Luminancja jako jednostka udziału barwy składowej w mierzonej: L : L : L 1,0000: 4,5907 :0,0601 L L : L 98,9%:1,1 %
WNIOSEK: Trzeba wprowadzić skalę, w której luminancja trzech bodźców byłaby oceniana odrębnie tak, aby wartości wszystkich bodźców odniesienia odtwarzających barwę bodźca światła umownie achromatycznego zostały z definicji uznane za równe.
Wartościowanie trzech składowych (np.,, ) bodźca barwowego w takich jednostkach polega na obliczeniu stosunku tych składowych, wyrażonych w skali danej wielkości fizycznej (np. luminancji) do odpowiednich składowych obranego promieniowania achromatycznego, wyrażonych w tej samej skali: L L ' L L ' L L '
Wypadkowa ilość barwy wyniosłaby więc (na przykładzie luminancji): L L L L a w jednostkach trójchromatycznych wynosi:
Zgodnie z I prawem rassmanna, aby odtworzyć jedną jednostkę bodźca barwowego, należy zmieszać następujące części jednostki trójchromatycznej bodźców odniesienia: r g b r, g, b to współrzędne trójchromatyczne określają one położenie punktu w przestrzeni (bądź na płaszczyźnie) barw.
Dwa rodzaje symboli przyjętych przez IE w 1955r. (Międzynarodowa Komisja Oświetleniowa; ommission Internationale de L Eclairage; International ommision on Illumination; Internationale eleuchtungskommission; aktualnie: Wiedeń, Austria), określających bodźce: symbol jakości bodźca () symbol ilości bodźca (), r(), 0,248()
Z addytywnego zmieszania jednostek trójchromatycznych bodźca czerwonego () z jednostkami trójchromatycznymi bodźca zielonego () i z jednostkami trójchromatycznymi bodźca niebieskiego () otrzymuje się jednostek trójchromatycznych bodźca ()
Współczynniki ilościowe,, są składowymi trójchromatycznymi, mogącymi przybierać wartości dodatnie i ujemne. jest ich wypadkową: I jest to już zwykłe równanie algebraiczne.
Z praw rassmanna (i wniosków z nich) wynikają reguły mnożenia i dodawania wielkości trójchromatycznych: eguła mnożenia: n n n n
eguła dodawania: ' ' ' ' ' " " " " " " " ' ' " ' ' " " ' " '
Przypadek szczególny: równanie trójchromatyczne jednostkowe: r g b - takie ilości barw odniesienia, które dają jednostkę trójchromatyczną (=1): r g b 1
Trzy parametry liczbowe bodźca barwowego () = współrzędne punktu w przestrzeni 3D. Moduł (długość) wektora:
Układ barw fikcyjnych:
Przekrój płaszczyzną jednostkową: 1
Współrzędne przestrzenne punktu na płaszczyźnie jednostkowej = współrzędne trójchromatyczne: r g b r g b 1
Dwie współrzędne chromatyczne określają więc chromatyczność bodźca. Żeby określić jego wartość (moduł), niezbędna jest znajomość przynajmniej jednej ze składowych trójchromatycznych: r
Konieczność znajomości modułów m zagadnienie wyznaczania położenia punktu na płaszczyźnie barw, odpowiadającego mieszaninie dwóch barw o znanych współrzędnych trójchromatycznych. 1 m2 2 2 2 : : 1 1 1
Prawa przestrzeni barw są słuszne przy dowolnym układzie osi współrzędnych może on być prostokątny, ale też ukośnokątny (przy czym kąty między osiami mogą być różne). Inaczej jest na płaszczyźnie barw. W zależności od doboru kątów między osiami współrzędnych, trójkąt barw może być zarówno ukośnokątny jak i prostokątny; w szczególnym przypadku może być równoboczny.
Położenie punktu na płaszczyźnie barw określa się wtedy jego odległościami od boków trójkąta odniesionymi do wysokości, z którymi są związane: r' h r g' h g b' h b r g b 1 (bo: odległości wierzchołków trójkąta od początku układu współrzędnych przyjęto za jednostkowe!).
Trójkąt równoboczny
Trójkąt prostokątny
Trójkąt prostokątny równoramienny
a) rozłożyć wektor barwy [] na składowe wzdłuż osi nowego układu; b) rozłożyć wektor bodźca równoenergetycznego [E] na składowe wzdłuż osi nowego układu; c) obliczyć składowe trójchromatyczne bodźca () jako stosunek wartości składowych [] do wartości składowych [E]; d) obliczyć współrzędne trójchromatyczne bodźca () jako stosunek jego składowych trójchromatycznych do ich sumy.
x=0,450 y=0,400 z=0,150
P 310 0,230 0, P 0,500 P 0, 215 P P 0, 715
Udziały nowych bodźców odniesienia (), () i () w barwie () są równe: (wyrażone w j.t układu (X,Y,Z)!) 0,500 0,230; 0,310 0,217; 0,715 0,215 0,310 0,715 0,093;
elem jest wyrażenie barwy () w jednostkach układu [,,] ale te jednostki nie są proporcjonalne do pierwotnych, ponieważ punkt (E) bodźca równoenergetycznego nie leży w środku trójkąta (,,).
Mierząc analogiczne odcinki dla punktu (E): 3 EQ Q 0,667 3 ES S 1,132 3 ET T 1,201
Ostatecznie składowe trójchromatyczne bodźca [] w układzie [,, ] wynoszą: 0,230 0,667 0,344 0,217 1,132 0,192 0,093 1,201 0,077
A współrzędne trójchromatyczne bodźca [] w układzie [,, ] wynoszą: r 0,563 g 0,312 b 0,125