Nr 10 (357)/2017 06.03-10.03.2017 Tygodniowy Informator Ekonomiczny 2 Wydarzenia ubiegłego tygodnia 3 Ważne w tym tygodniu 4 Aktywność ekonomiczna ludności w IV kw. 2016 r. 7 Notowania i prognozy
WYDARZENIA UBIEGŁEGO TYGODNIA Główny Urząd Statystyczny opublikował drugi szacunek wzrostu PKB w IV kwartale 2016r. Według tych danych produktu krajowy brutto był wyższy o 2,7% w stosunku do analogicznego kwartału 2015r. liczba rejestracji nowych samochodów osobowych oraz dostawczych o DMC do 3,5 tony w lutym 2017r. Główny Urząd Statystyczny opublikował drugi szacunek wzrostu PKB w IV kwartale 2016r. Według tych danych produktu krajowy brutto był wyższy o 2,7% w stosunku do analogicznego kwartału 2015r. 43.080 luty 2016 +12,53% styczeń 2017 +2,72% Instytut Badań Rynku Motoryzacji Samar podał, że liczba rejestracji nowych samochodów osobowych oraz dostawczych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony wyniosła w lutym 2017r. 43.080 sztuk, czyli o 12,53% więcej niż rok wcześniej oraz o 2,72% więcej niż w styczniu bieżącego roku. Jak możemy wczytać w komunikacie: Luty był kolejnym, dwudziestym trzecim już, miesiącem nieprzerwanego wzrostu sprzedaży aut osobowych oraz dostawczych o DMC do 3,5t w porównaniu do analogicznego miesiąca poprzedniego roku. Biorąc pod uwagę liczbę rejestracji miniony miesiąc był najlepszym lutym, co najmniej od 2000 roku. Skumulowane dane za pierwsze dwa miesiące roku wskazują na wzrost sprzedaży o 14,79% w stosunku do analogicznych miesięcy roku ubiegłego. Tak dobre wyniki początku roku były możliwe dzięki dużej aktywności po stronie klienta instytucjonalnego. PMI 54,2 pkt Firma Markit poinformowała, że indeks PMI dla polskiego przemysłu zmniejszył się w lutym bieżącego roku do 54,2 pkt z 54,8 pkt odnotowanych w styczniu 2017r. Jak możemy przeczytać w komunikacie dołączonym do publikacji: Lutowy odczyt wskaźnika PMI (54,2) zasygnalizował znaczną poprawę warunków gospodarczych w polskim sektorze przemysłowym. Mimo iż zarejestrował nieco niższą wartość niż w grudniu (54,3) i styczniu (54,8), utrzymał się znacznie powyżej średniej z badań długoterminowych (50,4). W raporcie podkreślono także, że optymizm polskich producentów jest największy od 10 miesięcy. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie podała w komunikacie, że w 2016r. odnotowała 131,09 mln zł skonsolidowanego zysku netto przypisanego akcjonariuszom jednostki dominującej, wobec 121,48 mln zł zysku rok wcześniej. Unijny urząd statystyczny, Eurostat, podał że sprzedaż detaliczna wyrównana sezonowo w strefie euro spadła w styczniu br. o 0,1% w ujęciu mie- Tygodniowy Informator Ekonomiczny 2
sięcznym. W całej Unii Europejskiej handel detaliczny wzrósł o 0,1%. W ujęciu rocznym sprzedaż w strefie euro wzrosła o 1,2%, w całej UE sprzedaż wzrosła o 1,5%. USA w IV kw. PKB +1,9% kdk Departament Handlu USA podał, że wg II szacunku danych produkt krajowy brutto Stanów Zjednoczonych (w ujęciu zannualizowanym) wzrósł w IV kw. 2016r. o 1,9% kdk. Dane okazały się nieznacznie słabsze od oczekiwań, te bowiem ukształtowały się na poziomie 2,1%. W III kwartale 2016r. wzrost gospodarczy wyniósł 3,5%. Departament Handlu USA podał także, że dochody osobiste Amerykanów w styczniu 2017r. wzrosły w ujęciu miesięcznym o 63 mld USD, tj. o 0,4%. Indeks PMI dla sektora przemysłowego Stanów Zjednoczonych wyniósł w lutym 2017r. 54,2 pkt, wobec 55 pkt miesiąc wcześniej, poinformowała firma badawcza Markit. Średnia cena benzyny bezołowiowej PB95 w handlu detalicznym w ciągu ostatniego tygodnia lutego wzrosła o 3 grosze (do 4,73 zł/l) - wynika z analiz Polskiej Izby Paliw Płynnych. Średnia cena oleju napędowego w tym okresie wzrosła także o 3 grosze (4,60 zł/l), natomiast gazu LPG o 2 grosze (2,24 zł/l). PB95 4,73 zł +0,03 zł ON 4,60 zł/l +0,03 zł LPG 2,24 zł/l +0,02 zł WAŻNE W TYM TYGODNIU W nadchodzącym tygodniu poznamy wiele ciekawych danych dotyczących stanu polskiej gospodarki. We wtorek rozpocznie się dwudniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej, które oczywiście zostanie zwieńczone podjęciem decyzji odnośnie wysokości stóp procentowych w Polsce. Choć decyzja niewątpliwie ważna to raczej nie wzbudza większych emocji na rynku, panuje bowiem przekonanie, że poziom stóp pozostanie niezmieniony. Narodowy Bank Polski opublikuje dane o wysokości aktywów rezerwowych w drugim miesiącu obecnego roku. W styczniu odnotowano pierwsze od sierpnia 2016r. zmniejszenie rezerw walutowych w ujęciu miesięcznym, jednakże nadal jesteśmy świadkami dynamicznych wzrostów w ujęciu miesięcznym. Warto przypomnieć, że w pierwszym miesiącu 2016r. wartość rezerw ukształtowała się na poziomie 106.182 mln EUR (wzrost o 16,1% rdr). Prognozy mówią, że w lutym 2017r. możemy spodziewać się wzrostu wartość aktywów rezerwowych, także w ujęciu miesięcznym. We wtorek Biuro Analiz Ekonomicznych USA opublikuje kompleksowe dane o tamtejszym handlu zagranicznym w pierwszym miesiącu bieżącego roku. Warto przypomnieć, że w grudniu deficyt w handlu wyniósł 44,3 mld USD. Wartość wyeksportowanych towarów wyniosła wtedy 190,69 mld USD, natomiast sprowadzonych do kraju 234,95 mld USD. Obserwatorzy rynkowi są przekonani, że w styczniu 2017r. deficyt pogłębił się do około 48 mld USD. Z kolei w piątek Bureau of Labor Statistics opublikuje obszerny raport dotyczący sytuacji na rynku pracy w lutym br. Raport ten składa się z takich zagadnień jak stopa bezrobocia, zmiana zatrudnienia w sektorze pozarolniczym, zmiana zatrudnienie w sektorze prywatnym, długość tygodnia pracy oraz płaca godzinowa. W styczniu stopa bezrobocia w USA wyniosła 4,8%, natomiast w lutym prognozy mówią o spadku do 4,7%. Tygodniowy Informator Ekonomiczny 3
AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W IV KW. 2016 R. Stopa bezrobocia wciąż okazuje się niższa od wynikającej ze sprawozdawczości o bezrobociu rejestrowanym (5,5% w czwartym kwartale, wobec 8,3% w grudniu). W stosunku do kwartału III odnotowano poprawę w zakresie poziomu liczby pracujących (wzrost) oraz w liczbie bezrobotnych (spadek). Nie jest to typowo sezonowy układ danych i powinien być utożsamiany z faktyczną poprawą na rynku pracy. Dostępne są już dane Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące sytuacji na rynku pracy w IV kwartale 2016r., uzyskane z reprezentacyjnego Badania Aktywności Ekonomicznej (BAEL). Według niego stopa bezrobocia wciąż okazuje się niższa od wynikającej ze sprawozdawczości o bezrobociu rejestrowanym (5,5% w czwartym kwartale, wobec 8,3% w grudniu). W stosunku do kwartału III odnotowano poprawę w zakresie poziomu liczby pracujących (wzrost) oraz w liczbie bezrobotnych (spadek). Nie jest to typowo sezonowy układ danych i powinien być utożsamiany z faktyczną poprawą na rynku pracy. Z reguły bowiem pod koniec roku bezrobocie rośnie, a jest to związane z końcem sezonu w rolnictwie i budownictwie. Ponadto, dużo firm nowy rok obrotowy chce rozpocząć z docelową liczbą pracowników, co w większości przypadków oznacza zintensyfikowanie zwolnień w końcówce roku. Czemu zawracać sobie głowę danymi z BAEL-u? Są mocno opóźnione w stosunku do informacji o bezrobociu rejestrowanym (mamy już wyniki stycznia, a nawet pierwsze spekulacje co mógł przynieść luty). Odpowiedź jest prosta bo są zdecydowanie pełniejsze. Przedstawiają całościowy obraz sytuacji na rynku pracy tj. zawierają wielkości populacji pracujących, bezrobotnych, biernych zawodowo i ludności w wieku produkcyjnym (czego w comiesięcznych danych o bezrobociu rejestrowanym nie ma). Odporne są też na zniekształcenia przypisywane zazwyczaj informacjom o bezrobociu rejestrowanym. W przypadku rejestru bezrobocia, posiadane dane o faktycznym poziomie liczby osób pozbawionych pracy są zaniżone o osoby nie posiadające pracy, ale nie rejestrujące się w systemie (np. zniechęcone do rejestrowania się ze względu na brak adekwatnych do potrzeb ofert pracy). Z drugiej strony w rejestrach bezrobocia figuruje sporo osób faktycznie posiadających zatrudnienie, ale bez legalnego zarejestrowania. W IV kwartale 2016 roku liczba bezrobotnych spadła o 70 tys. do poziomu Dynamiki roczne: PKB, zatrudnienia i wydajności 6 5 4 3 2 1 0-1 I 2011 III 2011 I 2012 III 2012 I 2013 III 2013 I 2014 III 2014 I 2015 III 2015 I 2016 III 2016 PKB Zatrudnienie Wydajność Tygodniowy Informator Ekonomiczny 4
957 tys. osób (w IV kw. 2015r. spadła o 22 tys., w 2014r. natomiast spadek wyniósł 16 tys.). Popyt na pracę również przedstawiał się zaskakująco dobrze zwiększając się w czwartym kwartale ub.r. o 59 tys. osób (przed rokiem miał miejsce wzrost, który wyniósł 46 tys. osób) do 16.325 osób. Według danych z BAEL w czwartym kwartale liczba biernych zawodowo wzrosła o 11 tys. osób do 13.414 tys. (przed rokiem odnotowano spadek wynoszący 23 tys. osób, przed dwoma laty wzrost o 63 tys. osób). Stopa bezrobocia wynosząc 5,5% okazała się niższa niż w kwartale trzecim (5,9%) i jednocześnie była wyraźnie niższa od zanotowanej w analogicznym okresie roku poprzedniego 6,9%. Stopa bezrobocia 5,5% okazała się niższa niż w kwartale trzecim (5,9%) i jednocześnie była wyraźnie niższa od zanotowanej w analogicznym okresie roku poprzedniego 6,9%. Bezrobocie na wsi okazało się nieznacznie wyższe niż ogólna stopa bezrobocia, ukształtowało się na bowiem na poziomie 6,1%. Na przestrzenie ostatniego kwartału nie uległo ono zmianie, co pozytywnie zaskakuje (patrz specyfika prac sezonowych). W stosunku do notowanego przed rokiem obniżyło się o 1,5 pkt. proc. Bezrobocie w mieście wynosząc 5,1% było niższe od notowanego w kwartale trzecim o 0,7 pkt. proc. i o 1,4 pkt. proc niższe niż przed rokiem. Stopa bezrobocia kobiet, wynosząc, 5,7% okazała się być wyższa niż stopa bezrobocia mężczyzn (5,4%). W przypadku pań wzrosła w spadła w ostatnim kwartale o 0,5 pkt. proc., natomiast dotyczące panów zmniejszyła się o 0,3 pkt. proc. Spadek liczby bezrobotnych w ujęciu rocznym możemy obserwować nieprzerwanie od trzeciego kwartału 2013 roku, kiedy to pojawiła się pierwsza, nieśmiała obniżka o 4 tys. osób. Potem przedmiotowa statystka gwałtowanie przyspieszyła (tzn. spadki się pogłębiały), a rekordowe wartości odnotowano w pierwszym i drugim kwartale 2015 roku odpowiednio -352 tys. i 305 tys. osób. Obecnie, a właściwie w czwartym kwartale 2016r. liczba bezrobotnych okazała się o 253 tys. osób niższa niż przed rokiem. Wraz ze spadkiem bezrobocia notowana była poprawa w zakresie liczby pracujących. Bezrobocie na wsi 6,1% Bezrobocie w mieście 5,1% Aktywność zawodowa (w tysiącach) 16 500 16 000 15 500 15 000 14 500 14 000 13 500 13 000 3 500 3 000 2 500 2 000 1 500 1 000 500 0 I 2010 II 2010 III 2010 IV 2010 I 2011 II 2011 III 2011 IV 2011 I 2012 II 2012 III 2012 IV 2012 I 2013 II 2013 III 2013 IV 2013 I 2014 II 2014 III 2014 IV 2014 I 2015 II 2015 III 2015 IV 2015 I 2016 II 2016 III 2016 IV 2016 Pracujący (l.s) Bierni zawodowo (l.s) Bezrobotni (p.s) Tygodniowy Informator Ekonomiczny 5
Według najnowszych danych dotyczących kwartału czwartego liczba pracujących okazała się o 45 tys. tj. 0,3% wyższa niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wzrost liczby pracujących w IV kwartale 45tys. O 0,3% więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. W I kw. 2015 r. przerwany został (obserwowany we wcześniejszych trzynastu kwartałach) spadek liczby biernych zawodowo w ujęciu rocznym. Osób takich było wtedy o 19 tys. więcej niż przed rokiem (w kwartale drugim 106 tys. więcej, w kwartale trzecim natomiast 16 tys. więcej). W czwartym kwartale zeszłego roku wróciliśmy na szczęście do pozytywnych wartości w przedmiotowej statystyce i osób biernych zawodowo było o 65 tys. mniej niż w ubiegłym roku. Podobnie było w pierwszym i drugim kwartale bieżącego roku, kiedy to liczba biernych zawodowo okazała się odpowiednio o 137 tys. i 233 tys. mniejsza niż w I i II kwartale 2015r. W III kwartale 2016r. liczba biernych zawodowo okazała się o 93 tys. mniejsza niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. W IV kwartale natomiast wspomniana liczba była o 59 tys. mniejsza niż w ostatnim kwartale 2015r. Podobnie jak w poprzednim kwartale główną przyczyną bierności zawodowej tych osób, były kolejno emerytura, nauka, choroba i niepełnosprawność, obowiązki rodzinne i związane z prowadzeniem domu. W czwartym kwartale 2016 roku dynamika PKB wyniosła 2,7% (dane szacunkowe) i jednocześnie zanotowano wzrost zatrudnienia sięgający 0,3%. Poziom wydajności liczony dla całej gospodarki poprawił się więc o około 2,4%, wobec 2,3% w trzecim kwartale. Bieżący wynik (2,3%), tak jak poprzednie, plasuje się w najbardziej typowym dla naszej gospodarki przedziale wzrostów wydajności w skali roku tj. 1,5% - 2,5%. Michał Kolasa analityk Od wielu lat zajmuje się analizą sytuacji makroekonomicznej w Polsce i na świecie. Prywatnie pasjonat piłki nożnej, aktywnych form wypoczynku oraz literatury fantastycznonaukowej. Piotr Soroczyński Główny Ekonomista KUKE S.A., dwadzieścia lat praktyki w zespołach analitycznych: KUKE, Banku Handlowego i Banku Ochrony Środowiska. Doświadczenie w zakresie oceny gospodarczej i politycznej krajów, kondycji finansowej banków oraz podmiotów niefinansowych. Najbardziej ceni ciekawość świata (jak wyglądał kiedyś i jak działa dziś) oraz wyobraźnię. Czyta bardzo różne książki ale muzyki słucha raczej ciężkiej. 2,4% Poziom wydajności liczony dla całej gospodarki poprawił się więc o około 2,4%, wobec 2,3% w trzecim kwartale. Bieżący wynik (2,3%), tak jak poprzednie, plasuje się w najbardziej typowym dla naszej gospodarki przedziale wzrostów wydajności w skali roku tj. 1,5% - 2,5%. Andrzej Kochman Główny Specjalista w biurze Głównego Ekonomisty, zajmuje się analizą sytuacji makroekonomicznej w Polsce i na świecie oraz badaniem kondycji branż w Polsce. Posiadający przeszło dziesięcioletnie doświadczenie pracy w KUKE. Prywatnie pasjonuje się historią. Tygodniowy Informator Ekonomiczny 6
KURSY Fixing NBP 3-03 2-03 1-03 28-02 27-02 ost. 30 ost. 100 PLN/USD 4,0955 4,0765 4,0756 4,0770 4,0745 4,0541 4,0950 PLN/EUR 4,3078 4,2912 4,2970 4,3166 4,3135 4,3143 4,3699 PLN/CHF 4,0413 4,0314 4,0387 4,0535 4,0535 4,0451 4,0723 Londyn 3-03 2-03 1-03 28-02 27-02 ost. 30 ost. 100 USD/EUR 1,0518 1,0527 1,0543 1,0588 1,0587 1,0642 1,0675 USD/GBP 1,2231 1,2265 1,2375 1,2415 1,2430 1,2475 1,2407 CHF/USD 1,0134 1,0112 1,0091 1,0058 1,0067 1,0022 1,0055 JPY/USD 114,22 114,18 113,51 112,40 112,29 113,35 112,37 PROGNOZY MAKROEKONOMICZNE MIESIĘCZNE X 16 XI 16 XII 16 I 17 II 17 Rezerwy walutowe, mln EUR 103 158 104 193 108 064 106 182 107 243 Inflacja (CPI), r/r -0,2% 0,0% 0,8% 1,8% 2,1% Produkcja przemysłowa, r/r -1,3% 3,3% 2,3% 9,0% 3,7% Ceny prod. przem. (PPI), r/r 0,6% 1,8% 3,0% 4,1% 3,8% Stopa bezrobocia 8,2% 8,2% 8,3% 8,6% 8,6% Bilans obr. bieżących mln EUR -531-188 -533-335 -295 Eksport towarów, mln EUR 15 327 15 953 14 615 14 767 15 331 Import towarów, mln EUR 15 455 15 802 14 766 14 407 15 158 Złoty na fixingu USD/EUR ROCZNE 2014 2015 2016 2017 2018 PKB - wzrost realny 3,4% 3,6% 2,7% 3,7% 3,7% 4,30 4,25 4,20 4,15 4,10 4,05 4,00 3,95 3,90 3,85 3,80 19-10 2-11 16-11 30-11 14-12 28-12 11-01 PLN/USD PLN/EUR 25-01 8-02 22-02 4,55 4,50 4,45 4,40 4,35 4,30 4,25 4,20 4,15 4,10 1,14 1,12 1,10 1,08 1,06 1,04 1,02 19-10 2-11 16-11 30-11 14-12 28-12 11-01 25-01 8-02 22-02 CPI XII/XII -1,0% -0,5% 0,8% 1,6% 1,5% CPI średniorocznie 0,0% -0,9% -0,6% 2,1% 1,6% Eksport r/r (EUR) 6,4% 8,4% 2,3% 8,0% 9,3% Import r/r (EUR) 8,3% 4,9% 0,9% 8,2% 9,6% Bilans obr. bież / PKB -2,1% -0,6% -0,5% -0,4% -0,5% Depozyty XII/XII 8,1% 8,9% 8,6% 8,0% 7,5% Należności XII/XII 7,3% 7,0% 4,5% 9,2% 8,2% DEPOZYTY MIĘDZYBANKOWE WIBOR 3-03 2-03 1-03 28-02 27-02 ost. 30 ost. 100 T/N 1,61 1,60 1,60 1,59 1,52 1,61 1,56 1 tyg. 1,46 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1 mies. 1,53 1,66 1,66 1,66 1,60 1,66 1,66 3 mies. 1,61 1,73 1,73 1,73 1,73 1,73 1,73 6 mies. 1,36 1,81 1,81 1,81 1,81 1,81 1,56 LIBOR 3-03 2-03 1-03 28-02 27-02 ost. 30 ost. 100 USD 3M 1,10 1,10 1,09 1,09 1,05 1,05 0,98 EUR 3M -0,36-0,36-0,36-0,36-0,36-0,35-0,34 CHF 3M -0,72-0,72-0,72-0,72-0,72-0,73 0,38 WIBOR LIBOR 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 1,00 0,75 0,50 0,25 0,00-0,25-0,50-0,75 18-10 1-11 15-11 29-11 13-12 27-12 10-01 24-01 7-02 21-02 18-10 18-11 18-12 18-01 18-02 T/N W 1 m USD 3M EUR 3M CHF 3M DEPOZYTY MIĘDZYBANKOWE Stopy procentowe Podstawowa Rent 2Y Rent 5Y Polska 1,50 2,18 3,06 USA 0,75 1,31 2,01 Japonia -0,10-0,28-0,15 UK 0,25 0,09 0,57 Niemcy 0,00-0,81-0,42 Francja 0,00-0,48-0,08 Włochy 0,00-0,01 0,80 Kanada 0,50 0,77 1,17 Szwajcaria -0,75 0,93-0,65-1,00 GIEŁDY POLSKA 3-03 2-03 1-03 28-02 27-02 ost. 30 ost. 100 WIG 59 313 59 744 59 646 58 300 58 682 57 402 52 387 WIG 20 2 233 2 255 2 254 2 191 2 210 2 159 1 959 ŚWIAT 3-03 2-03 1-03 28-02 27-02 ost. 30 ost. 100 Dow Jones 21 001 20 999 21 114 20 813 20 838 20 436 19 590 NASDAQ 5 871 5 861 5 904 5 825 5 862 5 758 5 483 FTSE 100 7 374 7 382 7 383 7 263 7 253 7 222 7 042 DAX 12 027 12 060 12 067 11 834 11 823 11 776 11 261 Nikkei 225 19 469 19 565 19 394 19 119 19 107 19 241 18 678 Hang Seng 23 553 23 728 23 776 23 741 23 925 23 692 22 903 Polska USA 62 000 60 000 58 000 56 000 54 000 52 000 50 000 48 000 46 000 2 500 2 400 2 300 2 200 2 100 2 000 1 900 1 800 1 700 21 750 21 000 20 250 19 500 18 750 18 000 17 250 20-10 3-11 17-11 1-12 15-12 29-12 12-01 26-01 9-02 23-02 20-10 3-11 17-11 1-12 15-12 29-12 12-01 26-01 9-02 23-02 WIG WIG 20 Dow Jones NASDAQ Europa Daleki Wschód 7 400 12 500 20 000 7 200 12 000 19 000 7 000 11 500 18 000 6 800 11 000 17 000 6 600 10 500 16 000 6 400 10 000 15 000 6 200 9 500 14 000 26-10 9-11 23-11 7-12 21-12 4-01 18-01 1-02 15-02 1-03 20-10 3-11 17-11 1-12 15-12 29-12 12-01 26-01 9-02 23-02 FTSE 100 DAX Nikkei 225 Hang Seng 6 250 6 000 5 750 5 500 5 250 5 000 4 750 25 000 24 000 23 000 22 000 21 000 20 000 19 000 W przygotowaniu informatora wykorzystano dane: GUS, NBP, PAP, Eurostatu, Rzeczpospolitej, Parkietu, money.pl, bankier.pl, ISBNews. Niniejszy materiał został opracowany wyłącznie w celu informacyjnym. KUKE S.A. nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w przedstawionym materiale. Materiał może być wykorzystywany do opracowań własnych w całości lub części wyłącznie pod warunkiem powołania się na źródło. Tygodniowy Informator Ekonomiczny 7