POWODZIE I PODTOPIENIA MARSH RISK CONSULTING INFORMATOR
Powodzie należą do najbardziej niszczycielskich sił w naturze i stanowią jedne z najbardziej niebezpiecznych klęsk żywiołowych. Oprócz szkód bezpośrednich wynikających z uszkodzenia zalewanego majątku, powodują rozprzestrzenianie niebezpiecznych bakterii, wirusów, pasożytów i grzybów. Woda niesie ze sobą także szkodliwe związki chemiczne i metale ciężkie. Należy również pamiętać, że zagrożenia wynikające z powodzi nie ograniczają się wyłącznie do chwili przejścia fali wezbraniowej, ale utrzymują na zalanych terenach jeszcze przez długi czas po zdarzeniu. Wystąpienie powodzi może skutkować ograniczeniem dostępu do lokalizacji, w których firma prowadzi działalność, przerwaniem łańcucha dostaw czy szkodą w mieniu odbiorców. Analogicznie, negatywne konsekwencje dla naszej działalności może przynieść powódź dotykająca działalności naszych dostawców i odbiorców. Przedsiębiorstwa powinny rozważyć możliwość rozszerzenia ubezpieczenia utraty zysku o klauzulę contingency BI, w celu zapewnienia skuteczniejszej ochrony przed finansowymi konsekwencjami takich zdarzeń. Warto jednak podkreślić, że istnieje wachlarz rozwiązań, wychodzących poza ochronę ubezpieczeniową, które pozwalają na zminimalizowanie prawdopodobieństwo wystąpienia szkód oraz ograniczenie ich potencjalnego zakresu. W trosce o działalność naszych klientów, zespół Marsh Risk Consulting przygotował zestawienie kluczowych działań, które powinny zostać podjęte przez przedsiębiorstwa, aby skutecznie zarządzać zagrożeniem powodzi i podtopienia.
PREWENCJA Przyczyną powodzi są obfite lub długotrwałe opady deszczu, spływ wód w wyniku intensywnych roztopów śniegu, zatory na rzekach spowodowane przez śryż lub kry lodowe, a także nagon sztormowy występujący przy ujściach rzek do morza. Przyczynami podtopień są najczęściej lokalne zalania terenów z powodu nadmiaru wody w gruncie (nasiąknięcia gruntu), wypełnienia retencji powierzchniowej, naturalnych lub sztucznych predyspozycji terenu do gromadzenia wody oraz przesiąków wody przez budowle przeciwpowodziowe. Prawdopodobieństwo wystąpienia powyższych zagrożeń zmienia się w zależności od lokalizacji. Dlatego też jedną z pierwszych czynności związanych z zabezpieczeniem przed powodzią i podtopieniem, powinno być określenie stopnia zagrożenia dla danej lokalizacji firmy lub jej oddziału. Jako źródło informacji mogą posłużyć m.in.: Historia szkód, Mapy zagrożenia powodziowego, Modele stosowane przez rynek ubezpieczeniowy, Wyspecjalizowane jednostki organów samorządowych, Wyspecjalizowane jednostki zarządcy wód, Doświadczenia lokalnej społeczności, Mapy wysokościowe terenu, Ocena lokalizacji względem cieków i zbiorników wodnych oraz obiektów hydrotechnicznych. W przypadku potwierdzenia występowania zagrożenia powodzią lub podtopieniem, wskazane jest opracowanie przez przedsiębiorstwo adekwatnego planu zarządzania sytuacją kryzysową, który będzie określał odpowiedzialności, niezbędne zasoby i priorytety działania w obliczu materializacji zagrożenia.
W celu minimalizacji prawdopodobieństwa wystąpienia szkód oraz ograniczenia ich potencjalnego zakresu rekomendujemy w szczególności: Utrzymywanie w sprawności wszelkich instalacji odprowadzających wodę deszczową z dachów i terenów utwardzonych na obszarze przedsiębiorstwa, Utrzymywanie w drożności i regularną konserwację rowów melioracyjnych na terenie przedsiębiorstwa oraz monitowanie podmiotów odpowiedzialnych za ich utrzymanie poza terenem przedsiębiorstwa, W miarę możliwości lokalizowanie pomieszczeń zawierających istotne dane, kluczową aparaturę lub wartościowe składniki majątku na górnych kondygnacjach budynków, Opracowanie sposobów zabezpieczenia budynków przed wlaniem się wody do wnętrza, w szczególności montaż osłon na drzwi, bramy i okna dolnych kondygnacji, Montaż zasuw lub zaworów zwrotnych na przewodach instalacji kanalizacyjnej, Opracowanie planów ewakuacji istotnych danych, kluczowej aparatury, pojazdów oraz innych wartościowych składników majątku. Plany powinny określać kolejność ewakuacji, odpowiedzialność za ewakuację, miejsce ewakuacji oraz sposób zabezpieczenia na czas transportu, Określenie odpowiedzialności za odłączenie źródeł energii elektrycznej, gazu i wody w przypadku ewakuacji przedsiębiorstwa, Określenie odpowiedzialności za zabezpieczenie/ ewakuację wszelkich niebezpiecznych materiałów, które mogą wchodzić w reakcję z wodą oraz substancji chemicznych, biologicznych i ropopochodnych mogących mieć negatywny wpływ na otoczenie, Określenie dróg ewakuacji pracowników w ustalone miejsca leżące poza terenami zalewowymi, Zapewnienie sposobów komunikacji pomiędzy pracownikami różnych szczebli w czasie zamknięcia przedsiębiorstwa, Identyfikację wszystkich dostawców, którzy mogą zostać objęci skutkami powodzi przegląd planu utrzymania ciągłości działania oraz określenie niezbędnych dodatkowych rozwiązań, Opracowanie planu odtworzenia działalności, który ułatwi sprawne przywrócenie działalności firmy przy ograniczonych zasobach po ustąpieniu powodzi lub podtopienia, Określenie możliwych źródeł pozyskania sprzętu, który może okazać się konieczny do przywrócenia działalności w obiektach, które uległy zalaniu (pompy szlamowe, dmuchawy przemysłowe i nagrzewnice do osuszania pomieszczeń, generatory prądotwórcze), Określenie możliwych źródeł pozyskania specjalistycznych usług odtwarzania danych z nośników elektronicznych oraz tradycyjnych (odgrzybianie, osuszanie, liofilizacja) - szybkie podjęcie działań pozwoli na minimalizację szkód w tym zakresie.
POSTĘPOWANIE W SYTUACJI ZAGROŻENIA Gdy pojawi się zagrożenie, rekomendujemy przeprowadzenie następujących działań: Śledzenie lokalnych raportów i monitorowanie bieżącej sytuacji oraz alarmów powodziowych. W szczególności na terenach górskich i pogórskich intensywne opady mogą powodować gwałtowne przybory wody, nawet w niewielkich lokalnych ciekach, Realizację działań określonych w planie zarządzania sytuacją kryzysową, Podporządkowanie się poleceniom służb państwowych, Skuteczne zamknięcie opuszczanych budynków, Ewakuację wszystkich pracowników poza tereny zagrożone. W przypadku występowania realnego zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi, nikt nie powinien pozostać na zalewanych terenach, a także wchodzić na nie bez pozwolenia odpowiedzialnych służb państwowych, Poinformowanie służb państwowych o ewentualnych osobach zagrożonych, jak również substancjach mogących w przypadku zalania powodować zagrożenie dla otoczenia pozostawionych na terenie przedsiębiorstwa, Poinformowanie wszystkich klientów, dostawców oraz kooperantów o wystąpieniu sytuacji kryzysowej, Powiadomienie ubezpieczyciela oraz Marsh o wystąpieniu sytuacji kryzysowej najszybciej jak jest to możliwe, W miarę możliwości kluczowe działania powinny zostać przeniesione do lokalizacji zapasowych, Rejestrowanie wszystkich kosztów ponoszonych w związku z powodzią, będących potencjalnym przedmiotem późniejszego roszczenia do ubezpieczyciela.
PRZYWRÓCENIE DZIAŁALNOŚCI Czynności podejmowane w celu wznowienia działalności mają kluczowe znaczenie dla dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Zasoby przeznaczane do odtworzenia działalności powinny prowadzić przede wszystkim do uruchomienia głównych procesów i odzyskania niezbędnych danych. Skuteczność tychże działań zostanie zagwarantowana jeśli zostaną one szczegółowo zaplanowane z wyprzedzeniem, przed zmaterializowaniem się zagrożenia. Poniżej przedstawiamy obszary, o których należy pamiętać podczas odtwarzania działalności po zalaniu majątku w wyniku powodzi lub podtopienia: Najważniejsze jest bezpieczeństwo ludzi, dlatego nie należy wchodzić na zalany teren lub do budynków, dopóki nie ma pewności co do ich bezpieczeństwa. Zalanie budynku lub instalacji przemysłowych może grozić porażeniem prądem elektrycznym. Wokół zalanych budynków mogą wystąpić przebicia z sieci energetycznej, a w budynkach z wewnętrznej instalacji elektrycznej. Fala wezbraniowa, jak również ustępująca woda mogą doprowadzić do uszkodzenia konstrukcji obiektów budowlanych oraz podmycia ich fundamentów. Uszkodzenia te mogą być widoczne, jak również ukryte, Niebezpieczne mogą okazać się także podmyte skarpy i mury oporowe, a także utwardzone drogi i place, pod którymi mogło dojść do wypłukania gruntu. Zawilgocenie materiałów izolacyjnych i wykończeniowych (jak np. wełna mineralna, pianka poliuretanowa, gips oraz drewno) może nadmiernie obciążać konstrukcję budynków i przyczynić się do jej uszkodzeń. Wilgoć może być też źródłem pogorszenia warunków mikrobiologicznych w pomieszczeniach. Woda lub ruchy gruntu mogą doprowadzić do uszkodzenia sieci gazowej, elektrycznej, ciepłowniczej i innych występujących na danym terenie. Wznowienie zasilania możliwe jest po weryfikacji przez uprawnione podmioty stanu sieci, przyłączy, stacji redukcyjnych i rozdzielczych oraz instalacji wewnętrznych. W niektórych zalanych surowcach produkcyjnych mogą wystąpić procesy gnilne, w wyniku których może dojść do samozapłonu. Surowce takie powinno osuszyć się na wolnym powietrzu lub przekazać do utylizacji, Kiedy tylko pojawi się taka możliwość, należy przystąpić do realizacji działań określonych w planie odtworzenia działalności. Jeśli istnieje taka potrzeba, należy pozyskać specjalistyczny sprzęt lub usługi, które umożliwią przywrócenie działalności w danej lokalizacji oraz odtworzenie niezbędnych danych. W przypadku pracy na uprzednio zalanym terenie, konieczne jest stosowanie wodoodpornego obuwia, strojów ochronnych i rękawic jeżeli wykonywane są czynności związane z oczyszczaniem lub usuwaniem przedmiotów, które mogły mieć kontakt z zanieczyszczoną wodą. Należy dokonać oceny zniszczeń, udokumentować je i jak najszybciej skontaktować się z ubezpieczycielem w celu wyceny szkód. Wskazane jest ustalenie zasad przepływu informacji pomiędzy pracownikami, ubezpieczycielem/ami i innymi specjalistami w tym zakresie. O ile jest to możliwe, nie należy wyrzucać żadnych uszkodzonych materiałów, dopóki ubezpieczyciel nie przeprowadzi oględzin. Zespół Likwidacji Szkód Marsh może wesprzeć Państwa w procesie likwidacji szkody od momentu jej zgłoszenia do ubezpieczyciela do zakończenia procesu likwidacji i wypłaty odszkodowania.
WSPARCIE MARSH Dostrzegając potrzeby Klientów, nasz Zespół proponuje wsparcie zarówno na etapie doboru lokalizacji dla nowych inwestycji w kraju oraz za granicą, jak i na etapie określania adekwatnych działań oraz środków prewencyjnych dla obiektów już funkcjonujących. Na podstawie szczegółowej inspekcji (identyfikacji podatności) oraz map zagrożeń i modeli, z dużym prawdopodobieństwem możemy określić możliwe scenariusze zagrożeń. W oparciu o te informacje, nasi specjaliści zaproponują rozwiązania optymalne dla danej lokalizacji, infrastruktury, rodzaju działalności i innych uwarunkowań. Jesteśmy w stanie wesprzeć Państwa również w momencie wystąpienia sytuacji kryzysowej, zapewniając przy tym optymalizację działań w celu jak najszybszego wznowienia działalności.
KONTAKT: Marsh posiada zespół ekspertów, którzy mogą pomóc Państwu skutecznie zarządzać zagrożeniami jakie powodują okresowe zmiany pogody, jak również globalne zmiany klimatyczne. W przypadku jakichkolwiek pytań zachęcamy do kontaktu z naszymi konsultantami: Rafał Firląg Martyna Suchodolska Konsultant Konsultant Zarządzanie Ryzykiem Majątkowym Zarządzanie Ryzykiem Strategicznym tel.: +48 22 456 42 86 tel.: +48 22 456 43 09 tel. kom.: +48 601 353 440 tel. kom.: +48 693 921 298 Rafal.Firlag@marsh.com Martyna.Suchodolska@marsh.com Marsh należy do grupy Marsh & McLennan Companies, którą tworzą także Guy Carpenter, Mercer i Oliver Wyman. Nie należy traktować niniejszego dokumentu jako formy doradztwa w sytuacji indywidualnej lub jako istotnego czynnika wpływającego na procesy decyzyjne. Zawarte w nim informacje pochodzą ze źródeł, które zostały przez nas uznane za wiarygodne, jednak nie poświadczamy i nie gwarantujemy ich stuprocentowej dokładności. Marsh nie jest zobowiązany do aktualizowania tej publikacji i nie ponosi odpowiedzialności z tytułu jej zagadnień i treści w stosunku do żadnej strony trzeciej. Wszelkie wypowiedzi o tematyce podatkowej, rachunkowej, prawnej lub dotyczącej kalkulacji ubezpieczeniowych są oparte wyłącznie na doświadczeniu naszych brokerów ubezpieczeniowych i konsultantów ds. ryzyka. Nie należy traktować tych wypowiedzi jako formy doradztwa prawnego, podatkowego czy rachunkowego. W celu skorzystania z konsultingu w tym zakresie należy zgłosić się do wykwalifikowanego doradcy osobiście. W odniesieniu do przedstawionych modeli, analiz i prognoz należy przyjąć margines błędu, ponieważ wszelka niezgodność, niekompletność lub zmienność założeń, warunków, informacji lub czynników może znacząco wpłynąć na wyniki analizy przeprowadzonej przez Marsh. Marsh nie poświadcza i nie udziela gwarancji w zakresie zastosowania wzorów polis ubezpieczeniowych, kondycji finansowej oraz płynności finansowej ubezpieczycieli i reasekuratorów. Marsh nie składa żadnych zapewnień dotyczących dostępności, kosztów, warunków czy zakresu ubezpieczenia. Wszelkie prawa zastrzeżone. Marsh 2015