Ryzyko i zarządzanie ryzykiem. Ujęcie interdyscyplinarne. Wydanie 3 rozszerzone Tadeusz Teofil Kaczmarek W gospodarce globalnej zarządzanie ryzykiem zajęło niezwykle ważne miejsce. Menedżerowie zarówno dużych, jak i małych rm są codziennie konfrontowani z ryzykiem; muszą każdego dnia rozwiązywać skomplikowane sytuacje. Książka prezentuje dojrzałą koncepcję nowego interdyscyplinarnego ujęcia problematyki zarządzania ryzykiem. Autor adresuje ją do menedżerów rm produkcyjnych i handlowych, ale także do prawników, polityków, urzędników, dziennikarzy i studentów. Z pewnością pozwoli ona zrozumieć zawiłości nowej globalnej gospodarki XXI wieku. Zaletą książki jest także to, że w zrozumiały sposób przedstawia problematykę ryzyka i proponuje odpowiednie narzędzia. Spis treści: Wstęp Rozdział I. Filozofia ryzyka Nowe tendencje 1. Z historii badań nad ryzykiem 2. Metodologia badań naukowych 2.1. Nauka a ryzyko 2.2. Metodologia badań naukowych 3. Istota nauki opartej na doświadczeniu 3.1. Początki badań nad ryzykiem 3.2. W poszukiwaniu pewności 3.3. Doskonalenie narzędzi pomiaru ryzyka 3.4. O potrzebie badania i mierzenia ryzyka 3.5. Początki teorii gier i poszukiwanie optymalnych korzyści 4. Nowe tendencje i kierunki badań nad ryzykiem 4.1. Strategie zmierzające do ograniczenia globalnego ryzyka i zagrożeń dla środowiska naturalnego 4.2. Działania człowieka a zmiany klimatyczne (Human Choice and Climate Change) 4.3. Obiektywizm badań prowadzonych nad ryzykiem 4.4. Optymistyczna i pesymistyczna postawa w ocenie ryzyka 4.5. Eksplozja informacji i jej wpływ na badania nad ryzykiem Jaka perspektywa? 4.6. Znaczenie badań transdyscyplinarnych 4.7. Odpowiedzialność uczonych za skutki prowadzonych badań Podsumowanie rozdziału I Rozdział II. Pojęcie, taksonomia i semantyka zdywersyfikowanego ryzyka 1. Stan zagadnienia 2. Pojęcie ryzyka 3. Taksonomia i typologia ryzyka 3.1. Ryzyko ubezpieczeniowe 3.2. Ryzyko ekonomiczne 3.3. Ryzyko kursu walutowego i stopy procentowej 3.4. Ryzyko produkcyjne 3.5. Ryzyko prawne a bezpieczeństwo 3.6. Ryzyko organizacyjne 3.7. Ryzyko polityczne 3.8. Ryzyko związane z nowymi technologiami i ekologią 3.9. Ryzyko medyczne i epidemiologiczne
3.10. Ryzyko farmaceutyczne 3.11. Ryzyko chemiczne 3.12. Ryzyko psychologiczne 3.13. Ryzyko socjologiczne 3.14. Medialne ryzyko środków przekazu 3.15. Ryzyko cywilizacyjne i kulturowe 3.16. Ryzyko filozoficzne, etyczne i religijne 3.17. Ryzyko siły wyższej 4. Prawo do podejmowania działań obciążonych ryzykiem Podsumowanie rozdziału II Rozdział III. Generalne zasady interdyscyplinarnego zarządzania ryzykiem 1. Określenie zasad procesu zarządzania ryzykiem 1.1. Identyfikacja i analiza ryzyka 1.2. Ocena i sformułowanie wariantów 1.3. Ograniczanie i eliminowanie przyczyn ryzyka 1.3.1. Zwiększanie zasobu informacji 1.3.2. Skutki asymetrii informacji 2. Przeciwdziałanie zdywersyfikowanemu ryzyku 2.1. Klasyfikacja sposobów przeciwdziałania ryzyku 2.2. Ponoszenie ryzyka (własne pokrycie ryzyka) 2.2.1. Wkalkulowanie ryzyka w cenę 2.2.2. Zapobieganie ryzyku przez tworzenie rezerwy 2.2.3. Przeniesienie ryzyka 2.2.4. Kompensacja ryzyka 3. Problemy związane z zarządzaniem ryzykiem w małych i średnich przedsiębiorstwach 4. Inne sposoby radzenia sobie z wybranym rodzajem ryzyka na przykładzie ryzyka eksportowego Podsumowanie rozdziału III Rozdział IV. Zintegrowane zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie 1. Sprzężenie zwrotne pomiędzy zarządzaniem ryzykiem i kierowaniem przedsiębiorstwem 2. Identyfikacja ryzyka w tworzonym systemie celów przedsiębiorstwa 3. Rola analizy ryzyka w identyfikowaniu problemów przedsiębiorstwa 4. Uwzględnianie ryzyka przy poszukiwaniu odpowiednich rozwiązań 5. Ryzyko i wybór instrumentów zarządzania ryzykiem 6. Kontrola jako istotny element zarządzania ryzykiem 7. Symptomy przedsiębiorstwa zagrożonego zdywersyfikowanym ryzykiem 8. Ryzyko upadłości przedsiębiorstwa regulacje prawne 8.1. Podmiotowy zakres upadłości 8.2. Podstawy ogłoszenia upadłości 8.3. Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości 8.4. Orzeczenie sądu o ogłoszeniu upadłości 8.5. Skutki ogłoszenia upadłości 8.6. Postępowanie układowe i likwidacja masy upadłości Podsumowanie rozdziału IV Rozdział V. Rola informacji w zarządzaniu gospodarką. Społeczeństwo informacyjne
1. Istota współczesnej rewolucji informacyjnej 2. Informacja jako narzędzie diagnostyczne w gospodarce 3. Wiedza i informacja paradygmat trzeciej cywilizacji 4. Cel gospodarczy inicjatywy,,eeurope An Information Society for All 5. Internet i jego znaczenie dla obywateli i dla państwa Podsumowanie rozdziału V Rozdział VI. Ryzyko oraz przestępczość komputerowa 1. Wprowadzenie 2. Rodzaje ryzyka i przestępstw komputerowych 3. Analiza zagrożeń komputerowych 3.1. Podstawowe zagrożenia 3.2. Naturalne zagrożenia komputerowe 3.3. Bierne ataki przestępców komputerowych 3.4. Aktywne ataki przestępców komputerowych 3.5. Przypadkowe błędy 3.6. Przestępczość komputerowa 3.7. Przestępstwa komputerowe w Internecie podsumowanie 4. Analiza słabych miejsc w przedsiębiorstwie 4.1. Czynnik ludzki 4.2. Słabości organizacyjne przedsiębiorstwa 4.3. Technicznie słabe miejsca 5. Zarządzanie ryzykiem komputerowym oraz środki zapobiegawcze 6. Prawo informatyczne i odpowiedzialność karna Podsumowanie rozdziału VI Rozdział VII. Źródła informacji ekonomicznych oraz danych o wiarygodności finansowej partnerów biznesowych 1. Rodzaje informacji i ich znaczenie 1.1. Rodzaje informacji gospodarczych 2. Podstawowe źródła informacji ekonomicznych i finansowych 2.1. Krajowy Rejestr Sądowy 2.2. Specjalistyczna prasa fachowa 2.3. Sprawozdania publikowane przez spółki 2.4. Skonsolidowane sprawozdania finansowe 2.5. Unia Europejska a Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR) 2.6. Biznesplan jako źródło informacji 3. Wywiadownie gospodarcze jako źródło informacji 3.1. Międzynarodowa Federacja Wywiadowni Gospodarczych 3.2. Zdywersyfikowane źródła pozyskiwania informacji 3.2.1. Niezależne źródła informacji 3.2.2. Zależne źródła informacji 3.3. Obowiązek udostępniania informacji gospodarczych 3.4. Techniki przygotowywania i przekazywania raportów 3.4.1. Sposób i czas przekazywania raportów 3.5. Ochrona danych 4. Inne źródła informacji ekonomicznych 4.1. Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego 4.2. Krajowa Izba Gospodarcza
4.3. Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych SA 4.4. Banki jako źródła informacji 4.5. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości 4.6. Polskie placówki handlowo-ekonomiczne za granicą 5. Źródła informacji ekonomicznych w wybranych krajach Unii Europejskiej 5.1. Francja 5.2. Niemcy 5.3. Wielka Brytania 5.3.1. Informacje o spółkach 5.3.2. Szybki dostęp do informacji przez Internet 5.3.3. Analiza branży i sektora 5.3.4. Ocena makrootoczenia Podsumowanie rozdziału VII Rozdział VIII. Metody i kryteria oceny wiarygodności finansowej i ekonomicznej podmiotów gospodarczych stosowane przez agencje ratingowe 1. Przyczyny zapotrzebowania na rating 2. Pojęcie ratingu 3. Globalne i lokalne agencje ratingowe 4. Podstawowe zadania agencji ratingowych 5. Dane liczbowe, wskaźniki i obszary działalności badane przy ocenie stanu gospodarki państwa oraz zależnych podmiotów gospodarczych 5.1. Wybrane obszary działalności 5.2. Podstawowe dane liczbowe i wskaźniki 5.3. Metodyka przygotowania ocen ratingowych 6. Rodzaje ryzyka uwzględniane przy formułowaniu ratingów 7. Procedura nadawania ratingo w 8. Zasady funkcjonowania komitetów ratingowych 9. Oznaczenia literowe stosowane w ratingach 9.1. Case study: rating dla Polski 9.2. Ratingi dla wybranych podmiotów gospodarczych i instytucji 9.2.1. Rating dla województwa Wielkopolskiego 9.2.2. Rating dla Ostrowa Wielkopolskiego 9.2.3. Rating dla Koszalina 9.2.4. Rating dla Orbis SA Podsumowanie rozdziału VIII Rozdział IX. Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie produkcyjnym 1. Specyficzne rodzaje ryzyka w przedsiębiorstwie produkcyjnym 2. Ryzyko produkcyjne 3. Ryzyko logistyczne 4. Ryzyko w badaniach i rozwoju 5. Proces zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie 5.1. Cele i strategie 5.2. Identyfikacja i analiza ryzyka 5.3. Ocena ryzyka 5.4. Zarządzanie ryzykiem 5.4.1. Ogólny przegląd 5.4.2. Zarządzanie kosztami przy wykorzystaniu nowych narzędzi
5.4.3. Controlling i reporting w zarządzaniu ryzykiem 5.4.4. Rola audytu Podsumowanie rozdziału IX Rozdział X. Zarządzanie ryzykiem finansowym przedsiębiorstwa 1. Taksonomia metod pomiaru i oceny finansowej przedsiębiorstwa 2. Badanie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa przy zastosowaniu analizy wskaźnikowej 2.1. Wskaźniki płynności finansowej 2.2. Wskaźniki rentowności 2.2.1. Wskaźniki rentowności sprzedaży 2.2.2. Wskaźnik rentowności kapitału 2.2.3. Wskaźniki rentowności majątku 2.3. Wskaźnik zadłużenia i obsługi długu 2.4. Wskaźnik efektywności wykorzystania aktywów 2.5. Wskaźniki reakcji rynkowej 3. Modelowanie finansowe i zestawy wskaźników finansowych 3.1. Modelowanie finansowe 3.2. Zestawy wskaźników finansowych 3.2.1. Model siedmiu obszarów analizy 3.2.2. Model sześciu wskaźników 3.2.3. Model pięciu grup wskaźników 4. Kryteria analizy finansowej 5. Zasady posługiwania się wskaźnikami w analizie finansowej 5.1. Analiza sytuacji finansowej spółki w czasie 5.2. Porównanie wskaźników kilku spółek 5.3. Badanie sytuacji finansowej spółek o zróżnicowanym profilu działalności 5.4. Stosowanie wskaźników w porównaniach międzynarodowych 6. Wybrane metody oceny kondycji finansowej spółki 6.1. Analiza dyskryminacyjna Altmana 6.2. Inne uproszczone metody oceny kondycji finansowej spółek 6.2.1. Metoda Williama Blasztka 6.2.2. Model CA Score 6.2.3. Metoda Fulmera 6.2.4. Metoda Springate a 6.2.5. Prośba adaptacji modeli zachodnich z zastosowaniem metod regresji wielorakiej Podsumowanie rozdziału X Rozdział XI. Nowe obszary ryzyka w globalnej gospodarce 1. Ryzyko w globalnej gospodarce 2. Korporacje transnarodowe źródłem zdywersyfikowanego ryzyka 2.1. Transnarodowe powiązania korporacji produkcyjnych i handlowych z bankami inwestycyjnymi 2.2. Proces fuzji i przejęć w globalnej gospodarce XXI wieku 2.3. Przyczyny fuzji i przejęć 3. Mafijne struktury przestępcze w Europie 3.1. Organizacje mafijne zagrożeniem dla ładu w Europie 3.2. Włoska mafia w Niemczech 3.3. Rosyjska mafia 3.4. Białoruskie struktury mafijne
4. Ryzyko związane z funduszami hedgingowymi 5. Nowe rodzaje ryzyka w globalnym handlu międzynarodowym 5.1. Kradzieże ładunków i całych statków 5.2. Oszustwa czarterowe ryzyko utraty ładunku 5.3. Oszustwa bankowe w Internecie 5.4. Oszustwa finansowe przy użyciu telefonu 5.5. Oszustwa finansowe tzw. szkoły nigeryjskiej Podsumowanie rozdziału XI Rozdział XII. Metody przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy 1. Pojęcie procederu prania pieniędzy 2. Regulacje międzynarodowe 3. Zagrożenia dla obrotu finansowego 4. Metody prania brudnych pieniędzy 5. Funkcjonowanie zorganizowanej przestępczości kryminalnej 6. Zwalczanie procederu prania pieniędzy 6.1. Założenia ogólne organizacji kryminalnych 6.2. Specyficzne aspekty zwalczania procederu prania pieniędzy 6.3. Zwalczanie procederu w fazie layering (maskowanie) 6.4. Zwalczanie procederu w fazie integracji 7. Rola państwa w zwalczaniu prania pieniędzy 7.1. Rys historyczny 7.2. Wytyczne Rady Europejskiej UE 7.3. Uregulowania w prawie polskim 7.4. Instytucje i organizacje międzynarodowe zobowiązane do zapobiegania przestępczości zorganizowanej 8. Sankcje karne Podsumowanie rozdziału XII Bibliografia Indeks rzeczowy Streszczenie w języku polskim Streszczenie w języku angielskim