Finansowanie transakcji aspekty podatkowe www.pwc.pl
Spis treści 1. Finansowanie długiem 2 2. Finansowanie kapitałem 6 3. Finansowanie dłużne i kapitałem 7 4. Refinansowanie 8 5. Debt-push down typowa struktura finansowania nabycia udziałów 10 Podsumowanie 12 Słownik pojęć 14 Kontakt 15
Wstęp Kupując udziały w spółce, przedsiębiorstwo lub inną grupę aktywów, rzadko możemy lub chcemy cenę zapłacić z własnych środków. W takim razie jak to nabycie sfinansować? Kredytem bankowym? Jeśli tak, to zaciągniętym przez nas czy przez inny podmiot z grupy? A może środkami od właściciela? Jak je przekazać? Pożyczką czy przez wkład kapitałowy? Udzielenie najlepszej odpowiedzi na te pytania, poza wzięciem pod uwagę szeregu aspektów biznesowych, finansowych i prawnych, wymaga również rozważenia czynników podatkowych. Chociaż aspekt podatkowy finansowania nabycia może być ekonomicznie neutralny, warto wiedzieć, że w niektórych sytuacjach może dawać dodatkowe oszczędności podatkowe, lub też być dodatkowym obciążeniem, którego zwykle można uniknąć. Należy zaznaczyć, że niniejszy raport oczywiście nie udzieli odpowiedzi jak zaprojektować najlepszą pod względem opodatkowania strukturę finansowania. Tak jak nie ma jednego uniwersalnego projektu ogrodu, tak nie ma jednego uniwersalnego projektu efektywnego podatkowo finansowania. Ale można wskazać szereg zasad projektowania ogrodu. I tak samo jest w podatkach. W tym raporcie pokusiliśmy się o wskazanie najistotniejszych kwestii podatkowych, które należy wziąć pod uwagę projektując strukturę finansowania. Podejmując decyzję, który sposób na sfinansowanie transakcji nabycia udziałów lub przedsiębiorstwa (innych aktywów) jest najwłaściwszy, musimy wziąć pod uwagę: wartość samej transakcji, zdolności finansowe kupującego, pozycję podatkową kupującego, nabywanej spółki, a czasem również sprzedającego (w tym prognozy co do wyniku podatkowego w kolejnych latach) strukturę samej transakcji nabycia udziałów (akcji)/aktywów (przedsiębiorstwa). Należy też pamiętać, że nabycie udziałów w innej spółce lub jej aktywów jest często początkiem większej restrukturyzacji związanej z biznesową lub prawną integracją nowo zakupionej spółki z grupą kupującego. Dlatego powinna być ona zaplanowana z uwzględnieniem sytuacji podatkowej poszczególnych uczestników transakcji. Finansowanie zakupu udziałów/aktywów powinno odbywać się na warunkach rynkowych (dotyczy to w szczególności finansowania dłużnego i związanego z tym poziomem odsetek oraz warunkami zaciągnięcia i spłaty zadłużenia). Poniżej przedstawione uwagi zakładają rynkowość warunków finansowania. Finansowanie transakcji aspekty podatkowe 1
1. Finansowanie długiem Przykład 1. Finansowanie Podmiot z grupy W tym modelu środki na nabycie udziałów/aktywów pochodzą z finansowania zewnętrznego, zaciągniętego bezpośrednio przez kupującego w banku, lub od podmiotu należącego do tej samej grupy kapitałowej. Decydując się na ten sposób sfinansowania nabycia udziałów/aktywów, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na: opodatkowanie PCC, odliczalność odsetek, Finansowanie bankowe Kupujący Zapłata ceny Sprzedający podatek u źródła. Spółka nabywana /Aktywa 2 Finansowanie transakcji aspekty podatkowe
Opodatkowanie PCC pozyskania finansowania Zasadą jest, że pożyczka podlega opodatkowaniu PCC w wysokości 2% wartości pożyczki. Od tej zasady istnieje jednak szereg wyjątków. Po pierwsze, opodatkowaniu PCC nie podlega kredyt bankowy. Z kolei przy pozyskaniu finansowania wewnątrz grupy (poza systemem bankowym) pożyczka może nie podlegać lub być zwolniona z PCC w sytuacji, gdy: (a) jest udzielana spółce kapitałowej (czyli z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej) przez bezpośredniego udziałowca; (b) jest udzielana przez zagraniczny podmiot, który zajmuje się działalnością finansową, w tym udzielaniem pożyczek; lub też (c) czynność udzielania pożyczki będzie uznana za czynność zwolnioną z VAT (w odróżnieniu od czynności niepodlegającej VAT), co wymaga szczególnych cech pożyczkodawcy. Prawidłowe przestrzeganie zasad opodatkowania PCC pożyczki jest o tyle ważne, że w przypadku wykrycia w trakcie kontroli podatkowej takiej nieopodatkowanej transakcji, na pożyczkobiorcę może zostać nałożona karna stawka PCC w wysokości 20%, jeśli podatnik w toku kontroli powoła się na fakt zawarcia umowy pożyczki. Mając na uwadze, że PCC jest realnym kosztem obciążającym kupującego (PCC w żaden sposób nie można skredytować czy też odzyskać jak np. w przypadku VAT naliczonego), przed podjęciem decyzji o finansowaniu dłużnym należy zastanowić się, od kogo najlepiej pozyskać to finansowanie z systemu bankowego czy z grupy. Jeśli finansowanie dłużne ma formę obligacji korporacyjnych, wtedy, niezależnie od statusu finansującego, nie wystąpi obciążenie PCC. Finansowanie transakcji aspekty podatkowe 3
Odsetki jako koszt podatkowy Finansowanie nabycia aktywów Co do zasady opisane konsekwencje podatkowe będą miały również zastosowanie w przypadku finansowania nabycia aktywów. Jednakże podstawową różnicą jest to, że naliczone odsetki na pozyskanym finansowaniu (pożyczkach, kredytach) będą powiększały wartość zakupionych aktywów do dnia przekazania danego środka do użytkowania. Zgodnie z dominującą obecnie praktyką (stan na kwiecień 2015), odsetki od finansowania dłużnego na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) stanowią koszt uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty (lub zgodnie z przyjętą praktyką kapitalizacji tj. doliczenia do kwoty głównej) i nie należy alokować odsetek do wartości nabywanych udziałów. Innymi słowy, odsetki nie powiększają wartości inwestycji i stanowią koszt bieżący działalności kupującego. To, od kogo pozyskamy finansowanie, ma wpływ na odliczalność kosztów odsetkowych dla celów podatkowych. O ile bowiem przy finansowaniu bankowym (zakładając, że pomiędzy kupującym a bankiem nie występują żadne powiązania kapitałowe lub osobowe w rozumieniu przepisów podatkowych), co do zasady nie znajdą zastosowania przepisy o tzw. niedostatecznej kapitalizacji, o tyle przy finansowaniu grupowym te przepisy należy brać pod uwagę (zob. ramka). Planując finansowanie z grupy, należy przeanalizować swoją pozycję kapitałową oraz ogólnie zadłużenie wobec podmiotów powiązanych tak, aby zapewnić odliczalność odsetek od finansowania na zakup udziałów w pełnej kwocie. Zapewnienie pełnej odliczalności odsetek pozwoli na wygenerowanie u kupującego tzw. tarczy podatkowej w postaci odsetek, które efektywnie obniżać będą podstawę opodatkowania. Od 1 stycznia 2015 obowiązują nowe regulacje dotyczące niedostatecznej kapitalizacji. Najistotniejsze zmiany to: (i.) dopuszczalny poziom zadłużenia teraz to jednokrotność kapitału własnego (z pewnymi wyłączeniami) (ii.) ograniczeniami zostały objęte pożyczki udzielone przez podmioty powiązane również pośrednio, co w praktyce oznacza objęcie nimi niemal wszystkich podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej. Nowością jest wprowadzenie nowego, opcjonalnego, sposobu określania limitu niedostatecznej kapitalizacji, który uwzględnia nie tylko zadłużenie wewnątrz grupy kapitałowej, ale także zadłużenie wobec jednostek niepowiązanych. W tej metodzie wartość odsetek, które mogą być kosztem podatkowym, zależy od wartości aktywów pożyczkobiorcy oraz nie może przekraczać 50% jej zysku operacyjnego. 4 Finansowanie transakcji aspekty podatkowe
Podatek u źródła Zastosowanie preferencyjnej stawki (zwolnienia) z podatku u źródła na postawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania może zostać zakwestionowane w przypadku, gdy organy podatkowe stwierdzą, że wynagrodzenie z tytułu odsetek nie jest rynkowe. Tym ważniejsze jest możliwość wykazania rynkowości odsetek płaconych na rzecz podmiotu zagranicznego. Przy wyborze podmiotu, który udzieli nam finansowania na zakup udziałów, istotne jest także, czy jest to podmiot krajowy, czy też zagraniczny. Jeśli finansowanie pochodzi od podmiotu zagranicznego, przy zapłacie (lub kapitalizacji) odsetek może wystąpić obowiązek zapłaty tzw. podatku u źródła (z ang. withholding tax), którego podstawowa stawka wynosi 20%. Występowanie podatku u źródła oraz możliwość zastosowania jego obniżonej stawki jest istotne dla dłużnika, bo choć to podatek od dochodu wierzyciela, to dłużnik ma obowiązek potrącić ten podatek z kwoty wypłacanych odsetek i wpłacić go do urzędu skarbowego. Zwykle odsetki wypłacane zagranicznym bankom na podstawie właściwych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zwolnione są z podatku u źródła. Warunkiem jest: (i) istnienie takiej umowy podatkowej pomiędzy Polską a krajem siedziby banku, do którego płacimy odsetki, (ii) posiadanie tzw. certyfikatu rezydencji podatkowej banku. Odsetki wypłacane będą również zwolnione z tego opodatkowania, jeśli odbiorcą będzie bezpośredni udziałowiec (z siedzibą w Unii Europejskiej lub Europejskim Obszarze Gospodarczym, podlegający tam opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na to, gdzie są osiągane) posiadający bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów w spółce wypłacającej odsetki przez nieprzerwany okres dwóch lat. Zwolnienie będzie też działało pod tymi sami warunkami, jeśli odbiorcą odsetek będzie spółka siostra (zarówno ta spółka jak i wypłacający odsetki muszą mieć tego samego udziałowca posiadającego co najmniej 25% udziałów w obu podmiotach), lub spółka córka (taka u której posiadamy, min. 25%). Jeśli nie będzie możliwe zastosowanie ww. zwolnień, w niektórych umowach podatkowych istnieje również zwolnienie dla wypłacanych odsetek nawet wówczas, gdy odbiorcą nie jest bank. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę z następującymi krajami przewidują zwolnienie z podatku u źródła na wypłaty odsetek do podmiotów, które nie mają statusu banku: USA (do chwili zastąpienia nowym, uzgodnionym już traktatem), Szwecja, Hiszpania, Francja. Finansowanie transakcji aspekty podatkowe 5
2. Finansowanie kapitałem W tym modelu środki na zakup udziałów lub aktywów od sprzedającego przekazywane są kupującemu poprzez wkład pieniężny na pokrycie kapitału. Posiadając środki pieniężne lub dostęp do relatywnie tanich źródeł finansowania, podmiot z grupy może uznać, że najefektywniejszym sposobem nabycia będzie sfinansowanie go za pomocą wkładu pieniężnego. Przykład 2. Wkład pieniężny Podmiot z grupy Sprzedający Zapłata ceny Generalnie wniesienie wkładu pieniężnego jest neutralne podatkowo (dla celów podatków dochodowych oraz VAT). Samo podwyższenie kapitału zakładowego jest opodatkowane PCC (0.5% na wartości, o jaką podwyższa się kapitał zakładowy). Należy przy tym jednak pamiętać, że kapitał zapasowy, na który może być alokowana część środków z podwyższenia kapitału, nie podlega PCC, stąd też należy przeanalizować istnienie podstaw biznesowych dla alokowania części wkładu na kapitał zapasowy. Kupujący Spółka nabywana /Aktywa Finansowanie kapitałem może polegać na uzyskaniu kapitału przez kupującego od jego dotychczasowego lub nowego właściciela. Należy zauważyć, że jeśli podmiot z grupy lub kupujący zaciągnie dług na sfinansowanie nabycia i wykorzysta do tego inną spółkę (już posiadaną, lub nowo-założoną), do której środki dostarczy poprzez wkład kapitałowy, wówczas musi pamiętać o bieżącej zdolności do obsługi zaciągniętego długu. Finansowanie przy wykorzystaniu wyłącznie kapitału spotykane jest najczęściej przy małych lub średnich transakcjach. 6 Finansowanie transakcji aspekty podatkowe
3. Finansowanie dłużne i kapitałem Istnieje możliwość zastosowania powyższych metod w połączeniu, tzn. po części dostarczenie środków na zakup udziałów (akcji)/aktywów w postaci finansowania dłużnego (np. pożyczki), a części jako wkład pieniężny. Dokonując wyboru pomiędzy wielkością dostarczanych środków w drodze pożyczki i poprzez wkład pieniężny, należy mieć na uwadze różne konsekwencje podatkowe tych metod finansowania, Przykład 3. m.in.: możliwości kwalifikowania kosztu odsetek do kosztów podatkowych po stronie kupującego, obciążenia podatkiem PCC, pozycji podatkowej kupującego i podmiotu z grupy, czy też sposób opodatkowania odsetek otrzymywanych przez podmiot z grupy itp. Elementami pozapodatkowymi są m.in. możliwość obsługi długu przez kupującego, ocena ryzyka działalności kupującego przez finansującego (podmiot z grupy). Alokacja kwoty finansowania pomiędzy kapitałem a długiem ma szczególne znaczenie w przypadku zaciągnięcia przez kupującego znaczącej kwoty pożyczki od podmiotu z grupy, gdyż w takiej sytuacji możliwość uznania odsetek za koszt podatkowy może podlegać ograniczeniom z uwagi na przepisy o niedostatecznej kapitalizacji (zob. wcześniejsza ramka). Konsekwencje podatkowe takiego ustrukturyzowania finansowania będą odpowiednio połączeniem implikacji opisanych w Przykładzie 1 (dla pożyczki) i Przykładzie 2 (dla wkładu pieniężnego). Podmiot z grupy Spółka A Pożyczka/ Wkład pieniężny Zapłata ceny Kupujący Spółka nabywana /Aktywa Finansowanie transakcji aspekty podatkowe 7
4. Refinansowanie W momencie nabycia lub tuż po nim istnieć może konieczność refinansowania spółki, której udziały zostały nabyte tak będzie przykładowo, gdy dotychczasowa działalność tej spółki była finansowana długiem wewnątrzgrupowym, który na moment transakcji nie został spłacony. W takim przypadku konieczne stać się może dostarczenie do tej spółki środków na spłatę dotychczasowego zadłużenia, lub przejęcie przez kupującego zadłużenia od dotychczasowego wierzyciela. Refinansowanie może mieć skutki opisane powyżej w punktach 1 3 (w zależności od sposobu refinansowania długiem lub kapitałem), albo musi jeszcze uwzględnić skutki przejęcia zobowiązania, które mogą być różne w zależności od formy prawnej takiego przejęcia (najprostszym i często stosowanym tytułem dla przejęcia jest subrogacja, czyli wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela). Innym sposobem przeprowadzenia refinansowania jest konwersja udzielonej pożyczki na kapitały SPV. W takim przypadku możliwe jest rozliczenie takiej operacji poprzez podwyższenie kapitałów SPV wkładem pieniężnym z jednoczesnym potrąceniem wierzytelności pożyczkowych należnych od SPV bez fizycznego przepływu środków. Przykład 4. Przed Po Inwestor/ Kupujący Spłata długu Spółka A Inwestor/ Kupujący Inwestor Zapłata ceny Dług Wkład pienieżny Zobowiązania pożyczkowe SPV Spółka nabywana SPV Dług SPV+ Spółka nabywana Spółka nabywana 8 Finansowanie transakcji aspekty podatkowe
Odsetki wynikające z długu zaciągniętego przez inwestora w celu sfinansowania tej operacji (objęcia nowych udziałów poprzez dokonanie wkładu pieniężnego) powinny co do zasady podlegać zaliczeniu do jego kosztów podatkowych w momencie ich zapłaty (lub kapitalizacji). Podatkowe traktowanie konwersji może być rozliczone jako wniesienie przez inwestora wkładu pieniężnego do połączonej SPV i spółki. W takim wypadku taka transakcja będzie neutralna podatkowo. Po stronie połączonych SPV i spółki powstanie zobowiązanie z tytułu PCC związane z podwyższeniem kapitału zakładowego. Refinansowanie długu nabywanej spółki powinno zostać poprzedzone szczegółową analizą zawierającą w swym zakresie m.in.: obecną oraz przyszłą sytuację podatkową kupującego oraz nabywanej spółki (jej pozycję podatkową), wpływ różnic kursowych na rozliczenia podatkowe (jeśli pierwotny dług był w innej walucie), ograniczenia wynikające z niedostatecznej kapitalizacji, konsekwencje podatkowe zastosowanej metody refinansowania (np. subrogacja, nowacja, datio-in-solutum itp.). Należy jednak mieć na uwadze, że istnieje ryzyko uznania przez organy podatkowe takiej transakcji jako aportu wierzytelności. Z ekonomicznego punktu widzenia konwersja długu na kapitał jest co do zasady neutralna. Udzieliliśmy wcześniej spółce pożyczki o wartości 100, po czym zamieniliśmy ją na udziały o takiej samej wartości. Wartość naszego majątku nie uległa zmianie. Istnieją jednak wyroki sądów administracyjnych twierdzące, że taka transakcja powoduje powstanie przychodu w wysokości 100 (jeśli taka jest wartość nominalna wydanych udziałów) bez możliwości uznania środków wcześniej wydanych na udzielenie pożyczki. W tym przypadku nasz dochód = 0, a podatek =19. Finansowanie transakcji aspekty podatkowe 9
5. Debt-push down typowa struktura finansowania nabycia udziałów Przykład 5. Struktura po zakupie spółki przez SPV: Struktura po połączeniu spółki przez SPV: Inwestor Pożyczka Odsetki Inwestor SPV Pożyczka Odsetki Dywidenda Połączenie SPV + Spółka nabywana Spółka nabywana Często stosowaną strukturą finansowania nabycia udziałów jest tzw. debt-push down, który w skrócie polega na: wykorzystaniu do nabycia udziałów SPV, dostarczeniu do SPV finansowania dłużnego na nabycie udziałów połączeniu po transakcji SPV i nabytej spółki. Dzięki racjonalizacji struktury nabycia, inwestor lub kupujący po dokonanym zakupie może przeprowadzić połączenie spółek, osiągając jednocześnie efekt konsolidacji podatkowej. Konsekwencje podatkowe dostarczenia finansowania do SPV będą analogiczne jak wskazane w przykładach powyżej. SPV po nabyciu spółki będzie generowała koszty odsetkowe, podczas gdy sama spółka przychody operacyjne, które następnie w ramach dywidendy będą dystrybuowane do SPV. Ze względu na możliwy brak zdolności do regulowania obciążeń z tytułu spłaty pożyczki przez SPV (kwoty i terminy płatności odsetek i spłaty kwoty głównej pożyczki raczej nie będą odpowiadać kwotom i terminom otrzymywania dywidend), wskazane jest przeprowadzenie konsolidacji wyników podatkowych obu spółek. W wielu przypadkach takie wymaganie jest zgłaszane przez wierzyciela. 10 Finansowanie transakcji aspekty podatkowe
Operacja debt-push-down pozwala inwestorowi również na efektywną konsolidację dodatniego wyniku podatkowego spółki operacyjnej z kosztem związanym z zaciągniętym finansowaniem. Samo połączenie obu spółek powinno być co do zasady neutralne podatkowo. Pozycja podatkowa Spółki nabywanej przed połączeniem Przychody 120 Koszty 90 Dochód do opodatkowania/strata 30 CIT do zapłaty (19%) 5,7 Pozycja podatkowa SPV przed połączeniem Przychody 0 Koszty (odsetki od długu 10 p.a.) 10 Dochód do opodatkowania/strata 10 CIT do zapłaty (19%) 0 Pozycja podatkowe połączonej SPV i Spółki Przychody 120 Koszty 100 Dochód do opodatkowania/strata 20 CIT do zapłaty (19%) 3,8 Różnica (tarcza podatkowa) w zobowiązaniu CIT przed i po połączeniu 1,9 Alternatywną metodą dokonania konsolidacji podatkowej po zakupieniu spółki jest utworzenie Podatkowej Grupy Kapitałowej (PGK). Dzięki PGK można uzyskać podobny efekt jak w przypadku połączenia tj. skonsolidowanie zysków z działalności operacyjnej z kosztami podatkowymi generowanymi przez dług. Podobny skutek można również uzyskać przekształcając spółkę operacyjną w spółkę osobową. W ten sposób inwestor, obliczając swój wynik podatkowy, będzie mógł ująć w swoim rozliczeniu podatku dochodowego przypadające na niego przychody i koszty spółki osobowej, osiągając przy tym efekt konsolidacji podatkowej podobny do PGK/połączenia. Finansowanie transakcji aspekty podatkowe 11
Podsumowanie Jak wspomnieliśmy na początku nie istnieje jedna odpowiedź na pytanie, jaki sposób finansowania transakcji jest najlepszy z podatkowego punktu widzenia. Wymaga to analizy dokonanej na podstawie danej sytuacji. Aby dobrze przygotować się do analizy, należy znać odpowiedź m.in. na poniższe pytania: kto będzie finansował transakcję podmiot polski czy zagraniczny, bank, właściciel, podmiot z grupy, czy podmiot niepowiązany; kupujemy aktywa czy udziały w spółce; jeśli udziały, to ile: 100% czy mniej; gdzie będą generowane środki do obsługi długu w podmiocie nabywającym czy spółce nabywanej; jaka będzie dochodowość podmiotu nabywającego i spółki nabywanej; jakie jest (będzie) inne zadłużenie w tych podmiotach; jaki jest (będzie) poziom kapitałów własnych w tych podmiotach i jak powstały; czy będziemy integrować działalność podmiotu nabywającego i spółki nabywanej czy raczej chcemy, żeby biznesowo funkcjonowały oddzielnie. Poniżej prezentujemy zestaw reguł, o których warto pamiętać wybierając formę finansowania transakcji. finansowanie bankowe zwykle będzie podatkowo neutralne (odsetki będą kosztem, raczej brak podatku u źródła, brak problemu z oceną rynkowości warunków finansowania); kredyt bankowy lepiej zaciągnąć bezpośrednio, niż korzystać z długu wewnątrzgrupowego, który jest finansowany kredytem bankowym; jeżeli finansowanie zapewnia właściciel / podmiot z grupy, należy zweryfikować czy i jak przepisy o niedostatecznej kapitalizacji ograniczą możliwość uznania odsetek za koszt podatkowy. Jeśli to ograniczenie wystąpi, należy przygotować model przyszłego poziomu zadłużenia / kapitałów / dochodowości, i na tej podstawie zdecydować o podziale finansowania pomiędzy dług i wkład kapitałowy; zwykle nie ma sensu udzielać w grupie pożyczki od podmiotu dochodowego do podmiotu mniej dochodowego (przynoszącego stratę). Dodatkowy koszt odsetkowy może spowodować powstanie lub zwiększenie straty dłużnika, podczas gdy przychód u wierzyciela będzie opodatkowany. I odwrotnie jeśli dłużnik jest dochodowy, a wierzyciel ma straty, finansowanie dłużne może być podatkowo efektywne; w ogromnej większości wypadków można uchronić się przed 2% podatkiem od czynności cywilnoprawnych, natomiast zwolnienie to należy właściwie zabezpieczyć; w przeciwnym razie ryzykujemy karną stawkę 20% kwoty pożyczki; o ile to możliwe, należy od początku określić docelową strukturę finansowania czy to dług, czy wkład kapitałowy zwykle refinansowanie (czyli obniżenie kapitałów finansowane długiem) czy rekapitalizacja (spłata długu finansowana podwyższeniem kapitału) jest podatkowo nieefektywna lub też rodzi ryzyka podatkowe; 12 Finansowanie transakcji aspekty podatkowe
jeżeli korzystamy z finansowania dłużnego od podmiotu zagranicznego: z punktu widzenia podatku od wypłacanych odsetek (podatku u źródła) efektywna będzie pożyczka od bezpośredniego udziałowca, spółki córki lub siostry, o ile jest rezydentem podatkowym UE/EOG; zażądajmy od wierzyciela certyfikatu rezydencji i w pewnych przypadkach oświadczeń (dla celów podatku u źródła i podatku od czynności cywilnoprawnych); sprawdźmy, czy wierzyciel jest rzeczywistym odbiorcą odsetek (ich ekonomicznym właścicielem); kapitalizacja odsetek (zgodnie z powszechną praktyka) jest zrównana z ich spłatą czyli powstaje koszt/przychód odsetkowy, realizują się różnice kursowe, trzeba pobrać podatek u źródła (jeśli należny); Pamiętajmy też, żeby monitorować zmiany w prawie podatkowym. Finansowanie dłużne (w szczególności przez podmioty powiązane) jest uznawane za jeden z mechanizmów unikania opodatkowania i jako taki jest przedmiotem prac OECD w ramach tzw BEPS (base erosion and profit shifting). Dlatego też należy liczyć się z tym, że regulacje w tym zakresie mogą podlegać dalszym zmianom, co może mieć wpływ na efektywność już istniejących struktur finansowania. W PwC na bieżąco monitorujemy te zmiany. Jeśli chcecie Państwo korzystać z naszych spostrzeżeń, zachęcamy do pozostania z nami w kontakcie. Aby otrzymywać powiadomienia o zmianach w prawie podatkowym zapraszamy na www.pwc.pl/subskrypcje dzięki temu będą Państwo otrzymywać na wskazany adres e-mail alerty o najnowszych zmianach. zmiana wierzyciela może skutkować koniecznością zapłaty 1% podatku od czynności cywilnoprawnych, ale zwykle można skorzystać z konstrukcji prawnych, które przed tym podatkiem zabezpieczają; pożyczka nieoprocentowana albo o oprocentowaniu wyższym lub niższym od rynkowego jest zwykle podatkowo niekorzystna. Finansowanie transakcji aspekty podatkowe 13
Słownik pojęć CIT PCC VAT WHT Kapitał zapasowy Refinansowanie SPV Debt-push down Tarcza podatkowa podatek dochodowy od osób prawnych. podatek od czynności cywilnoprawnych. podatek od towarów i usług. podatek u źródła. pozycja kapitału własnego spółki. operacja polegająca na pozyskaniu nowego źródła finansowania w celu spłaty dotychczasowego finansowania dłużnego albo kapitałowego; w tym ostatnim przypadku nowe środki zostają przeznaczone na wypłatę środków udziałowcom jako dywidendy albo zwrotu kapitału. spółka specjalnego przeznaczenia (ang. Special Purpose Vehicle) przeważnie nowy podmiot w grupie, powołany w celu wykorzystania w restrukturyzacji. restrukturyzacja grupy, której celem jest przeniesienie długu zaciągniętego na nabycie podmiotu, do tego podmiotu (tak aby spłata długu była finansowania ze środków spółki nabytej). efekt polegający na obniżeniu podatku dochodowego, dzięki finansowaniu za pomocą kapitału obcego (zewnętrznego). Wynika ono z możliwości zaliczenia kosztów finansowych do kosztów uzyskania przychodu. 14 Finansowanie transakcji aspekty podatkowe
Kontakt Rafał Dróbka Partner +48 502 184 994 rafal.drobka@pl.pwc.com Sławomir Krempa Partner +48 519 506 874 slawomir.krempa@pl.pwc.com Michał Maj Menedżer +48 519 507 425 michal.maj@pl.pwc.com Paweł Górecki Starszy Konsultant +48 519 506 933 pawel.gorecki@pl.pwc.com Finansowanie transakcji aspekty podatkowe 15
www.pwc.pl 2015 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa PwC odnosi się do PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.