PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE
|
|
- Stanisława Paluch
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXII 1988 F..FEKTYWNOSt ZWIĘKSZONEJ PRODUKCJI WOSKU W RODZINACH PSZCZELICH Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa WPROW ADZENIE Średnia produkcja wosku od jednej rodziny pszczelej w Polsce wynosi 0,3 kg (Gromi,s'z, B'Ownitk 1969, Pidek 1983). W RFN ilość ta jest zbliżona i kształtuje się na poziomie 0,25 kg (G l e i m 1981 t PrOdukcję taką uzyskują pasieki wymieniające w rodzinie od 3,2 do 4,0 plastrów (G rr o m i s z, B'O W n i k 1969). W pasiekach prowadzonych intensywnie w ciągu sezonu wymienia się w rodzinie pszczelej połowę plastrów, a nawet wszystkie, co daje odpowiednio większą produkcję wosku. Przyjmuje się, że na wyprodukowanie l kg wosku pszczoły zużywają żytkowych (G rr o m i s z, Z a l e w s ki 1964, S k o w r a n e k 1976, G r 'Om i s z i in. 1979). W Polsce do skupu trafia w ciągu roku zaledwie 0,2 kg wosku z jednej roaziny pszczelej. Prawie całość wraca do pasiek w postaci węzy. Róznica wynosi 0,03 kg (S k o w r o n e k 1981). Rodziny pszczele 'Odbudowując węzę dodają wosku od 19% do 41,4% w stosunku do ciężaru węzy, w zależności od jej grubości, rasy pszczół, siły rodzin, warunków pożytkowych (G r o m i s z, Z a l e w s kii 1964, S k o w roń e k 1976, G r o- m is z i in. 1979). Przyjmuje się, że na wyprodukowanie 1 kg wosku pszczoły zużywają energię równej wartości 3,04 kg miodu, co zostało określone jako chemiczny równoważnik miodowo-woskowy (B o r n u s i in ), pozwalający w obliczeniach ekonomicznych traktować produkcję miodu i wosku jako sprzężoną (P i d ek 1977). W ZSRR do celów obliczeń ekonomicznych przyjmuje się relację między miodem i woskiem na. poziomie 1:2,5 (Prokofeva 1973). - Określenie wpływu zwiększonej liczby poddanych do odbudowania. arkuszy węzy na. rozwój rodzin i ich produkcję oraz ocena efektywnośei ekonomicznej takiego postępowania było przedmiotem niniejszego opracowania.
2 METODYKA Badania przeprowadzono w pasiece Kwiaciarskiego Zakładu Dośwadczalnego w Nowym Dworze k. Skierniewic w okresie od 1985 do 198B roku. Wytypowano do tego 32 rodziny pszczele będące krzyżówką pszczół kraińskich (9) z miejscowymi (d') w czterech grupach, po 8 rodzin w każdej. Grupa kontrolna składała się z 8 rodzin pszczelich silnych obsiadających plastrów i 8 rodzin średniej siły obsiadających 7-8 plastrów. Grupa doświadczalna składała się z rodzin odpowiadającej siły. W połowie maja po rozpoczęciu pobielania plastrów przez rodziny pszczele zaczęto poszerzanie rodzin węzą. Grupa kontrolna rodzin pszczelich poszerzana była w sposób, który można uznać jako standardowy. Rodziny średniej siły otrzymały na początek dwie ramki z węzą, a rodziny silne 3 ramki z węzą. Rodziny otrzymały do odbudowania dwukrotnie więcej węzy, a więc odpowiednio 4 i 6 ramek z węzą. W odstępach cotygodniowych sprawdzano stopień odbudowania arkuszy węzy. W przypadku prawie całkowitego odbudowania węzy podawano następną porcję. Stanowiła ona z zasady połowę porcji podanej uprzednio. W okresie prowadzenia doświadczenia przprowadzono następujące pomiary: Stopień odbudowyp!astrów. W odstępach dekadowych oceniano stopień odbudowania poszczególnych arkuszy węzy w skali 5-stopniowej: 1 - węza w początkowym stadium odbudowywania, 2 - komórki plastra odbudowane do połowy na więcej niż połowie powierzchni węzy (25% odbudowy), 3 - komórki odbudowane więcej niż do polowy na całej powierzchni węzy (50010 odbudowy), 4 - połowa powierzchni węzy odbudowana w całości na pozostałej powierzchni częściowo (75% odbudowy) 5 - cala powierzchnia węzy odbudowana (100% odbudowy). Na tej podstawie określono dynamikę odbudowy plastrów przez rodzinę w _róż~ycr terminach _po wstawieniu w~~? do _gniazda rodzin, Ilość uzyskanego wosku. Wosk z 35 nowo odbudowanych plastrów ważono oddzielnie. Stwierdzono, że z jednego dobrze odbudowanego plastra w stosowanej topiarce typu Tomer wytapiano średnio g wosku. Na tej podstawie znając liczbę odbudowanych plastrów obliczono ilość uzyskanego wosku w grupach doświadczalnych. Ciężar jednego arkusza węzy wstawianego do odbudowania wynosił średnio 67,1 g wosku. Po uwzględnieniu tej ilości wosku poddanego w węzie uzyskano produkcję netto wosku z jednego plastra a następnie z jednej rodziny pszczelej. Siłę rodzin określono liczbę obsiadanych plastrów w okresie trwania doświadczenia. Powierzchnię czerwiu (dm') określono na podstawie pomiarów osi elipsy czerwiu w terminach określonych w tabeli 1. Zmiany masy ula kontrolnego (kg) z rejonu w którym znajdowały się rodziny. 182
3 Tabela 1 Terminy pomiarów czerwiu Dates of brood measurement Lata Pomiary Years Measurements : ; I II III 20.V 14.VI IO.VII 16.V 1I.Y1 4.VII 18.V 15.VI 7.VII Masa wyprodukowanego miodu (kg). Obliczenie przeprowadzono dla każdej rodziny oddzielnie w oparciu o różnice powierzchni plastrów z miodem przed rozpoczęciem poszerzania gniazd węzą i po jego zakończenin. Przyjęto przy tym, że 3 dm! plastra obustronnie poszytego miodem odpowiada ilości 1 kg miodu. Do tego dodano ewentualną ilość miodu odwirowanego w czasie trwania doświadczenia. Nakłady i koszty pracy (rbg i zł). W czasie trwania prac przeprowadzono pomiary fotografii czasu pracy oraz chronometrażowe pozwalające określić w końcowym efekcie nakłady pracy i ich strukturę w odniesieniu do 1 rodziny pszczelej. Koszt jednej godziny pracy określono w cenach z grudnia 1987 na 150 zł. Nakłady i koszty zużytych materiałów. Zużyte w trakcie doświadczenia materiały wyceniono wg cen zakupu, uzyskane materiały według cen sprzedaży. Obliczenia statystyczne przeprowadzono metodą analizy wariancji stosując do porównania średnich test T-Duncana przy poziomie istotności a = 0,05. WYNIKI Warunki klimatyczne. Warunki klimatyczne nie były zbyt sprzyjające dla produkcji pszczelarskiej. W 1985 r. trzecia dekada maja była nieco cieplejsza od przeciętnej, czerwiec charakteryzował się raczej chmurą i deszczową pogodą. Średnia temperatura tego miesiąca była o 2 C niższa od średniej wieloletniej. Najzimniejsza była druga dekada, kiedy różnica ta była jeszcze większa, osiągając 5 C. Liczba dni z temperaturą wyższą od 15 C wynosiła tylko 7. W lipcu temperatura była bardziej zbliżona do średniej wieloletniej, chociaż niższa od niej. W 1986 roku trzecia dekada maja i początek czerwca były deszczowe i chłodne. W drugiej połowie nastąpiło ocieplenie przy małej ilości opadów. Temperatura tego miesiąca była zbliżona do średniej wieloletniej. Lipiec był suchy, a temperatura tego miesiąca nie odbiegała od średniej wieloletniej. 183
4 L A T A Y E A R S 11 O ~ 9 r- r ~ r-r- """".-.-- II I I- - L r- ~ l r l '-- I L r- - I.- c- L '-- - L III I II III I III I II III I III I 11111I '-----' '----' ma li i. J P e~ lila J lipiec m aj ~ may july may july may czerwiec ju ne czerwjlec june czerwiec JUDe L- lipiec [u ly Ryc. 1. Zmiana ciężaru ula kontrolnego w poszczególnych dekadach miesięcy. ~ig. 1. Weight changes of control hive in decades of months. 184
5 Liczba odbudowanych plastrów Tabela Number of builded combs J Termin pomiaru Okres odciągania węży (dekady) Date of Period of foudation building (decades) Rok, measurement Ilość wytopionesiła rodzin grupa i go wosku (kg) Quantity of wax Year, group from malted and strength combs of bee colonies 1985, silne, kontrolne strong, control 1,88 3,20 3,50 3,80 0,403 experimental 2,95 6,80 7,13 8,28 0,878 średnie, kontrolne middle, control 1,50 2,66 2,90 3,10 0,329 doświdczalne experimental 3,40 4,30 4,70 4,70 0, , silne, kontrolne stron g, control 3,61 3,66 4,30 4,80 0,509 experimental 5,00 7,13 8,40 9,31 0,987 średnie, kontrolne middle, eontrel 1,98 3,58 4,20 4,30 0,456 experimental 3,40 4,45 5,30 6,50 0, , silne, kontrolne str ong, control 3,00 4,76 5,20 5,51 0,584 experimental 4,40 8,36 9,12 9,81 1,040 średnie, kontrolne middle, control 2,00 3,40 3,80 4,20 0,445 experimental 3,52 5,46 6,20 6,80 0,721 Średnio, silne, kontrolne Average, strong, eontrel 2,83 3,87 4,33 4,70 0,499 Ofo 100,0 136,7 153,0 166,1 Średnio, silne, Average, strong, experimental 4,12 7,43 8,22 9,13 0,968 Ofo 100,0 180,3 199,5 221,6 Średnio, średnie, kontrolne Average, middle, eontrel 1,83 3,21 3,63 3,87 0,410 Ofo 100,0 175,4 198,4 211,5 Średnio, średnie, Average, middle, experimental 3,44 4,74 5,40 6,00 0,636 Ofo 100,0 137,8 157,0 174,4 185
6 W 1987 roku w III dekadzie maja było chłodno. Podobnie było w czerwcu. Temperatura w centralnej części Polski w czerwcu była o 2 C niższa od średniej wieloletniej. Dopiero w III dekadzie nastąpiło ocieplenie. W okresie tym zmniejszyła się równiż ilość opadów. Lipiec tego roku był dość typowy i nie odbiegał pod względem temperatury i opadów od warunków przeciętnych. Warunki pożytkowe. W rejonie prowadzenia doświadczania pożytki były średnie podobnie jak na terenie całego województwa skierniewickiego. Wziątek rozpoczynał się w okresie kwitnienia sadów, do których zresztą rodziny pszczele były przywożone celem bardziej efektywnego ich zapylania. W późniejszym okresie pewnej ilości nektaru dostarczała akacja, lipa i ekstensywnie użytkowane łąki. Pożytek kończył się praktycznie wraz z końcem kwitnienia lip. Układ ten należy uznać raczej za standardowy dla warunków centralnej Polski, a pewne zróżnicowanie jego intensywności w poszczególnych latach powodowane było zmiennymi warunkami pogodowymi. Z kart wagowych uli wynika, że najgorsze warunki pożytkowe były w pierwszym, a najlepsze w drugim roku doświadczenia (ryc. 1). Przybytki netto ula na wadze w kolejnych latach prowadzenia doświadczenia wynosiły 7,35 kg, 23,00 kg i 17,4 kg. Najlepszymi okresami w dwóch pierwszych kolejnych latach była pierwsza dekada lipca, a w trzecim roku doświadczenia druga dekada czerwca. Odbudowanie węzy. Rodziny silne w grupie kontrolnej na początku doświadczenia obsiadały 2,7 plastrów więcej od rodzin średniej siły, czyli o 35,1 0 /0. W okresie trwania doświadczenia odbudowały one o 21,5% plastrów więcej niż rodziny średniej siły (tab. 2). Różnica procentowa liczby odbudowanych plastrów jest więc mniejsza niż różnica siły rodzin pszczelich. W grupie rodzin doświadczalnych, silne rodziny odbudowały o 52,2% więcej plastrów niż rodziny średniej siły, mimo iż na początku doświadczenia różniły się pod względem siły w takim samym stopniu jak rodziny kontrolne. W poszczególnych latach w zależności od warunków pożytkowych relacje te zmieniają się. W lata mniej korzystne, różnica pomiędzy liczbą odbudowanych plastrów w rodzinach silnych w porównaniu ze średnimi jest większa, niż w latach korzystnych. Dotyczy to w szczególności rodzin doświadczalnych. W kolejnych latach w których prowadzono doświadczenie w porównaniu z pierwszym rokiem doświadczenia (najmniej korzystnym) rodziny pszczele odbudowały o 25,3% i 32,4% plastrów więcej. W sezonach o lepszych warunkach klimatyczno-pożytkowych większa była dynamika odbudowy plastrów. Największa była w pierwszej dekadzie po wstawieniu węzy (ryc. 2). Rodziny pszczele w kolejnych latach odbudowały wówczas 48,9%, 56,2% i 48,7%. w stosunku do wszystkich odbudowanych w sezonie plastrów. W następnych tygodniach dynamika odbudowy wstawianej węzy maleje, nawet wówczas, kiedy warunki klimatyczno-pożytkowe dla jej odbudowy są korzystne. Przebieg 186
7 lic/h.lill.lu,cl '/liiril NUlllber ol hi/i' combi 7,,',- " r:"... ",.. J l, I I i,'/ I I,'/ /.' l' /i.'»:,.".,.",' I... ".. IUIrOI" Iii CODt roj ł urodi - IlIIr.lnI irej"ie; li/, CODłrol,. er.,ł' l CIII Irl il, /lllij/ Period ol "il~idc (decau) --- jaśriumlu srlll elperlmedt.j. stroni _._.- hilia.clllne IIUaiej Sil, ł'j:perl.edh. "er.,e Ryc. 2. Dynamika budowania węzy w rodzinach pszczelich. Fig. 2. Dynamie of building combs in bee eolonies.,,,,, " _.-.-. l".,_._._._._ odbudowy węzy jest zindywidualizowany w poszczególnych rodzinach. Jedne odbudowują wstawioną węzę szybko, u innych posiadających analogiczną siłę proces ten rozkłada się na dłuższy okres, mimo identycznego wydawałoby się stanu kondycji. Rodziny odbudowały więcej arkuszy węzy, aniżeli rodziny kontrolne, dostarczając tym samym istotnie więcej wosku (tab. 3). Wskazuje to na duże rezerwy w produkcji wosku. Przy zastosowaniu intensywnej wymiany takiej jak w doświadczeniu, liczba odbudowanych plastrów była wystarczająca do zazimowania na nich silnej rodziny. Zmiany w ilości czerwiu. Średni poziom czerwienia matek w rodzinach pszczelich odpowiadających sobie siłą w okresie doświadczenia średnio utrzymuje się na zbliżonym poziomie (tab. 4). W poszczególnych latach i grupach doświadczalnych zachodzące zmiany mają niejednorodne tendencje. Na początku trwania doświadczenia w czasie pierwszego pomiaru, wyodrębniono grupy rodzin silnych mające istotnie więcej czerwiu niż 187
8 Produkcja netto wosku (kg) z l rodziny pszczelej Additional production of wax from 1 bee colony (kg) Tabela 3 Siła rodzin, grupa Strength of bee colonies, group Lata Years Silne, kontrolne strong, control 0,148 a 0,187 a 0,214 b experimental 0,322 c 0,362 c 0,382 d Srednie, kontrolne middle, control 0,121 a 0,167 a 0,163 a experimental 0,183 b 0,253 b 0,263 c x 0,194 0,242 0,256 x 0,183 b d 0,150 a 0,234 c grupy rodzin średniej siły. Procentowa rozmca wynosiła od 17,8% do 48,0%. Z kolejnych pomiarów wynika, że różnice w trakcie doświadcze-- nia ulegają zmniejszeniu, a siła rodzin wyrównaniu i już w czasie drugiego pomiaru nie wszędzie udaje się udowodnić istotność różnic, które występowały wcześniej. W 1986 roku w trzecim pomiarze czerwiu, rodziny pszczele, które w czasie pierwszego pomiaru zostały zakwalifikowane jako silne, mają istotnie mniej czerwiu od rodzin, które w tym okresie były średniej siły. Zmiany w ilości czerwiu mają związek z warunkami klimatyczno-pożytkowymi. Stąd też w 1985 roku, który był chłodny w okresie trwania doświadczenia i charakteryzował się naj gorszymi warunkami, również ilość czerwiu jest ze wszystkich lat najmniejsza. Zmiany w ilości czerwiu rodzin doświadczalnych odpowiadają w przybliżeniu zmianom w rodzinach kontrolnych odpowiadającej siły. Doświadczalne rodziny średniej siły tylko w niekorzystnych warunkach klimatyczno-pożytkowych reagowały na nadmierne poszerzanie gniazd zahamowaniem rozwoju rodzin pszczelich. W czasie trzeciego pomiaru pierwszego roku doświadczenia miały one prawie dwukrotnie mniej czerwiu od rodzin silnych. W tym pomiarze również nie udało się udowodnić istotności różnic pomiędzy grupą rodzin doświadczalnych i kontrolnych mimo. iż warunki sprzyjały takiemu zróżnicowaniu. Można więc wnioskować, że poszerzanie gniazd rodzin pszczelich zwiększoną dwukrotnie ilością węzy nie obniża istotnie dynamiki czerwienia matek pszczelich w tych rodzinach. Różnice dałoby się być może udowodnić przeprowadzając doświadczenie na wększej liczbie obiektów i jeszcze bardziej zróżnicowanej ilości poddawanej węzy. Producja miodu. W poszczególnych rodzinach pszczelich ilość pozyskiwanego miodu różniła się w zależności od ich siły (tab. 5). Rodziny silne w grupie kontrolnej produkowały średnio o 17,8% miodu więcej 188
9 Powierzchnia czerwiu (drns) Area of brood (drnś) Termin pomiaru Pomiary Date of Measurement Rok, measurement grupa i siła rodzin Year, group I II III and strength of bee colonies Tabela x J 1985, silne, kontrolne strong control 47,65 defg 53,12 g 47,41 efg 49,39 c experimental 48,74 fg 52,21 rs : 40,56 cde 47,17 c średnie, kontrolne middle, eontrel 34,06 be 45,13 def 27,95 ab 35,71 b experimental 39,72 cd 31,16 b 22,11 a 31,00 a 1986, silne, kontrolne stron g, control 56,22 de 53,21 de 45,65 be 51,69 b experimental 61,23 e 52,21 cd 38,04 a 50,49 b średnie, kontrolne middle, control 37,99 a 44,16 ab 56,99 de a experimental 42,89 ab 46,32 be 59,68 e ab 1987, silne, kontrolne strong, eontrel 58,80 de 64,68 e 52,7! cd 58,73 c experimental 57,51 de 57,71 de 43,15 ab 52,79 b średnie, kontrolne middle, control 47,30 be 54,13 c 40,23 a 47,22 a experimental 48,82 be 51,54 cd 49,14 be 49,83 ab Średnio, silne, kontrolne Average, strong, control 54,22 bcd 57,00 d 48,59 abcd 52,27 % 100,00 105,13 89,62 Średnio, silne, Average, strong, experimental 55,83 cd 54,04 bcd 40,58 a 50,15 b % 100,00 96,79 72,68 Średnio, średnie, kontrolne Average, middle, control 39,78 a 47,81 abcd 41,72 ab 43,10 a % 100,00 120,19 104,88 Średnio, średnie, Average, middle, experimental 43,81 abc 43,01 abc 43,64 abc 43,49 a 8fo 100,00 98,17 99,61 189
10 Produkcja miodu (kg) Production of honey (kg) Tabela 5 Siła rodzin, grupa Strength of bee colonies, group Lata Years Silne, kontrolne Strong, eontrel 7,1 10,4 8,1 8,6 a experimental 8,3 11,1 9,7 9,7 a Średnie, kontrolne Middle, control 6,2 8,3 7,3 7,3 a experimental 5,1 7,2 7,5 6,6 a x 6,7 a 9.3 a 8,2 a 8,1 niż rodziny średniej siły, w grupie j o 47,(jI/o więcej miodu. Różnic tych nie udało się jednak udowodnić statystycznie ze względu na duże zróżnicowanie produkcji miodu wewnątrz grup. Tendencje większej produkcji miodu z rodzin silnych mają o tyle trwały charakter, iż powtarzają się w poszczególnych latach. Produkcja miodu w każdym z kolejnych lat doświadczenia różniła się. Wpływ na to miały warunki pogodowo-pożytkowe w okresie trwania doświadczenia. Produkcja miodu w pierwszym roku była niższa od kolejnych lat o 33,8% i 22,4%. Istotności różnic w produkcji miodu pomiędzy latami też nie stwierdzono. Pomiędzy produkcją miodu doświadczalnych i kontrolnych brak było jednoznacznych zależności. W grupie rodzin silnych więcej miodu i to w każdym roku uzyskiwano od rodzin doświadczalnych, średnio o 12,8 u /o. Kontrolne rodziny średniej siły przez dwa kolejne lata dostarczały średnio więcej. miodu niż rodziny, a w trzecim roku dośwadczenia odwrotnie. Średnia produkcja z rodzin kontrolnych była w tym przypadku o 10,6% wyższa. Istotności różnic pomiędzy rodzinami doświadczalnymi i kontrolnymi nie udało się udowodnić. Istniejące relacje w ilości uzyskanego miodu w grupie j i kontrolnej prowadzą do wniosku, że poszerzanie rodzin silnych zwiększoną ilością węzy nie miało ujemnego wpływu na obniżenie produkcji, a nawet można podejrzewać wpływ dodatni. W grupie rodzin średniej siły było podobnie, chociaż w jednym roku rodziny te poszerzane intensywniej miały miodu mniej co można tłumaczyć, że intensywniejsze odbudowywanie plastrów angażowało te pszczoły, które mogły być wykorzystane w procesie jego wytwarzania, przez wcześniejsze rozpoczęcie funkcji zbieraczek. Efektywność dodatkowo wyprodukowanego wosku. W doświadczeniu 190 x
11 Tabela Koszt zintensyfikowanej produkcji wosku z l rodziny pszczelej w cenach z grudnia 1987 Cost of inten,si've produetdon of wax from l bee colony in the prices from December 1987 G Rodziny silne Strong bee colonies Rodziny średnie Middle bee colonies Wyszczególnienie Ilość, Ilość, Specification jednostki zł jednostki zł Quality, zl Quality, zl units units Liczba dodatkowo odbudowanych arkuszy węzy Number of additional builded of sheet of fundation 4,43 2,13 Energia elektryczna Elektricity 0,6 kwh 1,86 0,3 kwh 0,93 Zużycie topiarki Using of melter zł zł 12,62 Inne Other zł 7,20 zł 3,20 Praca Work 1,15 rbg 172,00 0,60 rbg 90,00 w tym: including: - przygotowanie ramek z węzą preparing of frames with foundation 0,45 rbg 0,22 rbg - poszerzanie gniazd adding of foundation to nest 0,13 rbg 0,11 rbg - wytapianie wosku melting of wax 0,57 rbg 0,27 rbg Razem dodatkowe koszty Together additional costs zł 201,01 zł 106,75 Produkcja i dochód z wosku Production and income from wax 0,172 kg 275,20 0,083 kg 132,80 Efektywność dochody koszty Effectivity income % 136,9 % 124,4 costs Pracochłonność Labour consumption rbgf 1 kg 6,69 rbgf 1 kg 7,23 Koszt produkcji l kg wosku Cost of production l kg of wax zł 1168,66 zł 1286,14 Równowartość w miodzie Equiwalent in honey kg 1,95 kg 2,4 191
12 stwierdzono, że odbudowanie dodatkowej ilości plastrów w rodzinach doświadczalnych istotnie nie obniżało dynamiki ich rozwoju ani nie zwiększało ilości wyprodukowanego miodu w porównaniu z rodzinami kontrolnymi. Koszty dodatkowo wydatkowane na taką odbudowę plastrów w tych rodzinach można zakwalifikować albo jako koszty krańcowe albo jako koszty specjalne. Podstawowym ich składnikiem jest praca, która stanowi 85,6% w grupie doświadczalnych rodzin silnych i 84,30f0 w grupie doświadczalnych rodzin średniej siły. Tak duży udział kosztów pracy spowodowany jest dużymi nakładami pracy. Dla pozyskania 1 kg wosku wydatkowano w grupie rodzin silnych 6,69 rbg (tab. 6). W grupie rodzin średniej siły pracochłonność jest o 8,1 % wyższa. Również koszt ponoszony na wyprodukowanie tej ilości wosku w grupie rodzin średniej siły jest wyższy niż w grupie rodzin silnych o 10,1%. Z relacji dodatkowo poniesionych dochodów do dodatkowo poniesionych kosztów wynika, iż produkcja wosku jest mało efektywna. W grupie rodzin silnych dochód był o 6,60/0 wyższy od kosztu, a w grupie rodzin średniej siły 7,2%. Dodatkowo wydatkowane koszty na zintensyfikowaną produkcję wosku w niewielkim stopniu różnią się od obowiązującej ceny skupu 1 kg. DYSKUSJA Masa uzyskanego z rodzin doświadczalnych wosku jest duża. Z jednej rodziny j średniej siły uzyskano 0,234 kg, a z rodziny silnej 0,355 kg. Jest to produkcja netto uzyskana przez odjęcie od masy wytopionego wosku tej ilości, która została poddana w węzie. Wielkości te w ograniczonym stopniu mogą być porównywalne z wartościami podawanymi przez innych autorów, którzy określają produkcję wosku w sposób teoretyczny przyjmując założenie, że pszczoły odbudowując węzę dodają drugie tyle wosku ile w niej się znajduje. W ten sposób określona produkcja wosku w badaniach nad mieszańcami międzyrasowymi wynosiła 0,382 kg (B o r n u s i in. 1974). Gdyby w podobny sposób określić produkcję wosku doświadczalnych rodzin pszczelich, to w grupie rodzin silnych wyniosłaby 0,629 kg, a w grupie rodzin średniej siły 0,412 kg, ale licząc razem z odsklepinami czego nie uwzględniono w doświadczeniu. Są to mimo wszystko wartości zawyżone w porównaniu ze ścisłymi doświadczeniami (G r o m i s z, Z a l e w s ki 1964, G r o m i s z i in. 1979, S k o w r o n e k i in. 1978). Zdarza się, że masa uzyskanego z rodziny pszczelej wosku jest bardzo zróżnicowana nawet w rodzinach pszczelich biorących udział w tym samym doświadczeniu. S k o w r o n e k i inni (1978) określają produkcję wosku w doświadczeniu nad krzyżówkami liniowymi od 56,1 g do 337,2 g z jednej rodziny pszczelej. Uzależniają ją od produkcji miodu obliczając, że wzrostowi produkcji miodu o 1 kg to- 192
13 warzyszy wyższa o 19,3 g produkcja wosku. Wartość ta odpowiada w pewnym zakresie wynikom uzyskanym w doświadczeniu u rodzin kontrolnych. Nie spotkałem zaś badań analizujących zależność odwrotną i stwierdzenia, że nadmierna liczba odbudowywanych plastrów obniża produkcję miodu. Niniejsze badania ujawniają niejako brak zależności pomiędzy liczbą odbudowanych plastrów, a rozwojem rodzin pszczelich jak również produkcją miodu. Należy przypuszczać, że zależność ta będzie prawdziwa w określonych granicach. W specjalnie ustawionym doświadczeniu mogłaby być ona wyjaśniona ostatecznie. Dodatkowe koszty poniesione na produkcję wosku w tych granicach należy traktować jako koszty specjalne mogące mieć w pewnych warunkach charakter kosztów krańcowych. Za tym ostatnim określeniem przemawia uzyskany poziom efektywności ponoszenia tych kosztów, który jest zbliżony do opłacalności produkcji pasiecznej w pasiekach towarowych (P i d e k 1987). Wobec braku jakichkolwiek opracowań określających efektywność produkcji wosku, wyniki te możemy porównać z przelicznikami wosku na miód. Koszt produkcji wosku poniesiony w doświadczeniu nie jest pełny, bowiem wyizolowany został z kosztów całościowych ponoszonych na produkcję pasieczną. Stąd też wyrażony wartościowo w kilogramach miodu jest niższy od wartości podawanej przez Prokofevą (1973) i Bornusa i in. (1972).. PODSUMOWANIE I WNIOSKI Rodziny w porównaniu z kontrolnymi poszerzano dwukrotnie większą liczbę arkuszy węzy, wstawiając początkowo do gniazd 4 ramki z węzą rodzinom średniej siły i 6 ramek z węzą rodzinom silnym. Silne rodziny odbudowały od połowy maja do końca pierwszej dekady lipca 9,13 plastrów natomiast rodziny kontrolne 4,70 plastrów, z których uzyskano odpowiednio 0,355 kg i 0,183 kg wosku. W grupie rodzin średniej liczba odbudowanych plastrów wynosiła odpowiednio 6,00 i 3,87 z których uzyskano 0,234 kg i 0,150 kg wosku. Zwiększona liczba odbudowanych plastrów nie miała negatywnego wpływu na rozwój rodzin pszczelich określany zwykle powierzchnią czerwiu w okresie trwania doświadczenia, jak również na produkcję miodu. Dodatkowe koszty poniesione na zwiększoną produkcję wosku należy, w zależności od Interpretacji, określić jako specjalne lub krańcowe. Są one niższe od uzyskanych dochodów od 24~/o w rodzinach średnich do w rodzinach silnych. Dodatkowo poniesiony koszt produkcji wosku jest równoważny 1,95 kg miodu w rodzinach silnych i 2,14 w rodzinach średniej siły. 193
14 LITERATURA B o r n u s L. i in., 1972: Hodowla Pszczół, PWRiL. B o r n u s L. i in., 1974: Przydatność użytkowa mieszańców międzyrasowych pszczoły miodne] w warunkach przyrodniczych Polski, Pszczelno Zesz. Nauk (28) l : 52. G l e i m K. H., 1981: Auch die Versorgung mit eigenem Wach gehort zu einer rentabelen Imkerer. Allg. Dt lmkerztg 16 (8): G r o m i s z M., Z a l e w s k i W., 1964: Bilans woskowy w plastrach odciągniętych na węzie różnej grubości. Pszczelno Zesz. Nauk (8) : G r o m i s z M., B o w n i kk., 1969: Warunki przyrodniczo-pożytkowe i osiągnięcia produkcyjne pasiek w Polsce w latach , Pszczelno Zesz. Nauk (13) : l-56. G r o m i s z M. i in., 1979: Produkcja wosku w różnych warunkach pożytkowych, Pszczelarstwo (11) : 2-4. P i d e k A., 1977: Opłacalność produkcji pszczelarskiej w wyodrębnionych modelach pasiek, Pszczelno Zesz. Nauk (21): P i d e k A., 1983: Zmiany warunków ekonomicznych produkcji pszczelarskiej w latach , Pszczelno Zesz. Nauk (17): P i d e k A., 1987: Warunki ekonomiczne produkcji pszczelarskiej w latach , Pszczelno Zesz. Nauk (w druku). P rok o f e v a Ł. W., 1973: Tekuśće planirovanije i proivodstvennyj ućet, Pćeiovodstvo (1): S k o w r o n e kw., 1976: Możliwości produkcyjne wosku i budowa plastrów przez pszczoły trzech ras, Pszczelno Zesz. Nauk (20): S k o w r o n e k W. i in., 1978: Badania nad międzyliniowymi mieszańcami pszczoły miodnej. Produkcja wosku w różnych warunkach pożytkowych, Pszczelno Zesz. Nauk (22) : S k o w r o n e kw., 1981: Jak zwiększyć produkcję wosku, Pszczelarstwo (5): 2-4. E~~EKTHBHOCTb YBE~HqEHOrO rrpoh3bo~ctba BOCKA B rrqe~hhbix CEMbHX A. rrm~ek Pe3IOMe Hccne~oBaHO BnHRHHe ybenh~ehhoh rroctpohkh COTOBHa pa3bhthe n~enhhbix eel'lleh M HX 3cpcpeKTbI rrpom3'bo~ctbehhbie M 3KOHOMH~eCKHe. B BbI~eneHbIX rpyrmax CHJIbHaR KOHTpOJIbHaR cembr c nonoaansr MaH ~o KOHl~a nepsoa ~exansr MIOJIH nocrpoxna 4,7 COTOB, a onsrrnaa 9,13 COTOB. CaoTBeTcTByIO~ee rrpom3bo~ctbobocka c HHX 6bIJIO 0,183 xr M 0,355 xr BOCKa. B rpynne cemeh cpeznreż CHnbI ~Hcno rroctpoehhbix COTOB 6bIJIO 3,87 B KOHTponbHOH rpyne M 6,00 B onsrnro. Flonyseno c HHX 0,150 xr M 0,234 xr BOCKa. Bonee ~em 40% BOCKa nxerrsr ~o6abnrnh no HCKycTeHHoH BO~HHbI B nepasie ~ecrtb ~HeH onsrra. YBenM'łeHHOe 'łhcno nocrpoemrsrx COTOB He HMeno BnHRHHR Ha ~MHaMMKy paa- BMTHH n~ejimlibix cemeh onpeztexeaaoa KOJIM~eCTBOMpasnnona M npoh3bo~ctbom Mep;a. npm ybejih'łehom npom3bop;ctbe BOCKa ~OnOJIlIHTeJIbHble ~OXO~bI 6blnH on 37% asnne pacxonon, ~OnOJIHMTeJIbHble pacxonsr pabhr3tcr 1,95 xr Me~a B CHJIb- HOH rr~enhhoh cesrse H 2,14 xr Me~a B rr~enhlioh cesn,e cpenaea CHnbl. 194'
15 EFFICIENCY OF INCREASED PRODUCTION OF WAX IN BEE COLONY Andrzej Pidek Summary The influence of a higher quantity of wax production in bee colonies in their development was investigated. In the strong control bee colonies 4.70 combs were built and in the experimental colonies 9.13 combs were built in the period 15 May to 10 July. The respective production of wax from the analysed groups was kg and kg from 1 bee colony. The average strength bee colonies built 3.87 combs in the control group and 6.00 in experimental one for l bee colony. The production of wax was kg and kg respectively. More than 4()G/oof the wax was produced in the ten first days of research. More intensive production ol wax in the experimental group had no influence on colony development (area of brood) and production of honey. The efficiency of wax production was not high. The relation ship of added profits to added costs was from 124 : 100 to 137 : 100. Added costs for production of l kg of wax was balanced by 1.95 kg of honey in strong bee colonies and 2.14 in averagę ones.
EFEKTY OGRANICZANIA CZERWIENIA MATEK PSZCZELICH PRZED POZYTKIEM GŁÓWNYM ORAZ CAŁKOWITEJ ODBUDOWY GNIAZD PO JEGO ZAKOŃCZENIU.
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXIII 1989 EFEKTY OGRANICZANIA CZERWIENIA MATEK PSZCZELICH PRZED POZYTKIEM GŁÓWNYM ORAZ CAŁKOWITEJ ODBUDOWY GNIAZD PO JEGO ZAKOŃCZENIU. Andrzej Pidek Streszczenie Radykalne
Bardziej szczegółowoSTRATY SPOWODOWANE ZATRUCIAMI PSZCZÓŁ PESTYCYDAMI
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLIII 1999 STRATY SPOWODOWANE ZATRUCIAMI PSZCZÓŁ PESTYCYDAMI Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, ul.pornologiczna 18,96-100 Skierniewice, e-mail: apidek@insad.isk.skierniewice.pl
Bardziej szczegółowoWYDAJNOŚĆ MIODU PSZCZÓŁ LINII KORTÓWKA W OCENIE TERENOWEJ
BIULETYN NAUKOWY Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002 WYDAJNOŚĆ MIODU PSZCZÓŁ LINII KORTÓWKA W OCENIE TERENOWEJ Jerzy Wilde 1, Maria Wilde 2, Andrzej Kobyliński 3 1 Katedra Pszczelnictwa UWM, Olsztyn 2 Pasieka
Bardziej szczegółowoAnaliza i charakterystyka realizacji zasobów wziątku na terytorium Polski w sezonie pszczelarskim 2017
Zakład Pszczelnictwa w Puławach Pracownia Hodowli Pszczół Analiza i charakterystyka realizacji zasobów wziątku na terytorium Polski w sezonie pszczelarskim 2017 Autorzy: dr hab. Małgorzata Bieńkowska dr
Bardziej szczegółowoSpis treści. I. Typy pasiek i gospodarki pasiecznej Typy pasiek 13. Pasieki amatorskie 13. Pasieki jako dodatkowe źródło dochodu 14
Spis treści I. Typy pasiek i gospodarki pasiecznej 13 1. Typy pasiek 13 Pasieki amatorskie 13 Pasieki jako dodatkowe źródło dochodu 14 Pasieki prowadzone przez pszczelarzy zawodowych 14 Pasieki o szczególnym
Bardziej szczegółowoWPLYW RÓŻNYCH METOD POSZERZANIA RODZIN PSZCZELICH WIOSNĄ NA ICH ROZWÓJ
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLII, Nr l 1998 WPLYW RÓŻNYCH METOD POSZERZANIA RODZIN PSZCZELICH WIOSNĄ NA ICH ROZWÓJ Piotr Skubida Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Oddział Pszczelnictwa, ul. Kazimierska
Bardziej szczegółowoMetody inżynierii mineralnej w walce z warrozą - III. Maciej Pawlikowski*, Hubert Przybyszewski**, Leszek Stępień***
Metody inżynierii mineralnej w walce z warrozą - III. Maciej Pawlikowski*, Hubert Przybyszewski**, Leszek Stępień*** */ AGH- University of Science and Technology Cracow, **/ Świętokrzyski Związek Pszczelarzy
Bardziej szczegółowoDoc. dr hab. M i c h a ł G r o m i s z - Kierownik Zespołu Badawczego IV. BILANS WOSKOWY W PLASTRACH ODCIĄGNIĘTYCH NA WĘZIE
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXII 1978 BADANIA NAD MIĘDZYLINIOWYMI MIESZAŃCAMI PSZCZOŁY MIODNEJ Doc. dr hab. M i c h a ł G r o m i s z - Kierownik Zespołu Badawczego IV. BILANS WOSKOWY W PLASTRACH
Bardziej szczegółowoMOŻLIWOŚCI PRODUKCJI MLECZKA PSZCZELEGO W POLSCE
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKQWE Rok XXXVllI 1994 MOŻLIWOŚCI PRODUKCJI MLECZKA PSZCZELEGO W POLSCE Jerzy Marcinkowski Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Oddział Pszczelnictwa, ul. Kazimierska 2, 24-100 Puławy
Bardziej szczegółowo~-
PSZCZELNICZE Rok XXVII ZESZYTY NAUKOWE ----------------------------------------~- 1983 ZMIANY WARUNKÓW EKONOMICZNYCH PRODUKCJI PSZCZELARSKIEJ W LATACH 1970-1981 Instytut Andrzej Pidek Sadownictwa i Kwiaciarstwa
Bardziej szczegółowoProgramy pomocowe ARR a opłacalność produkcji miodu w Polsce. Na temat opłacalności produkcji pasiecznej w Polsce mówi się wiele.
Wilde J. 2012. Programy pomocowe ARR a opłacalność produkcji miodu w Polsce. Szkolenie Pszczelarskie Czy pszczelarstwo to może być biznes? Zrzeszenie Pszczelarzy Krakowskich i CKU Kraków, 18-19.02. Materiały
Bardziej szczegółowoOpłacalność produkcji pyłku i innych produktów pasiecznych
Wilde J. 2012. Opłacalność produkcji pyłku i innych produktów pasiecznych. Szkolenie Pszczelarskie Czy pszczelarstwo to może być biznes? Zrzeszenie Pszczelarzy Krakowskich i CKU Kraków, 18-19.02. Materiały
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE REGIONALNE ZRÓŻNICOWANIE WARUNKÓW EKONOMICZNYCH PROWADZENIA PASIEK NA PODSTAWIE SEZONÓW
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXIV GRUDZIEŃ 1980 REGIONALNE ZRÓŻNICOWANIE WARUNKÓW EKONOMICZNYCH PROWADZENIA PASIEK NA PODSTAWIE SEZONÓW 1977-78 Andrzej Pi dek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa WPROWADZENIE
Bardziej szczegółowoPowiększenie pasieki
Powiększenie pasieki Powiększenie pasieki Pasieki powiększają pszczelarze, którzy zamierzają zwiększyć liczbę rodzin w pasiece(pasiekach). Najpowszechniej stosowanym i naturalnym sposobem powiększenia
Bardziej szczegółowoGospodarka pasieczna - W. Ostrowska
Gospodarka pasieczna - W. Ostrowska Spis treści Przedmowa I. Typy pasiek i gospodarki pasiecznej 1. Typy pasiek Pasieki amatorskie Pasieki jako dodatkowe źródło dochodu Pasieki prowadzone przez pszczelarzy
Bardziej szczegółowoROZWÓJ I PRODUKCJA PSZCZÓŁ MIESZAŃCÓW PRZY TECHNOLOGII ZWALCZANIA VARROA JACOBSONl. Anna Król Pszczelniczy Zakład Doświadczalny Górna Niwa, Puławy
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXXIV 1990 ROZWÓJ I PRODUKCJA PSZCZÓŁ MIESZAŃCÓW PRZY TECHNOLOGII ZWALCZANIA VARROA JACOBSONl Anna Król Pszczelniczy Zakład Doświadczalny Górna Niwa, Puławy STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE
PSZCZELNCZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XV LSTOPAD 1972 BADANA NAD WYTRZYMAŁOSClĄ NAD ODBUDOWĄ PRZEZ PSZCZOŁY WĘZY Z WOSKU PSZCZELEGO WYEKSTRAHOWANEGO Z SUROWCA WOSKOWEGO TRÓjCHLOROETYLENEM (TR) J a n C u rył
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE PSZCZÓŁ SELEKCJONOWANYCH NA POZYSKIWANIE DUŻYCH ILOŚCI OBNÓŻY PYŁKOWYCH
BIULETYN NAUKOWY Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002 WYKORZYSTANIE PSZCZÓŁ SELEKCJONOWANYCH NA POZYSKIWANIE DUŻYCH ILOŚCI OBNÓŻY PYŁKOWYCH Katedra Pszczelnictwa UWM, Olsztyn S ł o w a k l u c z o w e: obnóża
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE BADANIA NAD MIĘDZYLINIOWYMI MIESZA~CAMI PSZCZOŁY MIODNEJ
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXII 1978 BADANIA NAD MIĘDZYLINIOWYMI MIESZA~CAMI PSZCZOŁY MIODNEJ Doc. dr hab. M i c h a ł G r o m i s z - Kierownik Zespołu Badawczege II. ROZWÓJ RODZIN PSZCZELICH W
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XIX GRUD~IEŃ 1975 NASTRÓJ ROJOWY W RODZINIE PSZCZELEJ A ZAWARTOSC DWUTLENKU WĘGLA I TLENU W GNIEZDZIE Janina Muszyńska Oddział Pszczelnictwa IS WSTĘP Badani~ nad zawartością
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXVI 1992
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXVI 1992 WYKORZYSTANIE PSZCZÓŁ DO ZAPYLANIA ROŚLIN SADOWNICZYCH W POLSCE 1987-1990 Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Oddział Pszczelnictwa uł. Kazimierska
Bardziej szczegółowoWpływ pokarmu na zimowanie i produkcyjność rodzin pszczelich
3 Wpływ pokarmu na zimowanie i produkcyjność rodzin pszczelich Prof. dr hab. Jerzy WILDE Katedra Pszczelnictwa, Wydział Bioinżynierii Zwierząt, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, ul. Słoneczna 8, 10-711 Olsztyn
Bardziej szczegółowoOPŁACALNOŚĆ PRODUKCJI PASIECZNEJ W POLSCE
BIULETYN NAUKOWY Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002 OPŁACALNOŚĆ PRODUKCJI PASIECZNEJ W POLSCE Janusz Cichoń 1, Jerzy Wilde 2 1 Katedra Marketingu i Analiz Rynkowych UWM, Olsztyn 2 Katedra Pszczelnictwa UWM,
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE WPŁYW PODKARMIANIA WĘGLOWODANOWEGO I BIAŁKOWEGO NA PRODUKCJĘ WOSKU I ROZWÓJ RODZIN PSZCZELICH
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXIII 1979 WPŁYW PODKARMIANIA WĘGLOWODANOWEGO I BIAŁKOWEGO NA PRODUKCJĘ WOSKU I ROZWÓJ RODZIN PSZCZELICH Wojciech Skowronek Oddział Pszczelnictwa IS WSTĘP Od lat w kraju
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLIII 1999
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLIII 1999 PORÓWNANIE WYDAJNOŚCI MIODOWEJ PSZCZÓŁ KAUKASKICH I KRAIŃSKICH W WARUNKACH POŻYTKU NEKTAROWEGO I SPADZIOWEGO Dariusz Gerula Tnstytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa,
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOŚĆ WĘDROWNEJ GOSPODARKI PASIECZNEJ. Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa WSTĘP
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXIV GRUDZIEŃ 1980 EFEKTYWNOŚĆ WĘDROWNEJ GOSPODARKI PASIECZNEJ Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa WSTĘP Zmniejszenie zasobów pożytkowych z chwastów miododajnych,
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie rodzin do zimowli
Przygotowanie rodzin do zimowli Przygotowanie rodzin do zimowli Po wykonaniu niezbędnych przeglądów można zająć się przygotowaniem gniada do zimowli. Chodzi tu głównie o dopasowanie przestrzeni mieszkalnej
Bardziej szczegółowoZESZYTY WARUNKI EKONOMICZNE PRODUKCJI PSZCZELARSKIEJ W LATACH Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Skierniewice WPROWADZENIE
PSZCZELNICZE Rok XXXI ZESZYTY NAUKOWE 1987 WARUNKI EKONOMICZNE PRODUKCJI PSZCZELARSKIEJ W LATACH 1982-1985 Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Skierniewice WPROWADZENIE Zmieniające się warunki
Bardziej szczegółowoANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2012
ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2012 OPRACOWAŁY: ANNA ANWAJLER MARZENA KACZOR DOROTA LIS 1 WSTĘP W analizie wykorzystywany będzie model szacowania EWD.
Bardziej szczegółowoBadanie stanu i perspektyw rozwoju pszczelarstwa na Dolnym Śląsku *Wymagane
Badanie stanu i perspektyw rozwoju pszczelarstwa na Dolnym Śląsku *Wymagane Poniższa ankieta powstała na potrzeby opracowania pt. STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU PSZCZELARSTWA NA DOLNYM ŚLĄSKU Rady Prezesów
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE PÓŹNYCH POŻYTKÓW PRZEZ PSZCZOŁY Z LIKWIDOWANYCH RODZIN
BIULETYN NAUKOWY Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002 WYKORZYSTANIE PÓŹNYCH POŻYTKÓW PRZEZ PSZCZOŁY Z LIKWIDOWANYCH RODZIN Katedra Pszczelnictwa UWM, Olsztyn S ł o w a k l u c z o w e: pakiety pszczele, miód,
Bardziej szczegółowoWPŁYW GWAŁTOWNEGO OSŁABIENIA RODZIN PSZCZELICH NA ICH ROZWÓJ I EFEKTY PRODUKCYJNE. Jerzy Marcinkowski Oddział Pszczelnictwa ISK
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXV 1991 WPŁYW GWAŁTOWNEGO OSŁABIENIA RODZIN PSZCZELICH NA ICH ROZWÓJ I EFEKTY PRODUKCYJNE Jerzy Marcinkowski Oddział Pszczelnictwa ISK Streszczen.ie Skutki osłabienia
Bardziej szczegółowoowadów zapylających Analiza i charakterystyka realizacji zasobów wziątku na terytorium Polski w sezonie pszczelarskim 2017
Program Wieloletni IO (2015-2020) Działania na rzecz poprawy konkurencyjności i innowacyjności sektora ogrodniczego z uwzględnieniem jakości i bezpieczeństwa żywności oraz ochrony środowiska naturalnego
Bardziej szczegółowoWięcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Zadanie egzaminacyjne W pasiece składającej się z 23 pni w dniu 25 sierpnia 2014 wykonano drugi przegląd jesienny. Wykonaj następujące działania, dotyczące tej pasieki, po głównym przeglądzie jesiennym:
Bardziej szczegółowoIstota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego. dr inż. Andrzej KIJ
Istota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego dr inż. Andrzej KIJ 1 Popyt rynkowy agregacja krzywych popytu P p2 p1 D1 q1 D2 q2 Q 2 Popyt rynkowy agregacja krzywych popytu P p2 p1 D1 +D2 D1 D2 q1
Bardziej szczegółowoOpracowanie statystyczne na podstawie danych zebranych 01.03.15r. na Walnym Zebraniu.
Opracowanie statystyczne na podstawie danych zebranych 01.03.15r. na Walnym Zebraniu. Dane zostały zebrane od 18 osób w formie anonimowej ankiety, łączna liczba rodzin pszczelich wyniosła 419 pni wiosną
Bardziej szczegółowoWPŁYW POZYSKIWANIA PYŁKU NA ROZWÓJ I PRODUKCYJNOŚĆ RODZIN PSZCZELICH ORAZ EFEKTY EKONOMICZNE PASIEK. Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa
PSZCZELN~CZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXII 1988 WPŁYW POZYSKIWANIA PYŁKU NA ROZWÓJ I PRODUKCYJNOŚĆ RODZIN PSZCZELICH ORAZ EFEKTY EKONOMICZNE PASIEK Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa WPROW ADZENIE
Bardziej szczegółowoMOŻLIWOŚCI POPRAWY EFEKTYWNOŚCI PRO W ADZENIA PASIEKI PRZEZ WZBOGACANIE WYBORU PRODUKTÓW PASIECZNYCH. Jerzy Marcinkowski
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXVIII 1994 MOŻLIWOŚCI POPRAWY EFEKTYWNOŚCI PRO W ADZENIA PASIEKI PRZEZ WZBOGACANIE WYBORU PRODUKTÓW PASIECZNYCH Jerzy Marcinkowski Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa,
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej i pszczelarskiej Oznaczenie kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoMasowe ginięcie rodzin pszczelich; Nosema ceranae - nowy groźny patogen pszczoły; Wpływ zmian klimatycznych na pszczoły i gospodarkę pasieczną
Poradnik ten wychodzi naprzeciw oczekiwaniom tych wszystkich, którym nieobojętne jest efektywne wykorzystanie pomocy, ku pożytkowi całego polskiego pszczelarstwa. Pragnęlibyśmy, aby lektura tej książki
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIE ZWIĘKSZAJĄCE POZYSKIWANIE OBNÓŻY PYŁKOWYCH I POPRAWIAJĄCE DOCHODOWOŚĆ PASIEK
BIULETYN NAUKOWY Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002 TECHNOLOGIE ZWIĘKSZAJĄCE POZYSKIWANIE OBNÓŻY PYŁKOWYCH I POPRAWIAJĄCE DOCHODOWOŚĆ PASIEK Katedra Pszczelnictwa UWM, Olsztyn S ł o w a k l u c z o w e: miód,
Bardziej szczegółowopod wspólnym tytułem Pszczoła a środowisko
Regionalny Związek Pszczelarzy w Toruniu ul. Środkowa 11 87-100 Toruń Cykl Szkoleń w Kołach Terenowych zrzeszonych w RZP Toruń pod wspólnym tytułem Pszczoła a środowisko 12 stycznia 2013 r. szkolenia :
Bardziej szczegółowoPubliczna Szkoła Podstawowa nr 14 w Opolu. Edukacyjna Wartość Dodana
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 14 w Opolu Edukacyjna Wartość Dodana rok szkolny 2014/2015 Edukacyjna Wartość Dodana (EWD) jest miarą efektywności nauczania dla szkoły i uczniów, którzy do danej placówki
Bardziej szczegółowoOPŁACALNOŚĆ PRODUKCJI PASIECZNEJ W LATACH
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXIV GRUDZIEŃ 198() OPŁACALNOŚĆ PRODUKCJI PASIECZNEJ W LATACH 1977-1978 Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa WPROWADZENIE Czynnikiem stymulującym rozwój każdej
Bardziej szczegółowoRegionalny Związek Pszczelarzy w Toruniu
Regionalny Związek Pszczelarzy w Toruniu Temat szkolenia : Wychów matek pszczelich na własne potrzeby Termin szkolenia teoretycznego 19-20 lutego 2011 w Wąbrzeźnie ul. Wolności 47 - Dom Kultury Szczegółowy
Bardziej szczegółowoWyniki badań w zadaniu Opracowanie technologii pozyskiwania miodu metodami ekologicznymi za rok 2008
Wyniki badań w zadaniu Opracowanie technologii pozyskiwania miodu metodami ekologicznymi za rok 2008 Prace badawcze związane z przekwalifikowaniem pasieki konwencjonalnej w ekologiczną trwają w Oddziale
Bardziej szczegółowoRYNEK CIĄGNIKÓW I PRZYCZEP ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2008 Czesław Waszkiewicz Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie RYNEK CIĄGNIKÓW I PRZYCZEP ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH
Bardziej szczegółowoANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2013
ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2013 OPRACOWAŁY: ANNA ANWAJLER MARZENA KACZOR DOROTA LIS 1 WSTĘP W analizie wykorzystywany będzie model szacowania EWD.
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOSC PRODUKCJI PROPOLISU ROZNYMI METODAMI. Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Skierniewice WPROWADZENIE
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXI 1987 EFEKTYWNOSC PRODUKCJI PROPOLISU ROZNYMI METODAMI Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Skierniewice WPROWADZENIE Pszczelarze dla zwiększenia rentowności
Bardziej szczegółowoZadanie 1. Za pomocą analizy rzetelności skali i wspólczynnika Alfa- Cronbacha ustalić, czy pytania ankiety stanowią jednorodny zbiór.
L a b o r a t o r i u m S P S S S t r o n a 1 W zbiorze Pytania zamieszczono odpowiedzi 25 opiekunów dzieci w wieku 8. lat na następujące pytania 1 : P1. Dziecko nie reaguje na bieżące uwagi opiekuna gdy
Bardziej szczegółowoSektor pszczelarski w Polsce w 2012 roku
Instytut Ogrodnictwa Oddział Pszczelnictwa w Puławach ul. Kazimierska 2, 24-100 Puławy www.opisik.pulawy.pl opisik@man.pulawy.pl Sektor pszczelarski w Polsce w 2012 roku Opracował: Dr inż. Piotr Semkiw.
Bardziej szczegółowoZmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w 2018 r. na tle wielolecia Józef Dopke
Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w 218 r. na tle wielolecia Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura powietrza, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna temperatura, liczba stopniodni
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA MATEMATYCZNA
STATYSTYKA MATEMATYCZNA 1. Wykład wstępny. Teoria prawdopodobieństwa i elementy kombinatoryki 2. Zmienne losowe i ich rozkłady 3. Populacje i próby danych, estymacja parametrów 4. Testowanie hipotez 5.
Bardziej szczegółowoSektor pszczelarski w Polsce w 2011 roku.
Instytut Ogrodnictwa Oddział Pszczelnictwa w Puławach ul. Kazimierska 2, 24-100 Puławy www.opisik.pulawy.pl opisik@man.pulawy.pl Sektor pszczelarski w Polsce w 2011 roku. Opracowanie wykonane w ramach
Bardziej szczegółowoZREALIZOWANO NA PODSTAWIE DECYZJI MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI nr RR-re-401-2-148/09 (2208)
ZREALIZOWANO NA PODSTAWIE DECYZJI MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI nr RR-re-401-2-148/09 (2208) Oddział Pszczelnictwa Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Puławach Opracowanie technologii pozyskiwania
Bardziej szczegółowoAnaliza sektora pszczelarskiego
Analiza sektora pszczelarskiego dla opracowania 3-letniego Programu Wsparcia Pszczelarstwa w Polsce w latach 2007-2010 Oddział Pszczelnictwa Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Puławach Wykonawcy: dr
Bardziej szczegółowoPasieka hodowlana genetycznego doskonalenia pszczół rasy włoskiej (Apis mellifera ligustica) linii Regine
Andrzej Cegiełko Pasieka Cegiełko A.M.Ligustica Władysławów 40 26-720 Policzna tel. 697 206 993 beatapszczoly@wp.pl www.pasiekacegielko.pl Pszczoły włoskie Pasieka hodowlana genetycznego doskonalenia pszczół
Bardziej szczegółowoEKOGWARANCJA PTRE PL-EKO-01. Wymagania dotyczące pasiek ekologicznych
Wymagania dotyczące pasiek ekologicznych Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie
Bardziej szczegółowoWPL YW STOSOWANIA MATECZNIKÓW I KLATECZEK RÓŻNYCH TYPÓW NA PRZYJĘCIE MATEK W RODZINACH PSZCZELICH PODCZAS WYMIANY
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLIV 2000 WPL YW STOSOWANIA MATECZNIKÓW I KLATECZEK RÓŻNYCH TYPÓW NA PRZYJĘCIE MATEK W RODZINACH PSZCZELICH PODCZAS WYMIANY Piotr Skubida, Krystyna Pohorecka Instytut Sadownictwa
Bardziej szczegółowoOCENA STOPNIA ZAPRÓSZENIA PRODUKTÓW PSZCZELICH PYŁKIEM KUKURYDZY
Program wieloletni 2015 2020 Obszar 4. Działania na rzecz rozwoju pszczelarstwa w warunkach zmieniającego się środowiska OCENA STOPNIA ZAPRÓSZENIA PRODUKTÓW PSZCZELICH PYŁKIEM KUKURYDZY Zadanie 4.4 Zaprószenie
Bardziej szczegółowoOKRES ROKU W 46-LETNIEJ OCENIE WZIĄTKU PSZCZELEGO W POLSCE. Michał Gromisz, Leszek Kośka
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLII, Nr I 1998 OKRES 1986-1995 ROKU W 46-LETNIEJ OCENIE WZIĄTKU PSZCZELEGO W POLSCE Michał Gromisz, Leszek Kośka Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Oddział Pszczelnictwa
Bardziej szczegółowoWIELOKIERUNKOWE UŻYTKOWANIE PSZCZÓŁ I MARKETINGOWE WYKORZYSTANIE PRODUKTÓW PASIECZNYCH
BIULETYN NAUKOWY Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002 WIELOKIERUNKOWE UŻYTKOWANIE PSZCZÓŁ I MARKETINGOWE WYKORZYSTANIE PRODUKTÓW PASIECZNYCH Katedra Pszczelnictwa UWM, Olsztyn S ł o w a k l u c z o w e: sprzedaż
Bardziej szczegółowoGospodarka pasieczna. Gospodarka pasieczna. Gospodarka. pasieczna. Wanda Ostrowska. Ostrowska. Wanda
Wanda Ostrowska Gospodarka pasieczna Gospodarka pasieczna Wanda Ostrowska (1924 1990). Urodzi³a siê w owocicach na SuwalszczyŸnie. Najbardziej znany praktyk wœród polskich naukowców pszczelarzy. Niestrudzona
Bardziej szczegółowoZapobieganie stratom rodzin pszczelich w Polsce
K P Zapobieganie stratom rodzin pszczelich w Polsce wyniki projektu Nr 520/N-COST/2009/0 Zdrowie pszczół w Europie WARSZAWA 19.02.2013, 8.45 13.00 Zdrowie pszczół w Europie jest projektem, mającym na celu
Bardziej szczegółowoOPŁACALNOŚĆ I PERSPEKTYWY PRODUKCJI MIODU W POLSCE THE PROFITABILITY OF AND PERSPECTIVES FOR HONEY PRODUCTION IN POLAND
Beata Madras-Majewska 1 Pracownia Hodowli Owadów Użytkowych SGGW Janusz Majewski 2 Katedra Ekonomiki Rolnictwa i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych SGGW OPŁACALNOŚĆ I PERSPEKTYWY PRODUKCJI MIODU
Bardziej szczegółowoRACJONALNE ROZMNAŻANIE RODZIN SKUTECZNIE ZWALCZA NASTRÓJ ROJOWY I ZWIĘKSZA PRODUKCYJNOŚĆ RODZIN
BIULETYN NAUKOWY Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002 RACJONALNE ROZMNAŻANIE RODZIN SKUTECZNIE ZWALCZA NASTRÓJ ROJOWY I ZWIĘKSZA PRODUKCYJNOŚĆ RODZIN Katedra Pszczelnictwa UWM, Olsztyn S ł o w a k l u c z o
Bardziej szczegółowoTECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH
Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 TECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH Sławomir Kocira, Józef Sawa Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA CUKREM W PASIEKACH POLSKICH BADANIA ANKIETOWE Michał Gromisz Oddział Pszczelnictwa WPROW ADZENIE
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXIX 1985 GOSPODARKA CUKREM W PASIEKACH POLSKICH BADANIA ANKIETOWE 1967-1982 Michał Gromisz Oddział Pszczelnictwa ISK WPROW ADZENIE W naszych pasiekach cukier buraczany
Bardziej szczegółowoGŁÓWNE ZASADY PROWADZENIA EKOLOGICZNEJ GOSPODARKI PASIECZNEJ
GŁÓWNE ZASADY PROWADZENIA EKOLOGICZNEJ GOSPODARKI PASIECZNEJ Piotr Skubida, Piotr Semkiw, Krzysztof Jeziorski, Andrzej Pioś miodobranie w pasiece ekologicznej Zakład Pszczelnictwa IO w Puławach, Pracownia
Bardziej szczegółowoSektor pszczelarski w Polsce w 2013 roku
Instytut Ogrodnictwa Oddział Pszczelnictwa w Puławach ul. Kazimierska 2, 24-100 Puławy www.opisik.pulawy.pl opisik@man.pulawy.pl Sektor pszczelarski w Polsce w 2013 roku Puławy 2013 1. Wstęp Raport opracowano
Bardziej szczegółowoPOZYSKIWANIE PROPOLISU JAKO SPOSÓB NA POPRAWĘ OPŁACALNOŚCI PRODUKCJI PASIECZNEJ
BIULETYN NAUKOWY Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002 POZYSKIWANIE PROPOLISU JAKO SPOSÓB NA POPRAWĘ OPŁACALNOŚCI PRODUKCJI PASIECZNEJ Jerzy Wilde 1, Janusz Cichoń 2 1 Katedra Pszczelnictwa UWM, Olsztyn 2 Katedra
Bardziej szczegółowoUniwersytet Warmiñsko-Mazurski w Olsztynie University of Warmia and Mazury in Olsztyn. Biuletyn Naukowy UWM 29 (2008)
Uniwersytet Warmiñsko-Mazurski w Olsztynie University of Warmia and Mazury in Olsztyn Biuletyn Naukowy UWM 29 (2008) Wydawnictwo Uniwersytetu Warmiñsko-Mazurskiego Olsztyn 2008 1 Ocena jakoœci BIULETYN
Bardziej szczegółowoDziałania sprzyjające zwiększeniu populacji owadów zapylających
Zakład Pszczelnictwa w Puławach Pracownia Hodowli Pszczół Działania sprzyjające zwiększeniu populacji owadów zapylających Autorzy: dr hab. Małgorzata Bieńkowska dr Dariusz Teper dr Dariusz Gerula dr Beata
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 4
STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 4 Inne układy doświadczalne 1) Układ losowanych bloków Stosujemy, gdy podejrzewamy, że może występować systematyczna zmienność między powtórzeniami np. - zmienność
Bardziej szczegółowoMETODY LECZENIA WARROZY PSZCZÓŁ W POLSCE W LATACH
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLII, Nr l 1998 METODY LECZENIA WARROZY PSZCZÓŁ W POLSCE W LATACH 1991-1996 Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, ul. Pomologiczna 18, 96-100 Skierniewice
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW
Bardziej szczegółowoMetodologia badań psychologicznych. Wykład 12. Korelacje
Metodologia badań psychologicznych Lucyna Golińska SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK Wykład 12. Korelacje Korelacja Korelacja występuje wtedy gdy dwie różne miary dotyczące tych samych osób, zdarzeń lub obiektów
Bardziej szczegółowoZmiany cen nieruchomości w czasie
Inwestycje i ryzyko na rynku nieruchości Ewa Kusideł 1 Zmiany cen nieruchomości w czasie Dr Ewa Kusideł Inwestycje i ryzyko na rynku nieruchości 2 Analiza średnich zmian cen nieruchomości w czasie za pomocą
Bardziej szczegółowoWykorzystanie badań naukowych prowadzonych w Stacji Czyrna w projekcie Środowisko bez barszczu Sosnowskiego
Wykorzystanie badań naukowych prowadzonych w Stacji Czyrna w projekcie Środowisko bez barszczu Sosnowskiego Prof. dr hab. Kazimierz Klima Katedra Agrotechniki i Ekologii Rolniczej Uniwersytet Rolniczy
Bardziej szczegółowoSzczegółowy program szkolenia w Pomorsko Kujawskim Związku Pszczelarzy.
Szczegółowy program szkolenia w Pomorsko Kujawskim Związku Pszczelarzy. Wymiana matek pszczelich i tworzenie odkładów jako ważny element nowoczesnej gospodarki pasiecznej Część I. 1. Znaczenie wymiany
Bardziej szczegółowoW okresie pierwszych dwóch i pół roku istnienia funduszu ponad 50% podmiotów było lepszych od średniej.
W okresie pierwszych dwóch i pół roku istnienia funduszu ponad 50% podmiotów było lepszych od średniej. Istnieje teoria, że fundusze inwestycyjne o stosunkowo krótkiej historii notowań mają tendencję do
Bardziej szczegółowoPSZCZELARSTWO I RYNEK MIODU W POLSCE
KONFERENCJA PRASOWA Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego z udziałem Prezydenta Polskiego Związku Pszczelarskiego Tadeusza Sabata PSZCZELARSTWO I RYNEK MIODU W POLSCE 14 marca 2012 r., godz.
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXIX, Nr:! 1995
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXIX, Nr:! 1995 WIOSENNY ROZWÓJ I PRODUKCYJNOŚĆ RODZIN ZIMOWANYCH W ULACH ZE ZWIĘKSZONĄ WENTYLACJĄ P i O t r S k U b i d a, Woj c i e c h S k o w r o n e k Instytut Sadownictwa
Bardziej szczegółowoR A P O R T. Badania wykonane w ramach:
Laboratorium Badania Jakości Produktów Pszczelich Zakład Pszczelnictwa R A P O R T z badań monitoringowych pozostałości substancji aktywnych produktów leczniczych weterynaryjnych stosowanych do leczenia
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAU,KOWE
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAU,KOWE ROK XXX 1986 ORGANIZACJA I EKONOMIKA PASIEK SEKTORA USPOŁECZNIONEGO Andrzej Pidek Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa,WPROWADZENIE W Polsce około 23 tysiące rodzin pszczelich
Bardziej szczegółowoMy robimy pyszny miód. Spotkanie z pszczelarzem dla dzieci w wieku 3-14 lat
Spotkanie z pszczelarzem dla dzieci w wieku 3-14 lat Zajęcia prowadzone są w formie interaktywnych warsztatów grupowych podczas których uczestnicy zdobywają wiedzę na temat pszczół i pracy pszczelarza.
Bardziej szczegółowoOszacowanie i rozkład t
Oszacowanie i rozkład t Marcin Zajenkowski Marcin Zajenkowski () Oszacowanie i rozkład t 1 / 31 Oszacowanie 1 Na podstawie danych z próby szacuje się wiele wartości w populacji, np.: jakie jest poparcie
Bardziej szczegółowoPOGŁOWIE ZWIERZĄT GOSPODARSKICH W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W II POŁOWIE 2012 R. 1
URZĄD STATYSTYCZNY W POZNANIU ul. Jana H. Dąbrowskiego 79, 60-959 Poznań Opracowania sygnalne Data opracowania: luty 2013 Kontakt: e-mail: SekretariatUSPOZ@stat.gov.pl tel. 61 27 98 200, fax 61 27 98 100
Bardziej szczegółowoKorelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego
Korelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego Współczynnik korelacji opisuje siłę i kierunek związku. Jest miarą symetryczną. Im wyższa korelacja tym lepiej potrafimy
Bardziej szczegółowoEkonometryczna analiza popytu na wodę
Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Ekonometryczna analiza popytu na wodę Jednym z czynników niezbędnych dla funkcjonowania gospodarstw domowych oraz realizacji wielu procesów technologicznych jest woda.
Bardziej szczegółowoAnaliza sektora pszczelarskiego w Polsce
Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka w Skierniewicach Oddział Pszczelnictwa w Puławach ul. Kazimierska 2, 24-100 Puławy www.opisik.pulawy.pl opisik@man.pulawy.pl Analiza sektora
Bardziej szczegółowoInstytut Ogrodnictwa Zakład Pszczelnictwa w Puławach ul. Kazimierska 2, 24-100 Puławy www.opisik.pulawy.pl. Sektor pszczelarski w Polsce w 2014 roku
Instytut Ogrodnictwa Zakład Pszczelnictwa w Puławach ul. Kazimierska 2, 24-100 Puławy www.opisik.pulawy.pl Sektor pszczelarski w Polsce w 2014 roku Puławy 2014 1. Wstęp Opracowanie przygotowano w ramach
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE PRZY ZAKŁADANIU PASIEKI EKOLOGICZNEJ
INSTRUKCJA POSTĘPOWANIE PRZY ZAKŁADANIU PASIEKI EKOLOGICZNEJ Piotr Skubida, Piotr Semkiw, Krzysztof Jeziorski, Andrzej Pioś Zakład Pszczelnictwa Instytutu Ogrodnictwa w Puławach, Pracownia Technologii
Bardziej szczegółowoWPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2014 ROK
WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2014 ROK Józef Piwnicki i Ryszard Szczygieł 1. Zagrożenie pożarowe w sezonie 2014 r. Sezonowość występowania pożarów lasu związana jest ściśle z warunkami pogodowymi. Na
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE
PSZCZELNCZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XL. Nr l 1996 EFEKTY STOSOWANA RÓŻNYCH METOD KEROWANA ROZWOJEM RODZN PSZCZELCH Jer z y M a r c i n k o w s k i, P i o t r S k u b i d a nstytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa,
Bardziej szczegółowoAnaliza edukacyjnej wartości dodanej dla Gimnazjum w Bolimowie w roku 2011
Analiza edukacyjnej wartości dodanej dla Gimnazjum w Bolimowie w roku 2011 W kwietniu 2011 roku na egzaminie gimnazjalnym arkusz standardowy rozwiązywało 42 uczniów. Z tej grupy uczniów udało się zestawić
Bardziej szczegółowoWPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2016 ROK
WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2016 ROK Józef Piwnicki i Ryszard Szczygieł 1. Zagrożenie pożarowe w sezonie 2016 r. Warunki pogodowe miały wpływ na kształtowanie się zagrożenia pożarowego w lasach i występowanie
Bardziej szczegółowoZadania ze statystyki cz. 8 I rok socjologii. Zadanie 1.
Zadania ze statystyki cz. 8 I rok socjologii Zadanie 1. W potocznej opinii pokutuje przekonanie, że lepsi z matematyki są chłopcy niż dziewczęta. Chcąc zweryfikować tę opinię, przeprowadzono badanie w
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ SEZONOWA ODPORNOŚCI PSZCZOŁ NA DZIAŁANIE APIWAROLU
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXV 1991 ZMIENNOŚĆ SEZONOWA ODPORNOŚCI PSZCZOŁ NA DZIAŁANIE APIWAROLU Z o f i a G r om i s z i M i c h a ł G r o m i s z Pszczelniczy Zakład Doświadczalny Górna Niwa i
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 6
STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 6 Metody sprawdzania założeń w analizie wariancji: -Sprawdzanie równości (jednorodności) wariancji testy: - Cochrana - Hartleya - Bartletta -Sprawdzanie zgodności
Bardziej szczegółowo