Przedmiot: podstawy prawne finansów lokalnych wykład IV

Transkrypt

1 Subwencje i dotacje j.s.t. Przedmiot: podstawy prawne finansów lokalnych wykład IV Dr Izabella Ewa Cech Materiały wewnętrzne PWSZ Głogów rok akademicki 2012/2013

2 Wstęp - zakres wykładu -Subwencja ogólna - subwencje uzupełniające i równowaŝące - wypłaty gmin na rzecz subwencji, subwencja oświatowa i problemy - dotacje celowe a zadania gmin - środki z ARiMR i FP

3 Subwencja - Znaczenie subwencji a opłaty wyrównawczej -Subwencja ogólna - rodzaje -Subwencja wyrównawcza -Subwencja uzupełniająca -Subwencja równowaŝąca

4 Znaczenie subwencji -Wyrównanie moŝliwości finansowych pomiędzy słabymi a silnymi gminami - subwencje wyrównawcze wspierają słabe finansowo j.s.t -Porządkowanie systemu dochodów j.s.t - wpłaty wyrównawcze wyrównanie poziomów finansowych j.s.t - samorządy silne płacą podatki dla słabych

5 Subwencja ogólna -Źródło dochodu samorządu gminnego określone ustawami - wypłacana z budŝetu państwa (art.54) - ustalana wg zobiektywizowanych kryteriów ( art. 55) - ustalana i rozdzielana przez Ministra Finansów na rzecz kaŝdej gminy z budŝetu państwa decyzja administracyjna

6 Subwencja Ustawowo określone świadczenie będące z jednej strony dochodem samorządu terytorialnego a z drugiej ustawowo określonego świadczenia pienięŝnego Skarbu Państwa na rzecz samorządu. Świadczenie ma charakter ogólny, bezzwrotny, nieodpłatny, przymusowy uzyskanie subwencji spełnienie warunków

7 Problemy subwencjowe - Katalog i konstrukcje subwencji ogólnych uzaleŝnione od poszczególnych ustaw o dochodach j.s.t -Brak stabilizacji w zakresie prawa o subwencjach -Niektóre subwencje mają charakter trwały - problemy wspierania gmin subwencjami (strona dochodowa)

8 Podział subwencji po 2004 roku Subwencja ogólna Część Część Część wyrównawcza równoważąca oświatowa Kwota podstawowa Kwota uzupełniająca

9 Subwencja wyrównawcza -Podstawowy składnik subwencji ogólnej -Przeznaczona dla gmin słabych ekonomicznie -Dochód podatkowy na 1 mieszkańca mniejszy od średniej krajowej

10 Wskaźnik G i Gg -Wskaźnik G podstawowe dochody podatkowe danej gminy w przeliczeniu na 1 mieszkańca kwota dochodów podatkowych gminy w roku x liczba mieszkańców gminy -Wskaźnik Gg wskaźnik obliczany dla wszystkich gmin w kraju sumę dochodów podatkowych wszystkich gmin Liczba mieszkańców w kraju

11 Metody obliczania subwencji wyrównawczej Trzy metody obliczania subwencji wyrównawczej (s) S= L x [0,9(40%Gg-G)+ 40,75% Gg] S= L x [ 0,8(75%Gg-G)+12,75%Gg)] S= L x 0,75(92% Gg - G)

12 Objaśnienia wzorów S kwota subwencji wyrównawczej L liczba mieszkańców gminy G kwota dochodów podatkowych danej gminy na 1 mieszkańca Gg - kwota dochodów podatkowych wszystkich gmin na mieszkańca 40% Gg ustalony w ustawie przysługujący poziom

13 Kwoty wyrównawcze Przekazywane przez Ministra Finansów W 12 równych ratach Wyliczone na podstawie wskaźników G i Gg przekazanych w sprawozdaniach Ustalane w oparciu o dochody podatkowej wg stawek ustawowych Nie branie pod uwagę polityki podatkowej gminy Dochody podatkowej o mniejszym znaczeniu nie maja wpływu

14 Problemy naliczania subwencji -właściwy wybór i ustabilizowanie dochodów j.s.t - W jakiej wysokości powinno być wyrównanie do potencjału średniego? 40%,50%, 75%,90%, 95% róŝnicy między G a Gg -Czy wskaźniki mają dotyczyć określonej liczby mieszkańców gmin - subwencja wypłacana ma być wszystkim gminom czy nie?

15 Subwencja uzupełniająca Kwota uzupełniająca samodzielnie źródło dochodu j.s.t, składnik subwencji wyrównawczej Przeznaczony dla gminy średniej gęstości zaludnienia w kraju A-B Su= Lx 17% G A

16 Subwencja równowaŝąca Wprowadzona przez ustawę z 2003 roku Ogólna kwota przeznaczona na finansowanie gmin powstaje z wpłat gmin silnych finansowo a takŝe wpłat tych gmin u których ze względu na wysoki wskaźnik G subwencja uzupełniająca nie jest wypłacana Nie jest konstrukcją trwałą Przekazywana pomiędzy gminy w celu uzupełnienia dochodów w związku ze zmianą finansowania zadań

17 Finansowanie zadań Wprowadzone od 2004 r. polegają na Przekazaniu j.s.t niektórych nowych zadań, ograniczeniu dotacji celowych Zwiększeniu udziału w PIT i CIT Subwencja równowaŝąca ma dostosować zmiany w zakresie sposobu finansowania zadań. Subwencja ubezpieczająca system dochodów gminy

18 Podział subwencji równowaŝacej 50% - dla gmin o dochodach niŝszych od dochodów bazowych 10% - gminy, u których wydatki na dopłatę do mieszkań w przeliczeniu na 1 mieszkańca były wyŝsze od średniej krajowej 10% - gminy w których wydatki na oświetlanie ulic placów były wyŝsze od średniej krajowej 30% - gminy u których dochody z subwencji wyrównawczej były niŝsze od średniej krajowej

19 Wpłaty gmin Obowiązuje od 1996 roku Poziomy podział dochodów między gminami. Wpłaty gmin silnych finansowo powiększają subwencję ogólną Przejęcie nadmiaru dochodów podatkowych gmin Wysokość wpłat określa wskaźnik P (potencjał podatkowy w skali kraju) i G (potencjał podatkowy gminy)

20 Obliczanie wpłat (w) W = L x 20% (G- 150% Gg) dla 200%Gg> G> 150%Gg W = L x [10%Gg + 25% (G-200%Gg)] Dla 300% Gg > G > 200% Gg W= Lx[ 35% Gg + 30% (G- 300% Gg)] dla G < 300% Gg

21 Subwencja oświatowa Zasada pieniądz idzie za uczniem Subwencja ustalana jest na nie więcej niŝ 12,8% planowanych dochodów budŝetu państwa Ustalana przy zastosowaniu algorytmu Minister ds. oświaty określa wysokość subwencji na realizację zadań szkolnych i pozaszkolnych Finansowanie wydatków bieŝących

22 Problemy prawne subwencji Problemy prawne subwencji - Odpowiedni wskaźnik G zasady ustalania wskaźnika - Brak ustawowego wskazania aktu prawnego ustalenia subwencji. Minister Finansów przekazuje a forma aktu? -Z jednej strony przysługuje roszczenie art. 32 ust. 2 a reguła ogólna brak roszczenia art. 32 ust. 1 u o fin. publ. -Roszczenie cywilnoprawne o subwencję - Przydział bez decyzji, a zwrot na podstawie decyzji

23 Dotacje celowe Art. 166 Konstytucji ustawa moŝe zlecić zadania j.s.t. Art. 8 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym ustawy mogą nakładać obowiązki wykonania zadań zleconych art.8 ust. 2 zadania administracji rządowej Dotacje celowe przekazywane przez wojewodów

24 Dotacje na dofinansowanie inwestycji Ustawa z 13 listopada 2003 r o dochodach j.s.t (Dz. U. nr 203, poz Poprzednio takŝe ustawa z 26 listopada 1998 roku doch js.t. na lata Z budŝetu państwa dotacje celowe na dofinansowanie inwestycji realizowanych przez gminy 50%

25 Inwestycje wieloletnie Inny rodzaj dotacji celowych Dotacje na inwestycje uznane dla gmin (powiatów, województw) Realizacja polityki inwestycyjnej państwa Dofinansowanie inwestycji objętych kontraktem wojewódzkim Ustawa z 2004 roku o Narodowym Planie Rozwoju Ustawa z 2003 roku dotacje inwestycyjne dla szkół i placówek oświatowych i in.

26 Zadania bieŝące gmin Zadania bieŝące gmin Art. 43 ustawy z 2003 roku -Zadania objęte mecenatem państwa w dziedzinie kultury - wspieranie edukacji na terenach wiejskich - dotacje celowe na zadania własne i zlecone - dotacje na usuwanie skutków kataklizmów

27 Dotacje na finansowanie zadań Art.8 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym zadania na podstawie porozumienia z zakresu administracji rządowej Gmina moŝe wykonywać zadania właściwości powiatu, województwa Porozumienia o charakterze administracyjnym Spory majątkowe rozpatruje sąd powszechny

28 Środki z ARiMR i FP Ustawa z 29 grudnia 1993 r. (Dz. Z 1994 nr 1 poz.2 ze zmian o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Zadania Wspieranie inwestycji -w rolnictwie -przetwórstwo rolno-spoŝywcze -Usługi dla rolnictwa - poprawa struktury agralnej - wspieranie przedsięwzięć nowych miejsc pracy

29 Realizacja zadań agencji Dopłata do oprocentowania kredytów bankowych Finansowanie lub udział w finansowaniu wspieranych zadań Udzielanie gwarancji i poręczeń kredytowych Realizacja zadań ze środków pochodzących z funduszy UE lub innych źródeł zagranicznych

30 Działalność agencji 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 30 stycznia 1996 w sprawie szczegółowych kierunków działań ARiMR (Dz.U. nr 16, poz. 82 ze zmian) -Budowa wodociągów, kanalizacji i oczyszczalni ścieków na terenach wiejskich - telefonizacja wsi - budowa i modernizacja dróg gminnych oraz powiatowych -Gospodarka odpadami -Zaopatrzenie w energie elektryczną

31 Fundusz pracy Ustawa z 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. nr 99 poz ze zmian) państwowy fundusz celowy prace interwencyjne roboty publiczne Finansowanie przez okres 12 miesięcy Starosta zawiera z pracodawcą umowę

32 Dziękuję za uwagę