Okresowa emerytura kapitałowa ze środków zgromadzonych w OFE i zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS. Świadczeniobiorcy

Transkrypt

1 Okresowa emerytura kapitałowa ze środków zgromadzonych w OFE i zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS Świadczeniobiorcy

2 Warunki nabywania prawa do okresowej emerytury kapitałowej ze środków zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym oraz zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS określa ustawa z dnia 19 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych 1. Komu przysługuje okresowa emerytura kapitałowa? Okresowa emerytura kapitałowa przysługuje osobie ubezpieczonej (kobiecie), urodzonej po 31 grudnia 1948 r., która: jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, ukończyła wiek emerytalny określony w art. 24 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 2, ma ustalone prawo do emerytury na nowych zasadach, czyli emerytury określonej w art. 24 ust. 1 lub 24a powyższej ustawy, a kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura na nowych zasadach, jest równa lub wyższa od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego 3. Począwszy od 1 stycznia 2013 r. wiek emerytalny dla kobiet urodzonych po 31 grudnia 1952 r. jest podwyższany o jeden miesiąc w odniesieniu do ubezpieczonych urodzonych w tym samym kwartale docelowo do 67 lat. I tak wiek emerytalny dla kobiet urodzonych: w I kwartale 1953 r. podwyższono do 60 lat i 1 miesiąca, w II kwartale 1953 r. podwyższono do 60 lat i 2 miesięcy, w III kwartale 1953 r. podwyższono do 60 lat i 3 miesięcy, w IV kwartale 1953 r. podwyższono do 60 lat i 4 miesięcy, w 1954 r. podwyższono do odpowiednio od 60 lat i 5 miesięcy do 60 lat i 8 miesięcy itd. Wiek emerytalny kobiet urodzonych po dniu 30 września 1973 r. wynosi 67 lat. 1 Tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r. poz Tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz Komunikat Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 lutego 2015 r. w sprawie kwoty dodatku za tajne nauczanie, dodatku kombatanckiego, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych (Monitor Polski z 2015 r. poz. 213). 1

3 Świadczenie okresowa emerytura kapitałowa przysługuje kobiecie członkini OFE do czasu osiągnięcia przez nią powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w tym samym roku i kwartale. I tak np. okresowa emerytura kapitałowa przyznana: kobiecie urodzonej w III kwartale 1949 r. będzie przysługiwała do czasu ukończenia przez nią powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w III kwartale 1949 r., czyli do czasu osiągnięcia 65 lat i 7 miesięcy, kobiecie urodzonej w IV kwartale 1949 r. będzie przysługiwała do czasu ukończenia przez nią powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w IV kwartale 1949 r., czyli do czasu osiągnięcia 65 lat i 8 miesięcy, kobiecie urodzonej w I kwartale 1950 r. będzie przysługiwała do czasu ukończenia przez nią powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w I kwartale 1950 r., czyli do czasu osiągnięcia 65 lat i 9 miesięcy, kobiecie urodzonej w II kwartale 1950 r. do czasu ukończenia przez nią powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w II kwartale 1950 r., czyli do czasu osiągnięcia 65 lat i 10 miesięcy itd. Przy ustalaniu prawa do okresowej emerytury kapitałowej uwzględnia się sumę środków zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS, ustaloną na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura na nowych zasadach, w tym również kwotę środków przeniesionych z otwartego funduszu emerytalnego. Od 1 marca 2015 r. do 29 lutego 2016 r. kwota odpowiadająca dwudziestokrotności dodatku pielęgnacyjnego wynosi 4163,40 zł ( ,17 zł) i ulegnie zmianie od 1 marca 2016 r. wskutek waloryzacji tego dodatku. Jeżeli kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, jest niższa od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego, to osobie ubezpieczonej nie przysługuje okresowa emerytura kapitałowa. Środki te są ewidencjonowane na koncie osoby ubezpieczonej jako składka na ubezpieczenie emerytalne, na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura ustalana na nowych zasadach z FUS, i powiększają kwotę składek stanowiącą podstawę obliczenia tej emerytury. 2

4 Okresowa emerytura kapitałowa przysługuje członkini OFE do czasu osiągnięcia przez nią powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w tym samym roku i kwartale. Okresową emeryturę kapitałową przyznaje się od daty, od której przyznano emeryturę na nowych zasadach z FUS. Jeżeli prawo do emerytury na nowych zasadach ustala się z urzędu, również z urzędu ustanawia się prawo do okresowej emerytury kapitałowej 4. Jak ustala się wysokość okresowej emerytury kapitałowej? Wysokość okresowej emerytury kapitałowej oblicza się w następujący sposób: kwotę środków zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS, ustaloną na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, dzieli się przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę osoby ubezpieczonej który został przyjęty do obliczenia kwoty emerytury na nowych zasadach z FUS. 4 Art. 13 ustawy o emeryturach kapitałowych. 3

5 Wiek osoby ubezpieczonej w dniu przejścia na emeryturę, czyli w dniu, od którego zostanie ona przyznana, wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Tablice średniego dalszego trwania życia ogłaszane są corocznie przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim i obowiązują od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku kalendarzowego 5. Jaki jest tryb postępowania o przyznanie okresowej emerytury kapitałowej? ZUS wydaje decyzję ustalającą prawo i wysokość okresowej emerytury kapitałowej na wniosek osoby ubezpieczonej lub jej pełnomocnika zgłoszony bezpośrednio do Zakładu. Wniosek o emeryturę może być zgłoszony także: za pośrednictwem przedsiębiorcy uprawnionego do wykonywania działalności pocztowej w obrocie krajowym lub zagranicznym, a w przypadku osób zamieszkałych za granicą za pośrednictwem urzędu konsularnego, w formie elektronicznej, za pomocą internetu, przez elektroniczną skrzynkę podawczą Zakładu. Złożenie tego wniosku oznacza jednoczesne złożenie wniosku o ustalenie prawa do emerytury na nowych zasadach z FUS i okresowej emerytury kapitałowej. Wniosek powinien zawierać: imiona i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, imiona rodziców, miejsce zamieszkania, adres pobytu i adres do korespondencji (jeżeli jest inny niż adres zamieszkania), numer PESEL, a w razie braku numeru PESEL serię i numer dowodu osobistego albo paszportu, wskazanie świadczenia, o które osoba zainteresowana się ubiega, podpis osoby zainteresowanej, jej pełnomocnika lub osoby upoważnionej do podpisu. 5 Od 1 kwietnia 2015 r. obowiązuje tablica ogłoszona w Monitorze Polskim z dnia 30 marca 2015 r. poz

6 W przypadku wniosku w formie elektronicznej dokument musi być podpisany za pomocą kwalifikowanego e-podpisu posiadającego certyfikat. Wniosek obejmuje także oświadczenie o członkostwie w OFE. Jeżeli okresowa emerytura kapitałowa i emerytura na nowych zasadach z FUS mają być przekazywane na rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, należy podać numer konta bankowego (w kasie) i adres banku (kasy). Wniosek o emeryturę może być wycofany nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji w sprawie okresowej emerytury kapitałowej. Wycofanie wniosku jest skuteczne, jeżeli prośba o to została złożona na piśmie lub zgłoszona ustnie do protokołu. Wypłata okresowej emerytury kapitałowej Okresową emeryturę kapitałową wypłaca się wraz z emeryturą na nowych zasadach z FUS od dnia powstania prawa do emerytury, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszony został wniosek o emeryturę lub wydano decyzję z urzędu. Jeżeli osoba uprawniona do okresowej emerytury kapitałowej ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej ustalonych przez ZUS na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS lub na podstawie całkiem odrębnych przepisów, okresową emeryturę kapitałową wypłaca się wraz z tą rentą, jeżeli jest to korzystniejsze. W przypadku gdy osoba uprawniona do okresowej emerytury kapitałowej pobiera rentę z innego organu emerytalnego lub rentowego, okresową emeryturę kapitałową wypłaca w dniu ustalonym jako termin płatności jednostka organizacyjna ZUS, która ustaliła prawo do emerytury na nowych zasadach z FUS. Okresowa emerytura kapitałowa może być przekazywana osobie uprawnionej za pośrednictwem osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania świadczeń albo wyłącznie na wniosek tej osoby na jej rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo- -kredytowej. Osobie uprawnionej zamieszkałej za granicą okresowa emerytura kapitałowa może być wypłacana na jej rachunek bankowy w Polsce lub do rąk wskazanej osoby zamieszkałej w Polsce, 5

7 względnie na podstawie zasad dotyczących wypłaty wynikających z zawartych umów międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych. Na jakich zasadach można ponownie ustalić wysokość okresowej emerytury kapitałowej? Wysokość okresowej emerytury kapitałowej można ponownie ustalić na wniosek osoby uprawnionej do emerytury, jeżeli po dniu, od którego przyznano okresową emeryturę kapitałową, podlegała ona ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wniosek o ponowne ustalenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej można złożyć nie wcześniej niż po upłynięciu roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Jest to równoznaczne ze złożeniem wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury na nowych zasadach z FUS. Wysokość ponownie obliczonej okresowej emerytury kapitałowej ustala się, dzieląc kwotę środków zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym został zgłoszony dany wniosek o ponowne wyznaczenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej przez średnie dalsze trwanie życia ustalone według tablic obowiązujących w dniu złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury. Jeżeli tak ustalona, w wyniku przeliczenia, kwota okresowej emerytury kapitałowej jest niższa od kwoty tej emerytury pobieranej dotychczas, okresową emeryturę kapitałową wypłaca się w dotychczasowej wysokości. Czy okresowa emerytura kapitałowa podlega waloryzacji? Okresowa emerytura kapitałowa podlega corocznej waloryzacji na zasadach i w trybie określonym dla emerytury z FUS. 6

8 Kiedy wygasa prawo do okresowej emerytury kapitałowej? Prawo do okresowej emerytury kapitałowej wygasa: w przypadku śmierci członka OFE, z dniem poprzedzającym dzień, w którym członek OFE ukończył 67 rok życia lub niższy wiek emerytalny, właściwy dla osób urodzonych przed 1 października 1973 r., w przypadku wyczerpania środków zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS. Co stanie się ze środkami zewidencjonowanymi na subkoncie w ZUS po wygaśnięciu prawa do okresowej emerytury kapitałowej? Środki zgromadzone na subkoncie w ZUS, z których była wypłacana okresowa emerytura kapitałowa, zostaną uwzględnione w wysokości emerytury obliczonej według nowych zasad, przysługującej z FUS kobietom, które: osiągnęły powszechny wiek emerytalny przewidziany dla mężczyzn urodzonych w tym samym roku i kwartale (określony w art. 24 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS) oraz pobierały okresową emeryturę kapitałową do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku lub do tego dnia miały zawieszone prawo do tej emerytury na podstawie art. 103a tej ustawy. Emerytura z FUS, ustalona według nowych zasad, zostanie w takim przypadku obliczona ponownie z urzędu po osiągnięciu przez kobietę ww. wieku. Wysokość przeliczonej z urzędu emerytury będzie ustalona przez podzielenie podstawy obliczenia, stanowiącej sumę: składek emerytalnych zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego świadczenie to będzie przysługiwało w nowej wysokości, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zwaloryzowanego kapitału początkowego, środków zewidencjonowanych na subkoncie, z uwzględnieniem ich waloryzacji, 7

9 przez średnie dalsze trwanie życia obowiązujące w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w tym samym roku i kwartale. Emerytura z FUS, po ponownym ustaleniu jej wysokości, nie będzie mogła być niższa od dotychczasowej sumy emerytury z FUS oraz okresowej emerytury kapitałowej. O czym należy powiadomić ZUS? Osoba uprawniona do okresowej emerytury kapitałowej ma obowiązek powiadomić ZUS o zmianie: miejsca zamieszkania, numeru rachunku bankowego lub rachunku w kasie oszczędnościowo-kredytowej. Czy można odwołać się od decyzji ZUS? Od decyzji ZUS można się odwołać (za pośrednictwem oddziału ZUS) do sądu okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanego w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie wnosi się na piśmie do oddziału ZUS, który wydał decyzję, albo ustnie do protokołu sporządzonego przez ten oddział. Postępowanie odwoławcze jest wolne od opłat. Podane informacje mają charakter ogólny. Aby uzyskać szczegółowe informacje w sprawie ustalania prawa i wypłaty okresowej emerytury kapitałowej, należy zwrócić się do oddziału, inspektoratu lub biura terenowego ZUS. Warszawa, czerwiec 2015 r. Zdjęcie na okładce i stronie 3: sepy Fotolia.com Skład: Poligrafia ZUS w Warszawie. Zam. nr 1326/15

10 Zakład Ubezpieczeń Społecznych ul. Szamocka 3, Warszawa Platforma Usług Elektronicznych: pue.zus.pl PUE to nowoczesna i wygodna forma kontaktu z ZUS, dzięki której można zrealizować większość spraw związanych z ubezpieczeniami społecznymi bez wychodzenia z domu przez internet. W ten sposób można sprawdzić swoje dane zapisane na indywidualnym koncie w ZUS, przesyłać dokumenty, śledzić stan swoich spraw, a także rezerwować wizyty w jednostce ZUS. Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS: * * koszt połączenia według umowy klienta z operatorem telekomunikacyjnym Skype: zus_centrum_obsługi_tel