PS-VI.431.7.2011 Protokół z kontroli problemowej w Rodzinnym Domu Dziecka Nr 6 w Gdyni, ul. Artemidy 3, 81-601 Gdynia w zakresie realizacji standardów wychowania i opieki Jednostka kontrolowana: Rodzinny Dom Dziecka Nr 6, ul. Artemidy 3, 81-601 Gdynia Dyrektor: Celestyna Skiba Kontrolę przeprowadzono w obecności: dyrektora Pani Celestyny Skiba Kontrolę przeprowadził zespół kontrolujący w składzie: Joanna Szoła starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku kierujący zespołem inspektorów, legitymacja służbowa Nr 9/08, na podstawie Upoważnienia PS-I.0030.284.2011 z dnia 24 listopada 2011 r. Jolanta Mielczarek (zmiana nazwiska w trakcie trwania kontroli na Szubstarska) starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, legitymacja służbowa Nr 3/09, na podstawie Upoważnienia PS-I.0030.285.2011 z dnia 24 listopada 2011 r. Kontrolę prowadzono w okresie: od 30.11.2011 r. do 14.12.2011 r., w dniach: 30.11.2011r., 01.12.2011r.na terenie placówki i 14.12.2011r. w siedzibie Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. Okres objęty kontrolą: od 1 stycznia 2010 roku do chwili obecnej Wpisu do księgi kontroli dokonano Zakres kontroli problemowej: Realizacja wybranych standardów wychowania i opieki w placówce Kontrolą problemową objęto następujące zagadnienia: zbadanie, jak placówka zapewnia potrzeby dzieci ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych, kulturalno-rekreacyjnych; sposób realizacji praw dziecka określonych w art. 70 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej; przestrzeganie praw dziecka określonych w art. 19 ust. 1 Konwencji o Prawach Dziecka; zbadanie dokumentacji indywidualnej dziecka (indywidualny plan pracy, karta pobytu); zbadanie dokumentacji dotyczącej okresowej oceny sytuacji dziecka (protokoły z Zespołów ds. okresowej oceny sytuacji dziecka). Ustalenia kontroli:
Ustaleń protokołu dokonano na podstawie: - analizy dokumentacji: Regulamin Placówki, protokoły Zespołów ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, opinie dotyczące zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce, indywidualne plany pracy, karty pobytu, ewidencja wychowanków, - bezpośrednich rozmów z dyrektorem placówki, - bezpośrednich rozmów z wychowankami, - obserwacji, - pisemnych odpowiedzi na zadane pytania. Organizacja placówki Organizację placówki szczegółowo określa regulamin organizacyjny zatwierdzony Zarządzeniem Nr 5165/08/V/R Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 19 lutego 2008 roku w sprawie regulaminów organizacyjnych w Rodzinnych Domach Dziecka w Gdyni. Kontrolowana jednostka tj. placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego o nazwie Rodzinny Dom Dziecka Nr 6, działa na podstawie zezwolenia Wojewody z dnia 5 września 2008 roku Decyzja Nr 15/08. Zbadanie warunków zaspokojenia potrzeb dzieci, z uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno rekreacyjnych W czasie kontroli w placówce przebywało 8 dzieci 5 dziewcząt i 3 chłopców. Sześcioro wychowanków przebywa w placówce od 12.09.2006 roku, dwoje umieszczonych zostało w roku 2009. Najstarsza wychowanka ma 16 lat, najmłodsza 4 lata. W placówce przebywa jedno czteroosobowe rodzeństwo. Wychowankowie umieszczeni są w pokojach trzyosobowych, w jednym jest trzech chłopców rodzeństwo, w drugim trzy wychowanki, w trzecim mieszkają 2 wychowanki i córka prowadzących dom. Prowadzący placówkę mają pięcioro własnych, zamieszkujących z nimi, dzieci. Łącznie w placówce przebywa 13 dzieci (8 umieszczonych w placówce i 5 własnych) i dwoje opiekujących się nimi dorosłych. (. )* Potrzeby bytowe dzieci zaspokajane są na różnym poziomie. Dzieci w pokojach trzyosobowych posiadają łóżka piętrowe i tapczany, przy czym najmłodsza wychowanka śpi w łóżeczku turystycznym, na bardzo cienkim materacu, co zgodnie z wyjaśnieniami dyrektora spowodowane jest troską o jej bezpieczeństwo. W pokojach dzieci stoją szafy i szafki, półki, niektóre bardzo zniszczone. Zniszczony jest też fotel przy biurku w pokoju chłopców. Dwa pokoje wychowanków wymagają malowania i wymiany mebli, szczególnie w pokoju chłopców. Brudne ściany nie motywują do utrzymywania porządku w pokoju. W trakcie czynności kontrolnych (....)*
Potrzeby zdrowotne dzieci zaspokajane są na bieżąco, w miarę potrzeb. W trakcie kontroli wszyscy wychowankowie mieli objawy wirusowego przeziębienia i została im zapewniona odpowiednia pomoc. Jedna wychowanka jest pod stałą opieką lekarza specjalisty i przyjmuje zalecane leki. Dzieci są też w miarę potrzeb pod opieką poradni psychologiczno pedagogicznej. Jedna wychowanka uczęszcza na terapię logopedyczną. Potrzeby edukacyjne i kulturalno rekreacyjne dzieci realizują w szkołach, do których uczęszczają i w zajęciach pozaszkolnych. Poszczególni wychowankowie uczestniczą w różnych formach aktywności pozalekcyjnej (...)* Ponadto, zgodnie z informacją uzyskaną od dyrektora, dzieci biorą udział w różnych akcjach organizowanych przez szkołę takich jak sprzątanie świata czy Ferie Pod Koszem i co roku wyjeżdżają na wspólny wakacyjny wypoczynek, a niektóre dzieci również na obozy harcerskie, zimowiska (.)*. Realizacja praw dziecka określonych w art. 70 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej w związku z 14 ust. 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych Regulamin Rodzinnego Domu Dziecka Nr 6 nie uwzględnia wprost i w całości zapisów ww. artykułu ustawy. Do praw dziecka częściowo odnosi się 4 ust. 1 Regulaminu, w którym opisane jest jak placówka realizuje swoje zadania. Podane sposoby realizacji zadań nawiązują do praw dziecka, ale nie określają ich wprost. Brakuje, zatem sposobu realizacji poszczególnych praw dziecka. Brakuje też uwzględnienia w regulaminie następujących praw dziecka: prawa do powrotu do rodziny naturalnej, prawa do ochrony przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie prywatne dziecka, prawa do praktyk religijnych zgodnych z wolą rodziców i potrzebami dziecka, prawa do ochrony przed poniżającym traktowaniem i karaniem. Wobec braku w Regulaminie organizacyjnym placówki odniesienia do praw dziecka i sposobów ich realizacji, konieczne byłoby dokonanie zmian w regulaminie organizacyjnym placówki, tak, by wyczerpywał on zapis 14 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. Przestrzeganie praw dziecka określonych w art. 19 ust. 1 Konwencji o Prawach Dziecka Artykuł 19 Konwencji o Prawach Dziecka odnosi się do zapewnienia ochrony dziecku przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, krzywdy lub zaniedbania bądź złego traktowania lub wyzysku, w tym wykorzystywania w celach seksualnych, dzieci pozostających pod opieką osób sprawujących nad nimi opiekę. W trakcie czynności
kontrolnych ustalono, że w Rodzinnym Domu Dziecka Nr 6 miała miejsce jedna sytuacja wymagająca zastosowania wobec dziecka szczególnej ochrony.
. Poza opisaną powyżej sytuacją, wymagającą zastosowania szczególnych środków ochrony dziecka, kontrolowana placówka zapewnia wychowankom ochronę, w pozostałych obszarach, o których mowa w art. 19 Konwencji o Prawach Dziecka. Dokumentacja indywidualna dziecka Dokumentacja indywidualna dziecka, prowadzona jest zgodnie z 26 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) tj. dla każdego dziecka indywidualny plan pracy i karta pobytu. Indywidualny plan pracy uwzględnia cele długoterminowe i krótkoterminowe. Oprócz tego dokumentu w teczkach dzieci jest arkusz, nazwany Plan Pracy z Dzieckiem, zawierający tabelaryczne zestawienie realizacji zamierzonych działań krótkoterminowych i długoterminowych w poszczególnych obszarach zakresów pomocy. Z uwagi na małą czytelność tego dokumentu i trudność z osadzeniem w czasie podejmowanych działań, bo nie jest jasne, czy zapisane w nim zadanie jest zaplanowane do realizacji, czy już zrealizowane, na co wskazywałby użyty w większości zapisów czas przeszły, dyrektor placówki został poinformowany o konieczności oddzielania obszarów planowania od obszarów będących informacją o zrealizowaniu zadania.(... )*. Karty pobytu dzieci uwzględniają informacje określone w rozporządzeniu, w tym o znaczących dla dziecka wydarzeniach, o postępach w nauce szkolnej i stanie zdrowia dziecka. Karty wypełniane są systematycznie, na bieżąco. Okresowa ocena sytuacji dziecka w placówce na podstawie prowadzonej dokumentacji z posiedzeń Zespołów ds. okresowej oceny sytuacji dziecka W trakcie kontroli ustalono, że Zespoły ds. okresowej sytuacji dziecka odbywają się cyklicznie, z częstotliwością zbliżoną do określonej w rozporządzeniu tj. co pół roku. W poddanym analizie okresie Zespół spotkał się w następujących terminach: 19.09.2011 r.; 12.04.2011 r.; 07.10.2010 r.; 18.03.201 r. W spotkaniach Zespołu uczestniczyli: przedstawiciele Ośrodka Adopcyjno Opiekuńczego, przedstawiciel Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Dyrektor placówki. W jednym zespole uczestniczył pedagog szkolny ze szkoły, do której uczęszczała wychowanka. Protokoły z posiedzeń Zespołu ujęte w tabeli,
zawierają podstawowe informacje o wszystkich wychowankach oraz wnioski. Dołączone do tej informacji, zbiorczej opinie o wychowankach są dość ogólne, czasem w opiniach powtarzają się zdania umieszczone w poprzednim okresie, w większości opinii brakuje oceny zasadności dalszego pobytu dziecka albo konieczność dalszego pobytu w placówce jest słabo uzasadniona, o czym dyrektor placówki został poinformowany w trakcie czynności kontrolnych. W postępowaniu kontrolnym ustalono, że w analizowanym okresie, na przełomie maja i czerwca 2010 roku miało miejsce spotkanie Zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka zorganizowane w trybie nadzwyczajnym (..)* W dokumentacji placówki nie ma protokołów z ww. posiedzeń Zespołu. Dokonana analizy realizacji standardu opieki i wychowania świadczonego w placówce, wskazuje, że aktualnie są zapewnione wymagane standardy. Odbywa się to jednak ogromnym nakładem sił ze strony prowadzących placówkę, co może w przyszłości skutkować wypaleniem. Wydaje się zasadne rozważenie możliwości zmniejszenia liczby dzieci w rodzinnym domu albo zatrudnienie osób do pomocy w pracy wychowawczej z dziećmi przejawiającymi trudności, których w placówce w dniu kontroli przebywało co najmniej troje. Protokół doręczono dyrektorowi jednostki kontrolowanej w dniu 20.03.2012 r. Podpisy członków zespołu kontrolującego Podpis kierownika jednostki kontrolowanej Starszy inspektor wojewódzki Dyrektor wychowawca /-/ Joanna Szoła Celestyna Skiba Starszy inspektor wojewódzki /-/ Jolanta Szubstarska Gdańsk, dnia 20.03.2012 roku Protokół sporządzono w dwóch egzemplarzach: Jeden egzemplarz przeznaczony jest dla jednostki kontrolowanej: Rodzinny Dom Dziecka Nr 6, ul. Artemidy 3, 81-601 Gdynia Drugi egzemplarz przeznaczony jest dla organu kontrolującego: Wydziału Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego ul. Okopowa 21/27, 80 810 Gdańsk (..)* - wyłączenie jawności informacji publicznej, na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 z późn. zm.) przez Jolantę Szubstarską.