Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Nowe przepisy prawa kładą duży nacisk na wzmocnienie współpracy przedszkola, szkoły i rodziców oraz zapewniają rodzicom możliwość większego wpływu na edukację ich dzieci. Zintegrowanie działań nauczycieli i rodziców, wspólne wypracowywanie strategii wsparcia jest najbardziej efektywną formą organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla konkretnego dziecka i pozwala przygotować optymalną ofertę zaspokajającą specjalne potrzeby edukacyjne dziecka. Edukacja dziecka rozpoczyna się już na etapie wychowania przedszkolnego. A potem przychodzi moment, że każde dziecko idzie do szkoły. Obowiązkowo uczy się do 18 roku życia. Rodzic towarzyszy swojemu dziecku na tej drodze i pomaga mu w podejmowaniu decyzji dotyczących wyboru szkoły. Bywa, że nie są to łatwe decyzje. Zwłaszcza jeśli jest się rodzicem dziecka szczególnie uzdolnionego, dziecka z niepełnosprawnością lub doświadczającego jakieś trudności (natury edukacyjnej, zdrowotnej lub społecznej). Potrzeby dziecka są priorytetem, a system edukacji ma służyć pomocą w zaspakajaniu tych potrzeb. W każdej sytuacji przedszkole i szkoła są zobowiązane do objęcia dziecka pomocą psychologiczno- pedagogiczną w formach i na zasadach, które opisane zostały w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 w tej sprawie. Pomoc psychologiczno pedagogiczna zgodnie z rozporządzeniem polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dziecka oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości
psychofizycznych dziecka. Oznacza to, że rodzic wspólnie z wychowawcą, nauczycielem i specjalistami będzie obserwował, w jaki sposób dziecko funkcjonuje w przedszkolu, szkole i w domu: jak przyswaja sobie wiedzę jaką ma motywację do uczenia się jak nawiązuje kontakty z rówieśnikami i dorosłymi jak sobie radzi z samoobsługą jaka jest jego sprawność fizyczna jak sobie radzi w sytuacjach trudnych. Kiedy dziecko może otrzymać pomoc psychologiczno pedagogiczną. Dziecko może otrzymać pomoc jeśli: jest szczególnie uzdolnione; jest dzieckiem z niepełnosprawnością (słabosłyszącym, niesłyszącym, słabowidzącym, niewidomym, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją z niepełnosprawnością w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, z niepełnosprawnościami sprzężonymi); ma zaburzenia komunikacji językowej; ma orzeczenie z uwagi na zagrożenie niedostosowaniem społecznym lub niedostosowanie społeczne; jest przewlekle chore jest z grupy ryzyka dysleksji lub stwierdzono u niego dysleksję rozwojową; jest uczniem mającym potwierdzone diagnozą trudności matematyczne; znalazło się w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej; dotykają go niepowodzenia edukacyjne; pojawiły się trudności środowiskowe, związane z sytuacją bytową, sposobem spędzania wolnego czasu, kontaktami społecznymi; ma orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub orzeczenie o potrzebie rocznego przygotowania przedszkolnego i jest w sytuacji wymagającej dodatkowego wsparcia;
ma innego rodzaju trudności wpływające na jego funkcjonowanie w przedszkolu i wychowawcy zdecydują, że należy mu pomóc - wtedy żaden dokument nie jest potrzebny. Dla każdego z takich dzieci dyrektor przedszkola, szkoły będzie powoływał zespół, w którego pracach mają prawo uczestniczyć rodzice danego dziecka. Kto może wystąpić z inicjatywą udzielenia pomocy dziecku Pomoc psychologiczno - pedagogiczna w przedszkolu, szkole i placówce jest udzielana z inicjatywy: 1. rodziców dziecka; 2. ucznia 3. nauczyciela, wychowawcy, grupy wychowawczej lub specjalisty, prowadzącego zajęcia z uczniem; 4. poradni psychologiczno pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej; 5. pomocy nauczyciela; 6. asystenta edukacji romskiej. Rodzic, jako osoba z której inicjatywy może być udzielona pomoc, jeśli zauważy jakieś ważne potrzeby swojego dziecka, może to zgłosić nauczycielowi, wychowawcy lub specjaliście prowadzącemu z jego dzieckiem zajęcia. Wychowawcy, nauczyciele zobligowani są do przekazania takich informacji dyrektorowi od razu po ich uzyskaniu. RODZIC PORADNIA RODZIC DYREKTOR WNIOSKUJE O ORZECZENIE LUB OPINIĘ DO PORADNI WYDAJE ODPOWIEDNI DOKUMENT SKŁADA ORZECZENIE LUB OPINIĘ W PLACÓWCE POWOŁUJE ZESPÓŁ
RODZIC RODZIC WYCHOWAWCA DYREKTOR ZAUWAŻA INDYWIDUALNE POTRZEBY DZIECKA INFORMUJE WYCHOWAWCĘ INFORMUJE DYREKTORA POWOŁUJE ZESPÓŁ ORZECZENIE O POTRZEBIE INDYWIDUALNEGO NAUCZANIA LUB ORZECZENIE O POTRZEBIE INDYWIDUALNEGO ROCZNEGO PRZYGOTOWANIA PRZEDSZKOLNEGO Zgodnie z art. 71 b ust.1a ustawy o systemie oświaty indywidualnym nauczaniem obejmuje się dzieci i młodzież, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły. Ta forma nauczania przeznaczona jest dla dzieci poważnie chorych, z urazami, po wypadkach, operacjach itp., które nie mogą przyjść szkoły. Jeżeli dziecko posiada orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego, to nie mają w tym przypadku zastosowania przepisy dotyczące pomocy psychologicznopedagogicznej, ponieważ regulacje prawne na ten temat są w innym rozporządzeniu. KSZTAŁCENIE SPECJALNE TWOJEGO DZIECKA Dla dzieci z niepełnosprawnością, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym organizuje się kształcenie specjalne. Podstawą tej organizacji jest posiadanie przez ucznia orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez publiczną poradnię psychologiczno pedagogiczną. Orzeczenie do kształcenia specjalnego otrzymuje dziecko: niewidome; słabowidzące; niesłyszące; słabosłyszące;
z upośledzeniem umysłowym (w stopniu lekkim, umiarkowanym i znacznym); z niepełnosprawnością ruchową; z autyzmem w tym z zespołem Aspargera; z niepełnosprawnością sprzężoną uczeń niedostosowany społecznie uczeń zagrożony niedostosowaniem społecznym. Dziecko posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie musi się uczyć w szkole specjalnej. Oznacza to jedynie tyle, że dziecko wymaga stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Kształcenie specjalne może być organizowane zarówno w przedszkolach i szkołach specjalnych oraz integracyjnych (bądź z oddziałami specjalnymi lub integracyjnymi), jak i w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych. Decyzję do jakiej placówki ma chodzić dziecko podejmuje zawsze rodzic. WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA Pomocą psychologiczno pedagogiczną, w tym specjalistycznym wsparciem, mogą być objęte dzieci od urodzenia do podjęcia nauki w szkole, a więc nie tylko objęte wychowaniem przedszkolnym. Rodzice zawsze mogą zgłosić się do poradni, jeśli w zachowaniu lub funkcjonowaniu dziecka pojawi się coś, co ich zaniepokoi. Małe dziecko może otrzymać opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju lub jeśli stwierdzona jest niepełnosprawność, a dziecko jest w wieku od 3 do 6 lat orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydane przez zespół orzekający w poradni. Wczesna interwencja może zapobiec nasileniu się zaburzeń rozwojowych, usprawnić funkcje organizmu i monitorować postępy w rozwoju dziecka. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka zorganizować można zarówno w przedszkolu, jak i w szkole. Na ten cel przeznaczone są dodatkowe godziny, od 4 do 8 w miesiącu. Najlepiej, kiedy takie zajęcia prowadzone są w przedszkolu do którego dziecko uczęszcza, ponieważ bardzo dobrze uzupełniają ofertę przedszkolną i dają bieżące informacje nauczycielom wychowania przedszkolnego, jak planować pracę z takim dzieckiem.
Kiedy dziecko z opinią o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju, którą otrzymało wcześniej, zaczyna chodzić do przedszkola, wówczas dyrektor ma obowiązek zorganizować dla niego pomoc psychologiczno pedagogiczną. Opracowała : mgr Marta Janusiewicz na podstawie : Moje dziecko w uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. przedszkolu i szkole poradnik dla rodziców