Rewolta egzystencjalna Søren Kierkegaard i Friedrich Nietzsche
Cechy ruchu egzystencjalnego Egzystencjalizm głosi, że filozofia, która chciała wyjaśnić byt doszła do kresu. Egzystencjaliści odkrywają, że filozofia nic zupełnie nie wyjaśnia i trzeba, aby była bliższa życiu. Krytyka systemów metafizycznych (zwłaszcza niemieckiego idealizmu) - asystemowość Koncentruje się na opisie doświadczeń ludzkiego życia i jego walce o nadanie temu życiu sensu.
Odmiany egzystencjalizmu egzystencjalizm chrześcijański ateistyczny Søren Aabye Kierkegaard (1813-1855) Friedrich Nietzsche (1844-1900)
Søren Kierkegaared (1813-1855)
Egzystencjalizm Kierkegaarda Chrześcijaństwo jest zasadniczym sposobem egzystencji człowieka, a ludzie odrzucając chrześcijaństwo zapomnieli czym jest prawdziwa egzystencja. Egzystencja to niekończący się proces, w którym jednostka jako jaźń musi podjąć odpowiedzialność za swoją własną tożsamość i dążyć do niej przez wolne wybory. Taki wybór jest skokiem, który nigdy nie może być intelektualnie umotywowany, ponieważ zawiera w sobie element ryzyka Dopiero nasza namiętność (dwie podstawowe namiętności to miłość i wiara) mogą nas zmotywować do zakończenia refleksji i wykonania skoku.
Stadia życia życie estetyczne polega na szukaniu wrażeń i życiu chwilą i zaspokajaniu pragnień. piękno. życie etyczne człowiek przeżywa uniwersalne zasady moralności życie religijne życie przeżywane w kontakcie ze sferą transcendentną - życie wiary i oddania się Bogu.
Wiara kontra rozum Argument niewspółmierności - chrześcijaństwo jest historyczne, a argumenty historyczne nigdy nie są w pełni wyjaśnialne Argument odroczenia - argumentacja rozumowa jest nieskończona. Wiara oparta na takim procesie musiałaby być nieustannie odraczana Argument namiętności - namiętność (wiara) zawsze pociąga za sobą ryzyko - jest to sprzeczne z rozumową pewnością
Lepiej jest zaangażować się w kochanie kogoś niż nieustannie starać się uzasadnić miłość, choć oczywiście dla otoczenia zaangażowanie i skok wiary wydaje się szaleństwem ( jak w przypadku Abrahama).
Friedrich Nietzsche (1844-1900)
Śmierć Boga (Gott ist tot) Idealistyczne systemy czynią z człowieka bardziej maszynę, niż żywą istotę. Odpowiedzią Kierkegaarda była żywa wiara, odpowiedzią Nietzschego - ateizm. Idealistyczne pojmowanie Boga przez niemieckich idealistów zaprowadziło go do stwierdzenia, że taki Bóg już umarł. Greckie pojęcie Boga jest żywe Chrześcijańskie pojęcie Boga jest martwe
Greckie i chrześcijańskie pojęcie Boga Bóg Chrześcijan (Chrystus i także grecki Apollos) jest: miłosierny - słaby bierny ofiarą ucieka od życia ceni to co jasne, przejrzyste i doskonałe bóg grecki (Dionizos) jest: pełnią płodności dynamiczny przekracza bariery i schematy prawdziwie żyjący
Nowy człowiek i nowy filozof pojawia się więc konieczność stworzenia nowej filozofii, która doprowadziłaby do powstania nowego filozofa i nowego człowieka ideałem jest tu perski mędrzec - Zaratustra wolny duch, ustalający nowe wartości będący poza dobrem i złem - jest sam dla siebie odniesieniem człowiek ten jest człowiekiem mocy
Pan i niewolnik moralność panów: dobrem jest to, co wzmaga wolę mocy jednostki, wzmacnia ją i daje poczucie siły dobre jest wszystko to, co wolę wzmacnia (wróg, ból) złe jest wszystko, co osłabia wolę mocy moralność niewolników: złe jest to, co zadaje ból, zmusza do wysiłku i walki dobrem jest ulga w cierpieniu i spokój resentyment - żal do życia, uraza wobec świata, uszlachetnienie słabości itp.
Wola mocy najważniejsze pojęcie filozofii Nietzschego, ale także niejednoznaczne i niedopracowane. wola mocy - nieustanny Heraklitejski ogień, który przemienia jedno w drugie. siła, której przejawem jest wszelkie życie, przełamywanie oporów, znoszenie przeciwieństw. wywieranie nieustannego wpływu na świat - prawdziwe istnienie (egzystencja). ale także wszelka niezmienność, bycie ponad czasem chęć zwyciężania, pragnienie i uczucie posiadania siły zdolnej łamać wszelkie przeszkody, połączone z radością zwycięzcy i twórczą ekstazą. To pęd ku sile.
Nadczłowiek (Übermensch) istota obdarzona wielką wolą mocy, jednostka twórcza, której każda chwila życia jest doskonale pełna i warta ponownego przeżywania. żyje poza zasadami obowiązującymi resztę ludzkości stale przezwycięża siebie i staje się lepszy - jest na nowy sposób transcendenty przekraczając siebie (transcendencja egzystencjalna) nie można określić istoty nadczłowieka jest on nieustannym przezwyciężaniem, które nie ma skończonego, określonego celu.
Konsekwencje rozum jest moim wrogiem - irracjonalność relatywizm - nie ma obiektywnych wartości NIHILIZM