Pracujesz jako niania? Poznaj ubezpieczenia osób wykonujących umowę uakywniającą
Umowa uakywniająca o umowa o świadczenie usług, na podsawie kórej niania opiekuje się dzieckiem lub dziećmi. Dzięki ej umowie będziesz objęa obowiązkowymi ubezpieczeniami: emeryalnym, renowymi, wypadkowym i zdrowonym. Składki na e ubezpieczenia sfinansuje w całości lub części pańswo. Możesz eż przysąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Składkę na o ubezpieczenie finansujesz Ty. Możesz pracować na podsawie umowy uakywniającej, jeśli: jeseś pełnolenia, opiekujesz się dzieckiem, kóre ukończyło 20 ygodni. Opieka może być sprawowana do końca roku szkolnego (31 sierpnia), w kórym dziecko skończy 3 laa, a jeśli poby dziecka w przedszkolu jes niemożliwy lub urudniony 4 laa, nie jeseś rodzicem dziecka, kórym się opiekujesz, podpisałaś umowę uakywniającą z rodzicami albo z rodzicem, kóry samonie wychowuje dziecko. Za rodzica uważa się akże opiekuna prawnego oraz inną osobę, kórej sąd powierzył opiekę nad dzieckiem. Kiedy budże pańswa sfinansuje za Ciebie składki 1) gdy zarabiasz do 2000 zł (czyli do kwoy minimalnego wynagrodzenia w 2017 r.) oraz 2) gdy rodzice dziecka bądź rodzic, kóry samonie wychowuje dziecko: są zarudnieni, pracują na podsawie umowy cywilnoprawnej, kóra jes podsawą do objęcia ich ubezpieczeniami społecznymi, prowadzą pozarolniczą działalność lub są rolnikami. Ko sfinansuje za Ciebie składki, gdy zarabiasz więcej niż minimalne wynagrodzenie Gdy Twoja pensja jes wyższa niż 2000 zł, o składki od nadwyżki ponad ę kwoę: 2
Składki są w części lub całości finansowane przez budże pańswa. na ubezpieczenia emeryalne i renowe współfinansujesz wraz z rodzicami dziecka: składkę na ubezpieczenie emeryalne Ty i rodzic finansujecie w równych częściach (po 9,76%), składkę na ubezpieczenia renowe finansujecie: Ty w wysokości 1,5%, rodzic w wysokości 6,5%, na ubezpieczenie zdrowone finansujesz Ty, na ubezpieczenie wypadkowe finansuje w całości rodzic. Składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w każdym przypadku, bez względu na o, czy Twoja pensja przekracza kwoę minimalnego wynagrodzenia za pracę, czy nie finansujesz w całości Ty (o ile przysąpisz do ego ubezpieczenia). Wszyskie składki, kóre finansujesz Ty i rodzic, opłaca do ZUS rodzic. Jakie obowiązki ma wój płanik składek Twoim płanikiem składek jes jedno z rodziców dziecka. Rodzic powinien: zgłosić Cię do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowonego, za pomocą formularzy ZUS ZUA (do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowonego) bądź ZUS ZZA (do ubezpieczenia zdrowonego) w ciągu 7 dni, odkąd zgodnie z umową zaczęłaś opiekować się dzieckiem, zgłosić członka Twojej rodziny do ubezpieczenia zdrowonego lub go z niego wyrejesrować na formularzu ZUS ZCNA w ciągu 7 dni od dnia, w kórym poinformowałaś płanika składek o konieczności zgłoszenia lub wyrejesrowania danego członka rodziny, wyrejesrować Cię z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA w ciągu 7 dni, odkąd przesałaś opiekować się dzieckiem, 3
sporządzać i przekazywać do ZUS dokumeny rozliczeniowe (ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RZA, ZUS RSA) za poprzedni miesiąc do 15 dnia nasępnego miesiąca (w niekórych przypadkach zrobimy o za niego), porącać z Twojego wynagrodzenia składki, kóre finansujesz, w ym składkę na ubezpieczenie chorobowe (jeśli do niego przysąpiłaś) oraz opłacać składki. Od jakiej kwoy (podsawy wymiaru) rodzic oblicza Twoje składki na ubezpieczenia społeczne Jeśli w umowie uakywniającej usaliłaś z rodzicami dziecka wynagrodzenie kwoowo, o rodzic obliczy składki na ubezpieczenia od Twojego przychodu (np. wynagrodzenia wskazanego w umowie) w rozumieniu przepisów o podaku dochodowym od osób fizycznych z yułu wykonywania umowy. Jeśli określiliście inną formę wynagrodzenia (np. możliwość wspólnego mieszkania), o składki na ubezpieczenia społeczne rodzice dziecka obliczą od zadeklarowanej kwoy. Nie może ona jednak być niższa od kwoy minimalnego wynagrodzenia (2000 zł w 2017 r.). Składki na ubezpieczenie wypadkowe i dobrowolne chorobowe rodzic dziecka obliczy od akiej samej kwoy, od jakiej obliczył składki na ubezpieczenia emeryalne i renowe. Kwoa, od kórej rodzic i inni płanicy składek oblicza składki na Twoje ubezpieczenia emeryalne i renowe, w 2017 r. nie może przekroczyć 127 890 zł rocznie. Limi en nie doyczy kwoy, od kórej rodzic opłaca składki na ubezpieczenie wypadkowe i chorobowe. Jednak w przypadku ubezpieczenia chorobowego kwoa, od kórej rodzic dziecka oblicza składkę na o ubezpieczenie, w 2017 r. nie może być wyższa niż 10 657,50 zł miesięcznie. Od jakiej kwoy (podsawy wymiaru) rodzic oblicza Twoją składkę na ubezpieczenie zdrowone Kwoą, od kórej rodzic oblicza składki na ubezpieczenie zdrowone, jes przychód. Podsawę ę pomniejsza się jednak o kwoy składek na ubezpieczenia emeryalne i renowe oraz chorobowe, jeśli do niego przysąpiłaś. 4
Jaka jes wysokość składek Wysokość składek wynosi: na ubezpieczenie emeryalne 19,52% kwoy, od kórej rodzic oblicza składkę, na ubezpieczenia renowe 8%, na ubezpieczenie chorobowe 2,45%, na ubezpieczenie wypadkowe wysokość składki jes zróżnicowana, na ubezpieczenie zdrowone 9%. Rodzic nie opłaca za Ciebie składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwaranowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emeryur Pomosowych. Jakie informacje powinien przekazywać Ci rodzic jako płanik składek Rodzic dziecka powinien przekazywać Ci informacje zaware w dokumenach, w kórych rozlicza składki, abyś mogła je zweryfikować. Może je przekazywać na piśmie lub za Twoją zgodą w formie dokumenu elekronicznego. Jeśli uważasz, że nie są one zgodne z prawdą, o możesz zwrócić się do rodzica o poprawienie danych zawarych w ych dokumenach. Masz na o 3 miesiące od orzymania informacji. Jeśli rodzic nie sprosuje błędnych informacji w erminie jednego miesiąca, na Twój wniosek sprawę rozsrzygnie ZUS. Płanik składek, czyli rodzic dziecka, ma obowiązek przekazywać Ci informacje zaware w dokumenach, w kórych rozlicza składki, za rok ubiegły w podziale na poszczególne miesiące do 28 luego roku nasępnego. Ponado rodzic przekaże Ci akie informacje za miesiąc poprzedni akże na Twoje żądanie, lecz nie częściej niż raz na miesiąc. Sprawdź w swoim urzędzie skarbowym, jakie masz obowiązki podakowe, kóre wynikają z umowy uakywniającej. 5
Co dają Ci ubezpieczenia społeczne Dzięki ubezpieczeniom społecznym możesz orzymać jednorazowe, okresowe lub sałe świadczenia w razie choroby, urodzenia dziecka i rodzicielswa, wypadku przy pracy, niepełnosprawności, niezdolności do pracy. Z ubezpieczenia chorobowego przysługują Ci: zasiłek chorobowy jeśli jeseś niezdolny do pracy z powodu choroby, zasiłek macierzyński jeśli urodziło Ci się dziecko albo przyjąłeś na wychowanie dziecko w wieku do 7 la (lub do 10 la, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny), zasiłek opiekuńczy jeśli sprawujesz osobisą opiekę nad chorym dzieckiem, innym chorym członkiem rodziny albo zdrowym dzieckiem do la 8 w określonych usawowo przypadkach, świadczenie rehabiliacyjne jeśli wykorzysałeś cały okres zasiłku chorobowego, ale nadal jeseś niezdolny do pracy z powodu choroby, a dalsze leczenie lub rehabiliacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Z ubezpieczenia wypadkowego przysługują Ci: zasiłek chorobowy i świadczenie rehabiliacyjne jeśli Twoją niezdolność do pracy spowodował wypadek przy pracy albo choroba zawodowa, rena wypadkowa jeśli jeseś niezdolny do pracy z powodu wypadku przy pracy albo choroby zawodowej, jednorazowe odszkodowanie za każdy procen sałego lub długorwałego uszczerbku na zdrowiu, kóry jes nasępswem wypadku przy pracy albo choroby zawodowej. Będziesz orzymywać zasiłek chorobowy, świadczenie rehabiliacyjne oraz zasiłek macierzyński również po usaniu zarudnienia, jeśli nie zajdą okoliczności wyłączające prawo do świadczeń. Są one zapisane w usawie. Z ubezpieczeń emeryalnego i renowych Tobie lub Twoim bliskim przysługują: emeryura przysługuje Ci po osiągnięciu wieku emeryalnego, rena z yułu niezdolności do pracy przysługuje Ci z yułu niezdolności do pracy, rena szkoleniowa przysługuje Ci z yułu niezdolności do pracy, 6
rena rodzinna przysługuje uprawnionym członkom Twojej rodziny po Twojej śmierci, zasiłek pogrzebowy przysługuje Twoim bliskim po Twojej śmierci lub Tobie po śmierci członka Twojej rodziny; zasiłek en przysługuje akże osobie niespokrewnionej lub insyucji, kóre pokryły koszy Twojego pogrzebu. Jeśli orzymujesz emeryurę lub renę, a zosałeś uznany za całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzysencji albo ukończyłeś 75 la, przysługuje Ci dodaek pielęgnacyjny. Do reny rodzinnej przysługuje dodaek dla siero zupełnych. Podsawa prawna Usawa z dnia 13 października 1998 r. o sysemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.), Usawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyńswa (Dz.U. z 2016 r. poz. 372, z późn. zm.), Usawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z yułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1242, z późn. zm.), Usawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryurach i renach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 887, z późn. zm.), Usawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowonej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1793, z późn. zm.), U sawa z dnia 4 luego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do la 3 (Dz.U. z 2016 r. poz. 157). Uloka ma charaker informacyjny i nie sanowi wykładni prawa. Warszawa, kwiecień 2017 r. Zdjęcie na okładce i sronie 3: PhoographyByMK Foolia.com Skład: Poligrafia ZUS w Warszawie. Zam. nr 1121/17 Druk: Wydz. Poligr. ZUS w Chorzowie. Nakł. 00 000 egz. Zam. nr 0000/17 7
www.zus.pl Zakład Ubezpieczeń Społecznych ul. Szamocka 3, 5 01-748 Warszawa Plaforma Usług Elekronicznych: www.zus.pl PUE o nowoczesna i wygodna forma konaku z ZUS, dzięki kórej możesz zrealizować większość spraw związanych z ubezpieczeniami społecznymi bez wychodzenia z domu przez inerne. W en sposób możesz sprawdzić swoje dane zapisane na indywidualnym koncie w ZUS, przesyłać dokumeny, śledzić san swoich spraw, a akże rezerwować wizyy w jednosce ZUS. Cenrum Obsługi Telefonicznej ZUS: 22 560 16 00* * kosz połączenia według umowy kliena z operaorem elekomunikacyjnym Skype: zus_cenrum_obslugi_el e-mail: co@zus.pl 8