Wędrówki między układami współrzędnych
|
|
- Barbara Wasilewska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wędrówki między układami współrzędnych Piotr A. Dybczyński
2 Układ równikowy godzinny i układ horyzontalny zenit północny biegun świata Z punkt wschodu szerokość geograficzna deklinacja miejscowy południk astronomiczny E punkt północy N h horyzont astronomiczny kąt godzinny t δ W A S punkt południa azymut wysokość Nd równik niebieski punkt zachodu nadir BS pierwszy wertykał południowy biegun świata
3 Z
4 Usuńmy pierwszy wertykał... Z
5 Z
6 Usuńmy niewidoczne linie... Z
7 Z
8 90 -φ Z
9 90 -φ Z
10 90 -φ Z deklinacja 90 -δ δ
11 90 -φ 90 -δ Z
12 90 -φ 90 -h = z Z z odległość zenitalna 90 -δ h wysokość
13 90 -φ 90 -δ Z 90 -h = z
14 90 -φ Z 90 -h = z 90 -δ t kąt godzinny
15 90 -φ 90 -δ t Z 90 -h = z
16 90 -φ t Z 90 -h = z 90 -δ A azymut
17 90 -φ A 90 -δ t 90 -h = z
18 90 -φ A 90 -δ t 90 -h = z
19 90 -φ A 90 -δ t 90 -h = z
20 90 -φ Z 360 -A t 90 -h = z 90 -δ
21 90 -φ Z 360 -A t 90 -h = z 90 -δ
22 90 -φ Z 360 -A t 90 -h = z 90 -δ Trójkąt paralaktyczny czyli związek między układem równikowym godzinnym a układem horyzontalnym
23 Trójkąt sferyczny
24 Trójkąt paralaktyczny Z
25 Trójkąt paralaktyczny Z -h 90 -φ 90 = z 90 -δ
26 Trójkąt paralaktyczny Z 360 -A -h 90 -φ 90 = z t 90 -δ
27 Trójkąt sferyczny
28 Trygonometria sferyczna sin a sin b sin c = = sin A sin B sin C
29 Oba układy równikowe oraz układ horyzontalny zenit północny biegun świata miejscowy południk astronomiczny Z punkt wschodu szerokość geograficzna deklinacja E punkt północy kąt godzinny horyzont astronomiczny punkt Barana α h W azymut rektascensja Nd nadir A S wysokość równik niebieski punkt zachodu t δ N punkt południa BS pierwszy wertykał południowy biegun świata
30 Oba układy równikowe t δ α BS
31 Oba układy równikowe δ α BS t
32 kąt godzinny i rektascensja α BS t
33 kąt godzinny i rektascensja α BS t
34 kąt godzinny i rektascensja t BS α
35 kąt godzinny i rektascensja BS α t
36 kąt godzinny i rektascensja BS α t
37 kąt godzinny i rektascensja BS t α
38 kąt godzinny i rektascensja równik niebieski t α punkt górowania na równiku
39 kąt godzinny i rektascensja punkt górowania na równiku t α
40 kąt godzinny i rektascensja punkt górowania na równiku t α
41 kąt godzinny i rektascensja punkt górowania na równiku t α około dwie godziny później
42 kąt godzinny i rektascensja punkt górowania na równiku t α kolejne pięć godzin później
43 kąt godzinny i rektascensja punkt górowania na równiku α t s = t = t * + α*
44 Zjawiska zmieniające współrzędne ciał niebieskich.
45 Precesja i nutacja
46 Siły grawitacyjnego przyciągania wywierane przez Słońce na Ziemię usiłują ustawić równik Ziemi w płaszczyźnie ekliptyki, nachylonej w stosunku do równika pod kątem około 23. Wypadkowy ruch precesyjny osi obrotu Ziemi odbywa się wokół osi ekliptyki. Jest on bardzo powolny, pełen obieg precesyjny osi Ziemi wokół osi ekliptyki trwa około lat.
47 W swoich skrajnych położeniach orbita Księżyca nachylona jest raz pod kątem +5.9, a po 9.3 latach, pod kątem -5.9 do ekliptyki. Zmieniające się nachylenie orbity Księżyca powoduje tzw. nutację osi obrotu Ziemi. Jest to krótkookresowy, sinusoidalny ruch o amplitudzie ok. 9", nałożony na ruch precesyjny.
48 Punkt Barana, wskutek precesji, cofa się po ekliptyce z prędkością około 50 rocznie i pełnego obiegu ekliptyki dokonuje raz na 26 tysięcy lat. Od punktu Barana liczymy rektascensję, a więc precesja i nutacja zmieniają współrzędne równikowe obiektów na sferze niebieskiej.
49 Rysunek: Tau'olunga
50 Odległości w astronomii
51 Jednostka astronomiczna (AU) km = 1.49 x 10 11m
52 średnica orbity Neptuna: 60 AU 9 x 1012 m
53 Paralaksa
54 Paralaksa dobowa
55 Paralaksa dobowa Z bieguna południowego Z równika dł. geogr. 0º Z równika dł. geogr. 180º Z bieguna północnego Pozycja Księżyca blisko Plejad z czterech miejsc na Ziemi, 22 marca 1988, 10:42 UT
56 Dwie, nieomal jednoczesne obserwacje planetoidy Toutatis 29 września 2004 teleskopami ESO: czerwona Paranal zielona LaSilla odległość teleskopów: 513 km przesunięcie na niebie: 40" wyliczona (poprawnie) odległość planetoidy: km
57 Paralaksa roczna π = 1" 1 parsek 1 parsek = AU = 3.1 x 1016m = 3.26 ly 1AU
58 Paralaksy są bardzo małymi kątami, dla wszystkich gwiazd są mniejsze niż 1 ". Najbliższa gwiazda, Proxima Centauri ma paralaksę równą 0.76" (jest w odległości około 4.3 lat świetlnych). Odległości do dalekich gwiazd wyznacza się innymi metodami gdyż ich paralaksy są tak małe, że nie można ich zmierzyć.
59 Odległości w astronomii Najbliższa gwiazda: 4 x 1016 m = AU = 4.24 ly = 1.3 pc Przypomnienie: 1000 m = 1x103m = 1 km m = 1x106m = 1 Mm m = 1x109m = 1 Gm m = 1x1012m = 1 Tm m = 1x1015m = 1 Pm
60 Najbliższe otoczenie Słońca gwiazda Barnarda (1916) 6 ly = 1.8pc 4 ly = 1.2pc 2 ly = 0.6pc α Centauri + Proxima (1839,1917)
61 Alpha Centauri AB
62 α do α ńc o ł S a
63 Ruch własny gwiazd Źródło:
64 Ruch własny Proxima Centauri Animacja zdjęć z lat
65 Ruch własny Gwiazdy Barnarda to ok sekundy łuku na rok!
66 vt=90 km/s 10"/rok v=143 km/s Gwiazda Barnarda vr=111 km/s odl.=1.8 pc Słońce
67 Aberracja
68 Aberracja światła
69 Aberracją nazywamy zmianę kierunku widzenia ciała niebieskiego na sferze spowodowaną ruchem obserwatora. Ponieważ Ziemia porusza się po orbicie wokół Słońca ze średnią prędkością ok. 30 km/s, następuje zjawisko aberracji i lunetę w rzeczywistości ustawiamy wzdłuż kierunku będącego wypadkową kierunku prędkości Ziemi i kierunku prędkości światła od gwiazdy. Maksymalna wartość aberracji rocznej to ok. 20". Maksymalna wartość aberracji dobowej, wynikającej z rotacji Ziemi to 0,32 sekundy kątowej dla obserwatora na równiku.
70 Refrakcja atmosferyczna
71 Refrakcja zależy od odległości zenitalnej z = 90 - h z = 0 R = 0 z = 50 R = 1' z = 80 R = 5' z = 85 R = 10' z = 89 R = 25' z = 90 R = 35'
Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Piotr A. Dybczyński Związek czasu słonecznego z gwiazdowym. Zadanie:
Bardziej szczegółowoWyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Piotr A. Dybczyński Związek czasu słonecznego z gwiazdowym. Zadanie:
Bardziej szczegółowoUkłady współrzędnych równikowych
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Układy współrzędnych równikowych Piotr A. Dybczyński Taki układ wydaje się prosty. Sytuacja komplikuje się gdy musimy narysować i używać dwóch lub trzech
Bardziej szczegółowoUkłady współrzędnych równikowych
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Układy współrzędnych równikowych Piotr A. Dybczyński 15 października 2013 Układ współrzędnych sferycznych Taki układ wydaje się prosty. Sytuacja komplikuje
Bardziej szczegółowoPrzykładowe zagadnienia.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Przykładowe zagadnienia. Piotr A. Dybczyński Z BN E N h W Nd A S BN Z δ N t S α BS zenit północny biegun świata BN miejscowy południk astronomiczny Z punkt
Bardziej szczegółowoPrzykładowe zagadnienia.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Przykładowe zagadnienia. Piotr A. Dybczyński Z BN E N h W Nd A S BN Z t δ N S α BS zenit północny biegun świata BN miejscowy południk astronomiczny Z punkt
Bardziej szczegółowoJak rozwiązywać zadania.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Jak rozwiązywać zadania. Piotr A. Dybczyński zenit północny biegun świata BN miejscowy południk astronomiczny Z punkt wschodu szerokość geograficzna deklinacja
Bardziej szczegółowoGdzie się znajdujemy na Ziemi i w Kosmosie
Gdzie się znajdujemy na Ziemi i w Kosmosie Realizując ten temat wspólnie z uczniami zajęliśmy się określeniem położenia Ziemi w Kosmosie. Cele: Rozwijanie umiejętności określania kierunków geograficznych
Bardziej szczegółowoWstęp do astrofizyki I
Wstęp do astrofizyki I Wykład 10 Tomasz Kwiatkowski 8 grudzień 2010 r. Tomasz Kwiatkowski, Wstęp do astrofizyki I, Wykład 10 1/36 Plan wykładu Wyznaczanie mas ciał niebieskich Gwiazdy podwójne Optycznie
Bardziej szczegółowoOdległość kątowa. Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe 1
Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe 1 Rok 2015 1. Wstęp teoretyczny Patrząc na niebo po zachodzie Słońca mamy wrażenie, że znajdujemy się pod rozgwieżdżoną kopułą. Kopuła ta stanowi połowę tzw.
Bardziej szczegółowowersja
www.as.up.krakow.pl wersja 2013-01-12 STAŁE: π = 3.14159268... e = 2.718281828... Jednostka astronomiczna 1 AU = 149.6 mln km = 8 m 19 s świetlnych Rok świetlny [l.y.] = c t = 9460730472580800 m = 9.46
Bardziej szczegółowoDyfrakcja to zdolność fali do uginania się na krawędziach przeszkód. Dyfrakcja światła stanowi dowód na to, że światło ma charakter falowy.
ZAŁĄCZNIK V. SŁOWNICZEK. Czas uniwersalny Czas uniwersalny (skróty: UT lub UTC) jest taki sam, jak Greenwich Mean Time (skrót: GMT), tzn. średni czas słoneczny na południku zerowym w Greenwich, Anglia
Bardziej szczegółowoRozwiązania przykładowych zadań
Rozwiązania przykładowych zadań Oblicz czas średni i czas prawdziwy słoneczny na południku λ=45 E o godzinie 15 00 UT dnia 1 VII. Rozwiązanie: RóŜnica czasu średniego słonecznego T s w danym miejscu i
Bardziej szczegółowoLX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia. S= L 4π r L
LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia 1. Przyjmij, że prędkość rotacji różnicowej Słońca, wyrażoną w stopniach na dobę, można opisać wzorem: gdzie φ jest szerokością heliograficzną.
Bardziej szczegółowoZiemia jako zegar Piotr A. Dybczyński
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński Czas gwiazdowy N N N N N N N N N N N s = 0h N s = 0h Czemu taka dziwna tarcza? N s = 0h Czemu taka dziwna tarcza?
Bardziej szczegółowoKontrola wiadomości Grawitacja i elementy astronomii
Kontrola wiadomości Grawitacja i elementy astronomii I LO im. Stefana Żeromskiego w Lęborku 15 października Kartkówka w klasie IA - 20 minut Grupa 1 1 Wykonaj rysunek ilustrujący sposób wyznaczania odległości
Bardziej szczegółowoRuch obiegowy Ziemi. Ruch obiegowy Ziemi. Cechy ruchu obiegowego. Cechy ruchu obiegowego
Ruch obiegowy Ziemi Ruch obiegowy Ziemi Ziemia obiega Słońce po drodze zwanej orbitą ma ona kształt lekko wydłużonej elipsy Czas pełnego obiegu wynosi 365 dni 5 godzin 48 minut i 46 sekund okres ten nazywamy
Bardziej szczegółowoElementy astronomii w geografii
Elementy astronomii w geografii Prowadzący: Marcin Kiraga kiraga@astrouw.edu.pl Podstawowe podręczniki: Jan Mietelski, Astronomia w geografii Eugeniusz Rybka, Astronomia ogólna Podręczniki uzupełniające:
Bardziej szczegółowoZiemia jako zegar Piotr A. Dybczyński
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński Czas gwiazdowy N N N N N N N N N N N s = 0h N s = 0h Czemu taka dziwna tarcza? N s = 0h Czemu taka dziwna tarcza?
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów.
ZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów. Jak to zostało przedstawione w części 5.2.1, jeżeli zrobimy Słońcu zdjęcie z jakiegoś miejsca na powierzchni ziemi w danym momencie t i dokładnie
Bardziej szczegółowoZiemia jako zegar Piotr A. Dybczyński
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński Czas gwiazdowy N N N N N N N N N N N s = 0h Miara czasowa kątów 360 = 24h 15 = 1h = 60m m 1 = 4 m 60' = 4 15' = 1m
Bardziej szczegółowoWykład z podstaw astronomii
Wykład z podstaw astronomii dla studentów I roku geografii zaocznej, rok 2005/2006 wykładowca: Iwona Wytrzyszczak 1 Spis treści 1 Układy współrzędnych niebieskich 4 1.1 Układ horyzontalny.............................
Bardziej szczegółowoOdległość kątowa. Szkoła średnia Klasy I IV Doświadczenie konkursowe 5
Szkoła średnia Klasy I IV Doświadczenie konkursowe 5 Rok 2019 1. Wstęp teoretyczny Patrząc na niebo po zachodzie Słońca, mamy wrażenie, że znajdujemy się pod rozgwieżdżoną kopułą. Kopuła ta stanowi połowę
Bardziej szczegółowoAnaliza danych. 7 th International Olympiad on Astronomy & Astrophysics 27 July 5 August 2013, Volos Greece. Zadanie 1.
Analiza danych Zadanie 1. Zdjęcie 1 przedstawiające część gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy, zostało zarejestrowane kamerą CCD o rozmiarze chipu 17mm 22mm. Wyznacz ogniskową f systemu optycznego oraz
Bardziej szczegółowoAstronomia. Wykład IV. Waldemar Ogłoza. >> dla studentów. Wykład dla studentów fizyki
Astronomia Wykład IV Wykład dla studentów fizyki Waldemar Ogłoza www.as.up.krakow.pl >> dla studentów Ruch obrotowy Ziemi Efekty ruchu wirowego Ziemi Zjawisko dnia i nocy Spłaszczenie Ziemi przez siłę
Bardziej szczegółowoSprawdzian 2. Fizyka Świat fizyki. Astronomia. Sprawdziany podsumowujące. sin = 0,0166 cos = 0,9999 tg = 0,01659 ctg = 60,3058
Imię i nazwisko Data Klasa Wersja A Sprawdzian.. Jedna jednostka astronomiczna to odległość jaką przebywa światło (biegnące z szybkością 300 000 km/h) w ciągu jednego roku. jaką przebywa światło (biegnące
Bardziej szczegółowoZiemia jako zegar Piotr A. Dybczyński
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako zegar Piotr A. Dybczyński Czas gwiazdowy N N N N N N N N N N N s = 0h N s = 0h Czemu taka dziwna tarcza? N s = 0h Czemu taka dziwna tarcza?
Bardziej szczegółowoKonkurs Astronomiczny Astrolabium III Edycja 25 marca 2015 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy
Instrukcja Zaznacz prawidłową odpowiedź. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna. Czas na rozwiązanie testu wynosi 75 minut. 1. Przyszłość. Ludzie mieszkają w stacjach kosmicznych w kształcie okręgu o promieniu
Bardziej szczegółowoAstronomia II, ćwiczenia, podsumowanie. Kolokwium I. m= 2.5log F F 0
Astronomia II, ćwiczenia, podsumowanie 1 Wielkościgwiazdowe Definicja wielkości gwiazdowej: Kolokwium I m= 2.5log F F 0, (1) gdzief jestnateżeniempromieniowaniapoch adz acego od danej gwiazdy, af 0 nateżeniempromieniowaniagwiazdy,dlaktórejzostałoustalonem=0
Bardziej szczegółowoAstronomia. Wykład I. Waldemar Ogłoza. Wykład dla studentów geografii. dla studentów > informacje>zajęcia W.Ogłozy>a4g-w1.
Astronomia Wykład I Wykład dla studentów geografii Waldemar Ogłoza www.as.up.krakow.pl dla studentów > informacje>zajęcia W.Ogłozy>a4g-w1.pdf Literatura: J.M.Kreiner Ziemia i Wszechświat astronomia nie
Bardziej szczegółowoOdległość mierzy się zerami
Odległość mierzy się zerami Jednostki odległości w astronomii jednostka astronomiczna AU, j.a. rok świetlny l.y., r.św. parsek pc średnia odległość Ziemi od Słońca odległość przebyta przez światło w próżni
Bardziej szczegółowoAstronomia Wykład I. KOSMOLOGIA bada Wszechświat jako całość. Literatura: dla studentów > informacje>zajęcia W.Ogłozy>a4g-w1.
Astronomia Wykład I Wykład dla studentów geografii Waldemar Ogłoza www.as.up.krakow.pl dla studentów > informacje>zajęcia W.Ogłozy>a4g-w1.pdf J.M.Kreiner Rybka E. E, Literatura: Ziemia i Wszechświat astronomia
Bardziej szczegółowoZapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie;
Geografia listopad Liceum klasa I, poziom rozszerzony XI Ziemia we wszechświecie Zapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie;
Bardziej szczegółowoLXII Olimpiada Astronomiczna 2018/2019 Zadania z zawodów III stopnia. ρ + Λ c2. H 2 = 8 π G 3. = 8 π G ρ 0. 2,, Ω m = 0,308.
LXII Olimpiada Astronomiczna 2018/2019 Zadania z zawodów III stopnia 1. Współczesne obserwacje są zgodne z modelem Wszechświata, w którym obowiązuje geometria euklidesowa. W tym modelu tempo ekspansji,
Bardziej szczegółowo3a. Ruch obiegowy Ziemi
3a. Ruch obiegowy Ziemi Ziemia obiega gwiazdę znajdującą się w środku naszego układu planetarnego, czyli Słońce. Ta konstatacja, dzisiaj absolutnie niekwestionowana, z trudem dochodziła do powszechnej
Bardziej szczegółowoPrzykład testu z astronomicznych podsatw geografii Uzupełnić puste pola : Wybarć własciwe odpowiedzi a,b,c,d,e... (moŝe byc kilka poprawnych!!
Przykład testu z astronomicznych podsatw geografii Uzupełnić puste pola : Wybarć własciwe odpowiedzi a,b,c,d,e.... (moŝe byc kilka poprawnych!!) 1. Astronomia zajmuje się badaniem 2. Z powodu zjawiska
Bardziej szczegółowoCzas w astronomii. Krzysztof Kamiński
Czas w astronomii Krzysztof Kamiński Czas gwiazdowy - kąt godzinny punktu Barana; lokalny na danym południku Ziemi; związany z układem równikowym równonocnym; odzwierciedla niejednorodności rotacji Ziemi
Bardziej szczegółowo24 godziny 23 godziny 56 minut 4 sekundy
Ruch obrotowy Ziemi Podstawowe pojęcia Ruch obrotowy, inaczej wirowy to ruch Ziemi wokół własnej osi. Oś Ziemi jest teoretyczną linią prostą, która przechodzi przez Biegun Północny i Biegun Południowy.
Bardziej szczegółowoRuch obrotowy i orbitalny Ziemi
Ruch obrotowy i orbitalny Ziemi Ruch dobowy sfery niebieskiej jest pozorny wynika z obracania się Ziemi wokół własnej osi z okresem równym 1 dobie gwiazdowej. Tor pozornego ruchu dobowego sfery niebieskiej
Bardziej szczegółowoPROPOZYCJA ĆWICZEŃ OBSERWACYJNYCH Z ASTRONOMII DO PRZEPROWADZENIA W OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNYM INSTYTUTU FIZYKI UR DLA UCZESTNIKÓW PROJEKTU FENIKS
PROPOZYCJA ĆWICZEŃ OBSERWACYJNYCH Z ASTRONOMII DO PRZEPROWADZENIA W OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNYM INSTYTUTU FIZYKI UR DLA UCZESTNIKÓW PROJEKTU FENIKS dr hab. Piotr Gronkowski - gronk@univ.rzeszow.pl Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoOpozycja... astronomiczna...
Opozycja... astronomiczna... Pojęcie opozycja bez dodatków ją bliżej określających jest intuicyjnie zrozumiałe. Wyraz ma swoją etymologię łacińską - oppositio i oznacza przeciwstawienie. Przenosząc to
Bardziej szczegółowoLIX Olimpiada Astronomiczna 2015/2016 Zawody III stopnia zadania teoretyczne
LIX Olimpiada Astronomiczna 2015/2016 Zawody III stopnia zadania teoretyczne 1. Dwie gwiazdy ciągu głównego o masach M i m tworzyły układ podwójny o orbitach kołowych. W wyniku ewolucji, bardziej masywny
Bardziej szczegółowoObliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity. Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie
Obliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie a - wielka półoś orbity e - mimośród orbity i - nachylenie orbity
Bardziej szczegółowoFizyka i Chemia Ziemi
Fizyka i Chemia Ziemi Temat 5: Zjawiska w układzie Ziemia - Księżyc T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM 2012-01-26 T.J.Jopek, Fizyka i chemia Ziemi 1 Ruch orbitalny Księżyca Obserwowane tarcze Księżyca
Bardziej szczegółowoXXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2
-2/1- Zadanie 8. W każdym z poniższych zdań wpisz lub podkreśl poprawną odpowiedź. XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2 A. Słońce nie znajduje się dokładnie w centrum orbity
Bardziej szczegółowoPiotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego
Piotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego 27 sierpnia 2006 roku nastąpiło zbliżenie Wenus do Saturna na odległość 0,07 czyli 4'. Odległość ta była kilkanaście razy większa niż średnica tarcz
Bardziej szczegółowoul. Marii Skłodowskiej-Curie 7 39-400 Tarnobrzeg tel/fax (15) 823 82 75 e-mail: market@astrozakupy.pl
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 7 39-400 Tarnobrzeg tel/fax (15) 823 82 75 e-mail: market@astrozakupy.pl ul. Grunwaldzka 31C 60-783 Poznań tel/fax (61) 853 24 76 e-mail:poznan@astrozakupy.pl ABC TELESKOPU
Bardziej szczegółowoNACHYLENIE OSI ZIEMSKIEJ DO PŁASZCZYZNY ORBITY. Orbita tor ciała niebieskiego lub sztucznego satelity krążącego wokół innego ciała niebieskiego.
RUCH OBIEGOWY ZIEMI NACHYLENIE OSI ZIEMSKIEJ DO PŁASZCZYZNY ORBITY Orbita tor ciała niebieskiego lub sztucznego satelity krążącego wokół innego ciała niebieskiego. OBIEG ZIEMI WOKÓŁ SŁOŃCA W czasie równonocy
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne: 1 Nazwa modułu Astronomia sferyczna 2 Kod modułu 04-ASTR1-ASFER60-1L 3 Rodzaj modułu obowiązkowy 4 Kierunek studiów Astronomia 5 Poziom studiów I
Bardziej szczegółowoRuch Gwiazd. Szkoła Podstawowa Klasy IV VI Doświadczenie konkursowe nr 3
Szkoła Podstawowa Klasy IV VI Doświadczenie konkursowe nr 3 Rok 2017 1. Wstęp teoretyczny Ludzka wyobraźnia łączy rozproszone po niebie gwiazdy w pewne charakterystyczne wzory, ułatwiające nawigację po
Bardziej szczegółowoGrawitacja - powtórka
Grawitacja - powtórka 1. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub, jeśli jest A. Jednorodne pole grawitacyjne istniejące w obszarze sali lekcyjnej jest wycinkiem centralnego
Bardziej szczegółowoTellurium szkolne [ BAP_1134000.doc ]
Tellurium szkolne [ ] Prezentacja produktu Przeznaczenie dydaktyczne. Kosmograf CONATEX ma stanowić pomoc dydaktyczną w wyjaśnianiu i demonstracji układu «ZIEMIA - KSIĘŻYC - SŁOŃCE», zjawiska nocy i dni,
Bardziej szczegółowoLIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia
LIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia 1. Wskutek efektów relatywistycznych mierzony całkowity strumień promieniowania od gwiazdy, która porusza się w kierunku obserwatora z prędkością
Bardziej szczegółowo( W.Ogłoza, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Pracownia Astronomiczna)
TEMAT: Analiza zdjęć ciał niebieskich POJĘCIA: budowa i rozmiary składników Układu Słonecznego POMOCE: fotografie róŝnych ciał niebieskich, przybory kreślarskie, kalkulator ZADANIE: Wykorzystując załączone
Bardziej szczegółowoTomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2012
Tomasz Ściężor Almanach Astronomiczny na rok 2012 Klub Astronomiczny Regulus Kraków 2011 1 Skład komputerowy almanachu wykonał autor publikacji Tomasz Ściężor Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej
Bardziej szczegółowoSprawdzian Na rysunku przedstawiono siłę, którą kula o masie m przyciąga kulę o masie 2m.
Imię i nazwisko Data Klasa Wersja A Sprawdzian 1. 1. Orbita każdej planety jest elipsą, a Słońce znajduje się w jednym z jej ognisk. Treść tego prawa podał a) Kopernik. b) Newton. c) Galileusz. d) Kepler..
Bardziej szczegółowoKonkurs Astronomiczny Astrolabium IV Edycja 26 kwietnia 2017 roku Klasy I III Gimnazjum Test Konkursowy
Instrukcja Zaznacz prawidłową odpowiedź. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna. Czas na rozwiązanie testu wynosi 60 minut. 1. 11 kwietnia 2017 roku była pełnia Księżyca. Pełnia w dniu 11 kwietnia będzie
Bardziej szczegółowoTomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2014
Tomasz Ściężor Almanach Astronomiczny na rok 2014 Klub Astronomiczny Regulus Kraków 2013 1 Recenzent prof. dr hab. Jerzy M. Kreiner Skład komputerowy almanachu wykonał autor publikacji Tomasz Ściężor Wszelkie
Bardziej szczegółowo1.2. Geografia fizyczna ogólna
1. Zadania 17 1.2. Geografia fizyczna ogólna 1.2.1. Ziemia we Wszechświecie Zadanie 26. Na rysunku przedstawiono osiem planet Układu Słonecznego. Jedną z planet oznaczono literą A. Źródło: http://www.eszkola-wielkopolska.pl
Bardziej szczegółowoAplikacje informatyczne w Astronomii. Internet źródło informacji i planowanie obserwacji astronomicznych
Aplikacje informatyczne w Astronomii Internet źródło informacji i planowanie obserwacji astronomicznych Skrót kursu: Tydzień I wstęp i planowanie pokazów popularnonaukowych a) współrzędne niebieskie układy
Bardziej szczegółowoMateriały edukacyjne Tranzyt Wenus Zestaw 3. Paralaksa. Zadanie 1. Paralaksa czyli zmiana
Materiały edukacyjne Tranzyt Wenus 2012 Zestaw 3. Paralaksa Zadanie 1. Paralaksa czyli zmiana Paralaksa to zjawisko pozornej zmiany położenia obiektu oglądanego z dwóch kierunków. W praktyce najłatwiej
Bardziej szczegółowoCykl Metona. Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 1
Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 1 Rok 2017 1. Wstęp teoretyczny Od czasów prehistorycznych życie człowieka regulują trzy regularnie powtarzające się cykle astronomiczne. Pierwszy z nich
Bardziej szczegółowoLiceum dla Dorosłych semestr 1 FIZYKA MAŁGORZATA OLĘDZKA
Liceum dla Dorosłych semestr 1 FIZYKA MAŁGORZATA OLĘDZKA Temat 6 : JAK ZMIERZONO ODLEGŁOŚCI DO KSIĘŻYCA, PLANET I GWIAZD? 1) Co to jest paralaksa? Eksperyment Wyciągnij rękę jak najdalej od siebie z palcem
Bardziej szczegółowoETAP II. Astronomia to nauka. pochodzeniem i ewolucją. planet i gwiazd. na wydarzenia na Ziemi.
ETAP II Konkurencja I Ach te definicje! (każda poprawnie ułożona definicja warta jest aż dwa punkty) Astronomia to nauka o ciałach niebieskich zajmująca się badaniem ich położenia, ruchów, odległości i
Bardziej szczegółowoInne Nieba. Gimnazjum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 4
Gimnazjum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 4 Rok 2017 1. Wstęp teoretyczny Układ Słoneczny jest niezwykle skomplikowanym mechanizmem. Mnogość parametrów przekłada się na mnogość zjawisk, jakie można
Bardziej szczegółowoJaki jest Wszechświat?
1 Jaki jest Wszechświat? Od najmłodszych lat posługujemy się terminem KOSMOS. Lubimy gry komputerowe czy filmy, których akcja rozgrywa się w Kosmosie, na przykład Gwiezdne Wojny. Znamy takie słowa, jak
Bardziej szczegółowoAstronomia. Wykład II. Waldemar Ogłoza. Wykład dla studentów fizyki. > dla studentów > zajęcia W.Ogłozy
Astronomia Wykład II Wykład dla studentów fizyki Waldemar Ogłoza www.as.up.krakow.pl > dla studentów > zajęcia W.Ogłozy Układy współrzędnych sferycznych Koła Wielkie i Koła Małe RównoleŜniki to koła małe
Bardziej szczegółowoAstronomia Wykład III
Astronomia Wykład III Wykład dla studentów geografii Ruch obrotowy Ziemi Waldemar Ogłoza www.as.up.krakow.pl >> dla studentów Efekty ruchu wirowego Ziemi Zmierzchy i świty Zjawisko dnia i nocy Spłaszczenie
Bardziej szczegółowoElementy astronomii dla geografów. Bogdan Wszołek Agnieszka Kuźmicz
Elementy astronomii dla geografów Bogdan Wszołek Agnieszka Kuźmicz Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego Elementy astronomii dla geografów Bogdan Wszołek Agnieszka
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do astronomii
Wprowadzenie do astronomii (wydanie czwarte) Bogdan Wszołek Obserwatorium Astronomiczne Królowej Jadwigi Rzepiennik Biskupi 2018 Redakcja Bogdan Wszołek Projekt okładki Bogdan Wszołek Copyright by Obserwatorium
Bardziej szczegółowoAstronomia. Studium Podyplomowe Fizyki z Astronomią. Marcin Kiraga kiraga@astrouw.edu.pl
Astronomia Studium Podyplomowe Fizyki z Astronomią Marcin Kiraga kiraga@astrouw.edu.pl Plan wykładów. Historia astronomii, opis podstawowych zjawisk na niebie, opis sfery niebieskiej, astronomiczne układy
Bardziej szczegółowoTomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2013
Tomasz Ściężor Almanach Astronomiczny na rok 2013 Klub Astronomiczny Regulus Kraków 2012 1 Skład komputerowy almanachu wykonał autor publikacji Tomasz Ściężor Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej
Bardziej szczegółowoAnalemmatyczny zegar słoneczny dla Włocławka
Analemmatyczny zegar słoneczny dla Włocławka Jest to zegar o poziomej tarczy z pionowym gnomonem przestawianym w zależności od deklinacji Słońca (δ) kąta miedzy kierunkiem na to ciało a płaszczyzną równika
Bardziej szczegółowoLVII Olimpiada Astronomiczna 2013/2014 Zadania zawodów III stopnia
Zadanie 1. LVII Olimpiada Astronomiczna 2013/2014 Zadania zawodów III stopnia Z północnego bieguna księżycowego wystrzelono pocisk, nadając mu prędkość początkową równą lokalnej pierwszej prędkości kosmicznej.
Bardziej szczegółowo1 Szkic historii astronomii i jej zwiazków z fizyka
ELEMENTY ASTROFIZYKI I DYDAKTYKI ASTRONOMII UKŁAD SŁONECZNY Prowadzący: Marcin Kiraga. Podstawowe podręczniki: Paweł Artymowicz Astrofizyka układów planetarnych Eugeniusz Rybka Astronomia ogólna Frank
Bardziej szczegółowoWykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako planeta
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako planeta Data courtesy Marc Imhoff of NASA GSFC and Christopher Elvidge of NOAA NGDC. Image by Craig Mayhew and Robert Simmon, NASA GSFC. Piotr
Bardziej szczegółowoRUCH OBROTOWY I OBIEGOWY ZIEMI
1. Wpisz w odpowiednich miejscach następujące nazwy: Równik, Zwrotnika Raka, Zwrotnik Koziorożca iegun Południowy, iegun Północny Koło Podbiegunowe Południowe Koło Podbiegunowe Południowe RUCH OROTOWY
Bardziej szczegółowoRotacja. W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a):
Rotacja W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a): Φ = ω2 r 2 sin 2 (θ) 2 GM r Z porównania wartości potencjału
Bardziej szczegółowoFizyka i Chemia Ziemi
Fizyka i Chemia Ziemi Układ Ziemia - Księżyc T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM 2013-01-24 T.J.Jopek, Fizyka i chemia Ziemi 1 Ruch orbitalny Księżyca Obserwowane tarcze Księżyca 2013-01-24 T.J.Jopek,
Bardziej szczegółowo14 POLE GRAWITACYJNE. Włodzimierz Wolczyński. Wzór Newtona. G- stała grawitacji 6, Natężenie pola grawitacyjnego.
Włodzimierz Wolczyński 14 POLE GRAWITACYJNE Wzór Newtona M r m G- stała grawitacji Natężenie pola grawitacyjnego 6,67 10 jednostka [ N/kg] Przyspieszenie grawitacyjne jednostka [m/s 2 ] Praca w polu grawitacyjnym
Bardziej szczegółowoZadania do testu Wszechświat i Ziemia
INSTRUKCJA DLA UCZNIA Przeczytaj uważnie czas trwania tekstu 40 min. ). W tekście, który otrzymałeś są zadania. - z luką - rozszerzonej wypowiedzi - zadania na dobieranie ). Nawet na najłatwiejsze pytania
Bardziej szczegółowo4. Ruch obrotowy Ziemi
4. Ruch obrotowy Ziemi Jednym z pierwszych dowodów na ruch obrotowy Ziemi było doświadczenie, wykazujące ODCHYLENIE CIAŁ SWOBODNIE SPADAJĄCYCH Z WIEŻY: gdy ciało zostanie zrzucone z wysokiej wieży, to
Bardziej szczegółowoNiebo nad nami Styczeń 2018
Niebo nad nami Styczeń 2018 Comiesięczny kalendarz astronomiczny STOWARZYSZENIE NA RZECZ WIEDZY I ROZWOJU WiR KOPERNIK WWW.WIRKOPERNIK.PL CZARNA 857, 37-125 CZARNA TEL: 603 155 527 E-MAIL: kontakt@wirkopernik.pl
Bardziej szczegółowoCairns (Australia): Szerokość: 16º 55' " Długość: 145º 46' " Sapporo (Japonia): Szerokość: 43º 3' " Długość: 141º 21' 15.
5 - Obliczenia przejścia Wenus z 5-6 czerwca 2012 r. 5.1. Wybieranie miejsca obserwacji. W tej części zajmiemy się nadchodzącym tranzytem Wenus, próbując wyobrazić sobie sytuację jak najbardziej zbliżoną
Bardziej szczegółowoGeodezja wyższa i astronomia geodezyjna
Wyższa Szkoła Działalności Gospodarczej Geodezja i Kartografia Geodezja wyższa i astronomia geodezyjna Prof. dr hab. inż. Jerzy B. Rogowski Dr inż. Magdalena Kłęk Treść wykładów: 1. Wprowadzenie do geodezji
Bardziej szczegółowoPODRĘCZNA INSTRUKCJA ASTRO-EXCELA
2015 rok Janusz Bańkowski, Bełchatów Patronat programu SOS PTMA PODRĘCZNA INSTRUKCJA ASTRO-EXCELA Wstęp Arkusz kalkulacyjny MS Excel to doskonałe narzędzie obliczeniowe wszechstronnego użytku. Za pomocą
Bardziej szczegółowob. Ziemia w Układzie Słonecznym sprawdzian wiadomości
a. b. Ziemia w Układzie Słonecznym sprawdzian wiadomości 1. Cele lekcji Cel ogólny: podsumowanie wiadomości o Układzie Słonecznym i miejscu w nim Ziemi. Uczeń: i. a) Wiadomości zna planety Układu Słonecznego,
Bardziej szczegółowoUkłady współrzędnych
Układy współrzędnych Układ współrzędnych matematycznie - funkcja przypisująca każdemu punktowi danej przestrzeni skończony ciąg (krotkę) liczb rzeczywistych zwanych współrzędnymi punktu. Układ współrzędnych
Bardziej szczegółowoNiebo nad nami Wrzesień 2017
Niebo nad nami Wrzesień 2017 Comiesięczny kalendarz astronomiczny STOWARZYSZENIE NA RZECZ WIEDZY I ROZWOJU WiR KOPERNIK WWW.WIRKOPERNIK.PL CZARNA 857, 37-125 CZARNA TEL: 603 155 527 E-MAIL: kontakt@wirkopernik.pl
Bardziej szczegółowoI. KARTA PRZEDMIOTU. Zapoznanie z układem współrzędnych sferycznych horyzontalnych.
I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: ASTRONAWIGACJA. Kod przedmiotu: Na. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Wszystkie specjalności
Bardziej szczegółowoPozorne orbity planet Z notatek prof. Antoniego Opolskiego. Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN
Pozorne orbity planet Z notatek prof. Antoniego Opolskiego Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN Początek Młody miłośnik astronomii patrzy w niebo Młody miłośnik astronomii
Bardziej szczegółowoWZORY NA WYSOKOŚĆ SŁOŃCA. Wzory na wysokość Słońca
TEMAT: Obliczanie wysokości Słońca. Daty WZORY NA WYSOKOŚĆ SŁOŃCA Wzory dla półkuli północnej 21 III i 23 IX h= 90 -φ h= 90 -φ Wzory dla półkuli południowej 22 VI h= 90 -φ+ 23 27 h= 90 -φ- 23 27 22 XII
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2030/2031 Kod: DGK n Punkty ECTS: 6. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Geodezja wyższa Rok akademicki: 2030/2031 Kod: DGK-1-405-n Punkty ECTS: 6 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geodezja i Kartografia Specjalność: - Poziom studiów:
Bardziej szczegółowoZapoznanie z pojęciem sfery niebieskiej oraz definicjami podstawowych jej elementów.
C C C3 I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: ASTRONAWIGACJA. Kod przedmiotu: Na 3. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Wszystkie specjalności
Bardziej szczegółowoPart I. Położenie obserwatora na powierzchni Ziemi. Astronomia sferyczna Wykład 5: WSPÓŁRZEDNE GEOCENTRYCZNE Przejście topo- geocentrum i odwrotnie
Astronomia sferyczna Wykład 5: WPÓŁRZEDNE GEOENTRYZNE Przejście topo- geocentrum i odwrotnie Tadeusz Jan Jopek Part I Instytut Obserwatorium Astronomiczne, UAM emestr II (Uaktualniono 5.04.03) Przybliżenia
Bardziej szczegółowoLXI Olimpiada Astronomiczna 2017/2018 Zadania z zawodów III stopnia
LXI Olimpiada Astronomiczna 2017/2018 Zadania z zawodów III stopnia 1. Okres obrotu Księżyca wokół osi jest równy jego okresowi orbitalnemu. Dzięki temu Księżyc jest stale zwrócony ku Ziemi jedną stroną.
Bardziej szczegółowoKinematyka relatywistyczna
Kinematyka relatywistyczna Fizyka I (B+C) Wykład VI: Prędkość światła historia pomiarów doświadczenie Michelsona-Morleya prędkość graniczna Teoria względności Einsteina Dylatacja czasu Prędkość światła
Bardziej szczegółowoUkład współrzędnych dwu trój Wykład 2 "Układ współrzędnych, system i układ odniesienia"
Układ współrzędnych Układ współrzędnych ustanawia uporządkowaną zależność (relację) między fizycznymi punktami w przestrzeni a liczbami rzeczywistymi, czyli współrzędnymi, Układy współrzędnych stosowane
Bardziej szczegółowoKIE TOWARZY WATCHE LEC KÓW ASTRO
TOWARZYSTWO WATCHERS MIŁOŚNIKÓWASTRONOMII www.stma.pl 1 SIEDLECKIE SKY XV Festiwal Nauki i Sztuki Opis pokazów SKY SIEDLECKIE TOWARZYSTWO WATCHERS mgr inŝ. Sławomir Miernicki MIŁOŚNIKÓWASTRONOMII Siedlce,
Bardziej szczegółowoZAĆMIENIA. Zaćmienia Słońca
ZAĆMIENIA Zaćmienia Słońca 1. Częściowe zaćmienie Słońca 4 stycznia 2011. Cień Księżyca przechodzi nad północnymi obszarami biegunowymi Ziemi. Zaćmienie widoczne będzie w północnej Afryce, Europie oraz
Bardziej szczegółowo