Ergonomia WZ Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia I stopnia o profilu: A P Przedmiot: Ergonomia Kod przedmiotu ZIP S 04 4-0_0 Status przedmiotu: Przedmiot obowizkowy Jzyk wykładowy: Jzyk polski Rok: II Semestr: IV Nazwa specjalnoci: Rodzaj zaj i liczba godzin: Studia stacjonarne Wykład 5 wiczenia - Laboratorium 30 Projekt - Liczba punktów ECTS: 3 C C C3 C4 C5 Cel przedmiotu Poznanie wiedzy z zakresu relacji pomidzy warunkami w a moliwociami funkcjonowania organizmu człowieka i jego wydolnoci. Poznanie metod oceny sprawnoci psychofizycznej człowieka oraz funkcjonowania w układzie człowiek-maszyna. Poznanie procedur i metod oceny zagroe szkodliwymi czynnikami w. Poznanie metod optymalnego warunków rodowiska pracy na stanowiskach roboczych w oparciu o wymogi ergonomii. Nabycie umiejtnoci praktycznego wykorzystania wiedzy ergonomicznej w kształtowaniu pracy i eliminacji zagroe. Wymagania wstpne w zakresie wiedzy, umiejtnoci i innych kompetencji Student posiada wiedz z zakresu matematyki, fizyki i chemii Student posiada wiedz z zakresu podstaw inynierii, materiałoznawstwa i budowy maszyn 3 Student ma umiejtno korzystania z literatury i baz danych 4 Student jest otwarty na wiedz i zdobywanie nowych umiejtnoci 5 Student posiada wiadomo społecznych skutków zwizanych z bezpieczestwem pracy EK EK EK4 EK6 Efekty kształcenia (w zakresie wiedzy, umiejtnoci i kompetencji społecznych) W zakresie wiedzy: Rozumie i potrafi oceni wzajemne relacje i uwarunkowania rodowiska na funkcjonowanie organizmu człowieka. Zna metody pomiaru i oceny obcienia psychofizycznego i zagroe na stanowiskach roboczych Zna zasady optymalizacji organizacji produkcji w aspekcie funkcjonowania układu człowiekmaszyna W zakresie umiejtnoci: Potrafi korzysta z metod pomiaru i oceny oraz redukcji zagroe szkodliwymi czynnikami na stanowiskach roboczych Posiada umiejtno wykorzystania wiedzy z zakresu ergonomii w inynierskim kształtowaniu warunków pracy i eliminacji zagroerodowiskowych i wypadkowych W zakresie kompetencji społecznych: Posiada wiadomo społecznych skutków właciwego warunków pracy i Treci programowe przedmiotu Forma zaj wykłady
Treci programowe Liczba godzin W Cele i zadania oraz metody ergonomicznego rodowiska, czynniki techniczno-organizacyjne w kształtowaniu warunków pracy. W Podstawy fizjologiczne funkcjonowania organizmu człowieka, metabolizm podczas obcienia prac. Obcienie dynamiczne i statyczne, klasyfikacja wysiłków fizycznych. W3 Wydolno fizyczna i metody oceny. Reakcje organizmu na obcienie, zmczenie, mechanizmy termoregulacji, testy wydolnociowe kryteria oceny wydolnoci fizycznej. W4 Wydatek energetyczny i ciko pracy. Metoda kalorymetrii poredniej, metoda tabelaryczno-chronometraowa i uproszczona Lehmanna, kryteria oceny cikoci pracy, przykłady praktyczne. W5 Obcienie psychomotoryczne w układzie człowiek-maszyna. Procesy informacyjnodecyzyjno-czynnociowe, metody i kryteria oceny obcienia. W6 Ergonomiczne zasady organizacji produkcji. Antropometryczne i biomechaniczne cechy człowieka jako determinanty struktury przestrzennej stanowisk pracy, urzdze, systemów informacji i sterowania. W7 Podstawy ergonomicznej oceny i kształtowanie rodowiska pracy. Czynniki kształtujce warunki pracy w rodowisku. Szkodliwe czynniki fizyko-chemiczne. Hałas charakterystyka zjawiska i oddziaływanie na organizm człowieka, metody pomiarów wg PN-EN i ISO. Techniczne i organizacyjne metody wyciszania i likwidacji zagroenia hałasem, skutki zdrowotne. W8 Drgania mechaniczne oddziaływanie wibracji na organizm; wibracja ogólna i miejscowa. Stosowana aparatura, metody pomiarów i oceny wg norm PN-EN i ISO, przykłady oblicze i oceny stopnia zagroenia oraz dopuszczalnej ekspozycji. W9 Mikroklimat w. Parametry mikroklimatu, pomiary, mikroklimat gorcy i zimny, wskaniki PMV, WBGT. W0 Owietlenie pomieszcze i stanowisk pracy wymagania dt. warunków pracy. Rodzaje owietlenia, wymagania dt. natenia, luminancji, itd., widoczno pola pracy oraz elementów sygnalizacji i sterowania, zastosowanie barw do celów informacyjnych rodzaje znaków stosowanych w przemyle. Normy i zalecenia. W Promieniowanie elektromagnetyczne i jonizujce. ródła promieniowania, kryteria oceny normy, rodki ochronne, zasady ergonomiczne organizacji i wyposaenia stanowisk komputerowych, zagroenia. W Pyły i szkodliwe substancje chemiczne w. Zagroenia zdrowotne, oddziaływanie toksyczne i rakotwórcze, metody pomiarów i ocena stopnia zagroenia pracowników. W3 Ergonomiczna analiza warunków pracy na stanowiskach roboczych. Ocena stopnia zagroe na stanowiskach roboczych wg obowizujcych przepisów i norm PN i ISO, sporzdzanie rejestrów i kart czynników szkodliwych, ocena stopnia ryzyka zawodowego. W4 Systemy. Badania jakoci ergonomicznej urzdze i wyrobów. Systemy w zakresie jakoci produkcji, stanowisk pracy i rodowiska. W5 Bezpieczestwo i higiena pracy. Wypadki przy pracy, choroby zawodowe. Ocena zagroe wypadkami, skutki, sposoby zapobiegania i zabezpieczenia przed wypadkami, postpowanie powypadkowe, choroby zawodowe. Suma godzin: 5 Forma zaj laboratoria Treci programowe Liczba godzin L Badanie i ocena wydolnoci fizycznej testami LPI lub PWC 70. L Ergonomiczna ocena cikoci pracy metody tabelaryczno- chronometraowa i uproszczona. L3 Testy sprawnoci psychomotorycznej: L4 badanie przebiegu zapamitywania i uczenia si. L5 badanie czasu reakcji prostej i złoonej. L6 badanie spostrzegawczoci, uwagi i koncentracji. L7 badanie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
L8 Zastosowanie antropometrii i wymaga ergonomicznych w projektowaniu stanowisk pracy. L9 Pomiary i ocena, zagroenia hałasem wg norm PN-N. L0 Pomiary i ocena zagroenia drganiami mechanicznymi wg norm PN-N. L Pomiary i ocena oddziaływania mikroklimatu wg norm PN-N. L Zastosowanie barw, pomiary i ocena natenia owietlenia wg norm PN-N. L3 Metody pomiarów i ocena szkodliwego oddziaływania substancji toksycznych wg norm PN-EN. L4 Ocena ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, wypadki przy pracy. L5 Systemy, przepisy prawne, dokumentacja zagroe. Suma godzin: 30 Narzdzia dydaktyczne Prezentacja multimedialna Obowizujce akty normatywne 3 Stanowiska pomiarowo-badawcze ( aparatura badawcza, przyrzdy pomiarowe) 4 Instrukcje do wicze, materiały pomocnicze Katedry Ergonomii F F P P Sposoby oceny Ocena formujca Zaliczenie - egzamin testowy Zaliczenie - praca na zajciach, sprawozdania z laboratoriów Ocena podsumowujca Wyniki kolokwium testowego Ocena z pracy na zajciach i z wicze laboratoryjnych Forma aktywnoci Godziny kontaktowe z wykładowc, realizowane w formie zaj dydaktycznych łczna liczba Przygotowanie si do zaliczenia łczna liczba Przygotowanie si do laboratorium łczna liczba Przygotowanie si do zaj łczna liczba Obcienie prac studenta rednia liczba godzin na zrealizowanie aktywnoci Suma 75 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3 Literatura podstawowa i uzupełniajca Koradecka D. (red.): Bezpieczestwo Pracy i Ergonomia, CIOP, Warszawa 997 Górska E.: Ergonomia - projektowanie, diagnoza, eksperymenty. Wyd. Politechnika Warszawska, Warszawa, 00. Podgórski D., Pawłowska Z.: Podstawy systemowego zarzdzania bezpieczestwem i higien 3 pracy CIOP PIB Warszawa 004 4 Ganong W.: Fizjologia. PZWL, Warszawa, 008. Słowikowski J.: Metodologiczne problemy projektowania ergonomicznego w budowie maszyn, 5 CIOP-PIB, 000 45 0 0 0 Efekt kształcenia Odniesienie danego efektu kształcenia do efektów zdefiniowanych dla całego programu Macierz efektów kształcenia Cele przedmiotu Treci programowe Narzdzia dydaktyczne Sposób oceny
(PEK) EK ZIPA_W0+ ZIPA_W07++ C, W, W, L, L,,4 F, P EK TRA_W09++ ZIPA_W5++ ZIPA_W8+++ C W, W3, W4,W5 L, L3, L4, L5, L6, L7,,4 F, P ZIPA_W06++ ZIPA_W07++ C3 W6, W7, L8,,4 F,P EK4 ZIPA_U6++ ZIPA_U8++ C3,C4 W8, W9, W0, W, W, L9, L0, L, L, L3,,,4 F,P ZIPA_U05++ ZIPA_U8+++ ZIPA_U4++ C,C,C3,C4,C5 W7, W8, W9, W0, W, W, W3, W4, W5, L, L5, L8, L9, L0, L, L, L3, L4, L5,,4 F,F,P,P EK6 ZIPA_K0++ ZIPA_K0++ ZIPA_K05++ ZIPA_K06+++ ZIPA_K07+++ C4,C5 W4, W5,L4,L5,,4 F,F,P,P EK EK Formy oceny szczegóły Na ocen (ndst) Na ocen 3 (dst) Na ocen 4 (db) Na ocen 5 (bdb) obcienia i Nie potrafi oceni obcienia i ocen obcie i zagroenia oraz obcie i zagroe w zagroenia oraz zagroe w wykorzysta t wykorzysta t wiedz w eliminacji wiedz zagroe Nie zna reguł i zasad oceny obcie psycho-fizycznych Nie posiada umiejtnoci oceny układzie człowiek- ocen obcie psycho-fizycznych ocen układzie człowiek- obcienia psychofizyczne bezpieczestwo układzie człowiekmaszyna obcienia psychofizyczne oraz wykorzysta to w praktyce bezpieczestwo układzie człowiekmaszyna i
EK4 maszyna maszyna wykorzysta to w praktyce Zna metody pomiaru e Nie zna metod Zna metody i oceny czynników znajomoci metod pomiaru i oceny pomiaru i oceny szkodliwych w pomiaru i oceny czynników czynników i czynników szkodliwych w szkodliwych w potrafi je szkodliwych w odpowiednio zastosowa Nie zna metod praktycznego wykorzystania nabytej wiedzy w warunków pracy praktycznym wykorzystaniem nabytej wiedzy w warunków pracy Potrafi wykorzysta nabyt wiedz w warunków pracy i eliminacji zagroe Potrafi bardzo dobrze korzysta z nabytej wiedzy w warunków pracy i eliminacji zagroe Autor programu: Adres e-mail: Jednostka organizacyjna: Osoba, osoby prowadzce: Dr hab. in. Tadeusz Baum, prof. PL t.baum@pollub.pl Katedra Ergonomii, Wydział Zarzdzania PL Dr hab. in. Tadeusz Baum, prof. PL Dr in. Krzysztof Czarnocki Mgr in. Stanisław Zwolan