Mariusz Jab oƒski, Patryk Piotr Sm da Egzamin na doradc podatkowego Pytania otwarte DIAGRAMY tom 2 Zgodne z uchwałà Paƒstwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 7.5.2009 r.
Egzamin na doradc podatkowego Pytania otwarte DIAGRAMY tom 2
Dział I, Dział III, Dział V i Dział VI
Mariusz Jab oƒski, Patryk Piotr Sm da Egzamin na doradc podatkowego Pytania otwarte DIAGRAMY tom 2 Zgodne z uchwa à Paƒstwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 7.5.2009 r. Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2010
Egzamin na doradcę podatkowego Pytania otwarte. Diagramy Tom II stan prawny: wrzesień 2010 Recenzent: Michał Biskupski doradca podatkowy Redaktor prowadzący: Justyna Bielik Projekt okładki i stron tytułowych: GRAFOS Wydawnictwo C. H. Beck Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: PanDawer ISBN: 978-83-255-2155-4
Spis treści Wstęp... XVII Informacje praktyczne... XVIII Wykaz skrótów... XXI Dział I. Źródła prawa i wykładnia prawa... 1 1. Wiążąca wykładnia sądowa w polskim systemie prawnym... 1 2. Bezpośrednie stosowanie norm konstytucyjnych... 3 3. Rodzaje i hierarchia wykładni prawa... 3 4. Prawo organizacji międzynarodowej, a prawo polskie, reguły pierwszeństwa stosowania... 6 5. Klauzule derogacyjne w polskim systemie prawnym... 7 6. Omów unormowania Konstytucji odnoszące się do tworzenia prawa podatkowego... 9 7. Jakie relacje zachodzą między umowami w sprawie unikania podwójnego opodatkowania a wewnętrznym prawem podatkowym?... 10 8. Przedstaw i omów źródła prawa podatkowego w Polsce... 13 9. Vacatio legis co to jest i czemu służy?... 16 10. Trybunał Konstytucyjny jego rola i zadania oraz wpływ wydanych przez TK orzeczeń interpretacyjnych na sytuację podatnika... 18 11. Rola ustaw i rozporządzeń w systemie źródeł prawa podatkowego... 22 12. Czy sądy w Polsce odgrywają rolę prawotwórczą przedstaw i uzasadnij swoje stanowisko... 24 13. Omów możliwości skorzystania z przepisów Konstytucji RP w codziennej praktyce doradcy podatkowego (przy prowadzeniu spraw podatkowych)... 26 14. Ustawa jako źródło obowiązku podatkowego... 27 15. Scharakteryzuj rozporządzenie wykonawcze jako akt wydawany na podstawie wyraźnego upoważnienia ustawowego i w celu wykonania ustawy... 28 16. Jaka jest rola umów międzynarodowych w prawie podatkowym? Jakiego zakresu prawa podatkowego dotyczą przede wszystkim umowy międzynarodowe? Jak postępować w przypadku niezgodności przepisów umowy międzynarodowej z przepisami ustawy podatkowej?... 30 17. Co należy rozumieć pod pojęciem prowspólnotowej wykładni przepisów prawa. Jakich przepisów podatkowych w Polsce może ona dotyczyć?... 32 18. Jakie są podstawowe relacje pomiędzy prawem krajowym a prawem wspólnotowym?... 33 19. Rola orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przy wykładni i stosowaniu przepisów polskiego prawa podatkowego... 34 20. Norma prawna a przepis prawny... 36 21. Deinicja legalna pojęcie i znaczenie na gruncie prawa podatkowego... 38 V
22. Proszę wyjaśnić pojęcie normy bezwzględnie obowiązującej?... 39 23. Rola podatnika, jako podmiotu biorącego udział w procesie dokonywania wykładni prawa podatkowego w świetle obowiązujących uregulowań... 40 24. Proszę omówić polski system źródeł prawa... 44 25. Reguły kolizyjne kryterium ich zastosowania... 47 26. Proszę omówić znaczenie zasady niedziałania prawa wstecz szczególnie na gruncie prawa podatkowego... 48 27. Znaczenie zasady bezpośredniego działania nowej ustawy... 50 28. Związek prawa podatkowego z prawem cywilnym w procesie wykładni prawa... 52 29. Zakres stosowania analogii w prawie podatkowym... 52 30. Prawo zwyczajowe a prawo precedensowe jako źródła prawa... 54 31. Dyrektywy wykładni sensu stricto (językowej, systemowej i funkcjonalnej) a dyrektywy wykładni sensu largo (reguły wnioskowań prawniczych i reguły kolizyjne) scharakteryzuj je i wskaż sposób postępowania (pierwszeństwo) w przypadku zaistnienia konliktu w ich stosowaniu... 56 32. Na czym polega zasada bezpośredniego stosowania normy konstytucyjnej gdzie ta powinność jest uregulowana... 59 Dział III. Postępowanie administracyjne i postępowanie egzekucyjne w administracji... 61 Rozdział 1. Postępowanie administracyjne... 61 1. Zakres obowiązywania Kodeksu postępowania administracyjnego... 61 2. Zasady ogólne postępowania administracyjnego... 64 3. Organy wyższego stopnia i organy naczelne w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego... 68 4. Właściwość organów administracji publicznej na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 70 5. Wyłączenie pracownika oraz organu administracji publicznej na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 74 6. Strona postępowania na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 80 7. Załatwianie spraw przez organy administracji publicznej na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 84 8. Doręczanie pism przez organy administracji publicznej na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 88 9. Dowody w postępowaniu prowadzonym przez organy administracji publicznej na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 92 10. Instytucja rozprawy na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 98 11. Zawieszenie postępowania przez organ administracji publicznej na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 102 12. Ugoda na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 105 13. Odwołania i zażalenia na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 109 14. Wznowienie postępowania administracyjnego na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego... 114 VI
15. Stwierdzenie nieważności decyzji w Kodeksie postępowania administracyjnego... 120 16. Sposoby liczenia terminów na podstawie Ordynacji podatkowej. Warunki uznania pisma za złożone w terminie... 124 17. Zasady ogólne postępowania podatkowego... 126 18. Przesłanki i tryb wyłączenia pracownika organu podatkowego... 129 19. Pełnomocnik w postępowaniu prowadzonym na podstawie Ordynacji podatkowej zasady ustanowienia, zakres działania... 131 20. Terminy załatwiania spraw w Ordynacji podatkowej... 134 21. Doręczenia omów tryby doręczeń w Ordynacji podatkowej... 138 22. Zasady doręczania pism osobom izycznym w Ordynacji podatkowej... 142 23. Zasady doręczania pism osobom prawnym wg Ordynacji podatkowej... 144 24. Skutki odmowy pokwitowania doręczenia oraz odmowy przyjęcia pisma w Ordynacji podatkowej... 146 25. Wezwania formy, sposoby zastosowania się do wezwania, ograniczenia w wezwaniu do osobistego stawiennictwa w Ordynacji podatkowej... 148 26. Przywrócenie terminu w Ordynacji podatkowej... 153 27. Sposoby wszczęcia postępowania i daty jego wszczęcia w Ordynacji podatkowej... 154 28. Zawartość podania i tryb usuwania jego braków w Ordynacji podatkowej... 157 29. Zasady sporządzania protokołu w Ordynacji podatkowej. Różnica między protokołem a adnotacją... 161 30. Zasady udostępniania stronie akt sprawy w Ordynacji podatkowej... 163 31. Rodzaje dowodów w Ordynacji podatkowej... 164 32. Zasady i tryb występowania przez organ podatkowy o informacje do banków i instytucji inansowych... 166 33. Księgi podatkowe reguły oceny mocy dowodowej... 171 34. Świadek okoliczności wyłączające, zakres prawa odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania w Ordynacji podatkowej... 174 35. Zasady przeprowadzania dowodu z opinii biegłego. Zasady przeprowadzania dowodu z oględzinw Ordynacji podatkowej... 176 36. Rozprawa w postępowaniu podatkowym... 179 37. Zawieszenie postępowania w świetle przepisów Ordynacji podatkowej... 182 38. Jakie sprawy w świetle Ordynacji podatkowej wymagają rozstrzygnięcia w formie decyzji?... 187 39. Elementy niezbędne decyzji w świetle przepisów Ordynacji podatkowej... 190 40. Przypadki wydawania postanowień w Ordynacji podatkowej... 192 41. Elementy niezbędne postanowienia w świetle przepisów Ordynacji podatkowej... 193 42. Tryb wnoszenia odwołań i zażaleń w Ordynacji podatkowej... 196 43. Wykonanie decyzji ostatecznych i nieostatecznych w świetle przepisów Ordynacji podatkowej... 199 44. Wstrzymanie wykonania decyzji w Ordynacji podatkowej... 203 VII
45. Rodzaje rozstrzygnięć organu odwoławczego w świetle przepisów Ordynacji podatkowej... 205 46. Przesłanki uzasadniające wznowienie postępowania zakończonego decyzją ostateczną w Ordynacji podatkowej... 207 47. Rodzaje rozstrzygnięć organu podatkowego po przeprowadzeniu postępowania wszczętego w wyniku wznowienia... 210 48. Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej w Ordynacji podatkowej... 211 49. Tryb uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej w Ordynacji podatkowej... 214 50. Wygaśnięcie decyzji podatkowej... 217 51. Nakładanie kar w postępowaniu podatkowym... 219 52. Rodzaje kosztów postępowania oraz tryb obciążania strony kosztami postępowania w Ordynacji podatkowej... 222 53. Zakres przedmiotowy czynności sprawdzających w Ordynacji podatkowej... 226 54. Korekta deklaracji dokonywana przez organ podatkowy... 227 55. Korygowanie deklaracji w ramach czynności sprawdzających... 229 56. Zakres przedmiotowy czynności sprawdzających u kontrahenta podatnika w związku z kontrolą podatkową u podatnika... 231 57. Weryikacja ulg podatkowych oraz zgodności stanu faktycznego z danymi wynikającymi z deklaracji w ramach czynności sprawdzających... 231 58. Zakres podmiotowy i przedmiotowy kontroli podatkowej... 234 59. Upoważnienie do przeprowadzania kontroli podatkowej... 234 60. Wszczęcie kontroli podatkowej... 237 61. Wszczęcie kontroli po okazaniu legitymacji służbowej kontrola podatkowa na tzw. legitymację w Ordynacji podatkowej... 240 62. Zasady dokonywania czynności kontrolnychw Ordynacji podatkowej... 241 63. Miejsce prowadzenia czynności kontrolnych w Ordynacji podatkowej... 246 64. Uprawnienia kontrolujących w świetle przepisów Ordynacji podatkowej... 247 65. Obowiązki kontrolowanego w toku kontroli podatkowej i kontroli skarbowej... 251 66. Dokonywanie oględzin budynku lub lokalu mieszkalnego przez kontrolujących w Ordynacji podatkowej... 254 67. Protokół kontroli w Ordynacji podatkowej... 256 68. Zakończenie kontroli w Ordynacji podatkowej... 259 69. Zastrzeżenia i wyjaśnienia do ustaleń protokołu kontroli w Ordynacji podatkowej... 259 70. Zakres danych chronionych tajemnicą skarbową... 260 71. Osoby obowiązane do przestrzegania tajemnicy skarbowej... 261 72. Dostęp do informacji pochodzących z banku w toku postępowania podatkowego... 263 73. Udostępnianie akt zawierających informacje pochodzące z banków (wymienione art. 182 Ordynacji podatkowej)... 264 74. Udostępnianie akt niezawierających informacji pochodzących z banków (wymienionych art. 182 Ordynacji podatkowej)... 268 75. Udostępnianie informacji zawartych w aktach spraw podatkowych... 271 76. Zasady ogólne wymiany informacji podatkowych z innymi państwami... 274 VIII
77. Wymiana informacji podatkowych z państwami członkowskimi Unii Europejskiej... 274 78. Ujawnienie informacji objętych tajemnicą skarbową przez osoby obowiązane do zachowania tajemnicy skarbowej... 281 79. Ogólne zasady wydawania zaświadczeń przez organy podatkowe... 283 80. Zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach lub stwierdzające stan zaległości... 285 81. Zaświadczenie o wysokości zobowiązań podatkowych spadkodawcy... 288 82. Zaświadczenie o wysokości zaległości podatkowych zbywającego w Ordynacji podatkowej... 289 83. Zaświadczenia o wysokości zaległości podatkowych wydawane na żądanie jednostek i osób innych niż podatnik... 291 84. Zaświadczenia o wysokości dochodu lub obrotu w Ordynacji podatkowej... 292 85. Zadania sądów administracyjnych i zakres ich właściwości... 293 86. Zasady ustanawiania pełnomocnika w postępowaniu sądowoadministracyjnym i zakres jego działania... 298 87. Termin, tryb wnoszenia oraz elementy skargi do sądu administracyjnego... 302 88. Przesłanki i tryb odrzucenia skargi przez sąd administracyjny... 307 89. Zasady i tryb wstrzymania wykonania decyzji lub postanowienia, na które wniesiono skargę do sądu administracyjnego... 308 90. Postępowanie mediacyjne i uproszczone przed sądem administracyjnym cele i przesłanki podjęcia... 312 91. Zawieszenie postępowania sądowoadministracyjnego przesłanki i tryb... 315 92. Uzasadnienie wyroku terminy i zasady sporządzania... 320 93. Uwzględnienie skargi przesłanki, treść orzeczeniai jego skutki... 322 94. Skarga na bezczynność przesłanki, treść orzeczenia, skutki uwzględnienia skargi... 326 95. Skarga kasacyjna przesłanki, termin i tryb wnoszenia, podmioty legitymowane... 328 96. Koszty postępowania sądowoadministracyjnego elementy składające się na koszty, zasady ich zwrotu i obciążenia stron i organu... 333 97. Prawo pomocy przesłanki udzielenia i zakres... 344 98. Wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego przesłanki i tryb... 349 99. Zbieg nadzwyczajnych trybów wzruszania decyzji ostatecznych i postępowania sądowoadministracyjnego dopuszczalność i skutki zbiegu dla toku postępowań... 354 100. Wskaż podstawowe kategorie podmiotów podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu... 355 101. Podaj zasady ustalania naczelników urzędów skarbowych właściwych dla celów ewidencji podatników i płatników... 356 102. Wskaż zasadnicze różnice w zakresach informacyjnych zgłoszeń identyikacyjnych osoby izycznej prowadzącej działalność gospodarczą samodzielnie i wyłącznie jako wspólnik spółki cywilnej... 359 103. Wymień podstawowe dane zamieszczane na zgłoszeniu identyikacyjnym osoby izycznej prowadzącej niespecjalistyczne gospodarstwo rolne... 362 104. Wskaż zasadniczą różnicę pomiędzy zgłoszeniem przez osobę izyczną rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej i rezygnacji z jej prowadzenia... 366 IX
105. W jaki sposób wspólnik spółki partnerskiej dokonuje zgłoszenia do celów ewidencyjnych... 368 106. Dokonywanie zgłoszenia ewidencyjnego i aktualizacji danych przez pełnomocnika... 370 107. Wskaż zasadę aktualizacji, gdy ustawa wskazuje różne terminy dla podatnika, płatnika podatku lub płatnika składek ubezpieczeniowych... 371 108. Co to jest Krajowa Ewidencja Podatników, kto ją prowadzi, skąd pochodzą i do jakich celów są wykorzystywane zawarte w niej informacje... 374 109. W jakich sytuacjach i komu podmiot podlegający ewidencji ma obowiązek podawania NIP?... 375 110. Wskaż kto, komu i kiedy może udostępniać dane z KEP... 378 111. Wskaż kto, komu i kiedy może udostępniać dane dotyczące nadania NIP i aktualizacji danych objętych zgłoszeniem identyikacyjnym... 380 Dział III. Postępowanie administracyjne i postępowanie egzekucyjne w administracji... 385 Rozdział 2. Postępowanie egzekucyjne w administracji... 385 1. Zakres stosowania przepisów KPA w egzekucji administracyjnej... 385 2. Skutki umorzenia postępowania egzekucyjnego w administracji... 387 3. Zarzut jako środek zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 389 4. Pozycja procesowa wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 391 5. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę... 396 6. Egzekucja z ruchomości, w tym w szczególności środki prawne przysługujące zobowiązanemu... 398 7. Wskaż różnicę pomiędzy wydatkami egzekucyjnymi a kosztami egzekucyjnymi... 407 8. Uprawnienia organu egzekucyjnego w zakresie żądania informacji od stron postępowania egzekucyjnego oraz innych podmiotów... 415 9. Uprawnienia organu egzekucyjnego w odnośnie nakazania wyjawienia majątku przez zobowiązanego... 416 10. Egzekucja administracyjna z nieruchomości... 417 11. Nakładanie grzywny w celu przymuszenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 433 12. Tryb nakładania grzywny w celu przymuszenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 436 13. Formy zabezpieczenia należności pieniężnych w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 438 14. Przesłanki oraz tryb zabezpieczenia należności pieniężnych w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 440 15. Zasady oddawania rzeczy zajętych pod dozór oraz prawa i obowiązki dozorcy rzeczy ruchomej w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 446 16. Elementy składowe zarządzenia zabezpieczenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 450 17. Przesłanki uchylenia zabezpieczenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 451 X
18. Zasady obciążania kosztami postępowania zabezpieczającego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 453 19. Odpowiedzialność odszkodowawcza stron postępowania egzekucyjnego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji... 456 Dział V. Prawo karne skarbowe... 459 1. Pojęcie umyślności i nieumyślności czynu na gruncie Kodeksu karnego skarbowego... 459 2. Pojęcie niepoczytalności i konsekwencje w przypadku jej zaistnienia na gruncie Kodeksu karnego skarbowego... 460 3. Kiedy na gruncie Kodeksu karnego skarbowego sąd może odstąpić od wymierzenia kary?... 460 4. Okoliczności skutkujące nadzwyczajnym obostrzeniem kary na gruncie Kodeksu karnego skarbowego... 462 5. Pojęcie przestępstwa skarbowego i wykroczenia skarbowego na gruncie Kodeksu karnego skarbowego... 463 6. Proszę wymienić i odpowiednio podzielić organy postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe... 464 7. Uprawnienia i obowiązki interwenienta w postępowaniu karnym skarbowym... 468 8. Okoliczności wyłączające przestępność czynu w postępowaniu karnym skarbowym... 472 9. Kary i środki karne za przestępstwa skarbowe w postępowaniu karnym skarbowym... 475 10. Jakie są kary (oraz jaki jest ich wymiar) i środki karne za wykroczenia skarbowe... 477 11. Podatnik niezidentyikowany dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych dokonał nabycia wewnątrzwspólnotowego. Nie złożył informacji podsumowującej. Urząd skarbowy chce ukarać go w związku z tym mandatem karnym. Czy słusznie? Odpowiadając, proszę omówić pojęcie blankietowości przepisów prawa karnego skarbowego... 478 12. Podatnik wystawił fakturę ze stawką 7% VAT, nie podając na niej kodu PKWiU, z którym ustawa wiązała zastosowanie stawki obniżonej. Czy może za to ponieść karę na podstawie przepisów Kodeksu karnego skarbowego? Odpowiadając, nawiąż do społecznej szkodliwości czynu jako niezbędnego elementu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego... 482 13. Płatnik złożył deklarację VAT-7, w której podał dane niezgodne z rzeczywistością. Następnie złożył korektę tej deklaracji, podając dane zgodne ze stanem faktycznym i wpłacił (wraz z odsetkami) brakujące należności podatkowe. Urząd skarbowy chce teraz wszcząć postępowanie karne skarbowe przeciwko temu podatnikowi. Czy słusznie odpowiadając proszę scharakteryzować znaczenie klauzuli niekaralności... 484 14. Podatnik nie prowadzi wbrew obowiązkowi ewidencji w kasie rejestrującej. Czy powinien w tym przypadku odpowiadać za nieprowadzenie księgi, czy też za sprzedaż z pominięciem kasy rejestrującej?... 486 15. Dyrektor szpitala nie odprowadził należnych zaliczek na podatek od wynagrodzeń swoich pracowników, przeznaczając te środki na zakup leków dla pacjentów szpitala. Czy popełnił czyn zabroniony przez przepisy Kodeksu karnego skarbowego? Czy może się powołać na stan wyższej konieczności? Proszę zaproponować linię obrony dla dyrektora szpitala... 487 XI
16. Doradca podatkowy, prowadzący księgi podatnika, zaksięgował na wyraźne polecenie podatnika otrzymane na piśmie określone wydatki do kosztów uzyskania przychodów. Zostało to później zakwestionowane przez organ podatkowy. W związku z tym podatnikowi postawiono zarzut uchylania się od opodatkowania, zaś za pomocnictwo do tego przestępstwa sądzony ma być także doradca podatkowy. Czy słusznie? Czy świadome wykonanie czynu zabronionego na polecenie podatnika zwalnia doradcę od odpowiedzialności karnej?... 489 17. Podatnik otrzymał w drodze spadku nieruchomość. Podatnik wkrótce potem obłożnie zachorował. Wyszedł ze szpitala dopiero po 4 miesiącach i niedługo później zgłosił nabycie nieruchomości właściwemu organowi podatkowemu. Niedługo później urząd skarbowy wszczął postępowanie o wykroczenie skarbowe z art. 54 3 KKS. Czy słusznie? Odpowiadając proszę przedstawić istotę zamiaru kierunkowego popełnienia przestępstwa... 490 18. Podatnik prowadzi działalność gospodarczą jako osoba izyczna. Z uwagi na wielkość obrotów podatnik powinien prowadzić księgi rachunkowe, gdy tymczasem podatnik prowadził podatkową książkę przychodów i rozchodów. Urząd skarbowy zarzucił podatnikowi przestępstwo nieprowadzenia księgi. Czy słusznie?... 492 19. Podatnik złożył wniosek o zwrot nadwyżki podatku VAT. Organ podatkowy pomyłkowo dokonał zwrotu w wysokości większej niż należna (zawnioskowana i wynikająca z deklaracji). Podatnik nie zgłosił tego faktu urzędowi skarbowemu. Fakt ten wyszedł na jaw w późniejszym okresie i wówczas podatnik oddał różnicę nienależnie mu wypłaconą. Podatnikowi zarzucono jednocześnie popełnienie przestępstwa z art. 76 KKS. Czy słusznie?... 493 20. W kancelarii notarialnej dokonano transakcji sprzedaży własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Strony podały jego wartość na 180 tysięcy złotych i notariusz od takiej kwoty pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych. Organ podatkowy wezwał strony do podwyższenia wartości prawa, a następnie dokonał jego oszacowania na 250 tys. zł. Następnie notariuszowi zarzucono popełnienie wykroczenia z art. 78 3 KKS. Czy może on odpowiadać karnie?... 494 21. Opierając się na orzecznictwie sądowym, proszę przedstawić znaczenie znamienia utrudniania kontroli, o którym stanowi się w art. 83 KKS. W jakich sytuacjach utrudnianie kontroli może stanowić wykroczenie skarbowe, a kiedy jest przestępstwem skarbowym?... 495 22. Podatnik otrzymał dotację (doinansowanie) na zakup środków trwałych i wyposażenia w uruchamianej działalności gospodarczej. Część z tych środków przeznaczył jednak na prywatne cele. Czy może za to odpowiadać karnie? Jeśli tak, to na jakiej podstawie?... 496 23. Pojęcie przestępstwa (wykroczenia) przemytu celnego i charakterystyka jego znamion. Co decyduje o łagodniejszej kwaliikacji tego zachowania jako typu uprzywilejowanego, bądź wykroczenia?... 497 24. Problematyka karalności zachowań związanych z przewozem wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych przez granicę państwową... 499 25. Jakie zachowania związane z organizacją gier i zakładów wzajemnych podlegają karze na podstawie przepisów Kodeksu karnego skarbowego... 500 26. Pojęcie strony w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe, proszę wskazać jej prawa i obowiązki... 502 XII
27. Cele, przebieg i organy postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe... 507 28. W irmie X pojawili się wraz z inspektorem pracownicy kontroli skarbowej i przystąpili w ramach tzw. niezbędnych czynności do przeszukania. Działanie to kontynuowano w dniach następnych (kolejne 14 dni) pomimo braku postanowienia o wszczęciu postępowania przygotowawczego przy zdecydowanym sprzeciwie podatnika. Czy takie działanie jest zgodne z prawem?... 513 29. Po zakończeniu postępowania podatkowego przez organ pierwszej instancji podatnik otrzymał wezwanie na przesłuchanie w charakterze podejrzanego. Finansowy organ postępowania przygotowawczego poinformował podatnika, iż ciąży na nim zarzut popełnienia wykroczenia skarbowego. Zapoznał z jego treścią podatnika, a następnie rozpoczął przesłuchanie. Czy w takim przypadku organ nie powinien przed takimi czynnościami wydać postanowienia o przedstawieniu zarzutów?... 515 30. Moment wszczęcia postępowania mandatowego w sprawach o wykroczenie skarbowe... 517 31. Podatnik został ukarany mandatem karnym. Po przeanalizowaniu całości sprawy jest przekonany, iż został ukarany niesłusznie. Czy istnieją na gruncie Kodeksu karnego skarbowego, podstawy do uchylenia mandatu?... 518 32. Proszę określić warunki dobrowolnego podania się odpowiedzialności (stadia procedowania) na gruncie Kodeksu karnego skarbowego... 519 33. Proszę omówić postępowanie w sprawie dobrowolnego poddania się odpowiedzialności w związku z popełnionym przez sprawcę przestępstwem skarbowym... 525 34. Urząd celny prowadzi dochodzenie o sprowadzenie na wspólnotowy obszar celny bez dopełnienia obowiązku celnego i bez uprzedniego oznaczenia znakami skarbowymi akcyzy wyrobów akcyzowych, przez co zostały narażone na uszczuplenie należności publicznoprawne w kwocie 5.900,00 zł VAT, 8.900 zł akcyza, 12.200 zł cło. Czy dla skuteczności wniosku o zezwolenie na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności konieczne jest wyrażenie zgody na przepadek przedmiotów czynu zabronionego, przy założeniu że należność publicznoprawna nie została uiszczona?... 529 35. Podatnik prowadził w 2006 r. działalność gospodarczą w zakresie handlu artykułami przemysłowymi bez ujawnienia organowi podatkowemu przedmiotu opodatkowania, przez co uszczuplił należności Skarbu Państwa na kwotę 10.600,00 zł. Urząd Skarbowy wszczął o to zaniechanie postępowanie karne skarbowe, w trakcie którego sprawca złożył wniosek o zezwolenie na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności i jednocześnie dokonał wpłaty całości uszczuplonej należności publicznoprawnej, 1.500,00 zł na poczet grożącej kary grzywny i zryczałtowane koszty postępowania. Urząd Skarbowy uzależnił wniesienie do Sądu wniosku o udzielenie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności od wyrażenia zgody na przepadek przedmiotów czynu zabronionego, których wartość wynosiła 10.000 zł. Proszę ocenić słuszność postępowania Urzędu Skarbowego i odpowiedź uzasadnić... 531 36. Tryb nakazowy w postępowaniu skarbowym podstawowe warunki i wyłączenia na gruncie Kodeksu karnego skarbowego... 533 37. Zabezpieczenie majątkowe jako środek przymusu procesowego na gruncie Kodeksu karnego skarbowego... 537 XIII
38. Przeciwko podatnikowi toczy się postępowanie o przestępstwo skarbowe. Finansowy organ postępowania przygotowawczego zaproponował podejrzanemu przyznanie się do popełnienia ww. czynu w zamian za co zostanie on skazany bez przeprowadzenia rozprawy, przy czym nastąpi tu nadzwyczajne złagodzenie kary wymierzonej przez sąd. Czy taki tryb postępowania jest możliwy?... 538 39. Podatnika oskarżono o popełnienie wykroczenia skarbowego. Przebywa on stale za granicą, o czym nie został poinformowany sąd. Wyjazd nastąpił po otrzymaniu wezwania. Czy możliwe jest w tej sytuacji wszczęcie postępowania przed sądem, oraz wydanie wyroku zaocznego?... 539 40. Przesłanki postępowania odwoławczego oraz wniesienia apelacji na gruncie Kodeksu karnego skarbowego... 540 Dział VI. Administracja inansowa i kontrola skarbowa... 549 1. Właściwość organów podatkowych pojęcie i znaczenie... 549 2. Właściwość rzeczowa naczelnika urzędu skarbowego... 553 3. Właściwość rzeczowa dyrektora izby skarbowej... 554 4. Właściwość rzeczowa Ministra Finansów... 555 5. Właściwość miejscowa organów podatkowych... 557 6. Rozstrzyganie sporów o właściwość pomiędzy organami podatkowymi organy właściwe, tryb postępowania... 568 7. Centralny Rejestr Zastawów jego charakterystyka, rola, organ właściwy do prowadzenia... 570 8. Obowiązek sporządzania i przekazywania comiesięcznych informacji o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej... 573 9. Informacje podatkowe na gruncie Ordynacji podatkowej... 575 10. Cele i zakres przedmiotowy kontroli skarbowej... 584 11. Podmiotowy zakres kontroli skarbowej... 589 12. Organy kontroli skarbowej a osoby uprawnione do wykonywania czynności związanych z realizacją zadań ustawowych w zakresie kontroli skarbowej... 590 13. Organy kontroli skarbowej struktura, zadania, zasady powołania... 591 14. Zasady określania właściwości miejscowej organów kontroli skarbowej... 597 15. Uprawnienia kontroli skarbowej... 599 16. Zasady użycia środków przymusu bezpośredniego i broni palnej określone w ustawie o kontroli skarbowej... 602 17. Legitymowanie kontrolowanego oraz innych osób w celu ustalenia ich tożsamości w ustawie o kontroli skarbowej warunki, osoby uprawnione, środki zaskarżenia... 607 18. Postępowanie kontrolne w ustawie o kontroli skarbowej wszczęcie, uprawnienia kontrolowanego, formy zakończenia kontroli... 610 19. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej w ustawie o kontroli skarbowej... 618 20. Warunki przeprowadzenia czynności kontroli w ustawie o kontroli skarbowej bez upoważnienia do kontroli... 620 21. Formy zakończenia postępowania kontrolnego prowadzonego przez organ kontroli skarbowej... 621 XIV
22. Podstawy prowadzenia kontroli podatkowej w ustawie o kontroli skarbowej... 626 23. Uprawnienia osoby wykonującej czynności kontrolne w postępowaniu kontrolnym na podstawie ustawy o kontroli skarbowej... 628 24. Możliwość korzystania z określonego w art. 81 ustawy Ordynacja podatkowa prawa do skorygowania deklaracji podatkowej, w ustawie o kontroli skarbowej... 632 25. Tajemnica skarbowa w postępowaniu na podstawie ustawy o kontroli skarbowej... 633 26. Formy zakończenia postępowania kontrolnego na gruncie ustawy o kontroli skarbowej... 636 27. Wywiad skarbowy... 640 28. Zastosowanie przepisów ustawy Ordynacja podatkowa do postępowania kontrolnego prowadzonego na podstawie przepisów ustawy o kontroli skarbowej... 649 XV
Wstęp Wstęp Wstęp Publikacja, którą oddajemy w ręce Czytelników, zawiera opracowane w graficznej formie diagramów odpowiedzi na pytania otwarte obowiązujące na części ustnej egzaminu na doradcę podatkowego, zgodne z uchwałą nr 3/IV/2009 Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 7.5.2009 r. w sprawie wykazu pytań i zadań egzaminacyjnych do egzaminu na doradcę podatkowego. Procedura przebiegu egzaminu ustnego na doradcę podatkowego została szczegółowo uregulowana w załączniku do uchwały nr 4/IV/2010 Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 13.1.2010 r. zmieniającej zapisy uchwały nr 1/IV/2009 z 15.1.2009 r. w sprawie regulaminu egzaminu ustnego na doradcę podatkowego. Książka została przygotowana w taki sposób, aby ułatwić Czytelnikom jak najlepsze przygotowanie się do części ustnej egzaminu na doradcę podatkowego. Zarazem jest próbą możliwie zwięzłej, syntetycznej i przystępnej prezentacji najważniejszych zagadnień z zakresu dziedzin prawa objętych zakresem egzaminu. W związku z tym, że w codziennej pracy doradcy podatkowego konieczne jest korzystanie z tekstów aktów prawnych, Autorzy zrezygnowali w niniejszej publikacji z opracowywania odpowiedzi na pytania w tradycyjnej formie, zamieszczając w ich miejsce właściwe przepisy prawa, pozwalające na samodzielne sformułowanie przez Czytelników prawidłowych odpowiedzi. Opracowanie pytań w formie diagramów jest z kolei uzupełnieniem wskazanych powyżej podstaw prawnych i ma przede wszystkim na celu ułatwienie Czytelnikom ich zrozumienie oraz przyswojenie. Ponadto, mając na uwadze znaczną ilość koniecznych do opanowania zagadnień, diagramy wskazując zagadnienia, które mają największe znaczenie powinny umożliwić szybkie i skuteczne powtórzenie materiału przed egzaminem. Z doświadczenia Autorów i innych osób, którzy z wynikiem pozytywnym złożyły egzamin na doradcę podatkowego wynika, że kluczem do sukcesu jest zrozumienie przyswajanego zagadnienia oraz prawidłowe ujęcie jego istoty. Właśnie temu mają służyć zamieszczone w niniejszej pozycji diagramy. Ponieważ może się zdarzyć, że od momentu ogłoszenia pytań do wyznaczonego dnia egzaminu przepisy stanowiące prawidłową odpowiedź na pytanie zostaną zmienione, to Komisja Egzaminacyjna w pkt 1 załącznika do uchwały nr 4/IV/2010 przyjęła zasadę, że kandydat zdaje egzamin według stanu prawnego na dzień zdawania egzaminu ustnego, chyba że z treści pytania wynika, że dotyczy ono innego stanu prawnego. Niniejsze opracowanie w pełni uwzględnia tę zasadę poprzez jednoczesne zamieszczenie odpowiedniej uwagi pod pytaniem, które odnosi się do nieaktualnego stanu prawnego. Układ publikacji odwołuje się do pogrupowania tematów egzaminacyjnych na Działy i Rozdziały w uchwale nr 3/IV/2009, co ułatwia zaplanowanie nauki, przy czym XVII
Wstęp Analiza podatkowa z Działu II zostanie z uwagi na jej przekrojowy i podsumowujący charakter wydana osobno. Ze względu na objętość opracowania, książkę podzielono na trzy tomy. Mamy nadzieję, że nasza publikacja spotka się z przychylnym i życzliwym przyjęciem z Państwa strony, służąc jako materiał pomocniczy podczas przygotowań do egzaminu na doradcę podatkowego oraz, stanowiąc inspirację do refleksji i samodzielnej analizy prezentowanych pytań otwartych. Zdając sobie sprawę z eksperymentalnego co do formy charakteru niniejszego opracowania, pozostaniemy wdzięczni za wszystkie uwagi, pozwalające lepiej zrealizować jego cele w kolejnym wydaniu. Należy również podkreślić, że w związku z szerokim zakresem przedmiotowym egzaminu oraz przytoczoną powyżej formą opracowania, praca niniejsza nie powinna być traktowana tylko i wyłącznie jako opracowanie służące kandydatom na doradców podatkowych. Może być ona również z powodzeniem wykorzystana podczas przygotowań do egzaminów na inspektora kontroli skarbowej lub na usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych. Informacje praktyczne Egzamin na doradcę podatkowego jest sprawdzianem teoretycznego i praktycznego przygotowania kandydatów na doradców podatkowych i składa się z dwóch części: pisemnej oraz ustnej. Część ustna egzaminu, która jest przedmiotem niniejszego opracowania, polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania otwarte zamieszczone w wylosowanym zestawie pytań. Każdy z zestawów składa się z 10 pytań (dla biegłych rewidentów zestaw składa się z 8 pytań, dla inspektorów kontroli skarbowej z 7 pytań, notariuszy z 9 pytań, dla adwokatów z 6 pytań, a dla radców prawnych z 5 pytań). Po wylosowaniu zestawu pytań zdający ma możliwość przygotowania się do odpowiedzi w czasie nie dłuższym niż 15 minut. Zdający przed rozpoczęciem egzaminu powinien sprawdzić kompletność zestawu i w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości niezwłocznie powiadomić o tym fakcie Przewodniczącego Składu Egzaminacyjnego. Osoba sprawująca nadzór nad prawidłowym przebiegiem egzaminu może wykluczyć z egzaminu osobę, która w jego trakcie korzystała z cudzej pomocy, posługiwała się niedozwolonymi materiałami pomocniczymi, pomagała pozostałym uczestnikom egzaminu lub w inny sposób zakłócała jego przebieg. Usunięcie z sali jest równoznaczne z niezdaniem egzaminu, co odnotowane jest w protokole z przebiegu egzaminu przez Sekretarza Składu Egzaminacyjnego. Skład Egzaminacyjny ocenia odrębnie odpowiedź na każde pytanie, przyznając ilość punktów wyrażoną pełną liczbą w skali od 0 do 6 punktów za każdą odpowiedź. Punkty sumuje się łącznie za wszystkie pytania. Część ustną egzaminu uważa się za zdaną, jeżeli zdający uzyskał co najmniej 70% maksymalnej liczby punktów, co oznacza, że do zaliczenia części ustnej egzaminu z wynikiem pozytywnym konieczne jest uzyskanie co najmniej 42 punktów na 60 możliwych. W przypadku negatywnego wyniku części ustnej, egzamin może być powtarzany. Jednakże termin ponownego egzaminu może być wyznaczony nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy od dnia egzaminu, którego wynik był negatywny. Przy czym powtarzać XVIII
Wstęp część ustną egzaminu można jedynie w terminie roku kalendarzowego od dnia złożenia z wynikiem pozytywnym części pisemnej. Natomiast, w przypadku pozytywnego wyniku części ustnej egzamin na doradcę podatkowego uważa się za złożony z wynikiem pozytywnym, czego Autorzy serdecznie Czytelnikom życzą. Autorzy XIX