1. 2. Płaca Uczeń zna: pojęcie płacy, a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości rodzaje płacy (minimalna, netto, brutto), systemy płacy (czasowy, akordowy, premiowy), funkcje płacy (dochodowa, motywacyjna), formy wynagradzania (ryczałtowa, prowizyjna, akordowa, czasowa, czasowo-premiowa, czasowoprowizyjna). Uczeń potrafi: ii. b) Umiejętności odróżnić poszczególne formy wynagradzania od siebie, obliczyć koszt płacy i płacę netto. b. 2. Metoda i forma pracy Pogadanka, praca z podręcznikiem, wykład c. 3. Środki dydaktyczne Podręcznik: Z. Makieła, T. Rachwał, Podstawy Przedsiębiorczości. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym, Nowa Era, Warszawa 2005. d. 4. Przebieg lekcji i. a) Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie listy obecności. 2. Przypomnienie wiadomości zdobytych na poprzedniej lekcji. ii. b) Faza realizacyjna 1. Na podstawie podręcznika uczniowie podają definicję płacy. Korzystając z innych źródeł podają rodzaje płacy (załącznik 1). 2. Nauczyciel podaje uczniom stopy obowiązkowych składek społecznych i zdrowotnych w Polsce (załącznik 2).
3. Uczniowie rozwiązują zadanie 1 z karty pracy ucznia (załącznik 4). Obliczają przykładową płacę pracownika. 4. Na podstawie podręcznika i przy pomocy nauczyciela uczniowie podają istniejące systemy płacy, jej funkcje i formy wynagradzania (załącznik 3). iii. c) Faza podsumowująca 1. Podsumowanie wiadomości zdobytych na lekcji. 2. Nauczyciel dyktuje uczniom zadanie domowe. e. 5. Bibliografia Z. Makieła, T. Rachwał, Podstawy Przedsiębiorczości. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym, Nowa Era, Warszawa 2005. załącznik 1 załącznik 2 f. 6. Załączniki i. a) Notatki dla nauczyciela Płaca cykliczne wynagrodzenie wypłacane pracownikowi związanemu z pracodawcą umową o pracę. Rozróżniamy następujące płace: minimalna w Polsce wynosi obecnie 820 zł brutto i jest ustalana przez Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Socjalnej jako procent od średniej płacy w sferze budżetowej, netto wynagrodzenie po potrąceniu wszelkich podatków i składek, brutto wynagrodzenie przed potrąceniem wszelkich składek i podatków. Stopy obowiązkowych składek społecznych i zdrowotnych w Polsce Składki Rodzaj składki społecznej pracownik pracodawca 1 Emerytalna* 9,76 9,76 2 Rentowa* 6,50 6,50 2 Chorobowa 2,45 4 Zdrowotna 8,75 5 Wypadkowa 1,93 6 Fundusz Pracy 2,45 7 FG Ś P 0,15 RAZEM 27,46 20,79 * Składka emerytalna wynosi 19,52%, a składka rentowa 13%. Są one płacone po połowie przez pracownika i pracodawcę. załącznik 3 a. Systemy płacy: czasowy uzależnia wysokość zarobków pracodawcy od ilości przepracowanych godzin i indywidualnej stawki zaszeregowania,
akordowy uzależnia wysokość zarobków pracownika od wielkości wykonanej produkcji, premiowy dodaje premię motywującą pracownika do lepszych efektów pracy (płaca jest od nich jest uzależniona). b. Funkcje płacy: funkcja dochodowa polega na zaspokajaniu potrzeb życiowych pracownika i członków jego gospodarstwa domowego, funkcja motywacyjna polega na umotywowaniu pracownika do lepszej i wydajniejszej pracy. Powoduje wzrost aktywności, konkurencyjności i jakości pracy. c. Formy wynagradzania: Załącznik 4 Zadanie 1 ryczałtowa w postaci płacy umownej, stałej lub zmiennej, prowizyjna do płacy podstawowej dodany jest dodatek procentowy w zależności od efektów pracy, akordowa płaca zależna od ilości lub wartości wykonanej produkcji, czasowa płaca uzależniona od liczby przepracowanych godzin i stawki zaszeregowania, czasowo-premiowa połączenie płacy umownej za czas pracy z premią uznaniowomotywacyjną, czasowo-prowizyjna połączenie płacy umownej za czas pracy z udziałem w części zysków firmy. ii. b) Karta pracy ucznia Wiedząc, że pensja brutto pracownika wynosi 2000 złotych, dokonaj obliczeń i uzupełnij dane: Pracownik: składka emerytalna: zł składka rentowa: zł składka chorobowa: zł Koszt składek: zł Pensja po odliczeniach składek: zł Podatek (19%) obliczony w przybliżeniu: Zryczałtowany koszt uzyskania przychodu ~ zł /miesiąc ( zł zł (składka zdrowotnej) i zł (kwota wolna)= ostatecznie zł) Składka zdrowotna: zł (w tym zł odliczane od podatku) Pensja netto: zł
Pracodawca: składka emerytalna: zł składka rentowa: zł składka wypadkowa: zł fundusz pracy: zł fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych: zł Koszt pracodawcy: zł Całkowity koszt płacy = zł iii. c) Rozwiązanie zadań z karty pracy ucznia Pracownik: składka emerytalna 195,20 zł składka rentowa 130,00 zł składka chorobowa 49,00 zł Koszt składek: 374,20 zł Pensja po odliczeniach składek : 1625,80 zł Podatek (19%) obliczony w przybliżeniu: Zryczałtowany koszt uzyskania przychodu ~ 96 zł/miesiąc (290,66 zł 155 zł (składka zdrowotnej) i 44,17 (kwota wolna)= ostatecznie 91,49 zł) Składka zdrowotna: 175 zł (w tym 155 zł odliczane od podatku) Pensja netto 1514,31 zł Pracodawca: składka emerytalna 195,20 zł składka rentowa 130,00 zł składka wypadkowa 38,60 zł fundusz pracy 49,00 zł fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych 3,00 zł Koszt pracodawcy: 415,80 zł Całkowity koszt płacy = 2415,80 zł iv. d) Zadanie domowe Oblicz płacę prezydenta miasta, burmistrza, wójta, w miejscowości, w której mieszkasz. Dane
otrzymasz w odpowiednim urzędzie miasta lub gminy. 45 minut brak g. 7. Czas trwania lekcji h. 8. Uwagi do scenariusza