla określonego zawodu z zastosowaniem przepisów prawa, nabycie umiejętności logicznego rozumowania, chęć poszerzenia wiadomości na określony temat. Słuchacze archiwistyki zdali z najwyższą średnią egzaminy kwalifikacyjne. W opinii Dyrektora Szkoły przykładem działań, które przyczyniły się do wzrostu wyników kształcenia oraz do innych sukcesów słuchaczy są przedsięwzięcia związane z: poprawą frekwencji słuchaczy, modernizacją bazy technodydaktycznej, którą wymusza zmiana formuły egzaminu zewnętrznego. Zdaniem Dyrektora sukcesem słuchaczy jest decyzja o kontynuowaniu nauki (po ukończeniu pierwszego semestru), decyzja o przystąpieniu do egzaminu nadającego kwalifikacje zawodowe, ukończenie Szkoły oraz często decyzja o kontynuowaniu kształcenia. W wyniku przeprowadzonego badania, w tym analizy danych zastanych, nie stwierdzono jednoznacznych wniosków z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy, a co za tym idzie nie można wykazać, że przyczyniły się one do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych słuchaczy. Działania prowadzone w Szkole w omawianej kwestii, nie mają charakteru systemowego, planowego oraz powszechnego. Prowadzone są w dużej mierze na poziomie indywidualnych nauczycieli, a nie na poziomie całej grupy i Szkoły (kierunku kształcenia). Respondenci nie wykazali związku pomiędzy rodzajem działań a wzrostem efektów kształcenia. Nie można więc jednoznacznie stwierdzić, iż działania podejmowane przez Szkołę w omawianym zakresie cechuje skuteczność. Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Nauczyciele chcąc przygotować słuchaczy do funkcjonowania na rynku pracy lub/i do dalszego etapu kształcenia, kładą duży nacisk na ćwiczenie umiejętności zawodowych i społecznych. Spośród nich wymieniają: wyszukiwanie, selekcjonowanie i analizę aktów prawnych, korzystanie ze specjalistycznych oprogramowań, formułowanie rożnego rodzaju pism, umiejętność posługiwania się TIK, etykę pracy w biurze, autoprezentację, argumentację i obronę punktu widzenia, współpracę w zespole. Aby osiągnąć pożądany efekt, nauczyciele diagnozują potrzeby i możliwości słuchaczy a następnie dobierają właściwe metody (najczęściej ćwiczeniowe) i formy pracy, które stosują w procesie dydaktycznym. Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 23/24

24 Raport sporządzili Joanna Kosowska-Pikos Stefania Głuch Kurator Oświaty:... Prywatna Policealna Szkoła Prawa i Administracji dla Dorosłych "ŻAK" 24/24