RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 207395 (21) Numer zgłoszenia: 370252 (22) Data zgłoszenia: 19.12.2002 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 19.12.2002, PCT/IT02/000812 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: 10.07.2003, WO03/055984 (13) B1 (51) Int.Cl. C12N 1/20 (2006.01) A61K 35/74 (2006.01) A61K 31/56 (2006.01) A61K 31/34 (2006.01) A61K 31/685 (2006.01) (54) Szczep bakterii Streptococcus thermophilus, zawierająca go kompozycja oraz jego zastosowanie (30) Pierwszeństwo: 21.12.2001, IT, RM2001A000763 (73) Uprawniony z patentu: ACTIAL FARMACEUTICA LDA., Funchal (Madeira), PT (43) Zgłoszenie ogłoszono: 16.05.2005 BUP 10/05 (72) Twórca(y) wynalazku: CLAUDIO DE SIMONE, Ardea, IT (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.12.2010 WUP 12/10 (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Witek Rafał WITEK TWARDOWSKA ŚNIEŻKO KANCELARIA RZECZNIKÓW PATENTOWYCH Spółka Partnerska PL 207395 B1
2 PL 207 395 B1 Opis wynalazku Niniejszy wynalazek dotyczy czystego biologicznie szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur i komórkowych DSMZ - Deutsche DSM 14667. Niniejszy wynalazek dotyczy również kompozycji jadalnych, leków i produktów weterynaryjnych zawierających wspomniany szczep CD8 jako główny składnik aktywny (lub jako jeden ze składników aktywnych) i zastosowania wspomnianego szczepu do otrzymywania jadalnych kompozycji, leków i produktów weterynaryjnych do zapobiegania/leczenia różnorodnych sygnałów ostrzegających i zapowiadających potencjalnie patologiczne stany lub oczywiste patologie. W odniesieniu do zastosowania jadalnych kompozycji i leków według wynalazku u ludzi, ich zapobiegawcze, lub, właściwie, lecznicze działanie wykazano głównie wobec pewnych chorób wątroby, takich jak otłuszczona wątroba (stłuszczenie wątroby), w szczególności niealkoholowe otłuszczenie wątroby, i encefalopatia wątrobowa, wobec pewnych chorób wewnątrzwydzielniczych i metabolicznych, takich jak nadmierne stężenie insuliny we krwi, insulinooporność i otyłość, jak również wobec stanów patologicznych dzieci, takich jak, autyzm, zaburzenia uwagi (ADD) i zaburzenia uwagi/ zaburzenia nadaktywności (ADHD). W przypadku zwierząt, produkty weterynaryjne znajdują użyteczne zastosowania w leczeniu patologii wątrobowych i chorobach wewnątrzwydzielniczych i metabolicznych. W skrócie, pozostała część niniejszego opisu odnosi się wyłącznie do zapobiegania/leczenia otłuszczonej wątroby (stłuszczenia wątroby) i niealkoholowego otłuszczenia wątroby, również w aspekcie skuteczności wobec tych patologii szczególnie korzystnej, zapobiegawczej i leczniczej aktywności kompozycji jadalnych i leków według niniejszego wynalazku. Otłuszczona wątroba (lub stłuszczenie wątroby) zdefiniowane jest jako nadmierne nagromadzenie lipidów w hepatocytach. Terminem nadmierne nagromadzenie" określa się skupienie lipidów przewyższające normalny poziom 5% masy wątroby. W przypadku makropęcherzykowatości wątroby, duże krople triglicerydów powodują zwiększenie rozmiarów komórek wątrobowych, wypierając ich jądra ku obszarom peryferyjnym komórki, jak ma to miejsce w adypocytach. W mikropęcherzykowatości wątroby, małe kropelki triglicerydów ulegają nagromadzeniu w komórkach wątrobowych, pozostawiając jądro w położeniu centralnym, przy czym hepatocyty przybierają postać piany. Otłuszczenie wątroby, zwyczajowo powodujące ograniczony przyrost aminotransferaz w surowicy (mniejszy niż 4-krotny wobec górnego poziomu normy), jest w sposób jednoznaczny identyfikowane przy zastosowaniu technik obrazowania, takich jak ultrasonografia i tomografia komputerowa. Niealkoholowe stłuszczenie wątroby (nazywane często niealkoholowym, tłuszczowym zapaleniem wątroby NASH) jest objawem klinicznym otłuszczenia, któremu towarzyszy zapalenie wątroby. Diagnoza dokonywana jest poprzez biopsję wątroby po jednoznacznym wykluczeniu innych przyczyn związanych z chorobami wątroby (na przykład, zapaleniem wątroby wirusem B i wirusem C) i z nadużywaniem alkoholu (>20 g/dzień). Po wykluczeniu tego typu nadużycia, powinny zostać rozważone następujące czynniki etiologiczne: Odchylenia dietetyczne Leki Choroby metaboliczne otyłość, odżywianie całkowicie pozajelitowe, szybka utrata masy ciała estrogeny, kortykosteroidy, amiodaron abetalipoproteinemia, hipobetalipoproteinemia, choroba Wilson'a, choroba Weber-Cristian'a lipodystrofia kończyn Zmiany chirurgiczne układu żołądkowo-jelitowego przepływ omijający czczokrętniczy, rozległa resekcja jelita cienkiego, operacja chirurgiczna żołądka Nie jest znana żadna specyficzna przyczyna niealkoholowego otłuszczenia wątroby. W przeszłości, typowy pacjent dotknięty tą patologią opisywany był jako kobieta, cierpiąca na otyłość i nadmiar cukru we krwi, który mógł być spowodowany cukrzycą. Ponadto, pacjent mógł wykazywać nadmiar triglicerydów we krwi i cierpieć na chorobę wieńcową, zaburzenia tarczycy lub nadciśnienie. Ostatnio doniesiono, że pacjenci dotknięci niealkoholowym otłuszczeniem wątroby nie zawsze odpowiadają temu opisowi. Badaniami objęto pacjentów zarówno płci męskiej, jak i żeńskiej, nie wykazujących nadwagi, nie posiadających cukrzycy, ani nadmiaru triglicerydów we krwi. Inna grupa pacjentów,
PL 207 395 B1 3 u których stwierdzono niealkoholowe otłuszczenie wątroby obejmowała dzieci między 9 a 16 rokiem życia. Większość z nich wykazywała nadwagę, lecz jedynie dwójka z trzydziestu cierpiała na cukrzycę. Nie istnieje żaden test krwi umożliwiający pewne zdiagnozowanie otłuszczenia i niealkoholowego otłuszczenia wątroby. Wzrost poziomu aminotransferaz (transaminazy asparaginianowej AST i transaminazy alaninowej ALT), który może również nie wystąpić, jest jedynym biochemicznym wskaźnikiem, jednak pojawia się on powszechnie w przypadkach obu patologii. Wykazano wartości biochemicznie na normalnym poziomie u chorobliwie otyłych osobników, których wycinki wątrobowe wskazywały na postępującą chorobę wątroby. Jednakże, stosunek AST/ALT może być użyteczny do odróżnienia niealkoholowego otłuszczenia wątroby od alkoholowego otłuszczenia wątroby, patologii, w której głębokie anatomiczno-patologiczne zmiany wątroby mogą być wywołane nadużywaniem alkoholu (etanolu). W przypadku alkoholowego otłuszczenia, stosunek AST/ALT jest zazwyczaj wyższy niż 2, natomiast w otłuszczeniu niealkoholowym poziom ALT jest wyższy niż AST. Obecnie, nie znane jest żadne specyficzne leczenie niealkoholowego otłuszczenia wątroby, które spotkało by się z ogólną aprobatą. Oczywiście, pacjentom otyłym, cukrzykom i posiadającym podwyższony poziom triglicerydów we krwi doradza się utratę wagi i kontrolę cukrzycy poprzez przyjmowanie niskokalorycznej i niskotłuszczowej diety, jak również pobieranie insuliny lub leków obniżających poziom cukru we krwi. Wyczerpująca praca przeglądowa na temat patogenezy, aspektów klinicznych, diagnozowania i leczenia NASH została opublikowana przez Sheth S.G. i wsp., Non- -alcoholic steatohepatitis, Ann.Intern.Med. 1997, 127-137, artykuł ten włączono tytułem referencji do niniejszego opisu. Brak skutecznej i powszechnie zaakceptowanej metody leczenia stanowi czynnik ryzyka, ponieważ, podczas gdy otłuszczenie niezapalne jest stanem niezłośliwym, u od 10 do 50% pacjentów dotkniętych niealkoholowym otłuszczeniem wątroby rozwija się zwłóknienie postępujące, które może z kolei przerodzić się w zmiany zwyrodnieniowe i marskość wątroby, jedenastą, najczęściej występującą przyczynę śmierci na Zachodzie, na przykład, w Stanach Zjednoczonych. W związku z tym, istnieje potrzeba dysponowania skutecznymi środkami zapobiegawczymi/leczniczymi. Zatem, celem niniejszego wynalazku jest udostępnienie takich środków. Zgodnie z wynalazkiem, wspomniane środki obejmują nowy, biologicznie czysty szczep Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8), zdeponowany 4 grudnia 2001 r. w kolekcji DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, pod numerem przyjęcia No. DSM 14667. Wynalazek dotyczy ponadto kompozycji, zawierających wspomniany wyżej szczep Streptococcus jako główny składnik aktywny, które mogą mieć postać i wykazywać aktywność produktów jadalnych lub dodatków dietetycznych, lub właściwą aktywność medyczną, lub aktywność produktów weterynaryjnych i wykazują działanie wspomagające lub zapobiegające, lub też właściwe terapeutyczne działanie, zależnie od danego podmiotu, wobec którego są zastosowane. Wynalazek obejmuje również zastosowanie wspomnianego wyżej szczepu do otrzymywania kompozycji, odpowiednich do zapobiegania/leczenia wcześniej wymienionych chorób wątroby, wewnątrzwydzielniczych i metabolicznych, lub autyzmu i ADD lub ADHD. Dotyczy również sposobu zapobiegania/leczenia, opartego na podawaniu, korzystnie drogą ustną, wspomnianych powyżej kompozycji. Mimo że interpretacja mechanizmów, przy pomocy których nowy szczep Streptococcus CD8 wywiera zapobiegawcze/lecznicze działanie nie jest konieczna do zrozumienia i praktycznego zastosowania niniejszego wynalazku, można postulować, że postęp niezłośliwego i niealkoholowego otłuszczenia wątroby (NASH) ulega inhibicji w wyniku indukowanych przez Streptococcus sygnałów zapalnych cytokin, poprzez udoskonalenie działania bariery nabłonka i dzięki inhibicji przemieszczania innych bakterii z jelita. Mechanizmy te nie wykluczają się wzajemnie i, prawdopodobnie, nowy szczep Streptococcus obdarzony jest wieloma aktywnościami. Kompozycje o składzie bazującym na bakteriach kwasu mlekowego, wywierające efekt ochronny na jelito są dobrze znane, lecz brak informacji na temat kompozycji, które mogłyby obniżyć lub przeciwdziałać niezłośliwemu otłuszczeniu wątroby lub niealkoholowemu otłuszczeniu wątroby. Kompozycje według wynalazku, zawierające zapobiegawczo lub leczniczo skuteczną ilość Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) mogą być otrzymane jako kompozycje jadalne lub dodatki dietetyczne, jako leki lub produkty weterynaryjne, w których wspomniane bakterie Streptococ-
4 PL 207 395 B1 cus są jedynym aktywnym składnikiem lub są one wymieszane z jednym lub większą ilością innych, aktywnych składników i/albo jedną lub większą ilością farmakologicznie dopuszczalnych zaróbek. Wybór zaróbek i najodpowiedniejszej metody formulacji pod kątem danego celu działania kompozycji leży w zakresie specjalistów w dziedzinie technologii żywności lub farmacji. Szczególnie korzystna kompozycja zawiera szczep wspomnianych bakterii Streptococcus thermophilus CD8 i szczep Lactobacillus brevis CD2. Ostatni, został zdeponowany w kolekcji DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, pod numerem przyjęcia No. DSM 11988. Wspomniana powyżej kompozycja może ponadto zawierać szczep wybrany z grupy obejmującej Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium longum, Bifidobacterium bifidum, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus casei, Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus acidophilus lub ich mieszaniny. Wspomniana kompozycja może ponadto zawierać przynajmniej jeden z następujących czynników: witaminę E, cholinę, kwas ursodezoksycholinowy, klofibrat, tyglitazon, gemfibrozyl, betainę, N-acetylocysteinę, rozyglitazon, zasadowe aminokwasy, L-karnitynę lub pochodne niskoalkanylowe L-karnityny lub ich dopuszczalne farmakologicznie sole. Korzystne niskoalkanylowe L-karnityny są acetylo-, propionylo- i izowalerylo-l-karnityną. Farmakologicznie dopuszczalne sole L-karnityny są fumaranami i winianami, natomiast farmakologicznie dopuszczalne sole alkanylo-l-karnityn są chlorkami, fumaranami i galaktaranami. Przedmiotem wynalazku jest zastosowanie szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667 do otrzymywania jadalnych kompozycji do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności. Kolejnym przedmiotem wynalazku jest zastosowanie szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche DSM 14667 do otrzymywania leku podawanego doustnie lub dojelitowo, do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności. Przedmiotem wynalazku jest również zastosowanie szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche DSM 14667 do otrzymywania produktu weterynaryjnego do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii i otyłości. Przedmiotem wynalazku jest ponadto zastosowanie mieszaniny szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych o numerze dostępu DSM 14667 oraz szczepu Lactobacillus brevis CD2, zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 11988 do otrzymywania kompozycji jadalnych do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności. Kolejnym przedmiotem wynalazku jest zastosowanie mieszaniny szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych o numerze dostępu DSM 14667 oraz szczepu Lactobacillus brevis CD2, zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 11988 do otrzymywania leku podawanego ustnie lub jelitowo do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności. Przedmiotem wynalazku jest również zastosowanie mieszaniny szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych
PL 207 395 B1 5 o numerze dostępu DSM 14667 oraz szczepu Lactobacillus brevis CD2, zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 11988 do otrzymywania produktu weterynaryjnego do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii i otyłości. Kompozycje odpowiednie do podawania ustnego mają postać pojedynczej dawki, na przykład tabletek, kapsułek i pakietów lub formę proszku i granulatu, lub też, alternatywnie, formę zawiesin i emulsji. Tabletki i kapsułki mogą zawierać substancje wiążące, natłuszczające, stabilizujące, barwiące, rozdzielające itp. Tabletki mogą być pokrywane otoczkami za pomocą dobrze znanych technik. Kompozycje płynne mogą mieć formę wodną lub postać zawiesiny oleistej, na przykład, w jadalnych olejach, lub mogą być przygotowane zgodnie z wymaganiami użytkownika, poprzez rozpuszczenie lub zawieszenie preparatu w postaci proszku lub granulatu w wodzie lub innych, odpowiednich rozpuszczalnikach. Wspomniane kompozycje płynne mogą zawierać czynniki tworzące zawiesinę, środki emulgujące, środki konserwujące itp. Korzystnie, w przypadku różnych, opisanych powyżej, postaci dawek, zawierają one ilość Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8), umożliwiającą, zgodne z przepisem dawkowania, przyjmowanie od 50 do 3 600 miliardów bakterii danego szczepu dziennie. Kolejnym przedmiotem wynalazku jest sposób zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności, obejmujący podawanie indywidualnie dostosowanej, skutecznej ilości kompozycji jadalnej lub leku zawierającego szczep Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowany 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych o numerze dostępu DSM 14667. Korzystnie, sposób według wynalazku charakteryzuje się tym, że kompozycja jadalna lub lek zawiera dodatkowo szczep Lactobacillus brevis (CD2), zdeponowany w kolekcji kultur komórkowych o numerze dostępu DSM 11988. Korzystnie, zgodnie ze sposobem według wynalazku kompozycja jadalna lub lek zawiera dodatkowo szczep wybrany z grupy obejmującej Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium longum, Bifidobacterium bifidum, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus casei, Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus acidophilus lub ich mieszaniny. Korzystnie, zgodnie ze sposobem według wynalazku dzienna, skuteczna ilość kompozycji jadalnej lub leku obejmuje 50-3600 miliardów bakterii szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8), zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche DSM 14667. Poniżej opisano badania kliniczne, którymi objęto pacjentów cierpiących na niealkoholowe otłuszczenie wątroby. w celu stwierdzenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby musiano wykluczyć infekcję wirusem zapalenia wątroby C (tj. zastosowano przeciwciała wobec wirusowego zapalenia wątroby C) i infekcję wirusem zapalenia wątroby B (antygeny powierzchniowe zapalenia wątroby B). Poziom ceruloplazminy i α-1-antytrypsyny jest zazwyczaj normalny u pacjentów cierpiących na niealkoholowe otłuszczenie wątroby. Badanie parametrów autoimmunologicznych surowicy (przeciwciała przeciwmitochondrialne, przeciwciała przeciwjądrowe, przeciwciała przeciwgładkomięśniowe i przeciwciała przeciwwątrobowe/nerkowe) dało wynik negatywny u pacjentów dotkniętych niealkoholowym otłuszczeniem wątroby, za wyjątkiem kilku pacjentów, posiadających niskie miano przeciwciało wyniku pozytywnym (w zakresie od 1:40 do 1:320). Badania kliniczne 1 W badaniach wzięło udział dwudziestu czterech pacjentów (dziesięciu mężczyzn i czternaście kobiet;o średniej wieku 49±12 lat), u których stwierdzono stan niealkoholowego otłuszczenia wątroby, na podstawie testów zgodności surowicy, których wyniki wykazały podwyższone wartości transaminazy alaninowej. Wszyscy pacjenci otrzymywali, dziennie, 1800 miliardów bakterii Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) w postaci wysuszonego przez zamrażanie granulatu.
6 PL 207 395 B1 Podczas trwania badań i po 3 miesiącach terapii określano parametry biochemiczne surowicy, dokonywano pomiarów wagi ciała i określano profil lipidowy. Dwunastu z dwudziestu czterech pacjentów (50%) cechowało się otyłością (>20% nadwagi względem wagi wzorcowej). Jedenastu pacjentów stosowało doustnie leki hipoglikemiczne i/lub insulinę lub posiadali niską ilość glukozy >160 mg/dl. Średnie wartości poziomu fosfatazy alkalicznej (fosf.alkal.), transaminazy alaninowej (ALT) i transpeptydazy gamma-glutamylowej (GGT) po 3 miesiącach terapii uległy znacznemu obniżeniu względem wartości wyjściowych, określonych w momencie rozpoczęcia przyjmowania preparatu (T<0.01), co przedstawiono w poniższej tabeli, w której wartości wyrażono w lu/l. Wartości normalne Przed podaniem Po podaniu fosf. alkal. 98-275 322±83 214±44 ALT 0-42 96±21 38±12 GGT 11-50 72±23 41±16 Nie wykryto żadnych zmian w poziomie triglicerydów, cholesterolu i masy ciała. z danych zawartych w tabeli wynika, że leczenie niealkoholowego otłuszczenia wątroby poprzez podawanie Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) prowadzi do znacznej poprawy poziomu fosfatazy alkalicznej, ALT i GGT, enzymów w surowicy, wskaźnikowych dla funkcji wątroby, takich jak cytoliza i cholestaza. Badania kliniczne 2 W badaniach uczestniczyło pięciu pacjentów: dwóch mężczyzn i trzy kobiety, charakteryzujących się podwyższonym poziomem transaminazy asparaginianowej (AST) i transaminazy alaninowej (ALT), u których wyniki biopsji wątroby wykazały stan niealkoholowego otłuszczenia wątroby, rozwiniętego w ciągu sześciu miesięcy poprzedzających rozpoczęcie badań. Pacjenci nie wykazywali objawów innych chronicznych schorzeń wątroby i nie przyjmowali leków powodujących obniżenie poziomu triglicerydów. Przez cztery miesiące, każdy z pacjentów otrzymywał 1800 miliardów bakterii dziennie, należących do następujących gatunków: - Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) - Lactobacillus brevis (CD2) - Bifidobacterium infantis - Lactobacillus plantarum - Lactobacillus casei - Lactobacillus bulgaricus - Lactobacillus acidophilus Każdy gram kompozycji zawierał: - Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) - 150 miliardów - Lactobacillus brevis (CD2) - 10 miliardów - Bifidobacterium infantis - 100 miliardów - Lactobacillus plantarum - 10 miliardów - Lactobacillus casei - 10 miliardów - Lactobacillus bulgaricus - 30 miliardów - Lactobacillus acidophilus - 30 miliardów Poziom AST i ALT w surowicy mierzony był na początku eksperymentu i w 16 tygodniu badań. Badania przeprowadzono w całości na pięciu pacjentach, nie odnotowano żądnych efektów ubocznych. Wyniki badań przedstawiono w poniższej tabeli, rezultaty wyrażono w IU/l Wartość normalna Przed podaniem Po podaniu AST 0-40 109±23 45±19 ALT 0-42 114±29 48±18 Podczas badań nie odnotowano żadnych zmian w profilu lipidowym (cholesterolemia, triglicerydy), co potwierdza specyficzność działania wspomnianej kompozycji, zawierającej Streptococcus
PL 207 395 B1 7 thermophilus ssp. salivarius (CD8) w połączeniu z innymi bakteriami kwasu mlekowego. Kompozycję sformułowano w taki sposób, by wykazać właściwości Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) w kombinacji z przeciwzapalnymi właściwościami innych bakterii kwasu mlekowego (na przykład Lactobacillus brevis CD2, patrz, międzynarodowe zgłoszenie patentowe WO 99/42568). Zastrzeżenia patentowe 1. Czysty biologicznie szczep Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowany und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667. 2. Kompozycja, znamienna tym, że zawiera szczep Streptococcus thermophilus ssp. salivarius. 3. Kompozycja według zastrz. 2, znamienna tym, że zawiera dodatkowo szczep Lactobacillus brevis CD2, zdeponowany 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 11988. 4. Kompozycja według zastrz. 3, znamienna tym, że zawiera dodatkowo szczep wybrany z grupy obejmującej Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium longum, Bifidobacterium bifidum, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus casei, Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus acidophilus lub ich mieszaniny. 5. Kompozycja według zastrz. od 2 do 4, znamienna tym, że zawiera dodatkowo przynajmniej jeden z następujących składników: witaminę E, cholinę, kwas ursodezoksycholinowy, klofibrat, tyglitazon, gemfibrozyl, betainę, N-acetylocysteinę, rozyglitazon, zasadowe aminokwasy, L-karnitynę lub nisko alkanylową L-karnitynę lub ich dopuszczalne farmakologicznie sole. 6. Zastosowanie szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667 do otrzymywania jadalnych kompozycji do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności. 7. Zastosowanie szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667 do otrzymywania leku podawanego doustnie lub dojelitowo, do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności. 8. Zastosowanie szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667 do otrzymywania produktu weterynaryjnego do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii i otyłości. 9. Zastosowanie mieszaniny szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667 oraz szczepu Lactobacillus brevis CD2, zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych o numerze dostępu DSM 11988 do otrzymywania kompozycji jadalnych do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności. 10. Zastosowanie mieszaniny szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667 oraz szczepu Lactobacillus brevis CD2, zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych o numerze dostępu DSM 11988 do otrzymywania leku podawanego ustnie lub jelitowo do zapobiega-
8 PL 207 395 B1 nia/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności. 11. Zastosowanie mieszaniny szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667 oraz szczepu Lactobacillus brevis CD2, zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych o numerze dostępu DSM 11988 do otrzymywania produktu weterynaryjnego do zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii i otyłości. 12. Zastosowanie według zastrz. od 9 do 11, znamienne tym, że mieszanina zawiera dodatkowo szczepy Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium longum, Bifidobacterium bifidum, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus casei, Lactobacillus ulgaricus, Lactobacillus acidophilus lub ich mieszaniny. 13. Zastosowanie według zastrz. 6, 7, 9, 10, znamienne tym, że podanie pacjentowi kompozycji jadalnej lub leku umożliwia dostarczenie mu od 50 do 3600 miliardów bakterii szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667. 14. Sposób zapobiegania/leczenia niealkoholowego otłuszczenia wątroby, otłuszczonej wątroby, encefalopatii wątroby, insulinooporności, hiperinsulinemii, otyłości, autyzmu, zakłóceń uwagi i zakłóceń uwagi/nadaktywności, obejmujący podawanie indywidualnie dostosowanej, skutecznej ilości kompozycji jadalnej lub leku zawierającego szczep Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8) zdeponowany und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 14667. 15. Sposób według zastrz. 14, znamienny tym, że kompozycja jadalna lub lek zawiera dodatkowo szczep Lactobacillus brevis (CD2), zdeponowany w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH, Braunschweig, Niemcy, o numerze dostępu DSM 11988. 16. Sposób według zastrz. 15, znamienny tym, że kompozycja jadalna lub lek zawiera dodatkowo szczep wybrany z grupy obejmującej Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium longum, Bifidobacterium bifidum, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus casei, Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus acidophilus lub ich mieszaniny. 17. Sposób według zastrz. od 14 do 16, znamienny tym, że dzienna, skuteczna ilość kompozycji jadalnej lub leku obejmuje 50-3600 miliardów bakterii szczepu Streptococcus thermophilus ssp. salivarius (CD8), zdeponowanego 4 grudnia 2001 r. w kolekcji kultur komórkowych DSMZ - Deutsche DSM 14667. Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.