ANALIZA MOŻLIWOŚCI ROZWOJU TTA W WARSZAWIE dr inż. Andrzej Brzeziński Biuro Projektowo-Konsultingowe TransEko sp.j.
MEDIOLAN
MEDIOLAN
CHEMNITZ
BERNO
BERNO
PADWA
AMSTERDAM
AMSTERDAM
WROCŁAW
WROCŁAW
KRAKÓW
KRAKÓW
WARSZAWA
WARSZAWA
TRAMBUSPAS? PAT? TTA? Dla rozwiązania trasy komunikacyjnej w ramach której występuje wspólne wykorzystanie torowiska tramwajowego przez autobusy i tramwaje proponuje się stosowanie określenia: torowisko tramwajowo-autobusowe, w skrócie TTA. Taka nazwa powinna obowiązywać, jako określenie charakterystyczne dla Warszawy, mające swoją genezę w pracach studialno-projektowych prowadzonych od roku 2002.
ZALETY 1. Ograniczenie strat czasu na odcinkach i przy przejeżdżaniu punktów kolizji (autobusy) 2. Wygoda pasażerów rozpoczynających podróż - odjazd tramwajów i autobusów w danym kierunku z jednego przystanku. 3. Wygoda pasażerów przesiadających się możliwość zmiany środka transportu na tym samym przystanku 4. Wykorzystanie torowisk przez pojazdy specjalne będące w trakcie akcji ratunkowej. 5. Poprawa wizerunku TZ i wizerunku organizatora transportu 6. Zwiększenie bezpieczeństwa ruchu poprzez ograniczenie liczby punktów kolizji autobusu i tramwaju 7. Ułatwienie korzystania z TZ przez osoby niepełnosprawne 8. Zmniejszenie kosztów eksploatacji infrastruktury (efektywniejsze wykorzystanie pasa przeznaczonego na transport zbiorowy, redukcja liczby przystanków). 9. Zmniejszenie kosztów eksploatacji autobusów (skrócenie czasu przejazdu, płynność jazdy). 10. Oszczędności w zapotrzebowaniu na tabor autobusowy 11. Ograniczenie zakłóceń wywoływanych przez autobusy na pasach przeznaczonych dla samochodów 12. Możliwość zintegrowanego sterowania ruchem autobusów i tramwajów. 13. Oszczędność środowiska wynikająca ze zmniejszenia emisji 14. Oszczędność dla środowiska wynikająca ze zwiększenia atrakcyjności transportu zbiorowego i zachęcenia do przesiadania się z samochodów osobowych do transportu zbiorowego.
WADY 1. Straty czasu i kolejki pojazdów przy zbyt dużych częstotliwościach tramwajów i autobusów itp.(ograniczona przepustowość TTA). 2. Duże koszty realizacji w przypadku konieczności dostosowania torowisk do ruchu autobusów. 3. Utrudnienia w ruchu autobusów w przypadku występowania częstych awarii na TTA 4. Większe wymagania w zakresie utrzymania zimowego TTA (m.in. w przypadku konieczności stosowania specjalistycznego sprzętu). 5. Zwiększenie ryzyka kolizji tramwaju i autobusu w rejonie wspólnych przystanków 6. Ryzyko wykorzystywania TTA przez pojazdy nieuprawnione ( 7. Utrudnione korzystanie z przystanków, gdy brak jest możliwości ich dostosowania do większej wymiany pasażerów (przedłużenia i/lub poszerzenia). 8. Występowanie obszarów kolizji na wjazdach i zjazdach autobusów z TTA 9. Konieczność dostosowania linii autobusowych mających przystanki rzadziej niż tramwaje 10. Trudność w zorganizowaniu ruchu autobusów w przypadku wielu przewoźników, także prywatnych
76 kursów tramwajów i autobusów na godzinę to za dużo!.
Projekt ANALIZA MOŻLIWOŚCI I CELOWOŚCI WPROWADZENIA AUTOBUSÓW NA WYBRANE TOROWISKA TRAMWAJOWE W WARSZAWIE Autorzy opracowania: - Andrzej Brzeziński, - Maciej Dobrosielski, - Tomasz Dybicz, - Karolina Jesionkiewicz-Niedzińska, - Grzegorz Madrjas, - Magdalena Rezwow-Mosakowska, - Agnieszka Rogala, - Łukasz Szymański, - Piotr Szagała, - Paweł Włodarek Wykonawca: TransEko Sp. j. 00-660 Warszawa, ul. Lwowska 9/1A www.transeko.pl WARSZAWA, listopad 2010 1. Założenia (uwarunkowania techniczne, organizacyjne i prawne związane z TTA) 2. Spodziewane efekty TTA (wady i zalety) 3. Analiza wielokryterialna selekcja odcinków 4. Podstawowy zakres niezbędnej adaptacji wybranych TTA 5. Podsumowanie i wnioski (harmonogram)
Kryteria selekcji tras 17 kryteriów wyboru odcinków - potencjalnie możliwych TTA: 1. Brak linii autobusowych na analizowanym odcinku trasy tramwajowej. 2. Sumaryczne natężenie autobusów i tramwajów (gdy > 60 pojazdów/godzinę/kierunek następuje wyczerpanie przepustowości wspólnych przystanków). 3. Stan techniczny torowiska (określany na postawie informacji o roku ostatniego remontu/przebudowy torowiska). 4. Torowisko z zabudową trawiastą. 5. Przygotowany remont/modernizacja. 6. Słabe potencjalne wykorzystanie linii autobusowych (< 500 osób/godzinę w prognozie). 7. Liczba pasażerów w autobusach. 8. Wiek torowiska (oceniany na podstawie daty ostatniego remontu/naprawy głównej). 9. Planowany termin remontu/modernizacji. 10. Mała częstotliwość kursowania autobusów (< 10 wozów/h warunek efektywności). 11. Spójny układ przystanków tramwajowych i autobusowych linii przyspieszonych (warunek pokrywania się przystanków autobusowych i tramwajowych). 12. Spójny układ przystanków tramwajowych i autobusowych linii zwykłych (warunek pokrywania się przystanków autobusowych i tramwajowych). 13. Wspólny przebieg linii tramwajowych i autobusowych. 14. Występowanie (obecnie) uprzywilejowania autobusów w postaci pasa autobusowego. 15. Rodzaj konstrukcji torowiska i jego zabudowy. 16. Techniczna wykonalność (z punktu widzenia wielkości skrajni torowiska). 17. Usytuowanie słupów trakcyjnych (w torowisku, poza torowiskiem).
Zakres analizy 93 odcinki tras tramwajowych (124 podocinki)
Rekomendacje 1. Kasprzaka - Prosta (odcinek Skierniewicka Towarowa Żelazna Rondo ONZ), 2. Towarowa (odcinek Rondo Daszyńskiego Srebrna), 3. Powstańców Śląskich (odcinek Górczewska - Połczyńska), z uwzględnieniem odcinków TTA na ul. Górczewskiej i Połczyńskiej, 4. Waszyngtona (Rondo Wiatraczna Międzynarodowa Rondo Waszyngtona), 5. Marszałkowska (odcinek Królewska Świętokrzyska - Al. Jerozolimskie), 6. Stawki (odcinek Al. Jana Pawła II Dzika Pokorna - Andersa), 7. 11 Listopada (odcinek Ratuszowa Starzyńskiego). oraz warunkowo, w przypadku kompleksowych rozwiązań komunikacyjnych: 8. Puławska (odcinek Al. Wilanowska Wałbrzyska Al. Wilanowska Rakowiecka Goworka), 9. Kijowska (odcinek Kawęczyńska Targowa) 10. + nowo budowane trasy (Powstańców/Krasińskiego/Wilanów)
WASZYNGTONA
WASZYNGTONA 2,75-2.90 m 2,75-2.90 m
WASZYNGTONA TTA na poziomie 7900 pasażerów/przekrój, 75% tramwaj - 25% autobus
WASZYNGTONA Podstawowy zakres adaptacji - Waszyngtona l.p. Element Podstawowy zakres adaptacji 1 Torowisko tramwajowe Konieczność modernizacji torowiska i jego zabudowy 2 Zasilanie trakcyjne Bez zmian 3 Układ przystanków 5 zespołów przystanków tramwajowo-autobusowych: - Berezyńska, - Park Skaryszewski, - Kinowa, - Grenadierów - Wiatraczna (tylko w kierunku centrum). 4 Wjazdy i wyjazdy z torowiska Wjazd i wyjazd na TTA na wschód od ronda Waszyngtona (bezpośrednio za i przed rondem). Wjazd i wyjazd na TTA na zachód od ronda Wiatraczna (bezpośrednio za i przed rondem) 5 Długość TTA 2 x 2200 m 6 Zakładana natężenie 45 autobusów i tramwajów na godzinę autobusów i tramwajów 7 Prognozowana liczba 7900 osób/godzinę/przekrój (szczyt poranny, rok 2015) pasażerów
WASZYNGTONA Problemy: 1. Przekrój Waszyngtona 2. Remont torowiska (niezbędny)
PROSTA
PROSTA Podstawowy zakres adaptacji - Prosta l.p. Element Podstawowy zakres adaptacji 1 Torowisko tramwajowe Dostosowanie torowiska tramwajowego do TTA po zakończeniu budowy II linii metra. Modernizacja i zabudowa torowiska na odcinku Skierniewicka Karolkowa 2 Zasilanie trakcyjne Bez zmian 3 Układ przystanków 3 zespoły przystanków TTA: Karolkowa: Rondo Daszyńskiego, Norblin Wjazdy i wyjazdy z torowiska Od strony zachodniej wjazd na TTA z lewego pasa południowej jezdni ul. Kasprzaka (za skrzyżowaniem z ul. Skierniewicką). Wyjazd z torowiska na lewy pas ruchu północnej jezdni ul. 4 Kasprzaka, przed skrzyżowaniem z ul. Skierniewicką. Od strony wschodniej wjazd na TTA z lewego pasa północnej jezdni ul. Prostej za rondem ONZ. Wyjazd z torowiska przed rondem ONZ na wysokości ulicy Twardej 5 Długość TTA 2 x 1800 m 6 Zakładane natężenie autobusów i Do 60 jednostek/godzinę tramwajów Problem pilna decyzja dostosowująca projekty!
TOWAROWA
TOWAROWA Podstawowy zakres adaptacji - Towarowa l.p. Element Podstawowy zakres adaptacji 1 Torowisko tramwajowe Modernizacja i zabudowa torowiska na odcinkach TTA w rejonie ronda Daszyńskiego. 2 Zasilanie trakcyjne Bez zmian. 3 Układ przystanków 2 przystanki TTA (na rondzie Daszyńskiego, w obu kierunkach ruchu). Wjazdy i wyjazdy z torowiska Od strony północnej wjazd na TTA z lewego pasa zachodniej jezdni ul. Towarowej (na odcinku pomiędzy ul. Siedmiogrodzką i rondem Daszyńskiego, przed przystankiem tramwajowym). Wyjazd z torowiska za rondem Daszyńskiego (a przed skrzyżowaniem z ul. Grzybowską), na 4 lewy pas ruchu wschodniej jezdni ul. Towarowej. 5 6 Długość TTA Zakładane natężenie autobusów i tramwajów Od strony południowej wjazd na TTA z lewego pasa wschodniej jezdni ul. Towarowej za skrzyżowaniem z ul. Kolejową. Wyjazd z torowiska za rondem Daszyńskiego (przed, lub na skrzyżowaniu z ul. Srebrną, na lewy pas ruchu zachodniej jezdni ul. Towarowej. W kierunku południowym 600m w przypadku wariantu 1 i 650m w przypadku wariantu 2. W kierunku północnym 600m. Do 60 jednostek/godzinę.
TOWAROWA Problemy: 1. Powinno powstać TTA na Prostej integracja 2. Modernizacja torowiska na Towarowej- dostosowanie 3. Rozwiązanie zjazdu z TTA w rejonie Srebrnej
STAWKI 2 warianty: długi i krótki
STAWKI TTA na poziomie 2150 pasażerów/przekrój, 60% w tramwajach - 40% w autobusach
STAWKI Podstawowy zakres adaptacji - Stawki l.p. Element Podstawowy zakres adaptacji 1 Torowisko tramwajowe Modernizacja i zabudowa torowiska na odcinkach: Al. Jana Pawła II Dzika i Pokorna-Andersa 2 Zasilanie trakcyjne Bez zmian 3 Układ przystanków Organizacja 3 zespołów przystanków TTA - Stawki - Dzika - Muranowska 11 Wjazdy i wyjazdy z Początek TTA w rejonie skrzyżowania Jana Pawła II/Stawki. Wjazd i torowiska wyjazd autobusów na torowisko na skrzyżowaniu z al. Jana Pawła II. 4 Koniec TTA w rejonie skrzyżowania Andersa/Stawki. Wjazd autobusów za skrzyżowaniem z ul. Pokorną. Wyjazd autobusów z przystanku Muranowska 11 5 Długość TTA W kierunku do Andersa 870m, w kierunku do Jana Pawła II 600m 6 Zakładane natężenie ok. 15 autobusów i tramwajów
STAWKI Koncepcja TTA na odcinku Al. Jana Pawła II Dzika Problemy: 1. TTA na Stawkach czy tylko w rejonie Andersa 2. Przystanek przy JP II 3. Przystanek przy Dzikiej (15m jezdnia/5,8 torowisko przystanek 12m)
POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH
POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH TTA Powstańców - 6150 pasażerów/przekrój 50% w tramwajach 50% w autobusach TTA Połczyńska - 7750 pasażerów/przekrój 66% w tramwajach - 34% w autobusach
POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH Podstawowy zakres adaptacji - Powstańców l.p. Element Podstawowy zakres adaptacji 1 Torowisko tramwajowe Wymaga modernizacji i zabudowy Zasilanie trakcyjne Wymaga modernizacji i przestawienia słupów trakcyjnych (poza krótkim 2 odcinkiem na ul. Powstańców Śl. na południe od ul. Górczewskiej Układ przystanków Organizacja 7 przystanków tramwajowo-autobusowych: Czumy, Pl. Kasztelański, Hala Wola, 3 Synów Pułku Ciepłownia Wola Połczyńska P+R Fort Wola Wjazdy i wyjazdy z torowiska Początek TTA w rejonie skrzyżowania ul. Górczewskiej i Powstańców Śl. (wjazd i wyjazd), 4 Koniec TTA w rejonie przystanku Fort Wola TTA składa się z 3 pododcinków, Górczewska-Człuchowska ~1km, Człuchowska- Połczyńska ~1km i odcinek w ciągu ul. Połczyńskiej ~ 0,9km. Łącznie ok. 2,9 km. 5 Długość TTA W kierunku Fort Wola 2890m, w kierunku ul. Górczewskiej 2860m Zakładane natężenie autobusów Do 45 A + T/h 6 i tramwajów
POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH Problemy: 1. Niezbędna modernizacja torowiska na Powstańców i Połczyńskiej 2. Warto myśleć o przedłużeniu torowiska w Powstańców (północ) 3. Wyprowadzenie autobusów w Połczyńską do rozwiązania 4. Węzeł Górczewska możliwość integracji 5. Układ linii autobusowych do przemyślenia (np. Człuchowska)
11 LISTOPADA
11 LISTOPADA TTA na poziomie 5450 pasażerów/przekrój, 72% w tramwajach - 28% w autobusach
11 LISTOPADA Podstawowy zakres adaptacji 11 Listopada l.p. Element Podstawowy zakres adaptacji 1 Torowisko tramwajowe Poszerzenie skrajni torowiska od strony zewnętrznej. 2 Zasilanie trakcyjne Bez zmian 3 Układ przystanków Przystanek Bródnowska Wjazdy i wyjazdy z torowiska Od strony północnej wjazd autobusów na torowisko tramwajowe na południe od skrzyżowania z ul. Starzyńskiego/Szwedzką na wysokości ulicy Letniej (za przystankiem autobusowym 11 Listopada 01, tak aby umożliwić przeplatanie się ruchu samochodowego i autobusów). Wyjazd autobusów na 4 skrzyżowaniu (lub tuż przed skrzyżowaniem) z ul. Starzyńskiego/Szwedzką (na wlocie skrzyżowania nie ma przystanku autobusowego). Od strony południowej wjazd autobusów na torowisko tramwajowe i wyjazd z torowiska rejonie skrzyżowania z ul. Kowieńską, sterowanego sygnalizacją świetlną. 5 Długość TTA W kierunku południowym 340m, w kierunku północnym 540m 6 Zakładane natężenie autobusów ok. 30 T+A/h i tramwajów
11 LISTOPADA Problemy: 1. Wyremontowana nawierzchnia tramwajowa (2009r) 2. Organizacja przystanku Bródnowska poprawa brd 3. Zwężenie przekroju dla samochodów - problem
MARSZAŁKOWSKA
MARSZAŁKOWSKA TTA na poziomie 6750 pasażerów/przekrój, 58% w tramwajach - 42% w autobusach
MARSZAŁKOWSKA Podstawowy zakres adaptacji Marszałkowska l.p. Element Podstawowy zakres adaptacji 1 Torowisko tramwajowe Konieczność modernizacji torowiska i jego poszerzenia 2 Zasilanie trakcyjne Bez zmian 3 Układ przystanków 2 zespoły przystanków TTA - Świętokrzyska, - Centrum (wariant 2) Wjazdy i wyjazdy z torowiska Po stronie północnej wjazd na TTA na południe od skrzyżowania z ul. Królewską, wyjazd na wlocie TTA na skrzyżowanie z zastosowaniem śluzy sygnalizacyjnej 4 5 6 7 Długość TTA Zakładana natężenie autobusów i tramwajów Prognozowana liczba pasażerów Po stronie południowej 2 warianty. Wariant 1 z wjazdem i wyjazdem autobusów na północ od al. Jerozolimskich. Wariant 2 z dodatkowym wjazdem i wyjazdem autobusów na południe od al. Jerozolimskich. - w kierunku północ 980m - w kierunku południowym 1030m Do 55 A+T/h 6750 osób/godzinę/przekrój (szczyt poranny, rok 2015)
MARSZAŁKOWSKA Problemy: 1. Niezbędny remont nawierzchni i rozsunięcie torów (1983) planowane w przyszłym roku? 2. Rozwiązania II linii metra 3. Zwężenie przekroju dla samochodów ale możliwe zlikwidowanie pasów autobusowych 4. Jaka długość odcinka (Królewska Centrum pl. Konstytucji?)
HARMONOGRAM l.p. Odcinek Długość TTA 1 Kasprzaka - Prosta Długość proponowanego TTA: 19,3 km! Decyzja 3,6 km Pilna decyzja bez dalszego studiowania 2 Towarowa 1,2 km Pilna decyzja bez dalszego studiowania 3 Górczewska Powstańców Połczyńska 5,8 km Studium wykonalności ale rozstrzygnąć kwestię węzła z Górczewską - - Uwagi Warianty długości TTA 4 Waszyngtona 4,4 km Studium wykonalności Warianty przekroju ul. Waszyngtona 5 Marszałkowska 2 km Studium wykonalności ale zadecydować o odcinku remontowanym w przyszłym roku przez TW Warianty długości i organizacji ruchu + problem II linii metra. 6 Stawki 1,5 km Studium wykonalności Warianty długości i rozwiązania przystanków 7 11 Listopada 0,9 km Pilna decyzja bez dalszego studiowania -
Wniosek Wniosek generalny: 1. W Warszawie nie ma wielu szans na kontynuowanie idei TTA (natężenia, wydzielone torowiska, koszty) 2. Szans jest kilka + ew. nowe projekty i duże modernizacje. Szanse te trzeba wykorzystywać!