Wykład 04 Popyt na usługi transportowe dr Adam Salomon

Transkrypt

1 Wykład 04 Popyt na usługi transportowe dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki Wydział Nawigacyjny Akademia Morska w Gdyni

2 Postulaty przewozowe Postulaty przewozowe wymagania jakościowe zgłaszane pod adresem transportu przez jego użytkowników. O jakości usługi decyduje stopień, w jakim postulaty przewozowe zostały zrealizowane. Postulaty przewozowe mogą być związane z: 1. odległością; 2. czasem przewozu; 3. przedmiotem przewozu. Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 2

3 Klasyfikacja postulatów przewozowych Odległość przestrzenna dostępność do sieci transportowej bezpośredniość przepustowość wydłużenie drogi Czas przewozu szybkość terminowość dostępność w czasie regularność częstotliwość rytmiczność punktualność Przedmiot przewozu bezpieczeństwo kompleksowość obsługi masowość wygoda podróżowania koszt transportu niezawodność Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 3

4 Postulaty przewozowe Dostępność do sieci transportowej pożądany przez użytkowników transportu stan dostępności do punktów transportowych określonej gałęzi transportu, w której mogą rozpocząć i zakończyć proces przemieszczania, zależy od gęstości sieci i punktów transportowych; dostępność do sieci transportowej może być bezpośrednia (punkt załadunku i wyładunku znajduje się na terenie użytkownika) lub pośrednia (skorzystanie z określonej gałęzi transportu wiąże się z czynnościami dowozowo-odwozowymi); Bezpośredniość możliwość zrealizowania procesu przemieszczania jednym środkiem transportu od drzwi do drzwi ; Przepustowość to liczba pojazdów lub pasażerów, jaka może z niego skorzystać w danej jednostce czasu; Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 4

5 Postulaty przewozowe cd. Wydłużenie drogi komunikacyjnej określane przy użyciu współczynnika wydłużania drogi (stosunek drogi rzeczywistej między punktami transportowymi do drogi najkrótszej mierzonej w linii prostej), wynika z ukształtowania terenu; Szybkość łączny czas trwania procesu transportowego lub łańcucha transportowego; zależy od prędkości technicznej i eksploatacyjnej środka transportu, czasu operacji załadunkowowyładunkowych i czasu oczekiwania na środek transportu; Terminowość oznacza realizację usługi w ściśle określonym terminie; Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 5

6 Postulaty przewozowe cd. Dostępność w czasie związane ze sposobem organizacji transportu: regularny (częstotliwość, regularność, punktualność, rytmiczność) czy nieregularny (elastyczność dyspozycyjna środka transportu); Regularność dostępność środka transportu w czasie i miejscu z góry wyznaczonym i podanym do wiadomości w rozkładzie jazdy; Częstotliwość liczba środków transportu odjeżdżających w danym kierunku w jednostce czasu; Rytmiczność jednakowe odstępy czasu między kolejnymi połączeniami transportowymi w danym kierunku; Punktualność przyjazdy i odjazdy środków transportu odbywają się zgodnie z rozkładem jazdy; Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 6

7 Postulaty przewozowe cd. Bezpieczeństwo zabezpieczenie pasażera przed możliwością utraty życia, zdrowia, zranienia oraz przed utratą lub uszkodzeniem przewożonego mienia, zapewnienie poziomu zabezpieczenia w trakcie przewozu, przeładunków, czy składania, aby nie nastąpił ubytek w ilości ładunku ponad standardowe normy oraz nie pogorszyła się jego jakość; Kompleksowość obsługi dążenie użytkowników transportu do tego, aby wszystkie czynności związane z przemieszczaniem i obsługą procesu transportowego były realizowane przez jeden podmiot; Masowość pożądana wielkość jednorazowego i ogólnego przewozu, co wynika z masy zleconej przesyłki (zależy od zdolności przewozowych poszczególnych gałęzi transportu); Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 7

8 Postulaty przewozowe cd. Wygoda podróżowania dotyczy przewozu pasażerów: zrozumiały system informacji o trasach i rozkładach jazdy, łatwość zakupu biletu, odpowiedni standard przystanków, bezpieczeństwo w trakcie podróży, łatwość wsiadania i wysiadania, możliwość wypoczynku podczas podróży, miejsce na bagaż, kultura obsługi, usługi gastronomiczne przy przewozach na dalsze odległości; Koszt transportu określa cenę za transport, jaka klient jest skłonny zapłacić przy określonej jakości usługi; Niezawodność charakteryzuje potrzebę pewnego i prawidłowego zrealizowania procesu transportowego, obejmuje: bezpieczeństwo, regularność, częstotliwość, punktualność, terminowość Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 8

9 Kolejność miejsc Zaspokajanie podstawowych postulatów przewozowych w transporcie ładunków Koszty transportu Czas transportu Dostępność transportu Bezpieczeństwo transportu 1 rurociągowy lotniczy samochodowy rurociągowy 2 morski samochodowy kolejowy lotniczy 3 żegluga śródlądowa kolejowy 4 kolejowy żegluga śródlądowa żegluga śródlądowa morski morski żegluga śródlądowa 5 samochodowy morski lotniczy kolejowy 6 lotniczy rurociągowy rurociągowy samochodowy Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 9

10 Czynniki kształtujące popyt na usługi transportowe w przewozach ładunków 1. rozmieszczenie działalności gospodarczej; 2. koniunktura gospodarcza; 3. specjalizacja i kooperacja w produkcji; 4. organizacja handlu, dystrybucji produktów i usług; 5. intensywność handlu zagranicznego; 6. technologie produkcji; 7. struktura gałęziowa gospodarki. Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 10

11 Czynniki kształtujące popyt na usługi transportowe w przewozach osób 1. ilość ludności z podziałem na miejską i wiejską; 2. wskaźnik aktywności zawodowej; 3. poziom zamożności; 4. ilość czasu wolnego; 5. koszt eksploatacji samochodów osobowych; 6. ceny biletów na środki transportu publicznego; 7. czas przejazdu publicznymi środkami transportu; 8. jakość usług publicznych środków transportu; 9. styl życia ludności danego kraju lub regionu. Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 11

12 Wahania wielkości popytu na usługi transportowe Wahania czasowe występowanie zmiennej wielkości popytu w pewnej jednostce czasu, mają charakter okresowy (cykliczny) lub nieregularny. Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 12

13 Przyczyny wahań wielkości popytu na usługi transportowe 1) sezonowość produkcji dóbr (rolnictwo), 2) sezonowość usług materialnych (budownictwo), 3) sezonowość konsumpcji (węgiel, lody), 4) sezonowość usług transportowych, 5) cykliczne wahania koniunkturalne na świecie, 6) istnienie szczytów przewozowych na rynku pasażerskim. Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 13

14 Kalendarz sezonowości Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 14

15 Wahania wielkości popytu na usługi transportowe cd. Wahania przestrzenne nierównomierny przewóz w przestrzeni, w wyniku nierównomiernego: 1. rozmieszczenia bogactw naturalnych; 2. rozmieszczenia produkcji przemysłowej; 3. występowania gleb wykorzystywanych na potrzeby rolnictwa; 4. społecznego podziału pracy; 5. rozmieszczenia osadnictwa w stosunku do układów produkcyjnych; 6. rozmieszczenia terenów turystycznych i rekreacyjnych. Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 15

16 Artykuł dla osób zainteresowanych M. Antonowicz, Popyt na rynku kolejowego transportu towarowego. Materiały dodatkowe do Ekonomiki Transportu, on-line: ( ) Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 16

17 Dziękuję za uwagę. Zapraszam na kolejne zajęcia. Ekonomika Transportu dr Adam Salomon 17