PKB, Inflacja - dokładność prognoz

Transkrypt

1 Notatki do wykładu 1012 PKB, Inflacja - dokładność prognoz - Dokładność europejskich prognoz PKB i inflacji - Dokładność polskich prognoz PKB i inflacji - Prognozowanie inflacji w Bankach Narodowych - Porównania L.E. Oller, B. Barot (2000) The accuracy of European growth and inflation forecasts. International Journal of Forecasting nr16 M. Greszta, W. Maciejewski (2002) Macroeconomic Forecasts in transition- Polish Projections in the 90s M. Greszta, W. Maciejewski (2002) Efficiency of Macroeconomic Forecast for Poland and Developed Countries. Dublin. M. Greszta, W. Maciejewski (2005) Kombinowanie prognoz gospodarki Polski. Gospodarka Narodowa, nr 5-6 1

2 Dokładność europejskich prognoz PKB i inflacji - Europejskie Instytuty Koniunktur i Cen - Banki Centralne Narodowy Bank Polski - Prace Artis(1996), Ash(1998), Mills, Pepper (1999), Pons(2000), Oller, Barot (2002), żeby wymienić tylko niektóre - Najczęściej prognozowane- PKB i Inflacja dla potrzeb polityki gospodarczej. 2

3 Badanie Ollera i Barota PKB i inflacja OECD Economic Outlook krajów Informacje o prognozach Instytutów Narodowych Prognozy publikowane w tym samym czasie (miesiącu) 3

4 Błędy prognoz PKB RMSE 1 2.3% - bardzo wysokie podobne do uzyskanych przez Zarnowitza (1992) Artis(1996) Niższe niż Mc Nees (1986) dla grupy G7 dla bardziej wrażliwych prognoz kwartalnych. L. Klein dla modeli makro ekonometrycznych ok. 2% 4

5 Porównanie z prognozami naiwnymi 1. Testowane dla trzech okresów Dla PKB , , Dla inflacji , , RMSE/SD aproksymacja indeksu U2 Theil (zob Holden (1994)) jeżeli większy od jedności to prognoza nie lepsza niż naiwna. (Tylko dla Norwegii wyższa od jedności). 3. porównanie z wartością z poprzedniego okresu. 4. Testowanie jako random walk z dryftem. Porównanie z ostateczną realizacją (korekty rewizje realizacji). Wnioski Prognozy inflacji lepsze niż PKB Coraz lepsze wyniki w czasie 5

6 Testowanie słabej efektywności informacyjnej Jeżeli prognoza na jeden okres do przodu - nie jest obciążona błędem systematycznym - nie występuje autokorelacja błędu prognozy To Słaba forma efektywności informacyjnej Ta definicja jest w ograniczonym sensie definicją prognoz racjonalnych McNees (1978) Ograniczoność- funkcja straty w prognozie symetryczna. Jeżeli nawet symetryczna, nieobciążona i bez autokorelacji to tylko warunek konieczny. Dostateczny jeżeli wykorzystane wszystkie dostępne informacje. Praktycznie nie do zweryfikowania. 6

7 Obciążoność (wg testu Theil a (U)) Autokorelacja e + u t = γ 0 + γ 1et 1 + γ 2et 2 t H 01 : γ 0 = 0, H 02 : γ 1 = γ 2 = 0 Autokorelacja tylko w jednym przypadku - Finlandii Obciążenia występują w dla PKB Francja INSE, OECD dla Norwegii i inflacja OECD dla Szwecji Potwierdzona słaba efektywność Nie potwierdza badania Diebold a (1997) w czasie wysokiej inflacji prognoza nie doszacowana, w przypadku niskiej inflacji przeszacowana. 7

8 Kierunkowość prognoz czy dobrze prognozują kierunek ( punkty zwrotne)? - na szczeblu mikro przedsiębiorstwa, ważniejsza dobra prognoza kierunkowa niż wielkość błędu w sensie RMSE czy MA. - sygnał dla przedsięwzięć inwestycyjnych cykl koniunkturalny. - sygnał dla banku czy inflacja przyspieszy czy nie- czy zmienić stopę procentową czy nie. W analizowanym okresie trzy główne recesje: - połowa lat siedemdziesiątych - wczesne lata osiemdziesiąte, - wczesne lata dziewięćdziesiąte. 8

9 Pytanie czy publikowane prognozy dobrze przewidziały te zmiany? - Generalnie naiwne lepsze od prognoz z modeli. - Złe sygnały w I ok. 40%, w II do 80% w III do 50% - Błędy dla PKB wyższe niż w przypadku inflacji 9

10 Podsumowanie dokładności prognoz europejskich - prognozy na rok do przodu przez OECD i narodowe Instytuty dla 13 krajów Europy - RMSE PKB - 1,9% inflacja - 1.6% - prognozy inflacji były lepsze niż prognozy naiwne - nie było istotnej różnicy pomiędzy dobrocią prognoz OECD i prognozami Instytutów krajowych. - Dwie prognozy były obciążone, jedna miała autokorelacje błędów. 10

11 - Prognozy kierunków były nie lepsze o prognoz naiwnych - Ogólnie prognozy inflacji obciążone były mniejszym błędem niż prognozy PKB. - W ostatnim okresie prognozy PKB dają coraz lepsze wyniki. - To są pozytywne wnioski dla polityki gospodarczej. Ale błędy nadal wysokie. - problem rewizji statystyk (realizacja) tu porównania po pierwszej rewizji. 11

12 Dokładność polskich prognoz PKB i inflacji - prognozy makroekonomiczne w Polsce do 1990 roku - rozwój prognoz makroekonomicznych w Polsce po 1990 roku - Program Phare Niezależne prognozy makroekonomiczne w Polsce. - dyskusja o porównywaniu prognoz - budowa Banku Makroekonomicznych prognoz. 12

13 Ogólne wnioski dla prognoz gospodarki Polski (lata ) - błędy prognoz - niższe niż prognoz naiwnych - efektywność prognoz ( w słabym sensie) inflacja efektywna, PKB różnie - poziom błędów nieco wyższy niż w badaniach Ollera i Barota - błędy prognoz podmiot prognozujący - optymizm prognoz rządowych - kombinowanie prognoz testy zawierania prognoz 13

14 Prognozowanie inflacji w Bankach Narodowych - cel inflacyjny- prognoza inflacji - znaczenie dobrej prognozy inflacji dla polityki Banku Centralnego stopa procentowa - w każdym Banku Centralnym system prognoz inflacji - wg ostatniego raportu EBC - prawie wszystkie banki wykorzystują modele neokeynesowskie - runda prognostyczna - znaczenie ekspertów - prognozy kombinowane - prognozy przedziałowe (wykresy wachlarzowe) - systematyczne raporty o inflacji 14

15 4,5 CPI średniorocznie - prognoza na 2005 rok 4,0 3,5 3,5 3,5 3,5 3,0 2,5 2,0 2,4 2,1 2,1 1,5 1,0 0,5 0,0 gru 03 mar 04 cze 04 wrz 04 gru 04 mar 05 cze 05 wrz 05 gru 05 inne ECMOD realizacja Wielom. (inne) Liczba prognoz 225 Usunięto przekraczające 2 odch.std. 9 Minimum 1,5 Średnia 2,7 Maksimum 3,9 15

16 RR Projekcja inflacji NBP lata ECMOD (stałe stopy procentowe) 1. Uwarunkowania projekcji 2. Model i korekty eksperckie 3. Zmiany w modelu po projekcji październikowej 4. korekty eksperckie 5. Założenia do prognozy (zewnętrzne i wewnętrzne) 6. Dekompozycja źródeł inflacji 7. niepewność w projekcji makroekonomicznej. (Odchylenie od ścieżki centralnej) 8. Dekompozycja niepewności. 16

17 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0, gru CPI średniorocznie - prognoza na 2006 rok 19-mar cze paź sty kwi

18 6 Dynamika PKB - prognoza na 2006 rok 5, ,5 4 3, gru mar cze paź sty kwi

19 LICZBA PROGNOZ W KATEGORIACH kategorie Suma wartość prognozy a. Dynamika PKB w cenach stałych b. CPI (średniorocznie) c. Stopa bezrobocia - koniec roku d. Dynamika eksportu e. Dynamika impo rtu f. Dynamika spożycia gospodarstw domowych

20 g. Dynamika spożycia zbiorowego h. Dynamika nakładów inwestycyjnych i. CPI (grudzień do grudnia) j. PPI (średnioroczna) k. Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu l. Dynamika wynagrodzenia realnego brutto w sektorze przedsiębiorstw m. Dynamika przeciętnego nominalnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw n. Kurs walutowy NBP (zł/usd) o. kurs zł/euro p. stopa redyskontowa, koniec okresu r.proc.saldo budżetowe (%PKB)

21 ŚREDNIA Z PROGNOZ kategorie Suma wartość prognozy a. Dynamika PKB w cenach stałych 4,6 4,5 4,7 4,8 4,7 4,4 4,2 4,3 4,3 4,3 4,3 4,3 4,3 b. CPI (średniorocznie) 6,7 2,8 2,5 2,7 2,8 2,7 2,6 c. Stopa bezrobocia - koniec roku 15,6 17,7 17,1 16,3 15,1 13,8 12,9 d. Dynamika eksportu 10,8 11,2 10,2 9,1 9,5 6,5 0,8 e. Dynamika importu 12,0 10,6 10,8 9,9 12,9 9,4 1,9 21

22 f. Dynamika spożycia gospodarstw domowych 4,0 3,5 3,8 3,8 3,7 3,6 3,4 g. Dynamika spożycia zbiorowego 1,7 1,7 1,6 1,5 1,2 1,2 1,1 h. Dynamika nakładów inwestycyjnych 9,7 8,8 10,1 9,4 9,3 8,4 7,6 i. CPI (grudzień do grudnia) 5,6 2,6 2,7 2,7 2,8 2,6 2,4 j. PPI (średnioroczna) 5,0 1,8 1,7 k. Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu 7,5 7,7 8,3 7,9 7,9 7,7 7,1 l. Dynamika wynagrodzenia realnego brutto w sektorze przedsiębiorstw 3,1 2,6 3,0 2,9 3,1 2,4 2,4 m. Dynamika przeciętnego nominalnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw 10,8 5,1 5,2 5,1 5,2 5,2 5,0 n. Kurs walutowy NBP (zł/usd) 3,8 3,7 3,6 3,6 3,5 3,4 3,5 o. kurs zł/euro 4,3 4,3 4,3 4,3 4,2 4,0 4,1 p. stopa redyskontowa, koniec okresu 7,2 5,6 5,4 5,3 5,3 4,9 4,8 r.proc.saldo budżetowe (%PKB) -4,6-4,3-3,7-3,2-3,1 22

23 6 Dynamika PKB - prognoza na 2007 rok 5,5 5 4,5 4 3, sty kwi lip lis lut maj