Oddziaływanie ITS na brd

Podobne dokumenty
Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego

ITS dla bezpieczeństwa ruchu drogowego

Jerzy Roman. Strategia BRD dla Olsztyna na lata w odniesieniu do funkcjonowania ITS

ITS w unijnej polityce

Bezpieczeństwo ruchu drogowego i ITS - przegląd decyzji i projektów UE

Europejski Program. Drogowego nadzieje i oczekiwania. Richard E Allsop. Centre for. Richard E Allsop Centre for.

BEZPIECZEŃSTWO RUCHU DROGOWEGO w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W SYSTEMIE BEZPIECZEŃSTWA

KRYTERIUM BEZPIECZEŃSTWA RUCHU W PROJEKTOWANIU DRÓG - KONFRONTACJA TEORII Z PRAKTYKĄ"

Raport bezpieczeństwa ruchu drogowego DEKRA na rok Drogi krajowe

Projekt inwestycji dot. wdrożenia elementów Inteligentnego Systemu Transportu wraz z dynamiczną informacją pasażerską oraz zakupem taboru autobusowego

Inteligentne sterowanie ruchem na sieci dróg pozamiejskich

Przyjazne miasto. Technologie telematyczne dla miast i samorządów. Insert photo: 9.64 mm high x 25.4 mm wide

Płock doświadczenie i koncepcje

ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA RUCHEM I TRANASPORTEM

W PROGRAMACH BRD. 3. Jakie powinny być priorytetowe kierunki badań naukowych wspierających realizację Narodowego Programu BRD

Przyszłość programów Interreg i EIS po 2020 roku. Warszawa, 28 czerwca 2018 r.

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. Europejski program bezpieczeństwa lotniczego

Zmiany prawne, organizacyjne i techniczne, niezbędne w celu utrzymania akceptowalnego poziomu bezpieczeństwa na przejazdach kolejowodrogowych

Warsztaty FRAME. Sygnatura warsztatu: W1 (W3) Czas trwania: 3 dni

Kompleksowe wdrażanie uspokojenia ruchu na przykładzie projektu Miasteczko Holenderskie w Puławach

Wdrażanie ITS a polityka transportowa państwa

Inteligentny system poprawy bezpieczeństwa i komfortu na przejściach dla pieszych

Konferencja prasowa r.

Kierunki działań strategicznych na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce do 2020 roku

Inżyniera ruchu drogowego Studia 1-go stopnia Kierunek TRANSPORT

Ekoinnowacje w zarządzaniu przedsiębiorstwem

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

Nowoczesne rozwiązania infrastrukturalne wpływające na

Korzyści dla mieszkańców i oszczędności dla budżetu miasta

Rozwój ITS na sieci dróg krajowych

Nauka, Biznes, Innowacje Klaster Interdyscyplinarne Partnerstwo na rzecz Innowacyjnego Rozwoju Transportu i Infrastruktury

Program HORYZONT 2020 w dziedzinie transportu

Gdzie zarządzamy bezpieczeństwem? Drogi krajowe:

EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA

bezpieczeństwa ruchu drogowego

Strategia wykorzystania Funduszu Spójności w zakresie programów infrastrukturalnych w perspektywie finansowej Wrocław, 15 kwietnia 2015 r.

Industrial Safety (Bezpieczeństwo w Przemyśle)

Priorytety Dolnego Śląska w Unii Europejskiej. Piotr Borys Parlament Europejski

Prof. Ing. Alica Kalašová, PhD. Katedra Transportu Drogowego i Miejskiego Wydział Eksploatacji i Ekonomiki Transportu i Łączności

Wizja Zero Hasło czy kompleksowa, długoterminowa strategia? Anna Zielińska Instytut Transportu Samochodowego

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO

PARLAMENT EUROPEJSKI

Wpływ systemu ITS w Tychach na poprawę poziomu bezpieczeństwa ruchu pieszych

Zarządzanie ruchem przy pomocy technologii informatycznych

NARODOWY PROGRAM BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO

9994/17 mik/krk/mak 1 DGE 2A

Aktualności - Urząd Miasta Częstochowy Oficjalny portal miejski

PO Polska cyfrowa

TYTUŁ PREZENTACJI SZCZEGÓŁOWY OPIS OSI PRIORYTETOWYCH W ZAKRESIE EFS REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO NA LATA

Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego cele i wyzwania. III KRAKOWSKIE DNI BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO 2016 (24-26 lutego 2016 r.

Krajowy Punkt Dostępowy do informacji o warunkach ruchu (KPD) narzędzie wsparcia użytkowników dróg

Rozwój konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez cyfryzację Program Operacyjny Inteligentny Rozwój

PLAN DZIAŁANIA KT 17 ds. Pojazdów i Transportu Drogowego

Zintegrowane Systemy Transportowe (ITS) Integracja oraz standaryzacja

Ocena nawierzchni drogowych z wykorzystaniem platformy S-mileSys w obszarze inteligentnego miasta

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o drogach publicznych 1)

Program profilaktyczny z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym na lata

Analiza wdrażania funduszy UE w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Warmińsko-Mazurskiego pod kątem realizacji zasady zrównoważonego rozwoju

Możliwości finansowania transferu wiedzy ze środków dotacyjnych na Mazowszu w latach

Uspokojenie ruchu od koncepcji do wdrożenia: studium przypadku w Puławach. Krzysztof Jamrozik

Wykorzystanie zieleni w środkach uspokojenia ruchu

Wdrożenie idei Car Clubs w Warszawie. 9 maja 2011 Piotr Mierzejewski

PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLICE NA LATA

Ocena zagrożenia na sieci dróg na podstawie doświadczeń programu EuroRAP. Marcin Budzyński, Karol Romanowski Politechnika Gdańska

Konsument czy w centrum uwagi? Konsument w zintegrowanych strategiach rządowych

PROJEKTY BADAWCZE W OBSZARZE BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO REALIZOWANE NA POLITECHNICE GDAŃSKIEJ W ODNIESIENIU DO DRÓG WOJEWÓDZKICH

Automatyzacja zarządzania zdarzeniami drogowymi. Jacek Oskarbski Politechnika Gdańska

Konferencja podsumowująca dorobek paneli tematycznych i panelu horyzontalnego w ramach Zadania III

Instrumenty finansowania w okresie programowania Przemysław Jura Prezes Zarządu Instytut Nauk Ekonomicznych i Społecznych

WIZJA ZERO W PRAKTYCE

Statut Polskiej Platformy Technologicznej Inteligentnych Systemów Transportowych (PPT ITS)

m.st. Warszawa Warszawska Polityka Mobilności

2.1. DYREKTYWA 2008/96/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. Kurs Audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego Politechnika Gdańska 2013 r.

Wstępne propozycje tematów prac dyplomowych:

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0206/864

Budowana infrastruktura ITS na drogach krajowych oczekiwane korzyści ekonomiczne

Aleksander Sobota, Grzegorz Karoń - Śląski Klaster Transportu Miejskiego Centrum Rozwoju Transportu

Anna Pytko. HORYZONT 2020 Ministerstwo Zdrowia Prelegent

FUNDUSZE STRUKTURALNE ĆWICZENIA SEMESTR ZIMOWY 2014/2015

Dokument z posiedzenia B7-0000/2013 PROJEKT REZOLUCJI. złożony w następstwie pytania wymagającego odpowiedzi ustnej B7-0000/2013


Globalny Partner na rzecz bezpiecznego świata

Po co nam klaster? Edyta Pęcherz

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Rysunek 1. Miejsce SRT w systemie zintegrowanych strategii rozwoju kraju

InŜynieria ruchu drogowego : teoria i praktyka / Stanisław Gaca, Wojciech Suchorzewski, Marian Tracz. - wyd. 1, dodr. - Warszawa, 2011.

Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna imienia Kardynała Augusta Hlonda - pedagogika, studia, studia podyplomowe, Śląsk, Katowice UTW Mysłowice

Pojazdy autonomiczne a ciągłości dostaw energii. Marek Wąsowski Politechnika Wrocławska

Wskaźniki adekwatne dla konkursu planowanego w ramach Poddziałania RPO WM Drogi regionalne

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0206/324

Badanie zachowań uczestników ruchu jako element oceny skuteczności działań na rzecz poprawy brd

WSPARCIE BADAŃ NAUKOWYCH I PRAC ROZWOJOWYCH W OBSZARZE DROGOWNICTWA ZAŁOŻENIA WSPÓLNEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA

Seminarium ORGANIZACJA RUCHU 2015 Kraków, r.

SAFEWAY2SCHOOL Europejski projekt z wykorzystaniem ITS dla zwiększania bezpieczeostwa dojazdów do szkół Pilotażowe wdrożenie w Polsce

TURYSTYKI DO 2020 ROKU. Warszawa, 17 września 2015 r.

Rola organizacji pozarządowych w kształtowaniu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Krzysztof Hołowczyc

Wstępne propozycje tematów prac dyplomowych:

IV Forum Bezpieczeństwa Transportu SYSTEM AUTOMATYCZNEJ KONTROLI PRĘDKOŚCI - ZAGROŻENIA I NADZIEJE Warszawa, 7 marca 2013 r.

3.2.1 CZYNNIK PRĘDKOŚCI W OCENIE ZAGROŻEŃ I ZARZĄDZANIU BRD. Kurs Audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego Politechnika Gdańska 2013 r.

Transkrypt:

Wobec narastającego natężenia ruchu drogowego i związanego z nim wzrostu zagrożenia wypadkami na drogach, tworzenie systemów zarządzania ruchem w coraz większym stopniu stanowi przedmiot zainteresowania rządów i organizacji międzynarodowych. Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego jest jednym z kluczowych zagadnień w europejskiej polityce transportowej. Stąd coraz większą rolę przypisuje się aplikacjom telematycznym. Komisja Europejska promuje głównie zastosowanie inteligentnych systemów transportowych w obszarach takich, jak bezpieczniejsza infrastruktura drogowa oraz poprawa bezpieczeństwa pojazdów. Poprawa bezpieczeństwa pojazdów i kontroli nad pojazdem nastąpić ma poprzez między innymi umożliwienie szerszego wykorzystywania telematyki oraz zainstalowanych w pojeździe systemów wspomagania. Szacuje się, że zaawansowane pokładowe systemy informacyjne, aktywne systemy wspomagania kierowcy oraz systemy nawigacyjne dają możliwość znacznej poprawy bezpieczeństwa czynnego oraz zmniejszenia liczby wypadków śmiertelnych. Niezależnie od szeregu inicjatyw podejmowanych lub inspirowanych przez Komisję Europejską same państwa członkowskie UE uznały potrzebę efektywniejszego wykorzystania sieci drogowych poprzez dostarczanie użytkownikom informacji o różnych środkach lokomocji, warunkach podróży i możliwościach przemieszczania się. Duże nadzieje pokładają w inteligentnych systemach transportowych ze względu na ich rozbudowane możliwości i szeroką gamę zastosowań. Wiele państw wdraża obecnie kompleksowe systemy zarządzania ruchem obejmujące zarządzanie prędkością, dostępnością pasów ruchu, kontrolę wjazdów, zarządzanie wypadkami i incydentami, informacje dla podróżnych, prognozowanie ruchu oraz informowanie o warunkach meteorologicznych i podawanie danych o stanie nawierzchni. 1 / 6

Początki ITS Koncepcje wykorzystania nowoczesnych technologii w celu usprawnienia ruchu drogowego pojawiały się już na dużo wcześniejszych etapach rozwoju transportu drogowego. Pierwsze zwiastuny zastosowań ITS dla potrzeb bezpieczeństwa pojawiły się w czasach rozkwitu technologicznego, to jest w latach 50. XX wieku. Kolejne nadeszły w latach 70., w dobie intensywnego rozwoju komputerów. W tym czasie oczekiwania pod względem możliwości wdrożenia ITS oraz efektów ich zastosowania przewyższały jeszcze poziom technicznego rozwoju systemów teleinformatycznych. Projektowane w tych czasach systemy nie były w stanie zarówno sprostać od strony technologicznej pokładanym w nich oczekiwaniom dotyczącym efektów działania i niezawodności pracy, jak również kosztom wdrożenia rozwiązań. Dopiero rozwój telematyki w późnych latach 80. połączył rozwój technologiczny z oczekiwaniami stawianymi wobec systemów sterowania i kontroli ruchu w odniesieniu do pojazdów i dróg oraz systemów komunikacyjnych. To wówczas powstały podwaliny zastosowań na szeroką skalę ITS w projektach poprawy bezpieczeństwa. Oprócz postępu technologicznego impulsem stymulującym rozwój ITS w kierunku bezpieczeństwa stał się nagły i szybko postępujący wzrost zagrożenia w ruchu drogowym. Równocześnie w krajach rozwiniętych zaczęto zwracać coraz większą uwagę na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego jako na istotną kwestię ekonomiczną i społeczną, a także zdecydowano się na zastosowanie najnowszych osiągnięć technologii w działaniach prowadzonych w tym zakresie. W latach 50. i 70. główne argumenty na korzyść wprowadzenia ITS oparto na przekonaniu, że rozwiązania telematyczne usprawnią płynność, porządek oraz wydajność ruchu zmotoryzowanego na drogach. Jednak już w latach 80. jako jeden z głównych argumentów przemawiających za badaniami i rozwojem ITS uznano poprawę bezpieczeństwa ruchu na drogach. Dlaczego ITS dla brd Przeważającą większość wypadków drogowych stanowią zdarzenia, które można uniknąć. Są to te powodowane błędami człowieka jako uczestnika ruchu drogowego. Istnieją trzy główne elementy warunkujące możliwość uniknięcia lub uprzedzenia błędów kierujących: stopień kwalifikacji użytkowników dróg (tryb dopuszczania do prowadzenia pojazdów), wpływanie na zmianę postaw uczestników ruchu (egzekwowanie przepisów, informowanie i szkolenie), dostosowanie rozwiązań inżynieryjnych dróg i pojazdów do zdolności człowieka z uwzględnieniem jego naturalnych ograniczeń (projektowanie infrastruktury drogowej i otoczenia dróg wybaczających błędy użytkowników, wprowadzenie elementów czynnego i biernego bezpieczeństwa pojazdów). 2 / 6

Każdy z tych sposobów zawiera w sobie duży potencjał do zastosowania rozwiązań ITS. Bezpośrednie konsekwencje wypadku drogowego są pochodną następującej kombinacji: prędkość jazdy, zderzenie z innym pojazdem bądź z elementem infrastruktury drogowej i otoczenia drogi lub z inną przeszkodą (w tym z człowiekiem) oraz uderzenie się człowieka w element wnętrza pojazdu bądź w część zewnętrzną pojazdu, np. przy potrąceniu pieszego czy rowerzysty. Jak wynika z praw fizyki, czynnikiem decydującym o skali obrażeń i szkód w momencie wypadku jest prędkość jazdy. Dlatego jest ona podstawowym elementem, na którym koncentrują się działania zapobiegające wypadkom. Wszystkie działania w zakresie poprawy bezpieczeństwa na drogach wymagają rozpatrzenia ich w czasie. Wyróżnimy tu trzy ogólne kategorie: działania przedwypadkowe, zapobieganie powstaniu wypadków: rozpoznanie uczestników ruchu i wpływanie na ich zachowania (głównie zmniejszenie prędkości) oraz tworzenie infrastruktury i otoczenia drogi wybaczających błędy ; działania w momencie wypadku, minimalizacja skutków zderzenia: cechy biernego i czynnego bezpieczeństwa pojazdów, podatne otoczenie drogi; działania powypadkowe, łagodzenie konsekwencji wypadku: system ratownictwa, leczenie i rehabilitacja ofiar. Inteligentne systemy transportowe mogą w znacznym stopniu wspomagać działania we wszystkich tych kategoriach. Składowe ITS Telematyka transportowa przynosi spodziewane efekty, gdy jest wdrażana kompleksowo, tzn. obejmuje wiele funkcjonujących jednocześnie i współpracujących ze sobą systemów, oraz gdy jej zastosowanie realizowane jest na szeroką skalę, a więc obejmuje fragment sieci drogowej na tyle duży, by stanowić autonomiczną całość jako szlak komunikacyjny lub jego wydzieloną część, na której panują specyficzne warunki ruchu (np. tunele). W analizie dotyczącej ITS dobrze sprawdza się uproszczony podział na trzy elementy składowe bezpieczeństwa ruchu drogowego: pojazdy, infrastruktura i zachowanie człowieka. Zastosowanie ITS dla potrzeb poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego koncentruje się na infrastrukturze drogowej i pojazdach, za pośrednictwem których ITS wpływają na postawy i zachowanie człowieka. Telematyka drogowa wykorzystywana jest w aspekcie jakości i cech projektowych samych dróg, ich oznakowania oraz kontroli zachowania użytkowników, jak również systemów informacyjnych dla podróżnych oraz systemów zarządzania wypadkami. Telematyka nadaje infrastrukturze drogowej parametry, które we właściwy sposób warunkują percepcję i zachowanie uczestników ruchu oraz współdziałają z 3 / 6

zaawansowanymi układami kontroli i bezpieczeństwa pojazdów. W ostatnim przytoczonym przypadku zastosowania ITS dotyczą głównie cech bezpieczeństwa pojazdów, pokładowych systemów informacyjnych i układów ostrzegania oraz urządzeń wspomagających prowadzenie pojazdu. Efekty ITS w brd Źródło: ITS Handbook 2000-2001 Ministry of Land, Infrastructure and Transport, Tokio, 2002 Państwa członkowskie UE są pod narastającą presją wynikającą ze wzrostu natężenia ruchu drogowego i z jego bezpośrednich konsekwencji dla bezpieczeństwa podróżujących. ITS są w stanie dostarczyć efektywnych rozwiązań w większości dziedzin związanych z poprawą brd, zwłaszcza w obszarze bezpieczeństwa pojazdów i szeroko pojętego zarządzania ruchem na drogach. W tym zakresie mają zastosowanie: zarządzanie i sterowanie ruchem oraz prędkością na drogach przy pomocy systemów sygnalizacji świetlnej i znaków o zmiennej treści, pokładowe systemy bezpieczeństwa czynnego pojazdów, sprzężone z systemami bezpieczeństwa biernego, 4 / 6

systemy wczesnego wykrywania i ostrzegania o wypadkach drogowych, drogowe systemy informacji pogodowej, systemy wykrywania naruszania prawa i systemy automatycznego egzekwowania przepisów (głównie) prędkości, kontrola wjazdu na autostrady, automatyczne pobieranie opłat oraz kontrola natężenia ruchu i zmienne ograniczenia prędkości na autostradach. Rolą inteligentnych systemów transportowych jest wspomaganie człowieka i umożliwianie mu podejmowania właściwych decyzji oraz skłanianie do przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa. Zintegrowane inteligentne systemy bezpieczeństwa ruchu drogowego wykorzystują zdobycze społeczeństwa informacyjnego oraz inteligentne systemy transportowe w pojazdach i w infrastrukturze drogowej z myślą o poprawie bezpieczeństwa pojazdu z perspektywy całościowego i globalnego podejścia do bezpieczeństwa. W myśl tego podejścia interakcje pomiędzy kierowcą, pojazdem i otoczeniem drogi traktowane są całościowo. Bezpieczeństwo zależy od człowieka, zaś w konkretnej sytuacji na drodze to zachowanie i reakcje ludzkie decydują o uniknięciu zagrożenia. Europejskie inicjatywy UE korzystając ze swoich prerogatyw w zakresie zatwierdzania typu pojazdu, w ramach inicjatywy icar (Przegląd ITS/luty 2008 r.), prowadzony jest program esafety, będący wspólnym przedsięwzięciem Komisji Europejskiej, przemysłu, organizacji pozarządowych oraz, ogólnie, wszystkich stron zainteresowanych przyspieszeniem opracowania, rozwoju i wykorzystania ITS w celu poprawy warunków bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach Europy. Inicjatywa ma dwa programy wspomagające uruchomione przez KE: esafety Aware, którego celem jest promowanie zastosowań ITS dla bezpieczeństwa ruchu drogowego i podnoszenie świadomości w tym zakresie oraz esafety Support, który stanowi bazę wiedzy o technologiach i wydarzeniach w dziedzinie zastosowań ITS w bezpieczeństwie ruchu drogowego. Odnośnie poprawy bezpieczeństwa pojazdów (w szczególności rozwiązań z zakresu bezpieczeństwa czynnego), szacuje się, że zaawansowane pokładowe systemy informacyjne oraz zaawansowane systemy wspomagania kierowcy dają możliwość zmniejszenia liczby wypadków śmiertelnych użytkowników pojazdów nawet do 50%. Jednak przed szeroko zakrojoną realizacją takich działań wymagane są dalsze badania nad rzeczywistym wpływem tych systemów na zachowanie kierowców. Unia Europejska pełni kluczową rolę we wdrażaniu ITS w transporcie drogowym w Europie poprzez promocję działań badawczych i rozwojowych, merytoryczną harmonizację norm i prawodawstwa UE, koordynację działań i upowszechnianie najlepszej praktyki, oraz zapewnienie instrumentów finansowania, w tym udziału sektora prywatnego. Jednym z kluczowych instrumentów będących w posiadaniu Komisji Europejskiej jest kompetencja w zatwierdzaniu typu samochodów i motocykli, co tłumaczy koncentrację dążeń rozwojowych ITS w obszarze technologii pojazdowych. 5 / 6

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Oddziaływanie ITS na brd Krzysztof Jamrozik BEiPBK EKKOM 6 / 6