Ewaluacja wewnętrzna

Transkrypt

1 Zespół Szkół nr 2 w Starych Pieścirogach Szkoła Podstawowa Ewaluacja wewnętrzna Temat ewaluacji Upowszechnianie wśród uczniów i rodziców działań szkoły służących wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi. Opracowali: Beata Zawadzka Jolanta Piórkowska Katarzyna Kowalczyk Sławomira Mazurkiewicz Data sporządzenia: r Raport przeznaczony jest dla: 1. Dyrektora szkoły 2. Rady Pedagogicznej 3. Rodziców 4. Samorządu Uczniowskiego 5. Opublikowany na stronie internetowej szkoły:

2 Spis treści 1. Opis przedmiotu badań Cele ewaluacji Uregulowania prawne Założenia metodologiczne Analiza wyników badań Analiza dokumentów Wnioski i rekomendacje Załączniki 2

3 Opis przedmiotu badań Przedmiotem badań są działania szkoły służące wyrównaniu szans edukacyjnych uczniów. Rozpatrując problem nierówności szans edukacyjnych należy rozważyć kilka aspektów tego zagadnienia. Popularna w świadomości społeczeństwa teza, jakoby różnica między młodzieżą wiejską i miejską leżała w poziomie ich wiedzy, jest w ograniczonym stopniu prawdziwa. Wobec tego, ważne staje się szukanie innych obszarów życia, w których znajdziemy potwierdzenie tezy, że młodzież z małych miejscowości ma mniejsze szanse na udany start w dorosłe życie. Jedno ze źródeł nierówności szans edukacyjnych, według znawców przedmiotu, tkwi w poziomie umiejętności społecznych, takich jak praca w grupie, autoprezentacja, komunikacja interpersonalna, samodzielność, bierność i przekonanie, że wieś i małe miasto są gorsze od dużego miasta. Dysponując taką wiedzą możemy przystąpić do rozważania czy podejmowane działania w szkole służą wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów i podnoszą szansę udanego startu w dorosłość.poniższa ewaluacja ma za zadanie ustalenie: co można zrobić, aby oferta szkoły spełniała oczekiwania uczniów, co wymaga zmiany a co doskonalenia? Badania mają pomóc podjąć decyzje co do dalszego postępowania. 3

4 Cele ewaluacji Celem ewaluacji jest zebranie informacji czy w szkole prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych? Powodem wyboru takiego celu było ustalenie: co można zrobić, aby oferta szkoły spełniała oczekiwania uczniów, co wymaga zmiany a co doskonalenia? Przedmiotem ewaluacji jest: - praca z uczniem zdolnym - praca z uczniem mającym trudności w nauce w ramach dodatkowych zajęć w szkole - realizacja zaleceń w orzeczeniach i opiniach poradni psychologiczno- pedagogicznej -organizacja konkursów, zawodów na etapie szkoły -organizacja i udział w zawodach i konkursach na wyższym szczeblu np. powiatowym, rejonowym itd. Badania mają pomóc podjąć decyzje co do dalszego sposobu organizacji zajęć wyrównujących szanse edukacyjne uczniów naszej szkoły. 4

5 Uregulowania prawne 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r., O systemie oświaty z późniejszymi zmianami. 2. Rozporządzenie MEN z dnia 15 stycznia 2001r., W sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach, placówkach z późniejszymi zmianami. 3. Rozporządzenie MEN z dnia 19 stycznia 2003r., W sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży. 4. Statut Szkoły. 5

6 Założenia metodologiczne Zespół ewaluacyjny opracował pytania kluczowe dotyczące powyższego zagadnienia: 1. Na czym polega wyrównywanie szans edukacyjnych ucznia? 2. Jakim uczniom mamy wyrównywać szanse edukacyjne? Skąd to wiemy? 3. Jak szkoła organizuje wyrównywanie szans edukacyjnych ucznia? 4. Jak pozyskujemy uczniów na zajęcia wyrównujące szanse edukacyjne? 5. Jak nauczyciel dokumentuje działania wyrównujące szanse edukacyjne? 6. Jak uczniom i rodzicom przekazujemy informacje o zajęciach wyrównujących szanse edukacyjne? 7. Czy rodzice i uczniowie znają organizację pracy szkoły związaną z wyrównywaniem szans edukacyjnych? Do przeprowadzenia badań wykorzystano następujące metody badawcze: wywiad i analizę dokumentów. Narzędziem badawczym była ankieta skierowana do uczniów, rodziców i nauczycieli. Grupę badawczą stanowili : 50% uczniów klas IV- VI SP, 50% rodziców klas IV-VI, wszyscy nauczyciele zatrudnieni w Szkole Podstawowej. Badania przeprowadzono w warunkach szkolnych wśród losowo wybranych uczniów. Losowo wybrani rodzice wypełniali ankiety w swoich domach. 6

7 ANALIZA WYNIKÓW Wyniki ankiety skierowanej do nauczycieli. W ankiecie wzięło udział 23 nauczycieli. 1. Czy Twoim zdaniem wyrównywanie szans edukacyjnych to (można zaznaczyć kilka odpowiedzi): a) zajęcia wyrównawcze b) koła zainteresowań c) wycieczki d) pomoc materialna skierowana do uczniów ( darmowe podręczniki, pomoce naukowe) e) stypendia naukowe f) stypendia sportowe Co można zaliczyć do zajęć wyrównujących szanse edukacyjne wg. nauczycieli wszyscy Wszyscy badani nauczyciele (100% ) wymienili powyższe odpowiedzi jako działania wyrównujące szanse edukacyjne uczniów. 7

8 2. Czy prowadzisz zajęcia wyrównawcze? Prowadzący zajęcia wyrównawcze Tak Nie 65% badanych nauczycieli prowadzi zajęcia wyrównawcze. 8

9 3. Czy prowadzisz koła przedmiotowe, koła zainteresowań lub sportowe? Prowadzący koła zainteresowań, przedmiotowe lub sportowe. Tak Nie 70% badanych nauczycieli prowadzi zajęcia sportowe, koła zainteresowań, koła przedmiotowe. 9

10 4. W jaki sposób dobierasz uczniów na zajęcia nieobowiązkowe ( możesz wybrać kilka odpowiedzi)? a) wybieram uczniów mających kłopoty z nauką b) najlepszych c) wszystkich chętnych Sposób dobierania uczniów na zajęcia nieobowiązkowe. 5% 40% 55% a) b) c) Nauczyciele prowadzący zajęcia nieobowiązkowe wybierają uczniów stosując następujące kryteria: - uczniowie mający kłopoty z nauką (55%) - wszystkich chętnych (40%) - najlepszych (5%) 10

11 5. Dlaczego Twoim zdaniem rodzice organizują swoim dzieciom tzw. korki? Nauczyciele biorący udział w ankiecie jako powody, dla których rodzice organizują tzw. korki wymienili: 1. Nie umieją pomóc swoim dzieciom ( 48%) 2. Rozszerzenie wiedzy z danego przedmiotu (40%) 3. Ambicja rodziców (12%) 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

12 6. Co Twoim zdaniem jest przyczyną nierówności szans edukacyjnych ( podaj kolejność wg. znaczenia)?: a) bieda w rodzinie b) miejsce zamieszkania c) niska świadomość edukacyjna rodziców d) brak wsparcia państwa i samorządów terytorialnych 101% 100% 100% 99% 99% 98% 98% 97% 97% 96% 96% a) b) c) d) Jako główny powód nierówności szans edukacyjnych badani nauczyciele wymienili niską świadomość edukacyjną rodziców (100%), na drugim miejscu wg badanych znajduje się bieda w rodzinie 98% (dla 2% badanych jest to miejsce zamieszkania), trzecie miejsce zajmuje miejsce zamieszkania tę przyczynę wskazało 97% badanych, jako ostatnie miejsce wśród przyczyn nierówności edukacyjnych uczniów, badani nauczyciele wskazali brak wsparcia państwa i samorządów terytorialnych ( 97%). 12

13 7. Czy Twoim zdaniem nasza szkoła dobrze realizuje zadania wyrównywania szans edukacyjnych? c) nie wiem Zdanie nauczycieli na temat realizacji zadania wyrównywania szans edukacyjnych Tak Nie Nie wiem 98% badanych nauczycieli twierdzi, że nasza szkoła dobrze realizuje zadania wyrównywania szans edukacyjnych, 2% badanych udzieliło odpowiedzi nie wiem 13

14 8. Czy wyniki sprawdzianu klas VI świadczą o realizacji zadania wyrównywania szans edukacyjnych? c) nie wiem Realizacja zadania wyrównywania szans edukacyjnych w wynikach sprawdzianu klas VI Tak Nie Nie wiem Wyniki sprawdzianu klas VI, wg 70% badanych nauczycieli, nie świadczą o realizacji wyrównywania szans edukacyjnych, 30% badanych dało odpowiedź twierdzącą. 14

15 9. Czy Twoim zdaniem stypendia otrzymywane przez uczniów motywują ich do pracy? c) nie wiem Motywacja uczniów do pracy a otrzymywane stypendia Tak Nie Nie wiem 96% badanych nauczycieli uważa, że otrzymywane przez uczniów stypendia motywują ich do nauki, 3% nauczycieli nie ma zdania na ten temat. 15

16 Wyniki ankiety skierowanej do rodziców W ankiecie wzięło udział 52 rodziców uczniów z klas IV-IV Szkoły Podstawowej. 1. Czy według Pani / Pana potrzebne są w szkole zajęcia dodatkowe ( np.koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębienie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce? a. Tak % b. Nie % Potrzeba organizowania zajęć dodatkowych TAK NIE 96.72% rodziców uważa, że w szkole potrzebne są zajęcia dodatkowe mające na celu pogłębianie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce. 3.27% badanych nie podziela tego poglądu. 16

17 2. Czy uważa Pani / Pan, że nasza szkoła daje możliwość rozwijania zainteresowań uczniów? - 63,93% - 34,42% c) nie wiem - 6% Czy szkoła (zdaniem rodziców) dobrze rozwija zainteresowania uczniów TAK NIE NIE WIEM Według 63,93% badanych rodziców nasza szkoła daje możliwość rozwijania zainteresowań uczniów. 34,42% rodziców uważa, że takiej możliwości nasi uczniowie nie mają,,6% nie ma zdania na ten temat. 17

18 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy Pani / Pana dziecko? a) koła przedmiotowe -16,85% b) zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze -25,84% c) zajęcia sportowe- 12,35% d) zajęcia świetlicowe-8,9% e) chór -17,97% f) Inne ( jakie?): harcerstwo 7,86% g) w żadnych 10,11% Udział uczniów w zajęciach dodatkowych wg. rodziców a b c d e f g Według badanych rodziców najwięcej uczniów korzysta z zajęć pozalekcyjnych w postaci zajęć wyrównawczo- dydaktycznych ( 25,84%), kół przedmiotowych 16,85%, zajęć sportowych 12,35%, zajęć świetlicowych 8,9%, na chór szkolny uczęszcza 17,97% dzieci badanych rodziców, harcerstwo 7,86%. 10,11% rodziców podaje, że ich dzieci nie biorą udziału w zajęciach pozalekcyjnych. 18

19 4. Czy Pani / Pana dziecko otrzymuje stypendium naukowe, sportowe? -29,5% 70,5% Ilość uczniów otrzymujących stypendia ( wg rodziców) TAK NIE 70,5% rodziców twierdzi, że ich dziecko nie otrzymuje stypendium naukowego ani sportowego. 29.4% rodziców na to pytanie odpowiedziało twierdząco. 19

20 5. Czy Pani / Pana dziecko uczęszcza na zajęcia dodatkowe tzw. korepetycje, jeśli tak to dlaczego? 11,47% ( uzupełnienie braków w wiadomościach, rozwijanie swoich zainteresowań i zdolności) 88,52% Udział uczniów w zajęciach tzw. korkach TAK NIE 88,52% badanych rodziców podaje, że ich dzieci nie korzystają z korepetycji. 11,47% rodziców twierdzi, że ich dzieci korzystają z korepetycji. Jako główny powód podają: uzupełnienie braków w wiadomościach, rozwijanie zainteresowań i zdolności. 20

21 6. Czy Pani? Pana zdaniem stypendia otrzymane przez uczniów motywują do pracy? - 86,88% 4,91% c) nie wiem 8,19% Czy stypendia motywują uczniów do nauki (wg rodziców) TAK NIE NIE WIEM Według 86,88% badanych rodziców stypendia otrzymywane przez uczniów motywują ich do nauki. 4,91% rodziców twierdzi, że stypendia nie motywują ich dzieci, 8,19% nie ma zdania na ten temat. 21

22 7. Czy Pani / Pana zdaniem wyrównywanie szans edukacyjnych to : (można zaznaczyć kilka odpowiedzi): a) Koła zainteresowań - 24,51% b) Zajęcia wyrównawcze - 29,67% c) Wycieczki - 12,9% d) Pomoc materialna skierowana do uczniów - 12,25% e) Stypendia sportowe - 8,38% f) Stypendia naukowe - 12,25 Co zdaniem rodziców jest wyrównywaniem szans edukacyjnych a b c d e f Według badanych rodziców wyrównywaniem szans edukacyjnych są: zajęcia wyrównawcze 29,67%, koła zainteresowań 24,51%, wycieczki 12,9%, pomoc materialna i stypendia naukowe 12,25%, stypendia sportowe 8,38%. 22

23 8. Czy Pani/ Pana zdaniem sukces szkolny dziecka zależy od: a) Rodziców - 11,68% b) Szkoły - 11,68% c) Bardzo wiele zależy zarówno od rodziców jak i od szkoły 72,72% d) Inne ( od samego dziecka)- 3,89% Od czego zależy sukces szkolny w opinii rodziców a b c d Według opinii badanych rodziców sukces szkolny dzieci zależy w równej mierze od rodziców i od szkoły 72,72% % uważa, że sukces szkolny zależy tylko od rodziców, taki sam procent twierdzi, że sukces dziecka zależy tylko od szkoły. 23

24 Wyniki ankiety skierowanej do uczniów W ankiecie wzięło udział 82 uczniów z klas IV- VI Szkoły Podstawowej. 1. Czy według Ciebie potrzebne są w szkole zajęcia dodatkowe (np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębianie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce? -80% -20% Potrzeba prowadzenia zajęć dodatkowych Tak Nie 80% badanych uczniów uważa, że w szkole potrzebne są zajęcia dodatkowe (np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębianie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce. 20% uczniów podało odpowiedź przeczącą. 24

25 2. Czy uważasz, że szkoła daje Ci możliwość rozwijania zainteresowań? 93% 7% Zaspokojenie potrzeby rozwijania zainteresowań Tak Nie 93 % uczniów twierdzi, że szkoła umożliwia im rozwijanie zainteresowań, 3% uczniów uważa, że takiej możliwości szkoła nie daje. 25

26 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę uczestniczysz? ( możesz wybrać kilka odpowiedzi): a) koła przedmiotowe -29% b) zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze 34% c) zajęcia sportowe -4% d) zajęcia świetlicowe- 12% e) inne (jakie?) chór 8% f) w żadnych nie biorę udziału -26% Udział uczniów w zajęciach pozalekcyjnych a) b) c) d) e) f) Wśród badanych uczniów zajęcia pozalekcyjne na które uczęszczają uczniowie to: zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze, koła przedmiotowe, zajęcia świetlicowe, chór, zajęcia sportowe. 26% badanych uczniów podaje, że nie uczestniczy w żadnych proponowanych przez szkołę zajęciach. 26

27 4. Uczestniczysz w tych zajęciach, ponieważ: a) pomagają mi przezwyciężyć trudności w nauce 43% b) pozwalają poszerzyć wiedzę i umiejętności zdobyte na lekcjach -28% c) rozwijają moje zainteresowania -16% d) wpływają na rozwój fizyczny -7% e) są sposobem na spędzenie czasu z kolegami i koleżankami -18% f) rodzice chcą żebym w nich uczestniczył 9% Powody z jakich uczniowie biorą udział w zajęciach pozalekcyjnych 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% a) b) c) d) e) f) Zdecydowana większość uczniów ( 43%) uczęszcza na zajęcia ponieważ pomagają im one przezwyciężyć trudności w nauce, drugi powód to pozwalają poszerzyć wiedzę i umiejętności. Dla 18% badanych jest to sposób na spędzenie czasu z kolegami, 16% uczniów twierdzi, że zajęcia te rozwijają ich zainteresowania. 9% uczniów uczęszcza na zajęcia pozalekcyjne ponieważ rodzice chcą aby w nich uczestniczyli. 27

28 5. Czy chętnie uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych? Udział uczniów w zajęciach Tak Nie 76% badanych uczniów (63 osoby) chętnie uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych, 23% badanych (19osób) twierdzi, że niechętnie uczestniczy w zajęciach. Jako główny powód podają: - żadne z zajęć mnie nie interesują - nakaz nauczycieli - lubię spędzać wolny czas w domu - nie lubię zostawać po lekcjach 28

29 6. Na jakie zajęcia pozalekcyjne chciałbyś/ chciałabyś uczestniczyć? Uczniowie wymienili następujące zajęcia: a) taniec (32%) b) zajęcia sportowe (31%) c) zajęcia teatralne (9%) d) nauka gry na instrumentach (5%) e) zajęcia fotograficzne (5%) f) zajęcia szachowe (4%) g) modelarstwo h) boks i) piłka nożna Zajęcia w jakich chcieliby uczestniczyć uczniowie w naszej szkole a) b) c) d) e) f) g) h) i) Zajęcia pozalekcyjne, na które uczniowie chcieliby uczęszczać to: taniec, zajęcia sportowe, zajęcia teatralne, gra na instrumentach, fotografia. 29

30 7. Czy oprócz zajęć szkolnych uczestniczysz w innych zajęciach organizowanych poza szkołą? Uczniowie uczestniczący w zajęciach organizowanych poza szkołą 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% Tak Nie 30% 20% 10% 0% Kolumna1 90% badanych uczniów nie uczęszcza na żadne zajęcia organizowane poza szkołą, 7% uczniów podaje, że bierze udział w takich zajęciach. Do najczęściej wymienianych należą: - nauka gry na gitarze - nauka gry na pianinie - zajęcia sportowe 30

31 8. Czy otrzymujesz stypendium za dobre wyniki w nauce lub sportowe? Ilość uczniów otrzymujących stypendia za dobre wyniki w nauce lub sportowe Tak Nie 68% badanych uczniów nie otrzymuje stypendium za dobre wyniki w nauce, 32% takie stypendium otrzymuje. 31

32 9. Czy możliwość otrzymania stypendium za dobre wyniki w nauce motywuje Cię do nauki? Wpływ otrzymywanego stypendium za dobre wyniki w nauce na motywację do nauki Tak Nie 80% badanych uczniów twierdzi, że otrzymywane stypendium motywuje ich do nauki, 20% badanych uważa, że stypendium nie wpływa na nich motywując ich do nauki. 32

33 10. Czy rodzice organizują Ci zajęcia dodatkowe tzw. korki? Uczniowie, którzy mają organizowane przez rodziców korki Tak Nie 82% badanych uczniów twierdzi, że rodzice nie organizują im korepetycji. 18% badanych przyznaje, że korzysta z korepetycji organizowanych przez rodziców. Przedmioty, z których uczniowie mają korki to: - język angielski - matematyka - język polski. 33

34 11. Jeśli rodzice organizują Ci korepetycje, to jak sądzisz, dlaczego? a) mam słabe oceny rozumiem materiału z lekcji c) chcą, żebym dowiedział się więcej niż jest na lekcji d) żebym lepiej przygotował się do sprawdzianu zewnętrznego klas VI e) inne Powód organizowania korepetycji przez rodziców wg uczniów a) b) c) d) e) 45% badanych uczniów stwierdziło, że korzystają z korepetycji ponieważ chcą dowiedzieć się więcej niż na lekcji. 40% uczniów podaje, że korepetycje lepiej przygotują ich do sprawdzianu klas VI, a 15% uważa, że mają korepetycje ponieważ mają słabe oceny. 34

35 Analiza dokumentów Zajęcia pozalekcyjne w klasach I-VI Szkoły Podstawowej Umożliwiające wyrównywanie szans edukacyjnych Klasa Zajęcia I a II a II b III a III b IV a IV b V a V b VI a VI b Zajęcia wyrównawcze Zajęcia - korekcyjnokompensacyjne logopedia Zajęcia korekcyjne Koło zainteresowań Chór SKS Konkursy Razem Wycieczki bliższe Wycieczki dalsze

36 Specyfikacja godzin pozalekcyjnych w klasach I-III i IV VI w roku szkolnym 2010/2011 Klasy I - III Klasy IV - VI Razem Zajęcia wyrównawcze Zajęcia korekcyjno kompensacyjne Logopeda Korektywa Koło zainteresowań Chór Konkursy SKS Razem Wycieczki bliższe Wycieczki dalsze

37 Wnioski i rekomendacje Na podstawie przeprowadzonych ankiet, można stwierdzić, że nasza szkoła dobrze realizuje zadania wyrównywania szans edukacyjnych. Aż 98% nauczycieli uważa, iż placówka dobrze spełnia swoją rolę w tym względzie. Również wielu rodziców i samych uczniów docenia działalność szkoły, co można wywnioskować na podstawie danych poddanych analizie poniżej. Rodzice uznają w nauczycielach swoich partnerów w procesie wychowywania dzieci, są gotowi do współpracy z nimi - aż 72,72% z nich stwierdziło, że bardzo ważną rolę w osiąganiu przez dziecko sukcesów osiągają zarówno oni sami - rodzice - jak i szkoła. (Aczkolwiek należy zaznaczyć, że nie wszyscy rodzice przejawiają taką postawą - a ich niska świadomość edukacyjna jest wedle nauczycieli dużym problemem). Aż 63,93% badanych rodziców uważa, że nasza placówka daje możliwość rozwijania zainteresowań uczniów. Uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach dodatkowych organizowanych przez szkołę. 80% z nich stwierdziło, że istnieje potrzeba istnienia tego typu zajęć, a tylko 26% badanych dzieci nie korzysta z możliwości zapewnianych w tym względzie. Niemal wszyscy badani uczniowie (aż 93%) uważa, że szkoła daje im możliwość rozwijania zainteresowań. Należy zwrócić uwagę na to, że aż 90% uczniów podało, iż nie uczęszcza na żadne zajęcia organizowane poza szkołą. Dodatkowo, ponad 80% uczniów nie uczęszcza na żadne korepetycje (wynika to zarówno z ankiety przeprowadzonej pośród dzieci, jak i ich rodziców). Z tych danych można wysnuć wniosek, iż szkoła odgrywa kluczową rolę w życiu uczniów, zarówno jako miejsce zdobywania wiedzy jak i organizator czasu wolnego. Nauczyciele dostrzegają to i starają się zapewnić swoim podopiecznym możliwość korzystania z zajęć pozalekcyjnych - 65% z badanych prowadzi zajęcia wyrównawcze, a 70% koła zainteresowań czy przedmiotowe. Jeżeli chodzi o zasady doboru uczestników, to nauczyciele kierują organizowane zajęcia przede wszystkim do uczniów mających kłopoty z nauką (55%), lub też po prostu przyjmują każdą chętną osobę (40%). Pośród aktywności organizowanych przez placówkę największą popularnością cieszą się zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze. Odgrywają one ważną rolę w wyrównywaniu szans edukacyjnych - aż 43% uczniów oświadczyło, że uczestniczy w nich, gdyż pomagają im przezwyciężyć trudności w nauce. Na drugim miejscu są koła przedmiotowe. 28% dzieci stwierdziło, że zajęcia dodatkowe pozwalają im poszerzyć wiedzę i umiejętności zdobyte na lekcjach, a 16%, iż jest to sposób na rozwijanie ich zainteresowań. 37

38 Należy jednak zwrócić uwagę, na konieczność dalszego aktywizowania uczniów. Ponieważ 26% z badanych dzieci nie uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, a 7% deklaruje, iż nie bierze udziału również w zajęciach organizowanych poza placówką, wynika stąd, że znaczny odsetek dzieci w ogóle nie spędza wolnego czasu w sposób zorganizowany i twórczy, co może mieć negatywne konsekwencje (utrudnia ich samorozwój, powoduje nudę mogącą skłaniać do szukania szkodliwych rozrywek). Należy to zmienić, zachęcając te dzieci do korzystania z obecnej oferty, oraz poprzez poszerzanie jej o zajęcia, które by mogły zainteresować owych uczniów. Dzieci zapytane, w jakich nowych zajęciach chciałyby uczestniczyć, na pierwszym miejscach podawały aktywności takie jak taniec (32%) i sport (31%). Niektórzy uczniowie byliby również zainteresowani zajęciami teatralnymi, fotograficznymi, szachowymi, czy nauką gry na instrumencie. Należy rozważyć możliwość zorganizowania spotkań, na których chętne osoby mogłyby rozwijać tego typu hobby. Ważnym elementem w wyrównywaniu szans edukacyjnych jest zapewnienie dzieciom odpowiedniej motywacji do nauki (co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku uczniów pochodzących ze środowisk, gdzie nie przykłada się dużego znaczenia do zdobywania wiedzy i wykształcenia - a właśnie niską świadomość edukacyjną rodziców najwięcej nauczycieli podało jako przyczynę nierówności szans). Skutecznym sposobem zachęcania dzieci do wzmożonego wysiłku są stypendia, które mogą mieć znaczenie zwłaszcza dla dzieci z biednych rodzin (a właśnie fakt pochodzenia z ubogiej rodziny był drugą w kolejności przyczyną problemu, wskazywaną w ankiecie dla nauczycieli). Aż 80% uczniów uważa, że stypendia motywują do nauki. Jednocześnie, biorąc pod uwagę zarówno ankietę przeprowadzoną pośród dzieci jak i tą, której poddano rodzicom, można stwierdzić iż około 30% uczniów otrzymuje jakiekolwiek stypendium. Być może warto byłoby się zwrócić do lokalnych władz, bądź też organizacji społecznych, w celu pozyskania funduszy na rozwój programów stypendialnych (bardzo dużo, 97% nauczycieli wskazuje na brak wsparcia państwa i samorządów terytorialnych). Reasumując, aby szkoła jeszcze efektywniej działała na rzecz wyrównywania szans edukacyjnych, należy podjąć następujące kroki: - włączać rodziców do współpracy i pogłębiać ich świadomość edukacyjną, - zachęcać dzieci do uczestniczenia w już istniejących zajęciach pozalekcyjnych, oraz tworzyć nowe, zgodnie z potrzebami i zainteresowaniami uczniów, - wystąpić do władz, w celu skłonienia ich do aktywniejszego okazywania pomocy uczniom, w tym programów stypendialnych. 38

39 Załącznik nr 1 Ankieta dotycząca wyrównywania szans edukacyjnych Skierowana do nauczycieli 1. Czy Twoim zdaniem wyrównywanie szans edukacyjnych to ( można zaznaczyć kilka odpowiedzi): a) zajęcia wyrównawcze b) koła zainteresowań c) wycieczki d) pomoc materialna skierowana do uczniów(darmowe podręczniki, pomoce naukowe) e) stypendia naukowe f) stypendia sportowe 2. Czy prowadzisz zajęcia wyrównawcze? 3. Czy prowadzisz koła przedmiotowe, koła zainteresowań lub zajęcia sportowe? b nie 4. W jaki sposób dobierasz uczniów na zajęcia nieobowiązkowe ( możesz wybrać kilka odpowiedzi): a) wybieram uczniów mających kłopoty w nauce b) najlepszych c) wszystkich chętnych 5. Dlaczego Twoim zdaniem rodzice organizują swoim dzieciom tzw. korki? 6. Co Twoim zdaniem jest przyczyną nierówności szans edukacyjnych ( podaj kolejność wg znaczenia)? bieda w rodzinie miejsce zamieszkania niska świadomość edukacyjna rodziców brak wsparcia państwa i samorządów terytorialnych 7.Czy Twoim zdaniem nasza szkoła dobrze realizuje zadania wyrównywania szans edukacyjnych? c) nie wiem 8. Czy wyniki sprawdzianu klas VI świadczą o realizacji wyrównywania szans edukacyjnych? c) nie wiem 9. Czy Twoim zdaniem stypendia otrzymywane przez uczniów motywują ich do pracy? c) nie wiem 39

40 Załącznik nr 2 Ankieta dotycząca wyrównywania szans edukacyjnych Skierowana do rodziców 1.Czy według Pani/ Pana potrzebne są w szkole zajęcia dodatkowe ( np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębianie wiedzy uczniów lib pomoc uczniom mającym trudności w nauce? 2. Czy uważa Pani/Pan, że nasza szkoła daje możliwości rozwijania zainteresowań uczniów? 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy Pani/ Pana dziecko? a) koła przedmiotowe b )zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze c) zajęcia sportowe d) zajęcia świetlicowe e) chór f) inne ( jakie?) g) w żadnych 4. Czy Pani/Pana dziecko otrzymuje stypendium naukowe, sportowe? 5. Czy Pani/Pana dziecko uczęszcza na zajęcia dodatkowe tzw. korepetycje, jeśli tak to dlaczego?.. 6. Czy Pani/Pana zdaniem stypendia otrzymane przez uczniów motywują do pracy? c) nie wiem 7. Czy Pani/Pana zdaniem wyrównywanie szans edukacyjnych to: ( można zaznaczyć kilka odpowiedzi) a) koła zainteresowań b) zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze c) wycieczki d) pomoc materialna skierowana do uczniów(darmowe podręczniki, pomoce naukowe) e) stypendia naukowe f) stypendia sportowe 8. Czy Pani/Pana zdaniem sukces szkolny dziecka zależy od: a)rodziców b) szkoły c) bardzo wiele zależy zarówno od rodziców jak i szkoły d) inne 40

41 Załącznik nr 3 Ankieta dotycząca wyrównywania szans edukacyjnych Skierowana do uczniów 1.Czy według Ciebie potrzebne są w szkole zajęcia dodatkowe ( np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębianie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce? 2.Czy uważasz, że szkoła daje Ci możliwość rozwijania zainteresowań? 3. Jakich zajęciach pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę uczestniczysz? (możesz wybrać kilka odpowiedzi) a) koła przedmiotowe b) zajęcia dydaktyczno- wychowawcze c) zajęcia sportowe d) zajęcia świetlicowe e) inne (jakie?) f) w żadnych nie biorę udziału 4. Uczestniczysz w zajęciach ponieważ: a) pomagają mi przezwyciężyć trudności w nauce b) pozwalają poszerzyć wiedzę i umiejętności zdobyte na lekcjach c)rozwijają moje zainteresowania d) wpływają na rozwój fizyczny e) są sposobem na spędzenie czasu z kolegami i koleżankami f) rodzice chcą, Żebym chodził g) inne powody (jakie?). 5. Czy chętnie uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych?, ponieważ: w żadnych nie biorę udziału żadne zajęcia mnie nie interesują chodzi na nie zbyt dużo uczniów zostałem zmuszony przez rodziców inne (jakie?).. 6. Na jakie zajęcia lekcyjne chciałbyś/chciałabyś uczęszczać, których nie ma w naszej szkole? 7.Czy oprócz zajęć szkolnych uczestniczysz w innych zajęciach organizowanych poza szkołą (np. kursy językowe, taneczne, muzyczne, sportowe)? ( wymień w jakich?).. 8. Czy otrzymujesz stypendium za dobre wyniki w nauce lub sportowe? 41

42 9.Czy możliwość otrzymania stypendium za dobre wyniki w nauce motywuje Cię do nauki? 10. Czy rodzice organizują Ci zajęcia dodatkowe tzw. korki? z: ( możesz wybrać kilka odpowiedzi) b)nie języka polskiego matematyki przyrody historii języka angielskiego innego przedmiotu. 11. Jeśli rodzice organizują Ci korepetycje, to jak sądzisz, dlaczego? a) mam słabe oceny rozumiem materiału z lekcji c) chcą, żebym dowiedział się więcej niż jest na lekcji d) żebym lepiej przygotował się do sprawdzianu zewnętrznego klas VI e) inne.. 42