AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA"

Transkrypt

1 AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki KATEDRA INFORMATYKI Reprezentacja wiedzy - typowa i nietypowa rekcja w wyraŝeniach przyimkowych Kierunek, rok studiów: Informatyka, IV rok Przedmiot: Reprezentacja wiedzy Wersja z dnia Grupa (projekt): Prowadzący zajęcia: Rok akad: 2006/2007 mgr inŝ. Michał Korzycki Semestr: letni Zespół autorski: Mirosław Jedynak m@jedynak.pl Kraków, czerwiec 2007

2 Niniejsze opracowanie powstało w trakcie i jako rezultat zajęć dydaktycznych z przedmiotu wymienionego na stronie tytułowej, prowadzonych w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (AGH) przez osobę (osoby) wymienioną (wymienione) po słowach "Prowadzący zajęcia" i nie moŝe być wykorzystywane w jakikolwiek sposób i do jakichkolwiek celów, w całości lub części, w szczególności publikowane w jakikolwiek sposób i w jakiejkolwiek formie, bez uzyskania uprzedniej, pisemnej zgody tej osoby (tych osób) lub odpowiednich władz AGH. (AGH) w Krakowie Spis treści 1. Opis problemu 3 2. Implementacja Tokenizacja Tagowanie tokenów Analiza Podsumowanie ogólnych zasad 5 3. Wnioski ZałoŜenia początkowe Obserwacje Błędy językowe Biblioteka CLP Wyniki Przyimek dla Przyimek do Przyimek na Przyimek od Przyimek po Przyimek przed Przyimek przy Przyimek w 9 4. Podusumowanie 10 2

3 1. Opis problemu Za Kopalińskim: rekcja składnia rządu, powiązanie dwu członów wypowiedzi, w którym człon nadrzędny wyznacza określoną formę podrzędnego. W językach fleksyjnych (takich jak np. język polski) istnieje silny związek pomiędzy syntaksą a fleksją. Najbardziej klasycznym takim związkiem jest wiązanie przypadku rzeczownika z przyimkiem (dla wyraŝenia w lesie - przyimek w narzuca tu wyrazowi las miejscownik). Typowa rekcja w wyraŝeniach przyimkowych to pary przyimek oraz przypadek, z którym najczęściej występują. Nietypowa rekcja w wyraŝeniach przyimkowych ma miejsce, kiedy przyimek łączy się z rzeczownikiem w danym przypadku tylko dla niewielkiej grupy wyrazów. Przykładem nietypowej rekcji jest zwrot poszły ogary w las tutaj przyimek w łączy się z rzeczownikiem w bierniku. RozróŜnienie czy dana rekcja jest typowa czy nietypowa moŝe mieć miejsce tylko na podstawie statystycznej ilości wystąpień danego powiązania przyimek-przypadek. 2. Implementacja W czasie implementacji proces analizy został podzielony na 3 fazy: tokenizacja tekstu podziała na wyrazy oraz zdania tagowanie - wstępne wczytanie i określenie części mowy dla danego słowa, a dla rzeczowników równieŝ przypadku. analiza występowania danych par przyimek-rzeczownik 2.1. Tokenizacja W czasie tokenizacji wykorzystano model pull-parser tzn. następny moduł (tagger) pytał się tokenizatora o podanie kolejnego zdania. Model tokenizatora zakładał pewne uproszczenia zdanie kończy się kropką a wyrazy rozdzielane są znakami białymi i niealfanumerycznymi. Wynikiem działania parsera były ciągi tokenów, które zostały zaklasyfikowane jako słowo (word) lub separator (separator). Zbudowanie Ulepszonego parsera było innym projektem, dlatego w tej części skupiłem się na funkcjonalności koniecznej do realizacji zadania związanego z rekcją. Przykładowo niektóre słowa zostały inaczej traktowanie w czasie procesu tokenizacji: na stale zostały określone skróty, które nie kończą zdania (np. ok. ) a maja formę taką jak niektóre rzeczownik (od oko ), niemoŝliwą do rozróŝnienia bez dokładnej analizy zdania, co wykracza poza zakres projektu. Rozpoznawane przyimki to: dla 3

4 do na od po przed przy w 2.2. Tagowanie tokenów W etapie tagowania tokenów wybierane były pary słów w których pierwszy z nich był przyimkiem a drugi rzeczownikiem. Określenie części mowy dla danego słowa odbywało się z wykorzystaniem biblioteki CLP. W przypadku, kiedy słowo posiadało kilka znaczeń (wordid) słowo było pomijane niepoprawne zaklasyfikowanie słowa o wielu znaczeniach negatywnie wpływa na ogólną wnioski, które mogą prowadzić do błędnego zaklasyfikowania wyraŝenia jako nietypowej rekcji. Przykładem takiego słowa jest list. MoŜe być mianownikiem dla rzeczownika list lub dopełniaczem liczby mnogiej rzeczownika lista. Nie jest moŝliwe rozstrzygnięcie bez odwołania do kontekstu, którego słowa wystąpienie zostało znalezione w tekście, dlatego bezcelowa wydaje się próba opierania analizy na słowa o wielu znaczeniach. Dla kaŝdej znalezionej pary tworzona była struktura, która umoŝliwiała późniejszą analizę wystąpień. Struktura przedstawiona została poniŝej. przyimek Rzeczownik + ilość wystapień przy na Drzewie(15) Lesie(32) przypadki miejscownik wołacz Taka struktura umoŝliwiała zachowanie informacji przyimkach wraz z sąsiadującymi rzeczownikami. Aby umoŝliwić określenie, czy w danym wyraŝeniu mamy do czynienia z typową czy nietypową rekcją 4

5 zapisywana jest ilość jego wystąpień. Ponadto moŝliwe jest, Ŝe dana forma rzeczownika występuje w kilku przypadkach ta niejednoznaczność będzie eliminowana w następnej fazie analizie Analiza W fazie analizy wykorzystywane są informacje zgromadzone w strukturach opisanych powyŝej. PowyŜsze dane zapisywane są w strukturze umoŝliwiającej wygodne wyświetlenie wyników analizy: przypadki Przykładowe wystąpienia w miejscownik mianownik... wołacz lesie las..... Przed właściwą analizą struktura, która została utworzona w czasie tagowania została posortowana rosnąco według ilości przypadków dla danego rzeczownika (ilość przypadków, dla których danych rzeczownik występuje w podanej formie). Takie ułoŝenie rzeczowników powoduje, Ŝe w pierwszej kolejności analizowane są rzeczowniki, których forma jednoznacznie określa przypadek, a więc tych, które z punktu widzenia celu projektu są najbardziej wiarygodne. PowyŜsza struktura zwiera informacje dla kaŝdego przyimka: listę zbiorów przypadków z którym się łączy, ilość wystąpień oraz przykładowe wystąpienia. Lista zbiorów przypadków ma za zadanie wyeliminować dwuznaczność form. Przykładowo, gdy rozpatrujemy przyimek w, dla rzeczownika w formie lesie lista przypadków to miejscownik oraz wołacz zostaje utworzony zbiór składający się z dwóch elementów. Gdy następną parą będzie w las zostanie utworzony nowy zbiór poniewaŝ przecięcie zbioru składającego się z elementu mianownik jest puste dla kaŝdego dodanego zbioru. Gdy w następnej parze będzie występował rzeczownik, dla którego zbiór przypadków przecięty ze zbiorem przypadków dla wyrazu lesie będzie jednoelementowy zostanie wyeliminowana dwuznaczność- ustalony zostanie związek przyimka w z rzeczownikiem w miejscowniku Podsumowanie ogólnych zasad Niektóre wyrazy, wymienione jako skróty nie były traktowane jako koniec zdania i nie była dla nich sprawdzana forma podstawowa (były pomijane). Przykładem takiego zachowania jest skrót ok., który 5

6 bez takiego załoŝenia byłby dopełniaczem liczby mnogiej dla rzeczownika oko a zwrot w ok zostałby nieprawidłowo zaklasyfikowany jako wyraŝenie przyimkowe (patrz 2.1). Słowa muszą w CLP występować zgodnie z odczytaną wielkością liter (nie są zmniejszane litery w słowie), z wyjątkiem sytuacji, kiedy słowo znajduje się na początku zdania. Bezwarunkowe zmniejszanie liter spowodowałoby niewłaściwe zaklasyfikowani nazw własnych. Przykładowo w Salt Lake City (salt -> dopełniacz liczby mnogiej salto ) Występujący na końcu linii myślnik powodował zawsze sklejenie dwóch słów co w przypadku analizy wyraŝeń przyimkowych nie powoduje błędów (np. na ul- \n icy na ulicy ), jednak w bardziej ogólnych rozwaŝaniach moŝe być niepoprawny ( angielsko polski angielskopolski ). Słowa, które w czasie analizy miały wiele form podstawowych (np. list ), były pomijane (patrz 2.1). PowyŜsze stwierdzenie nie dotyczy słów, które miały tylko jedną formę podstawową, ale forma wyrazy, która występowała w tekście nie określała jednoznacznie przypadku ( radio ) takie słowa były analizowane Przed przystąpieniem do analizy rzeczowniki sortowane są według ilości przypadków dla danej formy rzeczownika. Z punktu widzenia analizy rekcji przyimkowej więcej informacji dostarcza słowo władz (dopełniacz) niŝ bólu (dopełniacz, miejscownik i wołacz). W czasie na podstawie pary słów, w której przynajmniej jedna forma występuje w dwóch przypadkach poprzez wykonanie przecięcia zbioru przypadków moŝna ograniczyć liczbę przypadków występujących z danym przyimkiem. Przykładowo z wyraŝeń w momencie (miejscownik, wołacz) i w Warszawie (celownik, miejscownik) moŝna wywnioskować ze przyimek w moŝe łączyć się z miejscownikiem. W przypadku, kiedy dwa zbiory są rozłączne, naleŝy wprowadzić nowy przypadek, który moŝe występować z danym przyimkiem. Przykładowo z w gazetach (miejscownik) i w ropę (biernik) wynika, Ŝe w moŝe łączyć się z miejscownikiem i biernikiem. 3. Wnioski 3.1. ZałoŜenia początkowe Badanym tekstem były notatki prasowe dostępne na serwerze wierzba w pliku pap-all.not 3.2. Obserwacje Analiza przebiegła poprawnie i znalezione związki pomiędzy przyimkami a przypadkami rzeczownika były zgodne z oczekiwaniami. Wyniki zostały częściowo zaburzone z dwóch powodów: błędów występujących w źródłowym tekście oraz ograniczonej liczbie wyrazów rozpoznawanych przez bibliotekę CLP. 6

7 Błędy językowe Błędy występujące w tekście źródłowym powodowały powstanie nieprawidłowych związków, które jednak moŝna stosunkowo łatwo wykryć porównując liczbę wystąpień danego przypadku z danym przyimkiem. W przypadku wystąpienia błędu językowego dla tekstu pap-all.not liczba wystąpień nie przekraczała 10, gdzie dla poprawnej odmiany występowała w ilości o 3 rzędy większej (kilka tysięcy). Przyładowo: (linia ) Wpływ na nadciśnienie ma teŝ środowisko - badania na tej samej grupie osób w zanieczyszczonych Piekarach Śląskich i czystym Oleśnie wykazały,ŝe w liczba osób z nadciśnieniem w Piekarach była dwukrotnie wyŝsza. (linia 38530) Czterech lat pozbawienia wolności zaŝądał w prokurator dla Eugeniusza K., byłego komendanta StraŜy Miejskiej w Krakowie, oskarŝonego o łapownictwo, płatną protekcję i przekroczenie uprawnień. spowodowało zaklasyfikowania wyraŝenia w -> mianownik Biblioteka CLP Ograniczona liczba słów, która rozpoznaje bibliotek CLP równieŝ utrudniała analizę rekcji przyimkowej. Pierwszym problemem było nierozpoznanie słowa, które powodowało, Ŝe występujące w tekście informacja nie została wykorzystana. Przykładem takiego faktu jest wyraŝenie w Minnesocie, gdzie z powodu niepoznania słowa Minnesocie nie została wykorzystania informacja, Ŝe przyimek w łączy się z miejscownikiem. Drugim i zdecydowanie bardziej utrudniającym analizę przypadkiem był przypadek zaklasyfikowania danego słowa do form podstawowych. Przykładowo w wyraŝeniu w sumo CLP określiło formę wyrazu sumo tylko jako wołacz dla suma pomijając znaczenie sumo w kontekście wschodnich sztuk walk. Takie zachowanie spowodowało zaklasyfikowanie wystąpienia przyimka w z wołaczem. Stosunkowo łatwo moŝna jednak wykryć takie zachowanie porównując liczbę wystąpień (analogicznie jak w przypadku błędów językowych) Wyniki Przyimek dla 845 Dopełniacz firm, ofiar, osób Typowa rekcja 7 Mianownik dyrektor, minister, wiceminister 7

8 1 Biernik kampanię Błąd językowy (patrz 3.2.1) 1 Miejscownik społeczeństwach Błąd językowy (patrz 3.2.1) 1 Narzędnik przypomnieniem Błąd językowy (patrz 3.2.1) 1 Celownik ofiarom Błąd językowy (patrz 3.2.1) Przyimek do 6785 Dopełniacz wyboru, wyborów, władz Typowa rekcja 36 Mianownik dyrektor, minister, wiceminister 6 Miejscownik dochodach, powiększeniu, rozpadzie Błąd językowy (patrz 3.2.1) Przyimek na 5559 Miejscownik cywilach, obywatelach, usługach Typowa rekcja 2899 Biernik ankietę, energię, salę Typowa rekcja 8 Narzędnik impotencją, rozpracowaniem, rywalami Błąd językowy (patrz 3.2.1) 2 Mianownik handel, wiceprezes Błąd językowy (patrz 3.2.1) 2 Dopełniacz bosaka, wpadek Nietypowa rekcja, Błąd językowy (patrz 3.2.1) 1 Wołacz lewo Przyimek od 1710 Dopełniacz czasu, końca, marca Typowa rekcja 2 Celownik wszczęciu, zakończeniu Błąd językowy (patrz 3.2.1) 2 Biernik niedzielę, zgodę Błąd językowy (patrz 3.2.1) 2 Mianownik minister, sekretarz 8

9 Przyimek po 4025 Miejscownik rozstrzygnięciach, witrynach, zwycięstwie Typowa rekcja 13 Biernik prasę, redukcję, resztę 3 Narzędnik adresem, rygorem, zarzutem Błąd językowy (patrz 3.2.1) 2 Mianownik poseł, prezes Błąd językowy (patrz 3.2.1) 1 Dopełniacz źródeł Błąd językowy (patrz 3.2.1) Przyimek przed 2260 Narzednik armią, ogłoszeniem, wyborami Typowa rekcja 5 Mianownik ambasadę, komisję, siedzibę 3 Mianownik kamera, siedziba Błąd językowy (patrz 3.2.1) 1 Celownik ambasadom Błąd językowy (patrz 3.2.1) Przyimek przy 968 Miejscownik dziewczętach, wejściach, świetle Typowa rekcja 1 Mianownik, Biernik, Wołacz molo Przyimek w 6712 Miejscownik okolicach, rozmowach, wąwozach Typowa rekcja 4608 Biernik niedzielę, sobotę, środę Typowa rekcja 13 Dopełniacz zamian, kompetencji, zespołu Nietypowa rekcja, Błąd 9

10 językowy (patrz 3.2.1) 13 Narzędnik udziałem, wydawcą, świadkiem Błąd językowy (patrz 3.2.1) 9 Mianownik liczba, prokurator, rzecznik Błąd językowy (patrz 3.2.1) 1 Celownik przyjacielowi Błąd językowy (patrz 3.2.1) 1 Wołacz sumo Błąd CLP (patrz 3.2.2) 4. Podusumowanie Przedstawione wnioski dowiodły, Ŝe zastosowana metoda analizy wyraŝeń przyimkowych jest skuteczna - dla analizowanego tekstu znalazła poprawne pary przyimek-rzeczownik. Dodatkowo powyŝsza analiza umoŝliwiła wykrycie błędów gramatycznych, które przy zastosowaniu tradycyjnego sprawdzania poprawności opartej o słownik zostałyby pominięte. Niestety występujące błędy w tekście źródłowym spowodowały, Ŝe do rozstrzygnięcia czy mamy do czynienia z nietypową rekcją czy błędem gramatycznym potrzebny jest człowiek. Nie ma moŝliwości takiej klasyfikacji tylko na podstawie analizy tekstu konieczne staje się wykorzystanie poprawnego tekstu uczącego, dzięki któremu wykrywane byłyby przypadki nietypowej rekcji i rozróŝniane od błędów gramatycznych. 10

System Korekty Tekstu Polskiego

System Korekty Tekstu Polskiego Wnioski Grzegorz Szuba System Korekty Tekstu Polskiego Plan prezentacji Geneza problemu i cele pracy Opis algorytmu bezkontekstowego Opis algorytmów kontekstowych Wyniki testów Rozszerzenie pracy - uproszczona

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki KATEDRA INFORMATYKI Event Visualizator sprawozdanie z przebiegu projektu wersja 1.1 z dnia 15.06.2011 Kierunek,

Bardziej szczegółowo

Laboratorium nr 5. Temat: Funkcje agregujące, klauzule GROUP BY, HAVING

Laboratorium nr 5. Temat: Funkcje agregujące, klauzule GROUP BY, HAVING Laboratorium nr 5 Temat: Funkcje agregujące, klauzule GROUP BY, HAVING Celem ćwiczenia jest zaprezentowanie zagadnień dotyczących stosowania w zapytaniach języka SQL predefiniowanych funkcji agregujących.

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki KATEDRA INFORMATYKI. SyncFile

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki KATEDRA INFORMATYKI. SyncFile AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki KATEDRA INFORMATYKI Document wizyjny dla projektu Wersja 0.1-5 z dnia 2006-11-14 Kierunek, rok studiów: Informatyka,

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Spis treści Wstęp Wykaz skrótów, symboli i terminów gramatycznych MIANOWNIK

SPIS TREŚCI. Spis treści Wstęp Wykaz skrótów, symboli i terminów gramatycznych MIANOWNIK 5 SPIS TREŚCI Spis treści... 5-12 Wstęp... 13-14 Wykaz skrótów, symboli i terminów gramatycznych... 15-16 MIANOWNIK... 17-65 TABELA prezentująca końcówki fleksyjne rzeczowników... 17 RZECZOWNIK, PRZYMIOTNIK...

Bardziej szczegółowo

3. Cele sformułowane w języku ucznia: dowiesz się, czym są przypadki rzeczownika, dowiesz się, jak odmieniać rzeczownik przez przypadki

3. Cele sformułowane w języku ucznia: dowiesz się, czym są przypadki rzeczownika, dowiesz się, jak odmieniać rzeczownik przez przypadki Scenariusz lekcji języka polskiego w klasie IV 1. Temat lekcji: O siedmiu przypadkach. rzeczownika. ( temat zgodny z podstawą programową rozporządzenia MEN z dnia 27.08.2012r. oraz zmianami z 30.05.2014r.

Bardziej szczegółowo

OGÓLNOPOLSKI SPRAWDZIAN KOMPETENCJI TRZECIOKLASISTY KLUCZ ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA

OGÓLNOPOLSKI SPRAWDZIAN KOMPETENCJI TRZECIOKLASISTY KLUCZ ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA OGÓLNOPOLSKI SPRAWDZIAN KOMPETENCJI TRZECIOKLASISTY KLUCZ ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Klucz odpowiedzi do zadań zamkniętych Numer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 zadania Odpowiedź

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO - HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA w KRAKOWIE

AKADEMIA GÓRNICZO - HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA w KRAKOWIE AKADEMIA GÓRNICZO - HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA w KRAKOWIE WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI, INFORMATYKI i INŻYNIERII BIOMEDYCZNEJ KATEDRA METROLOGII I ELEKTRONIKI Tryb wykonywania ćwiczeń, warunki

Bardziej szczegółowo

System Korekty Tekstu Polskiego

System Korekty Tekstu Polskiego System Korekty Tekstu Polskiego Plan prezentacji Geneza problemu i cele pracy Opis algorytmu bezkontekstowego Opis algorytmów kontekstowych Wyniki testów Wersja algorytmu dla języka hiszpańskiego Wnioski

Bardziej szczegółowo

DOBÓR ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH DLA GOSPODARSTWA PRZY POMOCY PROGRAMU AGREGAT - 2

DOBÓR ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH DLA GOSPODARSTWA PRZY POMOCY PROGRAMU AGREGAT - 2 InŜynieria Rolnicza 14/2005 Michał Cupiał, Maciej Kuboń Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza im. Hugona Kołłątaja w Krakowie DOBÓR ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH DLA GOSPODARSTWA PRZY POMOCY

Bardziej szczegółowo

MODUŁ INTERNETOWY dane statystyczne PUP

MODUŁ INTERNETOWY dane statystyczne PUP MODUŁ INTERNETOWY dane statystyczne PUP Chcąc ułatwić publikację danych statystycznych na stronach WWW Urzędów Pracy prezentujemy Państwu moduł internetowej obsługi w/w danych. Moduł ten realizuje następujące

Bardziej szczegółowo

Instrukcja programowania IRSC OPEN

Instrukcja programowania IRSC OPEN Instrukcja programowania IRSC OPEN Zennio IRSC OPEN (ZN1CL-IRSC) I. UWAGI WSTĘPNE Urządzenie IRSC OPEN umoŝliwia wykorzystanie w systemie KNX komend róŝnych pilotów zdalnego sterowania do obsługi urządzeń

Bardziej szczegółowo

Laboratorium nr 8. Temat: Podstawy języka zapytań SQL (część 2)

Laboratorium nr 8. Temat: Podstawy języka zapytań SQL (część 2) Laboratorium nr 8 Temat: Podstawy języka zapytań SQL (część 2) PLAN LABORATORIUM: 1. Sortowanie. 2. Warunek WHERE 3. Eliminacja powtórzeń - DISTINCT. 4. WyraŜenia: BETWEEN...AND, IN, LIKE, IS NULL. 5.

Bardziej szczegółowo

SZKOLENIA I STUDIA PODYPLOMOWE DOFINANSOWANE Z EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO

SZKOLENIA I STUDIA PODYPLOMOWE DOFINANSOWANE Z EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO SZKOLENIA I STUDIA PODYPLOMOWE DOFINANSOWANE Z EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO OPIS DZIAŁANIA SERWISU (wersja z dnia 19.X.2006) autorzy: J. Eisermann & M. Jędras Serwis internetowy Szkoleń dofinansowywanych

Bardziej szczegółowo

Program do obsługi ubezpieczeń minifort

Program do obsługi ubezpieczeń minifort Program do obsługi ubezpieczeń minifort Dokumentacja uŝytkownika Akwizycja wznowień polis Kraków, grudzień 2008r. Akwizycja Jedną z podstawowych funkcji programu ubezpieczeń majątkowych są funkcje wspomagające

Bardziej szczegółowo

Instrukcja uŝytkownika

Instrukcja uŝytkownika Generator Wniosków o Płatność dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 Instrukcja uŝytkownika (wersja 1.0) Aplikacja współfinansowana ze środków Europejskiego

Bardziej szczegółowo

KONKURS POD PATRONATEM RADY JĘZYKA POLSKIEGO oraz PREZYDENTA OSTROWA WIELKOPOLSKIEGO. Pani Beaty Klimek

KONKURS POD PATRONATEM RADY JĘZYKA POLSKIEGO oraz PREZYDENTA OSTROWA WIELKOPOLSKIEGO. Pani Beaty Klimek Ostrów Wielkopolski, styczeń 2015 r. KONKURS POD PATRONATEM RADY JĘZYKA POLSKIEGO oraz PREZYDENTA OSTROWA WIELKOPOLSKIEGO Pani Beaty Klimek M I S T R Z O R T O G R A F I I XVII Konkurs Ortograficzny dla

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE V

KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE V KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE V OCENA CELUJĄCĄ otrzymuje ją uczeń, który opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania dla klasy V oraz: twórczo i samodzielnie

Bardziej szczegółowo

Program do obsługi ubezpieczeń minifort

Program do obsługi ubezpieczeń minifort Program do obsługi ubezpieczeń minifort Dokumentacja uŝytkownika Administracja słowników - Agenci Kraków, grudzień 2008r. Redakcja wykazu Agentów ubezpieczeń majątkowych Dla prawidłowej pracy systemu naleŝy

Bardziej szczegółowo

Pobierz plik z przykładem http://www.excelwpraktyce.pl/eletter_przyklady/eletter146/1_szacowanie_formuly.zip

Pobierz plik z przykładem http://www.excelwpraktyce.pl/eletter_przyklady/eletter146/1_szacowanie_formuly.zip :: Trik 1. Analiza działania formuły krok po kroku :: Trik 2. Przejrzysty harmonogram zadań :: Trik 3. Dane w kolejności losowej :: Trik 4. Najszybszy sposób utworzenia kopii arkusza :: Trik 5. Szybka

Bardziej szczegółowo

Personalizacja oraz treści dynamiczne w szablonach

Personalizacja oraz treści dynamiczne w szablonach Personalizacja oraz treści dynamiczne w szablonach Kraków 20 maja 2010 Uwagi ogólne Wszystkie tagi w postaci: $$nazwa_pola_dodatkowego$$ $$filtr:nazwa_pola$$ $$if:nazwa_pola$$ $$endif$$ $$wyrażenie_czasowe$$

Bardziej szczegółowo

WSCAD. Wykład 5 Szafy sterownicze

WSCAD. Wykład 5 Szafy sterownicze WSCAD Wykład 5 Szafy sterownicze MenedŜer szaf sterowniczych MenedŜer szaf sterowniczych w wersji Professional oferuje pomoc przy tworzeniu zabudowy szafy sterowniczej. Pokazuje wszystkie uŝyte w schematach

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Zestawienie rocznych kosztów ogrzewania domów

Rys. 1. Zestawienie rocznych kosztów ogrzewania domów :: Trik 1. Wykres, w którym oś pozioma jest skalą wartości :: Trik 2. Automatyczne uzupełnianie pominiętych komórek :: Trik 3. Niestandardowe sortowanie wg 2 kluczy :: Trik 4. Przeliczanie miar za pomocą

Bardziej szczegółowo

ANALIZA HIERARCHICZNA PROBLEMU W SZACOWANIU RYZYKA PROJEKTU INFORMATYCZNEGO METODĄ PUNKTOWĄ. Joanna Bryndza

ANALIZA HIERARCHICZNA PROBLEMU W SZACOWANIU RYZYKA PROJEKTU INFORMATYCZNEGO METODĄ PUNKTOWĄ. Joanna Bryndza ANALIZA HIERARCHICZNA PROBLEMU W SZACOWANIU RYZYKA PROJEKTU INFORMATYCZNEGO METODĄ PUNKTOWĄ Joanna Bryndza Wprowadzenie Jednym z kluczowych problemów w szacowaniu poziomu ryzyka przedsięwzięcia informatycznego

Bardziej szczegółowo

Nowe funkcje w Serwisie BRe Brokers

Nowe funkcje w Serwisie BRe Brokers dostępne od września 2008r. Notowania bezpośrednio po zalogowaniu W zakładce Notowania dodano opcję umoŝliwiającą automatyczne otwarcie okienka notowań dla wybranego koszyka, bezpośrednio po zalogowaniu.

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO - HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA w KRAKOWIE

AKADEMIA GÓRNICZO - HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA w KRAKOWIE AKADEMIA GÓRNICZO - HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA w KRAKOWIE WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI, INFORMATYKI i INŻYNIERII BIOMEDYCZNEJ KATEDRA METROLOGII I ELEKTRONIKI LABORATORIUM PODSTAW METROLOGII

Bardziej szczegółowo

Regulamin kursu Podstawy Tworzenia Prezentacji Multimedialnych, Edycja druga

Regulamin kursu Podstawy Tworzenia Prezentacji Multimedialnych, Edycja druga Regulamin kursu Podstawy Tworzenia Prezentacji Multimedialnych, Edycja druga Definicje Wstępne 1. Kurs Podstawy Tworzenia Prezentacji Multimedialnych (KURS) organizowany jest przez Państwową WyŜszą Szkołę

Bardziej szczegółowo

JĘZYK POLSKI WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA V

JĘZYK POLSKI WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA V JĘZYK POLSKI WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA V (ocenę wyższą otrzymuje uczeń, który spełnia wszystkie wymagania ocen niższych pozytywnych) OCENA CELUJĄCA Otrzymuje ją uczeń, którego wiedza znacznie wykracza

Bardziej szczegółowo

Internetowa rejestracja do grup zajęciowych semestr letni 2009/2010

Internetowa rejestracja do grup zajęciowych semestr letni 2009/2010 Internetowa rejestracja do grup zajęciowych semestr letni 2009/2010 Karty osiągnięć studentów (dawniej nazywane kartami egzaminacyjnymi) będą drukowane na podstawie informacji o zajęciach zawartych w bazie

Bardziej szczegółowo

Komunikaty statystyczne medyczne

Komunikaty statystyczne medyczne Komunikaty statystyczne-medyczne (raporty statystyczne SWX) zawierają informację o usługach medycznych wykonanych przez świadczeniodawcę. Przekazany przez świadczeniodawcę komunikat podlega sprawdzeniu

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENY PRAC PISEMNYCH Język polski

KRYTERIA OCENY PRAC PISEMNYCH Język polski Kryteria oceny dyktanda: KRYTERIA OCENY PRAC PISEMNYCH Język polski KLASA IV W klasie IV, jako błąd zasadniczy traktuje się niezgodny z zasadami pisowni zapis: - ó, u, rz, ż, h, ch - nie z rzeczownikami,

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Grafiki InŜynierskiej CAD. Rozpoczęcie pracy z AutoCAD-em. Uruchomienie programu

Laboratorium z Grafiki InŜynierskiej CAD. Rozpoczęcie pracy z AutoCAD-em. Uruchomienie programu Laboratorium z Grafiki InŜynierskiej CAD W przygotowaniu ćwiczeń wykorzystano m.in. następujące materiały: 1. Program AutoCAD 2010. 2. Graf J.: AutoCAD 14PL Ćwiczenia. Mikom 1998. 3. Kłosowski P., Grabowska

Bardziej szczegółowo

Program do obsługi ubezpieczeń minifort

Program do obsługi ubezpieczeń minifort Program do obsługi ubezpieczeń minifort Dokumentacja uŝytkownika Rozliczanie z TU Kraków, grudzień 2008r. Rozliczanie z TU Pod pojęciem Rozliczenie z Towarzystwem Ubezpieczeniowym będziemy rozumieć ogół

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do instalacji/aktualizacji systemu KS-FKW

Instrukcja do instalacji/aktualizacji systemu KS-FKW Instrukcja do instalacji/aktualizacji systemu KS-FKW System KS-FKW składa się z - bazy danych, schemat KS - część dla danych wspólnych dla programów KAMSOFT - bazy danych, schemat FK (lub FKxxxx w zaleŝności

Bardziej szczegółowo

Spis treści. ROZDZIAŁ 2 Wzajemne oddziaływanie między leksykonem a innymi środkami służącymi kodowaniu informacji... 67

Spis treści. ROZDZIAŁ 2 Wzajemne oddziaływanie między leksykonem a innymi środkami służącymi kodowaniu informacji... 67 Spis treści Wykaz skrótów... 11 Przedmowa... 15 Podziękowania... 17 ROZDZIAŁ 1 Wprowadzenie: założenia metodologiczne i teoretyczne... 19 1. Cel i układ pracy...... 19 2. Język jako przedmiot badań...

Bardziej szczegółowo

Instrukcja uŝytkownika

Instrukcja uŝytkownika Generator Wniosków Aplikacyjnych dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 Instrukcja uŝytkownika Aplikacja współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu

Bardziej szczegółowo

Transmitancja operatorowa członu automatyki (jakiego??) jest dana wzorem:

Transmitancja operatorowa członu automatyki (jakiego??) jest dana wzorem: PoniŜej przedstawiono standardowy tok otrzymywania charakterystyk częstotliwościowych: 1. Wyznaczenie transmitancji operatorowej. Wykonanie podstawienia s ωj. Wyznaczenie Re(G(jω )) oraz Im(G(jω ))-najczęściej

Bardziej szczegółowo

Procedura uzyskania certyfikatu kwalifikowanego. Krok 3. Pobieranie certyfikatu kwalifikowanego wersja 1.8

Procedura uzyskania certyfikatu kwalifikowanego. Krok 3. Pobieranie certyfikatu kwalifikowanego wersja 1.8 Procedura uzyskania certyfikatu kwalifikowanego Krok 3 Pobieranie certyfikatu kwalifikowanego wersja 1.8 Spis treści 1. WYMAGANIA... 3 2. PROCES WGRYWANIA CERTYFIKATU KWALIFIKOWANEGO NA KARTĘ... 3 2.1.

Bardziej szczegółowo

Zamienniki towarów 1/5. Program Handel Premium

Zamienniki towarów 1/5. Program Handel Premium 1/5 Zamienniki towarów Program Handel Premium Wersja 2010 programu Wersja modułu 1.0 Cena (netto) Tel. Licencja 1 firma Wersja demo Tak Opis modułu Raport umoŝliwia przypisanie wybranym towarom zamienników,

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN Rozwiązania zadań i schematy punktowania. (Zestaw zadań dla uczniów słabosłyszących i niesłyszących)

SPRAWDZIAN Rozwiązania zadań i schematy punktowania. (Zestaw zadań dla uczniów słabosłyszących i niesłyszących) SPRAWDZIAN 2014 Rozwiązania zadań i schematy punktowania (Zestaw zadań dla uczniów słabosłyszących i niesłyszących) KWIEIEŃ 2014 Obszar standardów egzaminacyjnych Sprawdzana umiejętność (z numerem standardu)

Bardziej szczegółowo

3. Wymagana większość głosów - zwykła; głosowanie jawne. PR /06

3. Wymagana większość głosów - zwykła; głosowanie jawne. PR /06 PR-02.05400- /06 Kraków, 25.10.2006 r. OPINIA PRAWNA do projektu uchwały w sprawie przejęcia zadań z zakresu administracji rządowej do wykonywania przez Gminę Miejską Kraków 1. Przedstawiam następującą

Bardziej szczegółowo

Złożoność obliczeniowa zadania, zestaw 2

Złożoność obliczeniowa zadania, zestaw 2 Złożoność obliczeniowa zadania, zestaw 2 Określanie złożoności obliczeniowej algorytmów, obliczanie pesymistycznej i oczekiwanej złożoności obliczeniowej 1. Dana jest tablica jednowymiarowa A o rozmiarze

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO dla klas 1-3 Gimnazjum

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO dla klas 1-3 Gimnazjum PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO dla klas 1-3 Gimnazjum Obszary aktywności podlegające ocenianiu 1. WYPOWIEDZI USTNE (przynajmniej 1 ocena w semestrze) - dialogi lub monologi na dany

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN Klucz punktowania zadań. C e n t r a l n a K o m i s j a E g z a m i n a c y j n a. w W a r s z a w i e

SPRAWDZIAN Klucz punktowania zadań. C e n t r a l n a K o m i s j a E g z a m i n a c y j n a. w W a r s z a w i e C e n t r a l n a K o m i s j a E g z a m i n a c y j n a w W a r s z a w i e SPRAWDZIAN 2011 Klucz punktowania zadań (test dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim) KWIECIEŃ 2011 Obszar

Bardziej szczegółowo

II. Kontrola i ocena pracy ucznia.

II. Kontrola i ocena pracy ucznia. II. Kontrola i ocena pracy ucznia. Formy kontroli A. Kontrola bieżąca (sprawdza postępy uczniów, zachęcając ich do dalszej systematycznej pracy, pozwala na uzupełnienie braków w wiedzy i skorygować błędy).

Bardziej szczegółowo

IG1: INSTALACJA KOMUNIKATORA GADU-GADU

IG1: INSTALACJA KOMUNIKATORA GADU-GADU IG1: INSTALACJA KOMUNIKATORA GADU-GADU 1. UŜytkownik pragnie zainstalować komunikator Gadu-Gadu. 2. UŜytkownik pobiera plik instalacyjny z Internetu i uruchamia go. 3. Instalator instaluje nowe oprogramowanie

Bardziej szczegółowo

Trik 1 Identyfikator klienta generowany za pomocą formuły

Trik 1 Identyfikator klienta generowany za pomocą formuły :: Trik 1. Identyfikator klienta generowany za pomocą formuły :: Trik 2. Warunkowe podsumowanie z wielu kolumn :: Trik 3. Komunikaty o błędach niewidoczne na wydruku :: Trik 4. Wyliczanie wynagrodzenia

Bardziej szczegółowo

Karta przedmiotu KIERUNEK FILOLOGIA, SPECJALNOŚĆ FILOLOGIA SŁOWIAŃSKA Wspólnotowy ruch graniczny i administracja celna

Karta przedmiotu KIERUNEK FILOLOGIA, SPECJALNOŚĆ FILOLOGIA SŁOWIAŃSKA Wspólnotowy ruch graniczny i administracja celna Karta przedmiotu KIERUNEK FILOLOGIA, SPECJALNOŚĆ FILOLOGIA SŁOWIAŃSKA Wspólnotowy ruch graniczny i administracja celna studia pierwszego stopnia/profil ogólnoakademicki Przedmiot: Gramatyka kontrastywna

Bardziej szczegółowo

Gramatyki rekursywne

Gramatyki rekursywne Gramatyki bezkontekstowe, rozbiór gramatyczny eoria automatów i języków formalnych Dr inŝ. Janusz Majewski Katedra Informatyki Gramatyki rekursywne Niech będzie dana gramatyka bezkontekstowa G =

Bardziej szczegółowo

Systemy ekspertowe. System ekspertowy wspomagający wybór zestawu komputerowego w oparciu o ontologie i system wnioskujący RacerPro

Systemy ekspertowe. System ekspertowy wspomagający wybór zestawu komputerowego w oparciu o ontologie i system wnioskujący RacerPro Systemy ekspertowe System ekspertowy wspomagający wybór zestawu komputerowego w oparciu o ontologie i system wnioskujący RacerPro Autorzy: 1 Wstęp Wybór zestawu komputerowego, ze względu na istnienie wielu

Bardziej szczegółowo

Paczki przelewów w ING BankOnLine

Paczki przelewów w ING BankOnLine Paczki przelewów w ING BankOnLine Aby rozpocząć proces tworzenia paczki w usłudze ING BankOnLine naleŝy wybrać opcję Przelewy => Przelewy (1) => Paczki przelewów (2). Funkcjonalność paczek przelewów umoŝliwia

Bardziej szczegółowo

Akceleracja symulacji HES-AHDL. 1. Rozpoczęcie pracy aplikacja VNC viewer

Akceleracja symulacji HES-AHDL. 1. Rozpoczęcie pracy aplikacja VNC viewer Akceleracja symulacji HES-AHDL 1. Rozpoczęcie pracy aplikacja VNC viewer Rys. 1 Ultra VNCViewer Karta HES jest umieszczona w komputerze PC w pokoju 502 C-3 na serwerze VNC o adresie IP 149.156.121.112.

Bardziej szczegółowo

Internet wyszukiwarki internetowe

Internet wyszukiwarki internetowe Internet wyszukiwarki internetowe 1. WYSZUKIWARKI INTERNETOWE to doskonały sposób na znalezienie potrzebnych informacji w Internecie. Najpopularniejsze wyszukiwarki to: http://www.google.pl/ http://www.netsprint.pl/

Bardziej szczegółowo

Gramatyki, wyprowadzenia, hierarchia Chomsky ego. Gramatyka

Gramatyki, wyprowadzenia, hierarchia Chomsky ego. Gramatyka Gramatyki, wyprowadzenia, hierarchia Chomsky ego Teoria automatów i języków formalnych Dr inŝ. Janusz Majewski Katedra Informatyki Gramatyka Gramatyką G nazywamy czwórkę uporządkowaną gdzie: G =

Bardziej szczegółowo

Praca Magisterska. Automatyczna kontekstowa korekta tekstów na podstawie Grafu Przyzwyczajeń. internetowego dla języka polskiego

Praca Magisterska. Automatyczna kontekstowa korekta tekstów na podstawie Grafu Przyzwyczajeń. internetowego dla języka polskiego Praca Magisterska Automatyczna kontekstowa korekta tekstów na podstawie Grafu Przyzwyczajeń Lingwistycznych zbudowanego przez robota internetowego dla języka polskiego Marcin A. Gadamer Promotor: dr Adrian

Bardziej szczegółowo

SYLLABUS. specjalność: dziennikarska i nauczycielska. poziom kształcenia: studia pierwszego. profil kształcenia: praktyczny

SYLLABUS. specjalność: dziennikarska i nauczycielska. poziom kształcenia: studia pierwszego. profil kształcenia: praktyczny SYLLABUS Lp. Element Opis 1 2 Nazwa Typ Kultura języka Obowiązkowy 3 Instytut Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki 4 5 Kod Kierunek, specjalność, poziom i profil PPWSZ-FP-1-17-s kierunek:

Bardziej szczegółowo

Sortowanie zewnętrzne

Sortowanie zewnętrzne Algorytmy i struktury danych Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji Uniwersytet Zielonogórski Sortowanie zewnętrzne 1 Wstęp Bardzo często

Bardziej szczegółowo

Nauczanie informatyki przez Internet w Polsko-Japońskiej WyŜszej Szkole Technik Komputerowych

Nauczanie informatyki przez Internet w Polsko-Japońskiej WyŜszej Szkole Technik Komputerowych Nauczanie informatyki przez Internet w Polsko-Japońskiej WyŜszej Szkole Technik Komputerowych Lech Banachowski, Paweł Lenkiewicz, ElŜbieta Mrówka- Matejewska Polsko-Japońska WyŜsza Szkoła Technik Komputerowych

Bardziej szczegółowo

9.5 Rozliczanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze

9.5 Rozliczanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze Fragment instrukcji obsługi systemu SZOI przygotowanej przez P.I. Kamsoft - 09.02.2009 r. 9.5 Rozliczanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze Obszar Sprawozdawczość/Zaopatrzenie

Bardziej szczegółowo

Zadanie analizy leksykalnej

Zadanie analizy leksykalnej Analiza leksykalna 1 Teoria kompilacji Dr inŝ. Janusz Majewski Katedra Informatyki Zadanie analizy leksykalnej Przykład: We: COST := ( PRICE + TAX ) * 0.98 Wy: id 1 := ( id 2 + id 3 ) * num 4 Tablica symboli:

Bardziej szczegółowo

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Floriana Adamskiego w Chełmie Śląskim. Analiza testu diagnostycznego z matematyki dla klas czwartych

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Floriana Adamskiego w Chełmie Śląskim. Analiza testu diagnostycznego z matematyki dla klas czwartych Szkoła Podstawowa nr 2 im. Floriana Adamskiego w Chełmie Śląskim Analiza testu diagnostycznego z matematyki dla klas czwartych 2012/2013 Charakterystyka wyników osiągniętych przez uczniów Wskaźniki Wyjaśnienie

Bardziej szczegółowo

program dla opracowujących wnioski o dotacje

program dla opracowujących wnioski o dotacje EKOEFEKT program dla opracowujących wnioski o dotacje 1. Podstawowe informacje EKOEFEKT to program komputerowy do wykonywania obliczeń efektu ekologicznego dla działań w zakresie: modernizacji źródła ciepła,

Bardziej szczegółowo

Procedura zarządzania profilami zaufanymi epuap

Procedura zarządzania profilami zaufanymi epuap Załącznik nr 2 do Procedury działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miasta ChełmŜa Procedura zarządzania profilami zaufanymi epuap Spis treści:. Potwierdzanie Profilu Zaufanego...

Bardziej szczegółowo

Konsumencka ocena jakości

Konsumencka ocena jakości 1 Konsumencka ocena jakości Sylabus zajęć uniwersyteckich z wykorzystaniem technik kształcenia na odległość Prowadzący przedmiot: dr inż. Urszula Balon Kraków, 9 września 20 2 1. Ogólny opis przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Warszawski

Uniwersytet Warszawski Uniwersytet Warszawski Dział Aplikacji Komputerowych Wyrejestrowywanie z przedmiotu Poradnik dla studentów na podstawie instrukcji w sprawie realizacji w USOS punktu 7 paragrafu 17 Regulaminu Studiów w

Bardziej szczegółowo

Materiały dodatkowe do ww. szkolenia zatytułowane: NajpowaŜniejsze błędy popełniane przy udzielaniu zamówień publicznych

Materiały dodatkowe do ww. szkolenia zatytułowane: NajpowaŜniejsze błędy popełniane przy udzielaniu zamówień publicznych Szkolenie: "Błędy zamówień publicznych doświadczenia praktyczne w projektach POIiŚ". 7 października 2010 r., godz. 9-15.30, SALA NR 1 Materiały dodatkowe do ww. szkolenia zatytułowane: NajpowaŜniejsze

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI APLIKACJI HERMES 2012. sprawdzian i egzamin gimnazjalny. OKE Warszawa

INSTRUKCJA OBSŁUGI APLIKACJI HERMES 2012. sprawdzian i egzamin gimnazjalny. OKE Warszawa INSTRUKCJA OBSŁUGI APLIKACJI HERMES 2012 sprawdzian i egzamin gimnazjalny. OKE Warszawa Wstęp Szanowni Państwo Przekazujemy program komputerowy HERMES2012, działający w środowisku Windows i przystosowany

Bardziej szczegółowo

9.5 Rozliczanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze

9.5 Rozliczanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze Po zakończeniu prac z listą raportów zwrotnych naleŝy kliknąć w przycisk opcji Powrót do listy raportów. Opcja ta spowoduje przywrócenie głównego okna obszaru Sprawozdawczość. 9.5 Rozliczanie zaopatrzenia

Bardziej szczegółowo

Hierarchiczna analiza skupień

Hierarchiczna analiza skupień Hierarchiczna analiza skupień Cel analizy Analiza skupień ma na celu wykrycie w zbiorze obserwacji klastrów, czyli rozłącznych podzbiorów obserwacji, wewnątrz których obserwacje są sobie w jakimś określonym

Bardziej szczegółowo

Rekurencje. Jeśli algorytm zawiera wywołanie samego siebie, jego czas działania moŝe być określony rekurencją. Przykład: sortowanie przez scalanie:

Rekurencje. Jeśli algorytm zawiera wywołanie samego siebie, jego czas działania moŝe być określony rekurencją. Przykład: sortowanie przez scalanie: Rekurencje Jeśli algorytm zawiera wywołanie samego siebie, jego czas działania moŝe być określony rekurencją. Przykład: sortowanie przez scalanie: T(n) = Θ(1) (dla n = 1) T(n) = 2 T(n/2) + Θ(n) (dla n

Bardziej szczegółowo

Kontrakty zakupowe. PC-Market

Kontrakty zakupowe. PC-Market Kontrakty zakupowe PC-Market 7.2.110.0 2009 Insoft sp. z o.o. 31-227 Kraków ul. Jasna 3a tel. (012) 415-23-72 wew. 11 e-mail: market@insoft.com.pl http://www.insoft.com.pl PC-Market 7 kontrakty. 1. Czym

Bardziej szczegółowo

POLSKIE TOWARZYSTWO ELEKTROCIEPŁOWNI ZAWODOWYCH

POLSKIE TOWARZYSTWO ELEKTROCIEPŁOWNI ZAWODOWYCH POLSKIE TOWARZYSTWO ELEKTROCIEPŁOWNI ZAWODOWYCH Koncepcja rozdziału zobowiązań redukcji SO2 i NOx z duŝych źródeł spalania, zapewniająca osiągnięcie limitów tych zanieczyszczeń zapisanych w Traktacie o

Bardziej szczegółowo

OPIS DLA UśYTKOWNIKA, DEDYKOWANEGO SYSTEMU LOJALNOŚCIOWEGO CEFARM BIAŁYSTOK DLA KS-APTEKA WINDOWS

OPIS DLA UśYTKOWNIKA, DEDYKOWANEGO SYSTEMU LOJALNOŚCIOWEGO CEFARM BIAŁYSTOK DLA KS-APTEKA WINDOWS OPIS DLA UśYTKOWNIKA, DEDYKOWANEGO SYSTEMU LOJALNOŚCIOWEGO CEFARM BIAŁYSTOK DLA KS-APTEKA WINDOWS I. Informacje ogólne jest rozszerzeniem systemu KS-APTEKA umoŝliwiającym rejestrowanie zdarzeń oraz wykonywanie

Bardziej szczegółowo

Internetowy moduł prezentacji WIZYT KLIENTA PUP do wykorzystania np. na stronie WWW. Wstęp

Internetowy moduł prezentacji WIZYT KLIENTA PUP do wykorzystania np. na stronie WWW. Wstęp Internetowy moduł prezentacji WIZYT KLIENTA PUP do wykorzystania np. na stronie WWW. Wstęp Prezentujemy Państwu propozycję modułu aplikacji internetowej słuŝącej do prezentacji zaplanowanych wizyt klienta

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN Klucz punktowania zadań. (zestawy zadań dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim)

SPRAWDZIAN Klucz punktowania zadań. (zestawy zadań dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim) SPRAWDZIAN 2013 Klucz punktowania zadań (zestawy zadań dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim) KWIECIEŃ 2013 Obszar standardów egzaminacyjnych Sprawdzana umiejętność (z numerem standardu)

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Matematyki dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2010/2011

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Matematyki dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2010/2011 Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Matematyki dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2010/2011 KOD UCZNIA Etap: Data: Czas pracy: wojewódzki 8 marca 2011 r. 90 minut Informacje dla

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) Poznań, dnia 13 lipca 2012 r. Prof. UAM dr hab. Tadeusz Gadkowski Kierownik Katedry Prawa Międzynarodowego i Organizacji Międzynarodowych OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Prawo międzynarodowe

Bardziej szczegółowo

TRUDNA! ORTOGRAFIA JEST JAK ĆWICZYĆ ORTOGRAFIĘ?

TRUDNA! ORTOGRAFIA JEST JAK ĆWICZYĆ ORTOGRAFIĘ? ORTOGRAFIA JEST TRUDNA! JAK ĆWICZYĆ ORTOGRAFIĘ? INSTRUKCJA DLA UCZNIÓW I RODZICÓW Często słyszysz, Ŝe ortografia jest łatwa, Ŝe jeśli tylko się postarasz będziesz bardziej uwaŝny... uda Ci się pisać lepiej.

Bardziej szczegółowo

Zasady przyjmowania uczniów do klasy pierwszej Liceum Ogólnokształcącego im. W. Pola w Czersku w roku szkolnym 2014/2015. I. Zgłoszenia kandydatów

Zasady przyjmowania uczniów do klasy pierwszej Liceum Ogólnokształcącego im. W. Pola w Czersku w roku szkolnym 2014/2015. I. Zgłoszenia kandydatów Zasady przyjmowania uczniów do klasy pierwszej Liceum Ogólnokształcącego im. W. Pola w Czersku w roku szkolnym 2014/2015 Rekrutacja do klasy pierwszej Liceum Ogólnokształcącego im. W. Pola w Czersku jest

Bardziej szczegółowo

NEURAL NETWORK ) FANN jest biblioteką implementującą SSN, którą moŝna wykorzystać. w C, C++, PHP, Pythonie, Delphi a nawet w środowisku. Mathematica.

NEURAL NETWORK ) FANN jest biblioteką implementującą SSN, którą moŝna wykorzystać. w C, C++, PHP, Pythonie, Delphi a nawet w środowisku. Mathematica. Wykorzystanie sztucznych sieci neuronowych do rozpoznawania języków: polskiego, angielskiego i francuskiego Tworzenie i nauczanie sieci przy pomocy języka C++ i biblioteki FANN (Fast Artificial Neural

Bardziej szczegółowo

Standard zapisu danych skierowania medycznego w kodzie wielowymiarowym

Standard zapisu danych skierowania medycznego w kodzie wielowymiarowym Standardy generacji kodu wielowymiarowego Dokument szablonu jest nadzorowany tylko w wersji elektronicznej. Oznaczenie szablonu: Status dokumentu: P-10-Z-02 Wersja Zatwierdzona Wersja: 2.1 Strona: 1 z

Bardziej szczegółowo

SYSTEM ZARZĄDZANIA TREŚCIĄ (CMS) STRONY INTERNETOWEJ SZKOŁY PRZEWODNIK

SYSTEM ZARZĄDZANIA TREŚCIĄ (CMS) STRONY INTERNETOWEJ SZKOŁY PRZEWODNIK SYSTEM ZARZĄDZANIA TREŚCIĄ (CMS) STRONY INTERNETOWEJ SZKOŁY PRZEWODNIK Daniel M. [dm.o12.pl] 2012 I. Ogólna charakterystyka systemu 1) System nie wymaga bazy danych oparty jest o pliki tekstowe. 2) Aktualna

Bardziej szczegółowo

JGP JEDNORODNE GRUPY PACJENTÓW

JGP JEDNORODNE GRUPY PACJENTÓW JGP JEDNORODNE GRUPY PACJENTÓW Krótko o JGP. Od 1 lipca 2008 roku katalog świadczeń szpitalnych, został podzielony na grupy na podstawie poniŝszych kryteriów: kaŝda grupa powinna posiadać znaczenie kliniczne,

Bardziej szczegółowo

Poznajemy różne formy rzeczownika odmieniamy rzeczownik przez przypadki

Poznajemy różne formy rzeczownika odmieniamy rzeczownik przez przypadki Poznajemy różne formy rzeczownika odmieniamy rzeczownik przez przypadki 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: podaje definicję rzeczownika, zna pojęcie deklinacji, wymienia wszystkie przypadki rzeczownika,

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne z języka polskiego dla klasy VI

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne z języka polskiego dla klasy VI Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne z języka polskiego dla klasy VI OCENĘ CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który: - twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, -

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3 funkcje agregujące

Ćwiczenie 3 funkcje agregujące Ćwiczenie 3 funkcje agregujące Funkcje agregujące, klauzule GROUP BY, HAVING Ćwiczenie 3 funkcje agregujące Celem ćwiczenia jest zaprezentowanie zagadnień dotyczących stosowania w zapytaniach języka SQL

Bardziej szczegółowo

PREZENTACJE MULTIMEDIALNE cz.1

PREZENTACJE MULTIMEDIALNE cz.1 Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii Instrukcja do pracowni z przedmiotu Podstawy Informatyki Kod przedmiotu: TS1C 100 003 Ćwiczenie pt. PREZENTACJE MULTIMEDIALNE cz.1

Bardziej szczegółowo

WyŜsza Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy MS EXCEL CZ.2

WyŜsza Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy MS EXCEL CZ.2 - 1 - MS EXCEL CZ.2 FUNKCJE Program Excel zawiera ok. 200 funkcji, będących predefiniowanymi formułami, słuŝącymi do wykonywania określonych obliczeń. KaŜda funkcja składa się z nazwy funkcji, która określa

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU)

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU)

Bardziej szczegółowo

PROJEKT CZĘŚCIOWO FINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ. Opis działania raportów w ClearQuest

PROJEKT CZĘŚCIOWO FINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ. Opis działania raportów w ClearQuest PROJEKT CZĘŚCIOWO FINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ Opis działania raportów w ClearQuest Historia zmian Data Wersja Opis Autor 2008.08.26 1.0 Utworzenie dokumentu. Wersja bazowa dokumentu. 2009.12.11 1.1

Bardziej szczegółowo

R E G U L U S OPINIA PRAWNA. zapytanie Zleceniodawcy. Treść opinii

R E G U L U S OPINIA PRAWNA. zapytanie Zleceniodawcy. Treść opinii R E G U L U S OPINIA PRAWNA Przedmiot opinii: Zleceniodawca opinii: Podstawy faktyczne opinii: Podstawy prawne opinii: określenie zasad stosowania redukcji akcji spółki konsolidującej na podstawie ustawy

Bardziej szczegółowo

DOBÓR PRÓBY. Czyli kogo badać?

DOBÓR PRÓBY. Czyli kogo badać? DOBÓR PRÓBY Czyli kogo badać? DZISIAJ METODĄ PRACY Z TEKSTEM I INNYMI Po co dobieramy próbę? Czym róŝni się próba od populacji? Na czym polega reprezentatywność statystyczna? Podstawowe zasady doboru próby

Bardziej szczegółowo

elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej

elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej Instrukcja użytkownika Podsystem bezpieczeństwa wersja 2.0. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ul. Batorego 5, 02-591 Warszawa www.epuap.gov.pl

Bardziej szczegółowo

ZDANIA PYTAJĄCE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE

ZDANIA PYTAJĄCE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE ZDANIA PYTAJĄCE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE ZDANIE PYTAJĄCE OGÓLNE zaczyna się zawsze od czasownika, w konkretnej osobie liczby pojedynczej lub mnogiej obojętnie jakiego czasu czyli od tzw. ORZECZENIA. ORZECZENIEM

Bardziej szczegółowo

Wykaz skrótów 17. Grafia pierwszej edycji Księgi Syracha wobec druków z pierwszej połowy XVI wieku 19. Grafia pierwszej edycji Księgi Syracha 21

Wykaz skrótów 17. Grafia pierwszej edycji Księgi Syracha wobec druków z pierwszej połowy XVI wieku 19. Grafia pierwszej edycji Księgi Syracha 21 Słowo wstępne 11 Wykaz skrótów 17 Grafia pierwszej edycji Księgi Syracha wobec druków z pierwszej połowy XVI wieku 19 Grafia pierwszej edycji Księgi Syracha 21 Grafia pierwszej edycji Księgi Syracha wobec

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceniania z języka polskiego KLASA V

Kryteria oceniania z języka polskiego KLASA V KLASA V OCENĘ CELUJĄCĄ, otrzymuje uczeń, którego wiedza znacznie wykracza poza obowiązującą podstawę programową: twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, proponuje rozwiązania

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE V

KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE V KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE V I. OCENĘ CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który: twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania. proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające

Bardziej szczegółowo

Najbardziej istotne zmiany w funkcjonalności B2B (niniejsze podsumowanie nie

Najbardziej istotne zmiany w funkcjonalności B2B (niniejsze podsumowanie nie Najbardziej istotne zmiany w funkcjonalności B2B (niniejsze podsumowanie nie stanowi instrukcji uŝytkowania całego systemu, tylko informacje dla uŝytkowników korzystających z poprzedniej wersji wraz z

Bardziej szczegółowo

Projekt ZSWS. Instrukcja uŝytkowania narzędzia SAP Business Explorer Analyzer. 1 Uruchamianie programu i raportu. Tytuł: Strona: 1 z 31

Projekt ZSWS. Instrukcja uŝytkowania narzędzia SAP Business Explorer Analyzer. 1 Uruchamianie programu i raportu. Tytuł: Strona: 1 z 31 Strona: 1 z 31 Explorer Analyzer 1 Uruchamianie programu i raportu PoniŜsze czynności uruchamiają program Bex Analyzer oraz wybrany raport z hurtowni danych. 1. uruchom z menu Start>Programy>Business Explorer>Analyzer

Bardziej szczegółowo

Napisz program, który dla podanej na standardowym wejściu temperatury w stopniach Fahrenheita wypisze temperaturę w stopniach Celsjusza.

Napisz program, który dla podanej na standardowym wejściu temperatury w stopniach Fahrenheita wypisze temperaturę w stopniach Celsjusza. ZADANIE 1 Stopnie Napisz program, który dla podanej na standardowym wejściu temperatury w stopniach Fahrenheita wypisze temperaturę w stopniach Celsjusza. MoŜesz wykorzystać wzór: C = 5 / 9 ( F - 32 )

Bardziej szczegółowo