Konceptualizacja i definiowanie SYLABUS A. Informacje ogólne studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj przedmiotu Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć Założenia i cele przedmiotu Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Wydział Historyczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii i Kognitywistyki Studia pierwszego stopnia Ogólnoakademicki Stacjonarne Podstawowy Semiotyka kognitywna 15 (wykład), 15 (ćwiczenia) Podstawowe problemy kognitywistyki dotyczą mechanizmów nabywania pojęć i konceptualizacji. Podstawowym narzędziem nadawania pojęciom postaci intersubiektywnej i ich komunikowania jest język. Głównym celem zajęć jest charakterystyka typowych procedur tworzenia pojęć i definiowania oraz ich rezultatów wyrażonych w języku. Omawiane są podstawowe sposoby konceptualizacji oraz rodzajów pojęć. Przekazywana jest podstawowa wiedza na temat definiowania i błędów definicji. Omawiana jest procedura eksplikacji. Studenci są aktywnymi uczestnikami wykładu (zadają pytania, oczekiwane są ich komentarze i przykłady do wykładanego materiału). Ćwiczenia prowadzą do pogłębienia i usprawnienia w praktycznym wykorzystaniu wiedzy z zakresu konceptualizacji i definiowania. Student zdobywa wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne analizując przykłady definicji przede wszystkim z lektury tekstów publikowanych w społecznych środkach przekazu. Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę. Przedmiot podlega zaliczeniu po I semestrze. Ocena jest wypadkową oceny z pisemnego kolokwium (70%) i aktywności (30%). Liczba dopuszczalnych nieobecności: zgodnie z regulaminem studiów. Odpracowanie nieobecności na zajęciach możliwe na podstawie pracy pisemnej zgodnej z treścią zajęć, na których student był nieobecny. Wymiar godzin na przygotowanie tej pracy zgodny z wymiarem czasu nieobecności. Efekty kształcenia WIEDZA 1. Zna mechanizmy nabywania pojęć oraz sposoby konceptualizacji. Zna rodzaje pojęć oraz metody eksplikacji. (W) 2. Posiada wiedzę na temat sposobów definiowania, definicji i jej rodzajów, zasad poprawnego definiowania oraz typowych błędów popełnianych w definiowaniu. (W) Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia K_W10, K_W13 K_W13, K_W15
UMIEJĘTNOŚCI 3. Potrafi rozróżniać podstawowe mechanizmy nabywania pojęć. Potrafi rozróżnić sposoby konceptualizacji oraz rodzaje pojęć. (Ćw.) 4. Potrafi poprawnie definiować. Potrafi rozróżniać i stosować podstawowe rodzaje definicji. Rozpoznaje typowe błędy definiowania oraz potrafi je korygować (Ćw.) 5. Potrafi analizować proste teksty ze względu na ich poprawność logiczną. Posiada podstawowe umiejętności w zakresie eksplikacji. (Ćw.) KOMPETENCJE SPOŁECZNE 6. Uświadamia sobie rolę procedur definiowania w poznawaniu i kształtowaniu relacji społecznych. Dostrzega potrzebę usprawniania umiejętności poprawnego definiowania oraz rolę definiowania jako sposobu rozwiązywania problemu nieostrości nazw. Rozumie potrzebę umiejętności eksplikacji w dyskursie społecznym. (W, Ćw.) 7. Uświadamia sobie potrzebę krytycznej oceny poprawności pojęciowania i definiowania oraz eksplikacji jako warunków efektywnej i niekonfliktowej aktywności społecznej. (W, Ćw.) K_U08, K_U09 K_U08, K_U09 K_U06, K_U08, K_U09 K_K07 K_ K07 Punkty ECTS 3 Bilans nakładu pracy studenta Wskaźniki ilościowe Udział w wykładach 15 Udział w ćwiczeniach 15 Udział w konsultacjach 10 Przygotowanie do zajęć 15 Lektura tekstów 20 Przygotowanie do kolokwium zaliczeniowego 15 Nakład pracy studenta związany z Liczba zajęciami: godzin wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela Punkty ECTS 40 1 O charakterze praktycznym 50 2 Data opracowania: Koordynator przedmiotu: Prof. zw. dr hab. Kazimierz Trzęsicki
B. Informacje szczegółowe Nazwa przedmiotu Konceptulizacja i definiowanie Wydział Historyczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii Rok studiów/semestr Liczba godzin 15 wykład Liczba punktów ECTS 1 Prowadzący Kazimierz Trzęsicki Treści merytoryczne przedmiotu Nabywanie pojęć. Metody konceptualizacji. Rodzaje pojęć. Definiowanie. Błędy w definiowaniu. Eksplikacja. Efekty kształcenia wraz ze Student po wysłuchaniu wykładów ma ukształtowane sposobem ich weryfikacji pojęcie pojęcia oraz rozumie mechanizmy konceptualizacji. Zna metody definiowania, rozróżnia podstawowe błędy w definiowaniu. Rozumie procedurę eksplikacji. Sposobem weryfikacji jest sprawdzanie obecności na wykładach oraz udział w dyskusji. Forma i warunki zaliczenia Podstawą zaliczenia jest zaliczenie wykładów. Podstawą oceny jest aktywność. Wykaz literatury podstawowej Trzęsicki K., Semiotyka i logika dla kognitywistów, Białystok 2016 Wykaz literatury uzupełniającej 1. Nowak Stefan: Metodologia badań społecznych, PWN 1985 2. Pawłowski Tadeusz: Pojęcia i metody współczesnej humanistyki, Ossolineum 1977 3. Ajdukiewicz Kazimierz: Język i poznanie, PWN 1985 4. Pelc Jerzy: Myśli o języku humanistyki. Język współczesnej humanistyki, PTS 2000 5. Bronk Andrzej: Metoda naukowa, Nauka 1 (2006), 47-64 6. Walentukiewicz Wiesław: Definicje deiktyczne a pojęcia. Badania z progranicza filozofii jezyka i psychologii kognitywnej, Katowice 2011 Kazimierz Trzęsicki podpis osoby składającej sylabus
C. Informacje szczegółowe Nazwa przedmiotu Konceptualizacja i definiowanie Wydział Historyczno-Socjologiczny Rok studiów/semestr Liczba godzin oraz forma 15 - ćwiczenia Liczba punktów ECTS 2 Prowadzący dr hab. Dariusz Surowik Treści merytoryczne przedmiotu 1. Podstawowe metody konceptualizacji. 2. Ekstensjonalna i intensjonalnea charakterystyka zakresów nazw. 3. Podział logiczny i partycja. 4. Podstawowe rodzaje pojęć. 5. Podstawowe rodzajów definicji. 6. Identyfikowanie błędów definiowania. 7. Przeprowadzanie procedury eksplikacji (analizy znaczeń). Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Student potrafi rozróżniać podstawowe mechanizmy konceptualizacji, podstawowe rodzaje pojęć i metody eksplikacji (analizy znaczeń). Potrafi dokonać ekstensjonalnej i intensjonalnej charakterystyki zakresów nazw. Potrafi przeprowadzić podział logiczny i partycję. Rozróżnia i stosuje podstawowe rodzaje definicji. Potrafi rozpoznać typowe błędy definiowania oraz potrafi je korygować. Posiada podstawowe umiejętność w zakresie eksplikacji. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia: kolokwium; Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej ocena aktywności w trakcie zajęć. Ocena jest wypadkową oceny z pisemnego kolokwium (70%) i aktywności (30%). Liczba dopuszczalnych nieobecności: zgodnie z regulaminem studiów. Odpracowanie nieobecności na zajęciach możliwe na podstawie pracy pisemnej zgodnej z treścią zajęć, na których student był nieobecny. Wymiar godzin na przygotowanie tej pracy zgodny z wymiarem czasu nieobecności. Literatura podstawowa: 1. Trzęsicki, K.: Semiotyka i logika dla kognitywistów, Białystok 2016 (rozdział 2). Literatura uzupełniająca: 2. Ajdukiewicz, K.: Logika pragmatyczna, PWN, Warszawa 1965. 3. Hołówka, T.: Kultura logiczna w przykładach, PWN, Warszawa 2005. 4. Marciszewski, W.: Logika z retorycznego punktu widzenia, Biblioteka Myśli Semiotycznej, t. 13, Zakład Semiotyki Logicznej UW, Warszawa 1991. 5. Sternberg, R.: Psychologia poznawcza, WSiP, Warszawa 2001.
dr hab. Dariusz Surowik podpis osoby składającej sylabus