Dr inŝ. Anna Beer-Zwolińska

Transkrypt

1

2 Plan prezentacji Kapitał intelektualny KI Przedsiębiorstwo jego wartość i zasoby KI jako składnik zasobów przedsiębiorstwa Znaczenie i wybrane kategoryzacje KI Własność intelektualna Kategorie wartości Wartość rynkowa w ustawach i standardach Wartość godziwa w ustawach i standardach Inne kategorie wartości Wycena Klasyfikacja metod wyceny Prezentacja wyceny Uzupełnienie Wybrane wartości niematerialne Rankingi marek Kapitał intelektualny w UE 2

3 Przedsiębiorstwo Kodeks Cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (z późn.zm.) Kodeks cywilny Art Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; prawa wynikające z umów najmu i dzierŝawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pienięŝne; koncesje, licencje i zezwolenia; patenty i inne prawa własności przemysłowej; majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne; tajemnice przedsiębiorstwa; księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. 3

4 Wartość przedsiębiorstwa Wartość przedsiębiorstwa PV wszystkich = strumieni PV pienięŝnych wartości + końcowej z okresów + prognozy Wartość rynkowa aktywów nieoperacyjnych Wartość przedsiębiorstwa to zdolność do trwania i generowania nadwyŝek gotówki. Konfiguracja posiadanego majątku Wiedza i umiejętności pracowników Generowanie nadwyŝek gotówki Inne czynniki Rynki zbytu za prof. dr hab. T. Dudyczem 4

5 Zasoby przedsiębiorstwa Zasoby przedsiębiorstwa Klasyfikacje zasobów Materialne Niematerialne Kapitał intelektualny Rutynowe Strategiczne Tendencje w budowaniu wartości firmy: malejące znaczenie zasobów (czynników) materialnych, wzrost znaczenia zasobów niematerialnych, czyli kapitału intelektualnego. Zgodnie z modelem Skandii (pioniera w dziedzinie kapitału intelektualnego) na kapitał intelektualny składa się kapitał ludzki i kapitał strukturalny. Zasoby Przedsiębiorstwa Materialne Niematerialne Kapitał intelektualny Rutynowe Strategiczne Brak powszechnie akceptowanej definicji kapitału intelektualnego. Powszechnie przyjmuje się, Ŝe kapitał intelektualny to źródło finansowania niematerialnych zasobów firmy przyczyniających się do generowania strumienia przyszłych korzyści, a więc w istotny sposób wpływających na proces kreowania wartości firmy. prof. dr hab. D.Dobija 5

6 Zasoby przedsiębiorstwa Zarządzanie zasobami Identyfikacja Ochrona Pomiar Rozwój Identyfikacja zasobów niematerialnych to przekształcanie wiedzy ulotnej w utrwaloną. Zasoby niematerialne to istotny czynnik konkurencyjności mikroi małych przedsiębiorstw, np. w odniesieniu do klientów to m.in.: formy kontaktu z poszczególnymi grupami klientów, wiedza o klientach, personalne związki z klientami, podtrzymywanie kontaktów z klientami. Zasoby niematerialne (WNiP) Wiedza naukowa lub techniczna, projektowanie i wdraŝanie nowych procesów lub systemów, licencje, własność intelektualna, znajomość rynku oraz znaki towarowe (łącznie z markami firmowymi i tytułami wydawniczymi), np. programy komputerowe, patenty, prawa autorskie, filmy kinowe, wykazy odbiorców, prawa obsługi hipotecznej, licencje połowowe, kontyngenty importowe, franchising, relacje z odbiorcami lub dostawcami, lojalność odbiorców, udział w rynku oraz prawa marketingowe. (pkt 9) MoŜliwość zaliczenia wartości niematerialnej jako składnika majątku wymaga jego identyfikacji, sprawowania nad nim kontroli i istnienia przyszłych korzyści ekonomicznych. (pkt 10) Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 38 6

7 Znaczenie Wpływ kapitału intelektualnego na wartość przedsiębiorstwa [ ] o wartości firmy w coraz mniejszym zakresie decydowały zasoby (czynniki) materialne. Tym czynnikiem, którego udział miał coraz większe znaczenie była umiejętność wykorzystywania zasobów niematerialnych, czyli posiadanego kapitału intelektualnego. prof. dr hab. M. Marcinkowska Wybrane elementy kapitału intelektualnego mogące wpływać na wzrost przychodów i obniŝkę kosztów: Renoma (marka) Związki z klientami: reputacja pozycja na rynku (krajowym i zagranicznym) obsługa posprzedaŝna Prawa: patenty znaki towarowe wzory uŝytkowe prawa autorskie: licencje, oprogramowanie, prawa wydawnicze domeny Związki z dostawcami: reputacja, pozycja na rynku (krajowym i zagranicznym) Technologiczne know-how (wiadomości i doświadczenia o charakterze technicznym nadające się do zastosowania w procesie produkcji) Zorganizowanie przedsiębiorstwa - wiedza w zakresie zarządzania i organizacji 7

8 Wybrane kategoryzacje H.Sanit-Onge G.Roos, J.Roos N.Bontis LUDZKI Know-how, Poziom wykształcenia, Kwalifikacje zawodowe, Wiedza i umiejętności, Predyspozycje zawodowe, Predyspozycje psychometryczne, Przedsiębiorczość zapał, innowacyjność, zdolności KLIENTÓW Znak firmowy, Klienci, Lojalność klientów, Marka firmy, Współpraca z firmami, Umowy koncesjonowane, Korzystne kontrakty ORGANIZACYJNY WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA Patenty, licencje, Prawa autorskie, Prawa do wzorów handlowych, Tajemnica handlowa, Znak handlowy, WyróŜniające usługi, Logo firmy AKTYWA INFRASTRUKTURALNE Filozofia zarządzania, Kultura organizacyjna, Procesy zarządzania, System informacyjny, System powiązań, Dr inŝ. Anna Relacje Beer-Zwolińska finansowe LUDZKI Wiedzy, Umiejętności, Motywacji, Zadań ORGANIZACYJNY PROCESÓW Przepływ informacji, Przepływ towarów i usług, Przepływ gotówki, Formy kooperacji, Procesy strategiczne ODNOWY I ROZWOJU, Specjalizacja, Procesy produkcyjne, Nowe koncepcje, SprzedaŜ i marketing, Nowe formy kooperacji KLIENTA Relacja z klientami, Relacja z dostawcami, Relacja z partnerami, Relacja z inwestorami LUDZKI Doświadczenie pracowników, Zdolność do pracy zespołowej, Kreatywność, Zdolność uczenia się STRUKTURALNY Procedury i systemy, Bazy danych, Wykorzystanie technologii informacyjnych, Zdolności innowacyjne RELACYJNY Marka, Relacje z dostawcami, Relacje z klientami, Relacje z innymi firmami za prof. dr hab. St. Kasiewicz, dr W. Rogowski, M. Kicińska 8

9 Wybrane kategoryzacje cd. Kapitał Intelektualny suma aktywów niematerialnych opartych na wiedzy Aktywa nieidentyfikowalne Aktywa identyfikowalne Nie posiadające oddzielnego bytu ekonomicznego Kapitał ludzki Relacje z klientami Kultura organizacyjna Przywództwo Reputacja Relacja z partnerami biznesowymi Pozostałe (struktury, procedury) Posiadające samodzielny byt ekonomiczny Marki (znaki towarowe) Prace B + R Patenty Kontrakty Prace autorskie Bazy danych (listy klientów) za prof. dr hab. G.Urbanek 9

10 Czym jest własność intelektualna i przyczyny jej szacowania Własność intelektualna (intellectual property) - część kapitału intelektualnego chroniona prawem. Najczęstsze przyczyny szacowania: Przy sprzedaŝy przedsiębiorstwa Przy sprzedaŝy lub udzielaniu praw Przy fuzjach i przejęciach przedsiębiorstw Przy podziałach przedsiębiorstw Wkłady niepienięŝne (aporty) W przypadku sporów właścicielskich Zabezpieczenie kredytu Restrukturyzacje przedsiębiorstw Na potrzeby sprawozdań finansowych (test na utratę wartości) 10

11 Plan prezentacji Kapitał intelektualny KI Przedsiębiorstwo jego wartość i zasoby KI jako składnik zasobów przedsiębiorstwa Znaczenie i wybrane kategoryzacje KI Własność intelektualna Kategorie wartości Wartość rynkowa w ustawach i standardach Wartość godziwa w ustawach i standardach Inne kategorie wartości Wycena Klasyfikacja metod wyceny Prezentacja wyceny Uzupełnienie Wybrane wartości niematerialne Rankingi marek Kapitał intelektualny w UE 11

12 Wartość rynkowa Cena i wartość Kupujący Cena Sprzedający Hipotetyczny kupujący Wartość Hipotetyczny sprzedający Wartość rynkowa jest odpersonifikowana i bezstronna, akceptowana przez kupującego i sprzedającego. 12

13 Wartość rynkowa USTAWA z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (z późn.zm.) USTAWA z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (z późn.zm.) USTAWA z dnia 8 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (z późn.zm.) Ustawy podatkowe Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych Art Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych Art Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zuŝycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych Art Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca połoŝenia, stanu i stopnia zuŝycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i cięŝarów. 13

14 Wartość rynkowa Międzynarodowe Standardy Wyceny MSW1 Wartość rynkowa jako podstawa wyceny pkt 5.2 Wartość rynkowa szacowana kwota, jaką w dniu wyceny moŝna uzyskać za składnik mienia, zakładając, Ŝe strony mają stanowczy zamiar zawarcia umowy, są od siebie niezaleŝne, działają z rozeznaniem i postępują rozwaŝnie, nie znajdują się w sytuacji przymusowej oraz upłyną odpowiedni czas eksponowania nieruchomości na rynku. Krajowe Standardy Wyceny KSWP Wartość rynkowa i wartość odtworzeniowa pkt Wartość rynkowa jest definiowana, jako szacunkowa kwota, jaką w dniu wyceny moŝna uzyskać za nieruchomość, zakładając, Ŝe strony mają stanowczy zamiar zawarcia umowy, są od siebie niezaleŝne, działają z rozeznaniem i postępują rozwaŝnie, nie znajdują się w sytuacji przymusowej, oraz upłynął odpowiedni okres eksponowania [nieruchomości] na rynku. 14

15 Wartość godziwa Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (z późn.zm.) Prawo bilansowe Ustawa o rachunkowości Art Za wartość godziwą przyjmuje się kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami. Międzynarodowe Standardy Rachunkowości / Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSR) / (MSSF) m.in. MSR 38 Wartości niematerialne pkt 8 Wartość godziwa jest kwotą, za jaką na warunkach rynkowych składnik aktywów mógłby być wymieniony pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami transakcji przeprowadzonej na warunkach rynkowych. 15

16 Wartość godziwa USTAWA z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (z późn.zm.) Kodeks spółek handlowych Kodeks spółek handlowych Art Sprawozdanie załoŝycieli naleŝy poddać badaniu jednego albo kilku biegłych rewidentów w zakresie jego prawdziwości i rzetelności, jak równieŝ celem wydania opinii, jaka jest wartość godziwa wkładów niepienięŝnych i czy odpowiada ona co najmniej wartości nominalnej obejmowanych za nie akcji bądź wyŝszej cenie emisyjnej akcji, a takŝe czy wysokość przyznanego wynagrodzenia lub zapłaty jest uzasadniona. 16

17 Wartość godziwa Międzynarodowe Standardy Wyceny MSW 2 Wartości nierynkowe jako podstawa wyceny pkt 3.2 Wartość godziwa. Kwota, za która składnik aktywów mógłby zostać wymieniony pomiędzy dobrze poinformowanymi, niezaleŝnymi i mającymi stanowczy zamiar zawarcia umowy stronami transakcji. ZMSW 1 Wycena do celów sprawozdań finansowych Wartość godziwa. Kwota, za jaką na warunkach rynkowych składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, lub kwota, za która zobowiązanie mogłoby zostać uregulowane pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami transakcji. (MSR 16, pkt 6). Krajowe Standardy Wyceny KSWP 2 Wartości inne niŝ wartość rynkowa pkt 3.3 Wartość godziwa - kwota, za jaką dany składnik aktywów moŝe być wymieniony na zasadzie transakcji rynkowej pomiędzy zainteresowanymi, dobrze poinformowanymi i niepowiązanymi ze sobą stronami. KSWS 2 WYCENA DO CELÓW SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH W ROZUMIENIU USTAWY O RACHUNKOWOSCI pkt. 2.9 Wartość godziwa jest to kwota, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony na zasadzie transakcji rynkowej pomiędzy zainteresowanymi, dobrze poinformowanymi i niepowiązanymi ze sobą stronami. W przypadku aktywnego rynku wartość ta określona jest przez cenę sprzedaŝy netto. W przypadku braku takich danych, wartość godziwą oszacowuje się za pomocą metod estymacji powszechnie uznanych za poprawne, określających najbardziej prawdopodobną cenę rynkową sprzedaŝy netto. 17

18 Inne kategorie wartości Międzynarodowe Standardy Wyceny MSW 2 Wartości nierynkowe jako podstawa wyceny pkt Wartość inwestycyjna lub indywidualna. Wartość, jaką określony składnik mienia ma dla konkretnego inwestora lub grupy inwestorów, zamierzających wykorzystać go do określonego celu inwestycyjnego lub operacyjnego. To subiektywne pojęcie wiąŝe określony składnik mienia z konkretnym inwestorem lub grupa inwestorów lub teŝ podmiotem posiadającym skonkretyzowane cele i/lub kryteria inwestycyjne Wartość szczególna. NadwyŜka wartości powyŝej wartości rynkowej, która odzwierciedla konkretne atrybuty składnika aktywów, mające wartość jedynie dla szczególnego nabywcy Wartość synergiczna. Dodatkowy element wartości powstały na skutek polaczenia dwóch lub większej liczby praw, gdzie wartość powstałego prawa jest wyŝsza od sumy praw pierwotnych. ZMSW 1 Wycena do celów sprawozdań finansowych 3.5. Wartość bilansowa 3.7. Wartość podlegająca amortyzacji Wartość netto moŝliwa do uzyskania Wartość odzyskiwalna Wartość rezydualna Wartość uŝytkowa 18

19 Inne kategorie wartości Krajowe Standardy Wyceny KSWP 2 Wartości inne niŝ wartość rynkowa pkt. 1.3 Niniejszy standard definiuje i przedstawia interpretację następujących rodzajów wartości: bankowo-hipotecznej, godziwej, indywidualnej (lub inwestycyjnej), katastralnej, ubezpieczeniowej, dla wymuszonej sprzedaŝy. Pkt 1.4. Do wartości nierynkowych zalicza się takŝe wartość odtworzeniową [ ]. Krajowe Standardy Wyceny KSWP Wartość rynkowa i wartość odtworzeniowa pkt 4.1 Wartość odtworzeniowa nieruchomości jest równa kosztom nabycia gruntu i kosztom wytworzenia jego części składowych, z uwzględnieniem stopnia zuŝycia przy załoŝeniu, Ŝe koszty te zostały poniesione w dniu wyceny. 19

20 Plan prezentacji Kapitał intelektualny KI Przedsiębiorstwo jego wartość i zasoby KI jako składnik zasobów przedsiębiorstwa Znaczenie i wybrane kategoryzacje KI Własność intelektualna Kategorie wartości Wartość rynkowa w ustawach i standardach Wartość godziwa w ustawach i standardach Inne kategorie wartości Wycena Klasyfikacja metod wyceny Prezentacja wyceny Uzupełnienie Wybrane wartości niematerialne Rankingi marek Kapitał intelektualny w UE 20

21 Rynkowe Rynkowe Kosztowe Kosztowe Dochodowe Dochodowe wyceny własności intelektualnej Kosztu historycznego Kosztu historycznego Kosztu odtworzenia / Kosztu odtworzenia / zastąpienia zastąpienia Opłat licencyjnych Opłat licencyjnych Ekonomicznej wartości Ekonomicznej wartości produktu produktu Hipotetycznej utraty Hipotetycznej utraty przychodów przychodów METODY RYNKOWE METODY KOSZTOWE METODY DOCHODOWE Porównanie Kosztu historycznego Kosztów odtworzenia / zastąpienia Opłat licencyjnych Ekonomicznej wartości produktu Hipotetycznej utraty przychodów polegają na porównaniu analizowanej wartości z innymi podlegającymi obrotowi zmierzają do oszacowania kosztu wytworzenia wartości podobnej lub identycznej polegają na zdyskontowaniu przepływów pienięŝnych związanych z analizowaną wartością niematerialną i prawną 21

22 Rynkowe Rynkowe Kosztowe Kosztowe Dochodowe Dochodowe Stosowanie metod wyceny Kosztu historycznego Kosztu historycznego Kosztu odtworzenia / Kosztu odtworzenia / zastąpienia zastąpienia Opłat licencyjnych Opłat licencyjnych Ekonomicznej wartości Ekonomicznej wartości produktu produktu Hipotetycznej utraty Hipotetycznej utraty przychodów przychodów Subiektywna ocena częstotliwości stosowania metod wyceny 22

23 Rynkowe Rynkowe Kosztowe Kosztowe Dochodowe Dochodowe rynkowe Kosztu historycznego Kosztu historycznego Kosztu odtworzenia / Kosztu odtworzenia / zastąpienia zastąpienia Opłat licencyjnych Opłat licencyjnych Ekonomicznej wartości Ekonomicznej wartości produktu produktu Hipotetycznej utraty Hipotetycznej utraty przychodów przychodów Wartość aktywów niematerialnych i prawnych jest szacowana w oparciu o porównywalne transakcje rynkowe. Uwarunkowania wyceny: Ograniczony dostęp do danych porównawczych Znacząca ilość występujących nieznanych uwarunkowań okołotransakcyjnych Aktualność danych na dzień szacowania Ergo: Utrudnienia w stosowaniu metody z powodu ograniczonej bazy porównawczej

24 Rynkowe Rynkowe Uwarunkowanie zastosowania metod rynkowych Warunki optymalne Kosztowe Kosztowe Kosztu historycznego Kosztu historycznego Kosztu odtworzenia / Kosztu odtworzenia / zastąpienia zastąpienia Dochodowe Dochodowe Opłat licencyjnych Opłat licencyjnych Ekonomicznej wartości Ekonomicznej wartości produktu produktu Hipotetycznej utraty Hipotetycznej utraty przychodów przychodów pozycje będące przedmiotem obrotu na rynku są jednorodne w dowolnym momencie moŝna znaleźć zainteresowanych nabywców i sprzedawców ceny są podawane do wiadomości publicznej aktywny rynek np.: Giełda Papierów Wartościowych rynkowe 24

25 Rynkowe Rynkowe Kosztowe Kosztowe Dochodowe Dochodowe kosztowe Kosztu historycznego Kosztu historycznego Kosztu odtworzenia / Kosztu odtworzenia / zastąpienia zastąpienia Opłat licencyjnych Opłat licencyjnych Ekonomicznej wartości Ekonomicznej wartości produktu produktu Hipotetycznej utraty Hipotetycznej utraty przychodów przychodów kosztowe Metoda kosztu historycznego Identyfikacja rzeczywistych kosztów poniesionych przy wytworzeniu wartości niematerialnych i prawnych Metoda kosztu odtworzenia Oszacowanie kosztu wytworzenia wartości identycznej z istniejącą. Metoda kosztu zastąpienia Oszacowanie kosztu wytworzenia wartości spełniającej analogiczne funkcje z istniejącą wartością Występuje brak korelacji pomiędzy kosztem wytworzenia, a wartością uŝytkową. 25

26 Rynkowe Rynkowe Kosztowe Kosztowe Dochodowe Dochodowe dochodowe Kosztu historycznego Kosztu historycznego Kosztu odtworzenia / Kosztu odtworzenia / zastąpienia zastąpienia Opłat licencyjnych Opłat licencyjnych Ekonomicznej wartości Ekonomicznej wartości produktu produktu Hipotetycznej utraty Hipotetycznej utraty przychodów przychodów dochodowe Wartość niematerialna jest warta tyle ile zdyskontowane przepływy pienięŝne netto jakie moŝna osiągnąć dzięki jej posiadaniu (w okresie jej Ŝycia ekonomicznego). Zmiennymi determinującymi wynik wyceny są: Okres projekcji, Projekcja przepływów z uwzględnieniem obecnej i przyszłej sytuacji rynkowej, Wartość prawa po okresie prognozy, Wartość praw dodatkowych, Kosztu kapitału (stopa dyskontowa). 26

27 Rynkowe Rynkowe Kosztowe Kosztowe Dochodowe Dochodowe dochodowe Kosztu historycznego Kosztu historycznego Kosztu odtworzenia / Kosztu odtworzenia / zastąpienia zastąpienia Opłat licencyjnych Opłat licencyjnych Ekonomicznej wartości Ekonomicznej wartości produktu produktu Hipotetycznej utraty Hipotetycznej utraty przychodów przychodów Metoda opłat licencyjnych Projekcja zdyskontowanych przychodów wynikających z wykorzystania opłaty relief from royalty - podstawą jest oszacowanie wykorzystania praw przynaleŝnych innej osobie - oszacowaniu podlegają prawa do pobierania poŝytków z posiadania analizowanej wartości lub prawa. Metoda ekonomicznej wartości produktu Na podstawie jednostkowej premii cenowej, którą skłonni są płacić klienci za produkt sygnowany danym znakiem towarowym. Procedura: Wybór atrybutów produktu Ocena kaŝdego z atrybutów w odniesieniu do analizowanej wartości Ustalenie wartości ekonomicznej Porównanie ceny z wartością ekonomiczną Obliczenie premii cenowej Metoda hipotetycznej utraty przychodów Oszacowanie róŝnicy wartości przedsiębiorstwa posiadającego i nieposiadającego prawa do analizowanej wartości. Przy zastosowaniu metody występuje teoretyczne załoŝenie utraty praw uŝytkowania. 27

28 Przedmiot wyceny Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (z puz. zm.) art. 3.1 p.14) Art Ilekroć w ustawie jest mowa o: [ ] 14) wartościach niematerialnych i prawnych - rozumie się przez to [ ] nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej uŝyteczności dłuŝszym niŝ rok, przeznaczone do uŝywania na potrzeby jednostki, a w szczególności: a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów uŝytkowych oraz zdobniczych, c) know-how. [ ] Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się równieŝ nabytą wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych. 28

29 Przedmiot wyceny znak towarowy USTAWA z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (z późn.zm.) Prawo własności przemysłowej Ustawa Prawo własności przemysłowej Art Znakiem towarowym moŝe być kaŝde oznaczenie przedstawione w sposób graficzny lub takie, które da się w sposób graficzny wyrazić, jeŝeli oznaczenie takie nadaje się do odróŝniania w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od tego samego rodzaju towarów innych przedsiębiorstw. Wyznaczniki wartości marki: Czas obecności na rynku Stopień znajomości wśród grupy docelowej Liczba lojalnych klientów Udział w rynku (miejsce w rankingu branŝowym) Zasięg geograficzny Wizerunek (podstawowe skojarzenia) Stabilność pozycji Poziom wsparcia marketingowego Próg wejścia koszt zastąpienia Poziom kapitalizacji przedsiębiorstwa właściciela marki Zainteresowanie uzyskaniem licencji na produkcję lub dystrybucję MoŜliwości wejścia na inne rynki produktowe Stopień ochrony

30 Wycena znaku towarowego metoda dochodowa Metoda opłat licencyjnych Zmienne determinujące wynik wyceny: W P - wartość praw W J - opłata wartość jednostkowa r - stopa dyskonta n - liczba lat t - stopa podatku dochodowego RV- zdyskontowana wartość rezydualna

31 Plan prezentacji Kapitał intelektualny KI Przedsiębiorstwo jego wartość i zasoby KI jako składnik zasobów przedsiębiorstwa Znaczenie i wybrane kategoryzacje KI Własność intelektualna Kategorie wartości Wartość rynkowa w ustawach i standardach Wartość godziwa w ustawach i standardach Inne kategorie wartości Wycena Klasyfikacja metod wyceny Prezentacja wyceny Uzupełnienie Wybrane wartości niematerialne Rankingi marek Kapitał intelektualny w UE 31

32 Wartości niematerialne Wybrane wartości niematerialne znak towarowy domeny internetowe uŝytkowany software, w szczególności ten, który jest wykazywany w ewidencji środków trwałych jako całkowicie zamortyzowany zezwolenia na prowadzenie działalności, koncesje know-how Know-how zespół technicznej lub pozatechnicznej wiedzy i doświadczeń o charakterze poufnym, który cechuje moŝliwość zidentyfikowania i opisu praktycznego wykorzystania w działalności gospodarczej (potencjalna bądź rzeczywista). np. wypracowany system standardów jakości obsługi klientów, metoda zmniejszenia kosztów produkcji danego towaru, długoterminowa strategia public relation wobec danego klienta, oryginalny system archiwizacji danych, czy teŝ zarządzania zamówieniami. 32

33 Wybrane wartości niematerialne Domeny Sex.com 2010 r. 13 mln $ Fund.com 2008 r. 10 mln $ Porn.com 2007 r. 9,5 mln $ Diamond.com 2006 r. 7,5 mln $ Slots.com 2010 r. 5,5 mln $ Toys.com 2009 r. 5,1 mln $ Clothes.com 2008 r. 4,9 mln $ Vodka.com 2008 r. 3,0 mln $ Candy.com 2008 r. 3,0 mln $ Shopping.de 2008 r. 2,8 mln $ (1,9 mln euro) cruises.co.uk 560 tys. funtów koszt zakupu przez właściciela cruise.co.uk beer.com 7,0 mln $ orange.pl ok. 0,5 mln PLN sport.pl ok. 0,2 mln PLN 33

34 Strategia Lizbońska Sprostać wyzwaniom (marzec 2000) Trzy filary Działania Innowacyjność Liberalizacja rynków i sektorów Wzrost przedsiębiorczości Spójność społeczna 34

35 35