CELE I TREŚCI NAUCZANIA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW PODYPLOMOWYCH STUDIÓW INFOBROKERSTWA I ZARZĄDZANIA INFORMACJĄ I. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE, WSPÓLNE DLA OBYDWU ŚCIEŻEK: 1. Informacja w nauce, społeczeństwie i gospodarce Zajęcia dotyczą roli informacji we współczesnych społeczeństwach. Ich celem jest przedstawienie najważniejszych aspektów teoretycznych i technologicznych odnoszących się do koncepcji społeczeństwa informacji i wiedzy oraz omówienie procesów społecznego tworzenia, użytkowania oraz transformacji informacji i wiedzy w podstawowych zakresach ludzkiej aktywności. Zajęcia obejmują m.in. takie zagadnienia, jak: rozwój koncepcji społeczeństwa informacyjnego, rola informacji w nauce i gospodarce, ekonomika informacji, bezpieczeństwo informacyjne i aspekty prawne związane z udostępnianiem i wykorzystywaniem informacji w różnych środowiskach. O ile wykłady służą wprowadzeniu w problematykę funkcjonowania informacji w nauce, społeczeństwie i gospodarce, to celem ćwiczeń jest wykształcenie praktycznych umiejętności stosowania różnorodnych strategii wyszukiwawczych, trafności doboru źródeł informacji i umiejętności ich oceny podczas realizacji zapytań informacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem kwerend realizowanych dla środowisk gospodarczych i biznesowych. 2. Technologia informacyjna w zarządzaniu informacją Przedmiot wprowadza w zagadnienia automatyzacji procesów informacyjnych i przybliża zagadnienia dotyczące współczesnych narzędzi informatycznych oraz zintegrowanych systemów informatycznych wspomagających proces zarządzania informacją. Celem zajęć jest nie tylko zaznajomienie studentów z nowoczesnymi modelami, metodami i rozwiązaniami informatycznymi w perspektywie projektowania, modelowania, wdrażania i stosowania komputerowych systemów wspomagania procesu zarządzania, ale także wykształcenie umiejętności projektowania relacyjnych baz danych oraz przygotowanie słuchaczy do prowadzenia samodzielnych badań użyteczności informacji oraz obserwacji procesów zachodzących w gospodarce z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi analizy statystycznej. 3. Metody, techniki i narzędzia profesjonalnego wyszukiwania informacji Celem zajęć jest kształcenie w zakresie teoretycznych i metodologicznych podstaw formułowania efektywnych strategii wyszukiwania i wykorzystania różnych źródeł informacji 1
elektronicznej, ze szczególnym uwzględnieniem zasobów sieciowych. Poza przybliżeniem metod i technik wyszukiwania informacji w Internecie, zagadnień dotyczących zasobów Ukrytego Internetu, kryteriów oceny i ewaluacji jakości i przydatności informacji, zajęcia koncentrują się na wykształceniu umiejętności właściwego doboru źródeł informacji i efektywnego posługiwania się narzędziami wyszukiwania dla potrzeb sprawnego funkcjonowania w środowisku informacyjnym Internetu. 4. Podstawy architektury informacji W związku z rosnącymi wymaganiami użytkowników wobec współczesnych serwisów internetowych i intranetowych coraz częściej od ich projektantów wymaga się biegłego operowania znacznymi ilościami danych oraz dokonywania ich częstych aktualizacji pod wpływem pojawiających się nowych technologii i zmieniającej się często strategii firmy. Podczas tworzenia spójnych i sprawnie funkcjonujących serwisów internetowych niezbędna okazuje się znajomość podstaw architektury informacji. Zajęcia wprowadzają w jej problematykę i obejmują zagadnienia związane z systemami organizowania, etykietowania, nawigacji i wyszukiwania informacji w serwisach internetowych. Zaznajamiają one także słuchaczy z metodami, kryteriami i wskaźnikami oceny jakości zasobów sieciowych, co w przyszłości pozwoli im m.in. na zorganizowanie własnych serwisów zarówno pod kątem wyszukiwania konkretnych informacji, jak i swobodnego przeglądania treści, bez poczucia zagubienia i frustracji. 5. Projektowanie, tworzenie i zarządzanie serwisem informacyjnym WWW Problematyka zajęć obejmuje zagadnienia typologii i struktury systemów informacji, modeli konceptualnych systemów informacji, strategii i procedur wyszukiwania informacji, metodyki i technik projektowania serwisów informacyjnych WWW. Efektem finalnym zajęć jest wykształcenie umiejętności samodzielnego tworzenia serwisów WWW oraz stosowania zróżnicowanych metod i technik ich oceny. Materiał zajęć swoim zakresem obejmuje następujące zagadnienia: historia rozwoju technologii służących do prezentacji informacji w sieci Internet, kryteria techniczne budowy serwisu WWW, programy pomocne w edycji i tworzeniu stron WWW (edytory, parsery, validatory), tworzenie dokumentów HTML, zwiększanie możliwości stron internetowych (JavaScript, technologia CSS), wdrożenie projektu serwisu i opublikowanie go w Internecie. 2
6. Seminarium dyplomowe Seminarium jest kontynuacją problematyki realizowanej podczas całego toku studiów i służy nabyciu praktycznej umiejętności przetwarzania i prezentacji zdobytej podczas studiów wiedzy. Efektem końcowym zajęć jest napisanie pracy dyplomowej poświęconej jednemu z omawianych w trakcie studiów zagadnień. 7. Wizualizacja i estetyka informacji w systemach informacyjnych Celem przedmiotu jest kształcenie w zakresie projektowania systemów informacyjnowyszukiwawczych, serwisów WWW oraz prezentacji multimedialnych. Zajęcia zaznajamiają także z zasadami projektowania grafiki używanej w zastosowaniach menedżerskich oraz prezentacjach elektronicznych. W efekcie zajęć słuchacz powinien rozumieć kompleksową problematykę teoretyczno-typologiczną związaną z systemami informacyjnowyszukiwawczymi, operować specjalistyczną terminologią, rozpoznawać podstawowe elementy systemów informacyjno-wyszukiwawczych, serwisów WWW i prezentacji multimedialnych, znać wybrane programy do ich projektowania, a także umieć samodzielnie stworzyć prezentację multimedialną z wykorzystaniem technik wizualizacji przekazu tekstowego i graficznego. 8. Badanie użyteczności serwisów internetowych Celem przedmiotu jest wprowadzenie w podstawowe dylematy związane z oceną i pomiarem jakości, zapoznanie z przykładami różnych koncepcji oceny jakości oraz wybranymi metodami i technikami jej pomiaru. Zakres przedmiotu obejmuje zagadnienia ergonomii serwisów internetowych oraz wykorzystania rozwiązań z dziedziny technologii interakcji człowieka i komputera. Pojęcie jakości w omawianej tematyce jest tożsame z pojęciem użyteczności serwisów internetowych. W ramach zajęć studenci poznają metody organizowania środowiska badań, przeprowadzania sesji testowych, a także analizy zebranych danych. Wiedza zdobyta podczas zajęć daje możliwość posługiwania się nowoczesnymi narzędziami oceny jakości serwisów internetowych oraz elementów projektowania zorientowanego na użytkownika. Ważnym elementem zajęć jest przygotowanie i przeprowadzenie testów użyteczności wybranych serwisów internetowych. Materiał zajęć swoim zakresem obejmuje następujące zagadnienia: podstawowe pojęcia związane z technologią interakcji człowiek - komputer i architekturą informacji, cechy użytecznych programów interaktywnych, metodyka oceny użyteczności serwisów internetowych, projektowanie środowiska badań, tworzenie planu oceny użyteczności 3
wybranego serwisu internetowego i prowadzenie testu jego użyteczności. 9. Zarządzanie informacją w repozytoriach cyfrowych i zasobach Open Access Zajęcia zaznajamiają studentów z ideą, głównymi założeniami i przesłankami ruchu Open Access. W szczególności obejmują one zagadnienia dotyczące historii ruchu Open Access, jego wpływu na dotychczasowy model komunikacji naukowej, typologii zasobów, oprogramowania, obszarów oddziaływania, rozwiązań prawnych i organizacyjnych, perspektyw rozwoju tego typu zasobów, jak i wyzwań stojących przed pracownikami sektora informacji w związku z coraz liczniej uruchamianymi repozytoriami Open Access. II. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE DLA ŚCIEŻKI DOKSZTAŁCAJĄCEJ Z ZAKRESU INFORMACJI NAUKOWEJ: 1. Drukowane źródła informacji W zakres przedmiotu wchodzą zagadnienia związane ze źródłami bibliograficznymi i innymi źródłami informacji, które mogą pełnić funkcję bibliografii. Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z najważniejszymi drukowanymi spisami bibliograficznymi (ogólnymi i specjalnymi) o zasięgu narodowym i międzynarodowym oraz z ich elektronicznymi odpowiednikami, które mogą okazać się przydatne zarówno w pracy bibliotekarza, jak i pracownika informacji. Nadrzędnym zadaniem jest wdrożenie słuchaczy do heurystyki bibliograficznej, wyrażającej się w umiejętności posługiwania się odpowiednimi spisami do realizacji zróżnicowanych zapytań i potrzeb informacyjnych użytkowników bibliotek. 2. Organizacja i zarządzanie biblioteką naukową Celem przedmiotu jest zapoznanie słuchaczy z wiedzą dotyczącą podstawowych założeń współcześnie wykorzystywanych metod organizacji i zarządzania. Zajęcia przygotowują studentów do stosowania metod marketingowych w działalności bibliotekarskiej oraz w promocji i pozytywnym kreowaniu wizerunku własnej placówki. Zajęcia stanowią podstawę rozwijania praktycznych umiejętności z tego obszaru oraz służą uświadomieniu znaczenia marketingu bibliotecznego w doskonaleniu jakości pracy bibliotek, zwłaszcza bibliotek naukowych. 4
III. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE DLA ŚCIEŻKI SPECJALISTYCZNEJ: 1. Projektowanie i zarządzanie systemem informacyjnym w firmie infobrokerskiej Zajęcia mają na celu zapoznanie z najnowszymi metodami zarządzania informacją, wiedzą, przepływem dokumentów oraz zadań w organizacji oraz możliwościami ich wykorzystania w zarządzaniu firmą infobrokerską. W ich trakcie słuchacze zapoznają się z funkcjami systemu informacyjnego organizacji, a także z możliwościami wykorzystania nowych technologii w podnoszeniu efektywności zarządzania. Zajęcia przygotowują do przeprowadzenia analizy potrzeb informacyjno-zarządczych specyficznych dla firmy infobrokerskiej oraz wykorzystania wniosków z niej płynących w celu zaprojektowania systemu zarządzania informacją, przepływem dokumentów oraz zadań w firmie infobrokerskiej. Program zajęć przewiduje realizację następujących zagadnień: Zintegrowany System Informacyjny, model systemu informacyjnego, zmiany w organizacji wywoływane przez wdrożenie komputerowych systemów zarządzania, zarządzanie relacjami z klientami CRM (Customer Relationship Management), wiedza w organizacjach, systemy obiegu dokumentów, zarządzanie zadaniami, zarządzanie wiedzą. 2. Open Source w zarządzaniu informacją Problematyka zajęć dotyczy najnowszych rozwiązań informatycznych związanych z ruchem oprogramowania typu Open Source. Podstawowym celem zajęć jest przedstawienie słuchaczom gotowych rozwiązań programowych wspomagających działanie i organizację pracy w firmie, a także zarządzanie informacją osobistą. Pozyskana wiedza będzie przydatna zarówno w firmach prywatnych, jak i instytucjach budżetowych w związku z coraz częstszym wykorzystaniem tego rodzaju oprogramowania ze względu na wynikające z tego tytułu znaczące profity finansowe. W programie zajęć przewidziane zostało omówienie następujących zagadnień: rodzaje licencji oprogramowania, historia ruchu Open Source, Microsoft Windows jako platforma dla oprogramowania Open Source, systemy operacyjne rodziny Linuks, aplikacje do przetwarzania multimediów, aplikacje do obsługi informacji osobistej, obsługa poczty, przeglądarki WWW, Open Office i jego możliwości, aplikacje do obsługi i tworzenia baz danych, tekstu, prezentacji, porównanie możliwości oprogramowania Open Source z ich odpowiednikami komercyjnymi. 5