Wstęp Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1996r. Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami), zobowiązuje placówki oświatowe do przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia (Art., pnt14). Młody człowiek powinien być wyposażony w wiedzę ogólną, wiedzę o sobie, dobre kwalifikacje zawodowe oraz umiejętności, dzięki którym poradzi sobie w dorosłym życiu. Do kluczowych umiejętności, jakie należy ukształtować w młodym pokoleniu, zaliczamy: organizowanie, ocenianie i planowanie własnego uczenia się; skuteczne komunikowanie się; efektywne współdziałanie w zespole; rozwiązywanie problemów w sposób twórczy; korzystanie z nowoczesnych źródeł gromadzenia i przetwarzania informacji; porozumiewanie się w kilku językach; wysłuchiwanie innych, branie pod uwagę ich punktu widzenia; radzenie sobie z nietypowością i złożonością problemów; łączenie i porządkowanie wiedzy. Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów szkół (Dz.U. z 2001 r., Nr 10 poz. 96) wprowadzające funkcjonowanie wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, realizowanego we współpracy z poradniami psychologicznopedagogicznymi stwarza możliwość przygotowania młodzieży do radzenia sobie w życiu dorosłym, a w tym pomocy uczniom w dokonaniu świadomych i trafnych wyborów dotyczących dalszego kierunku kształcenia i zawodu. Wewnątrzszkolny system doradztwa - jest to ogół działań podejmowanych szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomi i kierunku kształcenia. System powinien określać: role i zadania nauczycieli w ramach rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań, oczekiwane efekty i metody pracy, (opr. A. Łukaszewicz)
Założenia WSDZ: 1. Klasa 1 : Poznawanie siebie. 2. Klasa 2 : Poznawanie zawodów. Podejmowanie wstępnych decyzji. Indywidualna praca z uczniami, którzy mogą mieć problemy z wyborem szkoły i zawodu. 3. Klasa 3 : Informacja edukacyjna i zawodowa. Konfrontacja samooceny z wymogami szkół i zawodów decyzje. Cele główne: 1. Przygotowanie uczniów gimnazjum do planowania samorozwoju i dalszej edukacji. 2. Przygotowanie uczniów gimnazjum do świadomych oraz trafnych decyzji związanych z dalszym kształceniem i wyborem zawodu. Zadania Rady Pedagogicznej: 1. Utworzenie i zapewnienie ciągłości działania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zgodnie ze statutem szkoły. 2. Określenie priorytetów dotyczących orientacji i informacji zawodowej w ramach programu wychowawczego szkoły na każdy rok nauki. 3. Realizacja działań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej, zawartych w programie wychowawczym szkoły.
Zadania w pracy z uczniami: 1. Wdrażanie uczniów do samopoznania oraz dokonywania autoanalizy (również pod kątem podjęcia decyzji zawodowych). 2. Wzmacnianie poczucia wartości, wiary w siebie, samoakceptacji. 3. Wyrabianie szacunku dla samego siebie, rówieśników i innych ludzi w tym także pracy swojej i innych. 4. Kształtowanie właściwych postaw społecznych, relacji i zachowań w życiu codziennym. 5. Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji, dyskusji i zachowań asertywnych. 6. Budowanie, wzmacnianie poczucia odpowiedzialności. 7. Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, współdziałania w grupie. 8. Wdrażanie uczniów do pozytywnej autoprezentacji. 9. Wdrażanie uczniów do planowania własnego rozwoju. 10. Wdrażanie uczniów do korzystania z nowoczesnych środków przekazu informacji. 11. Wyrabianie krytycyzmu wobec mediów. 12. Poznanie zasad przygotowania dokumentów osobowych, (list motywacyjny, CV, podanie). 13. Dostarczanie wiedzy o możliwych drogach zdobycia wybranego zawodu.
Treści programowe do realizacji na godzinach wychowawczych z uwzględnieniem poziomów kształcenia: Wychowawca zobowiązany jest do realizacji przynajmniej czterech tematów w ciągu roku szkolnego (w jednej klasie) z niżej podanych propozycji lub innych zgodnych z celami i założeniami WSDZ oraz przynajmniej jednego spotkania z rodzicami. propozycje Klasa I: 1. Prawa i obowiązki ucznia, regulamin oceniania zachowania. 2. My-klasa zajęcia integracyjne. 3. Obraz siebie moje słabe i mocne strony. 4. Moje emocje i ja jak rozpoznać własne emocje i radzić sobie z nimi. 5. Jestem wyjątkowy próba samoakceptacji. 6. Moje sukcesy, (nasze sukcesy- jako klasy). 7. Typy temperamentu. 8. Moje zainteresowania (również w kontekście różnych zawodów). 9. Moje zdolności, talenty (również w kontekście różnych zawodów). 10. Moje umiejętności (również w kontekście różnych zawodów). 11. Jak nawiązać kontakt z innymi zajęcia interpersonalne. 12. Trening asertwności. 13. Po co się uczyć? motywacja. 14. Po co się uczyć? techniki pomocne w uczeniu się. 15. Dorastanie trudne pytania?
propozycje Klasa II: 1. Trening rozwijający umiejętność samodzielnego działania 2. Aktywność ważnym elementem własnego rozwoju autoanaliza. 3. Ja za 5 lat planujemy swój rozwój. 4. Prezentujemy swoje hobby zasady dobrej prezentacji. 5. Jak nawiązać kontakt z innymi zajęcia interpersonalne. 6. Grupa i jednostka efektywne współdziałanie. 7. Zasady dobrej dyskusji. 8. Co to znaczy być odpowiedzialnym? 9. Trening asertwności. 10. Trening twórczości. 11. Po co się uczyć? motywacja. 12. Po co się uczyć? techniki pomocne w uczeniu się. 13. Mój wymarzony zawód. 14. Charakteryzujemy zawód naszych rodziców. 15. Dorastanie trudne pytania?
propozycje Klasa III: 1. Jak dobrze się zaprezentować? 2. Ja za 10 lat planujemy swój rozwój. 3. Moje zainteresowania w kontekście różnych zawodów. 4. Moje zdolności, talenty w kontekście różnych zawodów. 5. Moje umiejętności w kontekście różnych zawodów. 6. Mój stan zdrowia w kontekście różnych zawodów. 7. Moja sprawność psychomotoryczna czynniki psychologiczne kształtujące umiejętności prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. 8. Trening asertwności. 9. Etapy podejmowania decyzji. 10. Po co się uczyć? techniki pomocne w uczeniu się. 11. Po co się uczyć? typy uczenia się. 12. System kształcenia ponadgimnazjalnego. 13. Sieć szkół ponadgimnazjalnych w gminie i powiecie. 14. Ogólne zasady rekrutacji. 15. Dorastanie trudne pytania?
Inne przedsięwzięcia: inne przedsięwzięciaw stosunku do uczniów: Analiza dokumentów uczniowskich Stała obserwacja postępów w nauce i interwencji w przypadku zagrożeń Indywidualne rozmowy doradcze Stały kontakt z instytucjami, organizacjami wspierającymi WSDZ Organizacja spotkań z przedstawicielami rożnych zawodów, Udział w dniach otwartych różnych szkół oraz Targach Edukacji W trudnych przypadkach kierowanie do specjalistów Wycieczki do miejsc pracy rodziców Gablota informacyjna Organizowanie spotkań z pracownikami PPP oraz przedstawicielami innych szkół. utworzenie SzOK udział uczniów w konkursach, olimpiadach przedmiotowych oferta zajęć pozalekcyjnych wyjazdy na wycieczki, biwaki udział w życiu kulturalnym imprezy szkolne
inne przedsięwzięciaw stosunku do rodziców: stały kontakt z rodzicami indywidualne rozmowy z rodzicami, pedagogizacja rodziców: System kształcenia po reformie edukacji Umiejętności kluczowe uczniów Kształcenie ustawiczne warunkiem rozwoju Jak mówić, żeby dzieci słuchały Zawody preferowane w powiecie Dzieci dyslektyczne, nadpobudliwe organizacja spotkań z doradcą zawodowym, pracownikami PPP, przedstawicielami innych szkół utworzenie SzOK Gablota informacyjna Inne przedsięwzięciaw stosunku do nauczycieli/wychowawców: współpraca z PPP i innymi osobami, instytucjami, organizacjami wspierającymi działanie WSDZ pomoc doradcy zawodowego - pedagoga w doborze scenariuszy zajęć na lekcje wychowawcze i spotkania z rodzicami organizacja spotkań utworzenie SzOK szkolenia Gablota informacyjna
Przewidywane osiągnięcia uczniów: uczeńpowinien znać: prawa i obowiązki ucznia; swoje słabe i mocne strony; techniki pomocne w uczeniu się; techniki pomocne w nawiązaniu skutecznego kontaktu z innymi; potencjalne skutki nietrafnego wyboru drogi kształcenia i zawodu; zasady przygotowania dokumentów osobowych, (list motywacyjny, CV, podanie); system kształcenia ponadgimnazjalnego; możliwe drogi zdobycia wybranego zawodu; sieć szkół ponadgimnazjalnych w gminie i w powiecie. uczeńpowinien umieć: korzystać z różnych źródeł informacji; przygotować dokumenty osobowe, (list motywacyjny, CV, podanie); zaprezentować własne możliwości i osiągnięcia; szanować siebie i innych oraz pracę swoją i innych; sporządzić krótkoterminowy plan własnego rozwoju; podjąć świadomą i trafną decyzję edukacyjną; uczeńpowinien rozumieć: w jakim celu się kształci istotę planowania własnej edukacji i własnego rozwoju osobowego; konieczność dalszego permanentnego zdobywania wiedzy i doskonalenia własnej osobowości