Turystyka rowerowa w Europie i w Polsce Aleksander Buczyński Departament Studiów GDDKiA Zespół ds. Ścieżek Rowerowych 7 lipca 2008
1 Turyści rowerowi Jak wygląda turysta rowerowy? Dla kogo projektowane są szlaki rowerowe? 2 Szlaki rowerowe w Europie Europa Zachodnia Europa Środkowa i Wschodnia 3 Szlaki rowerowe w Polsce Dobre i złe przykłady Czego brakuje polskim szlakom? 4 Tajemnica sukcesu Dwie szkoły trasowania Infrastruktura rowerowa Integracja z komunikacją publiczną 5 Podsumowanie Wymogi wobec szlaków Podsumowanie
1 Turyści rowerowi Jak wygląda turysta rowerowy? Dla kogo projektowane są szlaki rowerowe? 2 Szlaki rowerowe w Europie Europa Zachodnia Europa Środkowa i Wschodnia 3 Szlaki rowerowe w Polsce Dobre i złe przykłady Czego brakuje polskim szlakom? 4 Tajemnica sukcesu Dwie szkoły trasowania Infrastruktura rowerowa Integracja z komunikacją publiczną 5 Podsumowanie Wymogi wobec szlaków Podsumowanie
Grupy celowe turystyki rowerowej Jak wygląda turysta rowerowy?
Młody, sprawny, wysportowany?
Rodzina z dzieckiem?
Rodzina z dziećmi?
Osoba starsza?
Dla kogo projektowane są szlaki rowerowe? młodzież, rodziny z dziećmi czy osoby starsze? rower górski, trekkingowy czy szosowy? z sakwami, z fotelikiem, z przyczepką jedno-, dwukołową? użytkownicy okazjonalni czy doświadczeni? rekreacja, wyczyn czy turystyka? wakacje stacjonarne czy mobilne? grupa zorganizowana czy turysta indywidualny?
Typowy turysta rowerowy
Typowy turysta rowerowy (2) Austriacka Organizacja Turystyczna: turyści rowerowi mają wykształcenie i dochody znacznie wyższe od przeciętnych, wysoki status społeczny, wiek powyżej 50 lat; dziennie wydają ok. 80 euro/osobę ADFC (Niemcy): na szlaku wzdłuż Łaby turyści rowerowi zostawiali w 2004 roku dziennie 62 euro/osobę Veloland (Szwajcaria): większość przychodów (niemal 60%) pochodzi od turystów długodystansowych (5%)
Typowy turysta rowerowy (2) Austriacka Organizacja Turystyczna: turyści rowerowi mają wykształcenie i dochody znacznie wyższe od przeciętnych, wysoki status społeczny, wiek powyżej 50 lat; dziennie wydają ok. 80 euro/osobę ADFC (Niemcy): na szlaku wzdłuż Łaby turyści rowerowi zostawiali w 2004 roku dziennie 62 euro/osobę Veloland (Szwajcaria): większość przychodów (niemal 60%) pochodzi od turystów długodystansowych (5%) Taki turysta jest niezwykle atrakcyjnym klientem, ale jednocześnie wymaga dokładnego zrozumienia jego potrzeb.
1 Turyści rowerowi Jak wygląda turysta rowerowy? Dla kogo projektowane są szlaki rowerowe? 2 Szlaki rowerowe w Europie Europa Zachodnia Europa Środkowa i Wschodnia 3 Szlaki rowerowe w Polsce Dobre i złe przykłady Czego brakuje polskim szlakom? 4 Tajemnica sukcesu Dwie szkoły trasowania Infrastruktura rowerowa Integracja z komunikacją publiczną 5 Podsumowanie Wymogi wobec szlaków Podsumowanie
Przykłady popularnych szlaków rowerowych Wlk. Brytania: NCN 4 (EV 2) Niemcy, Austria: Donauradweg (EV 6) Słowacja: Moravská cyklistická cesta Słowacja: Poprad - Svit Litwa: EV 10 Litwa: Szlak Niemna
Wlk. Brytania: NCN 4, odc. Bristol Bath
Niemcy: Donauradweg
Austria: Donauradweg
Słowacja: Dunajská cyklocesta
Słowacja: Moravská cyklistická cesta
Słowacja: Poprad Svit
Litwa: EV 10, odc. Nida Klaipeda
Litwa: EV 10, odc. Klaipeda Palanga
Litwa: Szlak Niemna, Kaunas Klaipeda
1 Turyści rowerowi Jak wygląda turysta rowerowy? Dla kogo projektowane są szlaki rowerowe? 2 Szlaki rowerowe w Europie Europa Zachodnia Europa Środkowa i Wschodnia 3 Szlaki rowerowe w Polsce Dobre i złe przykłady Czego brakuje polskim szlakom? 4 Tajemnica sukcesu Dwie szkoły trasowania Infrastruktura rowerowa Integracja z komunikacją publiczną 5 Podsumowanie Wymogi wobec szlaków Podsumowanie
Szlaki rowerowe w Polsce W Polsce jest już ok. 20 000 km oznakowanych szlaków rowerowych.
20 000 km szlaków rowerowych?
20 000 km szlaków rowerowych?
20 000 km szlaków rowerowych?
Pieniny: Przełom Dunajca
Warszawa: Szlak Wisły
Połczyn Złocieniec
Połczyn Złocieniec (2)
Czego brakuje polskim szlakom? nastawione na quasi-wyczyn młodych rowerzystów na rowerach górskich krótkie trasy, max jednodniowe, nie tworzące dłuższych spójnych ciągów nadających się na wakacje brak integracji z komunikacją zbiorową wymagają dojazdu własnym samochodem, niedostępne dla osób korzystających z pociągu lub samolotu, by dostać się w rejon wypoczynku trudno na nie trafić nie przechodzą przez miejsca pierwszego kontaktu (dworzec kolejowy, centrum)
1 Turyści rowerowi Jak wygląda turysta rowerowy? Dla kogo projektowane są szlaki rowerowe? 2 Szlaki rowerowe w Europie Europa Zachodnia Europa Środkowa i Wschodnia 3 Szlaki rowerowe w Polsce Dobre i złe przykłady Czego brakuje polskim szlakom? 4 Tajemnica sukcesu Dwie szkoły trasowania Infrastruktura rowerowa Integracja z komunikacją publiczną 5 Podsumowanie Wymogi wobec szlaków Podsumowanie
Dwie szkoły trasowania Szalonego Przewodnika przebieg od atrakcji do atrakcji maksymalizacja liczby zabytków, rezerwatów, pomników znaczne wydłużenie trasy zróżnicowana przejezdność trasy
Dwie szkoły trasowania Szalonego Przewodnika przebieg od atrakcji do atrakcji maksymalizacja liczby zabytków, rezerwatów, pomników znaczne wydłużenie trasy zróżnicowana przejezdność trasy Kręgosłupa i ości kręgosłup główna trasa maksymalnie bezpośrednio, szybko, wygodnie, bezpiecznie łączy centra regionów ości sięgacze, pętle, trasy alternatywne umożliwiają dojazd do poszczególnych atrakcji
Dwie szkoły trasowania
Kręgosłup i ości Dobrze zaprojektowany hierarchiczny system szlaków: możliwość dostosowania trasy do własnych zainteresowań i umiejętności służy wszystkim grupom użytkowników rowerów: rowerzyści okazjonalni krótkie wycieczki po trasach głównych cykliści wyczynowi dojazd trasą główną do bliższych lub dalszych tras terenowych turyści z sakwami przejazd trasą główną pomiędzy kolejnymi miejscami noclegowymi, ewentualnie wycieczki na lekko trasami lokalnymi
Turystyczna infrastruktura rowerowa? Oznakowanie szlaku? Tablice informacyjne? Wiaty, miejsca odpoczynku?
Ścieżki wzdłuż głównych dróg
Ścieżki na mostach i wiaduktach
Pasy rowerowe na jezdni
Ścieżki niezależne od układu drogowego
Ścieżki o nawierzchni żwirowej
Uspokojenie ruchu drogowego
Mosty i kładki
Mosty i kładki (2)
Turystyczna infrastruktura rowerowa Wydzielone drogi rowerowe (ale: tam, gdzie konieczne nie tam, gdzie najłatwiej zbudować!) Pasy rowerowe na jezdni, utwardzone pobocza Urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego (azyle, szykany, progi spowalniające) Kładki, tunele i inne skróty Greenways np. utwardzone żwirem drogi i ścieżki leśne, dawne drogi holownicze, drogi technologiczne Stojaki dla rowerów przy IT, gastronomii, plaży itp. Oznakowanie, tablice informacyjne Wiaty, miejsca odpoczynku Wymaga współpracy zarządców dróg różnych szczebli i innej administracji!
Integracja z komunikacją zbiorową Dalekobieżne połączenia kolejowe: dojazd z miejsca zamieszkania do miejscowości turystycznej dojazd z lotniska do miejscowości turystycznej Lokalne połączenia kolejowe i cyklobusy : kilkukrotne zwiększenie zasięgu wycieczek możliwość ewakuacji z trasy w przypadku np.: awarii roweru kontuzji turysty załamania pogody przeszacowania swojej kondycji
Pociąg Bełżec Warszawa
Pociąg Jarosław Horyniec Zdrój
1 Turyści rowerowi Jak wygląda turysta rowerowy? Dla kogo projektowane są szlaki rowerowe? 2 Szlaki rowerowe w Europie Europa Zachodnia Europa Środkowa i Wschodnia 3 Szlaki rowerowe w Polsce Dobre i złe przykłady Czego brakuje polskim szlakom? 4 Tajemnica sukcesu Dwie szkoły trasowania Infrastruktura rowerowa Integracja z komunikacją publiczną 5 Podsumowanie Wymogi wobec szlaków Podsumowanie
Wymogi wobec szlaków rowerowych W Polsce brak formalnych standardów szlaków rowerowych, uregulowana tylko kwestia oznakowania
Program 5 wymogów CROW Spójność Bezpośredniość Atrakcyjność Bezpieczeństwo Wygoda i komfort
Standardy EuroVelo Trasy przechodzą przez centra miast Przystosowane do ruchu rowerów z ciężkim bagażem Co najmniej 80% nawierzchni asfaltowej Jeżeli szlak prowadzi jezdnią, ruch na jezdni nie powinien przekraczać 1 000 samochodów na dobę Większość odcinków trasy umożliwia jazdę 2 osób obok siebie Dostępne przez cały rok i przy każdej pogodzie Gastronomia nie rzadziej niż co 30 km, noclegi nie rzadziej niż co 50 km Transport publiczny umożliwiający przewóz roweru nie rzadziej niż co 150 km
Dobry system szlaków Zasada kręgosłupa i ości Główne trasy szybkie, wygodne, bezpieczne, przejezdne dla każdego, na każdym rowerze i przy każdej pogodzie System lokalny wpisujący się w system/szlak długodystansowy Integracja z komunikacją publiczną umożliwiającą przewóz roweru