Poradnik zmotoryzowanego konsumenta w UE

Transkrypt

1 Poradnik zmotoryzowanego konsumenta w UE ODM, 15 maja 2013r. 1

2 Plan prezentacji: Podstawy prawne Usługi wynajmu samochodów - ujęcia prawne i praktyczne Sprzedaż aut nowych i używanych ujęcie prawne i praktyczne Case studies i przykłady klauzul abuzywnych Dochodzenie roszczeń konsumenckich State of play ochrony konsumentów w zakresie sprzedaży aut i ich wynajmu 2

3 Ramy prawne(1): Dyrektywa 1999/44/WE z dnia 25 maja 1999 r. w sprawie niektórych aspektów sprzedaży konsumpcyjnych i związanych z tym gwarancji Dyrektywa 2006/123/WE z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym Dyrektywa 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich Dyrektywa 97/7/WE z dnia 20 maja 1997 r. w sprawie umów zawieranych na odległość 3

4 Ramy prawne(2) Dyrektywa 2005/29/29/WE w sprawie nieuczciwych praktyk rynkowych z dnia 11 maja 2005 r. Ustawa z dnia 23 kwietnia1964 r. kodeks cywilny Ustawa z dnia 27lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej i zmianie kodeksu cywilnego Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny 4

5 Ramy prawne(3) Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów Ustawa z dnia 23 lipca 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o świadczeniu usług na terenie Rzeczypospolitej Polskiej Ustawa z dnia 5 stycznia 2001 r. o cenach Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym 5

6 Usługi wynajmu samochodów- wprowadzenie: Z danych ECK wynika, że Polacy najczęściej wynajmują auta w Hiszpanii, Włoszech i Wielkiej Brytanii Najczęściej wynajmujemy samochody w miejscach atrakcyjnych turystycznie, maksymalnie na kilka dni. Wynajem samochodów nie jest uregulowany żadnym odrębnym aktem prawnym, ale nie oznacza to, że konsument jest pozbawiony ochrony prawnej Brak możliwości odstąpienia od umowy 6

7 Obowiązki wynajmującego: Przewiduje je art.22 dyrektywy z dnia 12 grudnia 2006 dotyczącej usług na rynku wewnętrznym tzw. dyrektywa usługowa - Nazwa usługodawcy - Nazwa rejestru/numer w rejestrze - Szczegółowe zezwolenia - Numer identyfikacji podatkowej - Cena/ cechy usługi i inne 7

8 Przed dokonaniem wyboru.. Sprawdzić dane przedsiębiorcy, numery rejestrowe, zezwolenia na działalność, opinie o firmie w Internecie Zwrócić uwagę na model proponowanego auta oraz okres wynajmu Ustalić, z czego składa się cena wynajmu Upewnić się w kwestii odstąpienia od umowy Sprawdzić warunki umowy dotyczące paliwa i opcji dodatkowych oraz ubezpieczenia 8

9 W trakcie podróży : Niezwykle kluczowy jest moment odbioru samochodu, to czas na ustalenie ewentualnych usterek i uszkodzeń Co zrobić w przypadku niespodziewanego wypadku na drodze? Konsumenta obciążają jedynie koszta zwykłego używania Należy korzystać z auta w sposób rozsądny 9

10 Kiedy podróż się kończy Protokół zdania samochodu Samochód należy oddać w stanie niezmienionym, konsument nie ponosi odpowiedzialności za normalne zużycie się auta Należy uzupełnić bak paliwowy oraz wyczyścić wnętrze auta, gdyż można narazić się na kary umowne 10

11 Praktyczne porady ECK: Raport sieci ECC-Net w zakresie usług wynajmu samochodów Najlepiej oddawać auta w porach otwarcia biura, pozwala to na uczestniczenie w oględzinach Wypożyczalnie samochodów honorują w większości płatność kartą kredytową, co może rodzić pewne problemy gdy wrócimy z urlopu (klauzula abuzywna?) 11

12 Na co skarżą się konsumenci?(1) Konsument wynajął samochód w Rzymie. Po powrocie do Białegostoku zobaczył, że firma obciążyła go kosztem 100 euro tytułem dodatkowego ubezpieczenia. Twierdzi, że nie wiedział nic na ten temat. Domaga się zwrotu tych środków. Sprawa wciąż jest w toku, przedsiębiorca twierdzi, iż informował konsumenta ustnie w swoim rzymskim biurze, że taka opłata istnieje 12

13 Na co skarżą się konsumenci(2) Konsument wynajął auto w Pizie. Podczas wycieczki w Neapolu skradziono mu radio z samochodu. Firma wyceniła stratę na 400 euro, kiedy wartość rynkowa radia wynosi 80 euro. Konsument domaga się zweryfikowania jego odpowiedzialności finansowej. Dzięki asyście sieci ECC Net konsument otrzymał od firmy przelew na 100 euro. 13

14 Klauzule abuzywne w zakresie wynajmu aut: Klient jest zobowiązany do pokrycia kosztów każdego naprawy uszkodzenia, które powstało w czasie trwania najmu Wynajmujący nie ponosi odpowiedzialności za żadne szkody pośrednie, następcze i wynikowe oraz za utracone korzyści W przypadku zwrotu pojazdu przed terminem wygaśnięcia umowy wypożyczalnia nie zwraca różnicy wynikającej z faktycznego okresu najmu 14

15 Sprzedaż samochodów podstawowe informacje Wadliwy samochód jako towar niezgodny z umową Odpowiedzialność sprzedawcy oraz uprawnienia konsumentów Statystyki dotyczące preferencji zmotoryzowanych konsumentów Samochód nowy czy używany?(wady i zalety) Gdzie kupujemy auta używane? 15

16 Doświadczenia ECK w zakresie sprzedaży aut w UE: Najczęściej konsumenci zgłaszający się do ECK kupują auta używane, rzadziej te prosto z salonu Skarżący najczęściej kupują samochody w Niemczech, Holandii i Austrii Najczęstsze problemy z samochodami to wadliwy silnik, wadliwa chłodnica i akumulator Polscy konsumenci są często lekceważeni przez zachodnich sprzedawców samochodów Zorganizowane wycieczki po auto używane 16

17 Pułapki przy zakupie aut używanych: ECK Niemcy przygotował specjalną publikację poświęconą najczęstszym pułapkom w zakresie sprzedaży aut używanych: Verkauft wie gesehen Kaufer bestagigt dass er auf Auto Mangel hingweisen wurde und diese akzeptiert hat Nebenbreden bedurfen zu Ihrer Gutigkeit der Schriftform Ich bestatige dass mir der Verkaufer keine Zusicherungen gemacht hat Kauf zwischen zwei Verbrauchern 17

18 Case studies(1) Konsument zakupił sportowe używane auto w Linzu. Auto okazało się wadliwe już po przejechaniu kilkudziesięciu kilometrów. Konsument był zmuszony wezwać pomoc drogową, które przeholowała jego auto do Świętochłowic. Zażądał od sprzedawcy zwrotu 50% wpłaconych środków. Sprzedawca zwrócił konsumentowi 40% żądanej przez konsumenta kwoty. 18

19 Case studies(2) Konsument zakupił eleganckie auto w komisie pod Berlinem. Usterkę zauważył na autostradzie nieopodal Nowego Tomyśla, wracając do Poznania. Dowiedział się od znajomego mechanika, że auta tego typu mają defekty fabryczne. Auto zostało odholowane za kwotę 80 euro. Konsument żąda kosztów naprawy auta oraz usługi pomocy drogowej. Konsument zapłacił koszty holowania, komis bezpłatnie naprawił auto 19

20 Nieuczciwe klauzule umowne stosowane przy sprzedaży aut: Definicja wzorców umownych oraz nieuczciwych klauzul umownych Lista klauzul abuzywnych znajduje się na stronach Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - a klauzule podejrzane o abuzywność w Kodeksie Cywilnym Indywidualna i abstrakcyjna kontrola wzorca Skutki stosowania nieuczciwych klauzul umownych we wzorcach umownych 20

21 Przykłady klauzul abuzywnych w Polsce: Cena samochodu wynosi orientacyjnie... Ustne oświadczenia przedstawicieli Sprzedawcy są wiążące tylko w przypadku potwierdzenia ich na piśmie Wszelkie spory z tytułu gwarancji będą rozstrzygane przez właściwy sąd siedziby importera Gwarancja nie obejmuje powłok lakierniczych 21

22 Przykłady klauzul abuzywnych w innych krajach UE: Klient nabywa auto w stanie, w jakim było w chwili odbioru (Niemcy) Sprzedawca ma prawo odstąpić od umowy w terminie 4 dni od podpisania umowy (Francja) Przedmiot umowy jest objęty 3 miesięczną gwarancją (Holandia) Klient ponosi koszty wszelkich opłat za naprawę auta (Islandia) 22

23 Praktyczne porady dla konsumentów: Najczęstsze pułapki stosowane przez nieuczciwych sprzedawców Duże ryzyko przy zakupie aut z Wielkiej Brytanii (oszustwa typu escrow) Należy sprawdzić wiarygodność dealera Nie podpisujemy umów, gdy nie rozumiemy jej treści Wszelkie ustalenia powinny być spisane 23

24 Dochodzenie roszczeń: Europejskie Centrum Konsumenckie (sprawy transgraniczne) Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (kwestie klauzul abuzywnych, zbiorowe interesy konsumentów)+sokik Miejscy/Powiatowi rzecznicy konsumentów (sprawy krajowe) Organizacje konsumenckie ( FK, SKP) Sądownictwo polubowne (SPSK) 24

25 Ochrona konsumenta w innych krajach UE: Centra ECC-Net w pozostałych 28 krajach ARN Sweden CIMAAL Portugal Transport Arbitration Board in Spain The UK Office of Fair Trading The Irish Office of the Director of Consumer Affairs The French Commision of Unfair Terms OCU Spain 25

26 State of play : Analiza skarg konsumenckich wpływających do ECK Polska Rola sieci ECC-Net w ochronie konsumentów na rynku transgranicznym Wnioski dotyczące świadomości prawnej polskich konsumentów Ocena systemu ochrony konsumentów w kwestii sprzedaży aut i ich wynajmu 26

27 Dziękuję za uwagę Karol Muż Konsultant ds.konsumenckich ECK Pl. Powstańców Warszawy 1, Warszawa 27