Wielkie porządki w komputerze Zadanie 4 Materiał opracowany na podstawie scenariusza Komputer skrzynką wspomnień. Co słychać w Laboratorium? Dzieciom udało się wyprowadzić Psotnika z komputerowego labiryntu, ale okazało się, że zostawił on po sobie straszny bałagan w komputerze. Trzeba go posprzątać. Pomysł na lekcję Dzięki tajemniczej skrzyni wspomnień dzieci będą miały okazję dowiedzieć się, jakie dane mogą gromadzić w komputerze. Zobaczą także, jak można je porządkować, dowolnie przenosić z jednych folderów do drugich; oglądać, odsłuchiwać, czytać jednym słowem wielokrotnie wracać do swoich wspomnień schowanych w komputerze, jak w wielkiej, bardzo pojemnej skrzyni danych. Cele operacyjne Dzieci: wiedzą, że w komputerze mogą być zapisane różnorodne zasoby (np. teksty, obrazy, filmy); wiedzą, że dane mogą mieć różne postaci (np. graficzną, audiowizualną, multimedialną); potrafią wymienić przykłady różnych rodzajów zapisów w komputerze (np. dźwięk, zdjęcie, video). Pomoce zalecane do przeprowadzenia zajęć: skrzynia z przedmiotami pamiątkami z podróży, 3 kluczyki, kłódka, kartki z rysunkami ikonek folderów i napisami: obrazy, teksty, dźwięki, filmy, przedmioty z tajemniczej skrzyni, komputer, rzutnik, ekran, zdigitalizowana zawartość skrzyni, filmik z gratulacjami, głośniki
Przebieg zajęć Kuba: Juhuuu! Udało się uratować Laboratorium! Julka: Tak. Poszło świetnie. Ale Kuba: Co? Julka: Psotnik narobił w komputerze strasznego bałaganu. Kuba: Ehh... trzeba to jakoś posprzątać Krok 1 Julka i Kuba muszą posprzątać wielki bałagan w komputerze. Ale najpierw chcą sprawdzić co dokładnie zmalował Psotnik. Kuba: No, to bierzemy się za sprzątanie. Julka: Tak, najpierw musimy sprawdzić, co ten nasz Psotnik zmalował. Kuba: Gdzie dokładnie narobił bałaganu. Julka: Ale wiesz, ja nawet lubię robić takie porządki? Kuba: Ja też. Można znaleźć fajne rzeczy, takie o których się zapomniało. Julka: No właśnie. Dzieci pomożecie nam? Przed zajęciami przygotuj 3 kluczyki; skrzynkę, którą możesz zamknąć na kłódkę (do której pasuje jeden z kluczyków), przedmioty, które w niej umieścisz (mogą być to zdjęcia, zapisane kartki np. z opisem jakiejś podróży, muszelki, bursztyny, pocztówki grające lub niewielkie instrumenty np. dzwoneczek) ważne, by przedmiotów było tyle, ile dzieci uczestniczących w zajęciach. Skrzynię postaw na środku sali, a kluczyki ukryj w nie bardzo trudnym do znalezienia miejscu. Zaproś dzieci i powiedz, że dzięki zawartości tej tajemniczej skrzynki przeniesiecie się do krainy wspomnień. Jednak, aby można było poznać jej zawartość trzeba znaleźć kluczyk, który otworzy kłódkę. Zachęć dzieci do wspólnego szukania. Po znalezieniu 3 kluczyków przystąpcie do próby otwarcia skrzyni. Czas: 5 min Metoda: praca grupowa Pomoce: skrzynia z przedmiotami pamiątkami z podróży, 3 kluczyki, kłódka
Krok 2 Kuba i Julka przeglądają zawartość folderów i porządkują je. Kuba: Ale ten Psotnik narozrabiał. Julka: Tak, zrobił mega bałagan. Kuba: Musimy wszystko posegregować. Julka: Zdjęcia, nagrania, filmy Kuba: Pomożecie nam przyporządkować rzeczy do odpowiednich folderów? Po otwarciu skrzyni nie pozwól dzieciom od razu zajrzeć do środka. Poproś każdego po kolei o wyjęcie (bez zaglądania) jednego przedmiotu, powiedzenie, co, to jest i położenie na podłodze obok skrzyni. Zwróć uwagę dzieci, że przedmioty wyjęte ze skrzyni dokumentują czyjąś podróż są tu zdjęcia, dźwiękowe pocztówki, opisy odwiedzonych miejsc etc. jednym słowem jest to czyjaś skrzynia podróżniczych wspomnień. Następnie poproś, by dzieci znów wzięły do ręki wylosowany przez siebie przedmiot i rozłóż za podłodze cztery kartki z rysunkiem imitującym ikonki folderów dokładnie takich, jakie tworzymy w komputerze oraz napisami: obrazy, teksty, dźwięki, filmy. Poproś, by każdy położył swój przedmiot przy odpowiednim folderze. Sprawcie, czy wszystko znajduje się na odpowiednim miejscu. Zastanówcie się, czy można któryś przedmiot przełożyć w inne miejsce (do innego folderu). Czas: 10 min Metoda: praca indywidualna i grupowa Pomoce: kartki z rysunkami ikonek folderów i napisami: obrazy, teksty, dźwięki, filmy, przedmioty z tajemniczej skrzyni
Krok 3 Bliźniaki sprawdzają, czy wszystkie pliki są już na swoim miejscu. Kuba: Ok, to prawie skończyliśmy. Julka: Łatwo poszło. Kuba: No, wiesz przecież, że bez pomocy dzieci zajęłoby nam to dużo więcej czasu. Julka. Oczywiście. Kuba: No dobra, sprawdźmy jeszcze raz, czy wszystko jest na swoim miejscu. Julka: Dzieci, sprawdzicie z nami? Kiedy uznacie, że każdy przedmiot ma już swoje właściwe miejsce, poproś dzieci, by usiadły zwrócone twarzami do ekranu lub tablicy. Pokaż, że tak, jak do otwarcia skrzyni potrzebny był kluczyk; tak do dostania się do komputera niezbędne jest hasło. Następnie otwórz odpowiedni plik, gdzie będzie znajdował się identyczny podział na foldery, jak ten na kartkach oraz identycznie zamieszczone w nich dane (zeskanowane zdjęcia, kartki z tekstem, fotografie pozostałych przedmiotów, nagrania dźwiękowe z pocztówek etc.). Zaprezentuj, w jaki sposób można przenosić dane z jednego folderu do drugiego. Zwróć uwagę dzieci na fakt, że jeden folder cały czas jest pusty. Oczywiście chodzi o folder o nazwie filmy. Otwórz go i uruchom zamieszczony w nim wcześniej krótki filmik, w którym gratulujesz wspaniale wykonanego zadania. Zachęć dzieci, by zbierały swoje wspomnienia w folderach własnych komputerów i wracały do nich tak często, jak tylko mają ochotę. Czas: 20 min Metoda: prezentacja Pomoce: komputer, rzutnik, ekran, zdigitalizowana zawartość skrzyni, filmik z gratulacjami, głośniki
Krok 4 Julka i Kuba odpoczywają po wielkich komputerowych porządkach. Julka: Gotowe! Kuba: Sekundę, muszę jeszcze przekopiować kilka plików do nowych folderów. Julka: Ok. Kuba: Już. Julka: Wiesz co? To ja może jeszcze zmienię hasło na nowe. Kuba: Dobra. Dzieci, a jak Wam podobały się porządki? Wiecie już co to są foldery i co można z nimi robić? Na koniec zaproś dzieci do krótkiego quizu, składającego się z 3 pytań: 1 W komputerze możemy przechowywać dane: A. takie, jak filmy i zdjęcia; B. takie, jak teksty i dźwięki; C. w ogóle nie możemy przechowywać żadnych danych; 2 Dane: A. możemy przenosić z folderu do folderu, B. nie możemy przenosić z folderu do folderu, 3. możemy grupować i porządkować; 3 Aby dostać się do komputera: A musimy znać właściwe hasło, B. musimy znać przepis na ciasto drożdżowe, C. nie musimy robić nic. Czas: 10 min Metoda: quiz Pomoce:
Ewaluacja Czy po przeprowadzeniu zajęć dzieci: wiedzą, że w komputerze mogą być zapisane różnorodne zasoby (np. teksty, obrazy, filmy)? wiedzą, że dane mogą mieć różne postaci (np. graficzną, audiowizualną, multimedialną)? potrafią wymienić przykłady różnych rodzajów zapisów w komputerze (np. dźwięk, zdjęcie, video? Opcje dodatkowe Jeśli masz więcej czasu zaproś dzieci do poćwiczenia przenoszenia danych z foldera do foldera, a także do tworzenia samych folderów np. ze swoim imieniem. Ważne, by każdy z nich mógł spróbować sam, jak się to robi. Informacje Scenariusz: Anna Walczak Konsultacja merytoryczna: Barbara Krywoszejew Konsultacja metodyczna: Joanna Góral Wojtalik Opracowanie fabuły: Robert Ogłodziński we współpracy z Fundacją Highlight/inaczej Słowniczek dane foldery pliki