opracowanie Adam Kosewski EMISJA GŁOSU ćwiczenia Ćwiczenia do użytku wewnętrznego tylko dla wykładowców i studentów CSM. Powielanie i kopiowanie bez zgody zabronione. CSM Ostróda 2008
EMISJA GŁOSU uwagi wstępne: ćwiczenia wykonuj świadomie! Bezmyślne powtarzanie ćwicznenia nic ci nie da. Zawsze zachowaj wrażenie, jakbyś ćwiczenie wykonywał po raz pierwszy. Chcąc poszeżyć skalę unikaj forsowania góry, gdyż w ten sposób jej nie rozwiniesz, a za to stracisz dół. Nadużywanie górnych nut zniszczyło więcej głosów niż starość. Zachowuj w całej skali rezonans głowy utrzymasz przez to pełnię brzmienia, nośność oraz zdolność modulacji dynamicznej. Śpiewaj dla ostatniego rzędu sali. Idąc w górę skali zachowaj uczucie rozwartości. Pamiętaj, że największą wydajność twój głos ma przy minimum wysiłku. Nie staraj się o siłę, ale o rezonans a siła wyłoni się sama. Staraj się, by każdy dźwięk posiadał dźwięczność oraz okrągłość O. To zapewni twojemu głosowi blask a zarazem miękkość brzmienia. Wykonując ćwiczenia muzykuj. Szukaj pięknego tonu. Nagrywaj często swój głos nagranie wskaże ci błędy.
Ćwiczenia wstępne: właściwa postawa (sylwetka wyprostowana, klatka piersiowa lekko uwypuklona, podbrzusze wciągnięte) ćwiczenia ruchowe: rozluźniające i rozgrzewające (np. przeciąganie się, ruchy okrężne głowy, masaż głowy, szyi, szczęki, mięśni twarzy). ćwiczenia artykulacji i dykcji (np. ruchy okrężne języka, łopata język na brodę). Wyraziste wypowiadanie zdań: - Moja mama miele mak; - A kto to tutaj tak tupie? To tata Tomka tutaj tak tupie. - No to cóż, że ze Szwecji. - Żołnieżyki już śpią w skrzyni. ćwiczenia oddechowe: Pamiętaj, że oddech śpiewaczy powinien być bezszelestny (cichy), lekko pogłębiony w stosunku do normalnego, niespieszny (tzw. wąchanie powietrza), brany jednocześnie nosem i ustami (usta i nosdrza lekko rozchylone) miękkie podniebienie lekko podniesione (uczucie gorącego kartofla ), rozchylone żebra. Oddech bierzemy tuż przed zaśpiewaniem frazy. Wyrzucaj resztkę niezużytego powietrza. - ćwiczenie faz oddechu: powolny wdech zatrzymanie wydech bezdech. Na każdej z faz w myślach licz do 5. - Ćwiczenia pobudzające przeponę: a) bezdźwięcznie: ha he hi ho hu hy b) wykonywanie różnych schematów rytmicznych na spółgłosce S (np. pociąg)
Fonacja - ćwiczenia z podkładem: Ćwiczenie #1 mormorando Ćwiczenie należy wykonywać na bliskiej pozycji tzn. bliskie poczucie dźwięku, z przodu. Nosdrza lekko rozchylone, na lekkim uśmiechu, zachowując energię frazy mówionej. Nie wypychaj dźwięku przez nos. Śpiewaj lekko, infantylnie rozkosznie. Aparat ustawiony jak do spółgłoski N, usta jak do spółgłoski M. Ćwiczenie #2 - motorek Usta ustawione w ten sposób jak do pocałunku :) Jeśli motorek się rozjeżdża można podtrzymać policzki palcami. To ćwiczenie można wykonywać również bez podkładu, przechodząc swobodnie po całej skali głosu. Ćwiczenie #3
Ćwiczenie wykonujemy legato, zwierając struny głosowe. Ma na celu wyrównanie barwy samogłosek A i E, więc ustawiaj aparat tak, aby te samogłoski brzmiały podobnie; aby były tak samo ładne i okrągłe. Uważaj, żeby E się nie rozjeżdżało (jak u żaby). Uważaj na przydech. Nie śpiewaj: Me he he wa Ma ha ha ha mo! Jeśli nie możesz tego skontrolować spróbuj stacatto oddzielając i akcentując każdą kolejną sylabę i dopiero potem legato. Całą frazę wykonuj na jednym oddechu. Ćwiczenie #4 Podobnie jak poprzednie ćwiczenie ma na celu wyrównanie barwy samogłosek. Wszystkie samogłoski mają zmierzać do brzmienia samogłoski I, ponieważ I brzmi jasno, naturalnie jest na bliskiej pozycji. Wykonując ćwiczenie pilnuj czystości dźwięków. Pamiętaj o podparciu oddechowym. Ćwiczenie #5 Przede wszystkim pilnuj czystości dźwięków. To sprawia trudność, zwłaszcza w szybkich tempach. Śpiewaj na pełnym brzmieniu; na pełnej barwie swojego głosu. Idąc w górę skali nie forsuj głosu. Staraj się zachować jednakową dynamikę i barwę w całej skali głosu.
Ćwiczenie #6 W tym ćwiczeniu pobudzamy do pracy przeponę. Zgłoski si-hi-hi należy podbijać (naturalnie nasza przepona zostaje pobudzona, gdy się śmiejemy :). Tu chodzi o podobny mechanizm). Na samogłosce o należy przejsć płynnie (legato), nie rozmywając jednak dźwięków. Pilnuj czystości każdego dźwięku zarówno tych stacatto jak i legato. Ćwiczenie #7 Kolejne ćwiczenie pobudzające przeponę z zastosowaniem róźnych samogłosek. Szczególnie w tych ćwiczeniach staraj się śpiewać dźwięki czysto.
Ćwiczenie #8 Ćwiczenie na łączenie samogłosek - śpiewamy na bliskiej pozycji. Całą frazę należy wykonywać na jednym oddechu, płynnie przechodząc na kolejne dźwięki. Ćwiczenie #9 Kolejne ćwiczenie na samogłoski. Należy je wykonywać legato (prawie ślizgając się z dźwięku na dźwięk) dbając przy tym o odpowiednią wyskość każdego z nich. Ćwiczenie #10