Wiosna Ludów i odwilż posewastoplska. Żadnych marzeń Panowie

Transkrypt

1 Wiosna Ludów i odwilż posewastoplska Żadnych marzeń Panowie

2 1. Wiosna Ludów w zaborze pruskim W 1846 r. aresztowano ok. 250 spiskowców; w tym m.in. Ludwika Mierosławskiego, Floriana Ceynowę; osądzono ich i skazano na śmierć w 1847 Nadal są nastroje rewolucyjne Na wieść o wydarzeniach w Berlinie został w Poznaniu powołany Komitet Narodowy, reprezentujący szlachtę, rzemieślników, chłopów; mięli oni przedłożyć królowi pruskiemu żądanie niepodległości Polski Król się ugina; ogłasza amnestię m.in. dla Mierosławskiego; zrobiono to nie z miłości do Polski, co z chęci przeciągnięcia na swoją stronę antyrosyjskich Polaków

3 Ale konserwatyści, antypolscy zyskali większość w Prusach; przygotowanie do rozgromienia Polaków Ale udało się zawrzeć ugody w Jarosławcu WKP ma częściową autonomię Odrębne wojsko (jeśli zmniejszy je do 3 tys.) Oburzonych chłopom obiecano nadania ziemskie Ale Prusy nie dotrzymują umowy; chcą włączyć do Prus część ziem WKP i zaczęły likwidować oddziały wojska polskiego

4 2. Powstanie wielkopolskie kwietnia wojska pruskie atakują oddziały polskie; Prus zajmują Książ 30 kwietnia kontrofensywa pod dowództwem Mierosławskiego pokonuje wojsko pruskie pod Miłosławiem; podobnie 2 maja pod Sokołowem Ale coraz silniejsze oddziały wroga 9 maja kapitulacja wojsk polskich Skutek powstania: cofnięcie obietnicy autonomii i rezygnacja z podziału Wielkopolski na część niemiecką i polską

5 3. Polacy w Królestwie Pruskim po 1848 roku Klęska powstania wielopolskiego pokazała, że należy inaczej walczyć ; nacisk na legalną działalność 1848 r. założona Liga Polska dbała o oświatę i sprawy gospodarcze; nawoływania do obrony wiary katolickiej, hasła solidaryzmu społecznego Stopniowo zmniejszała się autonomia (okres dążeń niepodległościowych w Niemczech) WKP zamieniono na Prowincję Poznańską, Ligę Polską zdelegalizowano W 1851 r. Rosja i Prusy omówiły wspólne działania w celu zwalczania dążeń niepodległościowych

6 Przeciwdziałanie r. powstało Towarzystwo Przyjaciół Nauk Gdy pojawił się król Wilhelm I (1861) stopniowo odchodzenie od represji, ale do czasu pojawienia się Bismarcka

7 4. Wiosna Ludów w zaborze austriackim Po rewolucji wiedeńskiej ( ) w Krakowie odbyła się demonstracja, która doprowadziła do zwolnienia więźniów politycznych Powstał Komitet Narodowy, Gwardia Narodowa We Lwowie zebrano podpisy pod adresem do gubernatora, Franciszka Stadiona: 1. Żądano zrównania stanów 2. Swobód religijnych, politycznych 3. Zwołania sejmu 4. Polonizacji szkół

8 Gubernator zezwolił na wysłanie poselstwa do Wiednia w tej sprawie W Krakowie Wiktor Heltman z TDP nawołuje do szlachty zniesienia pańszczyzny Gubernator Stadion ogłasza (w imieniu cesarza) zniesienie pańszczyzny od 15 maja (bez odszkodowania, lub za odszkodowaniem wypłacanym przez państwo) Cesarz uznał decyzje gubernatora za słuszną

9 Jednak zaczęto rozbrajać Gwardię Narodową w Krakowie co wywołało zamieszki; kapitulacja Komitetu Narodowego 26 kwietnia 1848 We Lwowie (przeciwnie) ogłoszono liberalną konstytucję i swobodę stowarzyszeń i zgromadzeń Ukraińcy z Galicji też chcą czegoś dla siebie; powołali Główną Radę Ruską domagali się podziału Galicji na część polską i ukraińską

10 Nowym gubernatorem Galicji został Wacław Zaleski, który jednak musiał słuchać się komendanta wojskowego von Hammersteina Gdy we Lwowie wybuchły w listopadzie 1848 r. zamieszki zostały krwawo stłumione

11 5. Skutki Wiosny Ludów w Galicji Do 1854 r. stan oblężenia Galicji Władza w ręce dowódców austriackich Zakazano działalności organizacji narodowych Zamknięto polskie czasopisma Zawieszono konstytucję; zamiast parlamentu była Rada Stanu mianowana przez władze Germanizacja (od 1850 r. język niemiecki językiem wykładowym na UJ) Plusy: uwłaszczenie chłopów, aktywność środowisk inteligenckich i mieszczańskich, przebudzenie narodowe Ukraińców

12 Nie udało się na drodze powstania, może uda się po dobroci; kierunek konserwatywny i ugodowy zakładał współpracę z Austriakami, legalne działania Namiestnik Galicji od 1849 r. Agenor Gołuchowski zapewniał cesarza o lojalności i ostudzał polskie zapędy

13 Początki ukraińskiego ruchu narodowego s. 139

14 6. Odwilż posewastopolska w Królestwie Polskim Amnestia i powrót z Syberii tysiące zesłańców Aleksander II nie koronował się na króla, nie rozszerzył autonomii, nie zwiększył udziału Polaków w rządach Złagodzenie cenzury Legalizacja działalności oświatowej i społeczno-gospodarczej Założono Akademię Sztuk Pięknych, Akademię Medyko-Chirugiczną, Towarzystwo Rolnicze (Andrzej Zamoyski) Powstają instytucje samorządowe w miastach