PODSTAWY ZARZĄDZANIA. Opracowanie pod red. dr Sławomir KOTYLAK. ĆWICZENIA studia stacjonarne i niestacjonarne
|
|
- Tadeusz Stefański
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ĆWICZENIA studia stacjonarne i niestacjonarne PODSTAWY ZARZĄDZANIA Opracowanie pod red. dr Sławomir KOTYLAK
2 1. Wstęp do podstaw zarządzania 2. Organizacja 3. Struktura organizacyjna 4. Filozofia, etyka i kultura w organizacji 5. Cele organizacji 6. Projektowanie organizacyjne 7. Funkcje zarządzania I 8. Funkcje zarządzania II 9. Zarządzanie zmianami 10. Metody i techniki organizatorskie I 11. Metody i techniki organizatorskie II 12. Zarządzanie międzynarodowe 13. Systemy informacyjne w organizacji 14. Zarządzanie jakością
3 SPIS TREŚCI 1. Istota celów 2. Cele organizacji 3. Misja i Wizja 4. Oceny efektywności 4.1. Podejście celowościowe 4.2. Podejście systemowe 4.3. Koncepcja stakeholders 4.4. Wielokryterialna ocena efektywności
4 5.1. ISTOTA CELÓW 1.1. Definicja celu Z definicji organizacji wynika między innymi, że jest to system celowy. J. Zieleniewski definiuje cel jako dotyczący przyszłości, antycypowany przez podmiot działania stan jakichś rzeczy ( ), który jako dla podmiotu działającego pod jakimś względem cenny (pożądany) wyznacza kierunek i strukturę jego działania zmierzającego do spowodowania lub utrzymania tego stanu rzeczy (Zieleniewski, 1974, s. 359) Jest to tzw. psychologiczne ujęcie celu, wiążące cel z człowiekiem. Psychologiczne ujęcie celu można jednak także rozciągnąć na grupy ludzi, rozumiejąc cel grupy jako cel podzielany przez jej członków (wspólny).
5 5.1. ISTOTA CELÓW 1.1. Funkcje celów Cele mają zasadnicze znaczenie dla organizacji i spełniają wiele funkcji, między innymi: Dostarczają wskazówek i pozwalają nadać jednolity kierunek działaniom ludzi pracujących w organizacji (ukierunkowująca). Ustalanie celów silnie oddziałuje na inne aspekty planowania. Skuteczne ustalanie celów sprzyja dobremu planowaniu, a ono z kolei ułatwia ustalanie celów w przyszłości (wspomagająca). Cele mogą być źródłem motywacji dla pracowników organizacji (motywująca). Cele to skuteczny mechanizm oceny i kontroli (kontrolna).
6 5.1. ISTOTA CELÓW 1.2. Cele stopniowalne i niestopniowalne: W zależności od sposobu sformułowania można wyróżnić: Cele stopniowalne mogą być osiągnięte w pełni, częściowo lub wcale. Cele niestopniowalne mogą być osiągnięte albo w pełni albo wcale Cele końcowe i pośrednie: Końcowy stan rzeczy jako cel, wymaga osiągnięcia po drodze szeregu stanów pośrednich. Dlatego też cele można podzielić na końcowe i pośrednie albo też cele i środki (w rozumieniu środków do celu, a nie środków materialnych czyli zasobów) Autonomizacja celów: Jest istotne, aby te cele były zgodne z celami organizacji. Ich autonomizacja (przekształcanie się w cel w sam w sobie pod wpływem partykularnych interesów jakiejś grupy) może dezintegrować organizację i obniżać efektywność celu uznanego za końcowy.
7 5.1. ISTOTA CELÓW 1.5. Cel główny i cele uboczne: Im bardziej współrzędne cele końcowe są konkurencyjne, tym bardziej istotne jest wyodrębnienie wśród nich celu głównego i celów ubocznych. Cel główny, to taki cel, który jest istotnym powodem podjęcia danego rodzaju działań. Cele uboczne mogą być dodatkowym motywem podjęcia danego działania, jednak ich znaczenie jest drugorzędne i w danych warunkach i okolicznościach mogłyby nie być podjęte jako cele samoistne Cele grupowe: Cele grupowe (zbiorowe) można ułożyć w podaną niżej hierarchię. Są to cele: małych grup, - organizacji (przedsiębiorstw, instytucji), społeczności lokalnych, - ogólnonarodowe, wspólnot ponadnardowych (np. Unii Europejskiej), - ogólnoludzkie.
8 5.1. ISTOTA CELÓW 1.7. Proces formułowania celów: Aby wyjaśnić proces formułowania celów organizacji, trzeba posłużyć się dodatkowo pojęciem interesu. Interesy poszczególnych osób i grup ludzi są pochodną wyznawanych wartości i w tym sensie można mówić o związku celów z systemami wartości. Wartością jest przeświadczenie czy przekonanie jakiegoś podmiotu indywidualnego czy zbiorowego o tym co w otaczającej rzeczywistości społecznej i przyrodniczej jest pozytywnie oceniane i uznawane za godne pożądania i dążeń. Przełożenie wartości na cele bywa wsparte, z jednej strony osądem o istnieniu szans urzeczywistnienia dążeń, z drugiej strony zaś poczuciem interesu, czyli przekonaniem, że działania zmierzające do realizacji wywodzonych z wartości celów będą pod jakimś względem dla podmiotu korzystne. (Krzyżanowski, 1999, s. 250) Proces dochodzenia celów organizacji jest procesem ścierania się różnych interesów.
9 5.1. ISTOTA CELÓW Proces dochodzenia celów organizacji jest procesem ścierania się różnych interesów Koalicja dominująca (J.D. Thompson): Koalicja dominująca to reprezentacja różnych grup interesów, która uzyskała consensus w sprawie zdefiniowania celów organizacji, ich hierarchii oraz kryteriów efektywności, a równocześnie uzyskała przewagę nad innymi grupami czy koalicjami pozwalającą te cele realizować Źródła przewagi: Źródłami przewagi mogą być: własność majątku, wiedza fachowa, posiadany zasób informacji, posiadane koncesje czy zezwolenia jeśli działalność jest limitowana wreszcie także proces demokratycznych wyborów. Koncepcja dominującej grupy pozwala połączyć pojęcie organizacji jako systemu zachowującego się rozmyślnie, z podmiotowością ludzi, którzy są jedynymi rzeczywistymi nosicielami celów.
10 5.1. ISTOTA CELÓW Rodzaje celów: Cele organizacji różnią się w zależności od szczebla, dziedziny i ram czasowych. Podziała celów w zależności od szczebla: Cele strategiczne: ustalane na najwyższym szczeblu i dla najwyższego kierownictwa organizacji. Cele taktyczne: ustalane na średnim szczeblu i dla menedżerów średniego szczebla organizacji. Cele operacyjne: ustalone na niższym szczeblu i dla menedżerów niższego szczebla organizacji. Podział celów w zależności od dziedziny, np.: operacji, marketingu, finansów, jakości, wydajności, zasobów ludzkich, innowacji produkcji.
11 5.1. ISTOTA CELÓW Podział celów w zależności od ramy czasu: cele długookresowe, cele średniookresowe, cele krótkookresowe. Rodzaje celów Szczeble organizacji Cele długookresowe Cele średniookresowe Cele krótkookresowe Strategiczny np. 10 lat 5 lat 1 rok Taktyczny np. 3 lata 1,5 roku 1 rok Operacyjny np. 1 rok 1, 2, 3 miesiące 2,3 tygodnie, 1 dzień
12 5.2. CELE ORGANIZACJI Cel organizacji najogólniej można zdefiniować jako, pożądany stan spraw, które organizacja usiłuje zrealizować. (Etzoni, 1967, s. 6) Problemy z określaniem celów danej organizacji: może występować rozbieżność między celami oficjalnie deklarowanymi, a rzeczywiście realizowanymi. Zmienność celów, może być powodem trudności wyszczególnienia celów, które w danej chwili realizuje organizacja, dotyczy to celów przejściowych. Powodem niejasności celów organizacji może być autonomizacja celów pośrednich. Jedynym uchwytnym i nie budzącym wątpliwości celem każdej organizacji jest przetrwanie i rozwój. Organizacje są powoływane jako systemy celowe w rozumieniu systemów sztucznych: cel zostaje im narzucony przez człowieka lub grupę ludzi.
13 5.2. CELE ORGANIZACJI Cel jest podstawą działalności organizacji. To prawda, że środki bywają mocniej podkreślane niż cele, że uczestnicy organizacji mogą nie mieć pojęcia po co to robią, a rytualistyczne przestrzeganie starych norm staje się normą; jednak wszystkie te zachowania byłby niemożliwe bez istnienia celu. Nawet jeśli zapomniany lub zignorowany, cel pozostaje podstawą organizacji (Hall, 1974, s. 92)
14 5.3. MISJA I WIZJA Misja organizacji: jest to deklaracja ukazująca jej podstawowy, niepowtarzalny cel, który wyróżnia ją wśród innych firm tego typu i wskazuje na zakres jej działalności i kategoriach produktu i rynku. Misja jest precyzyjnym wyrażeniem - w języku zrozumiałym dla pracowników i otoczenia organizacji - dalekosiężnych zamierzeń i aspiracji organizacji. Misja jest więc sformułowaniem wizji firmy na użytek strategii" i dalej: Misja firmy wtedy nabiera strategicznego znaczenia, gdy spełnia trzy wymogi: 1. wyznacza kierunek i dotyczy przyszłości, 2. wyraża marzenia i wyzwania, które stają się udziałem pracowników, 3. proces jej realizacji jest wiarygodny". Misja organizacji spełnia dwie funkcje: wewnętrzną chodzi o to, żeby ludzie mieli świadomość sensu ich działania i zewnętrzną aby budować obraz organizacji w otoczeniu.
15 5.3. MISJA I WIZJA Otoczenie postrzega przedsiębiorstwo bardziej przez jego zachowanie niż przez deklaracje. Dlatego bardzo częstym podejściem do definiowania misji jest odwoływanie się do sposobu zachowania przedsiębiorstwa 1) klienci (Kim są?), 2) produkt (Jakie są główne wyroby i usługi firmy?), 3) lokalizacja (Gdzie firma działa?), 4) technologia (Jaka jest podstawowa technologia firmy?), 5) kontynuacja działalności, przetrwanie firmy (Jakie są ekonomiczne cele firmy?), 6) filozofia (Jakie są podstawowe przekonania, wartości, aspiracje i priorytety firmy?), 7) własna koncepcja firmy (Co jest najsilniejszą stroną firmy i na czym polega jej przewaga konkurencyjna?), 8) publiczny wizerunek firmy (Co jest społeczną powinnością firmy oraz jaki jest jej pożądany wizerunek?), 9) personel (Jaki jest stosunek firmy do pracowników?).
16 5.3. MISJA I WIZJA Misja jest swego rodzaju credo firmy, wyrazem wartości, które przyświecają jej działalności, wizji jej kierownictwa i wyprowadzonych z niej celów oraz strategii osiągania tych celów. Misja musi określać w jaki sposób organizacja chce służyć otoczeniu. Musi zawierać ogólnie, ale wyraźnie sformułowane operacyjne cele organizacji. Powinna obejmować zasadnicze założenia dotyczące strategii i polityki firmy. Wszystko to powinno być zakotwiczone w wartościach leżących u podstaw kultury danej organizacji. Misja powinna być dokumentem dosyć trwałym, zmienianym, korygowanym czy uzupełnianym nie częściej niż raz na kilka lat.
17 5.3. MISJA I WIZJA WYMIARY MISJI
18 5.3. MISJA I WIZJA Przykłady misji: 1. Demokratyzacja komputera APPLE 2. Szybka i tania obsługa klienta McDonald s 3. Komfortowa obsługa klienta - AT&T 4. Zaspokajamy potrzeby naszych odbiorców na energię cieplną i elektryczną przedsiębiorstwo energetyczne (pierwotne sformułowanie) 5. Dostarczamy ciepło do mieszkań odbiorców przedsiębiorstwo energetyczne (nowe sformułowanie)
19 5.3. MISJA I WIZJA Drugą częścią - obok ustalenia misji - jest określenie wizji przedsiębiorstwa. Wizja przedsiębiorstwa jest to jego obraz w przyszłości przedstawiający cechy tej firmy w określonym układzie. Wizja powinna być tworzona przez kierownictwo, a jej treść musi stać się podstawą sformułowania celów strategicznych. Inaczej mówiąc wizja jest zbiorem cech przedsiębiorstwa, które chce ono osiągnąć. Ustalenie wizji sprowadza się do opisania cech dotyczących takich obszarów jak na przykład: organizacja, marketing, produkcja, finanse i technika.
20 5.3. MISJA I WIZJA Celem wizji jest wskazanie idealnej przyszłości. Różnica w stosunku do misji polega na tym, że chodzi tutaj o próbę określenia idealnej przyszłości, a nie o przedstawienie ambitnych lecz ścisłych wskazówek dla procesu decyzyjnego. Wizja jest przede wszystkim czymś, co może stać się treścią marzeń pracowników, ku czemu będą oni z pełnym zapałem kierować swoje wysiłki. Zmysł realizmu nie jest niezbędny przy ustalaniu wizji. Jak sama nazwa wskazuje powinna mieć ona wizjonerski charakter.
21 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI Podejście celowościowe Efektywność organizacji nie jest pojęciem jednoznacznym. Operuje się wieloma terminami o podobnym znaczeniu: sprawność, skuteczność, produktywność, rentowność, ekonomiczność. Podejście celowościowe opiera się na założeniu, że organizacje są tworzone po to, aby realizowały określone cele. Ludzie, którzy je tworzą, postępują racjonalnie, tzn. w procesie podejmowania decyzji kierują się przyjętymi celami i zmierzają do ich realizacji przy możliwie małych nakładach. Ocena efektywności w tym ujęciu dotyczy przede wszystkim stopnia realizacji zamierzonych celów (jak pamiętamy większość celów jest stopniowalna), a następnie stopnia wykorzystania posiadanych zasobów. Effectivenees efektywność, skuteczność Efficiency wydajność, oszczędność Zamiast terminu efektywność używa się raczej terminu sprawność
22 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIE CELOWOŚCIOWE Na sprawność w znaczeniu ogólnym składać się muszą dwie podstawowe postacie sprawności: skuteczność oraz korzystność lub ekonomiczność (Zieleniewski, 1969, s. 230). Skuteczność nazywamy takie działanie, które w jakimś stopniu prowadzi do skutku zamierzonego jako cel (Kotarbiński 1969, s. 113). Miarą skuteczności jest tylko stopień zbliżenia się do celu (osiągnięcia, umożliwienia osiągnięcia lub ułatwienia osiągnięcia celu). Przy ocenie skuteczności nie bierze się pod uwagę kosztu, a spośród składników wyniku użytecznego tylko skutki przewidywane.
23 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIE CELOWOŚCIOWE Korzystność działania obliczamy jako korzyść lub stratę netto (nadwyżkę cenności wyników użytecznych nad cennością kosztów lub na odwrót). Otrzymujemy wtedy wielkość wymiarową. Jej wymiarem jest cenność. Możemy wyrazić ją za pomocą liczby mianowanej. Ekonomiczność działania określamy jako stosunek cenności wyników użytecznych do cenności kosztów i otrzymujemy wielkość bezwymiarową, dającą się wyrazić za pomocą liczby niemianowej. Działanie jest ekonomiczne, jeśli wartość stosunku cenności wyników użytecznych do cenności kosztów jest większa od jedności. nieekonomiczne<1<ekonomiczne (Zieleniewski, s. 226)
24 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIE CELOWOŚCIOWE Wprawdzie każde działanie korzystne jest zarazem ekonomiczne, każde działanie obojętne ze względu na korzystność jest obojętne także ze względu na ekonomiczność i każde niekorzystne działanie jest nieekonomiczne. Przyrost (lub ubytek) ekonomiczności w miarę zmian cenności wyników użytecznych z jednej strony i kosztów z drugiej przebiega inaczej, iż przyrost (lub ubytek) korzystności. Wskutek tego najekonomiczniejszy wariant działania wcale nie musi być (i z reguły nie bywa) najkorzystniejszy i na odwrót. (Zieleniewski, s ) Zasada duży obrót, mały zysk maksymalizacja korzystności Zasada mały obrót, duży zysk maksymalizacja ekonomiczności W koncepcji zarządzania przez cele przywiązuje się dużą uwagę do ścisłego formułowania celów, dezagregacji na cele cząstkowe aż do zadań dla poszczególnych stanowisk pracy oraz wyrażania tych celów i zadań w formie mierzalnej.
25 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIE CELOWOŚCIOWE Cele mogą mieć charakter jakościowy i nie poddawać się kwantyfikacji. Dotyczy to głównie organizacji niegospodarczych. Obok liczbowych twardych mierników efektywności trzeba wykorzystywać mierniki miękkie, opisowe. Cele bywają jednak nie tylko trudno mierzalne, bywają one także trudno uchwytne. Wszystko to prowadzi do zakwestionowania celów organizacji jako układu odniesienia dla oceny efektywności jej funkcjonowania. Pełna ocena wymaga szerszego spojrzenia, uwzględniającego także inne kryteria niż realizacja celów.
26 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIESYSTEMOWE Twórcy tego podejścia opowiedzieli się za tezą, że jedynym niewątpliwym i uchwytnym celem organizacji jest przetrwanie i rozwój. Jeśli tak, to zamiast badać stopień realizacji bieżących celów należy oceniać zdolność systemu organizacji do przetrwania i rozwoju. Zapewnia to siła i zwartość systemu, jego pozycja w otoczeniu oraz zdolność do utrzymania i umacniania tej pozycji. Koncepcje: E. Yuchtmana i S.E. Saeshorea oraz D. Katza i R.L. Kahna. W obu koncepcjach punkt wyjścia stanowi założenie, że organizacje są: - systemami otwartymi, połączonymi licznymi więziami z otoczeniem, - dążą do zachowania swej integralności oraz rozwoju w związku z tym próbują optymalizować: - poszukiwanie i wykorzystywanie zasobów, - swoją pozycję w stosunku do innych elementów otoczenia. Drugim założeniem jest rzadkość szeroko rozumianych zasobów niezbędnych do utrzymania integralności organizacji i jej rozwój.
27 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIE SYSTEMOWE E. Yuchtman i S.E. Saeshore za podstawowy czynnik efektywności uznają: zdolność organizacji do pozyskiwania rzadkich i cennych zasobów. Wartość zasobów wynika z ich generalnej użyteczności dla organizacji, a nie przydatność do realizacji jakiegoś konkretnego celu. Autorzy podkreślają, że odnoszą efektywność do samej organizacji. Oznacza to, że efektywność oceniania z punktu widzenia organizacji jako wysoka nie musi być tak samo oceniana z punktu widzenia innych wewnętrznych i zewnętrznych grup interesu. Podejście to zostało rozwinięte w koncepcji stakeholders.
28 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIE SYSTEMOWE Pozycja przetargowa wg E. Yuchtman i S.E. Saeshore jest wyrazem efektywności organizacji. Piszą oni: proponujemy definiować efektywność organizacji w kategoriach jej pozycji przetargowej, której odbiciem jest zdolność organizacji (absolutna lub względna) do eksploatacji środowiska w poszukiwaniu rzadkich i cennych zasobów. (1979, s. 229) Pojęcie pozycji przetargowej implikuje odrzucenie jakiegokolwiek specyficznego celu (czy funkcji) jako ostatecznego kryterium efektywności organizacji. Zamiast celu/funkcji przedmiot zainteresowania stanowić powinny bardziej ogólne możliwości organizacji pojmowanej jako systemu zdobywającego zasoby. Autorzy opowiadają się za optimum a nie za maksimum efektywności.
29 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIE SYSTEMOWE D. Katz i R.L. Kahn uwzględniają relacje organizacji z otoczeniem, jak również uwagę skupiają na wewnętrznej wydajności organizacji, rozumianą jako odwrotność kosztu transformacji. Koszt transformacji można mierzyć stratą energii powodującą, że energia wyjść jest zawsze niższa niż energia wprowadzona na wejściach. Problemy z pomiarem wydajności: Ze względu na szerokie rozumienie energii, obejmującej: ludzi, materiały i energię sensu stricto, trudna jest operacjonalizacja i kwantyfikacja tak rozumianej wydajności. Jedynym wspólnym miernikiem jest pieniądz, ale nie oddaje on w sposób adekwatny wszystkich nakładów i wyników. Odnosi się to w szczególności do organizacji nie nastawionych na zysk. Autorzy są zdania, że dla przetrwania organizacji nie nastawionych zysk ich wydajność jest warunkiem niezbędnym.
30 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI PODEJŚCIE SYSTEMWE Efektywność zdaniem autorów uzależniona jest od tego, jak korzystne są transakcje organizacji z otoczeniem (zbyt produktów i usług). Stwierdzają, że transakcje z otoczeniem mają w pewnym stopniu charakter polityczny obejmują one przygotowanie i dokonywanie wyborów na gruncie innym niż oszczędność i wydajność (1979, s. 252). Działania mające na celu poprawienie konkurencyjności: Zabiegi taktyczne zmierzają do poprawienia zewnętrznych warunków funkcjonowania organizacji (ulgi, cła, dotacje) oraz poprawienia jej pozycji przetargowej czy konkurencyjnej w stosunku do innych organizacji, przez całą gamę działań marketingowych, promocyjnych i PR. Podejście systemowe charakteryzuje rozpatrywanie efektywności w znacznie dłuższym horyzoncie czasu.
31 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI KONCEPCJA GRUP INTERESU Termin stakeholders tłumaczone jest jako: grupy interesu, mający stawkę w grze, interesariusze. Koncepcja grup interesu, podobnie jak podejście systemowe, akcentuje związki organizacji z otoczeniem. Równocześnie bierze pod uwagę wyniki bieżącego funkcjonowania organizacji. Koncepcja jest swoistym połączeniem podejścia celowościowego i systemowego. Definicja stakeholdres (interesariuszy): Są to indywidualni ludzie i grupy ludzi, wewnątrz i na zewnątrz organizacji, którzy są zainteresowani wynikami jej działania. Powody tego zainteresowania mogą być różne. Każdy rodzaj interesariuszy będzie zatem inaczej oceniał efektywność organizacji. Prowadzi to do konkluzji, odrzucającej jednostronność poprzednio omówionych podejść: efektywności organizacji jest pojęciem złożonym, wielowymiarowym i musi być oceniana w oparciu o różne kryteria i mierniki.
32 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI KONCEPCJA GRUP INTERESU Przykładowe kryteria oceny efektywności organizacji Interesariusze Właściciele Pracownicy Klienci Dostawcy Kredytodawcy Społeczności lokalne Władze państwowe Kryteria efektywności Zwrot kapitału, cena akcji Wysokość zarobków, satysfakcja z pracy, warunki pracy Jakość wyrobów i usług, cena, serwis Warunki umów, regulacja zobowiązań Terminowe spłaty, perspektywy rozwoju Miejsca pracy, ochrona środowiska Podatki, przestrzeganie prawa Źródło: M. Bielski, Podstawy teorii organizacji i zarządzania, 2004, s.65.
33 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI KONCEPCJA GRUP INTERESU Pomiar efektywności: Powodzenie organizacji zależy od ukształtowania dobrych stosunków ze wszystkimi wymienionymi grupami i od zachowań interesariuszy. Miernikiem efektywności będzie wysoki poziom satysfakcji wszystkich tych grup (propozycja nierealistyczna). Koncepcja odpowiedzialności społecznej organizacji: Powstanie koncepcji interesariuszy wiąże się także z problemem odpowiedzialności społecznej organizacji i szerszym jeszcze zagadnieniem etyki prowadzenia biznesu. S. Sudoł wyróżnił wewnętrzną i zewnętrzną odpowiedzialność społeczną. (Sudoł, 1999, s. 72) Zwolennicy tezy odpowiedzialności społecznej formułują zobowiązania w kategoriach moralnych. Według nich w pełni efektywna może być tylko organizacja postępująca etycznie w stosunkach zarówno z pracownikami, jak i wszelkiego rodzaju partnerami zewnętrznymi. W. Kieżun nazywa ich reformistami. (Kieżun, 1997, s. 123)
34 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI KONCEPCJA GRUP INTERESU Zwolennicy podejścia stakeholdres formułują efektywność organizacji: Organizacja jest wtedy najbardziej efektywna, kiedy znajduje punkt równowagi interesów różnych interesariuszy wyrażających się optymalną relacją ich korzyści do ponoszonych przez nich kosztów. Za cel główny organizacji można uznać realizację interesów dominującej koalicji, a za cele uboczne, albo warunki ograniczające uznać cele innych interesariuszy. Chodzi o to, aby cel główny nie był realizowany za wszelką cenę, bo może to zagrażać przetrwaniu organizacji w dłuższym przedziale czasu.
35 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Przykładowe schematy oceny efektywności organizacji: cele końcowe środki i ich wykorzystanie (najbliższy ujęciu celowościowemu), efektywność wejść efektywność transformacji efektywność wyjść (najbliższy ujęciu systemowemu), ekonomiczne miary efektywności behawioralne miary efektywności (obrazujące zawartość podsystemu społecznego organizacji) rodzaje celów utrzymanie integralności organizacji adaptacja produkcja wydajność morale adaptacja rozwój Opracowane schematy traktują efektywność organizacji jako zjawisko wielowymiarowe, dające się wyrazić tylko przy pomocy analizy wielokryterialnej.
36 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Każdy z wymiarów czy aspektów efektywności może być wyrażony przy pomocy jednego lub więcej kryteriów oceny. W odniesieniu do każdego kryterium można posłużyć się różnymi miernikami czy wskaźnikami. Przykład: Wymiar/ aspekt efektywności Efektywność wyjścia kryterium oceny pozycja przetargowa firmy na rynku ceny uzyskiwane za sprzedawane wyroby lub usługi mierniki/wskaźniki procent udziału w rynku, udziału eksportu w ogólnej produkcji mierniki ekonomiczne np. ceny, zysk, rentowność
37 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Budowanie systemu oceny wielokryterialnej: Kierownictwo organizacji czy dominująca koalicja musi dokonać wyboru branych pod uwagę wymiarów oraz odpowiadających im kryteriów i mierników oceny, tak jak dokonuje wyboru i hierarchizacji celów. Założenia: Prowadzi to do wniosku, że tak jak nie da się wyprowadzić jednego syntetycznego kryterium efektywności, podobnie nie można skonstruować jednego uniwersalnego systemu oceny wielokryterialnej. System taki musi być konstruowany indywidualnie. Przy konstruowaniu modelu oceny należy wziąć pod uwagę: - funkcję genotypową organizacji (cel zewnętrzny) - zestaw bieżących celów - uznawaną przez kierownictwo hierarchię celów i ich ważność - cel, z punktu widzenia którego dokonuje się oceny (aspekt).
38 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Należy więc odpowiedzieć na następujące pytania: Które aspekty funkcjonowania czy elementy organizacji poddawać ocenie? (jest to wybór wymiarów efektywności brany w danym przypadku po uwagę) Jakie stosować kryteria oceny poszczególnych wymiarów i jakich używać mierników (wskaźników)? Do jakich wzorców (standardów) odnosić uzyskane wyniki? Wzorce (standardy): wyniki poprzednich okresów, efektywność innych podobnych organizacji, wyniki organizacji najlepszych w danej dziedzinie, funkcje (tzw. benchmarking), średnie krajowe lub światowe.
39 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Model konkurencyjnych wartości (wg R.E. Quinna i J. Rohrbough a) Model jest próbą integracji różnorodnych kryteriów efektywności i wyróżnienia czterech spójnych ich zestawów, wyróżnionych w zależności od wartości jakimi kieruje się podmiot dokonujący oceny. W modelu przeciwstawia się: Kontrolę elastyczności ludzi organizacje Elastyczność Ludzie Organizacja Kontrola
40 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Krzyżując powyższe dwie dychotomie można wyróżnić cztery modle efektywności organizacji wyrażające kombinację konkurencyjnych wartości: Model human realtions Elastyczność Ludzie Organizacja Model human realtions stanowi połączenie koncentracji na ludziach i elastyczność. Kierownictwo kładzie nacisk na rozwój kard, kwalifikacje i postawy ludzi, wyposaża ich w znaczną swobodę podejmowania operacyjnych decyzji; Kontrola
41 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Elastyczność Model systemu otwartego Ludzie Organizacja Model systemu otwartego jest kombinacją koncentracji na organizacji i jej pozycji w otoczeniu z elastycznością. Wartościami przyświecającymi kierownictwu są tu: rozwój organizacji i pozyskiwanie z otoczenia rzadkich dóbr. Osiągane jest to przez wysoką zdolność do adaptacji i dbałości o pozytywny obraz organizacji w otoczeniu; Kontrola
42 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Elastyczność Model racjonalnych celów będący kombinacją koncentracji na celach organizacji i kontroli. Głównymi celami są produkcja, zysk, wydajność. Środkami do nich są planowanie wewnętrzne, zarządzanie przez cele. Organizacja kontroluje procesy, które zmierzają do realizacji jej celów; Ludzie Organizacja Model racjonalnych celów Kontrola
43 PODSTAWY 3. Ocena ZARZĄDZANIA efektywności 3.4. Wielokryterialna ocena efektywności 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Elastyczność Model procesu wewnętrznego łączy orientację na ludzi z kontrolą. W tym modelu kierownictwo stawia na stabilizację i porządek. Środkami do tego są efektywne procesy informacyjne i decyzyjne wewnątrz organizacji. Ten model może odnosić się do organizacji mających mocną i ustabilizowaną pozycję w otoczeniu. Ludzie Organizacja Model procesu wewnętrznego Kontrola
44 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Elastyczność Model human realtions Organizacja A Model systemu otwartego Ludzie Organizacja Model procesu wewnętrznego Organizacja B Model racjonalnych celów Kontrola
45 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Model konkurencyjnych wartości (wg R.E. Quinna i J. Rohrbough a) Model jest próbą integracji różnorodnych kryteriów efektywności i wyróżnienia czterech spójnych ich zestawów, wyróżnionych w zależności od wartości jakimi kieruje się podmiot dokonujący oceny. W modelu przeciwstawia się: Kontrolę elastyczności i ludzi organizacji Krzyżując powyższe dwie dychotomie można wyróżnić cztery modle efektywności organizacji wyrażające kombinację konkurencyjnych wartości: Model human realtions stanowi połączenie koncentracji na ludziach i elastyczność. Kierownictwo kładzie nacisk na rozwój kard, kwalifikacje i postawy ludzi, wyposaża ich w znaczną swobodę podejmowania operacyjnych decyzji;
46 PODSTAWY 3. Ocena ZARZĄDZANIA efektywności 3.4. Wielokryterialna ocena efektywności 5.4. OCENA EFEKTYWNOŚCI - WIELOKRYTERIALNA OCENA EFEKTYNOŚCI. Model systemu otwartego jest kombinacją koncentracji na organizacji i jej pozycji w otoczeniu z elastycznością. Wartościami przyświecającymi kierownictwu są tu: rozwój organizacji i pozyskiwanie z otoczenia rzadkich dóbr. Osiągane jest to przez wysoką zdolność do adaptacji i dbałości i pozytywny obraz organizacji w otoczeniu; Model racjonalnych celów będący kombinacją koncentracji na celach organizacji i kontroli. Głównymi celami są produkcja, zysk, wydajność. Środkami do nich są planowanie wewnętrzne, zarządzanie przez cele. Organizacja kontroluje procesy, które zmierzają do realizacji jej celów; Model procesu wewnętrznego, który łączy orientację na ludzi z kontrolą. W tym modelu kierownictwo stawia na stabilizację i porządek. Środkami do tego są efektywne procesy informacyjne i decyzyjne wewnątrz organizacji. Ten model może odnosić się do organizacji mających mocną i ustabilizowaną pozycję w otoczeniu.
Teoria organizacji. Ćwiczenia II. Wyższa Szkoła Logistyki Mgr Weronika Węgielnik
Teoria organizacji Ćwiczenia II Cele organizacji Wg L. Krzyżanowskiego Cel to określony przedmiotowo i podmiotowo przyszły, pożądany stan lub rezultat działania organizacji, możliwy i przewidziany do osiągnięcia
Bardziej szczegółowoPOLITYKA JAKOŚCI. Polityka jakości to formalna i ogólna deklaracja firmy, jak zamierza traktować sprawy zarządzania jakością.
POLITYKA JAKOŚCI Polityka jakości jest zestawem nadrzędnych celów, zamiarów oraz orientacji organizacji na jakość. Stanowi ona dowód na to, że przedsiębiorca wie, czego chce i kieruje swoim przedsiębiorstwem
Bardziej szczegółowoPerformance Management. Wykład 1
Performance Management Wykład 1 Efektywność organizacji Według P. Blaika (1, s. 10): można traktować efektywność jako pojęcie i koncepcję odzwierciedlającą odpowiednie relacje pomiędzy efektami, celami,
Bardziej szczegółowoWykład 2. Charakterystyka organizacji
Wykład 2. Charakterystyka organizacji 1 Ogólny podział organizacji: 1. Rodzaje organizacji: komercyjne, publiczne, społeczne. Organizacje komercyjne są organizacjami gospodarczymi nazywanymi przedsiębiorstwami.
Bardziej szczegółowoEkonomika Transportu. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe
Ekonomika Transportu każda zorganizowana postać podażowej strony rynku usług przemieszczania, mająca swoją nazwę i oferującą specyficzny produkt - usługę transportową Cechy: odrębność ekonomiczna odrębność
Bardziej szczegółowoSpołeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz
2012 Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne Maciej Bieńkiewicz Społeczna Odpowiedzialność Biznesu - istota koncepcji - Nowa definicja CSR: CSR - Odpowiedzialność przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9 KOMUNIKACJA MARKETINGOWA UCZELNI WYŻSZEJ... 11 ZNACZENIE MARKI W KOMUNIKACJI MARKETINGOWEJ UCZELNI WYŻSZEJ...
Spis treści Wstęp... 9 Rozdział I KOMUNIKACJA MARKETINGOWA UCZELNI WYŻSZEJ... 11 Rozdział II ZNACZENIE MARKI W KOMUNIKACJI MARKETINGOWEJ UCZELNI WYŻSZEJ... 33 Rozdział III ROLA SERWISU INTERNETOWEGO UCZELNI
Bardziej szczegółowo2020 dokąd zmierzamy, czyli o największych wyzwaniach rozwoju
2020 dokąd zmierzamy, czyli o największych wyzwaniach rozwoju Jarosław Pawłowski Podsekretarz Stanu Ministerstwo Rozwoju Regionalnego I Forum Gospodarcze Podregionu Nadwiślańskiego 22 października 2010
Bardziej szczegółowoStrategiczna Karta Wyników
Strategiczna Karta Wyników 1 Strategiczna Karta Wyników zwana również metodą BSC - Balanced Scorecard to koncepcja monitorowania strategii w długoterminowej perspektywie. Wykorzystuje spójny system finansowych
Bardziej szczegółowoTeoretyczne podstawy zarządzania. dr Michał Pulit
Teoretyczne podstawy zarządzania dr Michał Pulit Literatura Stephen P. Robbins, David A. DeCenzo, Podstawy zarządzania, Warszawa 2002, PWE. Fudaliński, J., Smutek, H., Kosała, M., Dołhasz, M., Podstawy
Bardziej szczegółowoPodstawy Marketingu. Marketing zagadnienia wstępne
Podstawy Marketingu Marketing zagadnienia wstępne Definicje marketingu: Marketing to zyskowne zaspokajanie potrzeb konsumentów /Kotler 1994/. Marketing to kombinacja czynników, które należy brać pod uwagę
Bardziej szczegółowoKodeks Wartości Grupy Kapitałowej ENEA
Kodeks Wartości Grupy Kapitałowej ENEA 1 Cel Kodeksu Wartości GK ENEA 2 2 Kodeks Wartości wraz z Misją i Wizją stanowi fundament dla zasad działania Grupy Kapitałowej ENEA. Zamierzeniem Kodeksu jest szczegółowy
Bardziej szczegółowoMODEL KOMPETENCYJNY DYREKTORA
MODEL KOMPETENCYJNY DYREKTORA JAKO NARZĘDZIE WSPOMAGAJĄCE ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ ZARZĄDZANIE PO WROCŁAWSKU prof. UWr Kinga Lachowicz-Tabaczek Instytut Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego, HR Projekt Wrocław
Bardziej szczegółowoMARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH
MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH Beata Nowotarska-Romaniak wydanie 3. zmienione Warszawa 2013 SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Rozdział 1. Istota marketingu usług zdrowotnych... 11 1.1. System marketingu usług... 11
Bardziej szczegółowoPilotażowy Program LEADER+ -- Działanie 2.7 Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój
Pilotażowy Program LEADER+ -- Działanie 2.7 Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich PARTNERSTWO NA RZECZ ROZWOJU TURYSTYKI
Bardziej szczegółowoZmiana zasad rynkowych. Duża dynamika zmian. Brak ograniczeń związanych z lokalizacją organizacji. Brak ograniczeń w dostępie do technologii
Strategiczna Karta Wyników jako element systemu zarządzania efektywnością przedsiębiorstwa Piotr Białowąs Dyrektor Departamentu Strategii Pełnomocnik Zarządu EnergiaPro Koncern Energetyczny SA Przyczyny
Bardziej szczegółowoBIZNESPLAN. 1 Definicja za: Wikipedia.pl
BIZNESPLAN Każda działalność gospodarcza, nawet najmniejsza, musi zostać skrupulatnie zaplanowana. Plan przedsięwzięcia gospodarczego konstruuje się zazwyczaj w formie biznesplanu. Biznesplan 1 (ang. business
Bardziej szczegółowoWynagrodzenia w gospodarce
Wynagrodzenia w gospodarce Gorzów Wielkopolski, 23.04.2016r. PREMIA Slajd nr 2 Premia jest to składnik wynagrodzenia bieżącego przyznawany pracownikowi jako uzupełnienie płacy zasadniczej, a uzależniony
Bardziej szczegółowoKultura organizacji pozarządowych. Demokracja w życiu NGO.
Kultura organizacji pozarządowych. Demokracja w życiu NGO. Współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Rostkowo 2014. Kultura
Bardziej szczegółowoProf. UEK dr hab. Andrzej Kozina Kraków 2017 Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Katedra Administracji Publicznej IDEA-NEGOCJACJE
Prof. UEK dr hab. Andrzej Kozina Kraków 2017 Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Katedra Administracji Publicznej IDEA-NEGOCJACJE MOTTO If life you don t get what you deserve, you get what you negotiate
Bardziej szczegółowoWykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji
Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji Plan wykładu Koncepcja otoczenia przedsiębiorstwa Metoda SWOT Cele przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 336 im. Janka Bytnara Rudego - Ursynów
RAPORT OCENA KONTROLI ZARZĄDCZEJ Szkoła Podstawowa nr 336 im. Janka Bytnara Rudego - Ursynów raport za rok: 2015 Strona 1 z 12 I. WSTĘP: Kontrolę zarządczą w jednostkach sektora finansów publicznych stanowi
Bardziej szczegółowoHR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie?
HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie? Kim jest HR Biznes Partner? Czy jest to tylko modne określenie pracownika HR-u, czy może kryje się za nim ktoś więcej? Z założenia HR Biznes Partner
Bardziej szczegółowoKOS O ZT Z Y T J A J KOŚ O CI
Wykład 9. KOSZTY JAKOŚCI 1 1. Definicja i podział kosztów jakości: Koszty jakości wyrażają skwantyfikowany cel zapew- nienia jakości, który sprowadza się do doboru takiej struktury nakładów, przy której
Bardziej szczegółowoEwaluacja w polityce społecznej
Ewaluacja w polityce społecznej Kryteria ewaluacji efektywność Dr hab. Ryszard Szarfenberg Instytut Polityki Społecznej UW rszarf.ips.uw.edu.pl/ewalps/dzienne/ Rok akademicki 2018/2019 trafność Potrzeby
Bardziej szczegółowoPrzedszkole Nr 30 - Śródmieście
RAPORT OCENA KONTROLI ZARZĄDCZEJ Przedszkole Nr 30 - Śródmieście raport za rok: 2016 Strona 1 z 12 I. WSTĘP: Kontrolę zarządczą w jednostkach sektora finansów publicznych stanowi ogół działań podejmowanych
Bardziej szczegółowoGeneza koncepcji zzl. pierwotnie: podejście do sprawowania funkcji personalnej w przedsiębiorstwach amerykańskich w latach 80-tych XX
dr Joanna Purgał-Popiela ZZL Geneza koncepcji zzl Human Resources Management (HRM) pierwotnie: podejście do sprawowania funkcji personalnej w przedsiębiorstwach amerykańskich w latach 80-tych XX Modelowe
Bardziej szczegółowoCharakterystyka systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO serii 9000
Charakterystyka systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO serii 9000 Normy ISO serii 9000 Zostały uznane za podstawę wyznaczania standardów zarządzania jakością Opublikowane po raz
Bardziej szczegółowoZestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
Bardziej szczegółowoDynamiczna zdolność przedsiębiorstwa do tworzenia wartości wspólnej jako nowego podejścia do społecznej odpowiedzialności biznesu
Dynamiczna zdolność przedsiębiorstwa do tworzenia wartości wspólnej jako nowego podejścia do społecznej odpowiedzialności biznesu Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem naukowym prof. dr hab. Tomasz
Bardziej szczegółowoNauka o organizacji. Wykład 1
Nauka o organizacji Wykład 1 Plan wykładu Informacje organizacyjne i prezentacja sylabusa Istota organizacji Cechy organizacji Typy organizacji Granice organizacji Kontakt Konsultacje: czwartki 13.15-14.45,
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing
ZARZĄDZANIE MARKĄ Doradztwo i outsourcing Pomagamy zwiększać wartość marek i maksymalizować zysk. Prowadzimy projekty w zakresie szeroko rozumianego doskonalenia organizacji i wzmacniania wartości marki:
Bardziej szczegółowoMarketing dr Grzegorz Mazurek
Marketing dr Grzegorz Mazurek Orientacja rynkowa jako podstawa marketingu Orientacja przedsiębiorstwa określa co jest głównym przedmiotem uwagi i punktem wyjścia w kształtowaniu działalności przedsiębiorstwa.
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingowe
Zarządzanie marketingowe 1. Pojęcie i wymiary zarządzania. 2. Struktura zarządzania przedsiębiorstwem (rys.). 3. Przedmiot i funkcje marketingu. 4. Naczelne zasady i główne zadanie marketingu. 5. Proces
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1.2, Struktura, kapitału ludzkiego 34. Wstęp 17. O Autorach 23
Spis treści Wstęp 17 O Autorach 23 Część I. Pracownicy jako kapitał 27 1. Istota i struktura kapitału ludzkiego 29 1.1. Charakterystyka kapitału ludzkiego jako elementu kapitału intelektualnego 29 1.2,
Bardziej szczegółowoopisie działań, określeniu sukcesji w firmie. 2
Wykład 6. CELE I ZACHOWANIA STRATEGICZNE FIRM RODZINNYCH 1 1. Wizja firmy rodzinnej: Wizja rozwoju i działania firmy określa jej długofalową przyszłość i pozycję, przy założeniu możliwie najlep- szych
Bardziej szczegółowoPODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW
PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW Część 5. Mgr Michał AMBROZIAK Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Warszawa, 2007 Prawa autorskie zastrzeżone. Niniejszego opracowania nie wolno kopiować ani
Bardziej szczegółowoNauka o organizacji. Wykład 1
Nauka o organizacji Wykład 1 Plan wykładu Informacje organizacyjne i prezentacja sylabusa Istota organizacji Metafory organizacji Cechy organizacji Typy organizacji Granice organizacji Kontakt Konsultacje:
Bardziej szczegółowoKODEKS ETYCZNY PHU MIROSŁAWA ZAWADZKA
KODEKS ETYCZNY PHU MIROSŁAWA ZAWADZKA SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 1. Cel i zakres obowiązywania Kodeksu Etycznego 2. Ogólne zasady 3. Polityka personalna 4. Odpowiedzialność Zarządu, kadry kierowniczej i
Bardziej szczegółowoZACHOWANIA ORGANIZACYJNE
ZACHOWANIA ORGANIZACYJNE S T E P H E N P. R O B B I N S W W W. P R E N H A L L. C O M / R O B B I N S T E N T H E D I T I O N TŁUMACZONE PRZEZ WIESŁAWA MARIĘ GRUDZEWSKIEGO CZĘŚĆ DRUGA OSOBOWE MOTYWACJA:
Bardziej szczegółowoProces budowania strategii. Prof. zw. dr hab. Krzysztof Opolski Wydzial Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego
Proces budowania strategii Prof. zw. dr hab. Krzysztof Opolski Wydzial Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego Strategia nie jest badaniem obecnej sytuacji, ale ćwiczeniem polegającym na wyobrażaniu
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z przedmiotu uzupełniającego : ekonomia w praktyce dla klasy II
Wymagania edukacyjne z przedmiotu uzupełniającego : ekonomia w praktyce dla klasy II Zagadnienia 1.1. Etapy projektu 1.2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie Konieczny (2) wie na czym polega metoda projektu?
Bardziej szczegółowoPodstawy Zarządzania
Podstawy Zarządzania mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl Kontakt mgr Marcin Darecki Katedra Teorii Organizacji
Bardziej szczegółowoKorzyści wynikające z wdrożenia systemu zarządzania jakością w usługach medycznych.
Norma PN-EN ISO 9001:2009 System Zarządzania Jakością w usługach medycznych Korzyści wynikające z wdrożenia systemu zarządzania jakością w usługach medycznych. www.isomed.pl Grzegorz Dobrakowski Uwarunkowania
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM 1 - zarządzanie operacyjne
LABORATORIUM 1 - zarządzanie operacyjne Konkurencja a procesy operacyjne W czasie nasilających się procesów globalizacyjnych akcent działań konkurencyjnych przesuwa się z obszaru generowania znakomitych
Bardziej szczegółowoWstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 2. Współczesny świat w erze turbulencji (Alojzy Z. Nowak) 3. Przedsiębiorczość (Beata Glinka)
Wstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 1.1. Ewolucja podejść do zarządzania (Włodzimierz Piotrowski) 1.1.1. Kierunek klasyczny 1.1.2. Kierunek human relations (szkoła stosunków międzyludzkich) 1.1.3. Podejście
Bardziej szczegółowoMinimalne wymogi wdrożenia systemu kontroli zarządczej w jednostkach organizacyjnych miasta Lublin
Minimalne wymogi wdrożenia systemu kontroli zarządczej w jednostkach organizacyjnych miasta Lublin A. Środowisko wewnętrzne 1. Przestrzeganie wartości etycznych: należy zapoznać, uświadomić i promować
Bardziej szczegółowoWspółczesne koncepcje zarządzania (case study)
Współczesne koncepcje zarządzania (case study) Ćwiczenie gr. 1 i gr. 2 Ekonomia Studia niestacjonarne I stopnia (2018/19) Zagadnienia realizowane w trakcie zajęć 1. Historia teorii organizacji. Funkcje
Bardziej szczegółowobiznesu (CSR) a konkurencyjność - dobre praktyki europejskich MŚP M -
Instytut Badań nad Przedsiębiorczo biorczością i Rozwojem Ekonomicznym Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) a konkurencyjność - dobre praktyki europejskich MŚP M - Maciej Bieńkiewicz, 26 luty 2008,
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA. Sztuka wojny w biznesie.
PODSTAWY ZARZĄDZANIA dr Mariusz Maciejczak STRATEGIA. Sztuka wojny w biznesie. www.maciejczak.pl STRATEGIA Strategia polega na przeanalizowaniu obecnej sytuacji i jej zmianie, jeśli jest to konieczne [Drucker]
Bardziej szczegółowokrótkookresowe wymagania dotyczące rentow- ności i wypłacalności firmy, które są ograniczeniami realizacji strategii.
WYKŁAD 5 PLANY OPERACYJNE MAŁYCH FIRM 1 1. Istota planowania operacyjnego: Planowanie operacyjne orientuje się na realizacji założeń strategicznych i osiągnięcia przyjętych celów. Stanowi zatem narzędzie
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiotu: Ekonomia w praktyce Temat Wymagania - ocena dopuszczająca
Wymagania edukacyjne przedmiotu: Ekonomia w praktyce Temat Wymagania - ocena dopuszczająca 1.1. Etapy projektu 1.2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie wie na czym polega metoda projektu? wymienia etapy
Bardziej szczegółowoKODEKS ETYCZNY PRACOWNIKÓW LEANPASSION
KODEKS ETYCZNY PRACOWNIKÓW LEANPASSION Nasze mo)o brzmi: Technology Supported Strategic Transforma6on Wprowadzenie Towarzyszą nam misja oraz wizja, dające odpowiedź na kluczowe pytanie: dlaczego istniejemy?
Bardziej szczegółowoNormy, jako szansa na lepszy start zawodowy
Certyfikat ISO 9001 (od 2002) Normy, jako szansa na lepszy start zawodowy ŁCDNiKP 824/rz (znajomość norm przez absolwentów) Barbara Kapruziak Akredytacje Łódzkiego Kuratora Oświaty dla placówki doskonalenia
Bardziej szczegółowoBariery i potencjał współpracy małych i dużych przedsiębiorstw
Bariery i potencjał współpracy małych i dużych przedsiębiorstw Raport z badania ilościowego i jakościowego zrealizowanego w ramach projektu Forum Współpracy Małego i Dużego Biznesu Związku Przedsiębiorców
Bardziej szczegółowoZarządzanie kadrami. Opracowanie: Aneta Stosik
Zarządzanie kadrami Opracowanie: Aneta Stosik Zarządzanie kadrami - definicje Zbiór działań związanych z ludźmi, ukierunkowanych na osiąganie celów organizacji i zaspokojenie potrzeb pracowników Proces
Bardziej szczegółowozarządzaniu gospodarczą działalnością przedsiębiorstwa EKONOMIKA PRZEDSIĘBIORSTWA jako nauka o racjonalnym
Poszczególne nauki, składające się na kompleks nauk ekonomicznych, a zwłaszcza ekonomia i ekonomika przedsiębiorstwa (a także inne ekonomiki branżowe lub funkcjonalne) badają proces gospodarowania. Podstawowe
Bardziej szczegółowoOrganizacyjny aspekt projektu
Organizacyjny aspekt projektu Zarządzanie funkcjonalne Zarządzanie między funkcjonalne Osiąganie celów poprzez kierowanie bieżącymi działaniami Odpowiedzialność spoczywa na kierownikach funkcyjnych Efektywność
Bardziej szczegółowoAktualizacja Strategii Rozwoju Zakładu Utylizacji Odpadów na lata Wybrane elementy
Aktualizacja Strategii Rozwoju Zakładu Utylizacji Odpadów na lata 2015-2030 Wybrane elementy 1 PROJEKTOWANIE CELÓW STRATEGICZNYCH I KIERUNKÓW ROZWOJU ZAKŁADU UTYLIZACJI ODPADÓW SP. Z O.O. W GORZOWIE WLKP.
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce
Wymagania edukacyjne przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce Temat (rozumiany jako lekcja) 1. Etapy projektu 2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) wie na
Bardziej szczegółowoProcedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Damasławek
Załącznik nr 3 do Zarządzenia Nr Or. 0152-38/10 Wójta Gminy Damasławek z dnia 31 grudnia 2010 r. Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Damasławek celem procedury jest zapewnienie mechanizmów
Bardziej szczegółowoBalanced Scorecard. Zaprogramuj swoją strategię. wyceny i doradztwo finansowe modelowanie i analizy business excellence
Balanced Scorecard Zaprogramuj swoją strategię wyceny i doradztwo finansowe modelowanie i analizy business excellence Agenda Koncepcja Strategicznej Karty Wyników Mapa strategii Narzędzia ICT dla wdrożenia
Bardziej szczegółowoWielokryteriowa optymalizacja liniowa
Wielokryteriowa optymalizacja liniowa 1. Przy decyzjach złożonych kierujemy się zwykle więcej niż jednym kryterium. Postępowanie w takich sytuacjach nie jest jednoznaczne. Pojawiło się wiele sposobów dochodzenia
Bardziej szczegółowoPomiar kapitału ludzkiego wyzwania i szanse dla ZKL
Pomiar kapitału ludzkiego wyzwania i szanse dla ZKL dr Łukasz Sienkiewicz Instytut Kapitału Ludzkiego Seminarium naukowe Pomiar kapitału ludzkiego wyzwania i szanse dla zarządzania organizacją Warszawa,
Bardziej szczegółowoZ R A Z R Ą Z D Ą Z D A Z N A I N E E CE C L E A L M A I M I P L P A L N A O N W O A W N A I N E E W W OR O G R A G N A I N ZA Z C A J C I
WYKŁAD 5 ZARZĄDZANIE CELAMI I PLANOWANIE W ORGANIZACJI 1 1. Cele organizacji i zarządzanie poprzez cele: Cel to do czego się dąży i chce się osiągnąć. Cel Charakteryzuje się dwoma aspektami: treściowy
Bardziej szczegółowodialog przemiana synergia
dialog przemiana synergia SYNERGENTIA. Wspieramy Klientów w stabilnym rozwoju, równoważącym potencjał ekonomiczny, społeczny i środowiskowy przez łączenie wiedzy, doświadczenia i rozwiązań z różnych sektorów.
Bardziej szczegółowoZarządzanie zmianą - rozwój zarządzania procesowego wg ISO 9001:2015
Zarządzanie zmianą - rozwój zarządzania procesowego wg ISO 9001:2015 ZAPEWNIAMY BEZPIECZEŃSTWO Piotr Błoński, Warszawa, 17.03.2016 r. Program 1. Zarządzanie zmianą - zmiany w normie ISO 9001:2015 2. Zarządzanie
Bardziej szczegółowoAkademia Menedżera II
Akademia Menedżera II Terminy: 6-8 listopada 2019 r Cena : 2850 zł netto Kontakt: Sylwia Kacprzak tel. +48 508 018 327 sylwia.kacprzak@pl.ey.com Twój partner w rozwoju kompetencji W pełnieniu swojej roli
Bardziej szczegółowoWymagania podstawowe (ocena dostateczne) Wymagania rozszerzające (ocena dobra) Dział 1. Metoda projektu zasady pracy Uczeń: określa założenia
Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce dla klas szkół ponadgimnazjalnych autor mgr inż. Jolanta Kijakowska ROK SZKOLNY 2014/15 (klasa II d) Temat (rozumiany
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Zduńska Wola Biuro Obsługi Inwestorów
Public relations w firmie 24 czerwca 2010 r. Public Relations to budowanie obrazu firmy, produktu, idei, ludzi- obrazu trwałego i sięgającego daleko w przyszłość. Dzięki Public Relations osiągnąć można
Bardziej szczegółowoETYKA I SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
ETYKA I SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Wojciech Gasparski Centrum Etyki Biznesu WSPiZ im. im. L Koźmińskiego & IFiS IFiS PAN PAN SWOBODA GOSPODARCZA W ETYCZNYCH RAMACH W ustawie
Bardziej szczegółowoJakość życia w koncepcji rozwoju regionalnego. prof. WSB, dr hab. Krzysztof Safin
Jakość życia w koncepcji rozwoju regionalnego prof. WSB, dr hab. Krzysztof Safin Jakość życia w koncepcji rozwoju Wytyczne polityki gospodarczej wymagają definiowania jej głównych celów (i środków realizacji).
Bardziej szczegółowoWymagania podstawowe (ocena dostateczne) Wymagania rozszerzające (ocena dobra) Dział 1. Metoda projektu zasady pracy Uczeń: określa założenia
Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce dla klas szkół ponadgimnazjalnych autor mgr inż. Jolanta Kijakowska Temat (rozumiany jako lekcja) 1.1. Etapy projektu
Bardziej szczegółowoMATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
ZAŁĄCZNIK NR 2 MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Studia podyplomowe ZARZĄDZANIE FINANSAMI I MARKETING Przedmioty OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Absolwent studiów podyplomowych - ZARZĄDZANIE FINANSAMI I MARKETING:
Bardziej szczegółowoPOLITYKA FIRMY KEMIPOL D 0/1
KEMIPOL Sp. z o.o. jest spółką założoną w roku 1990, w oparciu o prawo polskie, której Udziałowcami są następujące osoby prawne: KEMIRA KEMI AB, Helsingborg, Szwecja (51% udziałów) Z-dy Chemiczne POLICE
Bardziej szczegółowoEKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3.
EKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3 www.salo.pl Działalność gospodarcza w portach morskich Działalność gospodarcza przedsiębiorstwa portowego opiera się na dwóch podstawowych elementach:
Bardziej szczegółowoPOLITYKA OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA
POLITYKA OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA Wydanie II, Kamienna Góra, 1. grudnia 2017 r. Wprowadzenie: Niniejsza Polityka będzie stosowana w spółce Świat Lnu Sp. z o.o. w Kamiennej Górze. Kierownictwo Spółki przyjmuje
Bardziej szczegółowoZarządzanie zasobami ludzkimi
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Człowiek w firmie czyli kto i jak tu rządzi? Style kierowania i ich wpływ na nasze życie Emilia Kijanka Wyższa Szkoła Ekonomii i Prawa w Kielcach 6 marca 2013 r. EKONOMICZNY
Bardziej szczegółowoUwarunkowania i kierunki rozwoju systemów kontroli w administracji publicznej
Uwarunkowania i kierunki rozwoju systemów kontroli w administracji publicznej Prof AE dr hab. Wojciech Czakon Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem Akademia Ekonomiczna w Katowicach Program wystąpienia
Bardziej szczegółowoUzasadnienie wyboru tematu
KSZTAŁTOWANIE TOWANIE INNOWACYJNEJ KULTURY ORGANIZACYJNEJ W PUBLICZNYCH SZPITALACH Koncepcja rozprawy habilitacyjnej dr Joanna Jończyk Uzasadnienie wyboru tematu 1. Aktualność i znaczenie problematyki
Bardziej szczegółowoKLUCZOWE INDYKATORY OSIĄGNIĘĆ O CHARAKTERZE POWSZECHNYM
Spis treści Wstęp 15 KLUCZOWE INDYKATORY OSIĄGNIĘĆ O CHARAKTERZE POWSZECHNYM A.1. Płaszczyzna finansowa 19 A.1.1. Tworzenie wartości przedsiębiorstwa 19 A.1.2. Tworzenie wartości dla akcjonariuszy przez
Bardziej szczegółowoSą to zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pienięŝnych na cele działalności gospodarczej przedsiębiorstwa.
Finanse przedsiębiorstwa Są to zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pienięŝnych na cele działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. Zarządzanie Polega na pozyskiwaniu źródeł
Bardziej szczegółowooceny kontroli zarządczej
Audyt wewnętrzny jako źródło oceny kontroli zarządczej w jednostce Monika Kos radca ministra Departament Polityki Wydatkowej Ministerstwo Finansów 1 Plan prezentacji Dlaczego naleŝy systematycznie oceniać
Bardziej szczegółowoKultura organizacyjna i styl zarządzania w szpitalu W poszukiwaniu kultury przywództwa
Kultura organizacyjna i styl zarządzania w szpitalu W poszukiwaniu kultury przywództwa Dr Małgorzata Gałązka-Sobotka Dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Kultura organizacji tak ważna a tak
Bardziej szczegółowoPodstawy Zarządzania
Podstawy Zarządzania mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl Kontakt mgr Marcin Darecki Katedra Teorii Organizacji
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do zarządzania projektami
Wprowadzenie do zarządzania projektami Project Management dr Marek Wąsowicz Katedra Projektowania Systemów Zarządzania, UE Wrocław Wrocław, 23 października 2012 r. Zawartość modułu (4h): wskazanie możliwości
Bardziej szczegółowoSystem monitorowania realizacji strategii rozwoju. Andrzej Sobczyk
System monitorowania realizacji strategii rozwoju Andrzej Sobczyk System monitorowania realizacji strategii rozwoju Proces systematycznego zbierania, analizowania publikowania wiarygodnych informacji,
Bardziej szczegółowoTeoria polityki społecznej
Teoria polityki społecznej Mapa pojęciowa i schematy cel-środek i podmiot-przedmiot Wykład 2 dr hab. Ryszard Szarfenberg http://rszarf.ips.uw.edu.pl/tps/dzienne/ Rok akademicki 2017-2018 Teoria opisowa
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE Nr 21/11 MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 10 marca 2011 r.
ZARZĄDZENIE Nr 21/11 MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Kontroli Zarządczej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego
Bardziej szczegółowoSTRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW. dr MAŁGORZATA WIŚNIEWSKA
STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW dr MAŁGORZATA WIŚNIEWSKA MALGORZATA.WISNIEWSKA@PUT.POZNAN.PL Warunki zaliczenia SKW dla wybranego przedsiębiorstwa - opracowanie przesłane mailem (PDF) w terminie do dnia 03.12.2016
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... 11. Rozdział I. Systemowe zarządzanie jakością... 15
Przedmowa... 11 Rozdział I. Systemowe zarządzanie jakością... 15 1. Charakterystyka zarządzania jakością... 15 1.1. Zarządzanie a kierowanie... 15 1.2. Cel i obiekt zarządzania... 16 1.3. Definiowanie
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA EKONOMICZNA
STATYSTYKA EKONOMICZNA Analiza statystyczna w ocenie działalności przedsiębiorstwa Opracowano na podstawie : E. Nowak, Metody statystyczne w analizie działalności przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 2001 Dr
Bardziej szczegółowoMożliwość zastosowania wielowymiarowej analizy porównawczej w ocenie dokonań gospodarki leśnej. Edward Nowak
Możliwość zastosowania wielowymiarowej analizy porównawczej w ocenie dokonań gospodarki leśnej Edward Nowak Konferencja ekonomiczno-leśna Ekonomiczne aspekty realizacji ekonomicznych, społecznych i gospodarczych
Bardziej szczegółowoBIZNES PLAN ASPEKTY MARKETINGOWE
BIZNES PLAN ASPEKTY MARKETINGOWE Czym się zajmiemy? I II III IV pomysły na własną firmę przedmiot przedsięwzięcia budowanie oferty dla klienta podmiot przedsięwzięcia rynek planowanej działalności aspekty
Bardziej szczegółowoLp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji
Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji 1 Najwyższa jakość działania [kultura osobista, lojalność, prawość i uczciwość, dbałość o ład i porządek, terminowość] Wyznacza oczekiwania dbając o ład
Bardziej szczegółowoEKONOMIA W PRAKTYCE WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY
EKONOMIA W PRAKTYCE WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Ocena dopuszczająca : Uczeń wie na czym polega metoda projektu, wymienia etapy realizacji projektu, wie co to jest kreatywność, wymienia znane
Bardziej szczegółowoWEWNĘTRZNY SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ W WSEI
Strona1 WEWNĘTRZNY SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ W WSEI Celem nadrzędnym Wewnętrznego Systemu Zarządzania Jakością jest podniesienie skuteczności działań podejmowanych w związku z realizacją misji i strategii
Bardziej szczegółowoPODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW
PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW Część 1. mgr Michał AMBROZIAK Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Warszawa, 2007 Prawa autorskie zastrzeżone. Niniejszego opracowania nie wolno kopiować ani
Bardziej szczegółowoW JAKI SPOSÓB COACHING MOŻE EFEKTYWNIE WSPIERAĆ ZARZĄD FIRMY?
W JAKI SPOSÓB COACHING MOŻE EFEKTYWNIE WSPIERAĆ ZARZĄD FIRMY? Dariusz Jęda Toruń, 19 maj 2015 Całość niniejszych materiałów objęta jest ochroną praw autorskich. Niedozwolone jest kopiowanie całości jak
Bardziej szczegółowoWIZJA I MISJA ROZWOJU MIASTA RZESZOWA DO 2025 R.
ZAŁĄCZNIK NR 3 do uchwały nr. Rady Miasta Rzeszowa z dnia WIZJA I MISJA ROZWOJU MIASTA RZESZOWA DO 2025 R. Rzeszów 2015 Opracował zespół Aleksander Noworól Konsulting: Aleksander Noworól Kamila Noworól
Bardziej szczegółowo