Absolutyzm oświecony w Prusach i w Austrii Dyplomacja bez armat jest jak muzyka bez instrumentów Fryderyk II Wielki
1. Absolutyzm oświecony Połączenie silnego państwa, sprawnie zarządzanego z umową społeczną i przestrzeganiem praw obywateli Mit króla-filozofa, pierwszego sługi państwa
2. Budowa potęgi Prus Rozwój Brandenburgi za czasów Fryderyka Wilhelma Dodatkowo w 1657 r. Prusy Książęce uzyskały niezależność od Polski 1701 r. Fryderyk I (następca Fryderyka Wilhelma) koronował się na króla Prus (ale rządzi tylko w Prusach, a nie Brandenburgii, by nie zaburzyć porządku Rzeszy)
Nabytki terytorialne Fryderyka I Na wojnie północnej (1700-1721) zdobyli na Szwedach Pomorze ze Szczecinem i wyspami Uznam i Wolin
Fryderyk Wilhelm I ( król-sierżant ) Mimo, że nie toczył wojen to był to pasjonat armii 70% dochodów szło na armię Żelazna dyscyplina (tzw. dryl pruski) Stworzył armię zawodową złożona ze stanu mieszczan i chłopstwa, ale oficerami byli tylko szlachcice Na 2,5 mln obywateli było 80 tys żołnierzy (w czasie pokoju); Polska na 38 mln ma ok. 100 tys.
Podział administracyjny Prus Podział kraju na prowincje, dzielone na kamery, pod którymi były powiaty (nimi zarządzali landraci) Kamerami zarządzał Generalny Dyrektoriat Finansów, Wojen i Domen Centralizacja
3. Panowanie Fryderyka II ( króla-filozofa ) 1740 r. Fryderyk II Wielki został królem
Reformy Fryderyka II
Administracja Rozbudował administrację centralną, tworząc ministerstwa, które sam kontrolował poprzez tworzenia instrukcji oraz analizowanie raportów
Sądownictwo Uprościł procedury sądowe Skodyfikował prawo Zakazał stosowania tortur w trakcie przesłuchań Powołał Ministerstwo Sprawiedliwości
Szkolnictwo 1763 r. wprowadził obowiązek szkolny Uczono praktyki; na wsi kładziono nacisk na praktykę rolniczą Uniwersytety miały kształcić prawników i urzędników Laicyzacja szkół kościelnych Kształcono nauczycieli
Sprawy religii Tolerancja religijna (głównie z niechęci do religii) Kontrola wszystkich instytucji kościelnych Kler był kontrolowany przez państwo Majątki kościelne były stopiono przejmowane
Gospodarka Polityka merkantylizmu Popiera rozwój manufaktur, nowych gałęzi przemysłu Wspomagano zakłady produkujące na potrzeby armii
Rolnictwo Nowe uprawy (ziemniaki) Maszyny rolnicze Kolonizowano nowe obszary poprzez osuszania bagien Kolonizowano nowe zajęte tereny
Transport Rozwój sieci i dróg lądowych i wodnych
4. Austria w czasie wielkich wojen
Wojna o sukcesję hiszpańską (1701-1714) Na mocy testamenty króla hiszpańskiego (1700r.) na tron wstępuje wnuk Ludwika XIV Filip V Burbon Koalicja Austria+Anglia+Holandia przeciw Francji Pokonanie Francji (mimo tego Filip V może pozostać na tronie) Autria zyskuje Niderlandy Płd., Księstwo Mediolanu, Sardynię, Królestwo Neapolu
Wojna o sukcesję polską (1733-1735) Francja+Hispzania vs. Austria+Rosja Francja popiera Stanisława Leszczyńskiego, Austria elektora saskiego Augusta III Leszczyński przegrał, ale Francja wygrała Austria oddaje Hiszpanii Neapol i Sycylię, Francji oddaje Lotaryngię
Wojna o sukcesję austriacką (1740-1748) Cesarz Karol VI nie ma syna, więc w 1713 r. wydał sankcję pragmatyczną, regulującą ten problem Dziedziczenie w linii żeńskiej Austria, Węgry i Czechy będą stanowiły jedno państwo Sankcję potwierdzają państwa Europy i niby wszystko jest ok. Ale gdy Karol VI postanowił umrzeć elektor saski i bawarski zażądali tronu dla siebie; mają poparcie Francji, Hiszpanii i Prus 1741 r. Fryderyk II zajął Śląsk Plany rozbioru Austrii przez Francję, Saksonię i Bawarię nie doszły do skutki Austria traci tylko Śląsk
Wojny śląskie (1740-1742, 1744-1745) 1740 r. wkroczenie wojsk pruskich na Śląsk, pokonanie Austriaków pod Małujowicami 1742 r. rozejm we Wrocławiu oddający Prusom Śląsk i ziemię kłodzką 1744 r. kolejny atak pruski; dochodzi aż do Pragi; 1745 r. klęska Austriaków pod Dobromierzem 1745 r. pokój w Dreźnie ostatecznie oddaje Prusom Śląsk
5. Wojna siedmioletnia (1756-1763) Zbyt silne Prusy Austria dąży do odzyskanie Śląska; zawarcie sojuszu z Francją, Saksonią, Rosją Prusy mają sojusznika w postaci Anglii tzw. odwrócenie przymierzy
Atak Fryderyka na Saksonię w 1756r., odpiera atak Austrii i wchodzi do Czech Atak Francji, Austriacy zaczynają odzyskiwać po Śląsk Rosja zajęła Prusy brandenurskie (kiedyś Książęce), 1762r. weszły do Berlina Cud domu brandenburskiego; 1762 r. umiera caryca Elżbieta i nowym carem jest fan Prus Piotr III Francja się wycofuje, Anglia też Atak Prus na Austrię Pokój w Hubertsburgu Śląsk jest pruski
Anglia mniej pomagała Prusom, a bardziej skupiła się na walce z Francuzami z koloniach (Ameryka, Indie) Zdobyli francuską Kanadę i hiszpańską Florydę i podpisali separatystyczny (osobny) pokój z żabojadami
6. Reformy Marii Teresy i Józefa II w Austrii Maria Teresa panuje w latach 1740-1780 Józef II (syn) panuje z mamusią w latach 1765-1780 Józef II (ten sam syn) panuje samodzielnie w latach 1780-1790
Administracja Centralizacja władzy; Rada Państwa miała pomagać cesarzowej w rządach Poszczególne instytucje centralne zajmowały się poszczególnymi dziedzinami Jednolity system administracji terenowej Stopniowe znoszenie odrębności poszczególnych części monarchii
PiS (Prawo i Sądownictwo) Rozdział administracji lokalnej od sądownictwa Zmiany w kodeksie karnym; ograniczenie kary śmierci, zniesienie tortur podczas przesłuchań Jednolite przepisy dla wszystkich stanów Ograniczono wolność słowa Rozbudowano tajną policję Państwo policyjne
Gospodarka Nowe zakłady tekstylne i metalurgiczne Zniesiono wewnętrzne cła i regulacje dotyczące handlu Merkantylizm 1781-1785 zniesienia poddaństwa chłopów Zniesienie pańszczyzny (ale chłopi nie dostali ziemi na własność); po śmierci Józka II znów je przywrócono
Józefinizm polityka wobec kościoła Likwidacja klasztorów Majątki klasztorów przejmowało państwo Likwidacja zgromadzeń zakonnych; zostały tylko te, które pomagały chorym oraz te zajmujące się edukacją zmniejszono liczbę księży w parafiach Podporządkowano hierarchię kościelną 1781r. patent tolerancyjny; swoboda wyznaniowa Żydzi mięli dostęp do zawodów, które wcześniej zarezerwowane były dla chrześcijan
Edukacja Rozbudowa świeckich szkół podstawowych i średnich Reforma uniwersytetów; nacisk na kształcenie urzędników