Ró ż ne óblicża kóntynentu afrykan skiegó Autorka: Hanna Habera Krótki opis ćwiczenia: Podczas zajęć uczniowie i uczennice dowiedzą się, co oznacza stereotypowe postrzeganie Afryki. Sformułują własne opinie na temat kontynentu afrykańskiego w oparciu o wybrane materiały fotograficzne, które przedstawiają jeden z krajów afrykańskich (Kenię) z różnych perspektyw. Zagadnienia: Przełamywanie stereotypowego postrzegania krajów Globalnego Południa i Globalnej Północy. Czas trwania: 30 minut Cele ćwiczenia: Po wykonaniu ćwiczenia: wyjaśnisz, na czym polega stereotypowe postrzeganie Afryki wskażesz, co jest potrzebne, aby zmienić stereotypowe myślenie o Afryce. Związek z podstawą programową: Cele kształcenia: I.5. Rozumienie zróżnicowania przyrodniczego, społeczno-gospodarczego i kulturowego świata. III.9. Przełamywanie stereotypów i kształtowanie postawy szacunku, zrozumienia, akceptacji i poszanowania innych kultur, przy jednoczesnym zachowaniu poczucia wartości dziedzictwa kulturowego własnego narodu i własnej tożsamości. Treści nauczania: XV.8. Klasa: VIII szkoły podstawowej Środki dydaktyczne i materiały: karty pracy zał. 1-5 opisy fotografii wraz z pytaniami zał. 6 zdania podsumowujące zał. 7 materiał dla nauczyciela zał. 8. Przebieg ćwiczenia: 1. Podziel uczniów i uczennice na 5 grup i rozdaj (losowo) karty pracy (zał. 1-5). Zadaniem każdej z grup jest: a) opisanie wybranej fotografii poprzez określenie:
kontynentu, na którym wykonano zdjęcie państwa, z którego pochodzi zdjęcie miasta, które przedstawia fotografia b) uzasadnienie swojego wyboru - minimum 2 zdania. (5 min) 2. Poproś grupy o prezentację wyników swojej pracy tj. zdjęć wraz z ich opisami. (6 min) Zwróć szczególną uwagę na uzasadnienia wyborów, które podają uczniowie. Zadbaj o to, aby w podanych uzasadnieniach klasa zwróciła uwagę na określenia związane ze stereotypowym myśleniem o Afryce (np. kojarzenie Afryki wyłącznie z nędzą, zacofaniem, stagnacją i postrzeganie kontynentu jako jednego państwa). 3. Rozdaj poszczególnym grupom rzeczywisty opis fotografii wraz z pytaniami (zał. nr 6). Poproś o zapoznanie się z opisem, przedyskutowanie w grupach odpowiedzi na pytania oraz krótką prezentację wyników dyskusji. (6 minut) 4. Zapytaj uczniów, czym ich zdaniem jest stereotyp. Poproś o dyskusję w parach. Następnie wylosowana para wyjaśnia pojęcie, a pozostałe pary dodają swoje przemyślenia. Jeśli zachodzi taka potrzeba, uzupełnij wypowiedzi uczniów. (3 min) 5. Poprowadź burzę mózgów i zbierz odpowiedzi na pytanie: Co jest potrzebne, aby zmienić stereotypowe postrzeganie Afryki? Zapisz odpowiedzi na tablicy. Jeżeli będzie taka potrzeba, uzupełnij wypowiedzi uczniów (np. prezentowanie zróżnicowanego obrazu danego kraju afrykańskiego; podkreślanie, że nie ma jednej Afryki, tylko 54 kraje). (5 min) 6. Rozdaj uczniom i uczennicom kartki ze zdaniami podsumowującymi (zał. nr 7) i poproś o ich uzupełnienie. Wylosuj osoby do prezentacji swojego zdania. (3 min) 7. Praca domowa poproś uczniów o wykonanie jednego z dwóch zaproponowanych zadań: przygotuj informację na temat Etiopii afrykańskiego kraju, którego gospodarka w ostatnich latach rozwija się najszybciej w skali świata napisz list do osoby, która myśli stereotypowo o Afryce użyj w nim argumentów wykorzystanych na lekcji oraz znalezionych w Internecie. (2 min)
Załącznik nr 1 Fot.1 Kontynent... Państwo... Miasto... Uzasadnienie:
Załącznik nr 2 Fot.2 Kontynent... Państwo... Miasto... Uzasadnienie:
Załącznik nr 3 Fot.3 Kontynent... Państwo... Miasto... Uzasadnienie:
Załącznik nr 4 Fot. 4 Kontynent... Państwo... Miasto... Uzasadnienie:
Załącznik nr 5 Fot.5 Kontynent... Państwo... Miasto... Uzasadnienie:
Załącznik nr 6 Opisy fotografii wraz z pytaniami Fot.1 Centrum Nairobi stolicy Kenii. Miasto ma 3,5 miliona mieszkańców. Jest położone na wysokości 1700 m n.p.m., u podnóża gór Aberdare i źródeł rzeki Athi. To jedno z największych miast Afryki Wschodniej, założone w 1899 roku przez Brytyjczyków. Jest jedną z czterech głównych siedzib ONZ na świecie. Fot.1 Źródło: Opracowanie własne Co było zaskakujące w rzeczywistym opisie zdjęcia? Jak zmieniło się moje postrzeganie miasta, kraju, kontynentu przedstawionego na fotografii? Fot. 2 Widok z tarasu na dachu Międzynarodowego Centrum Konferencyjnego Kenyatta, które znajduje się w centrum stolicy Kenii Nairobi. Można stąd podziwiać przepiękną panoramę miasta, a w oddali masyw wulkaniczny Kenia (5199 m n.p.m.) Fot. 2 Źródło: Opracowanie własne Co było zaskakujące w rzeczywistym opisie zdjęcia? Jak zmieniło się moje postrzeganie miasta, kraju, kontynentu przedstawionego na fotografii? Fot. 3 Dzielnica slumsów Mathare w stolicy Kenii Nairobi. Miasto ma 3,5 miliona mieszkańców, a w stołecznych slumsach (Kibera i Mathare) żyje około 40% całej populacji. Fot. 3 Źródło: Opracowanie własne Co było zaskakujące w rzeczywistym opisie zdjęcia? Jak zmieniło się moje postrzeganie miasta, kraju, kontynentu przedstawionego na fotografii?
Fot. 4 Centrum Warszawy stolicy Polski. Warszawa ma 1,8 miliona mieszkańców. To największe miasto w Polsce, położone nad rzeką Wisłą. Jest ważnym ośrodkiem kulturalnym, naukowym, politycznym i gospodarczym. Fot. 4 Źródło: https://pixabay.com/pl/warszawa-skyline-cityscape-996626/ Co było zaskakujące w rzeczywistym opisie zdjęcia? Jak zmieniło się moje postrzeganie miasta, kraju, kontynentu przedstawionego na fotografii? Fot. 5 Dzielnica Warszawy Stara Praga, znaczna część jej zabudowy pochodzi z początku XX wieku. Ulica Brzeska jest przykładem budownictwa dawnej Pragi z XIX i XX wieku. Źródło: http://culture.pl/pl/artykul/detalycznie-i-z-faszonem-sprawdz-czy-kumasz-warszawska-gware Krzysztof Miller / Agencja Gazeta Co było zaskakujące w rzeczywistym opisie zdjęcia? Jak zmieniło się moje postrzeganie miasta, kraju, kontynentu przedstawionego na fotografii?
Załącznik nr 7 Uzupełnij zdanie: Na dzisiejszej lekcji nauczyłem/nauczyłam się, że.... Załącznik nr 8 Stereotyp (z greckiego stereós stanowiący bryłę, stężały + typos odbicie, obraz) funkcjonujący w świadomości społeczeństwa uproszczony, skrótowy i zabarwiony wartościująco obraz rzeczywistości, odnoszący się do grup społecznych, osób, sytuacji, instytucji, utrwalony wielokrotnym powtarzaniem. Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska