6. Opisać obszary funkcjonalne systemu MES. Obszar funkcjonalny: 1. Produkcja a. Elektroniczne przydzielanie zadań wraz z instrukcjami wykonawczymi (karta technologiczna). b. Raportowanie produkcji w czasie rzeczywistym, śledzenie danych produkcji wg ilości, partii produkcyjnych, numerów seryjnych lub kombinacji powyższych. c. Opcjonalna, dwukierunkowa integracja z maszynami produkcyjnymi lub urządzeniami nadzorującymi. d. Integracja z procesami kontroli jakości, statystyka procesu produkcyjnego, kontrolą materiałów, wizualizacja w postaci zestawień graficznych i wykresów, systemem alertów przez SMS lub e-mail. e. Śledzenia uszkodzeń, start, ponownego przetwarzania, wg ilości, numerów partii, numerów seryjnych lub ich kombinacji f. Elektroniczne podpisy i autoryzacja pracowników. 2. Kontrola jakości a. Zarządzanie terminami przydatności, wynikami inspekcji dla numerów partii i numerów seryjnych produktów, automatyczne tworzenie i przydzielanie zadań kontroli jakości. b. Automatyczna analiza danych materiałów, podejmowanie decyzji i tworzenie odpowiednich alertów. c. Kontrola specyfikacji, śledzenie wyników kontroli jakości wg numerów dyspozycji, certyfikatów. d. Dynamiczne instrukcje próbkowania, testowania i weryfikacji materiałów. e. Elektroniczne podpisy i autoryzacja pracowników. f. Zarządzanie terminami przydatności, wynikami inspekcji dla numerów partii i numerów seryjnych produktów automatyczne tworzenie i przydzielanie zadań kontroli jakości. 3. Czas pracy a. Wprowadzenie czasu pracy za pomocą zbliżeniowych karty pracy lub zegara pracy. b. Elastyczne zasady określania czasu pracy, przerw, zmian, kalendarzy czy okresów rozliczeniowych. c. Przypisanie pracownikom zmiennego czasu pracy. d. Elastyczne reguły zaokrąglania czasu rozpoczęcia i zakończenia pracy. e. Konfigurowalne kody pracy i płacy, nadgodziny, reguły norm zmianowych. f. Automatyczne przydzielanie pracy w toku z uwzględnieniem aktualnych obciążeń zasobów i zależności czasowych pomiędzy zadaniami oraz z możliwością nadzoru i aprobaty przez osoby zarządzające. 4. Magazyn a. Automatyczne przydzielanie zadań przyjęcia dostawy. b. Przyjęcie, identyfikacji i śledzenie materiałów i kontenerów. c. Automatyczne tworzenie i przydzielanie zadań odłożenia materiałów na magazyn, pod odpowiednią linię produkcyjną lub do strefy kompletacji. d. Identyfikacja palet lub kontenerów zwrotnych. e. Elektroniczne Identyfikatory Produktów lub Identyfikatory Uniwersalne z wykorzystaniem technologii RFID. f. Zarządzanie wieloma jednostkami miary i konwersja jednostek miary.
g. Kontrola wersji i klas jakości produktów. h. Kontrola zapasów powierzonych dla klientów i dostawców. i. Zarządzanie zapasami produktów i materiałów pakujących (w tym zwrotnych). j. Reguły dobierania odpowiedniego produktu klasy jakości podczas alokacji. k. Reguły nadawania numerów identyfikacyjnych wysyłanym wyrobom. l. Automatyczne tworzenie i przydzielanie zadania inspekcji wysyłki. m. Wydruk elementów wysyłkowych i etykiet, generowanie identyfikatorów RFID. n. Śledzenie statusu wysyłki od nadania po odbiór.
7. Wyjaśnić jakie komponenty zawiera oprogramowanie do zarządzania łańcuchem dostaw. Oprogramowanie do zarządzania łańcuchem dostaw dzieli się zwykle na następujące komponenty: 1)Rozwój produktu Obejmuje: - wymagania dotyczące produktu; - projekt i testowanie produktu; - opracowanie cyklu produkcyjnego. 2)Planowanie Systemy planowania obejmują: -prognozowanie poziomu sprzedaży i zamówień oraz dopasowują przyszłe potrzeby klientów do dostępnych surowców. 3)Dystrybucja i logistyka Obejmuje: -zarządzanie zapasami i stanami magazynowymi; -transport wewnętrzny i zewnętrzny; -zarządzanie zleceniami; -fizyczną dystrybucję towarów; -zarządzanie informacjami o niezależnych partnerach. 4)Zakupy: Systemy obsługi zakupów obejmują kwestie zaopatrzenia w podzespoły, surowce i indywidualne materiały niezbędne do wytworzenia produktu końcowego. Dzięki zastosowaniu technologii internetowych, można usprawnić proces zaopatrzenia oraz obniżyć wydatki i skrócić czas związany z czynnościami zakupu. 5)Produkcja: Systemy produkcyjne obsługują automatyzację produkcji, montaż i podzlecenia. Systemy te gromadzą i analizują informacje produkcyjne w czasie rzeczywistym oraz sporządzają na ich podstawie raporty - od warsztatu produkcyjnego po terenowe punkty serwisowe. Pozwalają łatwo wskazać i wyeliminować obszary nadprodukcji, przesunięć materiałowych, nadmiernego przetwarzania, zbyt dużych zapasów czy wreszcie wąskich gardeł. 6)Integracja partnerów biznesowych: Systemy integracji partnerów biznesowych pozwalają skoncentrować się na tym, co się robi najlepiej, oraz wykorzystać kompetencje swoich partnerów.
8. Wyjaśnić jakie dane gromadzi system WMS. System WMS gromadzi dane o rodzajach, ilości i podziale miejsc składowania, dane o artykułach np.: terminy ważności, hierarchia i struktura opakowań, sposoby składowania, partie produkcyjne poszczególnych opakowań itp. oraz wiele innych informacji, niezbędnych do wspomagania nawet elementarnych operacji magazynowych. System typu WMS jest zatem wyspecjalizowanym i wydajnym narzędziem wspomagającym i optymalizującym wszelkie techniczne operacje realizowane w magazynie i związane z fizycznym procesem lokowania towarów w magazynie, na ogół pozwalającym na zarządzanie dowolną ilością magazynów, ich podziałem na różne obszary, klasy i miejsca magazynowe. Korzyści z zastosowania oprogramowania Znaczne zwiększenie liczby przechowywanego towaru nawet o 60% - dzięki obsłudze regałów wielorzędowych. Odciążenie kierownika magazynu od zarządzania stanem magazynowym. Szybkie wykrywanie błędów powstałych na magazynie, dzięki prowadzeniu stanów towarów na poszczególnych lokacjach i ich bieżącej inwentaryzacji. Wyeliminowanie błędów w trakcie przygotowania towarów do wydania. Lepsze wykorzystanie strefy towarów szybko rotujących, dzięki codziennym analizom obrotów na magazynie połączonych z analizą zamówień wydań. Obiektywna ocena pracy magazynierów na podstawie rejestracji każdej operacji na magazynie. Sprawne zarządzanie nadmiarowym zapasem towarów. Możliwość wprowadzenia akordowego systemu wynagrodzeń. Szczegółowe kontrolowanie terminów przydatności towarów z dokładnością do stanów na każdym miejscu paletowym. Maksymalne wykorzystanie czasu pracy operatorów wózków widłowych, dzięki ograniczeniu pustych przebiegów. Najważniejsze moduły Systemu: Monitor magazynu Obsługa zleceń magazynowych (Hand-held) Mapa magazynu Zlecenia magazynowe i stany na lokacjach Zlecenia inwentaryzacji Lokacje dynamiczne Generator marszruty Zarządzanie zleceniami magazynowymi
9. Wyjaśnić na czym polega proces ETL i gdzie jest stosowany. Dane, aby znaleźć się w Hurtowni Danych, muszą zostać zebrane z różnych systemów źródłowych, odpowiednio przetworzone, oczyszczone (Data Cleaning), zintegrowane oraz załadowane w docelowej postaci do hurtowni. ETL jest akronimem od słów: Extract (ekstrakcja danych z systemów źródłowych), Transform (transformacja i integracja do modelu docelowego), Load (ładowanie danych do hurtowni). Tworzenie i wykorzystanie hurtowni danych wymaga dostępu do danych z wielu różnorodnych źródeł informacji: systemów baz danych (relacyjnych, obiektowych, hierarchicznych, sieciowych, itp.), źródeł zewnętrznych (uzyskanych od innych przedsiębiorstw, z wyników badań ankietowych, specjalnych serwisów), plików standardowych typów (np. MS Excel), innych dokumentów (.doc, XML, WWW). Informacje są transformowane, integrowane, czyszczone i ładowane do hurtowni danych. Hurtownia danych w sposób uporządkowany integruje dane pochodzące z różnych systemów bazodanowych z uwzględnieniem wymiaru czasowego. Przechowywane dane podzielone są na usystematyzowane obszary analityczne, co umożliwia ich sprawne przetwarzanie. Podczas procesu uzupełniania hurtowni danymi, są one czyszczone i usuwane są zbędne informacje. Mechanizmy hurtowni danych odpowiadają także za utrzymanie danych i algorytmów związanych z integracją i agregacja danych. Dane w hurtowniach danych charakteryzują się uporządkowaniem tematycznym, integracją oraz brakiem ulotności danych. Projekt i implementacja procesu ETL są bardzo ważnym elementem projektowania systemu Business Intelligence i najczęściej zajmują ok. 70% całego czasu jego trwania. Business Intelligence, inaczej analityka biznesowa, jest pojęciem bardzo szerokim. Najbardziej ogólnie można przedstawić je jako proces przekształcania danych w informacje, a informacji w wiedzę, która może być wykorzystana do zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstwa.
10. Opisać podstawowe działania realizowane w fazie wdrożenia ZSIZ. Wdrażanie w życie opracowanej koncepcji systemu musi odbywać się zgodnie z warunkami i trybem postępowania zawartymi w dokumentacji przedwdrożeniowej. Podstawowe działania realizowane w fazie wdrożenia to: wstępne szkolenia uczestników projektu i użytkowników kluczowych, parametryzacja systemu i prace programistyczne związane z kastomizacją systemu, szkolenie użytkowników końcowych, testowanie funkcjonowanie systemu, tworzenie instrukcji stanowiskowych związanych ze sposobem pracy w systemie na poszczególnych stanowiskach, bieżąca dokumentacja przebiegu prac wdrożeniowych, zatwierdzanie systemu jako wiodącego w przedsiębiorstwie. Etap ten kończy się w momencie, gdy w systemie informatycznym będą realizowanie wszystkie funkcje i procesy określone w ramach poprzedniego etapu. Kastomizacja zwykle obejmuje: zmianę działania interfejsu użytkownika - poprawa ergonomii użytkowania, ograniczenie uprawnień, zabezpieczenie prawidłowego przebiegu procesu biznesowego stworzenie dodatkowego interfejsu użytkownika - zwykle dla gromadzenia dodatkowych ponad standardowych dla systemu danych bądź celem znaczącego podwyższenia ergonomii pracy stworzenie, modyfikację raportów - różne wzory wydruków, dla różnych urządzeń, wydruki w różnych językach wydruki na różne urządzenia, rozbudowę istniejącego systemu analiz wielowymiarowych o dodatkowe możliwości analityczne - nowe wymiary, miary integrację z innymi systemami w sposób niezauważalny dla użytkownika stworzenie narzędzi pomocniczych do automatyzacji realizacji niektórych czynności w systemie Proces wdrożenia możemy podzielić na następujące etapy: Etap I: analiza i definicja koncepcji wdrożenia Etap II: implementacja i symulacja procesów biznesowych Etap III: wdrożenie systemu do eksploatacji
1. Wymienić i scharakteryzować elementy wejścia i wyjścia w systemie produkcyjnym. Elementy wejścia to: środki techniczne produkcji: o teren zakładu przemysłowego i powierzchnia produkcyjna o wyposażenie technologiczne o budynki i budowle o instalacje rurowe, energetyczne, sieci informatyczne przedmioty pracy (materiały, półwyroby): o materiały, półwyroby przeznaczone do dalszej obróbki lub montażu czynniki energetyczne: o woda o gazy i sprężone powietrze o ciepło i czynniki oziębiające o energia elektryczna o paliwa stałe i gazowe czynnik ludzki, załoga: o podstawowe relacje i warunki podejmowania decyzji o warunki pracy i płynność załogi informacje: o prognozy i informacje rynkowe o o konstrukcji wyrobu i funkcjach użytkowych o o jakości i koszcie własnym o decyzje związane z programem produkcji o doświadczenie produkcyjne załogi kapitał: o zamrożony w środkach technicznych produkcji o zamrożony w materiałach, półwyrobach i wyrobach gotowych o finansowy w kasie, bankach i u klientów o formy obiegu kapitału i stopa dyskonta Do elementów wyjścia natomiast należą: wyroby przemysłowe, usługi produkcyjnego, braki produkcyjne i surowce wtórne, szkodliwe odpady: o ścieki, wyziewy, odpady stałe, śmieci i hałas informacje o wyrobie: o o jakości wyrobu o o faktycznym koszcie własnym o o stanie procesu produkcyjnego o doświadczenie produkcyjne załogi
o inne informacje wyjściowe z systemu lub pozostające w systemie dla następnych cykli produkcyjnych
2. Opisać otoczenie systemu produkcyjnego. Funkcjonowanie systemu produkcyjnego ściśle zależne jest od dwustopniowego otoczenia systemowego. W skład otoczenia bliższego pierwszego stopnia wchodzi wnętrze zakładu przemysłowego, w ramach którego dany system funkcjonuje. Otoczeniem dalszym stopnia drugiego nazywamy otoczenie owego zakładu, którym z reguły jest gospodarka kraju lub regionu. Otoczenie bliższe: Struktura zarządzania firmą Zatrudniony personel wykonawczy i zarządzający Prowadzone prace badawcze i rozwojowe Posiadany poziom techniki dla wykonywania operacji Organizacja zbytu i innej działalności handlowej Wykorzystywane środki marketingu Organizacja zaopatrzenia i gospodarki materiałowej Posiadane środki finansowe firmy oraz szybkość ich rotacji Służby ekonomiczne i księgowe Metody i formy zarządzania systemami produkcyjnymi Otoczenie dalsze: Poziom techniki, dystrybucji i obsługi serwisowej Poziom nowoczesności i jakości oraz cena maszyn i urządzeń produkcyjnych Poziom nowoczesności środków przetwarzania i przekazywania informacji System bankowy i jego funkcjonowanie Możliwości produkcyjne dostawców Poziom i możliwości konkurencji Kondycja ekonomiczna kraju Regulacje państwowe dotyczące gospodarki i ekonomiki Środowisko społeczno-polityczne
Środowisko naturalne Metody i formy zarządzania i sterowania produkcją przez naczelne władze
3. Wymienić i scharakteryzować czynniki wpływające na wybór lokalizacji obiektu produkcyjnego. Czynniki, które wpływają na wybór lokalizacji. 1. Bliskość rynku zbytu. Organizacje gospodarcze mogą lokalizować swe obiekty w pobliżu rynku zbytu nie tylko ze względu na obniżkę kosztów transportu, lecz także aby lepiej obsługiwać rynek. Im bliżej klienta znajduje się zakład produkcyjny czy punkt usługowy, tym łatwiej zorganizować jest terminowe dostawy, reagować na zmiany popytu, na awarię u klienta, zapewnić odpowiedni serwis. 2. Integracja z innymi jednostkami danej organizacji. Jeśli nowy zakład lub obiekt usługowy jest jednym z wielu należących do organizacji lub grupy przemysłowej eksploatowanych przez nie, to powinien być tak usytuowany, aby jego działanie mogło być zintegrowane z pozostałymi jednostkami organizacji. 3. Dostępność siły roboczej o odpowiednich kwalifikacjach. W pewnych regionach łatwiej o odpowiednią siłę roboczą niż w innych. Niektóre obszary geograficzne charakteryzują się określoną tradycją zawodową, lecz zazwyczaj niezmiernie trudno znaleźć można taką lokalizację, która odpowiednio wykwalifikowaną i niewykwalifikowaną siłę roboczą, równie łatwo dostępną i to w odpowiednich ilościach lub proporcjach. 4. Dostępność udogodnień infrastruktury socjalnej. Lokalizacja mająca dobrą infrastrukturę miejską - mieszkania, sklepy, usługi komunalne, system łączności - jest bardziej atrakcyjna od tej, która znajduje się z dala od cywilizacji. Jednym z takich ważnych udogodnień jest transport pasażerski: autobusowy i kolejowy. 5. Dostępność dróg transportowych. Występuje 5 podstawowych sposobów przewozu dóbr taborem lotniczym, kołowym (drogowym), kolejowym, wodnym i rurociągiem. Dobra przeznaczone głównie na eksport mogą powodować konieczność lokalizacji zakładu w pobliżu portu morskiego lub dużego lotniska. 6. Dostępność zasileń. Dobra sieć dróg transportowych ułatwi w znacznym stopniu pozyskiwanie i dostarczanie dóbr i usług. Lokalizacja w pobliżu głównych dostawców pozwoli na obniżkę kosztów oraz na sprawne wzajemne kontakty w celu omówienia problemów technicznych i jakościowych, związanych z realizacją dostaw. 7. Dostępność uzbrojenia terenu. Należy rozpatrzeć dostępność 6 głównych rodzajów uzbrojenia terenu: Doprowadzenie gazu; Doprowadzenie energii elektrycznej; Zaopatrzenie w wodę; Odprowadzanie ścieków; Usuwanie odpadów; System łączności; 8. Dogodność warunków klimatycznych i właściwości terenu. Należy wziąć pod uwagę geologiczną charakterystykę terenu, jak również warunki klimatyczne (wilgotność, temp.). Nowoczesne techniki budowlane umożliwiają przezwyciężenie jakichkolwiek ujemnych stron terenu czy klimatu, lecz koszty takich przedsięwzięć mogą być bardzo wysokie. Można się ich ustrzec przez wybór innej lokalizacji. 9. Przepisy lokalne. Jest rzeczą ważną, aby we wczesnych studiach wyboru lokalizacji sprawdzić, czy ta, którą się proponuje, nie narusza jakichkolwiek przepisów lokalnych. 10. Miejsce na rozbudowę. Byłoby rzeczą nadzwyczajnie niemądrą całkowicie zabudować powierzchnię działki, jeżeli prognoza długookresowa definitywnie nie stwierdza, że nie będzie potrzeby powiększania rozmiarów początkowo wybudowanych obiektów. 11. Wymagania bezpieczeństwa. Niektóre urządzenia lub instalacje tworzą potencjalne zagrożenia dla otoczenia, np. sąsiedztwo elektrowni jądrowych, fabryk chemicznych,
wytwórni materiałów wybuchowych. Zaleca się zatem lokalizację takich jednostek w miejscach odosobnionych. 12. Koszty parceli. Jako najwcześniej ponoszone mają swoją wagę; choć osiągnięcie natychmiastowych korzyści nie powinno przesłaniać powodzenia planów długoterminowych. 13. Sytuacja polityczna, kulturowa i ekonomiczna. Należy zważać na sytuację polityczną w potencjalnych miejscach lokalizacji. Nawet jeśli inne względy przemawiają za wyborem konkretnego miejsca, znajomość nastawienia politycznego, tradycji kulturowych, uprzedzeń lokalnych (np. ograniczenia praw kobiet bądź stosunek do pracowników zza granicy) lub lokalne trudności ekonomiczne mogą mieć wpływ na podejmowanie decyzji. 14. Dotacje specjalne, podatki lokalne i bariery eksportowo-importowe. Niektóre rządy i władze lokalne często oferują specjalne dotacje, nisko oprocentowane pożyczki, niskie opłaty dzierżawcze lub podatki, jak również inne zachęty w nadziei, że przyciągną pożądane rodzaje przemysłu.
4. Określić istotę i cele zarządzania produkcją. Zarządzanie produkcja jest procesem polegającym na ustaleniu celów, zadań dla produkcyjnych i usługowych komórek przedsiębiorstwa, zgodnych z celami przedsiębiorstwa jako całości oraz powodowaniu, aby podejmowane decyzje i działania zapewniały najlepszy stopień ich realizacji. Cele zarządzania produkcją: cel zaopatrzenia ( surowiec, zasoby materialne i energetyczne, ludzie) cel produkcyjny (przetworzenie) cel dystrybucji, zbytu ( sprzedaż, miejsce sprzedaży) Cele rzeczowe produkcja określonych wyrobów: Terminowa realizacja zamówień Wysoka jakość Elastyczność reagowania na zmiany Cele ekonomiczne: Wynik operacyjny (przychody minus koszty) Rentowność produkcji Produktywność czynników wytwórczych Cele społeczne: Zapewnienie miejsc pracy Zapewnienie dochodów Dobre warunki pracy Aspiracje do współdziałania
5. Opisać reguły 5P w zarządzaniu produkcją i usługami. Zarządzanie produkcją oparte na regule 5P: 1. Produkt materialny wyraz powiązania między marketingiem a produkcją. Przedsiębiorstwo powinno dążyć do wykonania produktu zgodnie z oczekiwaniami klienta. Konieczne jest osiągnięcie zgodności wszystkich funkcji działalności gospodarczej, takich jak: działanie, estetyka, jakość, niezawodność, ilość, cena sprzedaży lub koszty produkcji, termin dostarczenia. Czynnikami zewnętrznymi wpływającymi na produkt są: Potrzeby rynku Warunki kulturalne Ograniczenia prawne Potrzeby środowiska 2. Przedsiębiorstwo majątek produkcyjny (budynki, urządzenia) spełniający potrzeby produktu, rynku pracowników i samej organizacji. Funkcja zarządzania działalnością podstawową obejmuje: określenie przyszłego możliwego popytu, zaprojektowanie i rozmieszczenie budynków i biur, zapewnienie niezawodności działania maszyn i urządzeń, zapewnienie sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa, zapewnienie bezpieczeństwa pracy maszyn i urządzeń, określenie potrzeb kadrowych. 3. Procesy wybór procesu racjonalnego dla danego produktu. Na decyzje o wyborze procesu wpływają czynniki: dysponowana wydajność, dysponowana umiejętność, typ produkcji, rozmieszczenie zakładu i urządzeń, bezpieczeństwo, potrzeby serwisowe, zaplanowany poziom kosztów. 4. Programy - wynik działalności produkcyjno-marketingowej. Programy dostaw określają harmonogramy: zaopatrzenia w surowce i materiały, wytworzenia wyrobów lub świadczenia usług, eksploatacji maszyn i urządzeń, rozliczeń finansowych, magazynowania i transportu 5. Personel ludzie różnią się intelektem, umiejętnościami i oczekiwaniami. Komunikowanie się, małe grupy robocze, współudział robotników w zarządzaniu, przekazywanie uprawnień, demokracja przemysłowa, wzbogacanie pracy itp. to podstawowe elementy do rozważenia w procesie zarządzania produkcją. Należy rozpatrzyć takie czynniki jak: Zarobki i wynagrodzenia Bezpieczeństwo i higienę pracy Warunki pracy i motywację Związki zawodowe Kształcenie i szkolenia
6. Opisać atrybuty występujące w procesie projektowania usług. Przy projektowaniu usług wymagany jest pewien system ich kwalifikacji. Dostępna literatura pozwala na następujący podział: a. przedsiębiorstw usługowe, b. sklepy usługowe, c. usługi masowe, d. usługi profesjonalne, e. usługi personalne Atrybutami mającymi znaczenie w procesie projektowania usług: Intensywność prac stosunek poniesionych kosztów robocizny do wartości użytego wyposażenia (klasyfikacja: mała / duża) Kontakt - całkowity czas potrzebny na wyświadczenie usługi w kontakcie z klientem (klasyfikacja: mały / duży) Wzajemne oddziaływanie - zakres aktywnego działania klienta podczas świadczenia usługi. Zawiera się w tym udział klienta w procesie określenia potrzeb i wymagań oraz stopnia ich zaspokajania po wykonaniu usługi. (klasyfikacja: małe / duże) Dostosowanie do indywidualnych potrzeb (klasyfikacja: stałe / wybór / adaptacja): a) Stałe jedna usługa b) Wybór - zapewnienie pewnych opcji wyboru c) Adaptacja proces ustalania potrzeb i wymagań oraz zaprojektowanie i dostarczenie odpowiedniej usługi Charakter świadczenia usług- usługi mogą mieć charakter materialny lub niematerialny Bezpośredni odbiorca- ludzie lub przedmioty
7. Opisać co to jest Kanban i w jakim systemie sterowania produkcją jest stosowany. Wykorzystywany jest w systemie sterowania przepływem materiałów. Ściśle związany jest z strategią Just In Time JIT ( dokładnie na czas). Wykorzystywany jest w ssących typach produkcji. Kanban - słowo to pochodzi z języka japońskiego Kan-widoczny, ban-kartka papieru. Potocznie możemy to rozumieć jako widoczny opis, spis. Organizacja produkcji oparta na koncepcji kanban umożliwia samorealizujące się sterowanie przepływem wyrobów lub usług, którego celem jest minimalizacja wielkości zapasów. Karty kanban stanowią swoisty regulator kolejek przedmiotów lub usług oczekujących na obsługę. Każdy Kanban zawiera takie informacje jak: Nazwa i rodzaj części Wielkość partii Rodzaj i numer pojemnika Data i godzina wystawienia Miejsce wystawienia Miejsce wykonania Wymagany czas dostawy Karty kanban spełniają podwójną funkcję: z jednej strony umożliwiają monitorowanie stanu produkcji w toku, z drugiej zaś stanowią realizację rozproszonego systemu planowania i rozdziału zadań. Sterują zarówno ilością jak i czasem przepływu materiałów. W praktyce stosowane są dwa rodzaje kart kanban: kanban produkcji (zlecenia produkcyjne) i kanban przepływu (pobrania). Najkrócej ideę Kanban oddaje hasło 7 x żadnych : żadnych braków, żadnych opóźnień, żadnych zapasów, żadnych kolejek gdziekolwiek i po cokolwiek, żadnych bezczynności, żadnych zbędnych operacji technologicznych i kontrolnych, żadnych przemieszczeń. Systemy Kanban we współczesnych przedsiębiorstwach, to systemy zinformatyzowane. Daje to systemowi dodatkowe możliwości związane w dużej mierze z kwestiami jakościowymi. Możliwa jest pełna identyfikacja i identyfikowalność produktu, gromadzenia danych (np. zapisów jakościowych) na ogromną skalę, dokładne odtworzenie przebiegu procesu produkcji na każdym stanowisku, utrzymanie pełnej zgodności z FIFO (ang. First In First Out - np. materiał który jako pierwszy przybył do magazynu, jako pierwszy go opuszcza).
10. Wymienić i scharakteryzować metody optymalizacji alokacji maszyn w produkcji jedno- i wieloasortymentowej. Na efektywność pracy komórek produkcyjnych ma wpływ rozmieszczenie stanowisk roboczych, które może być zaprojektowane w oparciu od oświadczenie projektantów lub z wykorzystaniem odpowiedniej metody optymalizacyjnej. Najczęściej stosowanymi metodami optymalizacji rozmieszczenia stanowisk roboczych są: metoda trójkątów Schmigalli polega na rozmieszczaniu obiektów w węzłach siatki trójkątnej i badaniu powiązań między nimi. Pomija się rzeczywiste wielkości obiektów zakładając jednakowe odległości (równe przyjętemu modułowi siatki) pomiędzy sąsiadującymi obiektami. Etapy postępowania: ETAP I: Poprzez przekształcenie macierzy powiązań ustala się kolejność rozmieszczenia obiektów w węzłach siatki trójkąta równobocznego ETAP II: Rozmieszczenie obiektów w węzłach siatki trójkątnej według kolejności ustalonej w poprzednim etapie. ETAP III: Budowa macierzy odległości. ETAP IV: Obliczenie wartości funkcji celu Q. Przykład końcowego rozmieszczenia stanowisk metoda CRAFT służy do planowania rozmieszczenia obiektów za pomomaszyn cyfrowych. W przypadku niewielkiej liczby rozstawionych obiektów obliczenia mogą być przeprowadzane ręcznie. Można ją używać zarówno do projektowania nowego rozmieszczenia, jak i do reorganizacji struktury przestrzennej istniejących komórek, wydziałów, działów itd. Jest metodą przybliżoną, iteracyjną, z ograniczoną możliwością wyboru miejsca, modułową, wymagającą znajomości wielkości rozstawionych obiektów. metoda CORELAP należy do metod przybliżonych, krokowych, z nieograniczoną możliwością wyboru miejsca, modułowych. Stanowi próbę rozwiązywania problemów rozplanowania powierzchni w budynkach, rozmieszczenia stanowisk roboczych.,
wydziałów, działów itp. za pomocą maszyn cyfrowych. W przypadku niewielkiej liczy rozstawianych obiektów obliczenia mogą być prowadzone ręcznie. Jej zastosowanie jest wskazane wszędzie tam, gdzie między rozmieszczanymi obiektami występują różnorodne powiązania, które nie dają się przedstawić w postaci jednej wielkości, a które mogą mieć wpływ na alokację obiektów. metoda HC 66, metoda programowania sieciowego.