Start-up IT Politechnika Poznańska, 9 marca 2007 Finansowanie start-up ów w branży IT Wojciech Dołkowski, Prezes Zarządu PolBAN
We are continually faced by great opportunities brilliantly disguised as insoluble problems Lee Iacocca Wszyscy wiedzieli, że tego nie da się zrobić. Przyszedł jednak taki, który tego nie wiedział. I to zrobił autor nieznany Pesymiści Możliwości to problemy Optymiści Problemy to możliwości Ci którzy nie chcą, szukają powodu Ci, którzy chcą, szukają sposobu
Plan prezentacji 1. Historia Business Angels w Polsce 2. Kilka słów o PolBAN 3. Co powinien wiedzieć przedsiębiorca? 4. Co powinien wiedzieć inwestor? 5. Dyskusja
Business Angels w Polsce Business Angel to nowa nazwa na znane zjawisko Pierwsze przykłady to niektóre przedsiębiorstwa polonijne, joint-venture Duża aktywność Angels w okresie boomu Internetowego 1999-2001, mało w Polsce W grudniu 2003r. powstaje pierwsza organizacja, która zaczyna zajmować się tym tematem Zaczyna rodzić się świadomość istnienia tej formy inwestowania/pozyskiwania kapitału.
Kilka słów o PolBAN Pierwsza w Polsce organizacja grupująca Business Angels (XII 2003r.) Polskie ramię (European Business Angels Network) Biuro matrymonialne dla inwestorów i przedsiębiorców (match-making). Nowe narzędzie. Forma prawna - stowarzyszenie non-profit Siedziba główna w Bydgoszczy, filia w Warszawie, działalność w całej Polsce (poprzez przedstawicieli)
PolBAN prowadzone działania Odnajdujemy Business Angels w Polsce i zachęcamy do inwestowania Budujemy bazę projektów, pobudzamy przedsiębiorców do realizacji własnych pomysłów Łączymy inwestorów z przedsiębiorcami stymulujemy rozwój rynku kapitałowego Prowadzimy lobbing na rzecz wsparcia prywatnych inwestycji w nowe wartościowe przedsięwzięcia przez Państwo (podatki) Uświadamiamy wagę problemu luki kapitałowej
PolBAN wartości Kierujemy się następującymi wartościami Rygorystyczna dyskrecja, poufność Komunikacja - szybka odpowiedź zwrotna (tak/nie przyjęcie projektu) Obustronne zaufanie (raz nadwyrężone skutkuje natychmiastowym zaprzestaniem współpracy) Niezależność jesteśmy podmiotem prywatnym, całkowicie niezależnym od innych struktur
PolBAN schemat działania Jak działamy? Kontakt, informacja Inwestycja Business Angel Przedsiębiorca
PolBAN w liczbach Co osiągnęliśmy: ponad 250 zgłoszeń projektów od przedsiębiorców 65 zaakceptowane i przyjęte 13 aktualnie obsługiwanych ponad 90 zgłoszeń od Business Angels 40 inwestorów aktualnie w Sieci (weryfikacja) 3 zrealizowane inwestycje 4 kolejne w trakcie
PolBAN w liczbach Branża IT/Internet/Telekomunikacja Biotechnologia Edukacja Medyczna Reklama i Media Inne Liczba projektów 29 4 6 3 3 18 Większość projektów ma charakter międzybranżowy!
PolBAN w projekcie EASY (Komisji Europejskiej) Projekt EASY 2006-2008 to: - Stymulowanie inwestycji pan-europejskich - Poszukiwanie projektów mających potencjał europejski (zapraszamy projekty IT!) - Zachęcania Business Angels do inwestowania za granicą - Spotkania z inwestorami i innymi przedsiębiorcami (Londyn, Paryż, Helsinki, Lizbona itd..) - Wymiana doświadczeń i kontaktów - Raport dla Komisji Europejskiej PolBAN jest jedyną organizacją z Polski. Więcej informacji (www.earlystageinvestors.org)
Warunki brzegowe, które muszą spełniać projekty: 1. Początkowe lub wczesne stadium (seed, start-up) 2. Znamiona innowacyjności 3. Zapotrzebowanie na kapitał 50-500 tys. PLN (maks. 1 mln PLN) 4. Własny wkład Nasze oczekiwania - przedsiębiorcy 5. Oraz.realność..motywacja.zespół.pełne rozeznanie chęć podzielenia się
Od BA oczekujemy: Nasze oczekiwania - inwestorzy 1. Jasnego określenia swoich kryteriów, preferencji, możliwości, ograniczeń 2. Udokumentowanej ścieżki biznesowej (dossier) 3. Zachowania poufności 4. Efektywnej komunikacji
Co powinien wiedzieć przedsiębiorca?
Inwestor prywatny Kim jest Business Angel Doświadczenie w biznesie (najlepiej założyciel firmy) Podejmują ogromne ryzyko inwestując w nowopowstające firmy (early stage) Uczestniczą w życiu firmy (strategia, kontakt biznesowe, doświadczenie, wiarygodność...) to także wartość Inwestują od 100 tys. do 1 mln zł (najlepiej w transzach) Oczekują zwrotu z kapitału min. 40% (średniorocznie) Wychodzą z inwestycji po 2-5 latach, poprzez sprzedaż inwestorowi branżowemu, funduszom VC/PE lub giełdę
Skąd się bierze luka kapitałowa? Potrzeby kapitałowe Wysokie ryzyko Giełda (IPO) Fundusz VC/PE Business Angels Family Friends Fools Kapitał zarodkowy Start-up Wczesny wzrost Ekspansja Niskie ryzyko Czas
Business Angels vs fundusze VC BUSINESS ANGEL - niższe kwoty (!) - większa skłonność do ryzyka - elastyczność i decyzyjność - czas - partnerstwo, większe znaczenie relacji personalnych, chemia - większa poufność - osobiste zaangażowanie - rozproszeni - gdzie szukać?? - niższa przewidywalność - prywatne interesy przy okazji - groźba przejęcia władzy - trudniejsze wyjście (decyzja, cena) FUNDUSZ VENTURE CAPITAL - przewidywalność - reputacja funduszu - gwarancja - synergie z portfelem - podniesienie wiarygodności, PR - niższe ryzyko konfliktu personalnego - profesjonalizm - niechęć do start-up ów (PL) - wydłużony proces decyzyjny - większa formalizacja (czas, koszty) - dysproporcja sił - wypływ informacji poufnych do większej liczby osób ZALETY WADY
Profil polskiego BA dobre wiadomości Duże zainteresowanie nowymi przedsięwzięciami wśród prywatnych inwestorów Rosnąca świadomość i liczba potencjalnych Business Angels Zainteresowanie angel investing wśród ludzi związanych z rynkiem kapitałowym Wzrost gospodarczy sprzyjający powstawaniu nowych przedsiębiorstw Polityka UE nastawiona na rozwój sektora MSP i innowacji (Strategia Lizbońska)
Profil polskiego BA złe wiadomości Mała ilość dobrze przygotowanych projektów (problem investment readiness) Strach przed nieuczciwymi przedsiębiorcami Brak jakichkolwiek zachęt ze strony Państwa Małe doświadczenie BA przy tego rodzaju inwestycjach (specyfika!) Brak informacji o możliwościach pozyskania kapitału od prywatnych inwestorów Brak kadry menedżerskiej (korporacje )
Profil BA z PolBAN Przykładowi inwestorzy w sieci PolBAN: Osoba 1: doświadczenie w zarządzaniu dużą firmą, wprowadzenie na giełdę, aktualnie inwestor giełdowy Osoba 2: twórca i współwłaściciel 3 firm (wszystkie działające), developer biznesów Osoba 3: ex-właściciel dużej firmy (sprzedaż), aktualnie poszukujący możliwości ulokowania kapitału o podwyższonej zwrotności Osoba 4: szef pionu w dużej korporacji FMCG, szukający możliwości wsparcia kapitałem i doświadczeniem młodych, rokujących przedsiębiorców
Czego oczekują Business Angels? Względem biznesu 1. Wysokie potencjalne marże 2. Innowacyjność produktu lub modelu biznesowego 3. Rozwojowa, rosnąca branża 4. Możliwości ekspansji na inne regiony, kraje, kontynenty 5. Niskie koszty stałe 6. Bariery wejścia dla konkurencji 7. Niszowość 8. Zapotrzebowanie na kapitał w transzach (etapami) 9. Wyjście z inwestycji możliwe scenariusze
Czego oczekują Business Angels? Względem ludzi Wspólne ponoszenie ryzyka (wkład gotówkowy, rezygnacja z innych przedsięwzięć 2. Świadomość roli przedsiębiorcy, jego planów i oczekiwań ( dojrzałość biznesowa ) 3. Przejrzysta historia 4. Dotychczasowe doświadczenia i sukcesy 5. Gotowość podzielenia się władzą w firmie 6. Praca zespołowa 7. Pasja, oddanie, determinacja i wola walki 8. Umiejętności sprzedażowe 9. Przywództwo 10. Uczciwość (!)
Czego oczekują Business Angels? Względem projektu 1. Biznesplan (w tym Executive Summary streszczenie) 2. Zbadany rynek i konkurencja 3. Kompletność 4. Wyliczenia 5. Realistyczne założenia 6. Zbadany rynek i konkurencja 7. Logika, przejrzystość, klarowność 8. Odpowiednia forma
Czego oczekują Business Angels? Wolę kiepski pomysł ze świetną kadrą niż odwrotnie jeden z inwestorów Business Angels z sieci PolBAN Nie każde przedsięwzięcie nadaje się dla inwestora kapitałowego Nie każdy przedsiębiorca może zostać milionerem
Dostęp do kapitału jest nieograniczony. Ograniczenia dotyczą atrakcyjności projektów, mentalności i wyobraźni kadry, która za nimi stoi.
Success story 1 projekt zrealizowany w styczniu 2005r. niecałe 2 miesiące od rozpoczęcia rozmów dochodzi do finalizacji branża: ubezpieczenia/it świetne rozumienie się przedsiębiorcy z inwestorem na poziomie ludzkim Efekty po 20 miesiącach: - zatrudnienie 75 osób - 12 lokalizacji w kraju - rosnąca sprzedaż - pozytywna EBITDA planowana w 1Q 2007 - łączna wartość inwestycji ponad 5 mln PLN
Co powinien wiedzieć inwestor?
Profil polskiego rynku Anioła Biznesu Angel investing istniejące w Polsce zjawisko (np. historia Computerlandu) 150-200 milionów złotych szacunkowa wartość rynku inwestycji realizowanych przez Aniołów Biznesu w Polsce (p.a.) 3-5 tys. osób potencjalnych Business Angels (szacunek) ok. 60 tys. osób dysponuje płynnymi środkami pow. 500 tys. PLN
Dlaczego warto? Alternatywa dla giełdy większa kontrola, uniezależnienie od koniunktury Dywersyfikacja portfela / ryzyka Nieograniczona stopa zwrotu Satysfakcja osobista
Efektywna ocena Zapoznaj się z branżą Porozmawiaj ze specjalistami Sprawdź ludzi z projektu Model biznesowy! Myśl o wyjściu zanim wejdziesz
Wyjście Kiedy? Do kogo? W jaki sposób? Za ile (wycena)?
Spektakularne sukcesy Company name Angel Investor Business Investment Value at Exit Apple Computer (Name Witheld) Computer hardware $91.000 $154 million X 1692 Amazon.com Thomas Alberg Online bookshop Blue Rhino Andrew Filipowski Propane cylinder replacements Lifeminders.com Frans Kok Internet e-mail reminder service Body Shop Ian McGlinn Body care products $100.000 $26 million $500.000 $24 million $100.000 $3 million 4.000 42 million 260 48 30 10500 ML Laboratories Kevin Leech Kidney medical treatment Matcon Ivan Semenenko Bulk containers Source: partially adapted from unpublished data provided by Amis Vntures in 1999 50.000 71 million 15.000 2.5 million 1420 166
Pytania
Dziękuję za uwagę. wojciech.dolkowski@polban.pl