dr hab. Maciej Witek, prof. US http://kognitywistyka.usz.edu.pl/mwitek TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2016/2017, semestr letni Temat 1: Wprowadzenie. Pojęcie kompetencji; model kodowy a model inferencyjny
Przypomnienie: Chomsky o kompetencji i wykonaniu.
Przypomnienie: Chomsky o kompetencji i wykonaniu. Robocza definicja kompetencji komunikacyjnej: system reguł lub procedur, które umożliwiają planowanie oraz interpretację aktów komunikacyjnych.
Przypomnienie: Chomsky o kompetencji i wykonaniu. Robocza definicja kompetencji komunikacyjnej: system reguł lub procedur, które umożliwiają planowanie oraz interpretację aktów komunikacyjnych. Problem metodologiczny związany z testowanie modeli kompetencji komunikacyjnej: surowe dane ( wykonanie) wymagają korekty oraz idealizacji.
Potoczny model kodowy MYŚL NADAWCY [kodowanie] SYGNAŁ [dekodowanie] MYŚL ODBIORCY
Model kodowy z punktu widzenia Shannona-Weavera (1949) modelu przekazywania informacji 1. źródło informacji (ang. information source), 2. wiadomość (ang. message), 3. przekaźnik (ang. transmitter), 4. odbiornik (ang. receiver), 5. kanał komunikacyjny (ang. communication channel), 6. źródło szumu (ang. noise source), 7. przeznaczenie informacji (ang. information destination).
Model kodowy z punktu widzenia Shannona-Weavera (1949) modelu przekazywania informacji 1. źródło informacji (ang. information source), 2. wiadomość (ang. message), 3. przekaźnik (ang. transmitter), 4. odbiornik (ang. receiver), 5. kanał komunikacyjny (ang. communication channel), 6. źródło szumu (ang. noise source), 7. przeznaczenie informacji (ang. information destination). WAŻNE: Moc heurystyczna tego modelu jest imponująca!
Sygnały, którymi posługują się zwierzęta: sygnały alarmowe (ang. alarm calls); sygnały pokarmowe (ang. food calls); sygnały godowe (ang. mating calls).
Sygnały, którymi posługują się zwierzęta: sygnały alarmowe (ang. alarm calls); sygnały pokarmowe (ang. food calls); sygnały godowe (ang. mating calls). stany rzeczy postaci dźwięk-ψ-głośności-x-w-miejscu-m 1 -w-chwili-t 1 oznacza stany rzeczy postaci drapieżnik-typu-φ-wielkości-y-w-miejscu-m 2 -w-chwili-t 2
Inne formy komunikacji, które obserwujemy u zwierząt: kora zadrapana przez tygrysa, ogon pawia, drgania pajęczyny.
WAŻNE: Powodzenie komunikacyjne w przypadkach opisywanych przez model kodowy zależy od tego, czy nadawca i odbiorca posługują się tymi samymi regułami kodu.
WAŻNE: Powodzenie komunikacyjne w przypadkach opisywanych przez model kodowy zależy od tego, czy nadawca i odbiorca posługują się tymi samymi regułami kodu. PYTANIE: Czego ten model nie uwzględnia?
Przypomnienie: A: W ostatnim tygodniu lutego jedziemy w Tatry. Wybierzesz się z nami? B: Niektórym studentom nie udało się zdać egzaminu w pierwszym terminie.
Przypomnienie: A: W ostatnim tygodniu lutego jedziemy w Tatry. Wybierzesz się z nami? B: Niektórym studentom nie udało się zdać egzaminu w pierwszym terminie. SZ B nie pojedzie na narty z A w drugiej połowie lutego. OG Tylko niektórym... ZP: x [ x jest studentem ~ (x udało się zdać egzamin w t 1 ) ]
Przypomnienie: A: W ostatnim tygodniu lutego jedziemy w Tatry. Wybierzesz się z nami? B: Niektórym studentom nie udało się zdać egzaminu w pierwszym terminie. SZ B nie pojedzie w Tatry w ostatnim tygodniu lutego. OG Tylko niektórym... ZP: x [ x jest studentem ~ (x udało się zdać egzamin w t 1 ) ]
Przypomnienie: A: W ostatnim tygodniu lutego jedziemy w Tatry. Wybierzesz się z nami? B: Niektórym studentom nie udało się zdać egzaminu w pierwszym terminie. SZ B nie pojedzie w Tatry w ostatnim tygodniu lutego. OG Tylko niektórym... ZP: x [ x jest studentem ~ (x udało się zdać egzamin w t 1 ) ] >> 1 Istnieją studenci (lub ktoś coś studiuje). >> 2 Niektórzy studenci próbowali zdać egzamin w pierwszym terminie.
Podsumowując: model kodowy nie radzi sobie z objaśnieniem zjawiska, które nazywa się bogactwem znaczenia (ang. richness of meaning); polega ono na tym, że liczba znaczeń, które można zakomunikować za pomocą jednej i tej samej formy językowej, jest duża, a może nawet potencjalnie nieograniczona (zbyt duża, aby można było ją wyjaśnić za pomocą pojęcia wieloznaczności).
Podsumowując: model kodowy nie radzi sobie z objaśnieniem zjawiska, które nazywa się bogactwem znaczenia (ang. richness of meaning); polega ono na tym, że liczba znaczeń, które można zakomunikować za pomocą jednej i tej samej formy językowej, jest duża, a może nawet potencjalnie nieograniczona (zbyt duża, aby można było ją wyjaśnić za pomocą pojęcia wieloznaczności). Przykłady: okazjonalność, implikatury, niedookreślenie językowe, pośrednie akty mowy,
Podsumowując: model kodowy nie radzi sobie z objaśnieniem zjawiska, które nazywa się bogactwem znaczenia (ang. richness of meaning); polega ono na tym, że liczba znaczeń, które można zakomunikować za pomocą jednej i tej samej formy językowej, jest duża, a może nawet potencjalnie nieograniczona (zbyt duża, aby można było ją wyjaśnić za pomocą pojęcia wieloznaczności). Przykłady: okazjonalność, implikatury, niedookreślenie językowe, pośrednie akty mowy,... Wniosek: model kodowy wymaga uzupełnienia lub zastąpienia modelem inferencyjnym (np. Grice'a).