SZKOŁA PODSTAWOWA IM. KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO W BYCHLEWIE PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY DLA KLAS IV-VI
CELE OCENIANIA ustalenie poziomu opanowania wiadomości i umiejętności przez uczniów porównywanie osiągnięć uczniów ze standardami rozpoznawanie indywidualnych potrzeb każdego ucznia oraz wspieranie jego szkolnej kariery monitorowanie postępów ucznia porównywanie efektywności programów nauczania określenie efektywności stosowanych przez nauczyciela metod i technik nauczania planowanie procesu nauczania motywowanie ucznia do dalszej pracy informowanie rodziców/prawnych opiekunów ucznia o postępach i uzdolnieniach dziecka oraz o trudnościach i problemach związanych z procesem nauczania i uczenia się OBSZARY AKTYWNOŚCI PODLEGAJĄCE OCENIE NA LEKCJACH PRZYRODY rozumienie pojęć przyrodniczych oraz umiejętność wykorzystywania zapisanych w różnej formie informacji posługiwanie się językiem przyrodniczym interpretowanie i analizowanie podanych w różnej formie informacji (tekstów źródłowych, rysunków, schematów, wykresów, prezentacji, danych z Internetu itp.) oraz ich omówienie i przedstawienie wniosków wyciągniętych na ich podstawie dokumentowanie czegoś (obserwacji zjawisk przyrodniczych, wyników doświadczenia, projektów badawczych w postaci graficznej (tabele, rysunki, schematy, wykresy) bądź innej np. robiąc zdjęcia) przeprowadzanie prostych doświadczeń, pomiarów itp. wymienianie przykładów (podawanie wyłącznie trafnych określeń bez żadnego opisu) przedstawienie opisu/charakterystyki danego zjawiska lub procesu przyrodniczego z uwzględnieniem odpowiedniej terminologii, ale z ograniczeniem do wymaganego zakresu, czyli bez dodatkowych wyjaśnień wyjaśnienie, uzasadnienie, wykazanie najczęściej związków przyczynowo-skutkowych we wskazanym zakresie (np. jeśli dotyczy to wyjaśnienia jakiegoś zjawiska to dokonuje tego
bez szczegółowego opisu przebiegu zjawiska, ale używając odpowiedniej argumentacji) porównywanie (opisywanie podobieństw i różnic między wskazanymi obiektami) rozróżnianie, identyfikowanie, czyli rozpoznawanie spośród podanych formułowanie (tworzenie spójnej logicznie, zwięzłej wypowiedzi na konkretny temat, np. wniosku z doświadczenia lub problemu badawczego) planowanie doświadczeń bądź obserwacji ocenianie (wydawanie opinii konstruując logiczną, spójną i samodzielną wypowiedź w oparciu o podane lub posiadane informacje na dany temat) opisywanie (przedstawienie opisu np. obiektu, zjawiska szerzej niż podczas krótkiej odpowiedzi, opisując różne aspekty i posługując się najczęściej materiałami źródłowymi) stosowanie zdobytych wiadomości i umiejętności zarówno w sytuacjach typowych jak i nietypowych aktywność na lekcji i poza nią oraz wkład pracy ucznia systematyczność pracy prowadzenie zeszytu ćwiczeń, zeszytu przedmiotowego, odrabianie prac domowych FORMY OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW prace klasowe sprawdzian semestralny kartkówki odpowiedzi ustne prace długoterminowe praca domowa aktywność na lekcji praca w grupie zeszyt ćwiczeń udział w konkursach przyrodniczych
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY SKALA OCEN Oceny cząstkowe, ocena śródroczna i roczna ustalana jest w stopniach według obowiązującej skali: ocena celująca (cel) 6 (100% + zadanie dodatkowe) ocena bardzo dobra (bdb) 5 (91%-100%) ocena dobra (db) 4 (75%-90%) ocena dostateczna (dst) 3 (51%-74%) ocena dopuszczająca (dop) 2 (31%-50%) ocena niedostateczna (ndst) 1 (0%-30%) Forma oceniania Prace klasowe Sprawdzian semestralny CZĘSTOTLIWOŚĆ OCENIANIA Częstotliwość w semestrze Po każdym dziale Zakres materiału Materiał obejmujący cały dział 1 Materiał obejmujący cały semestr Kartkówki 3-5 Materiał obejmujący 1-3 jednostki tematyczne (bieżące) Odpowiedź ustna 1-2 Materiał obejmujący 1-3 jednostki tematyczne (bieżące) Praca długoterminowa 1 Materiał wskazany przez nauczyciela Zasady przeprowadzania Zapowiedziana na tydzień przed terminem Zapowiedziana na miesiąc przed terminem Zapowiedziana lub nie Bez zapowiedzi Termin określony przez nauczyciela Praca domowa 1-2 Materiał bieżący Bez zapowiedzi Aktywność na lekcji Wg potrzeby Materiał bieżący Warunki ustalone przez nauczyciela Praca w grupie 1-2 Materiał wskazany przez nauczyciela Warunki zgodne z instrukcją
Uwaga! Ocena śródroczna i roczna nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych! Stosuje się określoną wagę ocen z poszczególnych form aktywności ucznia praca klasowa x4 sprawdzian semestralny x3 kartkówka x2 odpowiedź ustna x2 praca długoterminowa x2 praca domowa x1 aktywność na lekcji x1 praca w grupie x1 zeszyt ćwiczeń x1 udział w konkursach przyrodniczych x2 OGÓLNE ZASADY OBOWIĄZUJĄCE PODCZAS OCENIANIA 1. Każdy uczeń oceniany jest zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Oceny są jawne. 3. Uczeń oceniany jest systematycznie. 4. Uczeń, który unika oceniania nie będzie pozytywnie oceniany. 5. Sprawdziany przechowywane są w szkole do końca danego roku szkolnego (w ramach konsultacji rodzice/prawni opiekunowie mogą obejrzeć i omówić z nauczycielem sprawdzian napisany przez dziecko). 6. Uczeń ma obowiązek zaliczenia wszystkich prac klasowych, sprawdzianu semestralnego, zapowiedzianych kartkówek oraz pracy długoterminowej. 7. Uczeń nieobecny na pracy klasowej, sprawdzianie semestralnym, zapowiedzianej kartkówce zobowiązany jest do ich napisania w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Jeśli uczeń nie wywiąże się z umowy bez podania ważnej przyczyny otrzymuje ocenę ndst. 8. Po dłuższej nieobecności w szkole (minimum tydzień) uczeń ma prawo nie być oceniany przez 3 dni. 9. Uczeń może trzykrotnie w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do zajęć (brak zeszytu ćwiczeń, brak pracy domowej, brak potrzebnych pomocy naukowych: podręcznika, atlasu itp., brak przygotowania do odpowiedzi). Pozostałe formy oceniania osiągnięć ucznia nie podlegają możliwości zgłaszania nieprzygotowania.
10. Uczeń zgłasza nieprzygotowanie do zajęć na początku lekcji tj. przy sprawdzaniu listy obecności. 11. Po trzykrotnym wykorzystaniu nieprzygotowania do zajęć za każde następne nieprzygotowanie uczeń otrzymuje ocenę ndst. 12. Uczeń ma prawo do poprawy ocen cząstkowych uwzględniając następujące zasady: * wszystkie prace klasowe w ciągu tygodnia od daty otrzymania oceny * sprawdzian semestralny w ciągu 2 tygodni od daty otrzymania oceny * kartkówki zapowiedziane (w terminie uzgodnionym z nauczycielem) * praca długoterminowa (w terminie uzgodnionym z nauczycielem) (uwaga: poprawie nie podlega ocena bdb; poprawie nie podlegają oceny z kartkówek niezapowiedzianych). 13. W sytuacjach wyjątkowych można wydłużyć termin poprawy (po ustaleniu tego z nauczycielem). 14. Poprawiane mogą być oceny z: prac klasowych, sprawdzianu semestralnego, prac domowych (tylko w przypadku oceny ndst), zeszytu ćwiczeń (tylko w przypadku oceny ndst), pracy długoterminowej, kartkówek zapowiedzianych. 15. Uczeń poprawia jedną pracę jeden raz. Pod uwagę brana jest ocena z pracy poprawionej (zapis w dzienniku 1/3 czytaj: ocena ndst poprawiona na dst). 16. W wyjątkowych przypadkach uczeń może być zwolniony z pisania pracy klasowej, kartkówki lub odpowiedzi ustnej. 17. Uczeń może uzupełnić braki z przedmiotu w ramach konsultacji z nauczycielem. 18. Uczeń ma obowiązek przynosić na lekcję zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń oraz podręcznik i inne materiały pomocnicze wskazane przez nauczyciela. 19. Uczeń ma obowiązek prowadzić zeszyt przedmiotowy oraz zeszyt ćwiczeń. 20. Na koniec semestru/roku szkolnego nie przewiduje się żadnych sprawdzianów poprawkowych czy zaliczeniowych. Jeśli uczeń nie zgadza się ze swoją oceną (nie dotyczy to oceny śródrocznej) to za zgodą nauczyciela może napisać test z całego roku szkolnego. Uwaga ocenę można podwyższyć tylko o jeden stopień. 21. Uczeń, który uczestniczył w konkursach o zasięgu powiatowym i przeszedł pierwszy etap ma ocenę o stopień wyższą niż wynika to ze średniej ważonej ocen cząstkowych. 22. Aktywność na lekcji jest oceniana plusami. Za 5 zebranych + uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Przez aktywność na lekcji rozumie się: częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi poprawne wnioskowanie
poprawne wykonywanie doświadczeń aktywną pracę w grupie wykonywanie dodatkowych zadań 24. Podczas oceniania, nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia. 25. Przewidywaną ocenę śródroczną lub roczną nauczyciel podaje uczniowi na dwa tygodnie przed radą pedagogiczną. 26. Jeżeli przewidywaną oceną śródroczną lub roczną jest ocena niedostateczna, nauczyciel ma obowiązek poinformować o niej ucznia, a poprzez wychowawców rodziców (opiekunów prawnych) na 4 tygodnie przed radą klasyfikacyjną. 27. Ustalona przez nauczyciela na koniec roku szkolnego ocena niedostateczna może być zmieniona tylko w wyniku egzaminu poprawkowego zgodnie z zasadami określonymi w WSO.
KRYTERIA OCEN Z PRZYRODY Ocenę celująca otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania - potrafi stosować wiadomości w sytuacjach problemowych - formułuje i dokonuje analizy lub syntezy nowych zjawisk - proponuje nietypowe rozwiązania - osiąga sukcesy w konkursach szczebla szkolnego lub wyższego Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - w pełni spełnia wymagania z poziomu rozszerzającego i dopełniającego - potrafi biegle i samodzielnie używać sformułowań przyrodniczych - projektuje doświadczenia i je prezentuje - dostrzega i ocenia związki dotyczące zjawisk przyrodniczych i działalności człowieka - przewiduje następstwa i skutki działalności człowieka oraz przebieg procesów naturalnych w przyrodzie; wyjaśnia je, rozwiązuje problemy Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - spełnia wszystkie wymagania poziomu koniecznego i podstawowego, ponadto podejmuje udane próby rozwiązywania niektórych zadań i problemów z poziomu rozszerzającego i dopełniającego - poprawnie używa podręczników z zakresu wiedzy przyrodniczej oraz pomocy naukowych - właściwie wykorzystuje przyrządy do obserwacji i pomiarów elementów przyrody - korzysta z różnych źródeł informacji - dostrzega wpływ przyrody na życie i gospodarkę człowieka - proponuje działania na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego - ocenia relacje między działalnością człowieka a środowiskiem przyrody - dokonuje porównań zjawisk i elementów przyrody, posługując się terminologią przyrodniczą
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - spełnia wszystkie wymagania z poziomu podstawowego i koniecznego - rozpoznaje i ocenia postawy człowieka wobec środowiska przyrodniczego - obserwuje pośrednio i bezpośrednio procesy zachodzące w środowisko przyrodniczym; potrafi je opisać - posługuje się mapą jako źródłem wiedzy przyrodniczej - poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania przy pomocy nauczyciela typowych zadań i problemów - potrafi przy pomocy nauczyciela korzystać z innych źródeł wiedzy Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - w zakresie przewidzianym podstawą programową wykazuje się znajomością i zrozumieniem podstawowych pojęć - rozwiązuje przy pomocy nauczyciela typowe zadania o niewielkim stopniu trudności - przy pomocy nauczyciela potrafi korzystać z różnych źródeł informacji mapy, globusa itp. - rozpoznaje i nazywa podstawowe zjawiska przyrody - posiada, przejawiający się w codziennym życiu, pozytywny stosunek do środowiska przyrodniczego Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania, które są potrzebne do dalszego kształcenia - nie potrafi rozwiązać problemów przedmiotowych o elementarnym stopniu trudności, nawet przy pomocy nauczyciela - nie zna podstawowych określeń przyrodniczych Dagmara Kacperska