Projekcja inflacji Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu ECMOD. Luty 2008 r.

Transkrypt

1 Projekcja inflacji Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu ECMOD Luty 2008 r. 1

2 Projekcja inflacji luty proc q1 05q3 06q1 06q3 07q1 07q3 08q1 08q3 09q1 09q3 10q1 10q3-1 źródło: Instytut Ekonomiczny 2

3 Układ prezentacji Projekcja centralna Punkt startowy na tle projekcji październikowej Projekcja na lata Projekcja lutowa na tle projekcji październikowej Rozliczenie odchyleń od poprzedniej projekcji Korekty eksperckie Analiza niepewności projekcji inflacji Czynniki ujmowane w modelu wykresy wachlarzowe Czynniki nie ujęte w modelu 3

4 Projekcja centralna 4

5 Punkt startowy projekcji lutowej na tle projekcji październikowej PKB i jego składowe Rynek pracy Inflacja 5

6 PKB i jego składowe Punkt startowy 6

7 Nakłady na środki trwałe: nieznacznie niższe Nakłady inw es tycyjne (r/r) (%) Luty '08 Paźdz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

8 Spożycie indywidualne: niższa dynamika 7 Spoż ycie indyw idualne (r/r) (%) Luty '08 Paź dz Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

9 Wkład eksportu netto: wyższy Wkład eksportu netto (r/r) (%) Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

10 PKB: wyższa dynamika PKB (r/r) (%) Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

11 Rynek pracy Punkt startowy 11

12 ULC: nieznacznie niższa dynamika Pracujący BAEL (r/r) (%) Płace (r/r) (%) Luty '08 10 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 07Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 02Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 10Q1 10Q3 Luty '08 Paź dz. '07 ULC (r/r) (%) 7 Luty '08 5 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

13 Inflacja Punkt startowy 13

14 Inflacja: wyższa Inflacja CPI (%) Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

15 Inflacja netto: brak zmian Inflacja netto (%) 15 02Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 Luty '08 Paź dz. '07

16 Projekcja makroekonomiczna Stałe stopy procentowe 16

17 Założenia Projekcja makroekonomiczna 17

18 Wzrost za granicą: niższy do połowy 2009 r. PKB za granicą (r/r) (%) Luty '08 Paźdz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 W modelu ECMOD sektor zagraniczny reprezentują trzy gospodarki (odpowiednio z wagami): strefa Euro (87,8%) Wielka Brytania (7,2%) Stany Zjednoczone (5,0%) 18

19 Wzrost gospodarczy za granicą w porównaniu do projekcji październikowej w Stanach Zjednoczonych niższy zarówno w 2008 jak i 2009 r. odpowiednio o 0,8 i 0,5 pkt. proc. w strefie euro niższy o 0,4 pkt. proc. w 2008 r. i podobny w 2009 r. w Wielkiej Brytanii niższy zarówno w 2008 jak i 2009 r. odpowiednio o 0,8 i 0,2 pkt. proc. 19

20 Stopy procentowe za granicą: niższe w latach Stopa procentowa 3M za granicą Luty '08 Paźdz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 20

21 Rynkowe stopy procentowe za granicą niższe w porównaniu do projekcji październikowej w Stanach Zjednoczonych przeciętnie o ok. 1,9 pkt. proc w strefie euro przeciętnie o ok. 0,4 pkt. proc. w Wielkiej Brytanii przeciętnie o ok. 0,7 pkt. proc. 21

22 Ceny ropy: wyższe w całym horyzoncie prognozy Ce ny ropy ($/bar) Luty '08 Paźdz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

23 Poziom cen za granica: nieznacznie wyższa dynamika od III kw r. Inflacja za granicą (deflator PKB) (r/r) (%) Luty '08 Paźdz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 23

24 Inflacja deflatora PKB za granicą w porównaniu do projekcji październikowej w Stanach Zjednoczonych niższa zarówno w 2008 jak i 2009 r. odpowiednio o 0,3 i 0,1 pkt. proc. w strefie euro wyższa zarówno w 2008 jak i 2009 r. odpowiednio o 0,1 i 0,2 pkt. proc. w Wielkiej Brytanii niższa zarówno w 2008 jak i 2009 r. o 0,2 pkt. proc. 24

25 Ceny żywności r/r: znacznie wyższa dynamika na przełomie 2007 i 2008 r. Inflacja cen żyw noś ci (%) Luty '08 Paźdz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 Malejący wpływ eksperckiej prognozy cen żywności na inflację (wpływ ten wygasa całkowicie po 4 kwartałach) Dynamika cen żywności zbiega do dynamiki inflacji netto (nie prognozujemy sekwencji szoków, odchylających inflację cen żywności od inflacji netto) 25

26 Ceny paliw r/r: wyższa dynamika w krótkim horyzoncie projekcji Ceny paliw (r/r) (%) Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

27 PKB i jego składowe Projekcja makroekonomiczna 27

28 Nakłady inwestycyjne: nieznacznie niższa dynamika w 2008 r. Nak łady inw estycyjne (r/r) (%) Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

29 Spożycie indywidualne: niższa dynamika w całym horyzoncie projekcji Spoż ycie indyw idualne (r/r) (%) Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

30 Wkład eksportu netto: wyższy w I i II kw r. Wkład eksportu netto (r/r) (%) Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

31 PKB: dynamika wyższa w pierwszej połowie 2008 r., następnie poniżej ścieżki październikowej PKB (r/r) (%) Luty '08 0 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

32 Rynek pracy Projekcja makroekonomiczna 32

33 Rynek pracy: nieznacznie szybszy wzrost płac, wolniejszy liczby pracujących Płace (r/r) (%) Pracujący BAEL (r/r) (%) Luty '08 4 Paź dz. ' Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 02Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q Wydajność pracy (r/r) (%) Be zrobo cie BAEL (%) Luty '08 21 Paź dz. ' Luty '08 Paź dz. '07 02Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 02Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

34 ULC: początkowo niższa, następnie wyższa dynamika ULC (r/r) (%) ULC poza rolnictwem (r/r) (%) Luty '08 Paźdz. ' Luty '08 Paźdz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 02Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 34

35 Inflacja Projekcja makroekonomiczna 35

36 Inflacja netto: wyższa w krótkim horyzoncie projekcji (głównie ze względu na wysoki wzrost cen energii elektrycznej) 5 Inflacja netto (%) 4 Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 36

37 Determinanty inflacji netto r/r (%) 37 Tempo wzrostu r/r (%) 2006Q1 2006Q2 2006Q3 2006Q4 2007Q1 2007Q2 2007Q3 2007Q Q Q Q Q4 2010Q1 2010Q2 2010Q3 2010Q4 Determinanty inflacji netto projekcja ceny importu ULC poza rolnictwem

38 Inflacja CPI: wyraźnie wyższa w 2008 r. Inflacja CPI (%) Luty '08 Paź dz. ' Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3

39 Projekcja lutowa na tle projekcji październikowej Projekcja makroekonomiczna 39

40 Projekcja lutowa na tle projekcji październikowej: inflacja CPI Inflacja CPI utrzymuje się wyraźnie powyżej ścieżki z projekcji październikowej do połowy 2009 r. Na wyższą ścieżkę projekcji inflacji do połowy 2009 r. wpływają: dynamika cen żywności trzy pierwsze kwartały 2008 r. inflacja netto, w tym wzrost cen energii elektrycznej (w lutym 2008 r.) do I kw r. dynamika cen paliw do połowy 2009 r. 40

41 Projekcja lutowa na tle projekcji październikowej: inflacja netto Po wyłączeniu wpływu podwyżek cen energii, inflacja netto w projekcji lutowej kształtuje się w krótkim horyzoncie projekcji w sposób zbliżony do ścieżki z poprzedniej rundy prognostycznej Wpływ na inflację, silniejszego niż w projekcji październikowej, wzrostu jednostkowych kosztów pracy jest w znacznej mierze kompensowany niższymi cenami importu 41

42 Rozliczenie inflacji CPI Projekcja makroekonomiczna 42

43 Dekompozycja odchylenia między lutową a październikową ścieżką inflacji Dekompozycja odchylenia między lutową a październikową ścieżką inflacji (pkt. proc.) Inflacja netto Inflacja cen żywności Inflacja cen paliw Q4 08Q2 08Q4 09Q2 09Q4 43

44 Ceny żywności* i ceny paliw 1.5 Odchylenie lutowej projekcji inflacji CPI w wyniku zmiany ścieżki cen żywności z październikowej na lutową (pkt. proc.) Zmiana inflacji CPI 1.5 Odchylenie lutowej projekcji inflacji CPI w wyniku zmiany ścieżki cen paliw z październikowej na lutową (pkt. proc.) Zmiana inflacji CPI Q4 08Q2 08Q4 09Q2 09Q Q4 08Q2 08Q4 09Q2 09Q4 * Ceny żywności wpływają bezpośrednio na CPI przez 4 pierwsze kw. projekcji. W kolejnych kwartałach ceny żywności wpływają na CPI w sposób pośredni poprzez wbudowane w model sprzężenia. 44

45 Korekty eksperckie Projekcja makroekonomiczna 45

46 Korekty eksperckie Główne obszary korekt w lutowej rundzie prognostycznej: Kurs walutowy: wzmocniona ścieżka kursu walutowego w całym horyzoncie projekcji. Korekta zakłada trwały charakter umocnienia kursu w ostatnim okresie (obserwowanemu umocnieniu kursu nie towarzyszyła istotna zmiana konkurencyjności cenowej handlu zagranicznego). Struktura wzrostu PKB: charakter i zakres korekt zbliżony do korekt z poprzednich rund prognostycznych. Struktura wzrostu PKB korygowana w kierunku wzmocnienia wkładu popytu wewnętrznego przy osłabieniu wkładu eksportu netto. Inflacja netto: korekta uwzględniająca podwyżkę cen energii elektrycznej 46

47 Łączny wpływ korekt na inflację i PKB Inflacja CPI (%) Q1 10Q3 02Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q PKB (r/r) (%) Po korektach Po korektach Bez korekt Bez korekt 02Q1 02Q3 03Q1 03Q3 04Q1 04Q3 05Q1 05Q3 06Q1 06Q3 07Q1 07Q3 10Q1 10Q3 47

48 Niepewność projekcji inflacji 48

49 Czynniki niepewności ujmowane w modeluwykres wachlarzowy Niepewność projekcji 49

50 Projekcja inflacji luty proc q1 05q3 06q1 06q3 07q1 07q3 08q1 08q3 09q1 09q3 10q1 10q3-1 źródło: Instytut Ekonomiczny 50

51 Dekompozycja niepewności ścieżki centralnej (dekompozycja wachlarza) ceny żywności mają dominujący wpływ na niepewność projekcji inflacji w całym jej horyzoncie w krótkim okresie: dodatkowo na niepewność inflacji wpływa inflacja netto, ceny ropy i paliw oraz kurs walutowy w długim okresie: niepewność inflacji uzależniona jest od deflatora PKB, cen importu i eksportu, kursu walutowego oraz zmiennych opisujących rynek pracy Wachlarz nie ujmuje niepewności modelu (jest konstruowany przy założeniu, że model jest adekwatny) 51

52 Zestawienie prawdopodobieństw dla inflacji Prawdopodobieństwo, że inflacjabędzie poniżej 1,5% poniżej 2,5% poniżej 3,5% poniżej projekcji centralnej w przedziale (1,5%; 3,5%) I kw ,000 0,000 0,044 0,507 0,044 II kw ,000 0,005 0,137 0,507 0,137 III kw ,007 0,072 0,297 0,506 0,290 IV kw ,035 0,132 0,338 0,505 0,303 I kw ,074 0,205 0,412 0,506 0,338 II kw ,105 0,248 0,453 0,507 0,348 III kw ,114 0,267 0,478 0,509 0,364 IV kw ,136 0,293 0,496 0,514 0,360 I kw ,158 0,319 0,519 0,520 0,361 II kw ,173 0,338 0,531 0,523 0,358 III kw ,169 0,331 0,525 0,518 0,355 IV kw ,186 0,344 0,528 0,518 0,342 52

53 percent Projekcja dynamiki PKB luty q1 05q3 06q1 06q3 07q1 07q3 08q1 08q3 09q1 09q3 10q1 10q3 0 źródło: Instytut Ekonomiczny 53

54 Czynniki niepewności nie ujęte w modelu Niepewność projekcji 54

55 1. Silniejsze spowolnienie w gospodarce światowej (Inflacja ) głębsze i trwalsze wyhamowanie gospodarki USA większy niż założono wpływ osłabienia koniunktury w USA na gospodarkę światową, a strefę euro w szczególności 2. Ocena sytuacji na rynku pracy i presji kosztowej w punkcie startowym projekcji z wykorzystaniem danych BAEL (Inflacja ) przeszacowanie populacji BAEL (brak wystarczającego uwzględnienia odpływów migracyjnych przez GUS) może prowadzić do zawyżenia historycznych dynamik liczby pracujących i ULC, a w konsekwencji do przeszacowania presji kosztowej w punkcie startowym projekcji istotny spadek populacji BAEL w II i III kw r. wpłynął na zmianę założonej ścieżki aktywnych zawodowo w całym horyzoncie projekcji 55

56 3. Skłonność przedsiębiorstw do przenoszenia wzrostu kosztów pracy na ceny w warunkach globalizacji (Inflacja ) ograniczona możliwość przerzucania wzrostu kosztów produkcji na ceny w wyniku wzrostu presji konkurencyjnej zwiększona możliwość redukcji innych niż koszty pracy kosztów produkcji możliwość częściowej amortyzacji wzrostów kosztów produkcji obniżką marż (bardzo dobre wyniki finansowe przedsiębiorstw) 4. Wzrost napięć na rynku pracy (Inflacja ) natężenie i charakter ruchów migracyjnych wpływ ożywienia gospodarczego i zachęt fiskalnych (redukcja klina płacowego) na wzrost efektywnej podaży pracy wpływ na rynek pracy regulacji dotyczących płacy minimalnej i przechodzenia na wcześniejsze emerytury eskalacja żądań płacowych w sektorze publicznym 56

57 5. Kształtowanie się cen żywności (Inflacja ) krajowe ceny żywności w coraz większym stopniu uzależnione od trendów na rynkach światowych długoterminowe prognozy instytucji zewnętrznych (m.in. Banku Światowego i OECD) zakładają wyhamowanie dynamiki cen podstawowych produktów żywnościowych od 2009 r. wysoki obecnie poziom relatywnych cen żywności może uruchomić dostosowania podażowe utrzymanie szybkiego wzrostu popytu na żywność ze strony krajów rozwijających się zwiększenie (zmniejszenie) subwencjonowania biopaliw (szczególnie w USA) 6. Kurs walutowy (Inflacja ) trudności z prognozowaniem kursu złotego przekładają się na wysokie ryzyko istotnych odchyleń jego przyszłych realizacji od ścieżki z projekcji 57

58 7. Dane po cut-off date Otoczenie zewnętrzne: dane dostępne po cut-off-date potwierdzają ryzyko znacznego spowolnienia gospodarczego w Stanach Zjednoczonych wzrost ryzyka niższych stóp proc. w strefie euro i Wielkiej Brytanii w stosunku do założeń z projekcji Wstępny szacunek PKB za 2007 r. (GUS, 30 stycznia br.): implikacje dla punktu startowego projekcji: zbliżona dynamika PKB, słabsze spożycie, wyższe inwestycje, wyraźnie mniejszy deficyt handlu zagranicznego wzrost prawdopodobieństwa szybszego niż w projekcji domykania się luki popytowej i wolniejszego narastania nierównowagi zewnętrznej Dane BAEL za IV kw r. (GUS, 25 luty br.): implikacje dla punktu startowego projekcji: wyższy wzrost liczby pracujących, głębszy spadek stopy bezrobocia wzrost prawdopodobieństwa silniejszej presji kosztowej w średnim horyzoncie projekcji Ceny paliw i gazu wzrost prawdopodobieństwa niższej realizacji cen paliw w 1 kw r. w porównaniu z założeniami projekcji złożony do URE wniosek PGNiG sugeruje ryzyko wyższego od oczekiwanego wzrostu cen gazu 58

59 Czynniki niepewności - podsumowanie Niepewność projekcji 59

60 Po uwzględnieniu pozamodelowych czynników niepewności ocenia się, że: ryzyko projekcji w krótkim jej horyzoncie rozkłada się symetrycznie w długim horyzoncie bardziej prawdopodobne jest zrealizowanie się inflacji poniżej ścieżki z projekcji Niepewność projekcji 60