Program koła informatycznego dla uczniów gimnazjum do realizacji na zajęciach pozalekcyjnych w klasach I III Autorzy: Beata Matias-Smęt Piotr Urbaniak
1. CELE EDUKACYJNE podnoszenie poziomu kultury technicznej młodzieŝy, rozwijanie zainteresowań informatycznych uczniów, kształtowanie aktywności poznawczej i twórczej ucznia, wyrabianie umiejętności posługiwania się sprzętem komputerowym w rozwiązywaniu róŝnych zadań praktycznych, tworzenie warunków do realizacji twórczości uczniowskiej w dziedzinie programowania, grafiki, edytorów tekstowych, multimedialnych oraz prezentowania i publikowania informacji, poznawania i rozumienia otaczającego świata, przestrzeganie reguł prawnych określających zasady korzystania z oprogramowania i danych komputerowych, posługiwanie się terminologią stosowaną w informatyce. 2. TREŚCI NAUCZANIA 1. Grafika komputerowa, czyli jak tworzyć i obrabiać obrazy. 2. Tworzenie prezentacji multimedialnych w programie Power Point. 3. Redagowanie, formatowanie i drukowanie dokumentów. 4. Podstawowe algorytmy i ich realizacja w programie ELI. 5. Wybrane funkcje arkusza kalkulacyjnego. 6. Korzystanie z zasobów sieci lokalnej. 7. Tworzenie dokumentów. 8. Korzystanie z zasobów internetowych. 9. Wykorzystanie komputera do wspomagania uczenia się. 10. Tworzenie stron internetowych. 11. Rozrywka z komputerem. 12. Wyszukiwanie informacji w sieci Internet. 2
3. METODY NAUCZANIA I PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA Metody nauczania 1. Wykład teoretyczny połączony z pokazem, prezentacją lub ćwiczeniami prowadzonymi za pomocą sprzętu komputerowego. 2. Ćwiczenia uczniów mogą mieć charakter indywidualny lub grupowy. 3. Praca uczniów z materiałami tekstowymi powinna wspierać proces poznawania pracy z komputerem. 4. Przeprowadzane ćwiczenia naleŝy poprzedzać przykładami realizowanymi przez nauczyciela, stopniowo przechodząc do pracy samodzielnej. 5. Skala trudności zagadnień realizowanych na zajęciach powinna być dostosowana do moŝliwości percepcyjnych uczniów. Zasady nauczania W toku pracy koła informatycznego powinny być uwzględnione potrzeby i oczekiwania uczniów - podmiotu kształcenia. Nauczanie powinno zatem przebiegać zgodnie z następującymi zasadami: przystępności - przekazywanie wiadomości zrozumiale dla ucznia, poglądowości - przekaz werbalny poparty odpowiednią prezentacją, stopniowania trudności - świadome przejście od zadań prostych do zadań złoŝonych, związku teorii z praktyką. 3
Środki dydaktyczne W pracy koła informatycznego wykorzystujemy: podręczniki: - Informatyka 2000 cz. 1 i cz. 2 podręcznik dla ucznia gimnazjum Małgorzata Mordaka, - Lekcje z komputerem podręcznik dla ucznia gimnazjum Wanda Jochemczyk, - Ćwiczenia z informatyki Radosław Majkowski, odpowiednie oprogramowanie: - Pakiet Microsoft Office multimedialne zestawy komputerowe, projektor multimedialny, drukarki, komputerowa sieć lokalna, skaner, Internet, Sposób kontroli postępów uczniów Kontrola postępów uczniów na zajęciach koła informatycznego ma na celu jedynie dostarczenie informacji o przystępności prowadzonych zajęć oraz stopniu zainteresowania uczniów danym zagadnieniem. Jej celem nie jest, jak w przypadku zajęć obowiązkowych, ocena osiągnięć uczniów. Dlatego teŝ będzie się ona ograniczać do wypowiedzi uczniów aranŝowanych przez nauczyciela w trakcie rozwiązywania problemów za pomocą komputera. Formą kontroli osiągnięć uczniów będą tutaj równieŝ konkursy informatyczne organizowane w obrębie szkoły lub poza nią. TakŜe odpowiednio przygotowane zadania do samodzielnej pracy dostarczą nauczycielowi informacji na temat postępów uczniów. 4
6. TREŚCI KSZTAŁCENIA Treści kształcenia koła informatycznego zostały podzielone na działy i tematy, które nauczyciel moŝe uszczuplać lub poszerzać stosownie do warunków, w jakich przebiegać będą zajęcia. Zadaniem nauczyciela jest umoŝliwienie uczniom wykorzystania gromadzonej wiedzy do rozwijania kompetencji w zakresie: świadomego wyboru i zastosowania w praktyce komputera osobistego, rozwiązywania problemów związanych z pracą szkolnego systemu komputerowego, korzystania ze źródeł informacji dostępnych za pomocą komputera, rozwiązywania problemów w pracy z programami uŝytkowymi, redagowania dokumentów tekstowych, samodzielne pogłębianie wiedzy informatycznej. 7. DZIAŁY I TEMATY PROGRAMOWE I. Grafika komputerowa, czyli jak tworzyć i obrabiać obraz 1. Elektroniczne albumy do zdjęć i grafiki. 2. Retusz fotografii, redukcja efektu czerwonych oczu. 3. Tworzenie dokumentów na róŝne okazje np. zaproszenia, wizytówki itp. 4. Tworzenie szkolnego folderu reklamowego. 5. Wydruk ozdobnych liter do gazetki szkolnej II. Tworzenie prezentacji multimedialnych w programie Power Point. 1. Przygotowywanie slajdów. 2. Ustawianie animacji w slajdach. 3. Przygotowanie i pokaz prezentacji multimedialnej. III. Redagowanie, formatowanie i drukowanie dokumentów. 1. Wyrównanie tekstu w kolumnach. 2. Wstawianie i formatowanie grafiki w tekście. 3. Praca z wieloma dokumentami. 4. Redagowanie i drukowanie dokumentów okazjonalnych i uŝytkowych. 5
IV. Podstawowe algorytmy i ich realizacja w programie ELI. 1. Algorytmy, schematy, programy. 2. Składanie algorytmów z gotowych bloków. 3. Definiowanie i wykonywanie własnych procedur. V. Wybrane funkcje arkusza kalkulacyjnego. 1. Stosowanie funkcji w formułach. 2. Formatowanie i modyfikowanie arkusza. 3. Wstawianie i formatowanie wykresu. VI. Korzystanie z zasobów sieci lokalnej. 1. Zasady korzystania z zasobów sieciowych. 2. Prawa dostępu do folderów i plików. 3. Udostępnianie plików, folderów, drukarek, CD-Romu w sieci lokalnej. VII. Tworzenie dokumentów. 1. Formatowanie i redagowanie tekstu. 2. Projektowanie zaawansowane dokumentów tekstowych uzupełnione grafiką, tabelami i polami tekstowymi. 3. Wykorzystanie w edytorze tekstu MS Word zaawansowanych jego moŝliwości np. symbole matematyczne itp. 4. Tworzenie dokumentów okazjonalnych i uŝytkowych. VIII. Korzystanie z zasobów internetowych. 1. ZagroŜenia wynikające z nieograniczonego dostępu do informacji w sieci internetowej. 2. Adres internetowy, adres e mail. 3. Korzystanie z usług wyszukiwarek internetowych. 4. Wyszukiwanie informacji na wybranych stronach WWW. 5. Poczta elektroniczna. 6. Zakładanie konta pocztowego. IX. Wykorzystanie komputera do wspomagania uczenia się. 1. Tworzenie słownika podstawowych pojęć multimedialnych. 2. Uruchamianie i obsługa programów dydaktycznych. 3. Wykorzystywanie programów dydaktycznych do testowania swoich osiągnięć z innych przedmiotów. 4. Tworzenie prezentacji multimedialnych. 6
X. Tworzenie stron internetowych. 1. Sposoby tworzenia stron www. 2. Kreator stron www i jego opcje. 3. Projekt strony www. 4. Tworzenie strony www. 5. Udostępnianie strony www w sieci internetowej i lokalnej. XI. Rozrywka z komputerem. 1. Omówienie zagroŝeń dla zdrowia i rozwoju wynikających z niewłaściwego wyboru gier komputerowych. 2. Uruchamianie i korzystanie z gier komputerowych. 6. OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Zakłada się osiągnięcie przez uczniów kompetencji w zakresie: umiejętności rozwiązywania róŝnych problemów za pomocą komputera, wykorzystanie multimedialnych nośników informacji, wykorzystania gotowych narzędzi edytora grafiki do opracowania potrzebnych dokumentów i prac konkursowych, rozwiązywania problemów z wybranej dziedziny za pomocą komputera przez świadomy wybór i celowe połączenie dostępnych aplikacji uŝytkowych, przeprowadzania symulacji działania samodzielnie stworzonych algorytmów, wykorzystywanie komputerowego zestawu multimedialnego i jego oprogramowania, obsługa poczty elektronicznej, korzystanie z zasobów internetowych, rozumienie komunikatów wskazujących na błędy popełnione przez uŝytkownika środowiska, opracowanie projektu strony WWW, doboru właściwych gier komputerowych. 7
Nauczyciel powinien: 7. ROLA NAUCZYCIELA W PROCESIE DYDAKTYCZNYM odpowiednio organizować pracę uczniów, uwzględniając warunki techniczne szkolnej pracowni komputerowej przedstawić i zapewnić warunki bezpiecznej i higienicznej pracy z komputerem stosować odpowiednie metody i zasady pracy prowadzić zajęcia głównie w pracowni komputerowej dąŝyć do osiągnięcia załoŝonych celów rozwijać aktywność uczniów wspierać rozwój uczniów, kształtując jego samodzielność intelektualną umoŝliwiać dokonywanie wyborów edukacyjnych stosownie do uzdolnień ucznia i jego osiągnięć wychowywać młodzieŝ w duchu poszanowania własności intelektualnej. 8. UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU Program koła informatycznego zakłada realizację głównego celu edukacji informatycznej - zapewnienie uczniom korzystania z technologii informacyjnej. Plan realizacji treści programowych zaproponowany w tym opracowaniu przewiduje około 40 godzin zajęć edukacyjnych w ciągu jednego roku szkolnego. 9. EWALUACJA PROGRAMU Przeprowadzenie ewaluacji ma na celu określenie wartości i przydatności programu nauczania przez jego odbiorców: uczniów, nauczycieli, rodziców w celu podejmowania decyzji o modyfikacji, kontynuacji lub zmian w programie. Źródłem informacji o programie są uczestnicy zajęć. Cenne będą opinie formułowane przez nich, a dotyczące skuteczności, uŝyteczności i atrakcyjności ze względu na zawartość tematyczną. Pod uwagę będą równieŝ brane fakty przejawiające się w osiągnięciach uczniów, czynionych przez nich postępach oraz jakości wykonywanych prac. 8