MIÊDZYNARODOWY STANDARD REWIZJI FINANSOWEJ 560 PÓ NIEJSZE ZDARZENIA SPIS TREŒCI

Transkrypt

1 MIÊDZYNARODOWY STANDARD REWIZJI FINANSOWEJ 560 Wprowadzenie (Stosuje siê przy badaniu sprawozdañ finansowych sporz¹dzonych za okresy rozpoczynaj¹ce siê 15 grudnia 2009 r. i póÿniej) SPIS TREŒCI Paragraf Zakres standardu... 1 PóŸniejsze zdarzenia... 2 Data wejœcia w ycie... 3 Cele... 4 Definicje... 5 Wymogi Zdarzenia nastêpuj¹ce miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych a dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta Fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta, ale przed dat¹ udostêpnienia sprawozdañ finansowych Fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie udostêpnienia sprawozdañ finansowych Zastosowania i inne materia³y objaœniaj¹ce Zakres standardu... A1 Definicje... A2 A5 Zdarzenia nastêpuj¹ce miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych a dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta... A6 A10 Fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta, ale przed dat¹ udostêpnienia sprawozdañ finansowych... A11 A16 Fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie udostêpnienia sprawozdañ finansowych... A17 A18 Miêdzynarodowy Standard Rewizji Finansowej (MSRF) 560 PóŸniejsze zdarzenia nale y odczytywaæ w powi¹zaniu z MSRF 200 Ogólne cele niezale nego bieg³ego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Rewizji Finansowej. MSRF

2 Wprowadzenie Zakres standardu 1. Przedmiotem niniejszego Miêdzynarodowego Standardu Rewizji Finansowej (MSRF) jest odpowiedzialnoœæ bieg³ego rewidenta podczas badania sprawozdañ finansowych zwi¹zana z póÿniejszymi zdarzeniami. PóŸniejsze zdarzenia 2. Na sprawozdania finansowe mog¹ wp³ywaæ pewne zdarzenia, które nastêpuj¹ po dacie sprawozdañ finansowych. Wiele ramowych za³o eñ sprawozdawczoœci finansowej w sposób wyraÿny odnosi siê do takich zdarzeñ. 1 Tego rodzaju ramowe za³o enia sprawozdawczoœci finansowej zazwyczaj rozró niaj¹ dwa rodzaje zdarzeñ: (a) Zdarzenia dostarczaj¹ce dowodów o warunkach, jakie istnia³y na datê sprawozdañ finansowych oraz (b) Zdarzenia dostarczaj¹ce dowodów o warunkach, jakie zaistnia³y po dacie sprawozdañ finansowych. MSRF 700 wyjaœnia, e data sprawozdania bieg³ego rewidenta informuje czytelnika, i bieg³y rewident rozwa y³ skutek zdarzeñ i transakcji, o których siê dowiedzia³, a które nast¹pi³y przed t¹ dat¹. 2 Data wejœcia w ycie 3. Niniejszy MSRF stosuje siê przy badaniu sprawozdañ finansowych sporz¹dzonych za okresy rozpoczynaj¹ce siê 15 grudnia 2009 r. i póÿniej. Cele 4. Celami bieg³ego rewidenta s¹: (a) Uzyskanie wystarczaj¹cych i odpowiednich dowodów badania na okolicznoœæ, e zdarzenia nastêpuj¹ce miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych a dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta, które wymagaj¹ korekty sprawozdañ finansowych lub ujawnienia w nich, zosta³y w tych sprawozdaniach finansowych odpowiednio odzwierciedlone zgodnie z maj¹cymi zastosowanie ramowymi za³o eniami sprawozdawczoœci finansowej oraz (b) W³aœciwa reakcja na fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta, a które, gdyby by³y mu znane na ten dzieñ, mog³yby sprawiæ, e wprowadzi³by zmiany do swego sprawozdania. 1 Na przyk³ad Miêdzynarodowy Standard Rachunkowoœci 10 Zdarzenia nastêpuj¹ce po dniu bilansowym okreœla sposób ujêcia w sprawozdaniach finansowych zdarzeñ, zarówno korzystnych jak i niekorzystnych, które nast¹pi³y miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych (okreœlan¹ w MSR jako dzieñ bilansowy) a dat¹ ich zaakceptowania do udostêpnienia. 2 MSRF 700 Formu³owanie opinii i sprawozdawczoœæ dotycz¹ca sprawozdañ finansowych, paragraf A MSRF 560

3 Definicje 5. Na potrzeby niniejszego standardu poni sze terminy maj¹ nastêpuj¹ce znaczenie: (a) Data sprawozdañ finansowych data zakoñczenia najpóÿniejszego okresu objêtego sprawozdaniami finansowymi. (b) Data aprobaty sprawozdañ finansowych data, na któr¹ zosta³y sporz¹dzone wszystkie sprawozdania wchodz¹ce w sk³ad sprawozdañ finansowych, w tym powi¹zane informacje dodatkowe, a osoby do tego uprawnione stwierdzi³y, e przyjê³y odpowiedzialnoœæ za te sprawozdania finansowe. (Zob. par. A2) (c) Data sprawozdania bieg³ego rewidenta data, któr¹ bieg³y rewident zamieszcza w sprawozdaniu na temat sprawozdañ finansowych zgodnie z MSRF 700. (Zob. par. A3) (d) Data udostêpnienia sprawozdañ finansowych data udostêpnienia sprawozdania bieg³ego rewidenta i zbadanych sprawozdañ finansowych stronom trzecim. (Zob. par. A4 A5) (e) PóŸniejsze zdarzenia zdarzenia nastêpuj¹ce miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych a dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta oraz fakty, o których bieg³y rewident dowiedzia³ siê po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta. Wymogi Zdarzenia nastêpuj¹ce miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych a dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta 6. Bieg³y rewident przeprowadza 3 procedury badania s³u ¹ce uzyskaniu wystarczaj¹cych i odpowiednich dowodów badania tego, e wszystkie zdarzenia, jakie nast¹pi³y miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych a dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta, których zaistnienie mo e wymagaæ korekty sprawozdañ finansowych lub ujawnienia w nich, zosta³y rozpoznane. Bieg³y rewident nie jest jednak zobowi¹zany do przeprowadzania dodatkowych procedur badania spraw, w odniesieniu do których wczeœniej przeprowadzone procedury badania dostarczy³y zadawalaj¹cych wniosków. (Zob. par. A6) 7. Bieg³y rewident przeprowadza procedury badania, o których mowa w paragrafie 6, w taki sposób, aby obejmowa³y okres od daty sprawozdañ finansowych do daty sprawozdania bieg³ego rewidenta lub przedzia³ czasu mo liwie najbli szy temu okresowi. Bieg³y rewident uwzglêdniaj¹c ocenê ryzyka bieg³ego rewidenta ustala rodzaj i zakres procedur badania, które obejmuj¹: (Zob. par. A7-A8) 3 Uw. t³um. stosowne w ka dym MSRF w czêœci okreœlaj¹cej wymogi sformu³owanie auditor shall + czynnoœæ przet³umaczono na jêzyk polski za pomoc¹ czasu teraÿniejszego, bieg³y rewident wykonuje czynnoœæ, zgodnie z konwencj¹ t³umaczeniow¹ przyjêt¹ w Unii Europejskiej. Niezastosowanie formy nakazowej poprzez u ycie s³ów musi, ma, powinien itp. nie zmienia faktu, e wyra ona w ten sposób czynnoœæ wskazuje na zobowi¹zanie bieg³ego rewidenta do jej wykonania, a zwolnienie od tego wymogu mo e nast¹piæ jedynie w sposób przywidziany w danym MSRF. MSRF

4 (a) Poznanie wszelkich procedur ustanowionych przez kierownictwo dla zapewnienia, e póÿniejsze zdarzenia s¹ rozpoznawane. (b) Skierowanie zapytañ do kierownictwa oraz, o ile to zasadne, do osób sprawuj¹cych nadzór, czy zasz³y jakiekolwiek póÿniejsze zdarzenia mog¹ce wp³ywaæ na sprawozdania finansowe. (Zob. par. A9) (c) Zapoznanie siê z protoko³ami, o ile istniej¹, z posiedzeñ w³aœcicieli, kierownictwa i osób sprawuj¹cych nadzór, które mia³y miejsce po dacie sprawozdañ finansowych oraz skierowanie zapytañ dotycz¹cych zagadnieñ omawianych na posiedzeniach, z których protoko³y nie s¹ jeszcze dostêpne. (Zob. par. A10) (d) Zapoznanie siê z najbardziej aktualnymi póÿniejszymi œródrocznymi sprawozdaniami finansowymi jednostki, o ile takowe sporz¹dzono. 8. Je eli w wyniku przeprowadzenia procedur, o których mowa w paragrafie 6 i 7, bieg³y rewident rozpozna zdarzenia, które wymagaj¹ korekty sprawozdañ finansowych lub ujawnienia w nich, to ustala, czy takie zdarzenia zosta³y odpowiednio odzwierciedlone w tych sprawozdaniach finansowych zgodnie z maj¹cymi zastosowanie ramowymi za³o eniami sprawozdawczoœci finansowej. Pisemne oœwiadczenia 9. Bieg³y rewident prosi kierownictwo oraz, o ile to zasadne, osoby sprawuj¹ce nadzór, o przed³o enie zgodnie z MSRF 580 (poprawionym i przekszta³conym) 4 pisemnego oœwiadczenia, e wszystkie zdarzenia, jakie nast¹pi³y po dacie sprawozdañ finansowych, a w zwi¹zku z którymi maj¹ce zastosowanie ramowe za³o enia sprawozdawczoœci finansowej nakazuj¹ korekty lub ujawnienia, zosta³y skorygowane lub ujawnione. Fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta, ale przed dat¹ udostêpnienia sprawozdañ finansowych 10. Bieg³y rewident nie ma obowi¹zku przeprowadzania jakichkolwiek procedur badania dotycz¹cych sprawozdañ finansowych po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta. Je eli jednak po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta, ale przed dat¹ udostêpnienia sprawozdañ finansowych, bieg³y rewident dowiaduje siê o faktach, które gdyby by³y mu znane w dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta mog³yby sprawiæ, e poprawi³by sprawozdanie bieg³ego rewidenta, wówczas: (Zob. par. A11) (a) Omawia sprawê z kierownictwem, a jeœli to zasadne, z osobami sprawuj¹cymi nadzór. (b) Ustala, czy sprawozdania finansowe wymagaj¹ poprawienia, a jeœli tak, (c) Pyta kierownictwo, w jaki sposób zamierza odnieœæ siê do tej sprawy w sprawozdaniach finansowych. 4 MSRF 580 Pisemne oœwiadczenia. 192 MSRF 560

5 11. Je eli kierownictwo poprawia sprawozdania finansowe, wówczas bieg³y rewident: (a) Przeprowadza procedury badania niezbêdne w okolicznoœciach zwi¹zanych z wprowadzeniem poprawek. (b) Za wyj¹tkiem okolicznoœci okreœlonych w paragrafie 12: (i) Rozszerza procedury badania, o których mowa w paragrafach 6 i 7, do daty nowego sprawozdania bieg³ego rewidenta oraz (ii) Dostarcza nowe sprawozdanie bieg³ego rewidenta na temat poprawionych sprawozdañ finansowych. Nowe sprawozdanie bieg³ego rewidenta nie powinno mieæ daty wczeœniejszej od daty aprobaty poprawionych sprawozdañ finansowych. 12. Je eli prawo, regulacje lub za³o enia sprawozdawczoœci finansowej nie zakazuj¹ kierownictwu ograniczenia poprawki wprowadzanej do sprawozdañ finansowych do skutków póÿniejszego zdarzenia lub zdarzeñ powoduj¹cych tê poprawkê, a osoby odpowiadaj¹ce za aprobatê sprawozdañ finansowych nie maj¹ zakazu ograniczenia aprobaty do tej poprawki, bieg³y rewident ma prawo ograniczyæ procedury badania póÿniejszych zdarzeñ, o których mowa w paragrafie 11 (b) (i), do tej poprawki. W takich przypadkach bieg³y rewident: (a) Poprawia sprawozdanie bieg³ego rewidenta w taki sposób, aby podaæ w nim dodatkow¹ datê odniesion¹ wy³¹cznie do poprawki, wskazuj¹c w ten sposób, e zastosowane przez bieg³ego rewidenta procedury dotycz¹ce póÿniejszych zdarzeñ ograniczaj¹ siê wy³¹cznie do wprowadzonej do sprawozdañ finansowych poprawki opisanej w odnoœnej informacji dodatkowej do sprawozdañ finansowych lub (Zob. par. A12) (b) Dostarcza nowe lub poprawione sprawozdanie bieg³ego rewidenta, które w akapicie objaœniaj¹cym 5 lub w akapicie obejmuj¹cym innego rodzaju objaœnienia zawiera stwierdzenie informuj¹ce, e zastosowane przez bieg³ego rewidenta procedury dotycz¹ce póÿniejszych zdarzeñ ograniczaj¹ siê wy³¹cznie do wprowadzonej do sprawozdañ finansowych poprawki opisanej w odnoœnej informacji dodatkowej do sprawozdañ finansowych. 13. W niektórych systemach prawnych kierownictwo mo e nie byæ zobowi¹zane przez prawo, regulacje lub za³o enia sprawozdawczoœci finansowej do udostêpnienia poprawionych sprawozdañ finansowych, w nastêpstwie czego bieg³y rewident nie musi sporz¹dzaæ poprawionego lub nowego sprawozdania bieg³ego rewidenta. Je eli jednak kierownictwo nie poprawia sprawozdañ finansowych, zaœ bieg³y rewident jest przekonany, e nale y je poprawiæ, wówczas: (Zob. par. A13-A14) 5 Zob. MSRF 706 Akapit objaœniaj¹cy oraz inne wyjaœnienia w sprawozdaniu niezale nego bieg³ego rewidenta. MSRF

6 (a) (b) Je eli sprawozdanie bieg³ego rewidenta nie zosta³o jeszcze dostarczone jednostce, bieg³y rewident modyfikuje opiniê zgodnie z wymogami MSRF 705 (poprawionego i przekszta³conego) 6, a nastêpnie dostarcza sprawozdanie bieg³ego rewidenta lub Je eli sprawozdanie bieg³ego rewidenta zosta³o ju dostarczone jednostce, bieg³y rewident pisemnie powiadamia kierownictwo oraz osoby sprawuj¹ce nadzór, o ile nie wszystkie osoby sprawuj¹ce nadzór uczestnicz¹ w zarz¹dzaniu jednostk¹, aby nie udostêpnia³y stronom trzecim sprawozdañ finansowych przed wprowadzeniem do niego koniecznych poprawek. Je eli mimo to sprawozdania finansowe zostan¹ udostêpnione bez wprowadzenia koniecznych poprawek do sprawozdania bieg³ego rewidenta, to bieg³y rewident podejmuje odpowiednie dzia³ania zapobiegaj¹ce temu, aby polegano na tym sprawozdaniu. (Zob. par. A15-A16) Fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie udostêpnienia sprawozdañ finansowych 14. Bieg³y rewident nie ma obowi¹zku przeprowadzania jakichkolwiek procedur badania dotycz¹cych sprawozdañ finansowych po udostêpnieniu tych sprawozdañ finansowych. Je eli jednak po udostêpnieniu sprawozdañ finansowych bieg³y rewident poznaje fakty, które gdyby by³y mu znane w dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta mog³yby sprawiæ, e poprawi³by sprawozdanie bieg³ego rewidenta, wówczas: (a) Omawia sprawê z kierownictwem, a jeœli to zasadne z osobami sprawuj¹cymi nadzór. (b) Ustala, czy sprawozdania finansowe wymagaj¹ poprawienia, a jeœli tak, (c) Pyta kierownictwo, w jaki sposób zamierza odnieœæ siê do tej sprawy w sprawozdaniach finansowych. 15. Je eli kierownictwo poprawia sprawozdania finansowe, bieg³y rewident: (Zob. par. A17) (a) Przeprowadza procedury badania niezbêdne w okolicznoœciach zwi¹zanych z wprowadzeniem poprawek. (b) Dokonuje przegl¹du dzia³añ podjêtych przez kierownictwo s³u ¹cych temu, aby ka dy, kto otrzyma³ poprzednio udostêpnione sprawozdania finansowe wraz ze sprawozdaniem bieg³ego rewidenta, zosta³ poinformowany o zaistnia³ej sytuacji. (c) Za wyj¹tkiem okolicznoœci okreœlonych w paragrafie 12, (i) rozszerza procedury badania, o których mowa w paragrafie 6 i 7, do daty nowego sprawozdania bieg³ego rewidenta i opatruje nowe 6 MSRF 705 Modyfikacje opinii w sprawozdaniu niezale nego bieg³ego rewidenta. 194 MSRF 560

7 sprawozdanie bieg³ego rewidenta dat¹, która nie jest wczeœniejsza od daty aprobaty poprawionych sprawozdañ finansowych oraz (ii) Dostarcza nowe sprawozdanie bieg³ego rewidenta na temat poprawionych sprawozdañ finansowych. (d) je eli maj¹ miejsce okolicznoœci okreœlone w paragrafie 12 poprawia sprawozdanie bieg³ego rewidenta lub dostarcza nowe sprawozdanie bieg³ego rewidenta zgodnie z wymogami okreœlonymi w paragrafie Bieg³y rewident zamieszcza w nowym lub poprawionym sprawozdaniu bieg³ego rewidenta akapit objaœniaj¹cy lub akapit obejmuj¹cy innego rodzaju objaœnienia nawi¹zuj¹ce do informacji dodatkowej do sprawozdañ finansowych, w którym w bardziej szczegó³owy sposób omówione s¹ powody wprowadzenia poprawek do wczeœniej udostêpnionych sprawozdañ finansowych oraz do wczeœniejszego sprawozdania bieg³ego rewidenta. 17. Je eli kierownictwo nie podejmie niezbêdnych dzia³añ w celu zapewnienia, aby ka dy, kto otrzyma³ poprzednio udostêpnione sprawozdania finansowe zosta³ poinformowany o zaistnia³ej sytuacji, i nie poprawi sprawozdañ finansowych, chocia zdaniem bieg³ego rewidenta nale y je poprawiæ, to bieg³y rewident pisemnie powiadamia kierownictwo oraz osoby sprawuj¹ce nadzór, o ile nie wszystkie osoby sprawuj¹ce nadzór uczestnicz¹ w zarz¹dzaniu jednostk¹ 7, e podejmie odpowiednie dzia³ania zapobiegaj¹ce temu, aby w przysz³oœci polegano na tym sprawozdaniu bieg³ego rewidenta. Je eli mimo tego powiadomienia kierownictwo lub osoby sprawuj¹ce nadzór nie podejm¹ niezbêdnych kroków, bieg³y rewident podejmuje odpowiednie dzia³ania zapobiegaj¹ce temu, aby polegano na tym sprawozdaniu bieg³ego rewidenta. (Zob. par. A18) *** Zastosowania i inne materia³y objaœniaj¹ce Zakres standardu (Zob. par. 1) A1. Je eli zbadane sprawozdania finansowe s¹ w³¹czane do innych dokumentów powsta³ych po udostêpnieniu sprawozdañ finansowych, to na bieg³ym rewidencie mog¹ spoczywaæ dodatkowe obowi¹zki zwi¹zane z póÿniejszymi zdarzeniami, których rozwa enie przez bieg³ego rewidenta mo e byæ potrzebne; mog¹ to byæ prawa lub regulacje dotycz¹ce publicznej oferty papierów wartoœciowych w systemach prawnych, pod których rz¹dami taka oferta nastêpuje. Na przyk³ad, od bieg³ego rewidenta mo e byæ wymagane przeprowadzenie dodatkowych procedur badania do daty ostatecznego dokumentu ofertowego. Procedury takie mog¹ obejmowaæ te, o których mowa w paragrafach 6 i 7, przeprowadzane do daty lub do dnia bliskiego dacie ostatecznego dokumentu ofertowego oraz zapoznanie siê z dokumentem ofertowym w celu oceny, czy 7 MSRF 260 Komunikowanie siê z osobami sprawuj¹cymi nadzór, paragraf 13. MSRF

8 Definicje inne zawarte w nim informacje s¹ spójne z informacjami finansowymi, do których bieg³y rewident siê ustosunkowa³. Data aprobaty sprawozdañ finansowych (Zob. par. 5(b)) A2. W niektórych systemach prawnych, prawo lub regulacje okreœlaj¹ osoby lub organy (na przyk³ad kierownictwo lub osoby sprawuj¹ce nadzór) odpowiedzialne za doprowadzenie do tego, e wszystkie sprawozdania wchodz¹ce w sk³ad sprawozdañ finansowych, w tym powi¹zane informacje dodatkowe, zostaj¹ sporz¹dzone, jak te okreœlaj¹ niezbêdne procesy aprobaty. W innych systemach prawnych proces aprobaty nie jest wymagany przez prawo ani regulacje i jednostka postêpuje zgodnie z w³asnymi procedurami dotycz¹cymi sporz¹dzania i finalizowania jej sprawozdañ finansowych odpowiednimi do jej struktury zarz¹dzania i nadzoru. Niektóre systemy prawne wymagaj¹ ostatecznego zatwierdzenia sprawozdañ finansowych przez udzia³owców. W tych systemach prawnych ostateczna aprobata sprawozdañ finansowych przez udzia³owców nie jest konieczna do tego, aby bieg³y rewident stwierdzi³, e uzyska³ wystarczaj¹ce i odpowiednie dowody badania, na których mo e oprzeæ opiniê bieg³ego rewidenta na temat sprawozdañ finansowych. Na potrzeby MSRF dat¹ aprobaty sprawozdañ finansowych jest data, pod któr¹ osoby do tego uprawnione ustali³y, e wszystkie sprawozdania wchodz¹ce w sk³ad sprawozdañ finansowych w tym powi¹zane informacje dodatkowe zosta³y sporz¹dzone, lub pod któr¹ osoby te stwierdzi³y, e przyjê³y odpowiedzialnoœæ za sprawozdania finansowe, zale nie od tego, która z tych dat jest wczeœniejsza. Data sprawozdania bieg³ego rewidenta (Zob. par. 5(c)) A3. Sprawozdanie bieg³ego rewidenta nie mo e nosiæ daty wczeœniejszej od daty uzyskania przez bieg³ego rewidenta wystarczaj¹cych i odpowiednich dowodów badania, stanowi¹cych podstawê wydania opinii na temat sprawozdañ finansowych 8 ³¹cznie z dowodami, e wszystkie sprawozdania wchodz¹ce w sk³ad sprawozdañ finansowych, w tym powi¹zane informacje dodatkowe, zosta³y sporz¹dzone, a osoby do tego uprawnione stwierdzi³y, e przyjê³y odpowiedzialnoœæ za te sprawozdania finansowe 9. Data sprawozdania bieg³ego rewidenta nie mo e byæ zatem wczeœniejsza od daty aprobaty sprawozdañ finansowych zgodnie z definicj¹ podan¹ w paragrafie 5(b). Miêdzy dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta zgodn¹ z definicj¹ podan¹ w paragrafie 5(c) a dat¹ dostarczenia sprawozdania bieg³ego rewidenta jednostce mo e up³yn¹æ pewien czas na skutek uwarunkowañ administracyjnych. 8 Zob. MSRF 200 Ogólne cele niezale nego bieg³ego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Rewizji Finansowej, paragraf 2. 9 MSRF 700, paragraf 41. W niektórych przypadkach prawo lub regulacje okreœlaj¹ moment w procesie sprawozdawczoœci dotycz¹cej sprawozdañ finansowych, w którym badanie uznaje siê za zakoñczone. 196 MSRF 560

9 Data udostêpnienia sprawozdañ finansowych (Zob. par. 5(d)) A4. Data udostêpnienia sprawozdañ finansowych zale y generalnie od otoczenia regulacyjnego jednostki. W niektórych okolicznoœciach data udostêpnienia sprawozdañ finansowych mo e byæ dat¹ przekazania go organom regulacyjnym. Poniewa zbadane sprawozdania finansowe nie mog¹ byæ udostêpnione bez opinii bieg³ego rewidenta, data udostêpnienia zbadanych sprawozdañ finansowych musi nie tylko pokrywaæ siê z dat¹ lub byæ póÿniejsza od daty sprawozdania bieg³ego rewidenta, ale musi tak e pokrywaæ siê z dat¹ lub byæ póÿniejsza od daty dostarczenia jednostce sprawozdania bieg³ego rewidenta. Szczególne uwagi dotycz¹ce jednostek sektora publicznego A5. W sektorze publicznym data udostêpnienia sprawozdañ finansowych mo e byæ dat¹ przedstawienia zbadanych sprawozdañ finansowych oraz sprawozdania bieg³ego rewidenta ustawowemu organowi nadrzêdnemu lub dat¹ ich upublicznienia w inny sposób. Zdarzenia nastêpuj¹ce miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych a dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta (Zob. par. 6-9) A6. W zale noœci od oceny ryzyka bieg³ego rewidenta procedury badania, o których mowa w paragrafie 6, mog¹ obejmowaæ procedury niezbêdne do uzyskania wystarczaj¹cych i odpowiednich dowodów badania, w tym przegl¹d b¹dÿ testowanie zapisów ksiêgowych lub transakcji, jakie nast¹pi³y miêdzy dat¹ sprawozdañ finansowych a dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta. Procedury badania, o których mowa w paragrafach 6 i 7 s¹ procedurami dodatkowymi do procedur, które bieg³y rewident mo e zastosowaæ w innych celach, niemniej, mog¹ one dostarczaæ dowodów dotycz¹cych póÿniejszych zdarzeñ (na przyk³ad mog¹ to byæ procedury s³u ¹ce uzyskaniu dowodów badania dotycz¹cych sald kont na datê sprawozdañ finansowych, takie jak przyporz¹dkowywanie zdarzeñ do poszczególnych okresów (ang. cut-off) lub badanie póÿniejszej zap³aty nale noœci). A7. Paragraf 7 narzuca pewne procedury badania, które bieg³y rewident jest zobowi¹zany przeprowadziæ w myœl paragrafu 6. Procedury dotycz¹ce póÿniejszych zdarzeñ, które bieg³y rewident przeprowadza, mog¹ jednak zale eæ od dostêpnych informacji, a w szczególnoœci od zakresu zapisów ksiêgowych jakich dokonano od daty sprawozdañ finansowych. Je eli zapisy ksiêgowe nie by³y dokonywane na bie ¹co, a w nastêpstwie tego nie sporz¹dzono adnych œródrocznych sprawozdañ finansowych (na potrzeby wewnêtrzne lub zewnêtrzne), ani nie ma protoko³ów z posiedzeñ kierownictwa lub osób sprawuj¹cych nadzór, odpowiednie procedury badania mog¹ polegaæ na inspekcji dostêpnych ksi¹g i dokumentów, w tym wyci¹gów bankowych. Paragraf A8 zawiera przyk³ady niektórych dodatkowych spraw, jakie bieg³y rewident mo e rozwa- aæ zadaj¹c pytania. MSRF

10 A8. Bieg³y rewident oprócz procedur badania, o których mowa w paragrafie 7 mo e uznaæ za konieczne i odpowiednie, aby: Zapoznaæ siê z ostatnimi dostêpnymi bud etami, prognozami przep³ywów pieniê nych oraz innymi powi¹zanymi sprawozdaniami kierownictwa za okresy nastêpuj¹ce po dacie sprawozdañ finansowych. Skierowaæ zapytania lub poszerzyæ zakres wczeœniejszych ustnych lub pisemnych zapytañ kierowanych do doradców prawnych na temat sporów prawnych i roszczeñ. Rozwa yæ, czy pisemne oœwiadczenia dotycz¹ce okreœlonych póÿniejszych zdarzeñ mog¹ byæ niezbêdne dla wsparcia innych dowodów badania uzyskuj¹c dziêki temu wystarczaj¹ce i odpowiednie dowody badania. Zapytania (Zob. par. 7(b)) A9. Zadaj¹c kierownictwu, i jeœli to zasadne, osobom sprawuj¹cym nadzór pytania dotycz¹ce tego, czy nast¹pi³y jakiekolwiek póÿniejsze zdarzenia mog¹ce wp³yn¹æ na sprawozdania finansowe, bieg³y rewident mo e zapytaæ o obecny stan pozycji, które zosta³y zaksiêgowane na podstawie preliminowanych lub nierozstrzygaj¹cych danych oraz zadaæ pytania dotycz¹ce szczególnie nastêpuj¹cych spraw: Czy zaci¹gniêto nowe zobowi¹zania, po yczki lub udzielono gwarancji. Czy sprzedano lub nabyto jakieœ sk³adniki aktywów lub czy s¹ takie zamiary. Czy nast¹pi³o podwy szenie kapita³u lub wyemitowano instrumenty d³u ne, na przyk³ad nast¹pi³a emisja nowych udzia³ów lub obligacji, albo zawarto porozumienia w sprawie po³¹czenia lub likwidacji, oraz czy s¹ takie plany. Czy nast¹pi³o wyw³aszczenie przez pañstwo lub zniszczenie jakichkolwiek aktywów, na przyk³ad w wyniku po aru lub powodzi. Czy nast¹pi³y jakieœ zmiany dotycz¹ce pozycji warunkowych. Czy dokonano lub rozwa ano mo liwoœci dokonania nietypowych korekt ksiêgowych. Czy zasz³y lub czy jest prawdopodobne, e nast¹pi¹ jakiekolwiek zdarzenia, które mog¹ podwa yæ odpowiednioœæ zasad rachunkowoœci zastosowanych do sporz¹dzenia sprawozdañ finansowych, co mia³oby miejsce na przyk³ad w przypadku zaistnienia zdarzeñ, które podwa a³yby s³usznoœæ przyjêcia za³o enia kontynuacji dzia³alnoœci. Czy zasz³y jakiekolwiek zdarzenia maj¹ce znaczenie dla wyceny szacunków lub rezerw wykazanych w sprawozdaniach finansowych. Czy zasz³y jakiekolwiek zdarzenia maj¹ce znaczenie dla mo liwoœci odzyskania aktywów. 198 MSRF 560

11 Zapoznanie siê z protoko³ami (Zob. par. 7(c)) Szczególne uwagi dotycz¹ce jednostek sektora publicznego A10. W sektorze publicznym bieg³y rewident mo e zapoznaæ siê z oficjalnymi protoko³ami dotycz¹cymi przebiegu postêpowania ustawowego organu nadrzêdnego oraz zapytaæ o sprawy bêd¹ce przedmiotem postêpowania, w przypadku gdy oficjalne protoko³y nie s¹ jeszcze dostêpne. Fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta, ale przed dat¹ udostêpnienia sprawozdañ finansowych Odpowiedzialnoœæ kierownictwa wobec bieg³ego rewidenta (Zob. par. 10) A11. Zgodnie z tym, jak wyjaœnia to MSRF 210 warunki umowy o badanie obejmuj¹ zgodê kierownictwa na poinformowanie bieg³ego rewidenta o faktach, które mog¹ wp³yn¹æ na sprawozdania finansowe, o których dowiedzia³ siê w okresie miêdzy dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta a dat¹ udostêpnienia sprawozdañ finansowych. 10 Podwójne datowanie (Zob. par. 12(a)) A12. Je eli w okolicznoœciach opisanych w paragrafie 12 (a), bieg³y rewident poprawia sprawozdanie bieg³ego rewidenta, aby zamieœciæ w nim dodatkow¹ datê ograniczon¹ do tej poprawki, data sprawozdania bieg³ego rewidenta na temat sprawozdañ finansowych sprzed ich poprawienia przez kierownictwo pozostaje taka sama, poniewa ta data informuje czytelnika o tym, kiedy zakoñczono czynnoœci badania dotycz¹ce tych sprawozdañ finansowych. Jednak w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta zamieszcza siê dodatkow¹ datê, która informuje czytelnika o tym, e zastosowane przez bieg³ego rewidenta po tej pierwszej dacie procedury ograniczaj¹ siê do poprawek dokonywanych w sprawozdaniach finansowych. Oto przyk³ady ilustruj¹ce tak¹ dodatkow¹ datê: (Data sprawozdania bieg³ego rewidenta), z wyj¹tkiem informacji dodatkowej Y, sporz¹dzonej wed³ug stanu na dzieñ (data zakoñczenia procedur badania ograniczonych do poprawki opisanej w informacji dodatkowej Y). Niepoprawienie sprawozdañ finansowych przez kierownictwo (Zob. par. 13) A13. W niektórych systemach prawnych kierownictwo nie jest zobowi¹zane prawem, regulacjami lub za³o eniami sprawozdawczoœci finansowej do udostêpnienia poprawionych sprawozdañ finansowych. Czêsto ma to miejsce, kiedy bliskie jest udostêpnienie sprawozdañ finansowych za kolejny okres, warunkiem jest jednak, e w takich sprawozdaniach nastêpuje odpowiednie ujawnienie informacji. 10 MSRF 210 Uzgadnianie warunków zlecenia badania, paragraf A23. MSRF

12 Szczególne uwagi dotycz¹ce jednostek sektora publicznego A14. W sektorze publicznym dzia³ania podejmowane zgodnie z paragrafem 13, kiedy to kierownictwo nie poprawia sprawozdañ finansowych, mog¹ tak e obejmowaæ odrêbn¹ sprawozdawczoœæ sk³adan¹ ustawowemu organowi nadrzêdnemu lub innym w³aœciwym organom wed³ug hierarchii sprawozdawczej, która dotyczy wp³ywu póÿniejszych zdarzeñ na sprawozdania finansowe i sprawozdanie bieg³ego rewidenta. Dzia³ania podejmowane przez bieg³ego rewidenta maj¹ce zapobiec poleganiu na sprawozdaniu bieg³ego rewidenta (Zob. par. 13(b)) A15. Na bieg³ym rewidencie mog¹ ci¹ yæ dodatkowe prawne obowi¹zki, nawet, jeœli powiadomi³ kierownictwo o tym, aby nie udostêpnia³o sprawozdañ finansowych a kierownictwo wyrazi³o na to zgodê. A16. Je eli kierownictwo udostêpni³o sprawozdania finansowe pomimo, e bieg³y rewident powiadomi³ je o tym, aby ich nie udostêpnia³o stronom trzecim, sposób postêpowania bieg³ego rewidenta maj¹cy zapobiec poleganiu na sprawozdaniu bieg³ego rewidenta na temat sprawozdañ finansowych zale y od jego praw i obowi¹zków wynikaj¹cych z przepisów prawa. W konsekwencji bieg³y rewident mo e uznaæ za odpowiednie skorzystanie z porady prawnej. Fakty, o których bieg³y rewident dowiaduje siê po dacie udostêpnienia sprawozdañ finansowych Niepoprawienie sprawozdañ finansowych przez kierownictwo (Zob. par. 15) Szczególne uwagi dotycz¹ce jednostek sektora publicznego A17. W niektórych systemach prawnych jednostek sektora publicznego mo e dotyczyæ wynikaj¹cy z prawa lub regulacji zakaz udostêpniania poprawionych sprawozdañ finansowych. W takich okolicznoœciach odpowiednim dzia³aniem bieg³ego rewidenta mo e byæ poinformowanie odpowiedniego organu ustawowego. Dzia³ania podejmowane przez bieg³ego maj¹ce zapobiec poleganiu na sprawozdaniu bieg³ego rewidenta (Zob. par. 17) A18. Je eli bieg³y rewident jest przekonany, e kierownictwo lub osoby sprawuj¹ce nadzór nie podjê³y niezbêdnych dzia³añ maj¹cych zapobiec poleganiu na sprawozdaniu bieg³ego rewidenta na temat sprawozdañ finansowych udostêpnionych przez jednostkê pomimo, e wczeœniej bieg³y rewident powiadomi³ o tym, e podejmie on dzia³ania maj¹ce temu zapobiec, sposób postêpowania bieg³ego rewidenta zale y od jego praw i obowi¹zków wynikaj¹cych z przepisów prawa. W konsekwencji bieg³y rewident mo e uznaæ za odpowiednie skorzystanie z porady prawne. 200 MSRF 560