Marketing strategiczny a analizy marketingowe

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Marketing strategiczny a analizy marketingowe"

Transkrypt

1 Marketing strategiczny a analizy marketingowe Czym będziemy się zajmować? (wykład dla studentów SGH) dr Agnieszka Wilczak Katedra Marketingu Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Powiązanie decyzji marketingowych z procedurami analityczno-decyzyjnymi Rodzaj decyzji marketingowej Tworzące decyzje marketingowe dla firmy Tworzące strategie marketingowe dla rynku produktowego Instrumentalne Taktycznowykonawcze Nazwa procedury analitycznodecyzyjnej Strategiczne planowanie rynkowe Zarządzanie marketingowe Planistyczny efekt Strategie marketingowe całej firmy Strategie (plany) marketingowe dla każdego rynku produktowego Programy marketingowe Projekty, schematy, instrukcje działania PLAN MARKETINGOWY A STRATEGICZNY PLAN FIRMY ELEMENTY SKŁADOWE PLANU STRATEGICZNEGO: Określenie misji Ustalenie celów strategicznych Określenie jednostek strategicznych (lub grup asortymentowych) Ocena pozycji i atrakcyjności rynkowej poszczególnych SJB Sformułowanie strategii (rozwojowych lub konsolidacyjnych) dla poszczególnych SJB 1

2 Misja firmy (organizacji) Misja określa cele, jakie przedsiębiorstwo chce osiągnąć w długim okresie. Misja może być rozumiana jako przyczyna istnienia organizacji Misja określa ogólny kierunek rozwoju firmy! Czynniki kształtujące misję (wg Ph. Kotlera):! 1. Historia organizacji 2. Preferencje Zarządu 3. Otoczenie rynkowe 4. Zasoby 5. Kompetencje i czynniki wyróżniające Misja firmy (organizacji) Określenie misji wymaga odpowiedzi na pytania: czym jest nasz biznes? kto jest naszym klientem? co stanowi wartość dla naszego klienta? czym będzie nasz biznes w przyszłości? czym powinien być? (wg P. Druckera) Misja przedsiębiorstwa warunki Warunki jakie musi spełnić dobrze sformułowana misja: ukierunkowana na przyszłość (wyznaczać kierunek działania firmy) oparta na ograniczonej liczbie celów motywująca pracowników do działania oparta na wizji (wyraża marzenia i wyzwania) uwzględnić najważniejsze zasady, którymi przedsiębiorstwo chce się kierować wiarygodna dla pracowników i innych podmiotów Przykładowe wypisy z misji organizacji EXXON zaspokajać światowe potrzeby konsumentów na energię COCA COLA w zasięgu ręki każdego klienta na świecie ZELMER naszym klientem jest klient WALT-MART dać zwykłym ludziom szansę kupowania tych samych rzeczy co bogacze REVLON włożyć nadzieję do flakonika IBM usługa jest naszym produktem KAMIS życie ze smakiem 2

3 Przykładowa misja - 1 Przykładowa misja - 2 Otis Elevator Dostarczyć klientom środków do przemieszczania ludzi i ładunków na krótkie odległości w pionie i poziomie z zapewnieniem wyższego bezpieczeństwa niż inni dostawcy Naszą misją jest dostarczanie kompleksowych rozwiązań dla rynku prawniczego i biznesu. Oferujemy zawsze aktualną, rzetelną, kompleksową informację w dogodnej dla naszych Klientów formie (serwisy online, programy na CD/DVD, czasopisma i publikacje książkowe) Przykładowa misja - 3 Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski jest i pozostanie bankiem uniwersalnym o polskim charakterze, dla którego najważniejsza wartością jest KLIENT. Wzmacniając silną pozycją w bankowości detalicznej oraz wiodącą rolę na rynku kredytów mieszkaniowych, Bank ugruntuje pozycję w obsłudze podmiotów gospodarczych, w tym małych i średnich przedsiębiorstw. Będąc podmiotem posiadającym znaczący wpływ na stabilizację polskiego systemu finansowego, PKO Bank Polski aktywnie angażuje się w procesy konsolidacji rynku oraz umacnia pozycję na rynkach zagranicznych. Bank zapewnia swoim AKCJONARIUSZOM efektywne zarządzanie powierzonymi kapitałami oraz stwarza warunki do satysfakcjonującego rozwoju zawodowego PRACOWNIKÓW Cele strategiczne firmy (organizacji) długookresowe dotyczą przyszłości całej organizacji 3

4 Cele przedsiębiorstwa - rodzaje Finanse Wartość firmy Cena rynkowa firmy do wartości księgowej ROE rentowność na kapitale ROS rentowność na sprzedaży ROA rentowność na aktywach Zachowanie kontroli firmy Pracownicy Zadowolenie pracowników Fluktuacja pracowników Produktywność pracowników Marketing Przychody ze sprzedaży Udział w rynku Zadowolenie nabywców Lojalność nabywców Wizerunek firmy Wartość życiowa klientów Rozwój Udział wydatków B+R w przychodach ze sprzedaży Udział nowych produktów w przychodach ze sprzedaży Cele przedsiębiorstwa - warunki Zgodność Cele strategiczne muszą być zgodne z misją i domeną firmy Wieloaspektowość Kierownictwo powinno definiować cele w czterech podstawowych obszarach: finanse, marketing, personel i rozwój Realistyczność Cele powinny wynikać z analizy możliwości i przewagi konkurencyjnej firmy (analizy SWOT), a nie z pobożnych życzeń Jasność i konkretność Precyzyjna definicja celu (jeśli wzrost udziału w rynku, to w jakim rynku) Mierzalność Cele muszą być wyrażane w precyzyjnych wartościach ilościowych i w określonym horyzoncie czasowym Zwiększenie przychodów ze sprzedaży o 25% w ciągu 3 lat Hierarchiczność Od najbardziej istotnego do najmniej istotnego Spójność Cele muszą być wewnętrznie spójne i uwzględniać zależności ekonomiczne Takie cele jak, nie są możliwe do realizacji Maksymalizować sprzedaż jaki i zysk Wysoka marża zysk i wysoki udział w rynku Głęboka penetracja istniejących rynków i rozwijanie nowych rynków Określenie strategicznych jednostek biznesu Cechy charakterystyczne: pojedynczy biznes lub zbiór powiązanych produktów (usług), które mogą być planowane oddzielnie w stosunku do reszty przedsiębiorstwa ma swoich własnych konkurentów zwykle jest wyodrębniona organizacyjnie (kierownictwo, planowanie, odpowiedzialność, kontrola) Metody portfelowe Zakładają one podział środków na różne warianty inwestycyjne tak, aby podejmowane ryzyko było jak najmniejsze. Ponadto celem stosowania tych metod jest zapewnienie pewnego stałego (nie najwyższego) zysku. W działalności marketingowej analizy portfelowe mają za zadanie wskazać kierunki rozwoju (inwestowania) SJB, tak aby zapewnić ciągły rozwój (zysk) firmie oraz zminimalizować ryzyko działania. Najczęściej stosowanymi odmianami metod portfelowych są metody: Boston Consulting Group (BCG) General Electric (GE) 4

5 Metoda BCG Metoda BCG - przykład 100 % Przedsiębiorstwo na rynku sprzętu AGD: Dynamika wzrostu sprzedaży 10 % 0 % 1 x Gwiazdy Dojne krowy O,5 x Relatywny udział w rynku Znaki zapytania Psy 0 x znaki zapytania: A - mikrofalówki (12% udziału w sprzedaży firmy), B - ekspresy do kawy (2% udziału w sprzedaży firmy) gwiazdy: C- kuchenki elektryczne (17% udziału w sprzedaży firmy) dojne krowy: D- lodówki (19% udziału w sprzedaży firmy), E -pralki automatyczne (24% udziału w sprzedaży firmy) psy: F- odkurzacze (14% udziału w sprzedaży firmy), G- zamrażarki (8% udziału w sprzedaży firmy), H - żelazka (4% udziału w sprzedaży firmy) Dynamika wzrostu sprzedaży Tempo wzrostu rynku Metoda BCG - przykład duże małe C E Relatywny udział w rynku duży gwiazdy D dojne krowy B G A Relatywny udział w rynku mały znaki zapytania F psy H Metoda GE I. Identyfikacja czynników decydujących o atrakcyjności rynku i pozycji konkurencyjnej firmy II. Przypisanie ww czynnikom obiektywnych wag (suma wag od 0 do 1) III. Subiektywna ocena ze względu na dany czynnik (od 1 do 5) IV. Wyznaczenie wskaźnika atrakcyjności rynku i pozycji konkurencyjnej V. Budowa macierzy GE 5

6 Metoda GE Typowe czynniki określające atrakcyjność rynku to: wielkość popytu roczna stopa wzrostu popytu sezonowość popytu siła przetargowa nabywców marża zysku intensywność rywalizacji w branży zagrożenie substytutami zagrożenie wejściem nowych dostawców wymogi technologiczne czynniki polityczne/ prawne Metoda GE Typowe czynniki określające pozycję konkurencyjną to: udział w rynku tempo wzrostu tego udziału reputacja przedsiębiorstwa system dystrybucji efektywność działań promocyjnych polityka cenowa lojalność nabywców doświadczenie i posiadane kontakty wydajność wyniki w zakresie R&D kadra kierownicza Macierz GE Strategiczna luka planistyczna - 1 Atrakcyjność rynku 5,00 3, ?? - + Strategie rozwoju? Strategie przejściowe Strategiczna luka planistyczna Jest to związane z porównaniem podstawowego celu przedsiębiorstwa z prognozą całkowitej wielkości sprzedaży i/lub rentowności. 2,33 1,00? - - 5,00 3,67 2,33 1,00 Pozycja konkurencyjna - strategie wycofywania Jeśli wystąpi negatywna (ujemna) rozbieżność pomiędzy podstawowym celem a prognozą, to wówczas kierownictwo firmy powinno przedsięwziąć określone działania mające za zadanie wypełnić tę lukę. 6

7 Strategiczna luka planistyczna - 2 Strategiczna luka planistyczna - 3 Sprzedaż Pożądana sprzedaż Rentowność Pożądana rentowność Strategie rozwojowe Strategie konsolidacyjne Prognozowana sprzedaż Prognozowana rentowność Czas/ lata Czas/ lata Strategie zakresowe Zdefiniowanie strategii zakresowych Strategiczna Luka Planistyczna Strategie Rozwojowe Strategie Konsolidacyjne 7

8 Strategie rozwojowe Strategie rozwojowe związane są z realizacją celów sprzedażowych (dotyczących zwiększania przychodów ze sprzedaży w firmie) poprzez poszukiwanie możliwości zwiększania sprzedaży na dotychczasowych rynkach i poprzez wejście na nowe rynki (sfery działania). Warianty rozwoju intensywnego penetracja rynku rozwój segmentów rynku rozwój produktu Warianty rozwoju integratywnego integracja pionowa postępująca integracja pionowa wsteczna integracja pozioma Dywersyfikacja dywersyfikacja geograficzna dywersyfikacja koncentryczna dywersyfikacja horyzontalna dywersyfikacja lateralna Strategie rozwoju intensywnego wg Ansoffa Produkt Rynek Dotychczasowy Nowy Dotychczasowy Penetracja rynku Rozwój rynku Nowy Rozwój produktu Penetracja rynku Strategia ta oznacza działanie w ramach dotychczasowej grupy klientów i oferowanie im dotychczasowych produktów. Polega na intensyfikowaniu działań marketingowych (promocyjnych, dystrybucyjnych, obniżce ceny). Kluczowe dla powodzenia tej strategii jest: w odniesieniu do aktualnych klientów zachęcenie ich, by kupowali więcej, częściej korzystali z produktu, w odniesieniu do potencjalnych klientów na dotychczasowym rynku by zaczęli stosować produkt. Rozwój rynku Polega na wejściu z dotychczas wytwarzanymi produktami na nowe rynki geograficzne lub nowe segmenty. Strategia ta wymaga podjęcia działań promocyjnych zachęcających nabywców tworzących nowy rynek do zakupu. Niezbędne są nakłady na promocję, a także dystrybucję. 8

9 Rozwój produktu Rozwój poprzez integrację Polega na oferowaniu nowych (zmodyfikowanych) produktów na dotychczasowych rynkach. Z punktu widzenia firmy oznacza to konieczność poniesienia nakładów na zmianę produktu, a także jego promocję wśród dotychczasowych klientów. Istnieje możliwość wykorzystania dotychczasowych kanałów dystrybucji i marki. Strategia rozwoju integratywnego polega na realizacji określonych funkcji marketingowych wespół z innymi uczestnikami rynku. Wyróżniamy dwa rodzaje integracji: Integracja pozioma wspólne działania realizowane są przez uczestników zlokalizowanych na jednym szczeblu ogniwa marketingowego (np. producentów rolnych) Integracja pionowa: - w przód w kierunku konsumenta, - wsteczna w kierunku źródeł zaopatrzenia. Dywersyfikacja Dywersyfikacja koncentryczna Rynek Związek z dotychczasowym produktem Dotychczasowy Nowy Strategia ta polega na wprowadzeniu na zupełnie nowym rynku (geograficznym, grup klientów) nowego produktu, który jednak ma pewne powiązania techniczne lub technologiczne z dotychczasowymi produktami. Tak Strategie rozwoju intensywnego Dywersyfikacja koncentryczna Z punktu widzenia strategii nowe są: klienci, konkurencja, inne uwarunkowania rynkowe. Nie Dywersyfikacja horyzontalna Dywersyfikacja lateralna Efekt synergii dotyczy przede wszystkim technologii i organizacji produkcji. 9

10 Dywersyfikacja horyzontalna Polega na wprowadzeniu na rynek zupełnie nowego produktu (zaspokajającego inne potrzeby niż dotychczas) adresowanego do dotychczasowych klientów. Z punktu widzenia strategii marketingowej nowe są: potrzeby klientów, konkurencja i inne uwarunkowania rynkowe, a także technologia produkcji. Możliwe jest wprowadzenie nowego produktu do dotychczasowych kanałów dystrybucji, sprzedaż pod dotychczasową marką itd. Dywersyfikacja lateralna (konglomeratowa) Strategia ta polega na wejściu na nowy rynek (którego do tej pory firma nie obsługiwała) z nowym produktem (którego firma do tej pory nie wytwarzała). Strategia ta może być realizowana za pomocą własnych inwestycji lub poprzez zakup innych przedsiębiorstw. Cecha charakterystyczna to: brak efektów synergicznych z dotychczasową działalnością i największe ryzyko. Strategie konsolidacyjne Strategie konsolidacyjne - rodzaje Strategie konsolidacyjne polegają na realizacji celów związanych z poprawą rentowności w działalności firmy poprzez restrukturalizację marketingową (dotycząca w dużej mierze ograniczenia wydatków marketingowych i ograniczenia zakresu działania w wymiarze produktowych i geograficznym). Żniwa Redukcja segmentów rynku Oczyszczanie asortymentu Dezintegracja Deinwestowanie Strategia "żniw" - jest przeciwieństwem do strategii penetracji rynku. Wówczas firma na danym rynku produktowo-geograficznym dąży do utrzymania dotychczasowego poziomu sprzedaży danego produktów jak najdłużej, przy redukcji nakładów (przede wszystkim marketingowych) kierowanych do tego rynku Strategia redukcji segmentów rynku - polega na wycofywaniu produktów z segmentów rynku charakteryzujących się mniejszą rentownością lub przynoszących stratę Strategia oczyszczania asortymentu - związane jest z redukcją pozycji asortymentowych na danym rynku produktowo-geograficznym, które mają najczęściej ujemną rentowność Strategia dezintegracji - dotąd pionowo (poziomo) zintegrowane przedsiębiorstwo (lub jednostka strategiczna) przeprowadza dezintegrację wertykalną (horyzontalną) przez przekazanie pewnych procesów do wykonania obcym podmiotom gospodarczym. Związane to jest z faktem, iż pewne czynności, np. wytwarzanie komponentów lub handel detaliczny, mogą bardziej efektywnie wykonywać wyspecjalizowane podmioty Strategia deinwestowania - związana jest dwojakim działaniem. Po pierwsze firma wycofuje się z określonych rynków produktowych i geograficznych. Po drugie przedsiębiorstwo może sprzedać część swojej działalności (np. SJB) innym podmiotom. Ta strategia jest lustrzaną odwrotnością dywersyfikacji 10

11 Strategie zakresowe przykład - 1 Na przykład: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego obecnie prowadzi działalność w następujących jednostkach strategicznych: Książki i skrypty związane z zarządzaniem Working Papers - związane z zarządzaniem Problemy Zarządzania kwartalnik wydziałowy Studia i Materiały kwartalnik wydziałowy (publikacje młodszej kadry naukowej) Wydawnictwo prowadzi swoją działalność bezpośrednio następujące aktywności: Zamawianie tytułów (artykułów) i przejęcie praw autorskich Marketing wydanych książek i czasopism Sprzedaż do następnego ogniwa w systemie dystrybucji Natomiast reszta aktywności jest realizowanych przez zewnętrzne organizacje (podmioty). Strategie zakresowe przykład - 2 Strategia penetracji rynku poszukiwanie nowych odbiorców hurtowych oraz punktów sprzedaży detalicznej w szczególności na uczelniach ekonomicznych, intensyfikacja działań promocyjnych oraz wprowadzenie nowych wyższych obniżek cenowych przy dużych zakupach (cena) Strategia rozwoju rynku próba wyjścia poza dotychczasowe segmenty rynku pracownicy naukowi oraz studenci, poprzez zainteresowanie ofertą wydawnictwa praktyków Strategia rozwoju produktu publikowanie pozycji (książek i artykułów) napisanych przez pracowników naukowych z innych jednostek naukowych, wydawanie nowych pozycji przygotowanych przez pracowników wydziału czy też rozpoczęcie wydania studiów przypadku Strategie zakresowe przykład - 3 Strategie zakresowe przykład - 4 Strategia integracji pionowej postępującej rozwój sprzedaży internetowej wydawanych książek i czasopism Strategia integracji pionowej wstecznej zakup udziałów w drukarni (raczej nie możliwe) lub też włączenie aktywności związanej z redakcją książki / artykułów (co jest bardziej możliwe) Strategia integracji poziomej rozwój współpracy w różnych etapach wydawania i marketingu książki z PWE Strategia dywersyfikacji koncentrycznej rozpoczęcie wydawania książek (lub też innych pozycji) z dziedzin pokrewnych ekonomii (co już w dużym stopniu występuje), psychologii, czy też socjologii Strategia dywersyfikacji horyzontalnej rozszerzenie oferty o programy komputerowe związane z zarządzaniem. Strategia dywersyfikacji lateralnej dodanie do oferty wydawnictwa informacji biznesowej czy też działalności konsultingowej. 11

12 Strategie zakresowe przykład - 5 Strategia żniw ograniczenie budżetu marketingowego (głównie promocyjnego) Strategia redukcji segmentów rynku koncentracja wysiłku marketingowego na segmencie pracowników i studentów Wydziału Zarządzania UW Strategia oczyszczania asortymentu wycofywanie z katalogów tytułów, które słabo sprzedają się Strategia dezintegracji powierzenie marketingu i sprzedaży wyspecjalizowanej jednostce prawdopodobnie związane to byłoby z zmianą nazwy wydawnictwa Strategia deinwestowania wycofanie się z jednostki biznesu która przynosi straty lub też jej sprzedanie (mało prawdopodobne). Strategie alokacyjne W ramach strategii alokacyjnych należy określić: udział strategicznych jednostek biznesu w zasobach firmy (zwłaszcza finansowych) zestaw celów realizowanych w strategicznych jednostek biznesu, aby była możliwa realizacja celów firmy jako całości Ocena atrakcyjności rynku Analiza portfelowa strategie alokacyjne Wysoka Niska Ocena pozycji konkurencyjnej Słaba Alianse Szybki rozwój Rozwój Selektywny rozwój Optymalizacja pozycji Stopniowe wycofani się z rynku Wycofanie się z rynku Dobra Szybki rozwój Rozwój Selektywny rozwój Obrona pozycji rynkowej Obrona pozycji rynkowej Optymalizacja pozycji Selektywny rozwój Rozwój Rodzaje strategii Szybki rozwój Rozwój Selektywny rozwój Alianse Strategie alokacyjne - 1 Podstawowe cele zwiększanie udziału w rynku (agresywne) i ujemna rentowności zwiększanie udziału w rynku i zmniejszenie rentowności zwiększanie udziału w rynku i utrzymanie rentowności wyszukanie partnera do aliansu zwiększenie udziału w rynku Nakłady zwiększanie nakłady na marketing i B+R (zarówno wartościowych i procentowych) i ich wysoki udział procentowy w sprzedaży zwiększanie nakładów na marketing i B+R (zarówno wartościowych i procentowych) zwiększanie nakładów na marketing (w przypadku wybranych pozycji asortymentowych i segmentów rynku) i B+R (selektywny) ograniczenie nakładów na marketing i B+R poprzez poszukanie partnera do aliansu Typowe strategie zakresowe Dywersyfikacja Rozwój intensywny Rozwój integratywny Rozwój intensywny Rozwój integratywny Rozwój intensywny Rozwój integratywny Rozwój integratywny (horyzontalny) Dywersyfikacja Rozwój integratywny Rozwój intensywny 12

13 Rodzaje strategii Obrona pozycji rynkowej Optymalizacja pozycji Stopniowe wycofywanie się z rynku Wycofywanie z rynku Strategie alokacyjne - 2 Podstawowe cele zwiększanie rentowności i utrzymanie udziału w rynku zwiększenie rentowności i spadek udziału w rynku zwiększenie rentowności i znaczny spadek udziału w rynku (sprzedaży) osiągnięcie planowanych wpływów ze sprzedaży biznesu Nakłady utrzymanie nakładów marketing i ograniczanie nakładów B+R utrzymanie nakładów na marketing i B+R w układzie procentowym (a nawet niewielkie zwiększenie), ale zmniejszenie całkowitej wartości nakładów ograniczenie nakładów na marketing i zrezygnowanie z wydatków na B+R nakłady na marketing i B+R minimalne, gdy nadarzy się okazja należy sprzedać Typowe strategie zakresowe Penetracja rynku Żniwa Żniwa Redukcja segmentów rynku Oczyszczanie asortymentu rynkowego Dezintegracja Redukcja segmentów rynku Oczyszczanie asortymentu rynkowego Dezintegracja Deinwestowanie Deinwestowanie PLAN MARKETINGOWY i STRATEGICZNY PLAN FIRMY - różnice Kryteria Plan strategiczny Plan marketingowy Horyzont czasowy Kilka lat Funkcje biznesu Wszystkie Rynki produktowe Rynki geograficzne Wszystkie (najczęściej) Wszystkie (najczęściej) Jeden rok (najczęściej) Marketing Jeden Jeden Stopień szczegółowości Stopień zależności Niski Nadrzędny Liczba planów Jeden (najczęściej) Wiele (w zależności liczby rynków produktowogeograficznych oraz ich stopnia podobieństwa) Wysoki Podrzędny Proces zarządzania marketingiem PLAN MARKETINGOWY I PLAN STRATEGICZNY wzajemne relacje 1. Analiza sytuacji rynkowej firmy 2. Planowanie działań marketingowych 3. Realizacja strategii 4. Ocena i kontrola Osiągnięta pozycja 13

14 STRUKTURA PLANU MARKETINGOWEGO 1. STRESZCZENIE MENEDŻERSKIE 2. ZDEFINIOWANIE RYNKU PRODUKTOWO- GEOGRAFICZNEGO 3. ANALIZA SYTUACJI RYNKOWEJ Analiza zewnętrzna: nabywców, popytu, konkurencji, systemu dystrybucji, systemu zaopatrzenia, makrootoczenia Analiza wewnętrzna: określenie pozycji rynkowej, analiza struktury sprzedaży, charakterystyka dotychczasowej działalności marketingowej STRUKTURA PLANU MARKETINGOWEGO 4. STRATEGIA OBSŁUGI RYNKU I WYNIKAJĄCE Z NIEJ ZADANIA RYNKOWE Cele firmy na danym rynku produktowo-geograficznym Wybór rynku docelowego Pozycjonowanie oferty w segmentach docelowych Zadania instrumentalne (projekt mieszanki marketingowej) Analiza problemów marketingowych (SWOT) STRUKTURA PLANU MARKETINGOWEGO 5. WYKONAWCZE PROGRAMY INSTRUMENTALNE 6. PROGNOZA SPRZEDAŻY, KOSZTÓW I ZYSKU 7. USTALENIE SPOSOBU KONTROLI REALIZACJI PLANU MARKETINGOWEGO ANALIZA SYTUACJI RYNKOWEJ (ZEWNĘTRZNA) Obejmuje: Analizę nabywców Analizę popytu Analizę konkurencji Analizę systemu dystrybucji Analizę systemu zaopatrzenia Analizę makrootoczenia 14

15 ANALIZA NABYWCÓW Etapy: Identyfikacja kryteriów segmentacji Wyznaczenie segmentów rynku Charakterystyka jakościowa segmentów rynku CHARAKTERYSTYKA JAKOŚCIOWA SEGMENTÓW RYNKU Segmenty należy opisać z punktu widzenia: Rodzaju decyzji zakupowej Uczestników ośrodka zakupowego Struktury preferencji Obejmuje: ANALIZA POPYTU Określenie popytu potencjalnego (ilościowo i wartościowo) Sprzedaży wszystkich dostawców działających na danym RPG Określenie wielkości przyszłego popytu Etapy: ANALIZA KONKURENCJI Identyfikacja konkurujących dostawców Określenie struktury podmiotowej rynku Analiza struktury przedmiotowej podaży (obszary rywalizacji) Porównawcza ocena współkonkurentów 15

16 Analiza konkurentów wg ME Portera 5 sił Portera: potencjalni wchodzący (groźba nowych wejść) konkurencja wewnątrz sektora siła przetargowa dostawców siła przetargowa nabywców groźba substytutów Obejmuje: ANALIZA SYSTEMU DYSTRYBUCJI Identyfikację kanałów dystrybucyjnych i głównych form dystrybucji Ocenę znaczenia poszczególnych kanałów dla firmy i pozostałych dostawców Tendencje w systemie dystrybucji Obejmuje: ANALIZA SYSTEMU ZAOPATRZENIA Zidentyfikowanie dostawców Ocenę dostawców (np. poziom jakości, wysokość ceny, terminowość dostaw, bliskość geograficzna, zdolności produkcyjne) Określenie podstawowych potrzeb i wymagań dostawców (np. termin płatności, wielkość przeciętnego zamówienia) Określenie zmian jakie zachodzą w tym elemencie otoczenia (np. nowi dostawcy, nowe technologie) ANALIZA MAKROOTOCZENIA Warstwy makrootoczenia marketingowego: Demograficzne Społeczno kulturowe Ekonomiczne Polityczno prawne Technologiczne Fizyczne 16

17 ANALIZA MAKROOTOCZENIA kończy część analityczną planu marketingowego poświęconą analizowaniu zewnętrznej sytuacji rynkowej. Obejmuje: ANALIZA WEWNĘTRZNA Jak dotąd przeanalizowaliśmy mikro i makrootoczenie organizacji, teraz będziemy się zajmować analizowaniem dotychczasowej działalności firmy na danym RPG. Określenie pozycji rynkowej Analizę sprzedaży Charakterystykę dotychczasowej działalności marketingowej firmy ANALIZA SWOT Podsumowaniem bloku analitycznego w planie marketingowym jest analiza SWOT SWOT to akronim angielskich słów: Strengths (mocne strony przedsiębiorstwa) Weaknesses (słabe strony przedsiębiorstwa) Opportunities (szanse w otoczeniu) Threats (zagrożenia w otoczeniu) 17

18 Następnie przechodzimy do stanowienia celów marketingowych Określenie celów marketingowych S specific (precyzyjne) - opisowe, zwięzłe, treściwe, jasno definiować co organizacja powinna osiągnąć M measurable (mierzalne) - wyrażone w kategoriach ilościowych A aspirational (aspiracyjne) - ambitne, ale osiągalne, motywujące R realistic (realistyczne) - oparte o gruntowne analizy rynkowe, zgodne z zasobami organizacji T timebound (określone w czasie) - umozliwi to pomiar i kontrolę Po ustanowieniu celów przechodzimy do wyboru rynku docelowego S-T-P Segmentacja rynku Wybór rynku docelowego Pozycjonowanie 18

19 Projektowanie instrumentów marketing mix Produkt Kształtowanie asortymentu (wymiary takie jak: długość, szerokość, głębokość, zwartość) Atrybuty produktu jednostkowego Cykl życia produktu Planowanie nowego produktu bezpośrednia czy pośrednia jeden kanał czy więcej Dystrybucja kształtowanie kanału dystrybucyjnego (długość i szerokość) Promocja podstawowe formy: reklama, PR, promocja sprzedaży, sprzedaż osobista, marketing bezpośredni wady i zalety poszczególnych form promocji 19

20 Cena ramowa strategia cenowa: cena penetracji rynku, przeciętna cena rynkowa, skimming (zbieranie śmietanki) ustalenie dopuszczalnego przedziału cenowego określenie odchyleń od ceny podstawowej Określenie budżetu marketingowego i jego alokacja Techniki: rezydualna porównawcza parametryczna zadaniowa (pragmatyczna) WYKONAWCZE PROGRAMY INSTRUMENTALNE KONTROLA REALIZACJI PLANU MARKETINGOWEGO Jakie działania mają być podjęte? Kiedy powinny zostać podjęte? Kto odpowiada za realizację działań? Jakie nakłady musimy ponieść na ich realizację? 20

21 Dziękuję za uwagę 21

Podstawy decyzji marketingowych. Marketing - studia zaoczne

Podstawy decyzji marketingowych. Marketing - studia zaoczne Podstawy decyzji marketingowych Marketing - studia zaoczne 1 Określenie biznesu Revlon PKP Telewizja Polska SA PWN W kategoriach produktu produkujemy kosmetyki prowadzimy linie kolejowe produkujemy i emitujemy

Bardziej szczegółowo

Wykład 7. Portfel strategiczny

Wykład 7. Portfel strategiczny Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 7 Portfel strategiczny Plan wykładu Idea portfela strategicznego Macierz BCG Macierz ADL Macierz McKinseya Model Portera Macierz Ansoffa Model

Bardziej szczegółowo

Podstawy zarządzania. Dr Janusz Sasak. Rozwój koncepcji zrządzania. Strategia

Podstawy zarządzania. Dr Janusz Sasak. Rozwój koncepcji zrządzania. Strategia Podstawy zarządzania Dr Janusz Sasak Rozwój koncepcji zrządzania Koncepcja przedsiębiorstwa Koncepcja funkcjonalna Koncepcja marketingowa Koncepcja zarządzania strategicznego Strategia Dział sztuki wojennej

Bardziej szczegółowo

Strategia marketingowa

Strategia marketingowa i etapy jej analizy Co to jest strategia? program działania określający główne cele firmy i sposoby ich osiągnięcia, spójna koncepcja działania, której wdrożenie ma zapewnić osiągnięcie podstawowych, długookresowych

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną dr Izabela Michalska-Dudek MARKETING Metody portfelowe Macierz BCG,

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW Część 5. Mgr Michał AMBROZIAK Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Warszawa, 2007 Prawa autorskie zastrzeżone. Niniejszego opracowania nie wolno kopiować ani

Bardziej szczegółowo

Marketing dr Grzegorz Mazurek

Marketing dr Grzegorz Mazurek Marketing dr Grzegorz Mazurek Orientacja rynkowa jako podstawa marketingu Orientacja przedsiębiorstwa określa co jest głównym przedmiotem uwagi i punktem wyjścia w kształtowaniu działalności przedsiębiorstwa.

Bardziej szczegółowo

Analiza sytuacji marketingowej

Analiza sytuacji marketingowej Analiza sytuacji marketingowej dr Bartłomiej Kurzyk OFERTA KONKURENCJI POTRZEBY KLIENTÓW ZDOLNOŚCI FIRMY 1 1. Podsumowanie wprowadzające 2. Analiza sytuacji marketingowej 3. Analiza szans i zagrożeń 4.

Bardziej szczegółowo

Strategie w układzie produkt/rynek

Strategie w układzie produkt/rynek Strategie Strategie w układzie produkt/rynek Wzrost Produkcji Rozwój Rozwój produktu Dywersyfikacja Rezygnacja z rynku Penetracja Rozwój rynku Likwidacja firmy Kryzys Wycofanie produktu Wzrost rynku Strategie

Bardziej szczegółowo

MARKETING STRATEGICZNY

MARKETING STRATEGICZNY MARKETING STRATEGICZNY Agenda 1. Marketing strategiczny wprowadzenie i typologia a. Rodzaje decyzji marketingowych b. Definicja strategii marketingowej c. Jak powstaje strategia marketingowa? d. Rodzaje

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną dr hab. Izabela Michalska-Dudek, prof. UE PODSTAWY MARKETINGU DYSTRYBUCJA

Bardziej szczegółowo

Dr Kalina Grzesiuk. Produkt

Dr Kalina Grzesiuk. Produkt Dr Kalina Grzesiuk Produkt Produkt - każdy obiekt rynkowej wymiany; wszystko to, co można zaoferować nabywcom do konsumpcji, użytkowania lub dalszego przerobu w celu zaspokojenia jakiejś potrzeby. Produktami

Bardziej szczegółowo

dla rozwoju innowacyjnej gospodarki Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

dla rozwoju innowacyjnej gospodarki Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego MACIERZ BCG ANALIZA I INTERPRETACJA dla rozwoju innowacyjnej gospodarki Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Jesteś producentem telewizorów.

Bardziej szczegółowo

Ocena pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa PSM ZS 2014/2015. Grzegorz Karasiewicz

Ocena pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa PSM ZS 2014/2015. Grzegorz Karasiewicz pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa PSM ZS 2014/2015 Grzegorz Karasiewicz 2 Agenda ocena pozycji konkurencyjnej Zdefiniowanie rynku odniesienia Identyfikacja konkurentów Struktura przedmiotowa podaży

Bardziej szczegółowo

Analiza otoczenia bliższego

Analiza otoczenia bliższego Analiza otoczenia bliższego Model 5 sił Portera Model 5 sił Portera Analiza sektora działalności poprzez zbadanie 5 czynników kształtujących jego atrakcyjność dla bieżących i przyszłych inwestorów: I.

Bardziej szczegółowo

Planowanie w przedsiębiorstwie handlowym

Planowanie w przedsiębiorstwie handlowym Planowanie strategiczne Etapy planowania Planowanie w przedsiębiorstwie handlowym Planowanie jest procesem podejmowania decyzji co do pożądanego przyszłego stanu przedsiębiorstwa i dzieli się na dwa podstawowe

Bardziej szczegółowo

2012 Marketing produktu ekologicznego. dr Marek Jabłoński

2012 Marketing produktu ekologicznego. dr Marek Jabłoński 2012 Marketing produktu ekologicznego dr Marek Jabłoński Od kilku lat ekologia przestaje mieć znaczenie ideologiczne, w zamian za to nabiera wymiaru praktycznego i inżynierskiego. Większość firm na świecie,

Bardziej szczegółowo

Podstawy Marketingu. Marketing zagadnienia wstępne

Podstawy Marketingu. Marketing zagadnienia wstępne Podstawy Marketingu Marketing zagadnienia wstępne Definicje marketingu: Marketing to zyskowne zaspokajanie potrzeb konsumentów /Kotler 1994/. Marketing to kombinacja czynników, które należy brać pod uwagę

Bardziej szczegółowo

Otoczenie organizacji

Otoczenie organizacji Otoczenie organizacji Rodzaje otoczenia przedsiębiorstwa: makrootoczenie mezootoczenie otoczenie konkurencyjne Makrootoczenie jest to zespół warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa wynikający z tego,

Bardziej szczegółowo

Nazwa metody pochodzi od nazwy firmy, w której została opracowana Boston Consulting Group. Koncepcja opiera się na dwóch założeniach:

Nazwa metody pochodzi od nazwy firmy, w której została opracowana Boston Consulting Group. Koncepcja opiera się na dwóch założeniach: Macierz BCG BCG Nazwa metody pochodzi od nazwy firmy, w której została opracowana Boston Consulting Group. Koncepcja opiera się na dwóch założeniach: Konkurowanie w branżach o szybkim tempie wzrostu wymaga

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną dr hab. Izabela Michalska-Dudek, prof. UE MARKETING Metody portfelowe

Bardziej szczegółowo

Krótki opis zakresu i wyników biznes planu. Informacja dla kogo i w jakim celu sporządzony został biznes plan 1 strona.

Krótki opis zakresu i wyników biznes planu. Informacja dla kogo i w jakim celu sporządzony został biznes plan 1 strona. BIZNES PLAN/ BIZNES CASE Czas wykonania: 2-4 tygodnie Koszt szacunkowy: w zależności od zakresu, skali projektu, informacji dostarczonych przez zamawiającego Zakres prac: 1. Streszczenie 2. Informacje

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Jak tworzyć strategie przedsiębiorstw? Analiza otoczenia i potencjału strategicznego, strategie rozwoju, strategie konkurencji Warsztaty: Tworzenie i wzmacnianie przewagi konkurencyjnej

Bardziej szczegółowo

KONKURENCJA W HANDLU PROF. HALINA SZULCE KONKURENCJA W HANDLU

KONKURENCJA W HANDLU PROF. HALINA SZULCE KONKURENCJA W HANDLU KONKURENCJA W HANDLU ISTOTA KONKURENCJI 2 Konkurencja w handlu i usługach jest siłą napędową rozwoju i podwyższania jakości Istotą konkurencji jest występowanie dużej liczby przedsiębiorstw na danym rynku

Bardziej szczegółowo

Agenda. Analiza możliwości sprzedażowych firmy. Bibliografia. Warunki zaliczenia. Monika Skorek Katedra Marketingu Wydział Zarządzania UW

Agenda. Analiza możliwości sprzedażowych firmy. Bibliografia. Warunki zaliczenia. Monika Skorek Katedra Marketingu Wydział Zarządzania UW Agenda Analiza możliwości sprzedażowych firmy Monika Skorek Katedra Marketingu Wydział Zarządzania UW 1. Diagnoza sytuacji wyjściowej firmy Metody portfelowe Cykl życia produktu Analiza sytuacji rynkowej

Bardziej szczegółowo

MARKETING SESJA 1 21.04. 2012 GODZ. 14.10 17.20

MARKETING SESJA 1 21.04. 2012 GODZ. 14.10 17.20 MARKETING SESJA 1 21.04. 2012 GODZ. 14.10 17.20 dr hab. Jarosław Woźniczka, prof. UE Katedra Zarządzania Marketingowego Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu PROCES PLANOWANIA MARKETINGOWEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE

Bardziej szczegółowo

MARKETING SESJA 1 9.11. 2012 GODZ. 16.30 19.40

MARKETING SESJA 1 9.11. 2012 GODZ. 16.30 19.40 MARKETING SESJA 1 9.11. 2012 GODZ. 16.30 19.40 dr hab. Jarosław Woźniczka, prof. UE Katedra Zarządzania Marketingowego Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu PROCES PLANOWANIA MARKETINGOWEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie strategiczne

Zarządzanie strategiczne 1 Zarządzanie strategiczne Metody i narzędzia BCG rafal.trzaska@ue.wroc.pl www.ksimz.ue.wroc.pl www.rafaltrzaska.pl BCG metoda portfelowa powstała 1969 model nazywany niekiedy Growth-ShareMatrix skonstruowana

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy W jaki sposób firmy tworzą strategie? Prof. nadzw. dr hab. Justyna Światowiec-Szczepańska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 19 listopada 2015 r. Dr Tomaszie Projektami

Bardziej szczegółowo

Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu

Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Zwycięskie strategie przedsiębiorstw dr Grzegorz Głód Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 23 marca 2015 r. Być konkurencyjnym??? Najlepszym sposobem przewidywania przyszłości

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Zwycięskie strategie przedsiębiorstw Prof. Justyna Światowiec-Szczepańska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 9 kwietnia 2015 r. Podstawowe czynności w formułowaniu strategii

Bardziej szczegółowo

Podstawy przedsiębiorczości

Podstawy przedsiębiorczości Podstawy przedsiębiorczości Biznesplan teoretyczne założenia i praktyczne wykorzystanie. Dr Emilia Grzegorzewska Biznesplan dłgofalowy i kompleksowy plan organizacji gospodarczej lb realizacji przedsięwzięcia

Bardziej szczegółowo

MARKETING spotkanie 1

MARKETING spotkanie 1 Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu MARKETING spotkanie 1 dr Marcin Soniewicki Zaliczenie Przygotowanie projektu w grupach i jego prezentacja na ostatnim spotkaniu 25 kwietnia. Aktywność podczas zajęć Aktywna

Bardziej szczegółowo

Macierz McKinseya. Agnieszka Zakrzewska Bielawska. 11.1. Istota, elementy i zastosowanie macierzy McKinseya

Macierz McKinseya. Agnieszka Zakrzewska Bielawska. 11.1. Istota, elementy i zastosowanie macierzy McKinseya 178 11 Macierz McKinseya Agnieszka Zakrzewska Bielawska 11.1. Istota, elementy i zastosowanie macierzy McKinseya Macierz McKinseya opracowana została na początku lat siedemdziesiątych przez firmę konsultingową

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU MARKETING W HOTELARSTWIE

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU MARKETING W HOTELARSTWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU MARKETING W HOTELARSTWIE Opracowała: Dominika Hermanek Wymagania edukacyjne dla poszczególnych działów tematycznych ANALIZA RYNKU USŁUG HOTELARSKICH I PODSTAWOWE WIADOMOŚCI

Bardziej szczegółowo

Cztery rodzaje działań związanych z procesem planowania

Cztery rodzaje działań związanych z procesem planowania Najczęściej stosowane strategie planowania w przedsiębiorstwach handlowych Cztery rodzaje działań związanych z procesem planowania Określenie misji firmy Określenie Strategicznych Jednostek Biznesu (SJB)

Bardziej szczegółowo

SŁOWO WSTĘPNE DO WYDANIA POLSKIEGO (Lechosław Garbarski) str. 15. Na drodze do nauki marketingu str. 17

SŁOWO WSTĘPNE DO WYDANIA POLSKIEGO (Lechosław Garbarski) str. 15. Na drodze do nauki marketingu str. 17 Spis treści SŁOWO WSTĘPNE DO WYDANIA POLSKIEGO (Lechosław Garbarski) str. 15 WPROWADZENIE str. 17 Na drodze do nauki marketingu str. 17 Podróż marketingowa: tworzenie wartości dla klienta i pozyskiwanie

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE WYKŁAD 6 ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE 1 1. Istota zarządzania strategicznego: Przygotowanie strategii i oparcie na niej funkcjono- wania organizacji jest treścią kompleksowego, inter- dyscyplinarnego i wielofazowego

Bardziej szczegółowo

Standardy oceny biznesplanów

Standardy oceny biznesplanów Załącznik nr 8 do Regulaminu przyznawania wsparcia finansowego na rozwój przedsiębiorczości Standardy oceny biznesplanów L.p. Kryterium Punktacja Uzasadnienie punktacji I.1 Celowość przedsięwzięcia 0-5

Bardziej szczegółowo

PRODUKT (product) CENA (price) PROMOCJA (promotion) DYSTRYBUCJA (place) 7 (P) (+ Process, Personnel, Physical Evidence)

PRODUKT (product) CENA (price) PROMOCJA (promotion) DYSTRYBUCJA (place) 7 (P) (+ Process, Personnel, Physical Evidence) Marketing-mix Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P Cena w marketingu dr Grzegorz Mazurek PRODUKT (product) CENA (price) DYSTRYBUCJA (place) PROMOCJA (promotion) 7 (P) (+ Process, Personnel,

Bardziej szczegółowo

Ekonomika Transportu. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe

Ekonomika Transportu. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe Ekonomika Transportu każda zorganizowana postać podażowej strony rynku usług przemieszczania, mająca swoją nazwę i oferującą specyficzny produkt - usługę transportową Cechy: odrębność ekonomiczna odrębność

Bardziej szczegółowo

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Zarządzanie Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: dr Robert Nowacki Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia Tryb studiów: Niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

dr Grzegorz Mazurek racjonalna reakcja konkurencji celowy zintegrowanym orientacji rynkowej zidentyfikowaniu i przewidywaniu potrzeb odbiorców

dr Grzegorz Mazurek racjonalna reakcja konkurencji celowy zintegrowanym orientacji rynkowej zidentyfikowaniu i przewidywaniu potrzeb odbiorców Sprawy organizacyjne Literatura B. Żurawik, W. Żurawik: Marketing usług finansowych, PWN, Warszawa, 2001 M. Pluta-Olearnik: Marketing usług bankowych, PWE, Warszawa, 2001 Marketing na rynku usług finansowych

Bardziej szczegółowo

Postać biznesplanu zależy od tego, czy dokument sporządzony jest dla banku, czy dla potencjalnego inwestora (np. anioła biznesu).

Postać biznesplanu zależy od tego, czy dokument sporządzony jest dla banku, czy dla potencjalnego inwestora (np. anioła biznesu). Budowa biznesplanu Postać biznesplanu zależy od tego, czy dokument sporządzony jest dla banku, czy dla potencjalnego inwestora (np. anioła biznesu). Unijne procedury wymagają bardzo obszernej i szczegółowej

Bardziej szczegółowo

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia)

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia) Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia) Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie dyplomowym (licencjackim)

Bardziej szczegółowo

Marketing : teoria pragmatyczna : podręcznik akademicki / Nemezjusz

Marketing : teoria pragmatyczna : podręcznik akademicki / Nemezjusz Marketing : teoria pragmatyczna : podręcznik akademicki / Nemezjusz M. Pazio. wyd. 2. Warszawa, 2013 Spis treści Przedmowa 11 Przedmowa do wydania drugiego 13 Rozdział 1. MARKETINGOWA ORIENTACJA PRZEDSIĘBIORSTWA

Bardziej szczegółowo

Wykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji

Wykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji Plan wykładu Koncepcja otoczenia przedsiębiorstwa Metoda SWOT Cele przedsiębiorstwa

Bardziej szczegółowo

BIZNES PLAN W PRAKTYCE

BIZNES PLAN W PRAKTYCE BIZNES PLAN W PRAKTYCE Biznes Plan Biznes Plan jest to dokument, dzięki któremu możemy sprzedać naszą fascynację prowadzoną działalnością oraz nadzieje, jakie ona rokuje, potencjalnym źródłom wsparcia

Bardziej szczegółowo

SEGMENTACJA RYNKU A TYPY MARKETINGU

SEGMENTACJA RYNKU A TYPY MARKETINGU SEGMENTACJA SEGMENTACJA...... to proces podziału rynku na podstawie określonych kryteriów na względnie homogeniczne rynki cząstkowe (względnie jednorodne grupy konsumentów) nazywane SEGMENTAMI, które wyznaczają

Bardziej szczegółowo

KROK 7. PLAN MARKETINGOWY. Jerzy T. Skrzypek

KROK 7. PLAN MARKETINGOWY. Jerzy T. Skrzypek KROK 7. PLAN MARKETINGOWY Jerzy T. Skrzypek 1 Prezentacja zawiera zasady konstrukcji planu organizacyjnego 2 Źródło: książka Biznesplan w 10 krokach W poprzedniej prezentacji: Plan organizacyjny 1 Prezentacja

Bardziej szczegółowo

Analiza strategiczna jest etapem procesu formułowania strategii działania. To na jej podstawie dokonuje się wyboru wariantu strategicznego, określa

Analiza strategiczna jest etapem procesu formułowania strategii działania. To na jej podstawie dokonuje się wyboru wariantu strategicznego, określa Planowanie strategiczne w klubie sportowym Jolanta Żyśko Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie Planowanie strategiczne - definicja Planowanie strategiczne to proces, w którym określa się, drogę rozwoju

Bardziej szczegółowo

SŁOWO WSTĘPNE DO WYDANIA POLSKIEGO (Lechosław Garbarski)

SŁOWO WSTĘPNE DO WYDANIA POLSKIEGO (Lechosław Garbarski) SŁOWO WSTĘPNE DO WYDANIA POLSKIEGO (Lechosław Garbarski) WPROWADZENIE Na drodze do nauki marketingu Podróż marketingowa: tworzenie wartości dla klienta i pozyskiwanie wartości od klienta Nowości w dziesiątej

Bardziej szczegółowo

group Brief Marketingowy

group Brief Marketingowy 2 1. Sytuacja 1.1 Wyzwanie 1.1.1. Na czym polega wyzwanie dla marki/oferty Firmy w Polsce? 1.1.2. Z czego wynika? wg Firmy 1.1.3. Na jakiej podstawie zostało zdefiniowane? badania; doświadczenie; wyniki

Bardziej szczegółowo

Otoczenie zewnętrzne organizacji

Otoczenie zewnętrzne organizacji Analiza PEST Otoczenie zewnętrzne organizacji Otoczenie zewnętrzne to to, co znajduje się na zewnątrz niej, poza jej granicami i oddziałuje na nią Umowność rozgraniczenia organizacji i otoczenia: Otoczenie

Bardziej szczegółowo

Starostwo Powiatowe w Żaganiu ul. Dworcowa 39 68-100 Żagań. Konkurs Młody Przedsiębiorca

Starostwo Powiatowe w Żaganiu ul. Dworcowa 39 68-100 Żagań. Konkurs Młody Przedsiębiorca Starostwo Powiatowe w Żaganiu ul. Dworcowa 39 68-100 Żagań Konkurs Młody Przedsiębiorca Żagań 2010 I. POJĘCIE BIZNESPLANU Biznes plan (ang business plan, corporate plan) jest dokumentem planistycznym związanym

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Gospodarki Regionalnej i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Gospodarki Regionalnej i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Gospodarki Regionalnej i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną dr Izabela Michalska-Dudek MARKETING Metody portfelowe Macierz BCG,

Bardziej szczegółowo

DYSTRYBUCJA. Dr Kalina Grzesiuk

DYSTRYBUCJA. Dr Kalina Grzesiuk DYSTRYBUCJA Dr Kalina Grzesiuk ZJAWISKO DYSTRYBUCJI czynności związane z pokonywaniem przestrzennych czasowych, ilościowych i asortymentowych barier oddzielających producenta od finalnych nabywców celem

Bardziej szczegółowo

Otoczenie. Główne zjawiska

Otoczenie. Główne zjawiska Otoczenie Coraz bardziej rozległe (globalizacja, wzrost wymiany informacji) Różnorodne (wyspecjalizowane organizacje, specyficzne nisze rynkowe) Niestabilne (krótki cykl życia produktu, wzrost konkurencji,

Bardziej szczegółowo

Klastry- podstawy teoretyczne

Klastry- podstawy teoretyczne Klastry- podstawy teoretyczne Dr inż. Anna Szerenos Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, Program Innet Plan prezentacji Koncepcja klastra

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie marketingowe

Zarządzanie marketingowe Zarządzanie marketingowe 1. Pojęcie i wymiary zarządzania. 2. Struktura zarządzania przedsiębiorstwem (rys.). 3. Przedmiot i funkcje marketingu. 4. Naczelne zasady i główne zadanie marketingu. 5. Proces

Bardziej szczegółowo

Imię, nazwisko i tytuł/stopień KOORDYNATORA (-ÓW) kursu/przedmiotu zatwierdzającego protokoły w systemie USOS Marek Kruk, dr

Imię, nazwisko i tytuł/stopień KOORDYNATORA (-ÓW) kursu/przedmiotu zatwierdzającego protokoły w systemie USOS Marek Kruk, dr SYLLABUS na rok akademicki 010/011 Tryb studiów Studia stacjonarne Kierunek studiów Ekonomia Poziom studiów Pierwszego stopnia Rok studiów/ semestr / 3 Specjalność Bez specjalności Kod katedry/zakładu

Bardziej szczegółowo

Cena. Dr Kalina Grzesiuk

Cena. Dr Kalina Grzesiuk Cena Dr Kalina Grzesiuk cenę można zdefiniować jako wartość przedmiotu transakcji rynkowej (produktu lub usługi) zgodną z oczekiwaniami kupującego i sprzedającego, określaną najczęściej w jednostkach pieniężnych

Bardziej szczegółowo

Co to jest biznes plan?

Co to jest biznes plan? Co to jest biznes plan? Biznes plan jest zestawem dokumentów (analiz i programów), w których na podstawie oceny sytuacji strategicznej firmy oraz danych historycznych zawarta jest projekcja celów firmy

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOT: Zarządzanie i marketing KOD S/I/st/11

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOT: Zarządzanie i marketing KOD S/I/st/11 KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOT: Zarządzanie i marketing KOD S/I/st/11 2. KIERUNEK: Sport 3. POZIOM STUDIÓW 1 : I stopień studia stacjonarne 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: II rok/iv semestr 5. LICZBA PUNKTÓW

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie strategiczne

Zarządzanie strategiczne Zarządzanie strategiczne (cz. 2) dr Jakub Drzewiecki Katedra Teorii Organizacji i Zarządzania Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu MSP Zarządzanie Firmą Wrocław 2012 2012 Jakub Drzewiecki. Wszystkie prawa

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie do marketingu międzynarodowego

1. Wprowadzenie do marketingu międzynarodowego Bariery rozwoju obecności polskiej gospodarki na rynkach światowych 1. Wprowadzenie do marketingu międzynarodowego Wizerunek Polski Sztandarowe produkty Tradycje handlowe Mentalność właścicieli i kadry

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE. mgr Filip Januszewski

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE. mgr Filip Januszewski ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE mgr Filip Januszewski Wprowadzenie filip.januszewski@wsl.com.pl Katedra Ekonomii i Marketingu warunki zaliczenia obecności 2 Ewolucja zarządzania Planowanie krótkookresowe Planowanie

Bardziej szczegółowo

Audyt Marketingowy Młodej Firmy [RAPORT]

Audyt Marketingowy Młodej Firmy [RAPORT] Wytyczne dotyczące przygotowania raportu z Audytu Marketingowego Młodej Firmy zał. nr 3 do umowy Audyt Marketingowy Młodej Firmy [RAPORT] NAZWA AUDYTOWANEJ FIRMY:.. ADRES:. DATA PRZEKAZANIA PRZEPROWADZENIA

Bardziej szczegółowo

Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS

Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS Profil : Zawodowy Stopień studiów: I Kierunek studiów: Turystyka i Rekreacja Specjalność: Wszystkie Semestr: Forma studiów: I stacjonarne/niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Zarządzanie strategiczne kierunek: Zarządzanie WYKŁAD III dr Rafał Kusa Plan wykładu 1. Metody analizy strategicznej otoczenia dalszego (makrootoczenia) organizacji

Bardziej szczegółowo

Planowanie i strategia organizacji. Zarządzanie = planowanie + organizowanie + kierowanie + kontrola

Planowanie i strategia organizacji. Zarządzanie = planowanie + organizowanie + kierowanie + kontrola Planowanie i strategia organizacji Zarządzanie = planowanie + organizowanie + kierowanie + kontrola Planowanie stanowi podstawowy warunek każdego racjonalnego działania, a jego istota polega na przewidywaniu,

Bardziej szczegółowo

EASY BUSINESS SYMULACJA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ WARSZTAT OPARTY O SYMULACJĘ BIZNESU EASY BUSINESS

EASY BUSINESS SYMULACJA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ WARSZTAT OPARTY O SYMULACJĘ BIZNESU EASY BUSINESS EASY BUSINESS SYMULACJA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ WARSZTAT OPARTY O SYMULACJĘ BIZNESU EASY BUSINESS Na bazie symulacji EASY BUSINESS może być prowadzone szkolenie lub cykl szkoleń z tematyki

Bardziej szczegółowo

SPEDYCJA ZARZĄDZANIE DZIAŁALNOŚCIĄ SPEDYCYJNĄ

SPEDYCJA ZARZĄDZANIE DZIAŁALNOŚCIĄ SPEDYCYJNĄ SPEDYCJA ZARZĄDZANIE DZIAŁALNOŚCIĄ SPEDYCYJNĄ Praca studentów 11.04. zajęcia odwołane 18.04. tematy 5, 6, 7 25.04. tematy 8, 9, 10 09.05. tematy 11, 1, 2 16.05. tematy 3, 4 23.05. koło 1. Spedycja ładunków

Bardziej szczegółowo

Wykład 12. Łańcuch wartości jako narzędzie strategiczne

Wykład 12. Łańcuch wartości jako narzędzie strategiczne Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 12 Łańcuch wartości jako narzędzie strategiczne Plan wykładu Przewaga konkurencyjna Łańcuch wartości Wartość organizacji Przewaga konkurencyjna

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie łańcuchem dostaw

Zarządzanie łańcuchem dostaw Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania kierunek: Zarządzanie i Marketing Zarządzanie łańcuchem dostaw Wykład 1 Opracowanie: dr Joanna Krygier 1 Zagadnienia Wprowadzenie do tematyki zarządzania

Bardziej szczegółowo

Wykład 8. Specjalizacja i dywersyfikacja

Wykład 8. Specjalizacja i dywersyfikacja Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 8 Specjalizacja i dywersyfikacja Plan wykładu Wprowadzenie Idea specjalizacji Przykłady specjalizacji Idea dywersyfikacji Przykłady dywersyfikacji

Bardziej szczegółowo

Produkt. Rodzaje produktu: produkt fizyczny, usługi, osoba, miejsce, organizacja, idea, wydarzenia i imprezy. Asortyment rynkowy pojęcia

Produkt. Rodzaje produktu: produkt fizyczny, usługi, osoba, miejsce, organizacja, idea, wydarzenia i imprezy. Asortyment rynkowy pojęcia DECYZJE PRODUKTOWE Produkt Wszystko (zbiór korzyści funkcjonalnych, społecznych i psychologicznych dla nabywcy), co może być zaoferowane nabywcom do konsumpcji, użytkowania, zajęcia uwagi i czasu w celu

Bardziej szczegółowo

Á Á JAKIE SPECJALNOŚCI

Á Á JAKIE SPECJALNOŚCI KIERUNEK MARKETING I KOMUNIKACJA RYNKOWA Marketing i komunikacja rynkowa to kierunek przygotowany z myślą o kształceniu wysokiej klasy specjalistów z zakresu marketingu. Zajęcia pozwalają zdobyć wiedzę

Bardziej szczegółowo

Strategiczna Karta Wyników

Strategiczna Karta Wyników Strategiczna Karta Wyników 1 Strategiczna Karta Wyników zwana również metodą BSC - Balanced Scorecard to koncepcja monitorowania strategii w długoterminowej perspektywie. Wykorzystuje spójny system finansowych

Bardziej szczegółowo

Teoria organizacji. Ćwiczenia V. Wyższa Szkoła Logistyki Mgr Weronika Węgielnik

Teoria organizacji. Ćwiczenia V. Wyższa Szkoła Logistyki Mgr Weronika Węgielnik Teoria organizacji Ćwiczenia V Restrukturyzacja Gwałtowna zmiana w aktywach przedsiębiorstwa, strukturze kapitałowej lub organizacyjnej w celu poprawy efektywności działania, wzrostu wartości i dostosowania

Bardziej szczegółowo

Jak wykorzystać markę w sklepie wielomarkowym?

Jak wykorzystać markę w sklepie wielomarkowym? Jak wykorzystać markę w sklepie wielomarkowym? Czy to, co masz, działa jak marka? 1. Marka potrafi samodzielnie przyciągać nowych klientów 2. Marka potrafi uzasadnić cenę, którą chcemy dostać 3. Marka

Bardziej szczegółowo

BIZNES PLAN. ZAŁĄCZNIK NR 9 do wniosku STRESZCZENIE PROJEKTU PRZEDSIĘWZIĘCIA

BIZNES PLAN. ZAŁĄCZNIK NR 9 do wniosku STRESZCZENIE PROJEKTU PRZEDSIĘWZIĘCIA ZAŁĄCZNIK NR 9 do wniosku BIZNES PLAN STRESZCZENIE PROJEKTU PRZEDSIĘWZIĘCIA 1. Do kogo jest adresowany, o jakie środki zabiegam, na co zostaną przeznaczone (mój wkład własny), dla kogo przeznaczony jest

Bardziej szczegółowo

ROLA STRATEGII W FIRMIE

ROLA STRATEGII W FIRMIE ROLA STRATEGII W FIRMIE Co to jest strategia? Słowo strategia pochodzi z Greki i oznaczało wodza, głównodowodzącego (strategos). Funkcja stratega była bardzo zaszczytna i odpowiedzialna, a osobę na to

Bardziej szczegółowo

AUDYT MARKETINGOWY- SAMOOCENA PROCESÓW/FUNKCJI W PRZEDSIĘBIORSTWIE

AUDYT MARKETINGOWY- SAMOOCENA PROCESÓW/FUNKCJI W PRZEDSIĘBIORSTWIE AUDYT MARKETINGOWY- SAMOOCENA PROCESÓW/FUNKCJI W PRZEDSIĘBIORSTWIE Proszę samodzielnie ocenić procesy/funkcje w przedsiębiorstwie: 0 Proces/funkcja nie występuje 1 Proces/funkcja zaczyna dopiero się rozwijać

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną dr Izabela Michalska-Dudek MARKETING Program zajęć Konsultacje: piątki

Bardziej szczegółowo

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2014/2015

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2014/2015 Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Karta przedmiotu Wydział Inżynierii Lądowej obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 201/2015 Kierunek studiów: Budownictwo Forma sudiów:

Bardziej szczegółowo

Biznesplan. Budowa biznesplanu

Biznesplan. Budowa biznesplanu BIZNESPLAN Biznesplan dokument zawierający ocenę opłacalności przedsięwzięcia gospodarczego [. Sporządzany na potrzeby wewnętrzne przedsiębiorstwa, jest także narzędziem komunikacji zewnętrznej m.in. w

Bardziej szczegółowo

Procedura STP. Procedura STP

Procedura STP. Procedura STP Procedura STP Procedura STP Segmentacja rynku (Segmenting) Wybór rynku docelowego (Targeting) Pozycjonowanie oferty (Positioning) 2 1 SEGMENTACJA RYNKU Korzyści z segmentacji Dostosowanie produktu do potrzeb

Bardziej szczegółowo

Strategia marketingowa i etapy jej analizy. Strategia marketingowa 1 / 42

Strategia marketingowa i etapy jej analizy. Strategia marketingowa 1 / 42 Strategia marketingowa i etapy jej analizy Strategia marketingowa 1 / 42 Co to jest strategia? program działania określający główne cele firmy i sposoby ich osiągnięcia, spójna koncepcja działania, której

Bardziej szczegółowo

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 15 zaliczenie z oceną

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 15 zaliczenie z oceną Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Zarządzanie Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: dr Tomasz Szopiński Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia Tryb studiów: Niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

Czym jest produkt i z jakich elementów się składa?

Czym jest produkt i z jakich elementów się składa? Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Życie produktu Dr Robert Góra Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania 18 kwietnia 2013 r. Czym jest produkt i z jakich elementów się składa? 1 Struktura produktu Produkt

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ I STRUKTURA BIZNES PLANU

ZAWARTOŚĆ I STRUKTURA BIZNES PLANU ZAWARTOŚĆ I STRUKTURA BIZNES PLANU I. STRESZCZENIE to krótkie, zwięzłe i rzeczowe podsumowanie całego dokumentu, które powinno zawierać odpowiedzi na następujące tezy: Cel opracowania planu (np. założenie

Bardziej szczegółowo

Badania rynku. Paulina Drozda

Badania rynku. Paulina Drozda Badania rynku Paulina Drozda BADANIE RYNKU I JEGO MIEJSCE W MARKETINGU CZYM JEST MARKETING? Marketing Marketing w nowym sensie jest procesem zaspokajania potrzeb klientów Zajmuje się badaniem potrzeb ludzkich

Bardziej szczegółowo

ZALECANA LITERATURA:

ZALECANA LITERATURA: ZALECANA LITERATURA: Marketing. Sposób myślenia i działania. Red. J. Perenc. Wydawnictwo Naukowe US, Szczecin 2002 A. Smalec, G. Rosa, L. Gracz: Marketing przewodnik do ćwiczeń. Wydawnictwo Naukowe US,

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodzie Technik Organizacji Reklamy

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodzie Technik Organizacji Reklamy Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodzie Technik Organizacji Reklamy Przedmiot: marketing Klasa: 1 Imię i nazwisko nauczyciela prowadzącego: Małgorzata

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Od Autora TOM I MONOGRAFIA STRATEGICZNA PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEGO ROZWAŻANIA TEORETYCZNE

SPIS TREŚCI. Od Autora TOM I MONOGRAFIA STRATEGICZNA PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEGO ROZWAŻANIA TEORETYCZNE iii SPIS TREŚCI Od Autora ix TOM I MONOGRAFIA STRATEGICZNA PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEGO ROZWAŻANIA TEORETYCZNE ROZDZIAŁ I. Ogólna Charakterystyka Polskiej Energetyki 1. Wstęp 1 2. Wprowadzenie 3 3.

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Pokonać konkurentów rynkowe strategie przedsiębiorstw W jaki sposób firmy tworzą strategie? Wojciech Dyduch Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 20 marca 2017 Strategia

Bardziej szczegółowo

BIZNESPLAN. Załącznik nr 1 do wniosku o przyznanie ze środków Funduszu Pracy dofinansowania na podjęcie działalności gospodarczej.

BIZNESPLAN. Załącznik nr 1 do wniosku o przyznanie ze środków Funduszu Pracy dofinansowania na podjęcie działalności gospodarczej. Znak: Załącznik nr 1 do wniosku o przyznanie ze środków Funduszu Pracy dofinansowania na podjęcie działalności gospodarczej BIZNESPLAN (nazwa firmy) (adres) (miejscowość, rok) Wersja nr 1 z 11.01.2016

Bardziej szczegółowo