Zakończenie realizacji projektu Katarzyna Radzikowska czerwiec 2015
Podstawowe dokumenty regulujące proces zamykania projektu - umowa o dofinansowanie; - Zalecenia dotyczące zamknięcia Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013;
Umowa o dofinansowanie 2 pkt.12 definicja płatności końcowej; 2 pkt. 21 definicja zakończenia realizacji projektu; 2 pkt. 23 definicja ukończenia projektu 7 pkt. 3 termin złożenia wniosku o płatność końcową; 8 pkt. 1 i 2 wysokość płatności końcowej; 8 pkt. 14 warunek przekazania płatności końcowej; 11 dokumenty potwierdzające wykonanie rzeczowe projektu; UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO
Zakończenie realizacji Projektu definicja 2 pkt. 21 definicja zakończenia realizacji projektu Należy przez to rozumieć ostatni dzień okresu kwalifikowania wydatków, o którym mowa w 7 ust. 2 z zastrzeżeniem 7 ust. 4a; np.: Okres kwalifikowania wydatków rozpoczyna się od dnia 12 grudnia 2012 r. i kończy się w dniu 31 grudnia 2015 r. 2 pkt. 23 definicja ukończenia projektu Termin, w którym wszystkie planowane w ramach projektu działania zostały faktycznie zrealizowane, tj. wynikające z zakresu rzeczowego projektu zostały zakończone i odebrane z wymogami przewidzianymi w prawie krajowym.
Płatność końcowa definicja Płatność końcowa występuje w sytuacji przedłożenia ostatniego wniosku o płatność w ramach danego projektu ( 2 pkt.12 UoD)
Termin złożenia wniosku o płatność końcową Do 30 dni po upływie okresu kwalifikowania wydatków ( 7 pkt. 3 UoD) 7
Wysokość płatności końcowej Łączne dofinansowanie przekazane Beneficjentowi w formie zaliczki i płatności pośrednich nie może przekroczyć 95% maksymalnej kwoty dofinansowania W uzasadnionych przypadkach wysokość płatności końcowej może stanowić różnicę pomiędzy maksymalną kwotą dofinansowania a kwotami dofinansowania przekazanymi beneficjentowi w formie zaliczki lub płatności pośrednich. Płatność przekazana zostanie po akceptacji przez Instytucję Wdrażającą wniosku o płatność końcową.
Warunek przekazania płatności końcowej Przekazanie płatności końcowej następuje pod warunkiem: zrealizowania pełnego zakresu rzeczowego Projektu, przeprowadzenia przez Instytucję Wdrażającą kontroli na zakończenie realizacji Projektu, której wyniki potwierdzą zrealizowanie Projektu zgodnie z postanowieniami Umowy i decyzji o dofinansowaniu oraz po rozliczeniu w całości kwoty przekazanej zaliczki. ( 8 pkt. 14 UoD)
Dokumenty potwierdzające wykonanie rzeczowe Projektu Beneficjent jest zobowiązany przekazać do Instytucji Wdrażającej, wraz z wnioskiem o płatność końcową, wszelkie dokumenty potwierdzające wykonanie rzeczowe Projektu, rozumiane jako realizacja Harmonogramu Projektu i Planu Finansowania Projektu, zgodnie z zasadami określonymi w Wytycznych w zakresie sprawozdawczości PO IiŚ wydanych przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego. Umowa o dofinansowanie 11, Rzeczowe rozliczenie realizacji Projektu.
Dokumenty potwierdzające wykonanie rzeczowe Projektu do wniosku o płatność końcową należy załączyć: Dla robót budowlanych: dokumenty potwierdzające, iż wytworzony majątek jest własnością beneficjenta lub innych podmiotów zgodnie z opisem struktury własności majątku wytworzonego w związku z realizacją projektu zawartym we wniosku o dofinansowanie; ostateczną decyzję ws. pozwolenia na użytkowanie (jeśli jest wymagana przepisami) lub zawiadomienie właściwego organu o zakończeniu budowy. (Instrukcja wypełniania WoP) 11
Dokumenty potwierdzające wykonanie rzeczowe Projektu Dla dostaw: dokumenty potwierdzające, iż dostarczone dobra są własnością beneficjenta lub innych podmiotów zgodnie z opisem struktury własności majątku wytworzonego w związku z realizacją projektu zawartym we wniosku o dofinansowanie. (Instrukcja wypełniania WoP)
Wytyczne w zakresie sprawozdawczości PO IiS We WoP prezentowane są dwie informacje: na temat wydatków poniesionych w ramach projektu; opis rodzaju działań, w związku z którymi wydatki te zostały poniesione. Obie razem pozwalają na monitorowanie postępów w realizacji projektu, z potwierdzeniem zasadności poniesionych wydatków oraz pokazują przełożenie dokonywanych rozliczeń finansowych na uzyskane rezultaty projektu.
Wytyczne w zakresie sprawozdawczości PO IiS Obowiązki beneficjenta w zakresie sprawozdawczości określa umowa o dofinansowanie. Funkcję sprawozdania na poziomie beneficjenta spełnia WoP w części dotyczącej przebiegu realizacji projektu.
Wskaźniki realizacji projektu we wniosku o płatność końcową wskazuje się rzeczywiście osiągnięte wartości wskaźników produktu i rezultatu; tabele 15 a i 15b; W kolumnie 1 (w tabelach 15a i 15 b) należy wymienić wszystkie wskaźniki zgodnie z Zestawieniem wskaźników do monitorowania Projektu. w stosunku do niektórych wskaźników rezultatu nie jest możliwe lub uzasadnione przekazanie informacji o rzeczywistej osiągniętej wartości już w momencie zakończenia projektu, a dopiero w dłuższym okresie po jego zakończeniu (np. ilość wytworzonej energii, liczba podłączonych do sieci osób, roczna liczba ofiar śmiertelnych, liczba pasażerów portów lotniczych).
Zmniejszenie całkowitych wydatków kwalifikowanych a limity wydatków W przypadku zmniejszenia wartości całkowitych wydatków kwalifikowanych w projekcie, na etapie wniosku o płatność końcową, należy zweryfikować dopuszczalną wysokość wydatków kwalifikowanych poniesionych na: zarządzanie projektem, zakup gruntu. 16
Limit wydatków na zarządzanie projektem Łączna kwota wydatków kwalifikowanych związanych z zarządzaniem projektem (x) (z wyłączeniem wydatków związanych z nadzorem nad robotami budowlanymi) musi spełniać jednocześnie dwie nierówności: x 250 000 PLN + 3% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu, x 20% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu. W przypadku wystąpienia oszczędności w projekcie, właściwa IP może w uzasadnionych okolicznościach wyrazić zgodę na określenie stałego, wyrażonego kwotowo limitu na zarządzania projektem w formie aneksu do umowy o dofinansowanie. Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO IiŚ rozdz. 6.2 17
Limit wydatków na zakup nieruchomości Łączna kwota wydatków kwalifikowanych związanych bezpośrednio z nabyciem nieruchomości nie może przekraczać 10% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu. Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach POIiŚ rozdz. 6.3 18
Podsumowanie Wniosek o płatność końcową należy złożyć w terminie do 30 dni po upływie okresu kwalifikowania wydatków, o którym mowa w umowie o dofinansowanie. Wysokość dofinansowania wypłacona do momentu złożenia wniosku o płatność końcową nie może być większa niż 95% wartości całkowitego dofinansowania. W przypadku przekroczenia tego progu w składanych wnioskach o płatności pośrednie, wstrzymana zostanie wypłata środków przekraczających 95%.
Podsumowanie Do wniosku o płatność końcową dodatkowo (poza dokumentami wymaganymi przy wnioskach o płatność pośrednią) należy złożyć : 1) protokół odbioru końcowego całego projektu, 2) dokumenty potwierdzające, że wytworzony majątek/zakupiony sprzęt jest własnością beneficjenta, 3) prawomocne pozwolenie na użytkowanie lub zawiadomienie o zakończeniu budowy, zgodnie z terminami określonymi w Umowie o dofinansowanie.
Praktyczne informacje: Przekazanie zaktualizowanego Harmonogram Realizacji Projektu i Planu Finansowania Projektu, Przekazanie dokumentów poświadczających osiągnięcie wskaźników zarówno produktu jak i rezultatu. Przekazanie dokumentów potwierdzających realizację zaleceń pokontrolnych np. Świadectwo przejęcia robót.
Zalecenia dotyczące zamknięcia Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 Warszawa, 21 października 2014 r. Zamykanie projektu Zatwierdzanie wniosków o płatność końcową
Definicje Projekt ukończony projekt, w ramach którego planowane działania zostały faktycznie zrealizowane, tj. żadne dalsze działania nie są wymagane do ukończenia projektu, prace zostały zakończone i odebrane zgodnie z wymogami przewidzianymi w ustawodawstwie krajowym; Projekt użytkowany projekt, w ramach którego wytworzona infrastruktura jest używana zgodnie z założonym przeznaczeniem, np. w projekcie polegającym na wybudowaniu odcinka drogi na wybudowanym odcinku droga jest w całości oddana do ruchu, Projekt funkcjonujący projekt, który jest ukończony i użytkowany; Projekt dzielony na etapy, projekt fazowany projekt, który dzielony będzie na etapy/fazy realizowane w dwóch perspektywach finansowych - 2007-2013 oraz 2014-2020.
Zgodnie ze stanowiskiem KE istnieje możliwość ponoszenia wydatków w projekcie przez beneficjenta po 31.12.2015 r. - wydatki poniesione po tej dacie nie są kwalifikowalne i tym samym nie są włączane do Poświadczeń i deklaracji wydatków. Ważne: Projekt, w którym ponoszone są wydatki po zakończeniu okresu kwalifikowania dla POIiŚ, a więc jego realizacja rzeczowa nie została zakończona w ww. terminie, powinien być funkcjonujący najpóźniej do 31.12.2016 r.
W przypadku projektów fazowanych: - pierwszy etap dużego projektu powinien być ukończony i gotowy do użytkowania zgodnie z jego celem lub funkcją, jak określono w decyzji KE, przed 31.12.2016 r. Jednocześnie, fazowany projekt będzie funkcjonujący jako całość dopiero po zakończeniu kolejnego etapu inwestycji, zrealizowanego w perspektywie finansowej 2014-2020.
Pomoc publiczna i kwalifikowalność wydatków Zgodnie z art. 78 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 w przypadku programów pomocy w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE (wcześniej art. 87 Traktatu), tj. programów pomocy, o których mowa w rozporządzeniu Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu, aby wydatki mogły być uznane za kwalifikowane, poza dokonaniem płatności przez beneficjentów, odpowiedni wkład publiczny powinien zostać wypłacony na rzecz beneficjentów przez podmiot przyznający pomoc przed złożeniem do KE Poświadczenia i deklaracji wydatków oraz wniosku o płatność końcową. Płatności zaliczkowe wypłacone na rzecz beneficjentów przez podmiot przyznający pomoc powinny być objęte wydatkami opłaconymi przez beneficjentów przy wdrażaniu projektu oraz uzasadnione opłaconymi fakturami lub dokumentami księgowymi o równorzędnej wartości dowodowej najpóźniej do 31 grudnia 2015 r.
Ostatnie wnioski o płatność końcową (w przypadku projektów z najdłuższym okresem kwalifikowalności, tj. do 31.12.2015 r.) powinny być sporządzone i złożone do IP/IW w terminie określonym w umowie o dofinansowanie. Ostatnie wnioski o płatność końcową powinny być zweryfikowane i zatwierdzone najpóźniej do 21 kwietnia 2016 r.,
W przypadku projektów, które będą nadal realizowane po 31.12.2015 r., beneficjent składa wniosek o płatność końcową w obowiązującym terminie wynikającym z umowy o dofinansowanie, przeprowadzona zostanie kontrola na zakończenie realizacji projektu (dwuetapowa). Wniosek o płatność końcową, w przypadku pozytywnego zakończenia I etapu kontroli, może zostać zatwierdzony warunkowo zgodnie z odpowiednią klauzulą zawartą w umowie o dofinansowanie. Przekazanie płatności końcowej zostaje wstrzymane do czasu osiągnięcia przez projekt statusu projektu funkcjonującego.
I etap kontroli: po złożeniu wniosku o płatność końcową: zakres kontroli: analogiczny jak w przypadku innych projektów, z wyłączeniem niezrealizowanego zakresu prac. Kontrola w tym przypadku kończy się z zastrzeżeniem w odniesieniu do ww. zakresu, umożliwiając warunkowe zatwierdzenie wniosku o płatność końcową.
II etap kontroli: potwierdzenie zakończenia robót i osiągnięcia funkcjonalności przez projekt. Weryfikacja w tym zakresie nie musi odbywać się w drodze formalnej kontroli, może się odbyć w drodze weryfikacji na dokumentach. Pozytywne zakończenie weryfikacji warunkuje przekazanie płatności końcowej beneficjentowi.
Kwoty tymczasowo zatrzymane Konieczne jest podjęcie decyzji w zakresie ostatecznej kwalifikowalności wydatków w terminie do 21.04.2016 r. Zalecenia dotyczące zamknięcia Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013
Możliwość zastąpienia wydatków poprzez autokorektę Wniosku o płatność końcową. uznanie części wydatków za niekwalifikowane w zakresie umów nie stanowi korekty w rozumieniu art. 98 rozporządzenia 1083/2006; możliwość zastąpienia kosztów uznanych za niekwalifikowalne, zgodnie z podrozdziałem 6.3 pkt 9 Wytycznych w zakresie sposobu korygowania wydatków nieprawidłowo poniesionych w ramach PO IiŚ 2007-2013; wydatki zastępujące ( czyste ) to takie, które mogą być uznane za kwalifikowalne stosownie do zasad obowiązujących w PO Infrastruktura i Środowisko; możliwość wykorzystania pełnej kwoty dofinansowania wskazanej w umowie o dofinansowanie projektu.
Nieprawidłowości wykryte po rozliczeniu wydatku beneficjentowi W przypadku wystąpienia sytuacji, o której mowa w art. 207 ust. 1 ufp (2009), powstaje konieczność wszczęcia postępowania, mającego na celu odzyskanie kwoty nieprawidłowo wykorzystanej przez beneficjenta wraz z odsetkami (nie dotyczy pjb). Zgodnie z art. 98 ust. 2 i 3 rozporządzenia ogólnego oraz na podstawie postanowień umowy o dofinansowanie dokonywana jest korekta dofinansowania polegająca na pomniejszeniu maksymalnej kwoty dofinansowania o kwotę nieprawidłową (bez odsetek). Podstawą dokonanego pomniejszenia są standardowe postanowienia UoD ( 6 ust. 2 i 3) i co do zasady nie jest wymagane aneksowanie UoD. Wytyczne w zakresie sposobu korygowania wydatków nieprawidłowo poniesionych w ramach PO IiŚ 2007-2013
Anulowany wkład UE może zostać, zgodnie z ww. przepisami, przeznaczony do wykorzystania na dany program operacyjny, z tym zastrzeżeniem, że nie może zostać ponownie wykorzystany na projekt, który był poddany korekcie (ale zastrzeżenie: nie dotyczy pjb).
Windykacja środków Wydanie decyzji o zwrocie środków określającej jako sposób zwrotu pomniejszenia kolejnej płatności w przypadku wniosku o płatność końcową może skutkować wstrzymaniem zamknięcia projektu do czasu, gdy decyzja o zwrocie stanie się wykonalna (przekazanie płatności końcowej przed tym terminem oznaczać będzie, że decyzja stanie się niewykonalna). Zalecenia dotyczące zamknięcia Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013
Windykacja środków Aby uniknąć takiej sytuacji zalecane jest, aby w zależności od stanu zaawansowania projektów, w decyzjach wskazywać, jako sposób zwrotu środków: zwrot na odpowiedni rachunek bankowy lub w decyzji wskazać alternatywnie oba sposoby zwrotu środków przy równoczesnym, precyzyjnym określeniu okoliczności, kiedy będą one miały zastosowanie. Powyższe znajdzie odpowiednie zastosowanie w przypadku decyzji o naliczeniu odsetek, o których mowa w art. 189 ust. 3 ustawy o finansach publicznych. Zalecenia dotyczące zamknięcia Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013
RAPORT Z OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW obowiązek sporządzenia 5 raportów z osiągniętych efektów do 5 lat po upłynięciu terminu kwalifikowalności; pierwszy raport: do 5 lutego po roku, w którym upłynął termin kwalifikowalności w ramach projektu np.: termin kwalifikowalności w ramach projektu upłynie 31.12.2015 r., pierwszy raport powinien zostać przekazany do 5 lutego 2016 r. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013, Wytyczne w zakresie sprawozdawczości POIS, z dn. 18.12.2014 r.
RAPORT Z OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW Raporty zawierać mają dane o faktycznym wykorzystaniu infrastruktury objętej wsparciem oraz trwałości utworzonych w wyniku realizacji projektu nowych miejsc pracy. Wskaźniki rezultatu
Prośba dot. raportów w piśmie przekazującym Raport z osiągniętych efektów informacje o uzyskanych dochodach incydentalnych osiągniętych podczas okresu trwałości. Beneficjent, którego Projekt wygenerował nie uwzględniony wcześniej dochód, w okresie trzech lat od dnia zamknięcia PO IiŚ zobowiązany jest zwrócić część dochodu w proporcji, jaką stanowi kwota dofinansowania ze środków EFRR lub FS w kosztach całkowitych Projektu. ( 8 pkt 19 UoD)
Kontakt: Centrum Unijnych Projektów Transportowych ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa tel. (022) 246 05 00, fax (022) 246 05 01 www.cupt.gov.pl cupt@cupt.gov.pl Dziękuję za uwagę