PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z ETYKI W KLASACH III VII W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W SOBÓTCE W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 Podstawa prawna: Rozporządzenie MEN z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 843). Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.) Statut szkoły. Nauczyciel: Alicja Kamińska Program nauczania etyki dla uczniów klas 1-3. Chcemy być lepsi program nauczania etyki w klasach I III szkoły podstawowej. Program dopuszczony do użytku szkolnego przez MENiS pod numerem DKW 4014-65/00, autor Marek Gorczyk Program nauczania przedmiotu: Anna Ziemska, Łukasz Malinowski Kompleksowy program nauczania etyki na II,III i IV poziomie edukacyjnym Ludzkie ścieżki Ogólne zasady współpracy z uczniami: Zasady oceniania Ocenie podlega zakres wiedzy, jak również nabywanie określonych umiejętności. Uczeń nie jest oceniany ze względu na rodzaj zajmowanej postawy ani za przekonania i poglądy religijne czy moralne. Zapowiadanie prac pisemnych Uczeń jest powiadamiany z wyprzedzeniem tygodniowym o terminie i zakresie sprawdzianów wiadomości. Ocenianie i omawianie sprawdzianów, prac pisemnych i odpowiedzi ustnych Prace uczniów są oceniane i omawiane. Przy ocenianiu prac kontrolnych i sprawdzianów obowiązuje następująca zasada: 1
Ocena % poprawnych odpowiedzi celujący bardzo dobry 100 + wiedza wykraczająca poza program Nauczania w danej klasie 91-100 dobry 76-90 dostateczny 51-75 dopuszczający 31-50 niedostateczny 0-30 Sprawdziany są przeprowadzane przynajmniej raz w semestrze. Zasady poprawy prac Uczeń na własną prośbę może poprawić każdą ocenę ze sprawdzianu lub kartkówki tylko raz, w formie adekwatnej do ww., nie później niż tydzień po otrzymaniu oceny. Ocena, którą uczeń poprawiał, nie zostaje anulowana, pozostaje w historii oceniania. Nieprzygotowania Uczeń ma prawo dwa razy w roku szkolnym (raz w semestrze) być nieprzygotowanym do zajęć (brak zeszytu, brak pracy domowej, nieprzygotowanie do odpowiedzi ustnej). Fakt ten winien zgłosić nauczycielowi prowadzącemu przed rozpoczęciem lekcji. Oznaczone jest to symbolem np. w dzienniku elektronicznym. Dłuższe nieobecności Uczeń ma obowiązek przy dłuższej nieobecności (powyżej dwóch tygodni) skontaktować się z nauczycielem i uzgodnić sposób zaliczania bieżącego materiału. Sposoby komunikowania o osiągnięciach Uczeń powiadamiany jest o swoich ocenach na bieżąco (zaraz po ich uzyskaniu) ustnie przez nauczyciela. Sprawdziany oceniane są najpóźniej tydzień po ich przeprowadzeniu. Jawność oceny Oceny są dostępne do wglądu w e-dzienniku. Prace zastępcze Jeżeli uczeń nie wykonał zleconej pracy z uzasadnionych powodów lub uzyskał ocenę niedostateczną, a chce ją poprawić, może to uczynić, wykonując pracę zastępczą zleconą przez nauczyciela. SPOSÓB WYSTAWIANIA OCENY OKRESOWEJ I ROCZNEJ 1. Podsumowanie okresowe i roczne osiągnięć ucznia jest możliwe dzięki prowadzeniu dokumentacji: 2
- prowadzonej obserwacji nauczyciela - ocen cząstkowych w dzienniku elektronicznym, 2. Ocena klasyfikacyjna okresowa i roczna jest oceną cyfrową w skali 1-6. 3. Roczna ocena zapisana jest na świadectwie szkolnym oraz w arkuszu ocen. 4. Przy wystawianiu oceny rocznej bierze się pod uwagę I i II okres roku szkolnego. 5. Oceny klasyfikacyjne okresowe i roczne zatwierdza rada pedagogiczna. Przy wystawianiu oceny semestralnej czy rocznej uwzględnia się: - prowadzenie zeszytu przedmiotowego, - zapamiętanie określonych informacji i wiadomości z realizowanego programu ze szczególnym uwzględnieniem wymagań określonych w podstawie programowej na tym etapie edukacyjnym, - nauczenie się fragmentów teorii, stanowisk etycznych zawartych w tym programie; umiejętność ich porządkowania, - wiedzę o określonych filozofach lub postaciach z zakresu etyki i znajomość ich poglądów uwzględnionych w programie - rozumienie ważnych terminów i pojęć etycznych; umiejętność ich zastosowania do rozwiązywania problemów; umiejętność zilustrowania problemów moralnych i sposobów ich rozumienia określonymi przykładami, - samodzielność, oryginalność i spójność myślenia. 6. Formy sprawdzania wiedzy i umiejętności (za co uczeń może otrzymać ocenę): - wypowiedź ustna, - wypowiedź pisemna, - przygotowanie materiałów do lekcji, - przygotowanie argumentów do dyskusji, - prowadzenie zeszytu, - praca domowa np. przygotowanie wypowiedzi, dialogu, narysowaniu komiksu, - sprawdzian - karta pracy, - prezentacja, - praca dodatkowa - udział w dyskusji z poprawnym argumentowaniem swojego stanowiska 3
Zawieranie kontraktów W przypadkach uzasadnionych zawierane są z uczniem kontrakty. Zasady oceniania uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce. Dostosowanie prac pisemnych i ustnych do możliwości ucznia Jeśli praca jest pisana w klasie, np. sprawdzian, uczeń taki ma prawo do wydłużenia czasu, indywidualnego wyjaśnienia mu poleceń, głośnego ich odczytania przez nauczyciela. Jeśli pisanie sprawia mu problem, stosuje się w miarę możliwości test wyboru bez pytań otwartych. Kryteria oceniania Przy ocenie prac pisemnych u uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce nie uwzględnia się popełnionych błędów ortograficznych, ale zgodność pracy z tematem, argumentację, samodzielność i wysiłek włożony w jej wykonanie. Formy wypowiedzi W zależności od rodzaju trudności opieramy się na ocenie za wypowiedzi ustne albo pisemne. Plan pomocy i wspomagania ucznia z niedostateczną oceną semestralną na II sem. z danego przedmiotu Ustalenie indywidualnie zakresu materiału do zaliczenia i czasu na jego opanowanie, podpisanie kontraktu, konsultacje z nauczycielem, prace zastępcze. Wymagania na poszczególne oceny szkolne. celującą samodzielne przygotowanie prezentacji/projektu, wzorowe prowadzenie zeszytu, aktywny udział we wszystkich lekcjach, posługiwanie się ze zrozumieniem elementarnymi pojęciami z zakresu etyki, systematyczne przygotowanie do lekcji, podejmowanie zadań dodatkowych, samodzielne inicjowanie pewnych działań, jak na przykład zaproponowanie i opracowanie tematu związanego z omawianym zagadnieniem. bardzo dobrą systematyczne przygotowanie do lekcji, czynny udział w zajęciach/dyskusjach, posługiwanie się ze zrozumieniem elementarnymi pojęciami z zakresu etyki/filozofii, wzorowe prowadzenie zeszytu, odrobione prace domowe, dobrą systematyczne przygotowanie do lekcji, częsty udział w dyskusjach, rozumienie elementarnych pojęć z zakresu etyki/filozofii, dobrze prowadzony zeszyt, odrobione prace domowe, dostateczną rozumienie omawianych zagadnień, sporadyczny udział w dyskusjach, prowadzenie zeszytu, dopuszczającą bierny udział w lekcjach, prowadzenie zeszytu, niedostateczną niespełnienie powyższych warunków. 4
Wymagania edukacyjne. WYMAGANIA PROGRAMOWE DLA KLASY III Uczeń: - rozumie, co oznacza bycie dobrym kolegą/koleżanką, dobrym synem/córką, uczniem/uczennicą; zna zasady koleżeństwa i stara się stosować je w praktyce; podaje przykłady z własnego doświadczenia, - określa swoje mocne i słabe strony, przedstawia propozycje doskonalenia swoich relacji z bliskimi, a także z kolegami, nauczycielami i innymi dorosłymi, podaje przykłady z własnego doświadczenia, - określa reguły panujące w zespole klasowym, przedstawia propozycje bezkonfliktowego współdziałania w grupie, - charakteryzuje dobrego przyjaciela, dzieli się refleksjami na temat przyjaźni i wynikających z niej zobowiązań, - prezentuje właściwą postawę wobec gości, zna wagę przyjacielskiego gestu, jakim jest prezent wyraz sympatii i przywiązania a nie siły pieniądza, - dostrzega różnice w kolorze skóry, stroju, obyczajach; akceptuje różnice rasowe i kulturowe; znajduje podobieństwa, ocenia wagę różnic i podobieństw; z szacunkiem odnosi się do innych, - ocenia postawę bohaterów baśni, przedstawia własne propozycje pomocy potrzebującym, - rozumie wagę słów, które wypowiada, ma świadomość, że słowa mogą ranić i krzywdzić, - prezentuje właściwą postawę wobec osób podlegających osądowi, wskazuje trudności w formułowaniu sprawiedliwych ocen; z szacunkiem odnosi się do innych, - rozumie, że widoczna niepełnosprawność nie przeszkadza w przyjaźni i wzajemnych zrozumieniu, ukazuje bariery i trudności w życiu osób niepełnosprawnych i wskazuje sposoby ich pokonywania, podaje przykłady sytuacji, w których może okazać pomoc, wie, jak pomóc potrzebującym, - wie, na czym polega trudna sytuacja bycia nowym, taktownie i z wyczuciem odnosi się do kolegów, wypracowuje sposoby zachowania wobec osób niepełnosprawnych, - wie o istnieniu ludzi niewidomych i słabowidzących, rozumie, że brak wzroku nie oznacza, że ktoś mniej wie, rozumie i czuje, - poszukuje odpowiedzi zawartej w temacie, poszukuje treści moralnej w utworach literackich, wypowiada się na temat problemu samotności i mądrości w wyborze życiowych celów, - wie, co sprawia, że czuje się szczęśliwy, wypowiada się na temat swoich uczuć i pragnień, - jest wrażliwy na smutek i przygnębienie innych, znajduje formy pomocy ludziom smutnym, dostrzega ważna rolę radosnej postawy w stosunku do spraw codziennych. 5
- jest otwarty na innych; szanuje bliskie osoby, dostrzega rolę drobnych serdecznych gestów w relacjach z innymi, - jest świadomy możliwości wyboru, dokonuje wyborów zgodnych z sumieniem i z obowiązującymi w społeczności regułami, - rozumie pojęcie własności; podaje przykłady naruszenia cudzej własności; wie, że nie wolno zabierać i niszczyć cudzych rzeczy, a pożyczone należy oddać w ustalonym terminie, - rozumie, dlaczego kłamstwo jest czymś niewłaściwym; podaje przykłady negatywnych skutków kłamania z własnego doświadczenia, ocenia bohaterów literackich mówiących nieprawdę, - zna pojęcie: oszustwo; rozumie, dlaczego oszukiwanie jest niewłaściwe, wie, że ściąganie jest oszustwem, - jest asertywny; wie, dlaczego powinien być posłuszny rodzicom i nauczycielom, nie ulega negatywnym wpływom rówieśników, - rozumie, dlaczego należy przestrzegać przepisów, jest odpowiedzialny za swoje bezpieczeństwo, WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY SZKOLNE DLA KLASY VI i VII I SEMESTR Na ocenę celujący Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania na ocenę bardzo dobrą, wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program dla danego poziomu edukacji. Na ocenę bardzo dobry Wie czym zajmuje się etyka Zna i rozumie związek filozofii z etyką Wie czym jest myślenie filozoficzne Wie skąd pochodzi nazwa filozofia i co oznacza Wymienia korzyści płynące z umiejętności filozofowania. Wyjaśnia pojęcie pytania filozoficznego. Podaje przykłady takich pytań Wymienia nazwiska słynnych filozofów. Wie czym jest zasada Rozumie pojęcie arche. Zna poglądy na zasadę Anaksymandra i Anaksymenesa Zna poglądy na zasadę Heraklita i Parmenidesa Wie kim był Sokrates Zna poglądy Sokratesa Zna i rozumie pojęcie dzielności. Wie czym jest dzielność etyczna Wymienia przykłady dzielności etycznej. Zna definicję sprawiedliwości Wie czym jest powinność etyczna i wymienia jej przykłady Wie czym jest ideał Wie czym są wartości i wymienia ich przykłady Potrafi stworzyć swoją hierarchię wartości 6
Wymienia źródła wartości Rozumie potrzebę wierności własnym ideałom i głoszonym poglądom Wymienia przykłady paradoksów. Wie czym jest paradoks Wie kim był Platon Zna i rozumie poglądy Platona (jaskinia i świat idei). Zna i rozumie pojęcie utopia Wymienia przykłady koncepcji szczęścia jako świata idealnego. Na ocenę dobry Wie czym zajmuje się etyka Zna i rozumie związek filozofii z etyką Wie skąd pochodzi nazwa filozofia i co oznacza Wyjaśnia pojęcie pytania filozoficznego. Podaje przykłady takich pytań Wymienia nazwiska słynnych filozofów. Rozumie pojęcie arche. Wymienia czym jest arche według Anaksymandra i Anaksymenesa, Heraklita i Parmenidesa. Wie kim był Sokrates Wie czym jest dzielność etyczna Wymienia przykłady dzielności etycznej. Zna definicję sprawiedliwości Wie czym jest ideał Wie czym są wartości i wymienia ich przykłady Potrafi stworzyć swoją hierarchię wartości Rozumie potrzebę wierności własnym ideałom i głoszonym poglądom. Wie czym jest paradoks Wie kim był Platon Zna poglądy Platona (jaskinia i świat idei). Zna pojęcie utopia Wymienia przykłady koncepcji szczęścia jako świata idealnego. Na ocenę dostateczny Uczeń potrafi zdefiniować poznane na lekcjach pojęcia etyczne Na ocenę dopuszczający- Wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności: - uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów, - czyta teksty źródłowe, - próbuje zadać pytanie dotyczące przeczytanego tekstu i odpowiedzieć na nie, - dokonuje samooceny, - próbuje wziąć udział w dyskusji, - zna pojęcia: - z pomocą nauczyciela próbuje podać najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu, - próbuje zaprezentować własne stanowisko, - z pomocą nauczyciela odpowiada na proste pytania Na ocenę niedostateczny Uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. II SEMESTR Na ocenę celujący 7
Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania na ocenę bardzo dobrą, wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program dla danego poziomu edukacji. Na ocenę bardzo dobry Definiuje pojęcie szczęścia Wymienia różne koncepcje dotyczące szczęścia Wymienia utwory z literatury traktujące o szczęściu Opisuje koncepcje szczęścia w literaturze. Przedstawia swoje poglądy na temat tego czym dla niego jest szczęście. Definiuje pojęcie przyjaźni Zna koncepcje przyjaźni Rozumie, że przyjaźń jest darem i powinnością etyczną. Zna koncepcję dwóch zagubionych połówek Wie czym jest miłość i wymienia jej rodzaje. Wymienia przykłady koncepcji szczęścia jako świata idealnego. Definiuje pojęcie mądrości. Zna definicję rozumu i funkcje jakie pełni. Definiuje pojęcia uzależnienie, profilaktyka Wymienia rodzaje uzależnień Zna rodzaje zagrożeń wynikających z cyfryzacji, potrafi je krótko scharakteryzować. Zna definicję losu. Wie czym jest przeznaczenie Zna definicję determinizmu Wie czym jest plan i dlaczego należy planować. Rozumie czym jest postanowienie i potrafi podać przykłady swoich postanowień Potrafi przedstawić swoje plany na przyszłość i je uzasadnić. Prezentuje swoje poglądy na temat autorytetów i je uzasadnia Dostrzega związek etyki z życiem codziennym Podaje przykłady takich związków Zna definicję wartości Wymienia wartości uniwersalne Wie czym są wartości trwałe i nietrwałe Wymienia korzyści płynące dla siebie i dla społeczeństwa z życia wartościami. Wie na czym polega globalizacja. Zna teorie przekazu międzypokoleniowego Rozumie wpływ globalizacji na zmiany w świecie wartości. Na ocenę dobry Definiuje pojęcie szczęścia Wymienia różne koncepcje dotyczące szczęścia Podaje minimum jeden przykład koncepcji szczęścia z literatury Przedstawia swoje poglądy na temat tego czym dla niego jest szczęście. Definiuje pojęcie przyjaźni Rozumie, że przyjaźń jest darem i powinnością etyczną. Wie czym jest miłość i wymienia jej rodzaje. Wymienia przykłady koncepcji szczęścia jako świata idealnego. Definiuje pojęcie mądrości. Zna definicję rozumu i funkcje jakie pełni. Definiuje pojęcia uzależnienie, profilaktyka Wymienia rodzaje uzależnień Zna rodzaje zagrożeń wynikających z cyfryzacji. Zna definicję losu. 8
Wie czym jest przeznaczenie Zna definicję determinizmu Wie czym jest plan. Podaje przykłady swoich postanowień Potrafi przedstawić swoje plany na przyszłość. Wie czym jest autorytet Wymienia przynajmniej jeden przykład autorytetu moralnego lub naukowego. Dostrzega związek etyki z życiem codziennym Zna definicję wartości Wymienia wartości uniwersalne Wymienia korzyści płynące dla siebie i dla społeczeństwa z życia wartościami. Wie na czym polega globalizacja. Rozumie wpływ globalizacji na zmiany w świecie wartości. Na ocenę dostateczny Uczeń potrafi zdefiniować poznane na lekcjach pojęcia etyczne Na ocenę dopuszczający Wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności: - uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów, - czyta teksty źródłowe, - próbuje zadać pytanie dotyczące przeczytanego tekstu i odpowiedzieć na nie, - dokonuje samooceny, - próbuje wziąć udział w dyskusji, - zna pojęcia: - z pomocą nauczyciela próbuje podać najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu, - próbuje zaprezentować własne stanowisko, - z pomocą nauczyciela odpowiada na proste pytania Na ocenę niedostateczny Uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. SPOSOBY INFORMOWANIA RODZICÓW I UCZNIÓW O OSIĄGNIĘCIACH UCZNIÓW W NAUCE. FORMY KONTAKTÓW Z RODZICAMI Rodzice uzyskują informacje na temat postępów ich dziecka poprzez: a) kontakt bezpośredni: - rozmowy indywidualne z nauczycielami w trakcie godzin konsultacji - w sytuacjach wyjątkowych rodzice proszeni są o przyjście do szkoły poza wcześniej ustalonym trybem. b) kontakt pośredni: - rozmowa telefoniczna - korespondencja listowna - zapisy w zeszycie przedmiotowym - zapisy w dzienniku elektronicznym 9
Przed każdym ogólnym zebraniem rodzic zobowiązany jest zapoznać się z bieżącymi ocenami dziecka w dzienniku elektronicznym. Dla rodziców, którzy nie mają dostępu do dziennika elektronicznego nauczyciel/wychowawca zobowiązany jest wydrukować bieżące oceny dziecka i przekazać na zebraniach ogólnych. Zapoznanie się z bieżącymi ocenami wszyscy rodzice potwierdzają podpisem na liście u wychowawcy podczas zebrania. 14 dni przed posiedzeniem rady klasyfikacyjnej okresowej i rocznej rodzice (opiekunowie) otrzymują pisemną informację w zeszycie uczniowskim - o proponowanych okresowych i rocznych ocenach klasyfikacyjnych z przedmiotu. TRYB I WARUNKI odwołania od oceny Uczeń lub jego rodzice mogą w terminie nie później niż 7 dni od dnia zakończenia zajęć dydaktyczno - wychowawczych, zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeżeli uznają, że roczna ( okresowa) ocena z przedmiotu ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny. Zastrzeżenia muszą być zgłoszone na piśmie i zawierać uzasadnienie złamania procedury ustalenia oceny. Dyrektor szkoły rozpatruje zastrzeżenia w ciągu 2 dni, podejmuje stosowną decyzję, o której informuje na piśmie rodziców ucznia. W przypadku stwierdzenia, że roczna lub okresowa została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, dyrektor powołuje komisję, która: - przeprowadza ustny sprawdzian wiadomości ucznia oraz ustala roczną lub okresową ocenę klasyfikacyjną z przedmiotu W skład komisji wchodzą w przypadku ustalenia oceny rocznej (okresowej ): - dyrektor szkoły - nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne - nauczyciel prowadzący takie same zajęcia edukacyjne lub pokrewne. Nauczyciel prowadzący dane zajęcia może być zwolniony z udziału w pracy komisji na własną prośbę lub w innych, szczególnie uzasadnionych przypadkach, wówczas dyrektor szkoły powołuje innego nauczyciela prowadzącego takie same zajęcia edukacyjne. Ustalona przez komisję roczna lub okresowa ocena klasyfikacyjna z przedmiotu jest ostateczna. 10
Z prac komisji sporządza się protokół zwierający w szczególności w przypadku rocznej (okresowej) oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych: - skład komisji, - termin sprawdzianu, - zadania (pytania) sprawdzające, - wynik sprawdzianu oraz ustaloną ocenę; Protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia. Opracowała Alicja Kamińska 4.09.2017 11