Ocena wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego roślin zbożowych i ziemniaków na integrowana ochronę i produkcje roślin Zadanie.5.

Podobne dokumenty
Ocena wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego roślin zbożowych i ziemniaków na integrowana ochronę i produkcje roślin Zadanie.5.

Tab.1 Powierzchnia i liczba ankietowanych pól

Ocena wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego roślin zbożowych i ziemniaków na integrowana ochronę i produkcje roślin Zadanie.5.

Wzorzec dt z ha 201 x x

Tabela 83. Plon ziemniaków bardzo wczesnych w 2017 r. (dt ha -1 ). Wzorzec dt ha x x

Tabela 79. Plon ziemniaków bardzo wczesnych w 2016 r. (dt ha -1 ). Wzorzec dt ha x x

ZIEMNIAK. Wstępne wyniki plonowania odmian w doświadczeniach porejestrowych P O R E J E S T R O W E D O Ś W I A D C Z A L N I C T W O O D M I A N O WE

Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2018 r.

ZIEMNIAK. Wstępne wyniki plonowania odmian w doświadczeniach porejestrowych POREJESTROWE DOŚWIADCZA L N I C T W O O D M I A N O W E

Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych. tel.: do 47 faks:

WSTĘPNE WYNIKI PLONOWANIA ODMIAN ROŚLIN ROLNICZYCH W DOŚWIADCZENIACH POREJESTROWYCH w województwie kujawsko pomorskim.

Zad. 5.2 Ocena wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego roślin zbożowych i ziemniaków na integrowana ochronę i produkcje roślin.

Tabela 63. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2013 r.

8,4 8,8 13,7 12,9 18,7 17,9 18,2

WSTĘPNE WYNIKI PLONOWANIA ODMIAN ROŚLIN ROLNICZYCH W DOŚWIADCZENIACH POREJESTROWYCH w województwie kujawsko pomorskim.

dr Wojciech Nowacki Kierownik tematu: IHAR-PIB Oddział w Jadwisinie

Produkcja nasienna ziemniaka 1)

Tabela 65. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2014 r.

Krajowe Zagraniczne wczesne. średnio- średnio-

Ziemniaki Doświadczenia w Lubaniu zostały dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego.

Zakres i wyniki badań dotyczące przechowalnictwa odmian ziemniaka w sezonie

Rynek Ziemniaka nr 45. Produkcja nasienna

CHARAKTERYSTYKA ODMIAN ZIEMNIAKA Opracowanie: mgr inż. Janusz Sychowicz

późne liczba odmian w KR jadalne przetwórstwo* skrobiowe razem

Działania prowadzone w ramach zadania

WSTĘP Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach Porejestrowego doświadczalnictwa

Punkt doświadczalny SDOO w Zybiszowie. Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów)

Tabela 54. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2012 r.

WSTĘP Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach Porejestrowego doświadczalnictwa

CHARAKTERYSTYKA ODMIAN ZIEMNIAKA

Postęp hodowlany i jego wykorzystanie w polskim nasiennictwie. Tadeusz Oleksiak, Edward Arseniuk IHAR- PIB Radzików, Anna Kraśniewska PIORiN

WSTĘP Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach Porejestrowego doświadczalnictwa

WSTĘP Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach Porejestrowego doświadczalnictwa

Materiał i metody. Słowa kluczowe: nasiennictwo ziemniaka, udział odmian, ziemniak

WYNIKI PLONOWANIA ODMIAN ZIEMNIAKA W DOŚWIADCZENIACH POREJESTROWYCH w województwie kujawsko-pomorskim

Eugeniusz Stanisław Stefaniak. Charakterystyka odmian ziemniaka jadalnego i skrobiowego

CHARAKTERYSTYKA ODMIAN ZIEMNIAKA

Agrotechniczna i użytkowa konkurencyjność polskich odmian ziemniaka na tle ofert hodowli zagranicznych

WSTĘP Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach Porejestrowego doświadczalnictwa

Tabela Liczba odmian ziemniaków w Krajowym Rejestrze na dzień 30 kwietnia 2016 Grupa wczesności średnio- średnio- Krajowe Zagraniczne wczesne

Tabela 51. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2011 r.

Nasiennictwo i odmianoznawstwo

12. Ziemniak. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Syntetyczna informacja o realizacji prac w roku 2015 (lipiec grudzień)

Ziemniak. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy Oddział Jadwisin. Wydanie XIX

CHARAKTERYSTYKA ODMIAN ZIEMNIAKA

WSTĘP. Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach Porejestrowego doświadczalnictwa

mgr inż. Irena Stypa IHAR-PIB, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie

CHARAKTERYSTYKA KRAJOWEGO REJESTRU ODMIAN ZIEMNIAKA

13. Ziemniak. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Nasiennictwo i odmianoznawstwo

ZIEMNIAK. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych z ziemniakiem realizowanych w środkowo-wschodniej części Polski.

Postęp w hodowli zbóż i jego wykorzystanie w polskim rolnictwie

Czy poprzez profesjonalizację produkcji ziemniaka można odnieść sukces na rynku ziemniaka?

LISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2014 ROK ZIEMNIAK

ZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA. Radzików, Błonie RYNEK NASION 2011

3. Technologia uprawy pszenicy ozimej Produkcja i plony Odmiany pszenicy Zmianowanie Termin siewu

Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy Radzików Dyrektor Instytutu - Prof. dr hab. Henryk Jan Bujak

Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy Oddział Jadwisin. Wydanie XVIII

Ziemniak. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

bardzo wczesne - jadalne wczesne - jadalne

STOSOWANIE KWALIFIKOWANEGO MATERIAŁU SIEWNEGO A EFEKTY PRODUKCJI ZBÓŻ

LISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2015 ROK ZIEMNIAK

Stan wegetacyjny rzepaku jesienią 2015 roku w woj. podlaskim

ZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA. Radzików, Błonie RYNEK NASION 2012

14. Ziemniak odmiany jadalne - średnio wczesne i średnio późne i późne

Analiza i upowszechnianie wiedzy o rynku nasiennym i zmian w Przepisach ISTA jako wsparcie w podejmowaniu decyzji w sektorze hodowlano nasiennym 5.

LZO Listy zalecanych odmian ziemniaka do uprawy na terenie Lubelszczyzny w 2015 roku

LISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2013 ROK ZIEMNIAK

ZIEMNIAK. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych z ziemniakiem realizowanych w środkowo-wschodniej części Polski.

POREJESTROWE DOŚWIADCZALNICTWO ODMIANOWE i rekomendacja odmian do praktyki rolniczej

DLACZEGO ZBOŻA... Prof. dr hab. Edward Arseniuk Dr Tadeusz Oleksiak Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy POTENCJAŁ

Ziemniak. Uwagi ogólne

Nasiennictwo i odmianoznawstwo

Pielęgnacja plantacji

CHARAKTERYSTYKA ODMIAN ZIEMNIAKA. Opracowanie: mgr inż. Irena Stypa, IHAR PIB, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie Wstęp

Nasiennictwo i odmianoznawstwo

Kryteria doboru odmian na konkretne warunki klimatyczne Mgr inż. Marcin Behnke

Biologiczne czynniki wzrostu plonowania (materiał siewny i odmiany) w integrowanej ochronie zbóż. Tadeusz Oleksiak IHAR-PIB Radzików

Tab.1. Ziemniak struktura krajowego rejestru (stan na )

RYNEK NASION Raport Rynkowy

ZIEMNIAK. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych z ziemniakiem realizowanych w środkowo-wschodniej części Polski.

PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

pochodzenia Kod kraju Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o., ul. Główna 20, Strzelce 2 Augusta 2002

Kukurydza: jak wybrać nasiona?

Realizacja mechanizmu Dopłat do materiału siewnego w województwie pomorskim.

ZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA. Radzików, Błonie RYNEK NASION 2010

Wiadomości wprowadzające.

mgr inż. Irena Stypa IHAR-PIB, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie

Nasiennictwo i odmianoznawstwo

Nowe odmiany ziemniaka wpisane w 2019 roku do krajowego rejestru: - Astana (d.zah 24216) odmiana jadalna średniowczesna, typ konsumpcyjny

Wpływ odmiany i jakości materiału siewnego na plonowanie zbóż na podstawie doświadczeń i badań ankietowych gospodarstw

Nr Informacja. Przewidywana produkcja głównych upraw rolniczych i ogrodniczych w 2004 r. KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ

Cena zboża - jakiej można się spodziewać po zbiorach?

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych i Rolniczych Zboża jare, zboża ozime, groch siewny, rzepak ozimy, ziemniak odmiany jadalne 2013r.

150 lat tradycji nauk rolniczych w Puławach Instytut Politechniczny i Rolniczo-Leśny Państwowy Instytut Naukowy Gospodarstwa Wiejskiego

Podjęte środki, zabezpieczenia i działania w zapewnieniu dostawy materiału siewnego na najbliższe zasiewy przez przemysł nasienny

Warszawa, dnia 15 kwietnia 2013 r. Poz. 8 OGŁOSZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 12 kwietnia 2013 r.

Tabela 46. Pszenżyto jare odmiany badane w 2016 r.

Transkrypt:

Ocena wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego roślin zbożowych i ziemniaków na integrowana ochronę i produkcje roślin Zadanie.5.2 Tadeusz Oleksiak, ZNiN IHAR-PIB Radzików Wojciech Nowacki IHAR-PIB Oddział w Jadwisinie

Cel 1: Monitorowanie efektywności rolniczej i korzyści ekonomicznych wynikających ze stosowania kwalifikowanego materiału siewnego i korzystania z postępu biologicznego w hodowli zbóż w zmieniających się warunkach produkcji realizowano poprzez: 1. opracowanie metodyki oceny efektów stosowania kwalifikowanego materiału siewnego i wpływu odmian, w tym odmian rekomendowanych do uprawy w województwach, na wzrost plonowania i efektywność produkcji; 2. monitoring praktycznych efektów stosowania kwalifikowanego materiału siewnego i postępu biologicznego zbóż i ziemniaka; 3. podsumowanie i określenie stopnia zrealizowania założonego celu określonego w pkt. 1 i 2 w postaci opracowania dla roku 2015, z uwzględnieniem ocenianych gatunków i w postaci graficznej oraz umieszczenie opracowania na stronie www, Instytutu.

Cel 1: Ad. 1 Opracowanie metodyki oceny efektów stosowania kwalifikowanego materiału siewnego i wpływu odmian, w tym odmian rekomendowanych do uprawy w województwach, na wzrost plonowania i efektywność produkcji; 1. Do oceny efektów stosowania KMS i odmian rekomendowanych do uprawy w województwach wykorzystujemy dane zbierane w gospodarstwach zgodnie z opracowanym w tym celu formularzem i szczegółową instrukcją dla zbierających je ankieterów. 2. We współpracy z Wojewódzkim Ośrodkami Doradztwa Rolniczego zbieramy podstawowe informacje o warunkach uprawy (gleba, rejon) stosowanej agrotechnice (przedplon, nawożenie, zabiegi ochrony roślin, terminy siewu i zbioru oraz o stosowanych odmianach i materiale siewnym). Zebrane dane stanowią podstawę monitoringu efektów stosowania kwalifikowanego materiału siewnego i postępu biologicznego. 3. Zbierano dane dotyczącą uprawy pszenicy ozimej, pszenicy jarej, jęczmienia ozimego, jęczmienia jarego, żyta, owsa, pszenżyta ozimego, ziemniaków, rzepaku, kukurydzy na ziarno i na kiszonkę 4. Dane są weryfikowane pod względem merytorycznej poprawności, ujednolicane pod względem formy i uzupełniane o dodatkowe informacje o odmianach np. typ, rok wprowadzenia do uprawy, index charakteryzujący potencjał plonowania, zalecenia rekomendacyjne. 5. Najprostsza metodą oceny efektów jest porównanie rzeczywistych plonów w zależności od zastosowanych odmian czy materiału siewnego. 6. Podjęliśmy tez próbę wykorzystania regresji logistycznej do oceny korzyści z tytułu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego ocena prawdopodobieństwa sukcesu w plonowaniu analizowanych odmian, w warunkach interakcji z rozpatrywanymi czynnikami (materiał siewny, warunki glebowe i agrotechniczne, ). 7. W przypadku analiz dla wielolecia obliczenia wykonywane są też dla danych relatywnych (w relacji do plonu średniego) oraz dla danych poprawionych za pomocą współczynników regresji wielokrotnej tak aby wyeliminować wpływ innych czynników na efekt odmian i kwalifikowanego materiału siewnego.

Cel 1: Ad.2 Monitoring praktycznych efektów stosowania kwalifikowanego materiału siewnego i postępu biologicznego zbóż i ziemniaka; 1. Na podstawie danych zebranych w 2015 roku oceniono efekty stosowania kwalifikowanego materiału siewnego dla poszczególnych gatunków zbóż i ziemniaka. 2. Porównano też wyniki stosowania odmian rekomendowanych i nierekomendowanych pszenicy ozimej, pszenicy jarej, pszenżyta ozimego, jęczmienia jarego i ozimego, żyta oraz ziemniaków. 3. Zebrano też i wstępnie zweryfikowano dane dotyczące roku 2016.Łącznie zebrano informacje dotyczące z 503 gospodarstw, z 3230 pól całego kraju o powierzchni blisko 18 tys. ha. 4. Zebrane dane będą stanowiły podstawę monitoringu efektów stosowania kwalifikowanego materiału siewnego i postępu biologicznego w następnym roku.

Efekty stosowania KMS w 2015r wzrost plonów [%] 25 23,0 20 15 10 5 0 18,9 15,2 14,3 11,5 9,3 5,9 2,8 żyto ziemniaki Pszenica ozima Jęczmien jary pszenżyto ozime Pszenica jara owies Jęczmień ozimy

Efekty stosowania odmian rekomendowanych wzrost plonów w 2015r [%] 10,0 8,0 9,3 8,5 6,0 5,9 4,0 3,6 2,5 2,0 0,0-2,0 ziemniaki owies Pszenica jara Jęczmień ozimy Pszenica ozima 0,6 Jęczmien jary 0,1-2,1 pszenżyto ozime żyto -4,0

Efekty stosowania KMS i rekomendowanych odmian ziemniaka w 2015r nierekomendow ane i niekwalifikowan e sadzeniaki 29% Struktura rekomendowane i Kwalifikowane sadzeniaki 21% rekomendowane i niekwalifikowan e sadzeniaki 37% nierekomendow ane i kwalifikowane sadzeniaki 13% 300 250 200 150 100 50 A 253 Plony A B A B 218 B 210 201 0 rekomendowane i nierekomendowane i Kwalifikowane sadzeniakikwalifikowane sadzeniaki rekomendowane i niekwalifikowane sadzeniaki nierekomendowane i niekwalifikowane sadzeniaki

Efekty stosowania KMS i rekomendowanych odmian pszenicy ozimej w 2015r nierekomendow ane i niekwalifikowan e nasiona 20% rekomendowane i Kwalifikowane nasiona 26% rekomendowane i niekwalifikowan e nasiona 10% nierekomendow ane i kwalifikowane nasiona 44% 68,0 66,0 A A 64,0 62,0 66,3 64,4 60,0 58,0 56,0 B B 54,0 52,0 55,8 56,8 50,0 rekomendowane i Kwalifikowane nasiona nierekomendowane i kwalifikowane nasiona rekomendowane i niekwalifikowane nierekomendowane i niekwalifikowane

Udział odmian rekomendowanych w zasiewach w badanych gospodarstwach w 2015r 70 60 58,3 50 40 49,7 40,9 36,7 35,7 30 28 27,7 27,7 20 10 0 Ziemniaki Pszenica jara Owies Żyto Pszenica ozima Jęczmien jary Jęczmien ozimy Pszenżyto ozime

Efekty stosowania KMS w 2015r Test Bonferroniego; zmienna PLON (ziemniak 2015 Nr podkl. dane do analizy) Grupy jednorodne, alfa =,05000 Błąd: MS międzygrupowe = 7326,9, df = 254,00 Czynnik PLON Średnie 1 2 3 NKWAL-REKO 209,8145 **** 2 NKWAL-NREKO 214,2529 **** **** 1 KWAL-NREKO 251,2073 **** **** 4 KWAL-REKO 252,9787 **** Test Bonferroniego; zmienna PLON (pszenica ozima) Nr podkl. Grupy jednorodne, alfa =,05000 Błąd: MS międzygrupowe = 190,10, df = 859,00 czynnik PLON Średnie 1 2 4 NKWAL-REKO 55,80723 **** 3 NKWAL-NREKO 56,83220 **** 2 KWAL-NREKO 64,35101 **** 1 KWAL-REKO 66,31582 ****

Wnioski Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego istotnie wpływało na wzrost plonowania zbóż (przyrost plonu od 1,5 do 8,6 dt/ha) ziemniaków - 40 dt/ha. Na polach gdzie stosowano odmiany rekomendowane dla danego rejonu uzyskiwano wzrost plonów jednak nie były to znaczące różnice. Najwyższe plony osiągano tam gdzie stosowano kwalifikowany materiał siewny odmian rekomendowanych.

Szkolenia i konferencje w których wykorzystywano wyniki 1. Oleksiak T. 2016 Korzyści ze stosowania kwalifikowanego materiału siewnego zbóż. Szkolenie dla rolników z Gminy Chełmża 8.02.2016 referat 200 osób 2. Śmiałowski T., Oleksiak T., Zbigniew Rybka Z. 2016 Przezimowanie odmian zbóż w warunkach północnowschodniej Polski-dobór odmian. Innowacyjne rozwiązania w produkcji zbóż jakościowych Konferencja w PODR w Szepietowie,14 kwietnia 2016. - referat 100 osób 3. Oleksiak T. 2016 jako czynnik wzrostu plonowania zbóż. Konferencja Rola odmiany i ochrony roślin w intensyfikacji produkcji roślinnej. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Dymaczewo Nowe, 11 13 maja referat 80 osób 4. Oleksiak T. 2016 pszenicy jakościowej w doświadczeniach i w produkcji. XXXVII Konferencja w Krynicy Morskiej 1 4 czerwca, Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego. referat 80 osób 5. Rybka K. Oleksiak. T 2016 Czasowe niedobory wody a postęp biologiczny w hodowli zbóż. Ogólnopolska konferencja Innowacyjne metody gospodarowania zasobami wody w rolnictwie organizowana przez CDR Brwinów, 12-13.09.2016r. Ołtarzew. referat 100 osób 6. Oleksiak T. 2016 Impact of breeding on cereals yields in Poland. 14 th ESA Congress 5-9 September 2016, Edinburgh. 7. Śmiałowski T., Wałkowski T., Oleksiak T., Arseniuk E. 2016 Przezimowanie odmian zbóż i rzepaku w warunkach pogodowych polski dobór odmian. Spotkanie Nauka Doradztwu Rolniczemu dla doradców rolnych w IHAR-PIB Radzików, 15-15 09. 2016r. referat 80 osób. 8. Arseniuk E. Śmiałowski T., Wałkowski T., Oleksiak T 2016 Przezimowanie odmian zbóż i rzepaku w warunkach pogodowych polski dobór odmian. Integrowana produkcja zbóż chlebowych. Szkolenie w ramach Programu Promocyjnego Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych. Radzików 14.10.2016r.- 30 osób 9. Oleksiak. T 2016 Efekty hodowli a plonowanie zbóż chlebowych w doświadczeniach i w produkcji. Integrowana produkcja zbóż chlebowych. Szkolenie w ramach Programu Promocyjnego Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych. Radzików 14.10.2016r..- 30 osób 10. Oleksiak. T 2016 Efekty hodowli i nasiennictwa w praktyce. I Forum Wiedzy i Innowacji. Paprotnia 8-9. 11.2016 200 osób

Zadanie 5.2. Ocena wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego roślin zbożowych i ziemniaków na integrowaną ochronę i produkcję roślin Cel 2. Prowadzenie ogólnokrajowej bazy danych o wartości agrotechnicznej i użytkowej odmian ziemniaka oraz wykorzystaniu postępu biologicznego w integrowanej ochronie i IP ziemniaka w Polsce Wykonawca celu nr 2 IHAR-PIB Oddział w Jadwisinie

Cele realizacji badań Celem zasadniczym realizacji podzadania jest prowadzenie badań nad określeniem ponad 20 cech determinujących wartość agrotechniczną i użytkową dla ponad 80 odmian ziemniaka oraz transfer wiarygodnych wyników badań do użytkowników tych odmian, a szczególnie do rolnikówproducentów ziemniaka, firm nasiennych, handlowców, przetwórców oraz konsumentów ziemniaka.

Badane odmiany (ok. 50/84/23) bardzo wczesne (14) Adora, Agata, Anuschka, Arielle, Catania, Denar, Impala, Impresja, Liliana, Lord, Miłek, Red Sonia, Riviera, Viviana wczesne (24) Altesse, Aruba, Belana Bellarosa, Bohun, Carrera, Cyprian, Gala, Gwiazda, Ignacy, Innovator, Lady Claire, Lady Rosetta, Lawenda, Lilly, Ludmilla, Madelaine, Marabel, Michalina, Mieszko, Owacja, Rosagold, Victoria, Vineta średnio wczesne (36) Belmonda, Bogatka, Boryna, Concordia, Elmundo, Etiuda, Finezja, Harpun, Honorata, Jubilat, Jurata, Jurek, Kaszub, Laskara, Lavinia, Lech, Malaga, Manitou, Mazur, Melody, Oberon, Omega, Orchestra, Otolia, Pasat, Red Fantasy, Red Lady, Satina, Szyper, Tajfun, Taurus, Wendy, Widawa, Verdi, VR 808, Zuzanna późniejsze (10) Challenger, Gustaw, Hinga, Inwestor, Jelly, Kuras, Markies, Mondeo, Pasja, Pomorska, Syrena

Mierniki wartości agrotechnicznej odmian parametry dla kształtowania architektury łanu przydatność odmian do produkcji w systemie ekologicznym i IP wymagania nawozowe odmian oraz wyznaczanie maksymalnej i zalecanej dawki N fazy rozwojowe odmian ziemniaka, ich plenność oraz struktura wielkości bulw w plonie poziom plonu ogólnego oraz udział plonu handlowego w plonie ogólnym tempo szerzenia się zarazy ziemniaka, wymagania wodne odmian oraz odporność na metrybuzynę odporność bulw na uszkodzenia mechaniczne występowanie ospowatości bulw i parcha srebrzystego zalecana temperatura przechowywania oraz straty przechowalnicze odmian i ich przechowywalność

Mierniki wartości użytkowej odmian pozbiorowa zawartość suchej masy, skrobi, witaminy C, azotanów i glikoalkaloidów zmiany zawartości skrobi, suchej masy, cukrów redukujących podczas przechowywania w temp. 5 0 i 8 0 C podatność bulw na ciemną plamistość pouderzeniową miąższu ciemnienie enzymatyczne i nieenzymatyczne miąższu bulw przydatność odmian do przetwórstwa spożywczego (frytki, chipsy, susze, inne)

Nasiennictwo ziemniaka (korzystanie z postępu biologicznego)

Struktura udziałowa odmian ziemniaka w powierzchni nasiennej ziemniaka w Polsce w latach 2014-2016 (po kwalifikacji polowej) Specyfikacja 2014 2015 2016 Ogółem powierzchnia nasienna ziemniaka (ha) 5243,2 5662,3 5876,6 w tym odmian: - polskich z KR (55) 1627,4 1664,5 1676,2 - zagranicznych z KR (28) 1846,3 2206,7 2171,2 - zagranicznych odmian z katalogu CCA (UE) 1769,6 1810,2 2029,2

Korzystanie z kwalifikowanego materiału sadzeniakowego w relacji do kierunków produkcji ziemniaka w gospodarstwach rolnych w Polsce w 2016 roku Kierunek produkcji ziemniaka Jadalne wczesne Przetwórstwo spożywcze Jadalne konfekcjonowane Krochmalnictwo Nasiennictwo Wielokierunkowy Pow. uprawy (tys. ha) 13,2 35,0 39,0 26,0 5,8 181,0 Ogółem zużycie sadzeniaków (tys. t) 39,6 87,5 97,5 65,0 20,0 452,5 Zużycie kw. sadzeniaków (tys. t) 16 35 25 15 20 29 % udział 40,4 40,0 25,6 23,1 100,0 Razem 300,0 762,1 140 18,4 6,4

Relacje cen sadzeniaków ziemniaka (%) do cen ziemniaka towarowego w różnych kierunkach użytkowania w Polsce w latach 2012 2016 Kierunek produkcji Jadalne wczesne Jadalne hurt z gospodarstwa rolnego Jadalne - rynek hurtowy Jadalne - targowisko Ziemniaki skrobiowe Relacje cen kwalifikowanych sadzeniaków do cen w produkcji towarowej 2012/13 2013/14 2014/15 2015/16 2,39 3,37 2,19 2,04 5,26 0,75 2,32 1,85 1,43 6,18 0,98 5,27 2,94 2,21 4,14 1,34 2,78 2,41 2,00 5,65 średnio 1,37 3,44 2,35 1,92 5,30

Wnioski dla praktyki Plonowanie badanych odmian na lekkiej glebie i w warunkach klimatycznych okresu wegetacji 2016 roku było generalnie wysokie ale jednocześnie bardzo zróżnicowane i wahało się od 26 do 80 ton/ha Udowodniono, że odmiany polskiej hodowli w większości przypadków wyżej plonowały od odmian hodowli zagranicznych, a szczególnie od odmian z katalogu CCA Udział plonu handlowego w plonie ogólnym był średnio dla badanych odmian niski i wynosił około 75% Określono dla 19 odmian długość okres spoczynku bulw, a dla 11 istotne parametry dla kształtowania architektury łanu Oberon, Ignacy i Jurata polecane są do produkcji ekologicznej Dla 17 nowych odmian określono zróżnicowane wymagania nawozowe N (małe średnie, duże) Stwierdzono, że odmiany Mazur i Belmonda są odporne na powschodowe stosowanie metrybuzyny Stwierdzono, że większość badanych odmian (19) ze zbioru 2015 roku odznaczało dobrą przechowywalnością

Wnioski dla praktyki c.d. Zaktualizowano dane o odmianach dla metodyki IP ziemniaka Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że odmianami przydatnymi do przetwórstwa na: - FRYTKI- są bulwy odmian Riviera, Jurata, Honorata, Laskara; - CHIPSY bulwy odmiany Lady Rosetta; - KONSERWY I MROŻONKI bulwy odmiany Ignacy, Madelaine, Manitou i Jurek; - SAŁATKI - bulwy odmian Ignacy, Madelaine, Bogatka, Malaga, Jurek; Stwierdzono, że dość szybko zwiększa się w kraju oferta odmian i kwalifikowanego materiału sadzeniakowego odmian zagranicznych hodowli z katalogu CCA. Istnieje pilna potrzeba rozszerzenia badań nad wartością agrotechniczną i użytkową tych odmian, aby dysponować obiektywną wiedzą weryfikującą dane marketingowe firm nasiennych w polskich warunkach przyrodniczych, by nie narażać rolników na straty. Relacje cen kwalifikowanych sadzeniaków do cen ziemniaków towarowych generalnie są korzystne w ostatnich latach z wyjątkiem sprzedaży hurtowej ziemniaków jadalnych wprost z gospodarstwa oraz ziemniaków skrobiowych. Korzystanie z postępu biologicznego w polskiej branży ziemniaczanej jest bardzo zróżnicowane w poszczególnych jej sektorach. Najwyższe dotyczy produkcji ziemniaków wczesnych i surowca do przetwórstwa spożywczego.

Upowszechnianie wyników badań Opracowanie upowszechnieniowe: Charakterystyka Krajowego Rejestru Odmian Ziemniaka, Wyd. XIX, Jadwisin 2016 1 (wersja papierowa i elektroniczna) Liczba publikacji naukowych i popularno-naukowych w czasopismach 9 Przeprowadzone szkolenia - 9 Udział w konferencjach z referatami - 5

W IHAR PIB Oddział Jadwisin funkcjonuje Zakład Agronomii Ziemniaka. Profil badawczy, wdrożeniowy i upowszechnieniowy Oddziału obejmuje następujące obszary: Badania nad fizjologią rozwoju roślin i plonowaniem ziemniaka; Opracowywanie charakterystyki agrotechnicznej, przechowalniczej i użytkowej uprawianych odmian jadalnych i skrobiowych ziemniaka; Prowadzenie badań agrotechnicznych nad zwalczaniem i przeciwdziałaniem rozprzestrzenianiu się bakteriozy pierścieniowej ziemniaka; Uczestnictwo w systemie Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w zakresie ziemniaka; Doskonalenie technologii uprawy ziemniaka w ekologicznym systemie gospodarowania; Doskonalenie technologii w systemie Integrowanej Produkcji i programach integrowanej ochrony ziemniaka; Doskonalenie niskonakładowej technologii uprawy odmian skrobiowych; Optymalizacja technik i technologii nawadniania na plantacjach ziemniaka; Opracowywanie techniki i technologii nawożenia na plantacjach ziemniaka; Doskonalenie systemów pielęgnacji plantacji ziemniaka w okresie wegetacji; Metody oceny i przygotowania materiału sadzeniakowego; Kwantyfikacja środowiskowych, agrotechnicznych i przechowalniczych czynników kształtujących jakość plonu bulw (plonu handlowego); Doskonalenie techniki i technologii przechowywania ziemniaków; Prowadzenie badań rejestrowych środków ochrony roślin stosowanych w uprawie i przechowalnictwie ziemniaka; Wykonywanie analiz laboratoryjnych jakości plonu bulw ziemniaka oraz zawartości skrobi, cukrów, suchej masy, glikoalkaloidów, azotanów, itp.; Ekonomika produkcji ziemniaka w różnych systemach gospodarowania i kierunkach użytkowania zbiorów; Prowadzenie badań rynkowych dotyczących ziemniaka jadalnego; Monitorowanie makroproblemów branży ziemniaczanej w skali całego kraju w tym szacowanie plonów, zbiorów, stosowanych technologii uprawy i przechowywania, itp.; Wykonywanie opracowań, ekspertyz, prowadzenie szkoleń i wdrożeń z zakresu agrotechniki i przechowalnictwa ziemniaka. Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy Oddział w Jadwisinie CHARAKTERYSTYKA KRAJOWEGO REJESTRU ODMIAN ZIEMNIAKA Wydanie XIX Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB Oddział Jadwisin, ul. Szaniawskiego 15 05-140 Serock tel: +48 (22) 782-66-20; 782-72-20 fax: +48 (22) 782-62-65 e-mail: jadwisin@ihar.edu.pl Jadwisin 2016