Instrumenty zarządzania ryzykiem powodziowym - przykłady

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Instrumenty zarządzania ryzykiem powodziowym - przykłady"

Weronika Piekarska
6 lat temu
Przeglądów:

1 Instrumenty zarządzania ryzykiem powodziowym - przykłady Roman Konieczny, Paweł Madej, Małgorzata Siudak Zakład Gospodarki Wodnej i Systemów Wodnogospodarczych IMGW-PIB

2 Działania i instrumenty Działania to bezpośrednie interwencje dające efekty w postaci redukcji ryzyka. Instrumenty to interwencje pośrednie, wymuszające, skłaniające lub zachęcające do wdrożenia działań Większość działań wymaga zaprojektowania i wdrożenia kilku różnych instrumentów.

Ograniczanie zabudowy na terenach zagrożonych powodzią Zakaz zabudowy Instrument został wprowadzony do prawa wodnego kilka lat po powodzi w 1997 roku, a jego celem zdawało się być uniemożliwienie

3 Ograniczanie zabudowy na terenach zagrożonych powodzią Zakaz zabudowy Instrument został wprowadzony do prawa wodnego kilka lat po powodzi w 1997 roku, a jego celem zdawało się być uniemożliwienie budowy obiektów na terenach zagrożonych powodzią. Wdrożenia tego instrumentu nie poprzedziła żadna analiza skali problemu, spodziewanych korzyści, ale i skutków, jakie to może mieć dla rozwoju lokalnych społeczności. Być może dlatego, że instrument ten został wprowadzony w innym celu: eliminacji utrudnień w przepływie wód.

Skuteczność zakazu zabudowy Ankieta sporządzona w ramach Programu dla regionu Wisły Środkowej Na ankietę odpowiedziały 642 gminy Prawie połowa gmin (49,1% spośród 263) odpowiedziała, że w miejscowych

4 Skuteczność zakazu zabudowy Ankieta sporządzona w ramach Programu dla regionu Wisły Środkowej Na ankietę odpowiedziały 642 gminy Prawie połowa gmin (49,1% spośród 263) odpowiedziała, że w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego leżących w strefie wody 1% część obszaru jest przeznaczona pod zabudowę. Większość tych obszarów (ponad 70%) jest przeznaczona pod zabudowę jednorodzinną lub zagrodową.

5 Zgoda na odstępstwa od zakazu zabudowy Region rzeki Warty Poznań Decyzje podjęte dla wniosków o zwolnienie z zakazu w 2012 roku. Region Górnej Wisły Kraków Liczba wniosków o zwolnienie w latach (styczeń - luty) Do RZGW w Poznaniu wpłynęło 240 wniosków o zwolnienie z zakazu. Decyzję zwalniającą otrzymało ok. 80% wniosków. Spośród 193 decyzji zwalniających 33 (17%) dotyczyły obiektów budowlanych, w tym 26 (13,5%) budynków mieszkalnych, a 7 (3,6%) budynków gospodarczych i garaży. Reszta wniosków dotyczyła głownie infrastruktury drogowej i komunalnej. Decyzje odmowne dotyczyły obiektów mogących znacząco oddziaływać na środowisko (biogazownie, gromadzenie odpadów itd.)

6 Ograniczanie zabudowy na terenach zagrożonych powodzią (niezbędne instrumenty)

7 Liczba gmin w NFIP Program Ubezpieczeń Powodziowych skłania do przygotowania się do powodzi Federalna Agencja Zarządzania Kryzysowego w zakresie powodzi skłania zagrożone społeczności do przygotowania się do przyszłych powodzi. Do podstawowych narzędzi należy Program Ubezpieczeń Powodziowych i związany z nim System Oceny Miejscowości (Community Rating System). Program Ubezpieczeń Cel: uaktywnienie gmin w zakresie przygotowania do powodzi Narzędzia: ubezpieczenia oferowane właścicielom obiektów Warunki ubezpieczenia przynależność gminy, w której się mieszka do programu NFIP Warunki uczestnictwa gmin opracowanie map zalewów powodziowych i wprowadzenie ograniczeń zabudowy Wpływ dostępności kredytów bankowych na aktywność gmin w zakresie przystąpienia do NFIP Skuteczność ubezpieczonych obiektów 25-30% gmin w programie NFIP - 90%

8 System oceny gmin (Community Rating System) - CRS Zadaniem CRS jest skłanianie gmin do większej aktywności niż podstawowe wymagania NFIP System punktuje aktywność w zakresie przygotowania się do powodzi w zakresie: - informacji i edukacji, - map i regulacji zagospodarowania, - ograniczania strat powodziowych - przygotowania do reagowania na powódź. Na podstawie punktacji każda miejscowość jest zakwalifikowana do jednej z 10 klas. Przynależność do każdej klasy jest związana z obniżeniem składki powodziowej dla mieszkańców. Korzyści (obniżenie stawek ubezpieczeń) wynikające z udziału w CRS Liczba punktów Klasa CRS Obniżenie składki 4, % 4,000 4, % 3,500 3, % 3,000 3, % 2,500 2, % 2,000 2, % 1,500 1, % 1,000 1, % % ZGWiSW, IMGW-PIB Kraków

9 Kategorie aktywności i punkty w CRS Informowanie Punkty- max Punkty - średnia Aktywność Wprowadzenie certyfikatów na poziom mieszkalny % Upublicznienie map ryzyka (strefy ubezpieczeń) % Projekty informacyjne % Informacja o zagrożeniu przy sprzedaży % Biblioteka lub strona o zagrożeniu i metodach Doradztwo w zakresie zabezpieczania domów % % Propagowanie ubezpieczeń powodz

10 Kategorie aktywności i punkty w CRS Mapowanie i przepisy Punkty- max Punkty - średnia Aktywność Mapy o lepszym standardzie, dodatkowe informacje % Ochrona otwartej przestrzeni % Wyższe standardy (ochrona retencji, przepisy o ochronie infrastruktury krytycznej) Gromadzenie danych powodziowych i o obiektach % % Zarządzanie wodami burzowymi %

11 Kategorie aktywności i punkty w CRS Ograniczenie skutków powodzi Plany zarządzania terenami zalewowymi Punkty- max Punkty - średnia Aktywność % Wykupy, relokacje % Floodproofing, nasypy % Zarządzanie odwodnieniami % Ostrzeganie i reagowanie Lokalne systemy ostrzegania % Bezpieczeństwo obwałowań % Bezpieczeństwo zapór %

12 Efekty i modyfikacje CRS Od 1990 roku, kiedy wprowadzono System Oceny wpisało się do niego 1229 miejscowości (rok 2013), co stanowi kilka procent wszystkich. Co roku w CRS średnio przybywa około 35 nowych uczestników. 80 miejscowości osiągnęło klasę zaawansowaną. Klasa punktacji CRS Procent gmin uczestniczących w CRS Klasy 1 4 (zaawansowane) 0.9 Klasy 5 7 (średnie) 43,26 Klasy 8 9 (podstawowe) 55,83 Zmiany w systemie dotyczą (2013, CRS Coordinator s Manual): a) zmniejszenia obciążenia dla NFIP, b) poprawy odporności społeczności lokalnych, c) zintegrowania różnych sposobów podejścia do reagowania, d) promocji naturalnych funkcji terenów zalewowych, e) poprawy percepcji ryzyka, f) wzmocnienia wdrożenia norm lub rekomendacji budowlanych.

13 Skuteczność programu NFIP Na 22 tysiące zalewanych przez powodzie miejscowości w czasie trwania programu przystąpiło do niego ok. 20 tys. miejscowości. Liczba wykupionych polis dla budynków wynosi obecnie około 5,6 miliona. Liczba polis wykupywanych w latach

14 US $ Wyniki finansowe NFIP Różnice między wpłatami do NFIP i wypłatam dla poszkodowanych ( ) Pozyczki NFIP z MInisterstwa Finansów USA Przed 1981a 1981 Kwota pożyczona Kwota oddana Kumulacja b c d

15 Wnioski Instrumenty wdrażania działań ograniczających ryzyko powodzi mają, wobec ograniczonej palety działań ograniczających ryzyko powodziowe stosowanych dotychczas w Polsce, kluczowe znaczenie dla osiągnięcia sukcesu w redukcji ryzyka powodziowego. Przygotowanie, wdrażanie i monitoring skuteczności instrumentów wymaga współpracy specjalistów z wielu dziedzin: ekonomistów, prawników, socjologów, inżynierów, przyrodników itd. Niezbędne jest wsparcie nauki w badaniu, monitorowaniu i ocenie proponowanych lub wdrażanych instrumentów.

Podobne dokumenty

Metodyka opracowania Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym

Metodyka opracowania Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Dr hab. inż. Andrzej Tiukało prof. IMGW PIB Warszawa 13.01.2015 Celem zarządzania ryzykiem powodziowym jest ograniczenie potencjalnych negatywnych