PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI PUBLICZNE GIMNAZJUM nr 8 Przedmiotoy System Oceniania z fizyki gimnazjum opracoany został na podstaie: 1. Rozporządzenia MEN z dnia 30 kietnia 2007 spraie arunkó i sposobu oceniania, klasyfikoania i promoania ucznió i słuchaczy oraz przeproadzania egzaminó i spradzianó szkołach publicznych (Dz. U. nr 29 z 2001r., poz. 323 z późniejszymi zmianami). 2. Podstay programoej dla gimnazjum z fizyki i astronomii. 3. Programu nauczania DKW-4014-93/99 Wydanicta Edukacyjnego Noa Era. 4. Wenątrzszkolnego Systemu Oceniania. I CZĘŚĆ: Cele oceniania osiągnięć ucznió: bieŝące i systematyczne obseroanie postępó ucznia nauce; pobudzanie rozoju umysłoego ucznia, jego uzdolnień i zainteresoań; uśiadomienie uczniom stopnia opanoania iadomości i umiejętności przeidzianych programem nauczania oraz eentualnych brakó tym zakresie; draŝanie ucznia do systematycznej pracy samokontroli i samooceny; ukierunkoyanie samodzielnej pracy ucznia; okresoe (roczne) podsumoanie iadomości i umiejętności oraz określanie na tej podstaie stopnia opanoania przez ucznia materiału programoego przeidzianego na dany okres (rok szkolny). dostarczenie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia korygoanie organizacji i metod pracy dydaktyczno-ychoaczej nauczyciela; 1. Przedmiotoy System Oceniania z fizyki obejmuje ocenę iadomości i umiejętności ynikających z programu nauczania oraz postay ucznia na lekcji. 2. Ocenie podlegają następujące umiejętności i iadomości: Znajomość pojęć oraz pra i zasad fizycznych. Opisyanie, dokonyanie analizy i syntezy zjaisk fizycznych. Roziązyanie zadań problemoych (teoretycznych lub praktycznych) z ykorzystaniem znanych pra i zasad. Roziązyanie zadań rachunkoych, a tym: - dokonanie analizy zadania, - torzenie planu roziązania zadania, - znajomość zoró, - znajomość ielkości fizycznych i ich jednostek, - przekształcanie zoró, - ykonyanie obliczeń na liczbach i jednostkach, - analizę otrzymanego yniku, - sformułoanie odpoiedzi. Posługianie się językiem przedmiotu.
Planoanie i przeproadzanie dośiadczenia. Analizoanie ynikó, przedstaianie ynikó tabelce lub na ykresie, yciąganie nioskó, skazyanie źródła błędó. Odczytyanie oraz przedstaianie informacji za pomocą tabeli, ykresu, rysunku, schematu. Wykorzystyanie iadomości i umiejętności fizycznych praktyce. Systematyczne i staranne proadzenie zeszytu przedmiotoego. Rodzaje aktyności ucznia podlegające ocenianiu: a) spradziany pisemne obejmujące dział lub część działu (czas trania: do 1 godz. lekcyjnej ); b) kartkóki zapoiedziane obejmujące część działu ( czas trania: 15-20 min. ); c) kartkóki niezapoiedziane obejmujące maksymalnie 3 ostatnie lekcje ( czas trania: 15-20 min. ); d) krótkie odpoiedzi ustne obejmujące materiał z 3 ostatnich lekcji, eentualnie zagadnienia z nim ziązane; e) prace domoe - krótkoterminoe, zadaane z lekcji na lekcję, - długoterminoe- ykonanie serii zadań, referatu, projektu, pomocy dydaktycznej, f) aktyność na lekcjach, zaangaŝoanie; g) praca grupie; h) udział olimpiadach; i) inne formy: - Albumy o słanych naukocach, - Anegdoty i humor o słanych naukocach, - KrzyŜóki i zagadki z zakresu fizyki, - Konkursy z fizyki, - Przygotoanie gazetki przedmiotoej, - Prezentacja ciekaych dośiadczeń, - Plansze dydaktyczne i pomoce naukoe, - Ciekaostki z fizyki, - Najnosze osiągnięcia z dziedziny fizyki i techniki. Prace pisemne ucznió nauczyciel przechouje przez okres roku. Prace te są do glądu dla rodzicó i ucznió obecności nauczyciela. Sposoby spradzania i oceniania postępó ucznia: 1. Spradziany pisemne całogodzinne przeproadzane po zakończeniu kaŝdego działu lub części działu są oboiązkoe. Są one zapoiadane tydzień cześniej i poprzedzone lekcją potórzenioą. 2. Uczeń, ma prao do jednokrotnego popraienia spradzianu terminie yznaczonym przez nauczyciela ciągu dóch tygodni od rozdania prac. 3. JeŜeli uczeń był nieobecny na pracy klasoej musi ją napisać ciągu dóch tygodni od przyjścia do szkoły terminie yznaczonym przez nauczyciela. 4. Uczeń ma prao glądu do pracy i zapoznanie się z błędami, eentualne yjaśnienie ich przez nauczyciela. 5. Czas spradzania prac pisemnych przez nauczyciela: maksymalnie 2 tygodnie. 6. Przy odpoiedzi ustnej oboiązuje znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, przypadku lekcji potórzenioych - z całego działu. 7. Kartkóki 10-20 min obejmujące materiał z trzech ostatnich lekcji nie muszą być zapoiadane. Kartkóki nie są popraiane, gdyŝ obrazują bieŝącą pracę ucznia. 8. Prace domoe są oboiązkoe i nie podlegają popraie. 9. Za krótkie odpoiedzi ustne, aktyność na lekcjach, umiejętność samodzielnego roziązyania problemó, spółpracę zespole, udział dyskusjach proadzących do yciągania nioskó uczeń moŝe otrzymyać plusy lub minusy.
10. KaŜdy uczeń ma prao zgłosić tyle nieprzygotoań semestrze ile jest lekcji tygodniu. Uczeń nie moŝe zgłosić nieprzygotoania do lekcji potórzenioej lub do pracy klasoej. Nieprzygotoanie naleŝy zgłosić na piśmie na początku lekcji. 11. W przypadku, gdy uczeń zgłosi się sam do odpoiedzi ustnej, ma przyilej zdecydoania o staieniu długopisem oceny niŝszej od dobrej i popray danej oceny na kolejnej lekcji. 12. Prace dodatkoe: referaty, plansze, rysunki, ykresy, plakaty oceniane są skali ocen -bardzo dobry, dobry, dostateczny oraz postaci plusó. Ocena semestralna i końcooroczna określana jest na podstaie ocen cząstkoych, przy czym iększą agę mają oceny ze spradzianó(aga 5), drugiej kolejności są kartkóki (aga 3), odpoiedzi ustne i prace domoe jak i pozostałe oceny są spomagające (aga 1). Ocena semestralna nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkoych i jest ystaiana sposób jany. Wylicza się ja z zoru podanego przykładzie poniŝej. Ocena końcooroczna ystaiana jest g następującej tabeli: Semestr II Semestr I 1 2 3 4 5 6 1 1 1 2 2 3 3 2 2 2 2 3 3 3 3 2 3 3 3 4 4 4 3 3 4 4 4 4 5 3 4 4 5 5 5 6 4 4 5 5 6 6 WZÓR Oceny ucznia aga 5 3 1 x ocena oceny 3, 4, 5 2,1 5 3,36 dst (3 + 4 + 5) 5 + (2 + 1) 3 + (5) 1 x = = 3,36 3 5 + 2 3 + 1 1 Kryteria Reguła zaokrąglania 5,31 x 6 6 2,507 2,51 4,51 x 5,30 5 2,555 2,56 3,51 x 4,50 4 2,571 2,57 2,60 x 3,50 3 1,51 x 2,59 2 0 x 1,5 1 Jeśli szystkie agi są róne, óczas średnia aŝona jest róna średniej arytmetycznej. Wartość średniej aŝonej zaleŝy od danych, którym przypisano określone agi, iększy udział określeniu średniej aŝonej mają dane o iększej adze niŝ te, którym przypisano mniejsze agi. Dokładne kryteria oceny umiejętności i iadomości : a) odpoiedź ustna : - bezbłędna, samodzielna, yczerpująca - stopień bardzo dobry, - bezbłędna, samodzielna, niepełna - stopień dobry,
- z błędami, samodzielna, niepełna - stopień dostateczny, - z błędami, z pomocą nauczyciela, niepełna - stopień dopuszczający, - nie udzielenie odpoiedzi mimo pomocy nauczyciela, bądź stierdzenie niesamodzielności odpoiedzi - stopień niedostateczny. b) pisemne prace kontrolne - zadania otarte: analiza treści zadania (zapis danych, unifikacja jednostek, podanie niezbędnych załoŝeń, rysunek, jednoznaczne określenie i oznaczenie uŝyanych ielkości fizycznych) 0% - 20% punktó za zadanie, sformułoanie problemu (identyfikacja zjaisk fizycznych zaartych problemie, podanie odpoiednich pra fizycznych) 0% - 20% punktó za zadanie, roziązanie problemu (przekształcanie zoró, działania na ielkościach ektoroych, ykorzystanie tierdzeń matematycznych i zaleŝności geometrycznych, uzyskanie yraŝenia końcoego zaierającego znane ielkości fizyczne) do 50% liczby punktó za zadanie ynik (przeproadzenie rachunkó jednostek, podanie odpoiedzi, eentualnie nioskó ynikających z odpoiedzi) do 10% liczby punktó za zadanie. - zadania testoe zamknięte: podanie popranej odpoiedź- 1pkt brak odpoiedzi lub podanie błędnej odpoiedzi 0pkt - nie zapoiadane spradziany (tz. kartkóki)- oceniane jak zadania otarte Procedura ustalania ocen z pisemnych prac kontrolnych g skali procentoej zaartej WSO c) prace domoe: ocena ilościoa nauczyciel spradza czy ucznioie ykonali prace; ocena jakościoa uczeń udziela odpoiedzi referując pracę domoą. Stosoane są kryteria ocen dla odpoiedzi ustnych. Dodatkoym kryterium oceny jest przejrzystość i zięzłość prezentacji. d) aktyność punktoana + i - : - 3 plusy - stopień bardzo dobry, - 2 plusy - stopień dobry, - 1 plusy - stopień dostateczny, Za szczególną aktyność uczeń moŝe otrzymać ocenę pozytyną, za jej brak ocenę negatyną. Jeden plus redukuje jeden minus. e) praca grupie: Wymagania staiane prezentacji ynikó pracy grupy: 1. Zgodność treści z tematem. 2. Popraność merytoryczna prezentacji. 3. Czytelna, przejrzysta struktura ypoiedzi. 4. Wyczerpujące ujęcie zagadnienia. 5. Umiejętne ykorzystanie materiałó i sposobó przedstaienia treści. 6. Pomysłoość i oryginalność prezentacji. Wszystkie grupy są oceniane skali punktoej 0-5 za spełnienie poszczególnych kryterió: 1. Roziązanie problemu. 2. Prezentacja. 3. Sposób komunikoania się. 4. Organizacja pracy grupie. 5. Gospodaroanie czasem. 6. Dbałość o ład i porządek. Ocenę bardzo dobrą za udział lekcji otrzymują ucznioie z grupy, która uzyska najiększą liczbę punktó. W obrębie grupy oceny mogą być zróŝnicoane zaleŝności od kładu pracy poszczególnych członkó. JeŜeli praca grupie była tylko jednym z elementó lekcji, ucznioie mogą być nagrodzeni plusami. OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA Z FIZYKI SĄ ZGODNE Z WSO
II CZĘŚĆ: ZAKRES WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW Z PODZIAŁEM NA WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE. Gimnazjum, moduł pierszy- W śiecie materii Dział I: ODDZIAŁYWANIA Wymagania podstaoe - ie co to jest zjaisko fizyczne; - ie co to jest ciało fizyczne; - podaje przykłady zjaisk astronomicznych; - stosuje niektóre przyrządy (lupa, mikroskop, luneta) do obseracji róŝnych zjaisk przyrodniczych; - ie jakie są rodzaje oddziałyań i ymienia je; - zna skutki oddziałyań; - ie, co jest źródłem oddziałyania graitacyjnego; - podaje przykłady róŝnego rodzaju oddziałyań; - ie, na czym polega zajemność oddziałyań; - ie, co jest miarą oddziałyań; - podaje cechy siły; - ie, do czego słuŝy siłomierz; - zna budoę siłomierza; - ie, czym róŝni się ielkość ektoroa od ielkości liczboej; - podaje jednostkę siły; - podaje przykłady ielkości ektoroych i takich, które nie są ektorami; - dokonuje pomiaru siły; - graficznie przedstaia siłę; - podaje arunek rónoaŝenia się sił; - ie, co to jest siła ypadkoa; - dokonuje (graficznie) składania sił działających zdłuŝ jednej prostej (yznacza siłę ypadkoą); - ykorzystuje poznane iadomości prostych ćiczeniach; Wymagania ponadpodstaoe - obseruje i opisuje zjaiska przyrodnicze, n p: tęcza, fazy KsięŜyca; - yróŝnia i nazya niektóre zjaiska przyrodnicze otaczającej nas rzeczyistości; - dokonuje obliczeń ziązanych z zamianą jednostek; - posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: zjaisko fizyczne, ciało fizyczne, ielkość fizyczna; podaje inne niŝ Ziemia źródła oddziałyania graitacyjnego; - umie przeidzieć skutki niektórych oddziałyań; -opisuje dynamiczne i statyczne skutki oddziałyań; - umie samodzielnie ykonać siłomierz i yskaloać go; - umie porónać artości sił; - dokonuje (graficznie) składania sił działających zdłuŝ róŝnych prostych (rónoległobok sił) celu yznaczenia siły ypadkoej; - ykorzystuje poznane iadomości zadaniach problemoych i bardziej skomplikoanych ćiczeniach; Dział II: WŁAŚCIWOŚCI I BUDOWA MATERII - ie, jakich stanach skupienia moŝe ystępoać substancja i Ŝe zaleŝy to od temperatury; - ie, jakie łaściości mechaniczne ykazuje substancja stanie stałym, ciekłym i gazoym; - podaje przykłady ciał stałych, ciekłych i gazoych; -ie, jakie łaściości ykazują ciała stałe pod działaniem siły; - ie, Ŝe podział na ciała spręŝyste, plastyczne i kruche jest podziałem nieostrym; - ie, co to są elektrolity; - ie, co to jest konekcja; - podaje przykłady ciał spręŝystych, plastycznych i kruchych; - omaia podobieństa i róŝnice e łaściościach mechanicznych ciał stałych, cieczy i gazó; - ie, co to jest poierzchnia sobodna cieczy; - rozpoznaje, jakim stanie skupienia ystępuje substancja danym ciele; - skazuje przykłady zastosoania ściśliości i rozpręŝliości gazó; - omaia łasności ciała stałego, cieczy i gazu na ybranym przykładzie; - yjaśnia róŝnice pomiędzy przeodnikiem i izolatorem cieplnym (elektrycznym); - podaje sposób otrzymania elektrolitu; - yjaśnia, na czym polega zjaisko konekcji i jakie jest jej znaczenia przyrodzie;
- podaje cech przeodnika i izolatora cieplnego, elektrycznego; - podaje przykłady przeodnikó i izolatoró cieplnych, elektrycznych; - ie, Ŝe atomy i cząsteczki torzą materię; - podaje przykłady zjaisk śiadczących o tym, Ŝe materia ma budoę cząsteczkoą; - ie, Ŝe cząsteczki zbudoane są z atomó, cząsteczki róŝnych substancji róŝnią się od siebie rozmiarami i łaściościami; - ie, co to jest pieriastek chemiczny, a co to ziązek chemiczny; - ymienia pieriastki i ziązki chemiczne; - ie, co to jest dyfuzja, rozpuszczanie, roztór; - podaje przykłady zjaiska dyfuzji róŝnych stanach skupienia; - ie, co to są ruchy Brona; - ie, Ŝe istnieją oddziałyania międzycząsteczkoe; - podaje przykłady przejaó oddziałyań międzycząsteczkoych; - ie, czym róŝni się spójność od przylegania; - ie, co to jest menisk i jakie są rodzaje meniskó; - ie, co to jest napięcie poierzchnioe; - ie, na czym polega topnienie, krzepnięcie, paroanie, rzenie, skraplanie, sublimacja, resublimacja; - podaje, od czego zaleŝy szybkość paroania; - ie, czym róŝni się rzenie od paroania; - ie, co to jest temperatura topnienia, temperatura rzenia (podaje je dla ody); - ie, Ŝe temperatura topnienia, rzenia jest stała dla danej substancji określonych arunkach; - odczytuje z tabeli temperaturę topnienia, rzenia dla danej substancji; - yjaśnia, na czym polega zjaisko rozszerzalności linioej ciał stałych i objętościoej ciał stałych,cieczy i gazó; - yjaśnia, do czego słuŝy dylatoskop i pierścień Gravesanda; -podaje przykłady, gdzie ykorzystuje się jest zjaisko rozszerzalności temperaturoej ciał; - opisuje budoę i działanie termometru cieczoego; - podaje skalę, jakiej mierzy się temperaturę Polsce Skala Celsjusza); - ie, Ŝe są inne skale pomiaru temperatur niŝ skala Celsjusza (Kelina, Farencheita); - yjaśnia, na czym polega proces krąŝenia ody przyrodzie; - ie, Ŝe chmura, deszcz, mgła, rosa, szadź, szron, grad to ta sama substancja ystępująca róŝnych stanach skupienia; - podaje znaczenie ody i poietrza Ŝyciu organizmó Ŝyych; - ie, Ŝe zanieczyszczenia ody i poietrza są szkodlie dla środoiska ; - jakie czynności poinien podjąć człoiek, aby chronić odę i poietrze (na Ziemi) przed ich zanieczyszczeniami; ie, jaki jest model budoy materii; - podaje podstaoe załoŝenia teorii kinetyczno molekularnej budoy materii; - ie, co to jest masa ciała; - podaje jednostkę masy Układzie SI; - ie, Ŝe masa jest ielkością niezmienną (niezaleŝną od graitacji); - skazuje śród materiałó dobre przeodniki elektryczne i cieplne oraz izolatory cieplne i elektryczne; - yjaśnia zjaisko dyfuzji; ie, jak zaleŝy to zjaisko od stanu skupienia; - yjaśnia, jaką rolę odgrya zjaisko dyfuzji przyrodzie; - yjaśnia, jak postaje roztór; - demonstruje zjaisko dyfuzji i rozpuszczania; - yjaśnia, na czym polega osmoza; - określa rodzaj menisku i yjaśnia przyczyny jego postania; - podaje czynniki obniŝające napięcie poierzchnioe ody i ie jakie znaczenie Ŝyciu człoieka ma obniŝenie napięcia poierzchnioego ody; - na podstaie menisku określa, czy iększe są siły przylegania, czy spójności; - podaje przykłady zilŝania, braku zilŝania; - posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: topnienie, krzepnięcie, paroanie, rzenie, skraplanie, sublimacja, resublimacja, temperatura rzenia, temperatura topnienia; - posługuje się termometrem; - rozpoznaje z ykresu zaleŝności temperatury ciała od czasu jego ogrzeania przemianę fazoą i określa, jakim przedziale temperatur substancja jest stanie stałym, ciekłym i gazoym; - yjaśnia, jakie znaczenie przyrodzie maja zmiany stanó skupienia ody; - yjaśnia, jakim stanie skupienia ciała ykazują najiększą, a jakim najmniejszą rozszerzalność temperaturoą; - opisuje i yjaśnia przykłady praktycznego zastosoania rozszerzalności temperaturoej; - dokonuje przeliczenia temperatury yraŝonej skali Celsjusza na skalę Kelina i odrotnie; - yjaśnia, na czym polega zjaisko anomalnej rozszerzalności ody; - ykazuje istnienie zanieczyszczeń poietrzu i odzie (zanieczyszczenia stałe odzie, pył poietrzu, itp.); - yjaśnia łaściości substancji róŝnych stanach skupienia na podstaie teorii cząsteczkoej budoy materii; - yjaśnia, na podstaie teorii cząsteczkoej budoy materii poznane zjaiska (zmiany stanó skupienia, rozszerzalność temperaturoą, dyfuzję, rozpuszczanie, spójność ciał stałych); - ie, od czego zaleŝy cięŝar ciała; - ie, Ŝe ciało o określonej i stałej masie miałoby inny cięŝar na Ziemi niŝ np. na KsięŜycu; - roziązuje zadania rachunkoe ziązane ze zorem opisującym cięŝar ciała; - ykonuje działania na jednostkach (zamiana jednostek); - roziązuje zadania rachunkoe z zastosoaniem zoru na gęstość (przekształcanie zoru); - roziązuje zadania rachunkoe z zastosoaniem zoró opisujących gęstość i cięŝar ciała; - umie yznaczyć gęstość doolnego ciała stałego lub cieczy; - ykorzystuje poznane iadomości zadaniach problemoych i bardziej skomplikoanych ćiczeniach;
- ie, do czego słuŝy aga, jak jest zbudoana i jaki sposób yznacza się masę za jej pomocą; - ie, co to jest cięŝar ciała; - podaje definicję gęstości ciała i jej jednostkę Układzie SI; - yjaśnia róŝnice gęstości tej samej substancji stanie stałym, ciekłym i lotnym; -odszukuje gęstość substancji odpoiednich tablicach; - oblicza gęstość substancji mając dane: masę ciała i jego objętość; - ie, jak yznaczyć gęstość ciał stałych, cieczy; - ykorzystuje poznane iadomości prostych ćiczeniach; Dział III: ELEMENTY HYDROSTATYKI I AEROSTATYKI - ie co to jest parcie i zna jednostki parcia; - ie co to jest ciśnienie i od czego zaleŝy; - podaje jednostki ciśnienia układzie SI; - ie, Ŝe gaz i ciecz yierają nacisk na dno i ścianki naczynia oraz szystkie ciała, które się nich znajdują; - oblicza ciśnienie mając dany nacisk i pole poierzchni; - podaje treść praa Pascala dla cieczy i gazó; - ie co to jest ciśnienie hydrostatyczne i od czego zaleŝy; - ie co to jest ciśnienie atmosferyczne i od czego zaleŝy; - podaje przykłady urządzeń działaniu których ykorzystano prao Pascala; - ie co to są naczynia połączone; - podaje przykłady z Ŝycia codziennego zastosoania naczyń połączonych; - zna arunek rónoagi cieczy naczyniach połączonych; - ie jakie przyrządy słuŝą do pomiaru ciśnienia atmosferycznego; - ie co to jest siła yporu i od czego zaleŝy jej artość, jaki jest jej kierunek i zrot; - podaje treść praa Archimedesa dla cieczy i gazó; - ie jakie siły działają na ciało zanurzone cieczy lub gazie; - zna arunki płyania ciał; - ie dlaczego dane ciało tonie a inne płya; - podaje przykłady praktycznego ykorzystania praa Archimedesa; - ykorzystuje poznane iadomości prostych ćiczeniach. - podaje przykłady których artość parcia nie jest róna cięŝaroi ciała; - projektuje i przeproadza dośiadczenie celu yznaczenia parcia i ciśnienia; - roziązuje zadania rachunkoe z zastosoaniem zoru opisującego ciśnienie; - yjaśnia na czym polega działanie hamulcó hydraulicznych ( podnośnika hydraulicznego ); - potrafi dośiadczalnie ykazać istnienie ciśnienia hydrostatycznego i atmosferycznego; - ie jakie znaczenie dla organizmó Ŝyych ma istnienie ciśnienia atmosferycznego i ciśnienia hydrostatycznego; - yjaśnia dlaczego poziom cieczy jednorodnej ( n p : ody) naczyniach połączonych jest jednakoy; - potrafi ykonać model naczyń połączonych; - opisuje zasadę działania przyrządó słuŝących do pomiaru ciśnienia atmosferycznego; - podaje cechy sił działających na ciało zanurzone cieczy lub gazie, przedstaia je graficznie; - potrafi dośiadczalnie yznaczyć artość siły yporu; - yjaśnia dlaczego jedno ciało tonie a inne płya na poierzchni ( lub całkoicie zanurzone); - umie zbadać dośiadczalnie arunki płyania ciał; - roziązuje zadania rachunkoe z zastosoaniem praa Archimedesa, zoru opisującego siłę yporu; - ykorzystuje poznane iadomości zadaniach problemoych i bardziej skomplikoanych ćiczeniach. Moduł drugi- Mechanika i ciepło Dział I: KINEMATYKA
Wymagania podstaoe - podaje definicję i przykład ruchu; - podaje definicję drogi, toru i przemieszczenia, układu odniesienia; - podaje jednostki drogi Układzie SI; - odróŝnia ruch prostolinioy od krzyolinioego; - ie, na czym polega zględność ruchu i podaje przykłady zględności ruchu e Wszechśiecie; - definiuje prędkość i podaje jej jednostki Układzie SI; - ie, Ŝe ruchu jednostajnym prostolinioym, prędkość ma stałą artość, torem jest linia prosta, przebyta droga jest proporcjonalna do czasu; - podaje przykład ruchu jednostajnego prostolinioego; - oblicza artość prędkości ciała mając daną przebytą drogę i czas ruchu (ruch jednostajny prostolinioy ); - oblicza przebytą drogę przez ciało poruszające się ruchem jednostajnym prostolinioym (bez zamiany jednostek); - odczytuje informacje na temat drogi, prędkości i czasu z ykresó zaleŝności v (t) i s (t) - ie jaki ruch nazyamy ruchem niejednostajnym, podaje przykłady takiego ruchu; - definiuje prędkość średnią i prędkość chiloą. - podaje definicję ruchu jednostajnie przyspieszonego i jednostajnie opóźnionego prostolinioego; - podaje, jak zmienia się prędkość i droga ruchu jednostajnie przyspieszonym prostolinioym; - definiuje przyspieszenie ciała i podaje jego jednostkę Układzie SI; - ie, Ŝe przyspieszenie jest ielkością stałą ruchach jednostajnie zmiennych; - ie, Ŝe przyspieszenie jest ektorem; - podaje przykład ruchu jednostajnie zmiennego: przyspieszonego, opóźnionego; -ie, jaki ruch nazya się ruchem jednostajnym prostolinioym, a jaki jednostajnie przyspieszonym (opóźnionym) prostolinioym; -ie, jakie są zaleŝności między drogą, prędkością i przyspieszeniem dla poszczególnych rodzajó ruchu; - ykonuje proste obliczenia z zastosoaniem zaleŝności na drogę, prędkość, przyspieszenie dla poznanych rodzajó ruchu; - odczytuje informacje na temat rodzaju ruchu, drogi, prędkości, przyspieszenia, czasu z ykresu s(t), v(t), a(t) Wymagania ponadpodstaoe - opisuje dany ruch ybranym układzie spółrzędnych; - yznacza drogę przebytą przez ciało; - yjaśnia róŝnicę pomiędzy drogą i przemieszczeniem; - yjaśnia zględność ruchu na ybranym przykładzie; - charakteryzuje ruch jednostajny prostolinioy; - przeproadza dośiadczenie demonstrujące zaleŝność drogi od czasu dla ruchu jednostajnego prostolinioego; - sporządza ykres zaleŝności v ( t) i s (t) korzystając z pomiaró; - roziązuje zadania rachunkoe i graficzne z zastosoaniem zoru v = s/t i jego przekształceniem; - przelicza jednostki ( prędkości, drogi, czasu). - odróŝnia ruch jednostajny od ruchu niejednostajnego; - oblicza na podstaie definicji artość prędkości średniej ruchu po linii prostej; -charakteryzuje ruch jednostajnie przyspieszony i jednostajnie opóźniony; - rozpoznaje poszczególne rodzaje ruchó przyrodzie; - demonstruje ruch jednostajnie przyspieszony prostolinioy; - rozpoznaje ruch jednostajnie przyspieszony (opóźniony) prostolinioy na podstaie ykresó zaleŝności v(t), a(t), s(t); - ukazuje róŝnice i podobieństa dla ruchu jednostajnego prostolinioego, jednostajnie przyspieszonego (opóźnionego) prostolinioego; - roziązuje zadania rachunkoe i graficzne z zastosoaniem zaleŝności między drogą, czasem, prędkością i przyspieszeniem dla poznanych rodzajó ruchu; - ykonuje obliczenia z zastosoaniem zaleŝności na drogę, prędkość, przyspieszenie i ich przekształceń; - na podstaie podanego ykresu sporządza ykres innej zaleŝności, na przykład: na podstaie s(t) sporządza ykres v(t) dla ruchu jednostajnego; Dział II: DYNAMIKA - podaje określenie siły ypadkoej; - znajduje i podaje cechy ypadkoej dóch sił o tym samym kierunku, zrotach zgodnych lub przecinych; - podaje skutki oddziałyania między ciałami; - ie, Ŝe zmiana prędkości następuje skutek oddziałyania z innymi ciałami; - ie, co to jest siła tarcia i Ŝe jej artość zaleŝy od rodzaju poierzchni trących i siły nacisku; - ie, jaki jest kierunek i zrot siły tarcia; - podaje przykłady sposobó ziększania, zmniejszania tarcia; - yznacza graficznie ypadkoą dóch sił o róŝnych kierunkach; - yznacza ypadkoą kilku sił o takich samych kierunkach, o róŝnych kierunkach; - yjaśnia przyczyny zmiany prędkości ciała; - zaznacza siłę tarcia na rysunku; - rozróŝnia tarcie statyczne od kinematycznego i podaje przykłady, których ystępują dane rodzaje tarcie; - yjaśnia przyczyny spoczynku ciała, ruchu jednostajnego; - podaje i yjaśnia przypadki, których ystępuje
- podaje przykłady poŝytecznych i szkodliych skutkó tarcia; - ie co to jest bezładność ciała; - ie, Ŝe masa jest miarą bezładności ciała; - podaje treść pierszej zasady dynamiki Netona; - podaje treść drugiej zasady dynamiki Netona; - definiuje jednostkę siły Układzie SI; - ie, Ŝe przyspieszenie ciała zaleŝy od masy ciała i siły na nie działającej; - oblicza przyspieszenie ciała mając dane: masę ciała i działającą na nie siłę; - ie, kiedy ciało spada sobodnie; - ie, Ŝe ciało spadając sobodnie porusza się ruchem jednostajnie przyspieszonym z przyspieszeniem g, nie zaleŝnie od masy ciała; - ie, Ŝe e Wszechśiecie ciała spadają sobodnie z innym niŝ na Ziemi przyspieszeniem; - podaje, co to jest cięŝar ciała; - podaje treść III zasady dynamiki Netona; - podaje przykłady zasady akcji i reakcji z otoczenia; - ie, na czym polega zjaisko odrzutu i jak je ykorzystano technice; - podaje definicję pędu ciała i jego jednostkę Układzie SI; - podaje treść zasady zachoania pędu; - oblicza pęd ciała mając dane: masę ciała i jego prędkość; - ie, kiedy ciało porusza się po okręgu i podaje przykłady ciał poruszających się po okręgu; - ie, Ŝe przyczyną ruchu po okręgu jest siła dośrodkoa; - podaje treść praa poszechnego ciąŝenia; - podaje przykłady oddziałyania graitacyjnego; - ymienia elementy Układu Słonecznego i ie, jaką rolę pełni nim Słońce; - ie, co to znaczy ykonać pracę ujęciu fizyki; - podaje przykłady, których mimo działania siły nie jest ykonana praca sensie fizycznym; - podaje jednostki pracy Układzie SI; - ie, co to jest moc i jakie są jednostki mocy; - oblicza pracę, moc; - ie, co to jest energia mechaniczna i jakie są jej rodzaje; - podaje jednostkę energii mechanicznej; -ie, kiedy ciało posiada energię kinetyczną, energię potencjalną; - podaje przykłady ciał posiadających energię kinetyczną, potencjalną; - ie, Ŝe praca ykonana nad ciałem moŝe być zmagazynoana formie energii; - ie, od jakich ielkości zaleŝy energia kinetyczna i potencjalna; - podaje treść zasady zachoania energii mech; - ie, co to są maszyny proste i podaje ich rodzaje; - ie, jaka jest rola maszyn prostych Ŝyciu codziennym; - ie, co to jest spraność maszyn; - ykorzystuje poznane informacje roziązyaniu prostych zadań obliczenioych i jakościoych. bezładność ciał; - podanych przypadkach yróŝnia te, których bezładność ciała jest najiększa, bądź najmniejsza; - yjaśnia przyczyny ruchu jednostajnie przyspieszonego (opóźnionego); - yraŝa jednostkę siły przez inne jednostki Układu SI; - yjaśnia zaleŝność przyspieszenia ciała od jego masy i działającej siły; - roziązuje zadania z ykorzystaniem zoru a=f/m; - ykazuje, Ŝe czas spadania ciała nie zaleŝy od jego masy; - oblicza czas sobodnego spadku i inne ielkości ykorzystując iadomości z kinematyki i II zasadę dynamiki; - yjaśnia zjaisko odrzutu i rysuje działające siły na ciała, biorące udział tym zjaisku; - yjaśnia zasadę zachoania pędu na przykładzie zjaiska odrzutu; - stosuje zasadę zachoania pędu prostych przykładach (układ dóch ciał, z których jedno początkoo jest spoczynku); - roziązuje zadania ziązane z zasadą zachoania pędu; - yjaśnia i opisuje ruch po okręgu (okres, częstotliość, przyspieszenie dośrodkoe, siła dośrodkoa); - sporządza, przedstaia model Układu Słonecznego; - ykorzystuje poznane iadomości roziązyaniu trudniejszych zadań obliczenioych, jakościoych - podaje i analizuje arunki ykonyania pracy sensie fizycznym; - roziązuje zadania z zastosoaniem zoró na pracę i moc; - z podanych przykładó ciał yodrębnia te które posiadają energię kinetyczną, energię potencjalną; - określa zmianę (przyrost, spadek) energii kinetycznej, potencjalnej ciała; - yjaśnia zasadę zachoania energii mechanicznej na przykładzie sobodnego spadku, rzutu pionoego górę; - roziązuje zadania z zastosoaniem zoru na energię kinetyczną i potencjalną; - roziązuje zadania rachunkoe i graficzne z ykorzystaniem poznanych zaleŝności; - rozpoznaje poszczególne rodzaje maszyn prostych; - podaje arunki rónoagi dźigni, bloczkó, róni pochyłej; - ykonuje model maszyny prostej; - roziązuje zadania z zastosoaniem arunku rónoagi dla maszyn prostych oraz zoru na spraność maszyn; - ykorzystuje poznane iadomości roziązyaniu trudniejszych zadań obliczenioych, jakościoych i yjaśnieniu poznanych zjaisk; Dział III: ANALIZA ENERGETYCZNA PROCESÓW CIEPLNYCH - ie co to jest energia enętrzna ciała, podaje jednostki energii enętrznej; - potrafi zmierzyć temperaturę ciała, podać ją 0 C i K; - yjaśnia zmianę energii mechanicznej na energię
- ie, co to jest temperatura, podaje jednostki temperatury; - ie, Ŝe zmiana temperatury ciała śiadczy o zmianie jego energii enętrznej; - podaje sposoby zmiany energii enętrznej; - podaje treść I zasady termodynamiki; - podaje przykłady dobrych przeodnikó cieplnych i gdzie się je ykorzystuje; - podaje definicję i jednostkę ciepła łaściego; - odszukuje artość ciepła łaściego dla danej substancji; - oblicza ilość pobranego (oddanego) ciepła; - ie, co to jest bilans cieplny; - ie, Ŝe samorzutny przepły ciepła następuje od ciała o temperaturze yŝszej do ciała o temperaturze niŝszej; - ie, na czym polega topnienie, krzepnięcie, paroanie, rzenie, skraplanie; - podaje definicję ciepła topnienia, ciepła paroania temperaturze rzenia, ymienia ich jednostki; - odnajduje tablicach fizycznych artość ciepła topnienia, ciepła paroania oraz temperaturę: topnienia, rzenia dla danej substancji; - ie, Ŝe temperatury topnienia i krzepnięcia dla danej substancji są sobie róne; - oblicza pobrane (oddane) ciepło podczas topnienia, krzepnięcia, rzenia, skraplania; - zauaŝa, jakie łaściości termodynamiczne ody mają pły na klimat; - ykorzystuje poznane iadomości prostych zadaniach jakościoych i obliczenioych; enętrzną na podstaie modelu cząsteczkoej budoy materii; - zapisuje I zasadę termodynamiki dla podanego przykładu; - oblicza zmianę energii enętrznej ciała ykorzystując I zasadę termodynamiki; - yznacza ciepło łaście ybranej substancji; - yjaśnia budoę i zastosoanie kalorymetru; - analizuje ykres zaleŝności temperatury od czasu dla ody z uzględnieniem zmian stanó skupienia; - roziązuje zadania z ykorzystaniem iadomości o topnieniu, krzepnięciu, rzeniu, - yjaśnia, dlaczego oda jest naturalnym zbiornikiem energii cieplnej; - odszukuje tablicach ielkości fizycznych ciepło łaście ody i innych substancji, porónuje je i yciąga nioski; - ykorzystuje poznane iadomości złoŝonych zadaniach jakościoych i obliczenioych; Dział IV: DRGANIA I ROZCHODZENIE SIĘ FAL MECHANICZNYCH - ie, na czym polega ruch drgający, podaje przykłady takiego ruchu; - rozpoznaje drgania gasnące i niegasnące; - definiuje amplitudę, okres i częstotliość drgań; - ie, jak postaje fala i jakie są rodzaje fal (podłuŝne, poprzeczne); - podaje przykłady fal poprzecznych, podłuŝnych; - ie, na czym polegają zjaiska: odbicia, załamania, interferencji i dyfrakcji fal; - definiuje długość fali; - ie, co jest źródłem dźięku (podaje przykłady źródeł dźięku); - ymienia ielkości charakteryzujące dźięk, ie, Ŝe prędkość dźięku zaleŝy od ośrodka, którym się rozchodzi; - ie, Ŝe fala dźiękoa jest falą podłuŝną; - ymienia zjaiska, jakim ulegają fale dźiękoe, ie, kiedy ystępuje echo i pogłos; - ie, jakich jednostkach określa się poziom natęŝenia dźięku; - ie, Ŝe hałas jest szkodliy dla zdroia człoieka; - podaje sposoby ograniczania i zmniejszania hałasu; - ykorzystuje poznane iadomości prostych ćiczeniach. - yznacza amplitudę, okres i częstotliość drgań dla ahadła; - ykorzystuje poznane zaleŝności na okres i częstotliość drgań zadaniach rachunkoych; - yjaśnia róŝnicę między falą poprzeczną a podłuŝną; - demonstruje i yjaśnia zjaisko odbicia, załamania, interferencji i dyfrakcji fal; - yjaśnia, na czym polega rezonans akustyczny; - ykazuje róŝnice między echem i pogłosem; - ie, co to są ultradźięki i infradźięki, podaje przykłady ich ykorzystania; - systematyzuje i ykorzystuje poznane iadomości złoŝonych ćiczeniach. Moduł trzeci- Elektryczność i magnetyzm
Dział I: ELEKTROSTATYKA Wymagania podstaoe - ie, Ŝe niektóre ciała ykazują zdolność do elektryzoania się, podaje ich przykłady; -zauaŝa, Ŝe istnieją da rodzaje naelektryzoania; - ie, Ŝe ciała naelektryzoane ładunkami jednoimiennymi odpychają się a róŝnoimiennymi przyciągają się - definiuje pole elektrostatyczne; -ie co to jest ładunek próbny, kondensator; -ie kiedy pole jest jednorodne a kiedy centralne; -podaje przykłady ciał okół których istnieje pole jednorodne, centralne; -ie jak zbudoany jest atom; - ie co to jest ładunek elementarny i jaka jest jednostka ładunku; -ie jak postaje jon; - ie jak zbudoany jest przeodnik a jak izolator; -podaje przykłady przeodnikó i izolatoró elektrycznych; -ie jakie jest zastosoanie przeodnikó i izolatoró elektrycznych; -ie, co to jest siła elektrostatyczna i od czego zaleŝy jej artość; -podaje treść praa Coulomba; -ie na czym polega elektryzoanie przez pocieranie, dotyk i indukcję elektrostatyczną(pły); - podaje treść zasady zachoania ładunku elektrycznego; -ie do czego słuŝy elektroskop; -ie na czym polega zobojętnianie a na czym uziemianie naelektryzoanego ciała; -potrafi roziązać proste zadania jakościoe; Wymagania ponadpodstaoe - ykazuje dośiadczalnie łaściości ciał naelektryzoanych -podaje róŝnice między polem jednorodnym a centralnym; -przedstaia model budoy atomu; -podaje róŝnice budoie enętrznej przeodnikó i izolatoró elektrycznych; -yjaśnia dlaczego przeodnik trzymany dłoni nie da się naelektryzoać; -oblicza siłę zajemnego oddziałyania danych ładunkó elektrycznych; -rysuje ektor siły zajemnego oddziałyania naelektryzoanych ciał; -potrafi zaprojektoać i przeproadzić dośiadczenie ukazujące od czego zaleŝy siła elektrostatyczna; -umie zademonstroać elektryzoanie ciał przez dotyk, pły i pocieranie; - yjaśnia co się dzieje podczas elektryzoania ciał oparciu o budoę elektryczną substancji i zasadę zachoania ładunku elektrycznego; - roziązuje zadania jakościoe, problemoe i rachunkoe; Dział II : PRĄD ELEKTRYCZNY - ie co to jest prąd elektryczny; - ie jaki jest umony kierunek płynącego prądu; - podaje przykłady źródeł prądu elektrycznego(napięcia elektrycznego); -ie co jest jednostką napięcia elektrycznego; - ie do czego słuŝy oltomierz; -określa co to jest natęŝenie prądu elektrycznego; -podaje jednostki natęŝenia prądu elektrycznego; -ie do czego słuŝy amperomierz ; -oblicza natęŝenie prądu z poznanej zaleŝności; -ie co to jest obód elektryczny; -zna podstaoe elementy najprostszego obodu elektrycznego; -ie jak łącza się oltomierz i amperomierz do obodu; - podaje arunki przepłyu prądu elektrycznego obodzie; -ie jaka jest zaleŝność natęŝenia prądu od napięcia -yjaśnia kiedy nastąpi przepły prądu elektrycznego; - ie jakie arunki musza być spełnione, aby postało napięcie elektryczne; -roziązuje zadania z ykorzystaniem zoru na natęŝenie prądu elektrycznego; -montuje prosty obód edług schematu; -dokonuje pomiaru natęŝenia i napięcia obodzie elektrycznym; -rysuje schemat podanego obodu elektrycznego; -projektuje i przeproadza dośiadczenie celu yznaczenia zaleŝności natęŝenia prądu elektrycznego od napięci; -sporządza ykres zaleŝności I(U); - roziązuje zadania z zastosoaniem poznanej zaleŝności; -umie ykazać dośiadczalnie zaleŝność oporu elektrycznego od jego długości i pola przekroju poprzecznego;
dla odcinka obodu elektrycznego; -podaje prao Ohma; -definiuje opór elektryczny; - podaje jednostki oporu elektrycznego; - podaje od czego zaleŝy opór elektryczny (rezystancja) drutu; -ie Ŝe przeodniki mają mniejszy opór łaściy od izolatoró; -ie co to są rezystory i gdzie się je stosuje; -ie od czego zaleŝy artość pracy i mocy prądu elektrycznego; - ie, Ŝe energia elektryczna zamienia się inne rodzaje energii; -podaje jednostki pracy, energii,mocy prądu elektrycznego; -yznacza koszt poniesiony za zuŝycie energii elektrycznej; -zna sposoby łączenia odbiornikó energii elektrycznej; - podaje treść I praa Kirchhoffa; -podaje przykłady poznanych łączeń odbiornikó ; -ie jakie mają łasności poszczególne rodzaje łączeń -potrafi roziązać proste zadania jakościoe i rachunkoe; -roziązuje zadania z zastosoaniem poznanej zaleŝności; -roziązuje zadania z zastosoaniem zoró na pracę i moc prądu elektrycznego; -roziązuje zadania z zastosoaniem poznanych ziązkó między natęŝeniem, napięciem i rezystancją łączeniu szeregoym, rónoległym; - roziązuje zadania jakościoe,problemoe i rachunkoe; Dział III : MAGNETYZM -ie, Ŝe okół Ziemi i magnesu trałego istnieje pole magnetyczne; -ie co to jest pole magnetyczne; -ie co to jest ferromagnetyk i jak jest zbudoany; -ie na czym polega namagnesoanie ferromagnetyka; -ie jak oddziałują na siebie bieguny magnetyczne; -ie co to jest magnes trały; -ie,ze okół przeodnika z prądem, istnieje pole magnetyczne; -ie jak oddziałyają na siebie przeodniki przez które płynie prąd elektryczny; -ie jak jest zbudoany, i gdzie się stosuje elektromagnes; -podaje regułę praej dłoni; -ie co to jest siła elektrodynamiczna i od czego zaleŝy jej artość; -podaje regułę leej dłoni; -ymienia elementy budoy silnika elektrycznego; -ie na czym oparte jest działanie silnika elektrycznego; -ie na czym polega zjaisko indukcji elektromagnetycznej; -podaje sposoby zbudzania prądu indukcyjnego; -ie jak yznaczyć kierunek prądu indukcyjnego; -ie co to jest prądnica prądu przemiennego i podaje elementy z jakich jest ona zbudoana; -ie co to jest prąd przemienny; -ie jak zbudoany jest transformator i na czym jest oparta zasada jego działania; -podaje co to jest przekładnia transformatora; -podaje przykłady zastosoania transformatoró; -ie jak ytarza się i przesyła energię elektryczną; -potrafi roziązać proste zadania jakościoe i rachunkoe; -ie co to są linie pola magnetycznego, rysuje linie pola magnetycznego dla magnesu trałego; -demonstruje oddziałyanie biegunó magnetycznych; -ykorzystuje igłę magnetyczną celu yznaczenia biegunoości pola magnetycznego; -potrafi dośiadczalnie yznaczyć kształt linii pola magnetycznego magnesu trałego; -potrafi dośiadczalnie ykazać,ŝe okół przeodnika z prądem istnieje pole magnetyczne; -umie przeproadzić dośiadczenie Oersteda i yciągnąć z niego nioski; -umie zbudoać prosty elektromagnes; -podaje róŝnice między zojnicą i elektromagnesem; -określa kierunek i zrot siły elektrodynamicznej; -potrafi zaprojektoać i przeproadzić dośiadczenie ukazujące jak pole magnetyczne działa na przeodnik z prądem umieszczony tym polu; -skazuje na modelu elementy z jakich zbudoany jest silnik elektryczny; -yjaśnia zasadę działania silnika elektrycznego; -yznacza kierunek prądu indukcyjnego; -omaia zasadę działania prądnicy prądu przemiennego; -zbudza róŝnymi sposobami prąd indukcyjny; - podaje róŝnice między prądem stałym a przemiennym; -roziązuje zadania z ykorzystaniem poznanych zaleŝności miedzy liczbą zojó uzojeniu pierotnym i tórnym a natęŝeniem i napięcie tych uzojeniach; - roziązuje zadania jakościoe,problemoe i rachunkoe;
Moduł czarty- Optyka i fizyka jądroa Dział I : FALE ELEKTROMAGNETYCZNE. OPTYKA Wymagania podstaoe -ie co to jest idmo fal elektromagnetycznych; -ymienia rodzaje fal elektromagnetycznych; -podaje przykłady zastosoania fal elektromagnetycznych; -ie jaką naturę ma śiatło; -ie co to jest foton; - podaje przykłady źródeł śiatła; -ie, Ŝe śiatło ośrodku jednorodnym optycznie rozchodzi się prostolinioo; - ie jaka jest artość prędkości śiatła próŝni; -ie, Ŝe prędkość śiatła róŝnych ośrodkach jest róŝna(ośrodki przezroczyste i nieprzezroczyste optycznie); -ie, Ŝe śiatło ulega zjaiskom : interferencji, dyfrakcji i zjaisku fotoelektrycznemu; -ie jak postaje cień i półcień; -ie na czym polega zjaisko odbicia; - określa :promień padający, promień odbity, promień załamany, kąt padania, kąt odbicia, kąt załamania; -podaje prao odbicia śiatła; -ie, Ŝe śiatło na poierzchniach chropoatych ulega rozproszeniu; -podaje prao załamania; -ie na czym polega zjaisko rozszczepienia śiatła; -ie co to jest zierciadło ; -ymienia rodzaje zierciadeł; -definiuje pojęcia: ognisko,ogniskoa, promień krzyizny zierciadła; - ie które zierciadła skupiają promienie a które rozpraszają; -ie co to są soczeki i jakie są rodzaje soczeek; -podaje określenie: ogniska, ogniskoej, osi optycznej soczeki; -ie co to jest zdolność skupiająca soczeki poiększenie obrazu ; -ie jakie obrazy moŝna otrzymyać soczekach; -ie co to jest 1dioptria; -ie jakich przyrządach ykorzystuje się zierciadła i soczeki; -podaje przykłady przyrządó optycznych; -ie gdzie stosuje się przyrządy optyczne; -ie jaka jest zasada działania: lupy, lunety, mikroskopu oka ludzkiego; -ie jak jest zbudoane oko ludzkie; -ie jakie są ady zroku; -potrafi roziązać proste zadania jakościoe i rachunkoe; Wymagania ponadpodstaoe -yjaśnia jak postają fale elektromagnetyczne; -podaje cechy charakterystyczne dla danego rodzaju fal elektromagnetycznych ; -rozróŝnia rodzaje źródeł śiatła; -przeproadza dośiadczenie doodzące, ukazujące prostolinioe rozchodzenie się śiatła; -yjaśnia zaćmienie Słońca, KsięŜyca oparciu o zjaisko cienia i półcienia; - skazuje na rysunku : :promień padający, promień odbity, promień załamany, kąt padania, kąt odbicia, kąt załamania; -yjaśnia na czym polega róŝnica miedzy odbiciem zierciadlanym a rozproszeniem śiatła; -przedstaia na rysunku zjaisko odbicia i zjaisko załamania śiatła; -roziązuje zadania z ykorzystaniem praa odbicia i załamania śiatła; -yjaśnia na czym polega zjaisko rozszczepienia śiatła; -rozróŝnia rodzaje zierciadeł; -przedstaia graficznie jak postaje obraz zierciadle płaskim, kulistym; -roziązuje zadania rachunkoe i graficzne dotyczące obrazó otrzymyanych zierciadłach; -rysuje bieg iązki promieni rónoległych przechodzących przez soczekę; -yznacza graficznie obrazy soczekach skupiających; -oblicza zdolność skupiająca soczeki; - roziązuje zadania rachunkoe ziązane z rónaniem soczeki i poiększeniem obrazu; -umie otrzymać obrazy za pomocą prostych przyrządó optycznych; -yjaśnia na czym polega akomodacja oka ludzkiego; - roziązuje zadania jakościoe,problemoe i rachunkoe; Dział I: ELEMENTY FIZYKI ATOMU
- ie co to jest promienioanie; -ie co to promieniotórczość; - ie co to jest promienioanie jądroe; - ie co to są izotopy i jakie mają zastosoanie; -ie na czym polega rozpad promieniotórczy; -ie co to jest promienioanie α, β, γ ; -ie co to jest okres połoicznego zaniku -ie jak postaje energia jądroa; -ie jaka jest zaleŝność między masą a ęnergią; -ie jak jest zbudoany i do czego słuŝy reaktor jądroy. -charakteryzuje promienioanieα, β, γ ; -yjaśnia na czym polega łańcuchoa reakcja jądroa; -roziązuje zadania z zastosoaniem zoru Einsteina.