Składowe przedsiębiorstwa. Środki transportu Infrastruktura Pracownicy System organizacji transportu

Transkrypt

1 Składowe przedsiębiorstwa Środki transportu Infrastruktura Pracownicy System organizacji transportu

2 Analiza środków transportu Podstawą jest określenie przydatności posiadanego przez przedsiębiorstwo taboru: Przeprowadzenie oceny stanu technicznego i poziomu nowoczesności taboru oraz ocena polityki gospodarowania taborem (remonty, polityka wymiany), a także ocena aktualnego przebiegu eksploatacji, w szczególności stopnia i efektywności jego wykorzystania analiza nowoczesności bezpieczeństwa z uwzględnieniem grup pojazdów (np. ADR, przewóz osób, linie dalekobieżne) precyzyjne zidentyfikowanie całego taboru i jego podział na określone grupy (np. samochody ogólnego przeznaczenia, samochody ciężarowe specjalne, samochody ciągniki siodłowe i inne, przyczepy i naczepy, samochody osobowe, załadunkowe i przeładunkowe, wózki podnośnikowe, itp.). Struktura własności (tabor własny, dzierżawiony, obcy, mieszany) Struktura całościowa posiadanych pojazdów (podział na grupy, str. Własności, rok produkcji, stopień zużycia, wykorzystywania w działaniach transportowych) Wyniki przedstawione w czasie - narastająco

3 Środki tr. c.d. Musimy uzyskać odpowiedź na pytania: czy ładowność/pojemność pojazdu jest racjonalnie dobrana do przewozu przeciętnego ładunku? czy rodzaj pojazdu odpowiada specyfice ładunku? czy rodzaj trasy odpowiada charakterystyce pojazdu? czy odległość przejazdu jest uzasadniona ekonomicznie? czy możliwe jest wprowadzenie agregacji przewozów?

4 W przypadku przedsiębiorstwa produkcyjnego posiadającego własny transport wg zagadnienia make or buy Jeżeli koszty realizacji danego zadania przewozowego własnym transportem są wyższe od kosztów realizacji tego zadania transportem zewnętrznym przy takim samym poziomie obsługi, należy skorzystać z transportu zewnętrznego. Dla przeprowadzenia tej analizy konieczne jest porównanie kosztu jednostkowego (np. 1 tkm) przewozu w poszczególnych grupach środków transportowych przy transporcie realizowanym środkami własnymi i środkami zewnętrznymi.

5 Przykład - zadanie Producent z siedzibą w Krakowie poszukuje kogoś, kto zajmie się transportem jego produktów do Neapolu. Producent ten sformułował pewne minimalne kryteria potencjalnych dostawców usług transportowych: Spedytor musi odebrać towar w ciągu najwyżej 8 godzin od momentu zawiadomienia (producent nie ma dość miejsca w magazynach, aby przechowywać towar do wysyłki) Dostarczać towar do odbiorcy w ciągu najwyżej 72 godzin Poza tym firmy transportowe będą oceniane na podstawie kosztu usługi oraz odsetka uszkodzonych produktów dowiezionych na miejsce. Oferty świadczenia usług złożyły trzy przedsiębiorstwa transportowe Makao, Trans-Sped oraz Drogtran. Potrzebne informacje dotyczące ich wyników dla poszczególnych usługodawców są przedstawione w tabeli.

6 Zestawienie ofert Lima Spedition Polo-Trans Aristo Logistic Czas odbioru 6 godz 8 godz 9 godz Czas transportu 48 godz 72 godz 36 godz Koszt przewozu 100 kg ładunku 20 euro 30 euro 15 euro Odsetek produktów dowiezionych bez uszczerbku 98% 95% 99%

7 Śr. Transportu c.d. Czy nasz tabor się starzeje i w jakim tempie?? Należy przeprowadzić analizę poziomu inwestycji równaniu z kosztami amortyzacji oraz dynamiki inwestycji z poziomem inflacji, kosztów remontów i obsługi taboru w porównaniu z kosztami inwestycji oraz polityki wymiany taboru. Celem porównania kosztów inwestycji z kosztami amortyzacji oraz dynamiki inwestycji z poziomem inflacji jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie: Czy prowadzone inwestycje pozwalają na odnowę, a przynajmniej utrzymanie na niezmienionym poziomie ekonomicznego stanu środków portowych? Racjonalna polityka inwestycyjna nakazuje, aby poziom inwestycji nie był mniejszy niż koszty amortyzacji.

8 Analiza infrastruktury transportowej Analiza infrastruktury transportowej obejmuje szczegółowy przegląd wszystkich środków trwałych pozostających w dyspozycji przedsiębiorstwa (środki trwałe i dzierżawione) oraz selekcję tych środków, które tworzą infrastrukturę transportową. Dokonując analizy obiektów transportowych", należy posługiwać się klasyfikacją GUS z podziałem na podstawowe grupy rodzajowe.

9 Analiza infrastruktury c.d. Pozwala ona na wyszczególnienie dominujących grup majątkowych co prowadzi do zdefiniowania specyfiki przedsiębiorstwa (np. brak stacji obsługi oznacza pozyskiwanie usług obsługowonaprawczych z zewnątrz). Przeprowadzenie analizy w układzie dynamicznym umożliwia wnioskowanie na temat polityki rozwojowej przedsiębiorstwa, co ma odzwierciedlenie w kształtowaniu jego infrastruktury.

10 Pracownicy tj. Analiza kadry pracowniczej Celem analizy jest tu ocena przygotowania kadry do realizowanych zadań, poprawność doboru kadry oraz ocena efektywności jej działania. Podział według wieku, płci, stażu pracy, wykształcenia, funkcji komórek organizacyjnych, charakteru zatrudnienia. W sferze transportowej istotne jest określenie kwalifikacji pracowników (wykształcenie, uprawnienia zawodowe, staż pracy, szczególne doświadczenia, odbyte szkolenia, znajomość języków, umiejętności specyficzne) w poszczególnych grupach zawodowych. Kolejnym elementem analizy kadry jest przegląd zakresu obowiązków pracowników oraz zasad doboru pracowników do pełnionych funkcji i realizacji konkretnych zadań.

11 Pracownicy c.d. Jakie wnioski??? Różnice między formalnie zdefiniowanymi i praktycznie wykonywanymi obowiązkami/ zadaniami Przenikanie i powtarzanie się funkcji na różnych stanowiskach pracy, Stan niedoboru lub nadmiaru stanowisk pracy Stan racjonalności doboru pracowników do zadań Ocena wielokryterialna użyteczności pracownika dla firmy.

12 Kim jesteśmy czyli: Analiza systemu organizacji transportu Celem tej analizy jest ocena sprawności funkcjonowania tej sfery działalności. Przedmiotem analizy są: transport w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa oraz funkcje jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za organizację transportu, koszty funkcjonowania działów transportowych Koszty transportu organizacja przewozów w sieci transportowej tj. ustalenie jakościowo i ilościowo - tras dominujących, opracowanie analityczne sieci portowodystrybucyjnej w układzie odległościowym, czasowym, kosztowym) wykorzystanie narzędzi optymalizacji transportu (np. metody najkrótszej trasy) Należy zwrócić uwagę na postać ładunku w procesie transportowym, realizowane i planowane przejazdy pojazdów, charakterystykę wykorzystywanych środków transportu, optymalne wykorzystanie pojazdów, aktualne i prognozowane zapotrzebowanie na środki transportu o określonych parametrach.

13 Analiza systemu organizacji transportu c.d. Należy rozstrzygnąć szereg dylematów polegających na przykład na: ustaleniu priorytetów, na przykład: co jest ważniejsze dla właściwej obsługi rynku: elastyczność czy szybkość przewozu??? W przypadku przedsiębiorstwa, w którym transport jest pomocniczy - Określenie obszaru badawczego - czy analiza dotyczy jednej, czy kilku komórek (łącznie) w przedsiębiorstwie, które powiązane są z transportem, na przykład badania obejmują problematykę transportu związanego z zaopatrzeniem i/lub zbytem wyrobów gotowych przedsiębiorstwa; Zauważenie sezonowości wykorzystania środków transportowych w danym okresie; (wynikać to może z sezonowości sprzedaży wyrobów przedsiębiorstwa), Określenie długości tras pokonywanych przez pojazdy, pustych przebiegów czy stopnia wykorzystania ładowności środków transportowych

14 Analiza systemu c.d. Przy przeprowadzaniu analizy należy wykorzystać zaprezentowane wskaźniki

15 wskaźnik wykorzystania taboru wskaźnik wykorzystania taboru - określający stosunek dni pracy do dni inwentarzowych. Wskaźnik ten zależy od stanu technicznego pojazdu i pracy (własnej lub publicznej) stacji obsługi, a więc od przestojów z przyczyn technicznych oraz od liczby dni, w których nie miał on w ogóle pracy, czyli od przestojów z braku zadań przewozowych. Jeśli wskaźnik ten jest niski, to tylko szczególne względy mogą uzasadnić posiadanie własnego taboru Wartość wykorzystania taboru powinien kształtować się na poziomie 70% do 80%.

16 wskaźnik gotowości technicznej wskaźnik gotowości technicznej - określany dla ustalonego przedziału czasu, zarówno dla pojedynczego pojazdu, jak i dla całego taboru. Współczynnik ten jest miarą gotowości technicznej pojazdu / taboru mówiącą o tym, jakie jest prawdopodobieństwo, że w dowolnej chwili tabor będzie gotowy do wy korzystania. Współczynnik ten świadczy również o racjonalności polityki gospodarowania taborem, wyrażonej proporcją pomiędzy czasem użytkowania i obsługiwania taboru. Optymalna wartość tego wskaźnika kształtuje się na poziomie 80-85%.

17 średni dobowy czas pracy średni dobowy czas pracy - iloraz czasu pracy w godzinach i dni pracy. Wysoki wskaźnik może rekompensować straty wynikające z niskiego wskaźnika wykorzystania taboru. Może być bowiem w pełni uzasadnione posiadanie pojazdu, który pracuje tylko przez 60% dni w roku, ale za to średnio po 16 godzin. Dlatego też wskaźniki należy analizować łącznie.

18 wskaźnik wykorzystania dnia pracy wskaźnik wykorzystania dnia pracy - stosunek jazdy w godzinach do czasu pracy ogółem. Zależy on przede wszystkim od czasu załadunku i wyładunku. Wskaźnik ten będzie niski dla pojazdu rozwożącego na przykład żywność do małych sklepów w mieście, a wysoki przykładowo dla pojazdu rozwożącego duże przesyłki na odległość kilkuset kilometrów. Wskaźnik ten zależy w dużym stopniu od organizacji pracy w jednostce dokonującej załadunku i wy ładunku. W oczywisty sposób zależy on od szybkości technicznej.

19 wskaźnik wykorzystania przebiegu wskaźnik wykorzystania przebiegu - wskaźnik określający stopień wykorzystania ogólnego przebiegu pojazdu lub taboru na jazdę ładowną. Wykorzystanie przebiegów powrotnych jest na krótkich odległościach przewozu na ogół niemożliwe, toteż na wysokość tego wskaźnika wpływa w dużej mierze odległość przewozu oraz organizacja pracy przewozowej i spedycji. Równie trudne jest wykorzystanie przebiegów powrotnych w przewozach taborem specjalnym. Przy przewozach jednokierunkowych (bez wykorzystania przebiegu powrotnego) wskaźnik wykorzystania przebiegu jest przeważnie mniejszy niż 50% ponieważ straty spowodowane niewykorzystaniem przebiegu powrotnego powiększają się o tak zwane przebiegi zerowe (podstawienie pojazdu pod załadunek i powrót pojazdu do zajezdni lub garażu po wykonaniu pracy).

20 Porcja wzorów Efektywność pojazdu / taboru EF [tkm/wkm] Koszt wozokilometra KW [zł/wkm]

21 Porcja wzorów c.d. Koszt tonokilometra KT [zł/tkm] Wartości wskaźników: EF, KW i KT informują nas o efektywności finansowej realizowanych przewozów. Wszystkie mogą być obliczane dla pojedynczego pojazdu i/ lub całego taboru w określonym przedziale czasu.

22 Tonokilometr Tonokilometr stosowana w transporcie towarowym jednostka miary pracy przewozowej wykonanej przez środki transportu towarowego w określonym czasie (np. doby, miesiąca, roku, wybranego kursu itp.). Przykład: Pojazd ciężarowy wykonał w przeciągu miesiąca: 7000 km (wkm) handlowych, przewożąc przy tym łącznie 400 t towaru 1000 km (wkm) dojazdowych 50 km (wozokm) technicznych 400 [t] 7000 [km] (wkm) = tkm Wykonana w czasie jednego miesiąca zaangażowania pojazdu ciężarowego praca przewozowa polegająca na przewozie towarów wynosi tonokilometrów (wozokilometry, w czasie wykonywania których pojazd nie przewoził towarów, są w obliczeniach pomijane).

23 Wozokilometr Przykład: Dana autobusowa linia komunikacyjna transportu miejskiego ma trasę długości 10 km, która jest obsługiwana przez 2 autobusy (wozy), z których każdy wykonuje na dobę po 36 kursów. 10 km 36 kursów = 360 km 360 km 2 wozy = 720 wkm Dobowa długość drogi tej linii wynosi 720 wozokilometrów.

24 Podsumowanie Uzyskane parametry efektywnościowe należy przedstawiać w układzie dynamicznym oraz w odniesieniu do przedsiębiorstw konkurencyjnych lub standardów zewnętrznych. Wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy dotyczą: zaobserwowanych trendów w kształtowaniu się wskaźników efektywnościowych, porównań z wartościami optymalnymi lub wartościami uzyskiwanymi przez firmy konkurencyjne, zmienności w poszczególnych grupach taboru w stosunku do wartości średniej Wskaźniki i porównania mają zastosowanie zarówno do branży transportowej lub podczas podejmowania decyzji make ora buy